1. 1. ENERGIA 6.B TALDEA
2. 2. 1.- NOLA LORTZEN DUGU ENERGIA-MOTA? NONDIK LORTZEN DUGU? Egileak: Anartz, Ekai, Martin eta Maddi
3. 3. GURE EGUNEROKO BIZITZAN ZERTAN GASTATZEN DUGU ENERGIA?
4. 4. Gure eguneroko bizitzan gauza hauetan gastatzen dugu energia: ETXEAN: Telebistan, arginadarrean, mikroondasean...
5. 5. KALEAN: Autobusean, motorrean, semaforoetan...
6. 6. ZEIN ENERGIA-MOTA ERABILTZEN DUGU
7. 7. Energia magnitude bat da; lana egiteko materiaren ahalmena da, beroa sortu, argia egin eta mugimendua eragitea ahalbidetzen duena. Nazioarteko Sisteman joulea da energia-unitatea, baina beste unitate batzuen bidez ere adieraz daiteke. Zientziari dagokionez izari abstraktua da, sistema itxi baten estatu dinamikoarekin lotuta dagoena eta denboran zehar aldaezin agertzen dena. Esate-baterako zera esan daiteke: energia zinetikorik gabeko sistemak geldi daude. Sistema bat hasierako egoera batetik geroko egoera batera eramateko behar den lana, magnitudeari dagokionez, sistema horrek izan duen energiaren aldakuntzaren parekoa da. Nola sortzen da etxean darabilgun energia?
8. 8. Gure ustean hauek dira handienetik txikienera hurrengo sektoreen energia kontsumoa gehien kontsumitzen dutena. Industria, garraioa,etxea, nekazaria
9. 9. EZAGUTZEN DITUGUN ENERGIA- FORMAK HAUEK DIRA. *Argi energia: -Lur planetan dagoen argi gehiena eguzkitik dator. -Gauean, elektrizitatea erabiltzen dugu argia lortzeko. *Energia termikoa: -Eguzkiak, argiaz aparte, beroa ematen digu. -Erregai fosiletan dagoen energia ere erabiltzen dugu gure etxea berotzeko. -Elektrizitatea makinak funtzionarazteko balio du.
10. 10. *Energia kimikoa: -Hau da energia kimiko bat gertatzen denean askatzen den energia. -Auto batek petrolioa erretzen duenean, erreakzio kimiko bat gertatzen da petrolio eta oxigenoaren artean. *Soinu energia: -Soinu energia, bibrazioen bidez eginiko energia da. - Bibrazio hauek, airetik doaz gure belarrietara iritsi arte. *Energia zinetikoa: -Objektu bat mugitzen denean, energia zinetikoa du. -Auto gehienek bere energia petroliotik lortzen dute, beste batzuek baterietatik. *Energia elektrikoa: -Zientzialariek deskubritu dute zelan energia transformatu ahal den energia.
11. 11. NOLA LORTZEN DUGU ENERGIA
12. 12. Energia berriztagarria iturri naturaletatik sortzen den energia mota da. Energia mota honek erabiltzen dituen baliabide naturalak oso ugariak dira baina garrantzitsuenak hauek dira:eguzkia, haizea eta ura. Iturri natural hauek, agortezinak dira daukaten energia kantitate izugarriagatik eta neurri naturalak erabiliz birsortzeko gai direlako.
13. 13. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK Energia ez berriztagarriak gizakiok erabiltzen ditugun heinean agortu egiten direnak dira. Beraz amaitu egin ahal dira, eta behin amaituz gero ezin dira berriro lortu. Energia berriztagarrien guztiz kontrakoa da. Energia mota honek, kantitate finko batean naturan aurkitzen diren energia iturriei erreferentzia egiten dio. Gainera, hauek agortzen direnean, ezin dira ordezkatu, horretarako baliagarria den produkzio sistemarik existitzen ez delako.
14. 14. BI MOTATAN BEREIZTEN DIRA ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK: ERREGAI FOSILAK: Hauen artean ikatza, petrolioa eta gas naturala aurkitzen dira. Erregai fosilak zuzenean erre daitezke eta lortzeko , berogailuetan, galdaratan Hauek sortzeko ere zentral termikoetan erabili daitezke. ERREGAI NUKLEARRAK: Hauen artean plutonioa eta uranioa aurki ditzakegu. hauek energia sortu dezakete bidez. Energia nuklearra energia sortzeko erabiltzen da.
15. 15. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK HAUEK DIRA: IKATZA GAS NATUTRALA PETROLIOA ZENTRAL NUKLEARRA
16. 16. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIEN ALDE ONAK ETA TXARRAK ABANTAILAK: * Denbora txikian energi asko sortzen da. * Ez da oso garestia. * Erabiliak izaten diren bitartean ez dute gas txarrak sortzen ezta berotegi efektua ere ez. ARAZOAK: * Agortzen dira. * Sortzen duen erradioaktibitatea milaka urte irauten du. * Haiekin istripuak izanez gero hondamendi naturalak sortzen ditu. * Batzuk ez daude teknologikoki oso garatuta, esaterako altzairua.
17. 17. ENERGIA ETA GIZARTEA
18. 18. GAINONTZEKO ENERGIA PRIMARIOAK ERABILTZEN DIRA PETROLIOA:Kopururik handiena garraioan kontsumitzen da eta beste kopuru industrian eta etxe bizitzan. GAS NATURALA:Industrian eta etxe bizitzetan erabilia. Ikatza, nuklearra,eroiloa eta eguzkitikoa ia erabat elektrizitatea sortzeko.