Índice  · 2018-01-22 · 528 LIBROTECNIA® JULIA POBLETE VINAIXA 5.2.2.4. Derecho a recurrir de...

16
523 LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO www.librotecnia.cl Índice Abreviaturas 7 PRIMERA PARTE LEY 18.575 ORGÁNICA CONSTITUCIONAL DE BASES GENERALES DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO Introducción .................................... 9 Estructura de la ley ............................... 11 CAPÍTULO I Principios reguladores de la Administración del Estado 13 1. Principio de Juridicidad o Legalidad (art. 2 LB) .......... 13 2. Principio de la Subsidiariedad (art. 3 inc. 2° y art. 6° LB) .... 14 3. Principio de la Continuidad (art. 3° inc. 1, art. 28 inc. 1° LB) ... 14 4. Principio de Apoliticidad (art. 19 LB) .................. 16 5. Principio de la Impugnabilidad (arts. 2, 3, 8 y 10 LB) ...... 17 6. Principio de la Responsabilidad (arts. 3, 4 y 7 LB y 38 CPE) .. 18 6.1. Responsabilidad del Estado..................... 18 6.1.1. Características de la responsabilidad del Estado . 20 6.1.2. Presupuestos necesarios para que surja la responsabilidad de la Administración ....... 21 6.2. Responsabilidad de los funcionarios públicos ....... 22 7. Principio de Competencia (art. 2 LB) ................. 23 7.1. Elementos de la competencia ................... 23 7.2. Conflictos de competencia ..................... 24

Transcript of Índice  · 2018-01-22 · 528 LIBROTECNIA® JULIA POBLETE VINAIXA 5.2.2.4. Derecho a recurrir de...

523LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

www.librotecnia.clÍndice

Abreviaturas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Primera Parte

LEY 18.575 ORGÁNICA CONSTITUCIONAL DE BASES GENERALES DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO

• Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9• Estructuradelaley . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

CaPítulo iPrincipios reguladores de la

Administración del Estado 13

1. PrincipiodeJuridicidadoLegalidad(art.2LB) . . . . . . . . . . 132. PrincipiodelaSubsidiariedad(art.3inc.2°yart.6°LB) . . . . 143. PrincipiodelaContinuidad(art.3°inc.1,art.28inc.1°LB) . . . 144. PrincipiodeApoliticidad(art.19LB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165. PrincipiodelaImpugnabilidad(arts.2,3,8y10LB) . . . . . . 176. PrincipiodelaResponsabilidad(arts.3,4y7LBy38CPE) . . 18

6.1. ResponsabilidaddelEstado. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186.1.1. CaracterísticasdelaresponsabilidaddelEstado . 206.1.2. Presupuestosnecesariosparaquesurjala responsabilidaddelaAdministración . . . . . . . 21

6.2. Responsabilidaddelosfuncionariospúblicos . . . . . . . 227. PrincipiodeCompetencia(art.2LB) . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

7.1. Elementosdelacompetencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237.2. Conflictosdecompetencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

524 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

7.2.1. Conflictosdecompetenciaentreórganos integrantesdelaAdministracióndelEstado . . 247.2.2. Conflictosdecompetenciareguladosenla Constitución . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

7.3. Improrrogabilidaddelacompetenciaadministrativa. . 257.4. Avocación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257.5. Delegación(art.41LB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

7.5.1. Delegacióndeatribuciones. . . . . . . . . . . . . . . 267.5.2. Delegacióndefirmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277.5.3. Delegaciónderepresentación(art.35LB) . . . . 27

8. PrincipioEstatutarioodelaCarreraFuncionaria. . . . . . . . . 27

CaPítulo ii Principios aplicados a la gestión 29

1. PrincipiodelaEficienciaylaEficacia(arts.3°y5°LB) . . . . . 292. PrincipiodelaUnidad(arts.29-33LB) . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

2.1. Centralizaciónadministrativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302.2. Descentralizaciónadministrativa. . . . . . . . . . . . . . . . . 312.3. Desconcentraciónadministrativa . . . . . . . . . . . . . . . . 31

3. PrincipiodeControl(arts.11y12LB) . . . . . . . . . . . . . . . . . 323.1. Criteriosdecontrol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

4. PrincipiodelaJerarquía(arts.7,17,28LB). . . . . . . . . . . . . . 335. PrincipiodeOficialidadySimplificación(arts.3y9LB). . . . 366. PrincipiodeCoordinación(art.5,inc.2LB) . . . . . . . . . . . . . 367. PrincipiodelaFormalidad(art.8,inc.2LB) . . . . . . . . . . . . . 37

CaPítulo iii Probidad Administrativa 39

1. Elementosesencialesdelaprobidad(art.52inc.2LB) . . . . . 412. Sujetosobligadosalprincipiodeprobidad . . . . . . . . . . . . . . 423. Resguardosalaprobidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

525LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl3.1. Lasinhabilidadesparaingresarala AdministracióndelEstado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

3.1.1. Inhabilidadesdirectamenterelacionadascon elprincipiodeprobidadadministrativa . . . . . 453.1.2. Formasdeacreditarnoestarincluidoen algunacausaldeinhabilidad . . . . . . . . . . . . . . 493.1.3. Nombramientoocontratacióndeunapersona queincurreenunacausaldeinhabilidad . . . . 503.1.4. Aplicacióndeinhabilidadesalaspersonas contratadasahonorariosoporel CódigodelTrabajo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

3.2. Inhabilidadessobrevinientes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 523.3. IncompatibilidaddelaLeydeBases . . . . . . . . . . . . . . 54

3.3.1. Límitesgeneralesalasactividadesparalelas. . . 553.3.2. Reglasespecialesparalarealizaciónde actividadeslaboralesoprofesionales simultáneamenteenórganosdelsectorpúblico 563.3.3. Realizacióndeactividadeslaboraleso profesionalesposterioresalasefectuadasen unainstituciónfiscalizadoradelsectorpúblico 60

3.4. Lasdeclaracionesdeinteresesydepatrimonio . . . . . . 653.4.1. Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653.4.2. Objetivodelaley20.880 . . . . . . . . . . . . . . . . 673.4.3. Normativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 683.4.4. Aspectosgenerales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 683.4.5. Vigenciayrégimentransitoriodedeclaración. 693.4.6. Regulación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 703.4.7. Sujetosobligados . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 703.4.8. Contenidodeladeclaración . . . . . . . . . . . . . . 773.4.9. Individualizaciónysingularizaciónde actividadesdeldeclarante . . . . . . . . . . . . . . . . 793.4.10.Amplituddedeclaracióndelcónyuge, hijos,parientes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 793.4.11.Singularizacióndeactividadesdeldeclarante . . 813.4.12.Singularizacióndebienesinmuebles . . . . . . . . 82

526 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

3.4.13.Oportunidad(plazo)yformadeladeclaración . 833.4.14.Formadeladeclaración . . . . . . . . . . . . . . . . . 833.4.15.Elsistemadeinformación . . . . . . . . . . . . . . . 843.4.16.Publicidaddeladeclaraciónyrelación conleydetransparencia . . . . . . . . . . . . . . . . . 853.4.17.Excepcionesalapublicidadyreservadedatos . . 863.4.18.Obligacionesyatribuciones . . . . . . . . . . . . . . 873.4.19.Responsabilidadysancionesporinfracciones aldeberdelasdeclaracionesdeinteresesy patrimonio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 883.4.20.Infraccionesderivadasdelasdeclaraciones deinteresesypatrimonio:Nuevosistemade sancionesLey20.880 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 893.4.21.ProcedimientoanteContraloríaysu vinculaciónconlaLeydeTransparencia . . . . . 893.4.22.Formulacióndecargos,descargosyprueba. . . 903.4.23.PropuestadeContraloríaGeneraldela República(multa,incumplimiento gravealaprobidad) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 903.4.24.Constanciaenhojadevidayprescripción deresponsabilidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 913.4.25.Potestaddisciplinaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 913.4.26.ReclamaciónanteCortedeApelaciones . . . . . 923.4.27.Infracciónpordeclaracióndeinteresesy patrimonioefectuadaporotrasautoridades . . 923.4.28.Mandatoespecialdeadministración decarteradevalores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

3.4.28.1.Aspectosgenerales . . . . . . . . . . . . . . 943.4.28.2.Sujetosobligados. . . . . . . . . . . . . . . 953.4.28.3.Circunstanciasenquedebe constituirseelmandato . . . . . . . . . . 953.4.28.4.Contenidoyconstitución delmandato . . . . . . . . . . . . . . . . . . 963.4.28.5.Personasjurídicasquepueden sermandatarios . . . . . . . . . . . . . . . . 97

527LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl3.4.28.6.Derechosdelmandatario . . . . . . . . 983.4.28.7.Obligacionesyprohibiciones delmandanteymandatario. . . . . . . 993.4.28.8.Términodelmandato . . . . . . . . . . . 100

3.4.29.Obligacionesdeenajenar . . . . . . . . . . . . . . . . 1013.4.29.1.Sujetosobligados. . . . . . . . . . . . . . . 1013.4.29.2.Plazoparaenajenaciónorenuncia. . 1023.4.29.3.Sancionesporinfracciónalas normasdelmandatoyobligación deenajenar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

3.5. Conductasespecíficasquecontravienenelprincipio deprobidadadministrativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

CaPítulo iV Publicidad y Acceso a la Información 113

1. Normativasobretransparencia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1142. LeydeTransparenciayAccesoalaInformación . . . . . . . . . . 116

2.1. Ámbitodeaplicación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1163. ElementosdelDerechodeAccesoalaInformación . . . . . . . 1174. InformaciónconCarácterPúblico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

4.1. Excepcionesalapublicidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1194.2. Causalesdedenegacióndeacceso . . . . . . . . . . . . . . . . 121

5. ModalidadesdeTransparencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1245.1. Transparenciaactiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

5.1.1. Reclamoporinfracciónalatransparenciaactiva. 1285.1.2. Disponibilidaddelainformaciónpública . . . 128

5.2. Transparenciapasiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1295.2.1. Procedimientoadministrativodelderechode accesoalainformación.Inicioopetición . . . . 1295.2.2. Operatividaddelprocedimiento . . . . . . . . . . . 130

5.2.2.1. Admisibilidaddelasolicitud . . . . . . 1305.2.2.2. Inadmisibilidadprovisoria. . . . . . . . 1315.2.2.3. Plazopararesolver. . . . . . . . . . . . . . 131

528 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

5.2.2.4. Derechoarecurrirdeamparoasu derechodeaccesoalainformación . . 1315.2.2.5. Delasgarantíasdelsolicitantede accesoalainformación . . . . . . . . . . 1315.2.2.6. Alternativasdelórgano competenterequerido . . . . . . . . . . . 133

6. PrincipiosdelaLeydeTransparencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1356.1. Principiodelarelevancia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1356.2. Principiodelalibertaddeinformación . . . . . . . . . . . . 1356.3. Principiodeaperturaotransparencia . . . . . . . . . . . . . 1356.4. Principiodemáximadivulgación . . . . . . . . . . . . . . . . 1356.5. Principiodeladivisibilidad. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1366.6. Principiodefacilitación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1366.7. Principiodelanodiscriminación . . . . . . . . . . . . . . . . 1366.8. Principiodelaoportunidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1376.9. Principiodelcontrol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1376.10.Principiodelaresponsabilidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1376.11.Principiodegratuidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

7. ElConsejoparalaTransparencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1378. ElreclamoanteelConsejoparalaTransparencia . . . . . . . . . 139

8.1. Sanciones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1419. ReclamacióndeilegalidadantelaCortedeApelaciones . . . . 141

Segunda Parte

LEY 18.834 ESTATUTO ADMINISTRATIVO

• Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

CaPítulo i La Función Pública 145

1. Generalidades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1461.1. Característicasdelafunciónpública . . . . . . . . . . . . . . 146

1.1.1. Ámbito. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146

529LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl1.1.2. Ejercicio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1461.1.3. Extensión . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

2. EstatutoAdministrativo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1472.1. Concepto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

2.1.1. Extensióndelconceptode EstatutoAdministrativo . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

2.2. ÁmbitodeAplicacióndelEstatuto . . . . . . . . . . . . . . . 1492.3. Naturalezajurídicadelarelaciónlaboral administrativa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1502.4. Funcionariopúblico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1512.5. Naturalezajurídicadelosfuncionariospúblicos . . . . . 152

2.5.1. FuncionariodePlanta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1552.5.2. FuncionariodeConfianza . . . . . . . . . . . . . . . 1582.5.3. FuncionarioaContrata . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

2.5.3.1. Característicasdelosempleados acontrata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1612.5.3.2. Característicasdejurisprudencia administrativayjudicial . . . . . . . . . 163

2.5.4. FuncionarioaPrueba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1762.6. Personalahonorarios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

2.6.1. Partegeneral. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1782.6.2. Naturalezadelaprestaciónde serviciosahonorarios . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1822.6.3. Aspectosjurídicosrelevantesdel contratoahonorarios . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1842.6.4. Jurisprudenciaadministrativayjudicial . . . . . 188

2.6.4.1. Precisionesdelajurisprudencia administrativa . . . . . . . . . . . . . . . . 1882.6.4.2. Pronunciamientodela jurisprudenciadetribunales . . . . . . 197

2.7. RequisitosdeIngresoalaAdministración Pública(art.12). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

2.7.1. Exigenciadeinhabilidadesprescritas enartículo54LB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2042.7.2. Acreditaciónderequisitosdeingreso . . . . . . . 205

530 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

CaPítulo ii Carrera Funcionaria 207

1. NormasRelativasalIngresoalaAdministración . . . . . . . . . 2081.1. Funcionariodehecho . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2091.2. Perfeccionamientoynotificación(art.22EA) . . . . . . . 2101.3. Procesodenombramiento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211

1.3.1. Ingresoalacarrerafuncionariaen calidaddetitular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2111.3.2. Delconcursopúblicodeingreso. . . . . . . . . . . 213

1.3.2.1. Característicasgenerales delconcurso . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2131.3.2.2. Etapasdelconcursopúblico deingreso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2151.3.2.3. Factoresaconsiderarenla evaluacióndelospostulantes enconcursopúblicodeingreso . . . . 2171.3.2.4. Normascomunesaloscomités deselecciónalosconcursos . . . . . . . 2181.3.2.5. Contratacióndeasesoríasexternas . . 219

1.3.3. Concursoparalapromocióndela carrerafuncionaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

1.3.3.1. Quiénespuedenparticipar enelconcursodepromoción . . . . . 2201.3.3.2. Inhábilesparaserpromovidos . . . . . 2211.3.3.3. IntegracióndelComitédeSelección deunconcursodepromoción . . . . . 2221.3.3.4. Delasbasesdelconcurso . . . . . . . . 2221.3.3.5. Factoresyponderaciónaconsiderar enlaevaluacióndelospostulantes . . 2231.3.3.6. Delapostulación,seleccióny provisióndecargos . . . . . . . . . . . . . 2241.3.3.7. Fechadevigenciadelapromoción . . 2251.3.3.8. Etapasdelconcurso. . . . . . . . . . . . . 2251.3.3.9. Instrumentosdeselección . . . . . . . . 226

531LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl1.3.3.10.Procedimientosespecialesde multiconcursabilidad . . . . . . . . . . . 2271.3.3.11.Elascenso(arts.56ss.EA) . . . . . . . . 2281.3.3.12.Inhábilesparaascender(art.55EA) . 2291.3.3.13.Fechadevigenciadeascenso . . . . . . 230

1.3.4. Concursosparalaprovisióndecargos dejefesdedepartamentoynivelesde jefaturasjerárquicasequivalentes . . . . . . . . . . 230

1.3.4.1. Quiénespuedenparticipar . . . . . . . 2321.3.4.2. Comitédeselección . . . . . . . . . . . . 2321.3.4.3. Requisitosdepostulación . . . . . . . . 2321.3.4.4. Seráninhábilesparapostular losfuncionariosque . . . . . . . . . . . . 2331.3.4.5. Factoresparalaevaluación delospostulantes . . . . . . . . . . . . . . 2341.3.4.6. PropuestadeComitédeSelección. . 2341.3.4.7. Concursopúblicodeprovisión deJefesdeDepartamento . . . . . . . . 2351.3.4.8. Delnombramientoypermanencia . 2351.3.4.9. Etapasdelconcurso. . . . . . . . . . . . . 236

1.3.5. Concursoparaencasillamientosporfijación omodificacióndeplantasdepersonal . . . . . . 2381.3.6. Concursoparacapacitaciónde perfeccionamientoycapacitaciónvoluntaria . . 240

2. NormasRelativasalaCapacitación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2402.1. Tiposdecapacitación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241

2.1.1. Paralapromoción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2412.1.2. Paraelperfeccionamiento. . . . . . . . . . . . . . . . 2412.1.3. Voluntaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241

2.2. Efectosdelacapacitación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2423. NormasRelativasalaCalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244

3.1. Generalidades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2443.1.1. Normasregulatorias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2443.1.2. Objetodelacalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . 2443.1.3. Funcionariossujetosacalificación . . . . . . . . . 244

532 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

3.1.4. Funcionariosexceptuadosdecalificación . . . . 2453.1.5. Periodoacalificar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2453.1.6. Organismoquecalifica . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2453.1.7. TiposdeJuntasCalificadoras . . . . . . . . . . . . . 2463.1.8. Delrepresentanteydelegadodelpersonal . . . 247

3.2. Elprocesocalificatorio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2483.2.1. Precalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

3.2.1.1. Plazodeprecalificación . . . . . . . . . . 2493.2.1.2. Elementosbásicosdelsistema decalificaciones . . . . . . . . . . . . . . . 2513.2.1.3. Factoresdecalificación . . . . . . . . . . 253

3.2.2. Calificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2553.2.3. Apelaciónyreclamo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

3.2.3.1. ApelacióndelaResolución delaJuntaCalificadora . . . . . . . . . . 2573.2.3.2. DelreclamoantelaContraloría GeneraldelaRepública . . . . . . . . . 258

3.3. Delosefectosdelacalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2593.3.1. Retirodelservicio. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2593.3.2. Confeccióndelescalafóndemérito . . . . . . . . 260

CaPítulo iii Obligaciones Funcionarias 263

1. ObligacionesdeCarácterGeneral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2632. ObligacionesdeCarácterEspecialpara AutoridadesyJefaturas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2843. SobrelasProhibicioneseIncompatibilidades . . . . . . . . . . . . 286

3.1. Prohibiciones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2863.2. Incompatibilidades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292

3.2.1. Excepciónalasincompatibilidades. . . . . . . . . 2933.2.2. Compatibilidadderemuneraciones . . . . . . . . 296

533LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.clCaPítulo iV

Derechos Funcionarios 299

• ClasificacióndelosDerechosEstatutarios . . . . . . . . . . . . . . 2991. Derechosquepreservanlacarrerafuncionaria . . . . . . . . . . . 300

1.1. Elderechoalafunción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3001.2. Derechoaserpromovido . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301

2. Derechosquepreservanlasaluddelfuncionario . . . . . . . . . 3022.1. ElDerechoalaLicenciaporEnfermedad . . . . . . . . . . 302

2.1.1. Naturalezajurídicadelasprestaciones porenfermedad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3042.1.2. NaturalezadelasLicenciasMédicas . . . . . . . . 3052.1.3. FacultadesdelaCOMPIN . . . . . . . . . . . . . . . 3062.1.4. Causasjurídico-administrativasde rechazodeunalicenciamédica . . . . . . . . . . . . 3072.1.5. Ley20.585sobreotorgamientoy usodelicenciasmédicas . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

2.1.5.1. FacultadesdeCOMPIN eISAPRES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3092.1.5.2. Investigaciónporlicencias emitidassinfundamentomédico . . 3112.1.5.3. Procedimiento. . . . . . . . . . . . . . . . . 3112.1.5.4. Reposiciónyreclamo . . . . . . . . . . . 3132.1.5.5. Sancionesaprofesionalque otorgalicenciamédica. . . . . . . . . . . 3142.1.5.6. ModificacionesalCódigoPenal yCódigoProcesalPenal . . . . . . . . . 316

2.1.6. Declaracióndeincompatibilidad oirrecuperabilidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3162.1.7. Algunasconsideracionesjurisprudenciales entornoaladeclaracióndesalud irrecuperableoincompatible . . . . . . . . . . . . . 319

2.2. Derechoaferiado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3222.2.1. Solicitud,anticipación,acumulación yfraccionamientodelferiado . . . . . . . . . . . . . 323

534 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

2.2.2. Situacionesespeciales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3262.2.3. Feriadodefuncionarioqueingrese alaAdministración . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3272.2.4. Característicasgeneralesdeestederecho . . . . . 3272.2.5. DuracióndelFeriado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3292.2.6. FeriadoProgresivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3292.2.7. ConcesióndelFeriado . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3312.2.8. Acumulación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332

3. DerechoaAusentarsedelServicio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3333.1. Permisos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

3.1.1. Carácterfacultativodelospermisos. . . . . . . . 3333.1.2. Permisocongocederemuneraciones . . . . . . . 3343.1.3. Permisosingocederemuneraciones . . . . . . . . 3343.1.4. Permisoadicionalaferiadoanual . . . . . . . . . . 3353.1.5. Permisoadministrativocompensado. . . . . . . . 337

4. DerechosdeCarácterEconómico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3394.1. Derechoapercibirremuneración . . . . . . . . . . . . . . . . 339

4.1.1. Característicasdelaremuneración . . . . . . . . . 3404.2. Derechodefuncionariosapercibirasignaciones . . . . . 344

5. Derechosasistenciales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3475.1. Derechoapercibirfranquiciasasistenciales encasodeaccidenteenactodeservicioo enfermedadprofesional. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

5.1.1. Situaciónespecialporaccidenteencaso deserviciosauntercerempleador . . . . . . . . . 348

5.2. Derechoapercibirasignaciónfamiliarymaternal. . . . 3525.3. Derechoaocuparcasafiscal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3525.4. Derechoagozardefranquiciasprevisionales ydebienestarsocial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3535.5. Derechoalaproteccióndelamaternidad . . . . . . . . . . 354

5.5.1. Descansodematernidad. . . . . . . . . . . . . . . . . 3555.5.2. Permisoporenfermedaddelniñomenor deunaño . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3575.5.3. Fueromaternal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357

535LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl5.5.4. Derechoasalacunaydaralimento ahijosmenores. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359

5.6. Derechodelafamiliadelfuncionarioque falleceenservicioactivoapercibirlas remuneracionesdelcausante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361

6. DerechoaDefensaJudicial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3617. Derechodelosfuncionariosquedenuncianhechos decarácterirregular,especialmentelosquecontravienen laprobidadadministrativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3628. PrescripcióndelosDerechosEstatutarios. . . . . . . . . . . . . . . 365

CaPítulo V Responsabilidad Administrativa 367

1. Generalidades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3671.1. Sistemaderesponsabilidadadministrativa. . . . . . . . . . 3671.2. Independenciaderesponsabilidades . . . . . . . . . . . . . . 3681.3. Formadehacerefectivala responsabilidadadministrativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3701.4. Característicascomunesaambos procedimientosdisciplinarios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3711.5. Medidasdisciplinarias. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372

1.5.1. Lacensura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3721.5.2. Lamulta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3721.5.3. Lasuspensióndelempleo desde30díasatresmeses . . . . . . . . . . . . . . . . 3721.5.4. Ladestitución. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 373

1.6. Potestaddisciplinaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3741.6.1. Basesdeaplicacióndelamedidadisciplinaria. . 379

2. SumarioAdministrativo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3802.1. CaracterísticasdelSumarioAdministrativo . . . . . . . . . 3802.2. EtapasdelSumarioAdministrativo . . . . . . . . . . . . . . . 383

1ªEtapa:ConstitucióndelaFiscalía . . . . . . . . . . . . . . 3832ªEtapa:Indagatoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385

536 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

3ªEtapa:Acusatoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3944ªEtapa:Proposicióndeconclusiones . . . . . . . . . . . . 3965ªEtapa:Decisoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

3. LaInvestigaciónSumaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4023.1. Característicasdelainvestigaciónsumaria . . . . . . . . . 4023.2. Etapasdelainvestigaciónsumaria(art.126EA). . . . . 403

4. Extincióndelaresponsabilidadadministrativa. . . . . . . . . . . 404

CaPítulo Vi Expiración de Funciones 407

• CausalesdeCese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4071. AceptacióndeRenuncia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408

1.1. Facultadesquedisponelaautoridad frentealarenuncia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4091.2. Desistimientodelarenuncia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4101.3. Renunciadefuncionariosdeexclusivaconfianza. . . . . 410

2. Laobtencióndejubilación,pensiónorentavitaliciaen unrégimenprevisionalenrelaciónalrespectivo cargopúblico(art.149EA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4113. Declaracióndevacancia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412

3.1. Declaracióndevacanciaporsaludirrecuperable oincompatibleconeldesempeñodelcargo . . . . . . . . 4133.2. Declaracióndevacanciaporpérdidasobreviniente dealgúnrequisitodeingresoala AdministracióndelEstado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4143.3. Declaracióndevacanciaporcalificaciónen listaEliminaciónoCondicional . . . . . . . . . . . . . . . . . 4143.4. Declaracióndevacanciapornopresentación delarenuncia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415

4. Destitución . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4155. Porlasupresióndelempleo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4166. Portérminodeperíodolegalporelcualseesdesignado. . . . 4177. SituacionesVinculadasalCesedeFunciones . . . . . . . . . . . . 418

537LEY DE BASES Y ESTATUTO ADMINISTRATIVO

ÍNDICE

www.librotecnia.cl7.1. Laprolongaciónindebidadefunciones. . . . . . . . . . . . 4187.2. Laprolongaciónnecesariadefunciones . . . . . . . . . . . 419

8. Sobrereincorporacióndeexfuncionarios. . . . . . . . . . . . . . . 4198.1. ¿QuéeslaRehabilitación?Características . . . . . . . . . . 4218.2. Exigenciaderequisitos.Evolución . . . . . . . . . . . . . . . 4238.3. Algunasconsideracionesjurisprudenciales . . . . . . . . . 429

CaPítulo Vii Reclamaciones ante Contraloría 431

1. ReclamodelosfuncionariosanteCGR . . . . . . . . . . . . . . . . 4321.1. Procedimientogeneralporviciosdelegalidad . . . . . . . 4321.2. Procedimientoporreclamovinculadoa remuneracionesyasignaciones . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435

2. Reclamodepersonasquepostulanacargopúblico paraingresaralaAdministración . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435

Bibliografía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439

Anexos

Anexo1: DelegacióndeFacultades. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 443Anexo2: DeclaracióndeIntereses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445Anexo3: DeclaracióndePatrimonio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449Anexo4: ReclamoTransparenciaActiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458Anexo5: FormularioTransparenciaPasiva . . . . . . . . . . . . . . . . 460Anexo6: FormularioparaPresentarAmparoanteelCPLT. . . . 462Anexo7: CPLTAplicaMedidaDisciplinaria . . . . . . . . . . . . . . 464Anexo8: PlantadePersonaldeServicio . . . . . . . . . . . . . . . . . . 471Anexo9: LlamadoaConcursoPúblico. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476Anexo10: BasesdeConcursoPúblico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477Anexo11: NombramientoaContrata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485Anexo12: NombramientoSegundoNivelJerárquico . . . . . . . . . 486

538 LIBROTECNIA®

JULIA POBLETE VINAIXA

www.librotecnia.cl

Anexo13: NombramientoSEREMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 488Anexo14: FormulariodeCalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489Anexo15: InformedeDesempeño . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 490Anexo16: NotificacióndeCalificación. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 492Anexo17: Precalificación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493Anexo18: HojadeVidadeFuncionario. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 494Anexo19: ResolucióndeViático . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495Anexo20: FormulariodeLicenciaMédica . . . . . . . . . . . . . . . . . 497Anexo21: FormulariodeFeriado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499Anexo22: ResoluciónElevaInvestigaciónSumariaa SumarioAdministrativo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 500Anexo23: AplicacióndeMedidaDisciplinaria . . . . . . . . . . . . . . 502Anexo24: FormulariosparaEfectuarDeclaraciones deInteresesydePatrimonio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 504