Mate Lana

47
Sukaldean handitzen handitzen SUKALDEAN HANDITZEN HANDITZEN 1.SARRERA Esku artean dugun proiektua 4 urteko haurrei zuzenduta dago eta matematikak eguneroko bizitzan duen garrantzia eta erabilgarritasuna helaraztea da gure nahia. Haurrek berriarekiko duten interesa eta xurgatzeko gaitasuna kontuan hartuta, proiektu berritzailea, praktikoa eta interesgarria diseinatu dugu. Haurraren ekintzaren manifestazio nagusia jolasa da eta denbora eta espazio handia hartzen du beraien egunerokotasunean. Jolasean gorpuzten da haurren ikaskuntza prozesua eta berorren bidez lortzen dute garapen kognitibo- emozional-motorea. Esandakoa kontuan hartuz, azalpenezko diskurtsoak planteatu beharrean jolasaren funtzionalitatean eta esanguratsuenean errotu gara. Matematikak sukaldaritzan duen aplikazioan oinarritu gara bereziki, geometria, zenbakiak, neurriak eta denboraren nozioei erreferentzia eginez. Sukaldean haurrek Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 1

Transcript of Mate Lana

Page 1: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

SUKALDEAN HANDITZEN HANDITZEN

1. SARRERA

Esku artean dugun proiektua 4 urteko haurrei zuzenduta dago

eta matematikak eguneroko bizitzan duen garrantzia eta

erabilgarritasuna helaraztea da gure nahia. Haurrek berriarekiko

duten interesa eta xurgatzeko gaitasuna kontuan hartuta, proiektu

berritzailea, praktikoa eta interesgarria diseinatu dugu.

Haurraren ekintzaren manifestazio nagusia jolasa da eta

denbora eta espazio handia hartzen du beraien egunerokotasunean.

Jolasean gorpuzten da haurren ikaskuntza prozesua eta berorren

bidez lortzen dute garapen kognitibo-emozional-motorea. Esandakoa

kontuan hartuz, azalpenezko diskurtsoak planteatu beharrean

jolasaren funtzionalitatean eta esanguratsuenean errotu gara.

Matematikak sukaldaritzan duen aplikazioan oinarritu gara

bereziki, geometria, zenbakiak, neurriak eta denboraren nozioei

erreferentzia eginez. Sukaldean haurrek eskuen artean erabiliko

dituzte material eta kantitate ezberdinak, modu praktikoan jarduerak

biziz; horrek kontzeptuak errazago barneratzea eragingo du.

Sukaldean egingo dugun praktikak aldez aurreko prestaketa

eskatzen du, hiztegiaren, eta lehenagoko kontzeptuen birpasa eta

berriekin kontaktuan jartzea. Aurre lanketa honetarako hainbat

jarduera prestatu ditugu, jolasaren bidez eta modu atseginean azken

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 1

Page 2: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ekintza izango den horretarako prestatzeko, hau da, azkenean

sukaldean madalenak prestatzeko.

Aipatutakoaz gain teknologia berriak integratu ditugu gure

proiektuan, betiko paperezko euskarrietatik gaur egungo digitaletara

igaroz. Aurre lanketarako prestatutako jarduera batzuk interneteko

webquest orrietan azaldu ditugu, haur guztiei sarearen potentziala

erakutsiz. Eskolan teknologia berrietan trebatzeko aukera ematean

haurrak egungo gizartean hezteaz gain, beraien artean egon

daitekeen eten digitala murriztea bilatzen da.

Gaitasunak modu dibertigarrian eskuratzen joango dira

haurrak, jolasaren eta esperimentazioaren bidez matematikak

landuz; gutxitan gertatzen den bezala sukaldera pasatuko dira eta

amantala jantzita eskolako sukaldari bikainak bihurtuko dira.

2. JUSTIFIKAZIOA

Proiektu hau planteatzerako orduan haurrek matematikaren

munduarekin daukaten erlazio mugatua eta aurreiritziz betea alde

batetara utzi eta beraien errealitatetik eta eguneroko bizitzatik

hurbil dagoenera eraman behar ditugu. Ondorioz, haurrek sukaldean

eta modu dibertigarrian praktikan jarriko dituzte lehenago landutako

kontzeptu matematikoak.

Euskal Herrian sukaldaritzak berebiziko garrantzia du, mundu

osoan ezagunak dira bertako pintxo eta jakiak. Gainera, egunero etxe

guztietan burutzen den lana da sukaldaritzena, eta normalean

haurrekin batera gutxitan burutzen dena. Proiektu honetan haurren

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 2

Page 3: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

txanda izango da, sukaldeko jaun eta jabe egingo ditugu, beti ere

beraien motibazioaz baliatuz.

Sukaldean matematiken funtzionaltasunaz ohartzeaz gain,

matematikaren beharrizanaz ohartuko dira umeak. Sortuko zaizkien

beharrizanak asetzeko, aurre lanketako jarduerak proposatzen

ditugu, jolasez eta irudiz hornituak. Kasu honetan Ikt-en, Ikus-

entzunezko komunikazioen teknologiaren, bidez helduko dira

jarduera horietara, horrek eragiten duen aurrerapausoarekin. Haur

hezkuntzatik hasita trebatu nahi ditugu teknologia berrietan, mundu

honetan murgiltzeko behar adina gaitasun landuz.

Ikaskuntza prozesua aktibotasunean oinarritu nahi izan dugu

proiektu honetan, norbere esperimentazioan eta ikaskuntza

autonomoan. Arrazoi honegatik planteatu ditugu sarearen bidezko

jolasak, haurrek beraien kabuz emaitzetara eta soluzioetara heltzeko

aukera ematen dutenak. Amaierako jardueran errezeta bakarra

daukagu, mugatua zentzu horretan; baina aldi berean, haurren

autonomiarako eta autokontzepturako mesedegarri izan daitekeena.

Haurrak ordenagailuan eta sukaldean trebatuko dira, beti ere

matematikak zubi lana egingo duelarik.

3. HELBURUAK ETA EDUKIAK

HELBURU/GAITASUN OROKORRAK

1. Arduraz bizitzen ikastea.

2. Ikasten eta pentsatzen ikastea

3. Komunikatzen ikastea.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 3

Page 4: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

4. Elkarrekin bizitzen ikastea.

5. Pertsona gisa garatzen ikastea.

6. Egiten eta ekiten ikastea.

HELBURU ZEHATZAK: SUKALDEAN HANDITZEN HANDITZEN

PROIEKTUA

1. Forma geometrikoak eguneroko bizimoduko objektuetan

bereiztea.

2. 1etik 10era arteko zenbakien kantitatearen nozioaz

jabetzea.

3. 1etik 10era arteko zenbaki-segidak ezagutzea eta kalitateak

zehazteko zein ordenatzeko erabiltzea.

4. Neurri-nozioak ezagutu eta aplikatzea: tamaina, luzera eta

altuera.

5. Elementuak konparatzea tamainaren, luzeraren eta

altueraren arabera.

6. Denbora-hurrenkera nozioak eskuratu eta erabiltzea.

7. Matematikak eguneroko bizitzan duen aplikazioaz eta

garrantziaz jabetzea.

EDUKIAK

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 4

Page 5: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Forma geometrikoak: zirkulua, karratua, triangelua eta

errektangelua. Kontzeptuala

Forma geometrikoak identifikatzea. Prozedurazkoa

Forma geometrikoak inguruko objektuetan bereiztea.

Prozedurazkoa

Matematikaren eta eguneroko bizimoduaren arteko

zerikusiaz jabetzeko interesa. Jarrerazkoa

Zenbaki kardinalak 1etik 10era. Kontzeptuala

Zenbakiak erabiltzea kantitateak zehazteko. Prozedurazkoa

Matematika-jarduerak ebazteko interesa. Prozedurazkoa

Taldeko materiala zaintzeko ahalegina. Jarrerazkoa

Neurri-nozioak: tamaina (handia/txikia), luzera

(luzea/laburra), altuera (altua/baxua). Kontzeptuala

Neurri-nozioak aplikatzea elementuen ezaugarrien arabera.

Prozedurazkoa

Jardueren emaitzak biltzeko irmotasuna. Jarrerazkoa

Ordinalak: 1.tik 3.era. Kontzeptuala

Materialak zaintzeko borondatea. Jarrerazkoa

4. METODOLOGIA

Proiektuan erabiliko den metodologia bat dator zikloan zehar

burutuko diren bestelako unitate didaktiko eta proiektuetan erabiliko

denarekin eta, oro har, ikastetxe mailan ezarritako lehentasunekin.

Euskara izango da komunikazio-tresna bakarra, beti ere haur

bakoitzaren hizkuntz gaitasunetara moldatuz: ideiak errepikatu,

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 5

Page 6: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

beste modu batera azaldu eta, azken aukera moduan, behar izanez

gero bere ama hizkuntza erabiliko genuke lagungarri gisa.

Bestalde, ikastetxean adostu bezala, haurrak berdintasunean

eta hezkidetzan heziko dira; neska eta mutilen arteko aukera

berdintasuna eta kultura ezberdineko zein maila sozioekonomiko

ezberdineko haurren arteko aldeak desagerraraztera joko da.

Proiektu honetan hurrengo printzipio metodologikoak izango

ditugu presente eta jarriko ditugu martxan:

- Aktibotasuna suspertzea

Haurraren ekintzaren manifestazio nagusia jolasa dugu,

jolasaren bidez ukitu, sentitu, manipulatu, pentsatu … egiten du;

objektuekiko eta pertsonekiko harreman horietatik abiatuz

pentsamendu arrazionala garatzen da pixkanaka.

Jolasa, bere aldaera guztietan jarduera atsegingarria eta

motibagarria denez, aproposa da gaitasunak lantzeko eta, horregatik

proiektuaren lanketako tresna nagusi izendatu dugu. Ekintzaren eta

esperimentazioaren bidez ikasteko aukerak eskaintzen ditu jolasak,

porroterako eta akatsak egiteko beldurra minimizatuz.

- Globalizazio-printzipioa

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 6

Page 7: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Haur hezkuntzako umeen ezaugarri nagusietakoa da beraien

izate globala; gauzak modu bateratuan ikusteko gaitasuna eta

mundua, errealitatea, kanpokoa eta barrukoa bereizteko ezintasuna.

Horregatik, proiektu honetan haurraren garapen globalizatua

bilatzen da, gaitasun kognitiboak, emozionalak zein motorrak

elkarrengandik banatu gabe lantzeko bideak eskaintzen ditugu.

Sukaldaritza aukeratu dugu interesgune moduan, madalenen

prestaketa zehazki; eta interesgune honen inguruan sortu ditugu

jarduera guztiak, haurrentzat ikaskuntza esanguratsua proposatuz.

- Lankidetza sustatzea

Talde lana da kooperazioa eta elkarlana sustatzeko modurik

eraginkorrena; ikaskuntza prozesuan haurren elkarren arteko

imitazioa, eztabaida eta arduren banaketa dira helduen interbentzioa

besteko garrantzitsuak. Horretaz ohartuz, ikaskuntza

indibidualizatua diseinatu beharrean, azken jarduera taldean

gauzatuko dugu.

Lehendabiziko pausoetan, ordenagailuko jardueretan, banaka

zein talde txikian (2-3 pertsona) egon daitezke, taldearen eta ume

bakoitzaren gaitasun eta beharrizanen arabera. Hala ere, sukaldean

denok elkarrekin lan egingo dugu, helburu berdinerantz

kooperazioaren bidez abiatuz.

- Afektibotasunean oinarrituz heztea

Lehenago aipatu dugu haurren izate globalak zer adierazten

duen, haurrek dena ikusten dutela begi batzuekin, dimentsio

bakarrean. Hortaz, ezin bana dezakete alde emozionala alde

intelektualetik, edo motorretik: sentitu, pentsatu eta ekin egiten

dute, dena modu bateratuan.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 7

Page 8: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Proiektua maitasun, errespetu, konfiantza eta segurtasun

giroan gauzatuko dugu, gela edo sukaldea umeen gustuko espazio

izan dadin. Irakasleak haurren ongizatea bermatu behar du une oro

eta haur bakoitzaren izaera eta izatea kontuan izan. Alde horretatik

irakaskuntza indibidualizatua gauzatuko da, afektibotasunean eta

bakoiztean oinarritzen dena.

Irakasleak zentzu honetan badu zeresanik, bere jarrera

erabakigarria delako; orokorrean 3 irizpide jarraituko ditugu:

1. Haurrarengan sortzen dituen igurikapenak positiboak izango

dira, haurren autokontzeptua eta autoestimua faboratuz.

2. Haurrek bizi dituzten gatazkak edota beldurrak gainditzen

lagunduko diegu, haurra babestua sentitzea ahalbidetuz.

3. Gelan konfiantzazko eta segurtasunezko giro atsegina sortuko

dugu, haurrak kideekin elkarbizitza bultzatuz.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 8

Page 9: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

5. PROIEKTUA

a. ZER DA?

Sukaldean handitzen handitzen izena jarri diogu proiektuari.

Haurrek lan ezberdinak egin beharko dituzte eta irakasleak lan

hauen antolatzea eta programatzea egin beharko du. Haurrek

beraien proiektua dela sentiarazten hasteko unea izango da;

irakasleak, proiektuak eta ikasleak elkarrekin egingo dute aurrera.

Proiektuak sei jarduera ezberdin egiteko aukera eskainiko digu,

hauek guztiak era dibertigarri batean matematika ardatz hartutako

probak izango direlarik.

GALDETEGIA. Umeei galdetegia egingo diegu, zer

dakiten sukaldaritzari buruz, zein osagai ezagutzen

dituzten, etxean gurasoei laguntzen dieten...

MADALENA ERRALDOIA. Fitxa bitartez sukaldaritza

eguna heltzen denerako madalenenak egiteko errezeta

berton itsatsia izango dugu eta esperimentazio-eguna

datorrenean gida bezala erabiltzeko aukera emango diegu.

AMANTALA. Sukaldaritza egunerako zabor poltsekin

egindako amantala aldez aurretik egingo dugu,

higienearekin lotu eta sukaldari trebatuen bezala

sentiarazteko.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 9

Page 10: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ORDENAGAILUA. Ordenagailu edo IKTren baliabideak

eskainiko diegu, webquest bitartez madalenak egiteko

behar ditugun osagaiez baliatzeko, matematikazko

ariketak egiteko, eta webquest horrekin jolasteko.

SUKALDERA JOATEKO EGUNA. Proba ezberdinak

eginez neurketa ezberdinak egingo ditugu, madalenen

osagaiak esku artean erabili, eta baita ere madalenak

bukatzerakoan konparaketak egin ditzakegu luzera,

bolumena, tamaina, forma … ohartzeko.

ABESTIA. Handitzen-handitzen abestia landuko dugu.

Matematikak guztia ezin duelako kontrolatu, errealitatea,

emozioak eta bizitza berak sarritan ematen digun plazerra

disfrutatzeko aukera ematen diegu umeei, etxean

betidanik izan ditugu baliabideak ikastetxean egin eta

disfrutatzeko aukera izango baitute.

b. KRONOLOGIA, DENBORALIZAZIOA ETA

SEKUENTZIALIZAZIOA

Proiektu hau aurrera eramateko aste batekin nahikoa dugu

gelako eguneroko goiz eta eguerdi guztietan (bi ordu egunero) eta

ostiralean egunaren hasierako hiru orduko saioarekin jorratuko

baitugu. Lan hau paralelo eramango dugu gelako plangintza

guztiarekin. Haurrei proiektu honen garrantzia transmititzeko

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 10

Page 11: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ezinbesteko ikusten dugu denbora hartzea bai proiektuko lanak

egiteko baina baita hitz egiteko; beraz, une oroko ebaluazioari eta

haurrek egin ditzaketen iradokizunei lekua utziko diegu benetan, ez

dugu ezer egin gabe utziko denbora falta dela eta.

Proiektuaren nondik norakoaren sarreratxo bat egingo diegu

astearen lehen egunean ikasleei lehenik eta behin. Gaia nondik nora

doan, zer egingo dugun...argituko diegu, gaiaren ikas norabidea zein

den azaldu alegia. Unitatea garatzeko prestatutako jarduera eta

ekintza ezberdinak pausoz pauso lagunduko die haurrei

proposatutako helburu eta edukiak barneratzen. Beti ere esandako

ekintzen ordena eta behar beste denbora uzten badiegu haur

bakoitzaren berezitasunak kontutan hartuta heziketa ahalik eta

pertsonalizatuena eskaintzen badiegu.

Korruko hizketaldiak edo topaguneak zuzenean erlazionatuta

daude haurrek ondoren egingo dituzten jarduerekin, beraz

garrantzitsua izango da guk loturak egitea jardueren artean haurrek

ere loturak egin ditzaten, azken finean guztia erlazionatuta dago eta.

Lehen aipatu bezala, une hau erabiliko dugu aste horretan

proiektuan emango ditugun aurrerapausoak edo aldaketak, ezin

dugu ahaztu ikasleak beraiek direla protagonista nagusi.

Proiektuko kideen artean erabakitzeko gaia da zenbat denbora

eta zein tarte eskainiko diogun proiektuari zehazki, baina adibide bat

jartzearren astea honela bana genezake (berde kolorez idatzita

daudenak erabiliko genituzke sukaldean handitzen handitzen

proiekturako).

A A A O O

9-9.15 TOPAGUNEA

9.15-10 GALDETEGIA IPUINA IPUINA IPUINAPROIEKTU

A

10- TXOKOAK TXOKOAK TXOKOAK TXOKOA

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 11

Page 12: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

10.30

(matematika

txokoa)

(matematika

txokoa)(matematika txokoa)

K

(matemat

ika

txokoa)

10.30-

11.15

11.15-

11.30GAILETA JAN ETA KOMUNERA

11.30-

12ATSEDENALDIA

12-13

ABESTIA

TXOKOAK

(matematika

txokoa)

TXOKOAK

(matematika

txokoa)

TXOKOAK

(matematika txokoa)

TXOKOA

K

(matemat

ika

txokoa)

12.45-

13ESKUAK GARBITU ETA KOMUNERA

13-

14.45BAZKALORDUA

14.45-

16.15MUSIKA

PSIKOMOTRIZITAT

EA

PSIKOMOTRIZITATE

A

INGELER

A

c. IRAKASLEAREN LANA TXOKOEN GIROTZEAN:

Proiektua gelako ingurune guztira zabaldu beharra daukagu,

globalizazioaren printzipioari jarraikiz, nahiz eta ez den modu

oldarkor edo deigarriegi batean izan behar. Hala ere, irakaslea beste

txokoetan eta gelako eguneroko bizitzan hurrengoa lortzen saiatu

beharko litzateke:

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 12

Page 13: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Gure jolasean egongo diren proben antzeko galderak

egin ditzake; madalena erraldoia egiterakoan, osagaien

kopuruaz ohartu behar izango dute, adibidez: arrautza

bi zenbatzerakoan...

Gelako ordenagailuan matematikarekin lotu izan dugun

webquestarekin formak, neurria, denbora eta

zenbakiekin jolasteko aukera izango dute.

d. JARDUERAK BANAN-BANAN

GALDETEGIA

Egingo dena:

Astelehenean, topagunea deritzon errituala egin ondoren, haurrak

korruan eseriko dira kuxinen txokoan. Klasean giro egoki bat

lortzean, (isiltasuna, bakea...) astean zehar landuko den proiektua,

Sukaldean handitzen handitzen, aurkeztuko zaie haurrei, argituz aste

honetan zehar aldaketa txiki batzuk egingo direla klasean, txoko

berri bat sortzeko. Ondoren, gai honen inguruan zer dakiten jakiteko,

galdera zabalez osatutako galdetegia egingo diegu, proiektua

bideratzeko abiapuntua zehazten laguntzeko. Beharrezkoa da ordena

mantentzea, beraz, haurrek banan-banan erantzungo dute.

Informazio gehiago lortzeko asmotan, “Zer gustatzen zaizu jateko?”

eta “Jakien jatorria” izeneko fitxak (Ikus eranskina) egitea

proposatuko zaie, informazio gehiago lortzeko asmoz.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 13

Page 14: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Behin fitxa eta erantzun guztiak entzun ondoren, (agian klasearen

erritmoa ondo eramateko, ebakitzea beharrezkoa izango da eta

momentu batetik aurrera, haurrek ez dute posibilitate gehiago

izango erantzun gehiago egiteko) eta abiapuntutzat hartuz,

proiektuan egingo diren jarduera ezberdinekin lotuko dira.

Besteak beste, “Madalena erraldoia” eta “Amantala” jarduerak

egingo dituztela azaltzeko bakoitzetik eredu bat erakutsiko zaie.

Nork egingo du:

Irakasleak klasea gidatuko du lortutako informazioaz baliatuz eta

haurrek informazioa jaso eta beraien iritziak, argudioak, galderak,

etab. egingo dituzte.

Non: Gelan bertan.

Baliabideak:

“Zer gustatzen zaizu jateko?” fitxa.

“Jakien jatorria” fitxa.

“Madalena erraldoia”ren eredu bat.

“Amantala”ren eredu bat.

Aniztasuna egokitzeko aldaerak: Ez da aurreikusten.

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena: Ez dugu

inolako laguntzarik izango.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 14

Page 15: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Irakaslearen eginkizuna:

Irakasleak gela antolatuko du. Haur guztiak korruan batu eta

proiektuari buruzko informazioa emango du haien ideiekin

konparatuz. Aurretik aste osoko plana eginda izan beharko du zer

egingo duten azaltzeko eta horretarako, beharrezko baliabideak

eskuratuko ditu. Beharrezkoa da haur guztien partaidetza bultzatzea

eta denbora ondo finkatuta eta neurtuta izatea giro egoki bat

sortzeko.

MADALENA ERRALDOIA

Egingo dena:

Madalena baten irudi handia osotzea da jarduera honetan egingo

dutena, barruan errezetaren pauso ezberdinak itsatsiko dituztelarik.

Jarduerak bi azpiatal edo pauso izango ditu: batetik, “Errezeta-fitxa”

(Ikus eranskina) behar bezala interpretatu eta margotu beharko

dute, pauso bakoitzean dagozkion kantitateak soilik koloreztatuta.

Adibidez, 2 arrautza jartzen baldin badu, fitxan agertzen diren

arrautza guztietatik 2 soilik koloreztatuko dituzte.

Ondoren, errezetako pauso bakoitza moztu eta madalena erraldoian

kokatu beharko dute; baina ez edozein ordenetan, sekuentziak

eskatzen duen orden logikoan baizik. Astean zehar madalena

hornituko dute eta, azken egunean, sukaldeko jardueran erabiltzeko

zein etxera eramateko baliagarria izango da lana.

Nork egingo du:

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 15

Page 16: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Ikasleek beraiek burutuko dute jarduera, irakasleak ematen dituen

argibideez eta fitxan azaltzen denaz baliatuz.

Non: Gelan bertan.

Baliabideak:

“Madalena erraldoia”ren eredu bat.

“Errezeta-fitxa” deitzen dugun orria.

Margoak, belkroa eta artaziak/puntsoia.

Kartulina.

Aniztasuna egokitzeko aldaerak: Ez da aurreikusten.

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena: irakasleak

gidatuko ditu haurrak galtzen baldin badira eta taldekideak ere

lagungarri izango dituzte.

Irakaslearen eginkizuna:

Hasiera batean irakasleak jardueraren zehaztasunak azalduko ditu

eta ondoren haurren txanda izango da. Printzipioz haurrek

autonomiaz lan egitea bilatuko da, baina laguntza behar izanez gero

(papera mozteko, zenbaketan …) taldekideengana zein

irakaslearengana jo dezakete. Prozesuari erreparatuko dio

irakasleak, pazientziaz eta haurrei bere denbora utziz. Ez ditu

akatsak porrot gisa ikusi behar, krisi momentu horiek baliatu behar

ditu gauza berriak irakasteko.

AMANTALA

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 16

Page 17: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Egingo dena:

Sukaldean lan egiteko erabiliko dugun amantala sortuko dugu

txokoan. Horretarako plastikoa moztuko dugu, zati handia (amantala

bera) eta bi tira luze (bata gerrian lotzeko, bestea buruan eusteko)

eginez. Grapagailua erabiliz lotuko dira tirak zati handira. Talde

bakoitzak kolore bateko amantala sortuko du, talde-identitatea

indartuko duena.

Irakasleak forma ezberdinetako irudi geometrikoak marraztuko ditu

amantaletan eta haurrek irudien barruko hutsuneak forma

geometriko berbereko gometxekin beteko dituzte. Adb, karratuaren

barruan hainbat koloretako gometxa karratuak jarri beharko dituzte.

Honekin jarduera bukatutzat emango da eta prest izango dugu

amantala madalenak egiteko egunerako.

Nork egingo du:

Batez ere haurren lana izango da, nahiz eta irakasleak jarduera

aurreko prestaketa-lanak eta jarduera egin bitartean ere laguntza

eman behar duen.

Non: Gelan bertan.

Baliabideak:

“Amantala”ren eredu bat.

Plastikozko zabor-poltsak, artaziak, grapagailua,

gometxak eta errotulagailuak.

Aniztasuna egokitzeko aldaerak: Ez da aurreikusten.

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena: Ez da pertsona

berezirik beharko.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 17

Page 18: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Irakaslearen eginkizuna:

Jarduera egiten hasi aurretik ereduak egiteaz gain, haur guztien

amantalak markatu (mozteko moduan) eta irudi geometrikoak

marraztu behar ditu. Jarduera egin bitartean ere haurrei laguntzen

arituko da, azalpenak emanez zein arazoei konponbidea bilatuz.

WEBQUESTA

Egingo dena:

IKTen bidez, zehazki webquestaren bidez gaia jorratuko dugu.

Horretarako, atazen atalean ondorengo galderekin bideratuko da:

1. Madalenak egiteko zeintzuk osagai behar ditugu?

2. Baina, horretarako ba al dakizu zenbatzen?

3. Neurriak ezberdintzen ba al dakizkizu?

4. Zer egingo dugu lehenengo eta gero?

5. Ze formatako madalenak egingo ditugu?

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 18

Page 19: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Atazan proposatu ditugun galderak erantzuteko, prozesua deituriko

orrian erantzunak aurkitzeko zenbait baliabidea eskainiko zaizkie,

hots, interneten bilatzeko helbide desberdinak:

Osagaien bideoa

Forma geometrikoak

Zenbakiak

Neurriak

Denboraren nozioa

Nork egingo du:

Umeek egingo dute, irakaslearen laguntzarekin.

Non: gelan bertan.

Baliabideak:

Ordenagailua.

http://www.phpwebquest.org/euskera/webquest/

soporte_tabbed_w3.php?id_actividad=2425&id_pagina=3

http://www2.elkarrekin.org/elk/Edebe/MateHH/4_1_4_47_188/

flash.htm?numrecurso=4

http://www2.elkarrekin.org/elk/Edebe/MateHH/4_1_4_49_190/

flash.htm?numrecurso=6

http://www2.elkarrekin.org/elk/Edebe/MateHH/4_1_4_47_193/

flash.htm?numrecurso=4

http://www2.elkarrekin.org/elk/Edebe/MateHH/4_1_4_47_189/

flash.htm?numrecurso=5

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 19

Page 20: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena: Ez dugu inoren

laguntzarik behar izango.

Aniztasuna egokitzeko aldaerak: Ez da aurreikusten.

Irakaslearen eginkizuna:

Irakasleak jardueran zehar ikasleek izan ditzaketen arazoak behatu

beharko ditu, galdera eta proposamenen bidez estrategiak sortzeko.

SUKALDERA JOATEKO EGUNA:

Egingo dena:

Dena den, astean zehar, ordenagailuan ikusi duten bideoa, berriz

jarriko da klasean, osagaiak birgogoratzeko.

Aste guztiko lana ospatzeko gure ikastetxeko jantokira joango gara,

aurretik egindako madalena erraldoiarekin gida bezala izateko.

Psikomotrizitatera doazenean betetzen duten arautegi berdina segitu

beharko dute (trena egin, isiltasuna...)

Ondoren, jantokira iritsi orduko eskuak garbitzera joango gara

guztiok. Jantokiko mahaietan osagaiak aurretik jarrita izango ditugu

eta mahai bakoitzean bost ume jarriko dira.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 20

Page 21: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Madalena erraldoiari segituz, osagaiak hartu, erabili, ukitu eta bol

batetara jaurtiko ditugu, arrautzak, gurina, azukrea, esnea eta

azkenik irina, guztia ondo irabiatu eta guk sortutako masa berria,

paperezko moldeetara botako dugu. Erdi arte bete eta labera

eramango ditugu, madalenak egiten dauden heinean guk ikasitako

abestia (handitzen-handitzen) abestuko dugu. 15 minutu igaro

ondoren, irakasleak madalenak atera eta umeei konparaketak egiten

utziko die, bolumen handigoa zeintzuk duten, karratuak direnak...

eta gero gure madalenak jango ditugu.

Nork egingo du: umeek eta irakasleak hartuko dute parte

sukaldean.

Non: Jantokian egingo da.

Baliabideak:

Azukrea, irina, arrautzak, gurina, esnea, paperezko moldeak,

edalontziak, bolak, koilarak, tenedoreak, musika aparatua.

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena:

Horretarako prest dauden jantokiko laguntzaile edo sukaldari

laguntza izan dezakegu.

Irakaslearen eginkizuna:

Irakaslea umeei laguntza eskainiko die momentu oro, giroa lasaitu

eta umeei musika jarriko die abestia abesterako orduan. Guztiek

parte hartzea bultzatuko du eta behin madalenak aldean ditugunean

hauenganako konparaketak ekidituko ditu, batzuenak ez dira

besteenak baino hobeagoak izango, ezberdinak baizik.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 21

Page 22: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Umeei egindakoaz disfrutatzea bultzatuko da eta etxean gurasoekin

egiteko grina handituko du.

ABESTIA

Egingo dena:

Umeei, Handitzen handitzen abestia1 ikasiko dugula esango diegu,

eta abesti hau madalenak labean dauden bitartean abestuko dugula.

Jarduera ume guztiekin batera egingo da. Irakasleak abestia jarriko

die umeei musika aparatuan, eta zenbait aldiz entzun ondoren,

abesten saiatuko dira. Irakasleak, musika gabe ere abestuko die,

motelxeago, haurrek ikasteko laguntza izan dezaten. Irakasleak

haiekin batera abestuko du, eta motibatu egingo ditu, gero eta

hobeto egiten dutela esanez, adibidez.

Abestia bera bakarrik landu ostean, irakasleak musikarekin batera

egiteko dantza bat irakatsiko die. Hazten egongo balira bezala

irudikatuko dute, “handitzen handitzen” dioen pasartean, eskuekin

gora eta gora eginez.

Nork egingo du:

Umeek egingo dute, irakaslearen laguntzarekin. Irakasleak

argibideak emango dizkie eta musika aparatuan abestia jarriko du.

Umeekin batera abestuko du, haiei laguntza emanez. Dantzarekin

gauza bera, hasieran, irakasleak irakatsiko dizkie mugimendua, eta

gero umeek beren kabuz egingo dute.

1 Handitzen handitzen abestia eranskinean dago.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 22

Page 23: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Non: gelan bertan.

Baliabideak: musika aparatua, eta abestia.

Beste pertsonen beharrizanaren aurreikuspena: Ez dugu inoren

laguntzarik behar izango.

Aniztasuna egokitzeko aldaerak: Ez da aurreikusten.

Irakaslearen eginkizuna:

Irakasleak haurrek abestia ikastea bermatu behar du,azken egunean

jantokian abesteko. Halaber, abestia jarriko du musika aparatuan

zenbait aldiz, eta umeei abestuko die, musikarekin zein musikarik

gabe (geldiro abestuz, umeek hobeto ikasteko). Era berean, abestia

landu ostean, abestiaren pasarte nagusian egiteko dantza irakatsiko

die umeei, berak dantzatuz, eta pausoak erakutsiz, eredua izateko.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 23

Page 24: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

6. EBALUAZIOA

Orokorrean ebaluazioa etengabea eta jarraia izango da,

haurren prozesua eta garapena aztertzeko beharrezkotzat jotzen

dugularik, era honetan hasierako, prozesuko eta bukaerako

ebaluazio sumatiboa eginez. Horrez gain, ebaluazio formatiboa

diseinatu dugu, unitatea garatzen goazen heinean hobekuntzak

proposatuz; hori baita guretzat ebaluazioaren zentzu nagusia,

hobetzeko balio duela, alegia.

ZER EBALUATUKO DA?

Haurraren garapena eta lorpenak

- Proiektuaren hasieran proposatutako helburuak, bete diren ala

ez.

- Ikasleak gogotsu parte hartu duten ala ez.

- Kideen arteko harremanak errespetuzkoak izan diren ala ez.

- Guk proposatutako jardueretan, haurren bakarkako lanetan

zein talde lanetan, lortu dituzten gaitasunak eta ahalmenak.

- Proiektuaren bukaeran, haurrek lortutako aurrerapena.

- Arazoren baten aurrean hau gainditzeko izan duten jarrera.

- Talde dinamikaren eraginkortasuna.

Proiektua

- Helburuak: ezarritako helburuen egokitasuna eta izan diren

lorpenak.

- Edukiak: hasieran ezarritako edukien egokitasuna eta nolakoa

izan den barneratzea.

- Jarduerak: ea egokiak izan diren, ikasleentzat interesgarriak

izan diren eta ea gogotsu parte hartu duten.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 24

Page 25: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

- Printzipioak: unitatean zehar nolako lanketa egin den eta

pertzepzioa zenbatekoa izan den.

- Denboralizazioaren, espazioaren antolaketaren, materialen eta

gelako arauen egokitasuna.

- Ebaluazio-sistema: ebaluazio-tresnen egokitasuna, informazioa

jasotzeko ea baliagarria izan den eta ebaluazio horri esker ea

hobekuntzak egin diren eta hauen kalitatea nolakoa izan den.

Irakaslearen lana

- Azalpenen egokitasuna eta ulergarritasuna.

- Haurrekin izandako jarrera eta eraikitako harremanak.

- Ebaluazioari dagokionez, burututako behaketa lana eta

elkarrizketak zer nolakoak izan diren.

NOIZ EBALUATUKO DA?

- Proiektuaren hasieran: alde batetik, haurren gaitasunak,

ezagutzak eta gogoak neurtzeko eta, bestetik, haurrak

motibatzen hasteko.

- Proiektuak irauten duen bitartean: prozesua eta eboluzioa

behatzea beharrezkoa izango da.

- Ebaluaketa klase-ordu guztietan emango da: etengabea izango

da .

- Jarduera bakoitzaren, egun bakoitzaren eta proiektu osoaren

amaieran: amaierako gaitasunak, trebetasunak, jakintzak eta

jarrerak hasierakoekin alderatzeko eta hurrengo unitate

didaktikoa hasteko, errealitatearen azterketa gisa.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 25

Page 26: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ZER TRESNA ERABILIKO DA EBALUAZIOAN?

Ebaluatzeko orduan erabiliko ditugun tresnak, behaketa eta

elkarrizketa izango dira bereziki.

- Behaketa: jarduera guztietan eta orokorrean klaseko

momentu guztietan gauzatuko da. Horretarako, alde batetik,

irakasleak egunkaria idatziko du behatu dituen gertaerak,

jarrerak eta oharrak apuntatuz. Beste alde batetik, haur

bakoitzaren ebaluazio fitxa beteko du proiektua burutu

ondoren.

- Elkarrizketa: egun guztien amaierako hausnarketa

jardueretan, elkarrizketa erdi egituratuaren bidezko ebaluazioa

gauzatuko da. Irakasleak galderak formulatuko ditu hasiera

batean, baina umeen parte hartze espontaneoa ere

baimenduko du.

NORK EBALUATUKO DU?

- Irakasleak ebaluatuko ditu arestian aipatutako elementu

guztiak.

- Haurrek ere ebaluazioan parte hartuko dute. Arratsaldeko

hausnarketa momentuan, egun bakoitzaren amaieran, haurrek

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 26

Page 27: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ahoz adieraziko dute nola pasatu duten eta egindakoa gustatu

zaien ala ez. Gainera, eskolatik etxera joan baino lehen horman

eskegitako kortxozko tableroan fitxa batzuk jarriz ere ebaluatu

egingo dute: fitxa horiek aurpegien irudiak izango dituzte,

aurpegi batzuk pozik eta besteak triste daudelarik.

ZERTARAKO ERABILIKO DA JASOTAKO INFORMAZIOA ETA

INFORMAZIO HORRI BURUZ EGINGO DEN ANALISIA?

- Posible diren zuzenketak, hurrengo batean egin ahal izateko.

- Landu nahi genituen helburuak, burutu diren ala ez jakiteko.

- Haurrek, jardueran berrien aurrean, nola jokatzen duten

jakiteko.

- Landutako guztia ulertu duten jakiteko.

- Gurasoei, haien seme-alaben ikaskuntza eta garapen-

prozesuetan izan dituzten hobekuntzak jakinarazteko.

- Haurren ezagutzak hedatu direla egiaztatzeko.

- Haurren jarrerak eta portaerak ezagutzeko.

- Gure proiektuaren ahuleziak behatzeko eta hurrengorako

hobetzeko.

- Irakaslearen lana berrikusteko eta hobetzeko.

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 27

Page 28: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 28

Page 29: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

7. BIBLIOGRAFIA

12/2009 Dekretua, Haur Hezkuntzarako Curriculuma

Moduluko fitxak

Baliabideak

Webquest

Elkarrekin.org

Movie Maker

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 29

Page 30: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

8.- ERANSKINAK

GALDETEGIA

Zer gustatzen zaizu jateko?

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 30

Page 31: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Jakien jatorria fitxa

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 31

Page 32: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

MADALENA ERRALDOIA

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 32

Page 33: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Errezeta-fitxa

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 33

Page 34: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

AMANTALA

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 34

Page 35: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

WEBQUEST

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 35

Page 36: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 36

Page 37: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 37

Page 38: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 38

Page 39: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

ABESTIA

Handitzen handitzen

Txiki-txiki-txikia

Txiki, txiki, txikia ikusten naiz kalean. Handitzen handitzen, hasi naiz handitzen txikia izanik asko maite zaitut nik.

Bi begi ikusteko, bi belarri entzuteko.

Handitzen, handitzen...

Sudurra usaintzeko, ahoa dastatzeko.

Handitzen, handitzen...

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 39

Page 40: Mate Lana

Sukaldean handitzen handitzen

Eskuak ukitzeko, bi oinak ibiltzeko

Handitzen, handitzenBurua pentsatzeko, bihotza maitatzeko.

Handitzen, handitzen...

Pentsamendu matematikoaren garapena eta bere didaktika II 40