MEMORIA DABIBLIOTECA ESCOLAR

CURSO 2012-13C.E.I.P. A MAÍA

BERTAMIRÁNS - AMES

...GRAO DE CONSECUCIÓN DOS OBXECTIVOS

Aínda que os obxectivos propostos para este curso que remata foron acadados dun xeito

global, vémonos na obriga de resaltar as grandes dificultades coas que loitamos no dia a dia.

É certo que durante este ano escolar dispuxemos de algunha sesión mais para adicarlle á

biblioteca pero tamén que durante os recreos contamos con unha persoa menos para atender

aos múltiples servizos que ofrecemos durante os mesmos. Sempre temos a sensación de que

falta moito por facer para unha consecución total destes obxectivos. A biblioteca continuou

funcionando en todos os ámbitos nos que xa o viña facendo, habendo unha maior presencia do

préstamo informatizado posto que xa rematamos a catalogación dos fondos de ficción. Isto

axiliza e facilita moito a xestión e o control dos recursos. Neste aspecto, destacamos a alta

participación de todo o alumnado, especialmente de 1º e 2º ciclos. Durante os recreos

prestáronse 1265 volumes de xeito manual e 527 de xeito informatizado.

Iniciamos o uso do servidor do Centro como canle de formación de usuarios tanto para o

profesorado como para o alumnado; obxectivo que prentendemos continuar e ampliar na

medida do posible nos vindeiros cursos.

Puxemos en marcha a elaboración dos Itinerarios Lectores coas aportacións dos distintos

ciclos, coa finalidade de que vaian medrando e mudando ao longo do tempo.

Impulsamos a posta en marcha de amadriñamentos

lectores entre distintas aulas, de xeito puntual ou

periódico.

Coa partida extraordinaria para gastos de

mobiliario recibida durante o curso e a

aportación do Centro remodelamos a zona de

pre-lectores.

Tamén reorganizamos a zona de prensa para unha mellor accesibilidade ás

revistas.

1. HORARIO REAL DO RESPONSABLE DA BIBLIOTECA E

DO EQUIPO

A persoa responsable da biblioteca tivo este curso, tres sesións semanais de adicación

exclusiva á mesma. Ademáis de ser claramente insuficiente para un Centro tan grande, hai

que ter en conta que o resto do seu horario lectivo constou de 18 sesións de docencia

directa cos alumnos, tendo que desprazarse a dous edificios independentes e cun elevado

número de alumnos nas oito aulas onde imparte clase. Todo isto da unha suma de arredor

de 200 alumnos e alumnas, coa conseguinte carga de traballo que isto conleva (atención a

pais e nais, preparación de clases, atención á diversidade, corrección de cadernos,

avaliacións, etc.).

Debido ás múltiples varables que interveñen na organización dos horários nun Centro

tan grande é moi complicado conseguir que nunha sesión semanal coincidamos un

número significativo de integrantes do Equipo para coodinar, dinamizar e avaliar as

distintas actividades propostas.

No resto do Equipo só unha persoa conta con dúas sesións adicadas á biblioteca ainda

que, en casos esporádicos, outras necesidades do Centro requeriron da súa presenza

(substitucións de compañeiros e compañeiras ausentes).

2. IMPLICACIÓN DO CENTRO E DA COMUNIDADE

EDUCATIVA

O uso da biblioteca escolar como centro de recursos fundamental na vida do

colexio é un reto a alcanzar a longo prazo pois son moitos os cambios, o traballo e o

tempo que esto implica. A pesares desta dificultade, acadamos un grao de

participación importante tanto do profesorado como do alumnado. O conxunto de

servizos, actividades e recursos que oferta a Biblioteca permiten diversos niveis de

participación, e tentan dar resposta a unha ampla variedade de intereses.

Cada titoría ten asignada unha sesión semanal. Ademáis os alumnos e alumnas

poden vir durante os recreos para coller libros prestados, ler na sala, facer deberes,

facer uso dos ordenadores e televisores, disfrutar de xogos de mesa, etc. Polas

tardes ofrecemos os mesmos servizos agás o uso do material multimedia e o

empréstito de libros. Logo están as exposicións periódicas e as actividades

puntuais, nas que a participación tamén adoita ser alta.

3.ACTIVIDADES

Actividades permanentes relativas ao funcionamento da Biblioteca

Préstamo de libros ao alumnado durante os recreos. O profesorado tamén retirou da

biblioteca, en préstamo temporal, todos os exemplares que necesitou, tanto para as Mochilas

Viaxeiras coma para seren utilizados nas aulas, na Hora de Ler ou en relación aos temas

curriculares que estean traballando.

Utilización dos diversos espazos e materiais multimedia durante os recreos: ordenadores,

vídeo, audio, ludoteca, prensa, lectura individual e en grupo. Os alumnos de 3º ciclo seguiron

implicándose nas tarefas de colocación de libros e mantemento do orden nos recreos. O

chamado Contrato de Axudantes segue a ser un elemento estimulante coa finalidade de

explicitarlles por escrito os termos da súa colaboración, facendo que se sintan máis

implicados/as. O mesmo efecto ten a entrega dun diploma de participación e agradecemento

así como algún agasallo a finais de cada curso. Asesoramento ao profesorado para a selección

de materiais para as Mochilas Viaxeiras e para a súa práctica docente, así como recollida

das súas suxestións para adquirir o material que consideren oportuno.

Actualización de fondos: Adquirimos novos fondos en formato impreso e

dixital, procurando incluír títulos de interese dentro da literatura infantil

e ampliar tamén a sección de libros informativos, tentando acadar um

equilibrio entre as dúas linguas oficiais da nosa comunidade. As novidades

adquiridas continúan sendo expostas primeiro na sala de profesores e

despois nun expositor específico na Biblioteca antes de ocupar o lugar

correspondente.

Xestión de equipos informáticos e audiovisuais.

Labores de mantemento e catalogación: neste aspecto sempre avanzamos

máis lentamente do que nos gustaría. Cremos que remataremos o curso

acadando a cifra de 4600 volumes catalogados dun total de aproximadamente

8000.

Con respecto ao Proxecto Lector

Mochilas Viaxeiras: foi levada a cabo este curso por todo o alumnado de Primaria.

Esta iniciativa foi de novo valorada moi positivamente polos pais/nais e o alumnado,

como queda reflectido nos Cadernos Viaxeiros,

Hora de Ler: como novidade, e de xeito experimental, cambiouse o horario con

respecto ao curso anterior. En lugar de desenvolverse durante os vinte minutos antes

do recreo, organizouse xusto despois do mesmo. A valoración foi moi positiva pola

meirande parte do profesorado pois fomentou a relaxación dos nenos e nenas antes de

retomar ás últimas sesións de clase da mañán e facilitou un mellor aproveitamento

deste tempo de lectura.

Animación á lectura: gran parte da actividade da Biblioteca vai orientada a esta

finalidade, pero ímonos referir neste punto ás accións orixinadas e realizadas nas

titorías e outros Equipos docentes, en torno ao coñecemento dalgúns escritores e

ilustradores. Dende a Biblioteca achegamos a bibliografía existente, adquirimos en

ocasións novos volumes e colaboramos na ambientación do espazo. Todos eles deixan

a súa adicatoria no libro de visitas da biblioteca (anexo III), e, ás veces, algunhas

ilustracións tanto para a biblioteca como para as aulas. (Desde aquí o noso

agradecemento pois os alumnos/as valórano moito.)

Care Santos, co

alumnado de 3º

curso.

Anxo Moure, co

alumnado de 1ºcurso

de Primaria.

Inacio Vilariño para Infantil.

Abraham Carreiro, cos nenos

e nenas de 6º curso.

Jacobo Fernández Serrano

para o 2º curso.

Tamén contamos coa aportación do departamento de Lingua estranxeira con distintas

sesións de contacontos e animación á lectura (neste caso en inglés), para o alumnado de

1ºciclo e de 6º de primaria, respectivamente.

En colaboración co Departamento de Música, tivo lugar na biblioteca unha

sesión de achegamento ao mundo da ópera a cargo do profesor José Mª Miranda

para o alumnado de 4º de primaria. Con esta sesión pretendeuse non só traballar

a ópera a nível musical, senon utilizar a actividade como motivación para a

lectura e escoita de libros-cd sobre esta temática.

Outras actividades de fomento da lectura e dinamización dos recursos

•Realizamos unha exposición permanente en torno ao lema do curso “A saúde do noso

contorno, a nosa saúde”, con libros e DVD relativos á saúde, deporte, hábitos hixiénicos,

medio ambiente, contaminación, reciclaxe.etc. ademáis de todas as relacionadas con

celebracións habituais do calendario escolar:

Día das Bibliotecas

O Samaín

o Nadal

a Paz

o Entroido

Día de Rosalía de Castro

as Letras Galegas

No Samaín, organizamos unha serie de lecturas co medo como tema principal, que

tiveron lugar durante os recreos e realizaron nenos e nenas de distintos cursos. Especial

seguimento tivo a lectura de “Adiviñas monstruosas” de Gloria Sánchez, por parte do

alumnado de 4º para o 1º ciclo pois repartíronse agasallos para os acertantes das

mesmas.

Para conmemorar o Día da Paz, fixemos unha selección de lecturas axeitadas aos

distintos niveis que recorreu todas as aulas de Primaria nun carriño adaptado para tal

fin. Debido a que a “viaxe” se prolongou no tempo, este “carriño da paz” converteuse en

“carriño da paz e do amor” por coincidir co dia dos namorados. Deste xeito non só

adaptamos os fondos aos nenos maiores, senón que engadimos libros con esa temática.

Promovimos a realización de “amadriñamentos lectores” entre as distintas aulas.

Enfocamos a actividade dando duas opcións: amadriñamentos puntuais onde o

profesorado preparou determinadas lecturas dramatizadas e as representou nas aulas de

Infantil e Primeiro Ciclo de Primaria, e amadriñamentos estables onde se emparellan

duas aulas e durante todo o curso comparten lecturas e actividades diversas.

En torno ao mes de abril, e seguindo o exemplo e a experiencia doutros Centros

integrados no PLAMBE, organizamos un mercadillo solidario de libros usados,

consistente no intercambio de libros procedentes do expurgo da biblioteca e das aulas,

por material escolar.

A actividade tivo unha grande acollida e participación tanto por parte do

profesorado como do alumnado e de toda a comunidade educativa. O material

recadado foi doado a Cáritas. A actividade supuxo unha grande inversión de tempo,

pois ademais da preparación do posto e a selección de libros, establecimos horarios

para os distintos grupos e adaptamos os materiais expostos ás idades dos nenos que

acudían ao mercadillo cada día.

Nun centro tan grande á organización previa destas actividades é fundamental para

acadar os obxectivos propostos.

O material recadado foi doado a Cáritas

Actividades de formación de usuarios

Como cada ano, ao comezo deste curso, os alumnos e alumnas de 3ºciclo que quixeron ser

axudantes da biblioteca durante os recreos, asistiron a unhas sesións de formación para

lembrar a distribución espacial da biblioteca, a colocación dos fondos, as normas de uso...etc.

Isto axúdalles a asesorar a outros compañeiros, recolocar os libros devoltos e manter as

estanterías en orden. Éste ano completamos as explicacións con presentacións en formato

dixital para un mellor entendemento e aproveitamento das sesións de formación, que tiveron

lugar durante dúas semanas na Hora de Ler, para non interferir nas outras materias.

Os axudantes da biblioteca co diploma de colaboradores

Durante o mes de setembro, co alumnado de 1º de Primaria realízanse visitas guiadas á

biblioteca nas que reciben información detallada e explícita da distribución dos fondos, das

normas e do funcionamento do préstamo nos recreos, facéndose un pequeno simulacro sobre

o mesmo. Desta maneira pasan a ser usuarios autónomos durante os recreos, posto que en

Infantil poden facer uso dos servizos da biblioteca acompañados do profesorado, pero non

levar libros prestados á casa.

Como mencionamos anteriormente, comenzamos a utilizar o servidor do

Centro como medio de transmisión de información e coñecemento para o

profesorado, e, en consecuencia, para o alumnado. Deste xeito, elaboramos unha

guia de uso sobre as búsquedas no catálogo de Meiga. Isto empeza a ser útil na

medida en que as tarefas de catalogación van avanzando tímidamente. A idea é

continuar explotando este medio privilexiado e útil con máis formación de

usuarios e usuarias en cursos vindeiros.

4. PRODUCIÓN DE MATERIAIS

Guías de lectura: Elaboramos unha guía de lecturas de medo e Samaín; unha guía de

Nadal que foi entregada en papel ao alumnado ; unha guia de libros de Paz, amor e

amizade; unha guia de lecturas de Medio Ambiente, co gallo do Día Internacional do Medio

Ambiente; e unha guía de verán que será difundida a través da revista escolar.Todas estas

guias foron publicadas no blog e algunhas delas proxectadas na televisión da entrada do

colexio.

Elaboración do libro das lecturas do verán. Ésta actividade implicou a todo o

alumnado de Primaria. En setembro, e como inauguración das actividades propostas

pola biblioteca, repartimos unhas plantillas con forma de folla de árbore, para que os

alumnos e alumnas escribiran o nome do seu libro preferido lido no verán. Decoraron

as follas e, posteriormente, expúxemolas nunha árbore na entrada do colexio e nos

corredores: fixemos a árbore dos libros lidos no verán. Finalmente, elaboramos o libro

das lecturas do verán con todas as follas do colexio. Todos os alumnos e alumnas

tiveron a oportunidade de ver o resultado do seu traballo e os libros preferidos dos

compañeiros porque o libro elaborado percorreu todas as aulas. Esta actividade engloba

o fomento da lectura a través das recomendacións dos rapaces, o gusto polo traballo

colaborativo, a competencia en comunicación lingüística,artística, etc.

Mantemento do blog da Biblioteca: www.biblioceipamaia.blogspot.com ,

iniciado hai dous anos, acadou neste un grande desenvolvemento. Para fomentar a súa

difusión o enderezo do blog está exposto en varios cartaces ao longo dos corredores do

Centro, tanto no edificio de infantil como de Primaria. Neste senso, e para difundir máis as

actividades da biblioteca, habilitamos un taboleiro no 1º andar, onde figuran listados de

alumnado colaborador (motívaos moito), das quendas de uso dos equipos multimedia nos

recreos, e as diversas actividades programadas.

5. ACTIVIDADES DE FORMACIÓN

Durante este curso participamos nas seguintes:

Xornadas de Bibliotecas Escolares de Galicia:

Francisco Varela Núñez.

Rosa García Garrido.

Dolores Corujo Martínez.

Pilar Munín Cajade.

Mª del Carmen Fontenla Armadá.

Educación Documental I:

Rosa García Garrido

Mª del Carmen Fontenla Armadá

Encontros dos Centros integrantes no PlAMBE

Mª del Carmen Fontenla Armadá.

6.AVALIACIÓNRealizamos unha avaliación continua a fin de ir coñecendo o grao de consecución dos

obxectivos e tomar as medidas correctoras necesarias durante a realización das actividades,

diagnóstica para coñecer se o que facemos se orienta aos obxectivos previstos e final que nos

permita correxir posibles erros e futuras actuacións.

Este ano, como novidade fomos quen de realizar unha enquisa da valoración sobre o

funcionamento da biblioteca. A idea é ir poco a poco elaborando enquisas para a toda a

comunidade educativa para ir analizando os resultados e utilizando as conclusións para

mellorar os aspectos que fagan falta. Como primeiro paso, este curso escollimos un grupo de

alumnos por ciclo de Primaria, concretamente un grupo de 2º, outro de 4º e outro de 6º . Os

resultados e conclusións aparcen no anexo VII.

En conclusión, valoramos positivamente:

o grao de consolidación que presenta o funcionamento da biblioteca.

a estabilidade que presenta o Equipo de Dinamización da mesma, con profesorado definitivo e

que perdura no tempo, na súa meirande parte.

a participación dos usuarios e usuarias nas diversas actividades.

que a pesar da gran cantidade de alumnos e alumnas que acuden á biblioteca conséguese

manter un certo clima lector e un ambiente bastante agradable.

que damos por finalizada a catalogación dos fondos de ficción o que nos da pé para centrarnos

nos fondos de divulgación (catalogación, reorganización da zona, sinalización da mesma…), así

como a axilizar as labores de préstamo, a mellorar o control dos fondos, a facilitar as búsquedas

no catálogo, etc.

que puxemos e marcha os

itinerarios lectores e

empezamos a experimentar cos

amadriñamentos entre aulas.

Ao mesmo tempo a valoración doutros aspectos non é satisfactoria, pois recoñecemos:

que temos dificultades para por en marcha dun xeito máis sistemático actividades de

formación de usuarios.

que cómpre mellorar a sinalización dos fondos, especialmente dos informativos.

que a privilexiada accesibilidade coa que conta a biblioteca desde o exterior ten as súas

contrapartidas, pois se convirte no patio cuberto de gran parte dos alumnos que sólo entran

nos recreos nos días fríos ou de choiva, coa conseguinte dificultade de manter os distintos

espazos cun mínimo de orden e un certo ambiente lector . Ademáis de que a afluencia de nenos

e nenas á zona de ludoteca aumenta considerablemente.

que en determinadas épocas do ano, os servizos ofertados vense mermados polo feito de

que outras necesidades do Centro requiren do uso deste espazo, pois unha característica

inherente ao lugar que ocupa esta biblioteca é que tamén cumple a función de salón de actos,

feito que asumimos como tal e non ten solución,

pero consideramos debe ser resaltado como

unha dificultade engadida neste apartado da

presente memoria. Algunhas das actividades

ou charlas que teñen lugar neste espazo, si

teñen relación coas funcións da biblioteca,

como lecturas en voz alta, representación de

contos, títeres, etc.

Sempre é máis o proxectado que o que damos feito, polo que queda unha grande satisfación

polo traballo realizado pero un certo sabor agridulce polo que queda por facer, especialmente

polo feito de rematar cada curso coa incertidume do que nos deparará o seguinte, con

respecto ao tempo que lle poderemos adicar a manter e ampliar os servizos da Biblioteca

Escolar.

É polo que, con respecto á Administración, queremos seguir insistindo na necesidade de

que se regule dunha vez por todas a figura do Responsable do Equipo da Biblioteca Escolar,

en canto a número de horas exactas que se lle deban conceder, para que ésta poida exercer as

múltiples funcións que se lle piden.

A pesares de todo o exposto anteriormente, valoramos positivamente o esforzo

económico que se está levando a cabo dende a Administración, a organización de xornadas,

encontros, cursos de formación e o apoio incondicional por parte da Asesoría de Bibliotecas, do

Equipo Directivo e de todo o profesorado, especialmente titores e titoras, pola implicación nas

actividades organizadas desde a Biblioteca e por facer de canle de comunicación entre este

Equipo e o alumnado, imprescindible nun Centro tan numeroso, sendo conscientes da gran

carga de traballo que recae moitas veces sobre as titorías. Tamén recoñecemos e agradecemos

a amplitude da comunicación e do intercambio de materiais que circulan entre as bibliotecas

escolares do PLAMBE.

7.PREVISIÓNS DE FUTURO

A modo de resumo as principias actuacións de cara ao vindeiro curso, que aparecen

pormenorizadas no Proxecto 2012/13, serían:

•Continuar coa catalogación dos fondos como base para a elaboración de actividades,

estadísticas, control máis eficaz e fluído do préstamo.etc.

•Seguir adquirindo fondos de xeito equilibrado e adaptado aos nosos/as alumnos/as.

•Seguir coordinando o Plan Lector e realizando actividades de fomento da lectura.

•Priorizar o deseño de actividades de formación de usuarios e educación documental.

•Seguir realizando tarefas de formación de alumnos/as do 3º ciclo para mellorar a

efectividade da axuda que prestan nos recreos.

•Continuar a elaboración dos Itinerarios Lectores e mellorar a súa difusión.

•Favorecer a realización de proxectos documentais.

•Promover algunha iniciativa que poña en contacto ao alumnado con outras bibliotecas.

•Repetir, se as circunstancias o permiten, o mercadillo solidario de libros usados.

•Manter vivo e actualizado o blog da biblioteca, dándolle maior difusión tanto entre o

profesorado como o alumnado e abrindo a posibilidade da súa participación a través dos

seus comentarios.

•Utilizar con mais intensidade os recursos cos que conta o Centro para aumentar a

presenza da Biblioteca no Centro (Servidor, televisión da entrada)

•Difundir con mais intensidade as actividades no foro do PLAMBE, para a súa publicación

posterior no blog da Asesoría.

EQUIPO DE DINAMIZACIÓN DA BIBLIOTECA ESCOLAR

CEIP A MAÍA -BERTAMIRÁNS -AMES