nº 135 marzo 2015

Exemplar xentileza deste establecemento

A candidata do PSdeG�PSOE á alcaldía de Vilalba, ElbaVeleiroˇ e os candidatos á reelección como alcaldes deCospeito e Xermade, Armando Castosa e Tomás Rodrí�guez Arias, respectivamente, falan co terrachá.xa antesdas eleccións municipais do 24 de maio. 18-19

A edición da MOEXMU deste 2015 é a segunda co maiornúmero de cabezas de gando inscritas. O concurso e a poxacelebraranse o sábado 11 de abril a partir das doce do mediodíaˇaínda que a Mostra Exposición de Muimenta se estende dendeo venres 10 ao domingo 12. 7

Catriel Pehuén tamén lograba a me�

dalla de ouro en grecorromana. E

oClub de Loitas Olímpicas de Vilalba

conseguía, en total, seis metais. 23

Tres candidatos á alcaldía en municipioschairegos analizan o programa electoral

Muimenta recibe 182 animais

para o XXIX Concurso de

Gando da MOEXMU e a XVIII

Poxa de Gando Selecto

Cuba logra o seu duodécimocampionato de España deloita olímpica

Un total de 70 stands cos mellores queixos do mundo eoutros produtos alimentación de calidade na Festa do

Queixo San Simón da Costa

deporte

agro

24m

Once días con sabor aqueixo de San Simón

da Costa

Un total de 42 establecementos hostaleiros vilalbeses servirán entre o xoves 26 de

marzo e o sábado 4 de abril outras tantas tapas elaboradas con queixo San Simón da

Costa: 38 na categoría tradicional e 4 na creativa do VIII Concurso de Tapas. 8-12

O sábado 4 e o domingo 5 de abril a capital chairega celebra a XXI Festa do Queixo

San Simón da Costa. Inés Abril, concursante de Top Chef, será a pregoeira e Ana Oca,

concursante de Master Chef Júnior, dirixirá un obradoiro de cociña infantil. 10

A paleontoloxía, ciencia que trata

dos seres orgánicos desaparecidos

a partir dos seus restos fósiles, está

conformada por tres divisións: a

Paleobioloxía (estudo dos organis�

mos do pasado que coñecemos

polos fósiles, así como as relacións

entre eles e o seu entorno)ˇ a Bri�

conoloxía (estuda cando viviron

seres xa extinguidos, a súa ordena�

ción no tempo e a data de eventos

bióticos do pasado)ˇ e a Tafonomía,

sendo esta rama a que imos desen�

volver, destacando a súa utilidade

na investigación criminal.

Pódese definir como aquela rama

que estuda a transición dos restos

biolóxicos que quedan dende que

se produciu a morte ata que os de�

vanditos restos quedan fosilizados.

Utiliza as técnicas da arqueoloxía

(lixeiramente modificadas para o

seu uso na investigación criminal),

combinándoas coas da antropolo�

xía física forense.

A transición comenza case no

mesmo momento no que se pro�

duce a morte, estando caracteri�

zado polos cambios postmortem

espontáneos que podemos disgre�

gar en varios puntos: descomposi�

ción, transfor�

mación, conser�

v a c i ó n ,

transporte, des�

gaste e infiltra�

ción dos restos

humanos ata a

súa total desinte�

gración, conser�

vación (ben natural ou artificial),

ou ata que son fosilizados.

Polo tanto podemos dicir que a Ta�

fonomía Forense é a que se en�

carga do estudo de todas estas fases

de cambio que se producen nos

restos humanos, no contexto xudi�

cial.

Unha vez que se atopan os restos

cadavéricos, realizarase o estudo

destes, analizando, apuntando con

detalles as características do

mesmo, e relacionámolo todo co

lugar no que foron achados.

Con estas anotacións poderemos

desenvolver un perfil biolóxico, no

que poderemos coñecer todos os

procesos que sufriron ata o mo�

mento no que son atopados.

Tamén nos permitirá coñecer o

sexo da vítima, a súa idade aproxi�

mada, a data na que se produciu o

deceso, estatura, así como a exis�

tencia (se as houbese) de antigas

patoloxías, tales como lesións, in�

tervencións quirúxicas, próteses,

etc, moi útiles á hora de poder

identificar quen fora esa persoa.

Pero para poder realizar unha iden�

tificación clara hai que ter en conta

tamén outras causas que poden

afectar aos restos, polo que hai que

coñecelos para poder distinguir

aquelas lesións producidas ante

mortem e as que se produciron pe�

rimortem.

A descomposición dun corpo é un

proceso progresivo, polo que os ca�

racteres tafonómicos tamén o

serán, e sempre dependen do mo�

mento e do lugar.

Entre as variables que inflúen na

descomposición cadavérica desta�

can: a humidade, a temperatura,

peso, volume,

condicións físi�

cas do corpo, ac�

t i v i d a d e

bacteriana, acti�

vidade dos in�

sectos e

carroñerosˇ a

roupa que levaba

posta, os fenómenos metereolóxi�

cos, así como o medio no que se

atope (enterrado, exterior, auga),

feridas abertas, entre outros.

Este estudo aparte de darnos uns

datos que nos axuden a coñecer a

identidade da persoa falecida,

tamén nos permiten obter pautas de

quen ou quenes foron os seus agre�

sores, pois sempre deixan a súa pe�

gada tafonómica.

Por todo iso a tafonomía é unha

técnica que vai permitir ao investi�

gador estimar o tempo transcurrido

dende que se produciu a morte, re�

construíndo aquelas circunstancias

que se sucederon antes e despois da

depositación do cadáver.

Permite ademáis discriminar aque�

les factores que se atopasen nos

restos humanos que son froito da

acción humana, daqueles que foron

producidos polos sistemas biolóxi�

cos, químicos, físicos e xeolóxicos,

polo que indicarán claramente se o

cadáver foi atacado por outra per�

soa ou por animais.

En resumo, a tafonomía forense é

unha técnica que aínda non está de�

masiado en auxe, aínda que cada

vez se está a utilizar máis debido

aos grandes beneficios que está

dando aos investigadores forenses,

xa que ademáis de poder dar iden�

tidade a uns restos que foron ato�

pados e que poderían reducirse a

uns poucos ósosˇ permite ademáis

achegar datos importantes para re�

alizar tanto o perfil biolóxico, que

xa sinalamos, como os perfís psi�

colóxicos tanto da vítima como do

seu agresor, o que ademáis leva

consigo unha identificación tamén

deste último, podendo ademáis re�

lacionalo coutros posibles feitos si�

milares que estivesen a ser

investigados.

Recoméndase como método de in�

vestigación, xa que combinado con

outras ciencias forenses, poden ob�

terse uns resultados óptimos e

dunha forma máis eficiente e rá�

pida.

Tiña pensado escribir este artigo

sobre as irregularidades do PNV,

dos 16.000 euros en puros habanos

e dos 40.000 que gastou en comi�

das en restaurantes de luxo a ante�

rior corporación dese partido no

axuntamento de Lemoaˇ das inver�

sións de alto risco en permutas fi�

nanceiras ou Swaps, que fixeron

con diñeiro público Markel Olano

e compañía oito días antes de dei�

xar o goberno da Deputación Foral

de Gipuzkoa en mans de EH Bildu

para construír unha incineradora e

doutras causas que lle obrigan

agora a ese partido centenario a

mirar nas listas dos xulgados para

saber quen está imputado e poder

confeccionar as listas das diferen�

tes candidaturas aos axuntamentos

e ás tres Deputacións Forais que

compoñen a comunidade do País

Vasco, malia que Iñigo Urkullu

asegurara anteriormente que a co�

rrupción é algo alleo a Euskadi

porque forma parte do ADN do

Lazarillo de Tormes español, pero

que nunca contaminou o oasis

vasco. Quixera falar de como a De�

putación de Bizkaia retira un anun�

cio no diario GARA ao outro día

de informar das presuntas irregula�

res cometidas por José María Irua�

rrizaga, con cargos en varias

empresas construtoras as que lles

adxudicou contratos por valor de

29,8 millóns de euros cando era o

responsable de Facenda e Finanzas

desa institución.

Estes e outros moitos casos que

gardo na miña hemeroteca particu�

lar tiña eu en mente, pero cambiei

de idea ao ver que o fracasado Pi�

ñeirismo volve agora a rexurdir

con moita forza na nosa patria,

apoiado polo españolismo ram�

pante e por algúns dirixentes que

están condenados a repetir esa fu�

nesta historia de dar o paso atrás,

que dicía o amigo Díaz Castro, por

non querer aprender dela debido a

súa teima suicida, da que tamén fa�

laba Manuel María naquel poema

titulado Saturno e que a Asociación

Cultural Rosalia Castro de Bara�

kaldo publicou nun libro do

mesmo título aló polo ano 1989.

Parece que se leva moito agora

combater ás organizacións mais

importantes, mais arraigadas e co�

herentes do nacionalismo galego.

Uns, vidos de fora, con líderes au�

tóctonos rebotados doutros parti�

dos, que seica non saben ben o que

son, afirman sen ruborizarse que

non son nin de dereitas nin de es�

querdas porque non teñen ideolo�

xía pero si moitas ideas, o que lles

dá pé a dicir que o pecado do na�

cionalismo galego é non facerse

autocrítica. Tamén recoñecen que

eles fan moi pouca porque os seus

militantes e afiliados aínda non

teñen o costume de asistir as asem�

bleas, pero din que todo se andará

co tempo e xa se darán conta de

que hai que ir escoitar ao líder e a

facer bulto. Non teñen un pro�

grama definido porque iso é emba�

rullarse demasiado e xa se fará

despois de gañar e tomar o poder,

porque así non se incumpre nin�

gunha promesa. Tamén é mellor

non comprometerse en cousas que

poidan incomodar aos votantes, xa

que nadando entre dúas augas arre�

pañas das dúas partes.

Polo menos os outros din que son

eles, que non se van presentar as

eleccións para non facer dano e que

xorden coa intención de volver

unirnos a todos, intentando superar

así esas vellas contradicións que

temos por diferenciar entre dereita

e esquerda ou entre nacionalismo e

españolismo. Será facer algo así

como unha asociación de veciños

a escala da nosa nación ou algo tan

idílico e de boa vontade como o

chamado Pacto Social, que é onde

se xuntan os sindicatos españolis�

tas coa patronal para, despois de

superada a loita de clases, pelexar

todos xuntos polos seus interesesˇ

así, en abstracto, que é como ten

que ser e... primeiro paz e despois

gloria.

Dá a impresión que o caso é criti�

car e dar titulares á prensa do sis�

tema que lles da vida, porque o que

menos lle importa a calquera dos

partidos españolistas, xa sexan de

dereitas, de esquerdas, ou aínda

que non sexan nada de nada, como

din eles, é si o nacionalismo galego

fai autocrítica ou non. O que ver�

dadeiramente lles molesta é a loita

que levamos pola nosa cultura,

polo noso idioma, polo dereito a

decidir para ser donos do noso des�

tino e as nosas mobilizarnos para

intentar solucionar os problemas

económicos e sociais que inxusta�

mente lle impoñen ao noso pobo

desde fora.

Non dubido que haxa moita xente

de voa vontade entre a súa militan�

cia, e incluso dentro dos partidos

españolistas haberá algúns galegos

e galegas que están de acordo en

defender os dereitos da nosa nación

tanto coma outros que se chaman

nacionalistas, pero a miña longa

experiencia militante faime des�

confiar de que a pretensión dos

seus dirixentes sexa esa.

Antes foron outros os que se pasa�

ron do nacionalismo a loitar baixo

a bandeira allea xunto a outra orga�

nización foránea que se di de es�

querdas e foron eles os que

meteron ese Cabalo de Troia na súa

propia casa, pero esa xa é fariña

doutro costal e auga pasada xa non

move muíño. Os militantes e sim�

patizantes das organizacións nacio�

nalistas fai moito tempo que

sabemos quen somos, por iso

nunca nos deixamos levar polos

cantos de serea que nos quixeron

engaiolar na noite cecha, nin cando

acenderon as falsas lanternas para

que cambiáramos o rumbo do

barco. A proba está en que mentres

estas organizacións seguen enrai�

zadas na sociedade, ao pe do timón

e gobernando a nave do gale�

guismo coa dignidade por ban�

deira, as diferentes propostas que

pretendían cambiar a súa ideoloxía

e as diferentes correntes ideolóxi�

cas que se escindiron ao longo da

súa historia por facer caso deses

cantos celestiais esnafrándose con�

tra as rochas españolas ou desapa�

receron do mapa político. Ide a ver

que foi deles...!, diría Rosalía.

Publicado na revista “Terra e

Tempo” dixital, o 16 de marzo de

2015.

2 colaboraciónsmarzo 15

o recuncho do criminólogo

Tafonomía forensePablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla,

expertos en Seguridade e Criminólogos

Uns din que poden e outros que son elesRaúl Río

En Vilalba celebrouse unha mostra de artistas en contra da violencia de xénero na que participaron os alumnos e

alumnas dos institutos locais.

descoñecemento, non sabendocomo dar resposta a esas necesi�dades especiais e específicas queamosan as persoas cunha enfer�midade estraña. Aparecen proble�mas de auto estima, de relacións,na escola, no traballo, de falta derecoñecemento e apoio institucio�nal. Unha serie de obstáculos quepoden conducir ó doente á marxi�nación e á exclusión social. Unha eiva significativa temoscando todos os avances tecnoló�xicos, científicos e médicos nonson capaces de atopar respostapara atallar este tipo de padece�mentos. Custa entendelo. Ese ca�rácter minoritario é o que explicaa escasa rendabilidade para o sis�tema público de saúde e a pírricadispoñibilidade de antídotos efec�tivos polo lóxico desinterese daindustria farmacéutica. Non re�sulta un negocio lucrativo investirna investigación destas enfermi�dades para atopar os remediosque as curen, ou cando menos asatenúen. Como proba desa inani�ción está o denominar como orfosós medicamentos dirixidos a tra�tar enfermidades raras. No entanto, existen razóns para aesperanza. A mera conmemora�ción nunha data concreta non ésuficiente, pero axuda a visualizaro sufrimento dun sete por centoda poboación, porcentaxe consi�derable. A existencia dun fortemovemento asociativo de afecta�dos tamén contribúe a dar a coñe�cer a realidade dos enfermos edos seus achegados, concien�ciando á cidadanía, ademais deofrecer ós interesados informa�ción, orientación, asistencia psi�colóxica e xurídica, becas, etc. Epouco a pouco, as administra�cións públicas responsables dasaúde e do benestar social vandando pasos cara a mellora da ca�lidade de vida dos danmificadose das súas familias.Axenesia, Síndrome de West,

Neurofibromatose, Síndrome de

Usher, Glangliosidose, Citruline�

mia, Sarcoidose e moitas outrasmáis que estarían cualificadas deraras, son enfermidades case noncoñecidas por ninguén, pero queestán aí e poden afectarlle a cal�quera de nosoutros ou dos nososmáis próximos. Cómpre telo pre�sente.

Pablo Veiga

Sete por cento

X. Varela

O pasado mes de febreirotivo lugar o día mundial dasenfermidades raras, concreta�mente o vinte e oito. Como édoado deducir, este tipo de pa�toloxías son denominadasdese xeito porque afecta a unnúmero reducido dentro doglobal da poboación. Cualifí�case de rara cando a sufrencinco de cada dez mil habitan�tes. Segundo a organizaciónmundial da saúde –OMS�aproximadamente un sete porcento das persoas están aqueixa�das dalgunha delas. Habitual�mente son hereditarias e crónicas,moitas veces dexenerativas, querequiren estudos xenéticos moiespecializados. O pouco frecuente deste tipo demales incide negativamente nobenestar daqueles nenos, adultose maiores que teñen a desgrazade que se lles meta no corpo unhadoenza desas características. Enprimeiro lugar, o complicadodiagnóstico médico, que levaaparellado grandes dificultadespara acertar cun tratamento axei�tado. En segundo termo, o peri�plo do enfermo e da súa familiapara atopar alguén que lle digacales son os motivos do malestarque lle impide realizar unha vidanormalizada, o que adoita supo�ñer un importante gasto econó�mico. Ademais, o carácterexcepcional leva consigo que asociedade, en xeral, teña un gran

3colaboracións marzo 15

Imaxinemos a saída dun colexio,moreas de cativos e cativas saenpolos corredores como alma queleva o diaño. Un deses pequenosachégase lentamente á porta, pa�rece triste, fulanito non quixoxogar con el no patio. Opai ou nai pregúntalle“¿que che pasa, parecestriste?” e ante a respostado neno, dille “non te pre�ocupes, pois xoga conoutro neno ou nena”. Nonnos poñemos no lugar doneno, quitámoslle impor�tancia ao feito e esquece�mos que para el, que nono acepten nun xogo podesupoñer un motivo dedesgusto. Pero non face�mos isto só cos nenos. Setemos un amigo ou amigaque acaba de rematarunha relación de parellaenchémonos de dicirlle que nondebería estar triste porque sersingle é moi moderno, esa per�soa non era a axeitada ou haimoitos peixes no mar... Se morrealgún ser querido enseguida es�coitaremos que non debemosestar mal porque a vida segue, aofinado non lle gustaría que esti�vésemos tristes, ou hai que serforte. Poderíamos poñer miles deexemplos e de seguro que moi�tos de nos empregamos algunhadestas frases ou outras parecidas

en máis dunha ocasión. Se al�guén do noso entorno está ape�sarado por algo corremos aconsolalo. Non se nos ocorre po�ñernos no seu lugar e simple�mente abrazalo e acompañalo,

nonˇ o noso obxectivo e quedeixe de estar triste canto antes. Está malvisto estar triste, quedamal. ¿É malo estar triste? Na súaxusta medida non. Todas asemocións en exceso son prexu�diciais, pero a tristura conver�teuse na irmá fea e parece quedebemos evitala a toda costa.Hai miles de artigos, libros e in�cluso fármacos que teñen comoobxectivo que sexamos felices.As redes énchense de consellospara ser feliz e de frases positi�vas do estilo “ser feliz só de�

pende de ti” que están moi ben een parte son certas, pero non estácomprobado que se te levantaspola mañá pensando que podescon todo e que todo vai saír benisto se vaia a cumprir. Non basta

só con pensalo, senón po�ñemos algo da nosa parteé bastante probable quetodo quede tal e como es�taba e aínda por riba nossintamos defraudadosporque empregamosunha morea de enerxía apensar que todo vai saírben, e non funcionou.Se nos deixamos arrastrarpor esta nova cultura dabusca da felicidade per�manente só conseguire�mos aumentar o nosonivel de insatisfacciónata niveis insospeitadosxa que se trata dun logro

inalcanzable. Asumámolo, nin�guén é verdadeiramente feliztodo o tempo. A vida non ébranca ou negra, ten unha moreade grises e se non vemos coresnegras non apreciaremos as dife�rentes tonalidades do gris. Metáforas de cores aparte, o quequero dicir é que estar triste noné malo, como tampouco o é estaralegre e que só experimentandotodas as emocións aprenderemosa identificalas e xestionalas des�envolvendo así as nosas propiasestratexias de afrontamento.

Xó

ó

é

i

Prohibido estar tristeLara Real Lema, psicóloga en Psies Psicoloxía

Marabillosa-mente

Esteban Seo-

ane, de O'Po-

rrás de Vilalba,

c o l o c o u s e

entre os dez

primeiros do

Camp ionato

galego de ti-

raxe de cer-

vexa Estrella

Galicia. Logrou

chegar ás se-

mifinais do

certame orga-

nizado pola

cervexeira ga-

lega no marco

do Fórum Gas-

tronómico da

Coruña.

A alumna do IESPlurilingüe SanRosendo deMondoñedo, Pa-tricia MartínezPaz, resultou ga-ñadora dun dospremios extraor-dinarios de ba-c h a r e l a t ocorresponden-tes ao curso 13-14.

4 sociedademarzo 15

Carmen Varela, María Leal, Mariano Casado e Antonio Martínez ce-

lebraron no colexio de Moncelos rodeados de amigos e familiares

celebraron os seus 76, 82, 67 e 88 anos, respectivamente. Pero, des-

pois desta tarde de sorpresas, noutra xornada, Maruja Pérez cele-

brou os seus 84 anos e Ampara Jiménez os 50. Tamén nesta

ocasión aproveitou a festa a profesora de Zumba, Laura Roca, para

celebrar o seu aniversario coincidindo co santo de Ramiro López.

5sociedade marzo 15

O Trébol inaugurou o pasado venres 20 de marzo o seu mesón. Nafoto o seu responsable, Paco Prado.

O IESCHA fixo entrega do Diploma de Socio de Honra a título pós-tumo a José-Luis Novo Cazón. Foi durante o acto de presentacióndo libro A liñaxe fidalga dos Santomé do homenaxeado e Ana MªCuba Regueira.

A Estación de Servicio Eimil agasallaba aos seus clientes cunha re-visión de seguridade para o seu parabrisas da man de CristalboxExpress que realizaba un tratamento antichuvia valorado en 30euros. Ademais, os condutores fixéronse, de balde, cun xogo de es-cobillas limpiaparabrisas.

A Cervexería 31 do DEZ realizou un novo envío ao Banco de Tapóns

de Lugo o martes 24 de febreiro grazas á morea de tapóns recibidos

da man de xente do municipio de Vilalba, pero tamén de Cospeito,

Abadín e da zona de Roupar. Con este son xa tres os envíos realiza-

dos dende que a Cervexería é Punto de Recollida. O seu responsa-

ble, Roberto Méndez, ofrece a súa gratutide aos colaboradores.

6 colaboraciónsmarzo 15

O autor do librode Xosé aos seosdiscípulos dicíaque a experien�cia se adquiríaao transcurso dotempo que era, eé, a base de todo,que sen el nadase podía ninpode facer e quea partir do uso derazón comezaba,e comeza, a for�marse a constitu�ción de todo serhumano de calquera ideoloxíaque, independentemente, debíaou debe saber a importancia decatro cousas: creer, orar, obrar,recibir…consecuentemente bá�sicas e fundamentais a tódolosefectos para camiñar pola vidacon seguridade e firmeza. Insistía o autor do libro do Xoséao seu alumnado que extralimi�tarse non era, nin é, recomenda�ble en nada de nadaˇ pero siunha miguiña de disciplina entodo e para todo tan necesariapara e cara a persecución de ob�xetivos que cada quen se pro�xecte aínda que ao final ofactor destino sexa máis oumenos influente segundo ecomo a iniciación poda condi�cionar o futuro.O autor do libro do Xosé nassúas exposicións xeralizadaspreguntaba... será para todosigual que exista a posibilidadede conseguir os mesmos obxe�tivos? A resposta non falla. Conopinións diferentes duns e ou�tros, co convencemento quecada quen pensa segundo oapoio que reciba dos seus pro�

xenitores, pode e debe ser bá�sico sen descartar decisivos deautosuperación que cada quenpoda imprimirse a si mesmocon formas diferentes tanto fí�sica como psíquica ou intelec�tual en pro e para conseguir coneficacia obxetivos definidos de�rivados das orixes onde o en�torno familiar “marca” formasou valores inculcados dende oberce coma se dunha gravación“a fuego” se tratara.O autor do libro do Xosé no en�sino simplemente esixía ansia eresponsabilidade de preparacióncon ánimo para camiñar con ca�pacidade sen esperar atopalotodo feito e saír adiante defen�derse con natureza sen descartara posibilidade de apoios diver�sos cando foran ou sexan nece�sarios e xurdían ou xordencontrariedades imprevisibles.Por iso o autor do libro doXosé, educador nato, non ce�saba de inculcar pros e contrascon advertencias ilustrativascara e para rexeitar sistemasmaterializados onde prioritaria�mente o diñeiro sexa un mal

factor causante da creación dunambiente complicado non axei�tado que puidera ou poda serperturbante a calquera nivel.Recalcaba o autor do libro doXosé que era, e é, “de ben na�cido ser agradecido” e comoeducador tiña sempre presente oclásico refrán.“O divino non quita o humano”.Por iso as súas recomendaciónseran e son básicas. Permanente�mente insistía en que o benaprendido nunca se esquece.Sostiña que “obras son amores”e que aos tempos de hoxe tanimportantes son, ao igual queamañar a situación económicasocial, crear unha miguiña deoptimismo adaptando sistemasde innovación afines en pro epara resolver a empedernidacrise que non se da amañadocon palabrerías e promesas con�vertidas en forma de rezos comase da letanía se tratara. Rogapor nos! Roga por nos!

*A beirarrúa e a valla ao ser�

vizo do Pobo volverán conver�

sar o vindeiro mes.

É moito o que se leva falado eespeculado dende que ElonMusk confirmou que Tesla Mo�tors, famosa polas baterías dosseus vehículos eléctricos, vaipresentar publicamente unha ba�tería para o fogar e as necesida�des de calquera negocio.Adiántanos tamén que o deseñoxa está listo, e que a producióndeste comezará aproximada�mente nuns seis meses. A partirde aquí moitos pensan na posi�bilidade de dispoñer dunha ba�tería, para almacenar a enerxíados paneis solares dos telladosˇpero como debería ser a devan�dita batería para axudar a ter al�ternativas ás eléctricas?Actualmente existen sistemas debaterías deseñadas para dotar deautonomía instalacións fotovol�taicas para o autoconsumo. Aidea é que se se xera máis doque se necesita estes aparatos al�macenen a enerxía para poderconsumila noutro momento ecando falamos de instalar as ba�terías polo xeral a intención édesengancharse totalmente darede, pero si falamos de custos erendibilidade, por moito que nospese, temos que recoñecer queaquí falta moito aínda e que aopinión que predomina é que enprincipio as instalacións inde�pendentes só teñen sentido paravivendas illadas da rede debidoao custo de instalación e mante�mento dos devanditos sistemasˇno obstante o autoconsumo podecobrar sentido co novo decreto(aínda non confirmado) que for�mula que calquera vivendacunha instalación fotovoltaicaconectada a rede pague unhapeaxe de respaldo complemen�

tario á que xa pagamos todos osusuarios por cada kw de poten�cia contratado. A idea destapeaxe é que paguemos 0.06 €por cada kw que produzamos econsumamos e esta deseñadopara compensar o sobrecoste áscompañías de distribución postoque temos pensado consumirmenos grazas á nosa placa solare polo tanto os custos de distri�bución son proporcionalmentemaiores.O principal problema que pre�sentan os sistemas independen�tes é o da amortización destes,condicionados maiormente poloseu elevado prezo co cal nos en�contramos con que para este sis�tema sexa viable a bateríapresentada por Tesla deberíareunir polo menos tres condi�cións: Ser mais económica, maisduradeira e con maior autono�mía.Ata aquí formulamos o que podeofrecer Tesla ao usuarios paraescapar das ataduras e custosque supón conectarse á redeeléctrica, pero tamén debemoster en conta un punto de partidaque reunise intereses entre con�sumidores e comercializadoresxa que se cada vez máis xenteoptase polo autoconsumo total�mente separado da rede eléc�trica, o resto vería incrementadaa parte fixa da factura, xa que osgastos de distribución se repar�tirían entre menos usuarios. Xapor ultimo e para despedir sóqueda dicir que mentres non sefan efectivos novos proxectosenerxéticos como o de Tesla, aprincipal preocupación dosusuarios é rebaixar o máximoposible a factura eléctrica.

O libro do Xosé.Memorias populares

"De fiesta de noche y de día, PP mix", por Félix Jorquera

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

Enerxía e aforro coa Asesoría

Enerxética Terra Chá

“Hay calor en la ciudad, haycalor en la bahía". “Venga nosfuimos de fiesta de noche y dedía”.“Hoy me dijeron que en la nochetu eres la reina”. "Poca ropa, sud�aíta". "Tú mueves la cintura conindecencia"...Senón sabe a que pertencen estesversos de alta literatura de autor,vouno sacar da ignorancia. Sonparte da canción de Enrique Igle�sias, cuxo vídeo�clip foi pagadopola Xunta de Galicia, cun mon�tante de 302.500€.Si, os adalides da austeridade,dos recortes, da sensatez presu�postaria, defenden esta inversiónargumentando que é unha granpromoción para Galicia, normal:se hai algo típico do noso país,algo que a xente identifique coanosa terra, máis aínda que opolbo á feira ou a rapa das bestas,é o “reguetón latino" do fillo deJulio Iglesias...

Escoitei hai uns días ao meu con�veciño Agustín Baamonde defen�dendo no parlamento galego estainversión.Como noutras ocasións, o bo deAgustín tivo que tourear cos

temas máis espiñososdo goberno de Feijooco seu bo discurso,aínda que por moitaoratoria, que a ten, aBaamonde tocoulle de�fender o indefendible.Porque unha cousa éfalar da repercusión in�ternacional e bla blabla..., e outra distintaplantarse, por exemplo,cun enfermo de Hepa�tite C e dicirlle á caraque 302.500 € para unvídeo de Enrique Igle�sias son necesarios parao país, a ese enfermo aoque se lle está a negarunha medicación vitalpolo seu alto custe.

Ou reunirse coa cidadanía daprovincia de Lugo�centro e expli�carlles que teñen que infartar enhorario de oficina pois non hai al�ternativa a un servizo de hemodi�

námica 24h no Hula, porque haioutras prioridades como 302.500€ para un vídeo Enrique Iglesias.Ou aos centos de desempregadosque xa non teñen prestación al�gunha, ou as familias desafiuza�das polos bancos.Non mo explique a min, sr. Baa�monde, vaia a dicirllo a eles, ex�plíquelles que mentres se recortaen ensino e sanidade, Galicia ne�cesita un vídeo de Enrique Igle�sias.Que mentres a industria culturalsobrevive a duras penas na UCI,temos 302.500 € para un clip duncantante hortera.Se o fai, Sr. Baamonde ou cal�quera outro representante do PPde Galicia, recoñecerei publica�mente o meu erro cuestionandoeste gasto.Mentres, dicirlle que en algo sicoincidimos plenamente. A mintampouco me gusta Enrique Igle�sias, nadiña.

Un total de 182 ani�mais son as cabezasde gando preinscri�tas para participarna XXXI MO�EXMU entre ovenres 10 e o do�mingo 12 de abril.Serán 141 noXXIX Concurso deGando da MO�EXMU 2015 quexulgará FranciscoJavier Freije Freire,propietario da primeira explotaciónICO en Asturias no 2011, a granxa“Casa Roxo” de Vegadeo, e 41 ca�bezas para a XVIII Poxa de GandoSelecto, ao que habería que sumar�lle as cabezas �entre touros e vacas�para a XXIX Exposición de Gandode Raza Rubia Galega.Con esta cifra, o 2015 colócasecoma o segundo mellor ano encanto a número de cabezas preins�critas despois do 2002 onde se re�xistraron un total de 183solicitudes.Como novidade desta edición, oshorarios de celebración do con�curso e da poxa de gando seránmodificados. Deste xeito, celebra�ranse o sábado 11 de abril a partir

das doce do mediodía e non o do�mingo como viña sendo habitualdende que se puxera en marcha noano 1999.Son dous os motivos para o cam�bio: o primeiro, que a maioría dassubastas se celebran en sábado e, osegundo, a cantidade de animaisque van a participar na edición deprimavera deste ano.A valoración económica destesanimais –que pertencen a case 40ganderías das provincias da Co�ruña, Pontevedra e Lugo� é de488.300 euros.Todas as cabezas de gando partici�pantes gozarán dun seguro que co�rrerá a cargo da organización cubratodos os riscos de accidentes e/ou

enfermidades producidos comoconsecuencia da súa participaciónno concurso, exposición e poxa. Omesmo, cubrirá os riscos descritos,durante o período de tempo com�prendido entre os días 10 e 13 deabril de 2015.

Frisona vermella vs. frisona

pinta

Vivianna Cupeiro Falcón volve sera responsable do deseño do cartelanunciador da MOEXMU. A súaautora quixo expresar a “polémica”que hai nos día de hoxe entre osgandeiros e gandeiros mailos vete�rinarios e veterinarias, por decidirentre a frisona vermella e a frisonapinta: cal das dúas da máis leite,

máis pro�ducción ou acal das dúasse domesticamellor. Estaidea foip l a s m a d anun rign deboxeo comosímbolo de“ditas pele�xas”. Vi�v i a n n aC u p e i r o

confía en que “os gandeiros enten�derán á primeira a idea do cartel”.

Colaboracións

A comisión organizadora da XXXIedición da Mostra Exposición deMuimenta – MOEXMU, presididapor Manuel Seijas, tense reunidonas últimas semanas con responsa�bles do Concello, a Deputación e aárea de Cultura do ente provincialque confirmaron as colaboraciónshabituais.Operarios do Concello traballanpara arranxar o recinto feiral. Igual�mente o ente local sufragará osdous autobuses que achegan aosveciños do municipio á súa inau�guración e a cartelería do evento.

A comisión organizadora daXXIV Festa da Filloa de Mui�menta, a mesma que organiza aMostra Exposición de Muimenta– MOEXMU, vén de convocar adécimo sexta edición do Concursode Debuxo e Relato da Filloa coin�cidindo co festa deste ano quegoza da consideración de IntereseTurístico de Galicia e se celebraráo venres 1 de maio.Os escolares dos centros de Prima�ria e Secundaria da comarca �di�vididos en catro categoríassegundo a súa idade� poderánachegar os seus debuxos e relatos–en galego ou castelán� sobre a fi�lloa antes do 15 de abril.O xurado elixirá un gañador e va�rios finalistas por categoría e, entretodos, elixirase o traballo gañadorque recibirá o agasallo patrocinadopola USC, un ordenador portátilco que se agarda contar igual quenos últimos anos.

Colaboracións

O Concello de Cospeito, a Área deCultura de Deputación, a delega�ción da Xunta en Lugo e as enti�dades Abanca e CaixaBank taméncolaboran co certame e a festa.

Máis de 140 cabezas de gando inscritas no XXIX Concursode Gando da MOEXMUO certame, igual que a poxa, celebrarase o sábado 11 de abril

Convocado oXVI Concursode Debuxo eRelato da Filloa

O Ministerio de Agricultura, Ali�mentación e Medio Ambiente, através da Confederación Hidro�gráfica do Miño�Sil (CHMS), fi�nalizou as obras de substituciónda ponte sobre o río Pequeno aoseu paso polo núcleo de Mui�menta do Concello de Cospeitonas que o Ministerio investiu máisde 150.000 euros, financiados ao50% entre ambas institucións.Con estas actuacións preténdesedar solución ao problema de es�

casa capacidade hidráulica da an�tiga ponte, mellorando, ademais,a seguridade estrutural do mesmonesta zona de alto valor agrogan�deiro.

Proxecto

Os traballos consistiron na demo�lición da antiga ponte, para execu�tar no seu lugar unha novaestrutura de 12,00 m. de luz e 6,50m. de anchura total de plataforma,da que 5 metros son destinados ao

tráfico rodado e 1,50 metros a bei�rarrúa peonil, separada da calzadapor unha barreira de seguridade.O taboleiro da ponte está consti�tuído por 9 vigas encostadas enforma de T invertida de 50 cm decanto, apoiadas sobre estribos deformigón armado que foron ci�mentados sobre pilotes. Esta es�trutura proxectouse para soportartráfico pesado.As obras vense complementadascos elementos de sinalización e

balizamento ne�cesarios para ga�rantir afuncionalidade dovial en condiciónsde seguridade,tanto para o trá�fico rodado comopara os usuariospeóns.Por outra banda,protexeuse a zonada canle con téc�nicas de bioenxe�ñería, mediante ai m p l a n t a c i ó ndunha empalizadade rollizos de ma�deira, que garan�tirá a estabilidadedo terreo fronte áerosión do auga.

A delegada territorial, RaquelArias, mantivo unha xuntanza conrepresentantes da Asociación dePais e Nais do centro de educa�ción de infantil e primaria de Mui�menta, na que tamén participarona directora do centro, Teresa Ri�vera, e o alcalde de Cospeito, Ar�mando Castosa, para analizar,entre outras cuestións, os danosque as inclemencias meteorolóxi�cas dos últimos meses causaronnas instalacións.Os temporais do inverno deterio�raron a cuberta do polideportivodo centro educativo e a delegadaterritorial, tras recibir detallada in�formación a este respecto e visitar

as instalacións, comprometeuse aque nos próximos días técnicos daConsellería de Cultura, Educacióne Orientación Universitaria des�prazaranse a Muimenta para valo�rar os danos existentes e, en basea eses informes, decidir qué obrasserá preciso acometer.Durante o encontro, que fora soli�citado pola ANPA, e que tiñacomo obxectivo un intercambiode impresións e de demandasentre todas as partes, tamén se so�pesou a realización dalgunha ac�tuación encamiñada a mellorar oillamento do centro educativo cofin de reducir o custo de mante�mento da calefacción.

A Xunta mellorará o pavillónpolideportivo do CEIP de Muimenta

Conclúen as obras da ponte sobre o ríoPequeno en Muimenta

7actualidade marzo 15

XVIII Concurso de Gando MOEXMU. VAGALUME

As obras completáronse con elementos de balizamento para garantir a seguridade.

Membros da ANPA con Raquel Arias e Armando Castosa no pavillón.

muimenta

8 vIII concurso tapas san simónmarzo 15

Segredo San Simón Capricho galego

Falso canelón

Lendas de San Simón

Tosta mariñeira á chairega

A CASA DAS XAQUINAS

A

CARBALLEIRA

STAMA

ADEGA PAFE

Tapa

A Carballeira

Fume e mar

Longueirón de San Simón Ben me sabe

Montadito de raxo, melocotón e San

Simón: CASABLANCA

Cervexería LEMBRANZAS A LAREIRA

XALUNDES

MADALENA

Sorpresa Siglo XX

NOVO SIGLO XX

VIII Concurso de Tapas con Queixo San Simón da Costa VilalbaTradicionais Creativas

Casablanca, Luzada, Novo Siglo XX, A Taberna, O Recanto de Ayala, Madalena, Pafe, Luar, Cristal, Peón, Centro Cultural e Recreativo,Adega, Ruada, O Refugio, Vancar, Mesón O Bruno, 31doDEZ, Lembranzas, O Pote, Xalundes, O Porrás, Alborada, A Carballeira, ACasa das Xaquinas, Estudiante, Stama, A Pravia, Tamanaco, La Casa del Lobo, Oasis, Trébol, Novo Crisanto, Vivaldi, Sunday, CentroSociocomunitario, O Barrio, Tapería O Porrón e A Lareira.

Nova Ruta,Brais, Parador eMesón doCampo.

9vIII concurso tapas san simón marzo 15

Procesando...

MESÓN DO CAMPO

Presa Ibérica de Guijuelo

ESTUDIANTE

Manitas de Ministro

LUZADA

A Tosta do PorrásPORRÁS

Magret de pato al San Simón

CRISTALPecado de San Simón

LA CASA DEL LOBO

Tosta de tomate y anchoas de Santoñacon hilo de queso San Simón: BRAIS

Arco Iris

CENTRO CULTURAL

Tapa Mesón O Bruno

MESÓN O BRUNO

Refugio ó San Simón

O REFUGIO

A tapa de Ayala

O RECANTO DE AYALA

Un renacer de San Simón: CENTRO

SOCIOCOMUNITARIO

Do 26 de marzo ao 4 de abril

10 actualidademarzo 15

Brotes verdes

A PRAVIA

Tsunami San Simón

ALBORADA

Salcitry

O POTE

vilalba

Queixo de San Simón da Costaantes do queixo San Simón daCosta. O VIII Concurso de Tapasde Vilalba volve preceder á Festaque a Asociación de Queixeirosde Vilalba organiza para o sábado4 e o domingo 5 de abril. Divididos en dúas categorías, tra�

dicional ou creativa, os cociñei�ros dos 42 establecementoshostaleiros participantes nesta oi�tava edición do certame traballa�rán a reo para preparar tapas conqueixo da DOP San Simón daCosta entre o xoves 26 e o sábado4 de abril. Nestes dez días o pú�blico participante entrará no sor�teo de agasallos se cubre unmínimo de 10 establecementos

da ruta do tapeo.As tapas da categoría tradicional,que ofrecerán un total de 38bares, despagarase por un prezode 1,50 eurosˇ mentres que osrestantes catro establecementosestableceron un prezo de 2,50euros para a creativa.

O xurado �composto por XoánCrujeiras e Beatriz Sotelo (Res�taurante A Estación, Cambre, 1estrela Michelin), Braulio García(Profesor do Centro Superior deHostelería de Galicia) e MaríaVarela (Restaurante A Parada dasBestas, Palas de Rei)� elixirá astapas gañadoras entre as catro fi�nalistas de cada categoría se�gundo a puntuación acadada pola

votación do público. Os premiosentregaranse o domingo 12 deabril.Coma nos últimos anos, CaixaRural achegará 6.500 euros paraa celebración deste evento quecontará cun orzamento total duns25.000 euros.

Unha festa “televisiva”

Esta vixésimo primeira ediciónda Festa do Queixo San Simónda Costa contará coa presenza deInés Abril, concursante de TopChef, que lerá o pregón arredordas sete da tarde do sábado 4 deabril.Pero, antes, outra figura televi�siva relacionada coa gastronomíaachegaráse a Vilalba para guiar apartir das cinco da tarde un tallerde cociña dirixido aos máis pe�quenos. Trátase da concursantede MasterChef júnior, Ana Oca.Os interesados en participar po�derán inscribirse unha hora antesdo seu inicio na propia Praza daConstitución onde se instalarán70 stands con diversidade dequeixos nacionais e internacio�nais, ademais doutros produtosde alimentación de calidade e opropio San Simón da Costa.Serán un total de oito queixeríasvilalbesas as que participen nafeira achegando 500 pezas cadaunhaˇ aínda que “esta é unha cifraque habitualmente se supera enfunción da afluencia de xente e ascondicións meteorolóxicas”,como aseguran dende o colectivode queixeiros.Tamén durante a primeira fin de

semana de abril se realizará apoxa dos 14 queixos marcados naedición do ano pasado cun dobreobxectivo. Por unha banda, con�tribuír a unha causa benéfica e,

por outra, dar a coñecer “unqueixo excepcional” –segundo osecretario do Consello Regula�dor, Ángel Ramil� como é o SanSimón da Costa de alta curación.

42 tapas abren camiño á XXI Festa do Queixo San Simón da Costa que achega a Vilalba recoñecidos profesionais da cociña

A concursante de Top Chef, Inés Abril, será a pregoeira

“O punto afumado do San Simónda Costa é a súa principal peculia�ridade. É diferente ao resto dosqueixos das DOP galegas. A pesarde ser queixo de leite de vaca pas�teurizado require algo de curacióne ofrece maior textura que outrosqueixos. Precisamente a textura e aintensidade son dúas das calidadesque me gustan dos queixos”, ase�gura Pepe Solla, propietario e xefede cociña no restaurante Casa Solla,Poio.Fundador do grupo NOVE con es�trela Michelín e tres soles Repsol,este restaurador ofrece en CasaSolla un entrante elaborado conqueixo San Simón da Costa. Trá�tase dun “falso ovo” no que oqueixo se emprega para emular aclara do ovo.E, a pesar de que na carta do seurestaurante non existen máis pratoselaborados co queixo chairego,Pepe Solla asegura que “é un pro�duto que está medrando. A xenteesta descubrindo as súas utilidadesna cociña, ademais do seu consumocomo produto xa rematado”. Se nacociña profesional é habitual o seuuso, cre que na actualidade se estáa empregar cada vez con máis fre�cuencia na cociña das nosas casas.De feito, asegura que “a cociña norestaurante non é tan diferente á dos

fogares”.Algunhas das súas suxerencias parao uso do San Simón na cociña dosnosos fogares pasan por acompañaro peixe cunha sopa deste queixo ou,igualmente, empregalo para a salsadas carnes. “É moi versátil inclusotamén para a elaboración de sobre�mesas”.

Recomendación

Pepe Solla asegura que “hai que tercoidado coa temperatura á que secociña o queixo, por exemplo, paraa elaboración de salsas. No se podequentar moito porque se separaríao soro da parte seca e obteriamosunha masa granulada. Tamén haique quentar a base sobre a que sevai empregar en primeiro lugar e,despois, o queixo”.

Pepe Solla.

As recomendacións de Pepe Solla

A concursante de Master

Chef Júnior, Ana Oca

(arriba), participará nun

obradoiro de cociña. Outra

cociñeira televisiva, Inés

Abril, actuará de pregoeira.

E, durante a festa, tamén se

someterán a poxa pública os

queixos marcados na edición

anterior (abaixo).

11�arzo 15

vilalba

... e caviar de queixo de San

Simón

A NOVA RUTA

Patacas á importancia do queixo

de San Simón

A TABERNAAdelgazante San Simón

VIVALDI

Tosta de queixo San Simón consabor agridoce

VANCAR

actualidade

Queixería Prestes cumpre dousanos no Polígono Industrial deVilalba. Nese mesmo tempo, ásúa carteira de produtos habi�tuais, vén de enga�dir un queixo azulque comercializabaixo a denomina�ción “Lara&Sara”,os nomes das fillasdos xerentes, os ir�máns Adela e Mai�kel Fernández.Este queixo elabo�rado con pasta dequeixo galego aoque se lle engadepenicillium �ofungo que lle pro�porciona a súa pe�culiaridade� contaxa cunha distinción“Super Gold” nosWorld CheeseAwards, a pesar de que se atopanun proceso de mellora. De feito,“agora estamos a elaborar oqueixo azul cun 90% de leite devaca e un 10% de leite de cabraprocedente dunha granxa de Ba�daxoz. Estamos a traballar na po�sibilidade de mercar leite a unha

explotación lucense para que oproduto sexa 100% galego”.Polo de agora, xa é un logrofacer que “o fungo se desenvolva

nunha pasta tan cremosa”. Defeito, Adela Fernández aseguraque “a elaboración deste queixoé moi laboriosa porque implica ainxección manual do fungo, ade�mais de precisar máis de mes emedio de maduración antes dasúa posta no marcado para que o

penicillium se desenvolva no in�terior. Tamén necesita unha cá�mara con condicións específicas:moita calor e moita humidade”.

Pero, tamén é certo que, estequeixo está a ter moi boa aco�llida no mercado. Sobre todo nointernacional –Francia, Alemaña,México ou os Estados Unidos�,porque “en Galicia non hai há�bito de consumo deste tipo dequeixos”. En Galicia o máis con�

sumido é o tetilla ou pateloˇaínda que o buque insignia daQueixería Prestes é o San Simónque constitúe “un 70% da nosaprodución”. A pesar disto, das instalacións deSan Simón saen arredor de 2.000unidades de queixo azul á se�mana. E como non son suficien�tes para cubrir a demanda,Queixería Prestes sufrirá unhanova ampliación. Será cunhanave de 1.000 m2 situada taménno polígono industrial vilalbésque, baixo os estándares de cali�dade e equipada coa maquinariaespecífica, permitirá aumentaresa produción xa cara a finaisdeste 2015.

San Simón da Costa

Baixo a máxima da calidade egardando a tradición, Prestes ela�bora queixo patelo, queixo fresconatural, ás finas herbas, queixosdas DOP tetilla e Cebreiroˇ ade�mais doutros produtos lácteoscoma a manteiga ou o requeixo.Pero non podía faltar o SanSimón da Costa. “É un queixocon moitas posibilidades. Defeito, a maioría dos 22 cociñeiros

do Grupo Nove emprega o SanSimón da Costa nalgunha das re�ceitas das súas cartas”, aseguraorgullosa Adela Fernández. Defeito, destaca que “aporta saborsen ser demasiado forte”.Precisamente porque cre nas po�sibilidades deste queixo confía“plenamente” no proxecto da súainternacionalización a través damarca Magus. Considera que “oSan Simón da Costa é o queixogalego que máis posibilidadesten de cara ao exterior porque aoestar curado diminúen os seusproblemas de conservación”.De feito, na Festa do Queixo deSan Simón da Costa deste anorealizarase unha poxa públicacon algún exemplar marcado napasada edición para dar a coñe�cer as características destequeixo de longa curación. Mentres, recorda que o procesode internacionalización “é lentoe custoso”ˇ polo que “hai queagardar que pase o tempo para asúa consolidación no mercado”.Para iso, a asociación de queixei�ros intensifica a súa presenza enfeiras coma Gourmet, Alimenta�ria ou Seal.

Adela Fernández na tenda Manxares da Chaira.

“A boa acollida no mercado do noso queixo azul impulsounos a aumentar asnosas instalacións para superar a produción de 2.000 unidades á semana”

Adela Fernández, co-xerente de Queixería Prestes

12 ac�����dade���

o 15

A comisión organizadora dos fes�

texos patronais de Vilalba presen�

tábase na Casa do Concello o

mércores 25 de marzoˇ aínda que

xa son de coñecidos e experimen�

tados nestas lide. José Rouco Río

e Carlos Vázquez, Charlie, xa for�

maran parte da comisión entre os

anos 2010 e 2012.

Cun orzamento en torno aos

125.000 euros �dos que 45.000 os

aporta o Concello�, terán que

sacar adiante un programa para

doce intensos días de actividades.

Ademais das citas habituais da

Xira dos Maiores o mércores 26

de agosto, da festa da bicicleta, o

xoves 27, e da fin de semana da

Xira entre o 29 e o 30

de agostoˇ a comisión

traballa xa para pechar

actuacións e eventos

que arroupen ao xa

agardado de cada San

Ramón. Neste sen�

tido, confírmase a ac�

tuación da orquestra

Panorama para o ven�

res 4 de setembro no

Campo da Feiraˇ a da

París de Noia para o

día de San Ramón e a

de Filadelfia para o de

Sta. María.

O programa contará

tamén con dúas xor�

nadas dedicadas aos

máis pequenos. E o

resto irase coñecendo

pouco a pouco de aquí ao verán.

Os membros da comisión abordan

o reto con ilusión e responsabili�

dade e invitan á poboación a im�

plicarse na preparación e

celebración das súas festas.

A recanteira chairega Ana Fa�

nego xa está na cuarta fase do

concurso de Luar. Grazas á va�

loración do xurado e, sobre

todo, ás chamadas telefónicas

de apoio que recibiu dos seus

fans e veciños da comarca, lo�

grou superar tres eliminato�

rias.

Agora, coincidinco co Venres

Santo, 3 de abril, defenderá

enriba do escenario “Foi tan

pouco o teu cariño”, de Rocío

Durcal. Trátase dun valse me�

xicano “con moito sentimento”

que pertence a “un novo estilo ao

que enfronto no programa”. Pero,

“dareille o meu toque na interpre�

tación”.

Compartirá escenario con Roseta,

a representante de Ourense Norte.

A súa compañeira interpretará

“Estando contigo” de Marisol.

Nesta fase, máis ca nunca, o

apoio do público a través das súas

chamadas “é decisivo”ˇ xa que,

ao remate da mesma, serán catro

os recanteiros eliminados.

‘Incubadora de Proxectos’ pre�

tende ser unha ferramenta de

traballo, enfocado a mozos e

mozas que teñan previsto pre�

sentar propostas no marco dos

programas de participación xu�

venil, e busquen mellorar as

súas competencias e destrezas

en canto a redacción e execu�

ción de proxectos.

Os obradoiros están dirixidos a

mozos e mozas, animadores xu�

venís, técnicos municipais,

axentes de desenvolvemento

local, concelleiros ou concellei�

ras de xuventude, asociacións

xuvenís, estudantes e en xeral a

calquera colectivo interesado en

programas de participación xu�

venil.

Estas xornadas levaranse a cabo

o 17 de abril a partir das cinco

da tarde na Casa da Xuventude

de Vilalba.

Os interesados poden inscribirse

na oficina de Cultura do Conce�

llo, na Casa da Cultura e na

Casa da Xuventude.

Actividades de primavera

O Centro da Xuventude de Vi�

lalba da comezo á programación

de primavera abrindo a inscri�

ción nos talleres de artesanía e

restauración, cociña, o cursiño

de fotografía dixital, iniciación

ao Parkour e os torneos de tenis

de mesa, fútbol e baloncesto

3x3 que se desenvolverán na

terceira semana de xuño.

A pesar de que estas actividades

se dirixen, preferiblemente, á

mocidade vilalbesaˇ o público

interesado en xeral pode inscri�

birse e solicitar máis informa�

ción no Centro da Xuventude ou

no teléfono 982 510 610 en ho�

rario de tarde.

Panorama, París de Noia eFiladelfia, confirmadaspara o San Ramón 2015

Toque mexicano para a nova actuación de AnaFanego en Luar

A Casa da Xuventude de Vilalba acollerá unhaxornada da ‘Incubadora de Proxectos’O centro xuvenil tamén abre a inscrición das actividades de primavera

Carlos Vázquez, Gerardo Criado, José Rouco eJesús Bermúdez.

Ana Fanego.

vilalba

Piquillo d’O Barrio

O BARRIO

Lasaña de crema de grelos con gambas

ao San Simón: O PORRÓN

Hamburguesa con queixo de San

Simón

TRÉBOL

Espejismo

OASIS

Roliño da

Terra Chá

PEÓN

Os concelleiros do BNG en Vilalba,Félix Jorquera e Inés Novo, desta�can a información publicada naprensa a mediados deste mes ondese reflectía o salario do rexedorlocal. Os 62.500 euros anuais doseu soldo sitúano coma o alcaldeque máis incumpre o tope salarialmarcado polo Ministerio de Fa�cenda en toda Galiza.“Tendo en conta que a moratoriaproporcionada polo Ministe�rio para adaptarse ao tope sa�larial esixido remata no mesde xuño, o BNG quere saberse o alcalde se vai adaptar ásindicacións ao respecto dassúas retribucións antes daseleccións municipais. Ade�mais, no hipotético caso deque sexa escollido polos vi�lalbeses de novo como al�calde, se continuará co actualsalario ou adaptarase por fina estas esixencias como xafixeron 24 alcaldes galegosna actual lexislatura”.Tamén preguntarán no úl�timo Pleno ordinario da le�xislatura pola posta enmarcha do centro de día tra�los últimos acordos coa FundaciónHospital Asiloˇ así coma polas con�tos do FIV 2015.Outra das propostas dos nacionalis�tas para o Pleno pasar por lograr oacordo da Corporación para a postaen marcha dunha zona azul de baldeno centro da vila coa que facilitar oestacionamento aos clientes do co�mercio vilalbés.“Segundo puido coñecer o grupo do

BNG, esta iniciativa contaría co res�paldo maioritario do sector comer�cial de Vilalba”, destaca o voceiromunicipal e candidato á alcaldía,Félix Jorquera, que mantivo un en�contro co novo presidente da Aso�ciación de Empresarios Sete Pontes,Álvaro Fraga, para facerlle chegaresta a outras propostas.Todas elas, xunto a iniciativas rela�cionadas con outros eidos, están a

ser publicadas na páxina de face�book do BNG de Vilalba de cara áelaboración do seu programa elec�toral baixo a denominación “unhaVilalba mellor”.Tamén con motivo da precampaña,a agrupación nacionalista local con�vida a tódolos que cren que “é ointre de resetear Vilalba” a colocarde imaxe de perfil un logo co lema“RESET VILALBA”.

O BNG de Vilalba critica o“incumprimento” do topesalarial do alcaldeOs nacionalistas propoñen ao Pleno a creacióndunha zona azul de balde no centro da vila paradinamizar a actividade comercial

13actualidade marzo 15

vilalba

As Xuventudes Socialistas de Vilalba fixeron entrega de 60 kg depenso para os animais da canceira municipal recadados co con-curso de “fotodenuncia”. A organización xuvenil recibiu 30 fotogra-fías que desvelan “inseguridade e falta de mantemento” endiferentes lugares do casco urbano e tamén do rural.

A Fundación Empresa Universidade Galega (FEUGA), en colabora-ción co IES Lois Peña Novo e a Asociación de Empresarios SetePontes ofreceu unha charla informativa no local social do colectivoempresarial sobre as becas coas que os alumnos titulados en FPou graduados recentemente poden desenvolver prácticas en em-presas entre dous e doce meses cun custe aproximado de 700euros mensuais para a empresa.

Rematan as obras de rehabilitación da cuberta edo interior do auditorio municipal

Elba Veleiro concorrerá ás municipais cunha candidatura"alternativa ao goberno do PP" renovada nun 50%

As obras de mellora do auditorioCarmen Estévez de Vilalba con�cluíron despois de varios mesesde difícil traballo por mor da chu�via. Precisamente para “poñer finao problema de filtracións daauga de chuvia” a Consellería deMedio Ambiente e In�fraestruturas achegouun investimento depreto de 300.000 eurospara esta "importanteobra de adecuación",segundo subliñou aconselleira Ethel Váz�quez durante a visitaao auditorio xunto ásecretaria xeral de Ur�banismo, EncarnaciónRivas.A responsable deMedio Ambiente doExecutivo autónomolembrou que “estamos a falar doequipamento público municipalpor excelencia que posúe o con�

cello de Vilalba para desenvolveractividades de tipo cultural”, poloque Vázquez destacou que estaactuación “proba o interese e aaposta do Goberno galego porunha infraestrutura que lle vaipermitir aos preto de 15.000 ve�

ciños deste municipio participar edesfrutar de actividades culturaise de ocio nas mellores condicións

no seu propio concello”.Nese sentido, o rexedor local, Ge�rardo Criado, tamén destacou aimportancia desta actuación quepermite “conservar unha das máisdestacadas infraestruturas cultu�rais do municipio”ˇ ademais de

agradecer o“compromisoda Xunta coConcello de Vi�lalba e os seushabitantes”.Concretamente,os traballosconsistiron narehabilitaciónda cuberta e endiversas repara�cións interiores,como revesti�mentos e reha�bilitación de

falsos teitos, pintura de paredes evernizado de molduras, entre ou�tros.

A agrupación socialista de Vilalba,con Elba Veleiro á cabeza, mantivounha reunión o pasado venres 27 de

febreiro na que aprobaron a candida�tura coa que o PSdeG vilalbés con�correrá ás eleccións municipais de

maio.Trátase dunha lista formada por 11homes e 11 mulleres que “reflexan asociedade actual”.Ademais de mesturar experiencianos seis primeiros postos, nos que fi�guran tres dos edís socialistas actuais,é unha aposta pola xuventude for�mada e traballadora como é o casode Marta Rouco, Rodrigo Pavón eVanesa Siso no terceiro, cuarto equinto posto, respectivamente.Así mesmo, outro dos perfís que seincorpora é o de persoas indepen�dentes. Trátase da pediatra MaiteGarcía Basteiro, no posto 8, e o co�ciñeiro Ángel Campos López, nonúmero 9.

Vázquez e Rivas estiveron acompañadas do equipo de goberno local.

Boa parte dos integrantes da candidatura socialista durante a xuntanza.

Álvaro Fraga e Félix Jorquera durante o seuencontro.

14 actualidademarzo 15

Os alumnos e alumnas do insti�

tuto que leva o nome do poeta

Xosé María Díaz Castro veñen

de presentar un libro con foto�

grafías propias sobre os poemas

do literato e un roteiro interac�

tivo.

Trátase dunha parte do proxecto

didáctico ‘A lus do mundo. Tra�

las pegadas de Díaz Castro’ no

que participaron practicamente

todos os departamentos do cen�

tro, desde o de lingua ata o de

historia, pasando mesmo polo de

matemáticas.

O libro, do que o Servizo de Pu�

blicacións da Deputación Pro�

vincial vén de tirar 1.000

exemplares, mestura imaxes sa�

cadas polos estudantes baixo as

indicacións do fotógrafo coruñés

Vari Caramés e versos do poeta.

E, no caso do roteiro os alumnos

e alumnas servirán de guías aos

que visiten o lugar de orixe do

poeta ou a capitalidade munici�

pal onde se pode percorrer a súa

traxectoria literaria.

Os alumnos desenvolve por gru�

pos distintas actividades que lles

serven para familiarizarse coa

paraxe e cos elementos que se

atopan na zona: airas, hórreos,

pozos, diversas árbores como un

teixo, alpendres, entre outros

moitos aspectos.

A Deputación investirá 37.000

euros na posta en marcha dun

centro de interpretación ao pé da

“Ruta da Pedra de Díaz Castro”,

que igualmente impulsou o orga�

nismo provincial en Guitiriz.

O centro de interpretación estará

ubicado nunha edificación tradi�

cional construída en pedra no Vi�

lariño dos Cregos, na parroquia

dos Vilares, que pertenceu á

casa natal de Díaz Castro. A

construción, cunha superficie

útil de 65 metros cadrados e de

planta baixa, foi cedida de

xeito gratuíto polo actual pro�

pietario.

O proxecto xa está listo, polo

que, unha vez que o Concello

de Guitiriz conceda os permi�

sos necesarios, poranse en

marcha as actuacións que con�

templa e que se prolongarán

por espazo de dous meses.

Contará con dous espazos di�

ferenciados: por unha banda,

unha sala diáfana, na que se

desenvolverán as actividades

que alí se organicen, e outra

aberta, baixo unha cuberta ao es�

tilo das antigas palleiras, que po�

derá ser empregada para

actividades ao aire libre e baixo

a que se poderán resgardar os

usuarios da ruta da pedra de ser

necesario.

As obras que a Deputación vai

levar a cabo, e as cales respecta�

rán totalmente tanto a tipoloxía

como os materiais empregados

tradicionalmente, consistirán na

limpeza da estrutura de pedra da

edificación, a cal se atopa en bo

estado, e a substitución da cu�

berta. Estes traballos completa�

ranse cunha instalación eléctrica

pensada para as futuras exposi�

cións que albergará o centro.

Ademais, o edificio contará con

aseos adaptados e unha nova

fosa séptica.

Para acadar a oficialización desta

ruta, que a Deputación xa está a

tramitar, estanse a levar a cabo

tarefas de limpeza e acondicio�

namento da ruta con 12.000

euros de fondos propiosˇ ao

tempo que se traballa nun pro�

xecto de sinalización que suporá

nun novo investimento.

Unha insua para Díaz Castro

Xunto con outras futuras activi�

dades, o centro albergará de

xeito permanente fondos do

Centro de Artesanía e Deseño, e

que formaron parte no seu mo�

mento da exitosa mostra “Unha

insua para Díaz Castro” na Ca�

pela de Santa María. Esta expo�

sición multidisciplinar, que

transmitía ao visitante os moti�

vos de inspiración do autor, o seu

universo creativo e a súa terra

natal, estaba composta por unha

mestura de pezas de artesanía,

vídeo, fotografías e outras insta�

lacións.

A Asociación VOZ

Ciudadana de Guitiriz

recadou un total de

1.600 euros na se�

gunda cea solidaria re�

partidos entre

alimentos e doazóns

económicas. E foi gra�

zas aos 150 asistentes

que se reuniron no

Balneario de Guitiriz o

venres 20 de marzo

por un boa causa e aos

máis de 60 establece�

mentos guitiricenses

colaboradores que per�

mitiron facer un total

de 70 sorteos.

Pero, ademais de agasallos, o

evento contou coas intervencións

de David Noya e Pepe Capelán,

ademais dos espectáculos ilusio�

nistas de Martín Camiña e o

Mago Rafa. A parte musical

aportárona Marcos Roca, Alba

Caamaño, Maite Creo e o presi�

dente do colectivo, Bruno Pena,

que aproveitou o evento para

anunciar unha nova etapa persoal

que manterá apartado de Guitiriz

e, polo tanto, da asociación.

O Balneario de Guitiriz tamén

colaborou coa causa doando á

asociación 0,50 euros por cada

consumiciónˇ ademais de instalar

un photocall á entrada da cea que

deu como resultado un álbum de

fotos dispoñible na páxina de fa�

cebook da Asociación VOZ Ciu�

dadana.

Cunha sesión pirotécnica che�

gouse á medianoite cando se re�

alizou a tirada dun globo por

cada participante. O nome do

participante correspondente ao

globo que máis lonxe chegue

será o afortunado dunha fin de

semana no propio Balneario. O

prazo para atopar o globo e infor�

mar a través do número 660 353

868 remata o sábado 21 de

marzo.

Os alumnos e alumnas do IESPoeta Díaz Castro presentanun libro e o roteiro interactivosobre o poeta do Vilariño

A pastelería Nimbos fíxose co pri�

meiro premio do público corres�

pondente ao III Que bo estás

Guitiriz celebrado entre o xoves 5

e o domingo 15 deste mes de

marzo e no que participaron 25

establecementos que lograron

despachar 30.000 tapas, 5.000

máis que na pasada edición.

Ademais de “Ben me sabes” ,

cmpletan o podio das tapas máis

votadas “A tulipa do San Juan”,

do Bar San Juan, e “Crocante de

tenreira con crema de samaín”,

da Parrillada Merendero.

E coa finalización do certame

tamén se fixeron públicos os

agraciados cos catro premios que

se poñían en xogo para os partici�

pantes. A sorte nesta ocasión foi

para Eugenio Muíños que obtivo

o primeiro premio, tras lograr o

selo dos 25 establecementos par�

ticipantes, que consiste na estan�

cia dunha noite no hotel da adega

Marqués de Riscal con cea, visita

guiada e sopaˇ ademais de 300

euros en metálico e magnum de

Arienzo.

Jesús Martínez Rivera facíase co

segundo premio –cea para dúas

persoas a escoller entre varios dos

locais participantes, 200 euros en

metálico e magnum de Arienzo�,

por ser un dos clientes que pro�

bara 18 tapas ou máisˇ mentres

que Adrián García Cruz se facía

co terceiro premio por selar máis

de 15 casiñas correspondentes ao

consumo doutras tantas tapas. O

gañador do terceiro premio fíxose

con 100 euros en metálico e mag�

num de Arienzoˇ mentres que o

gañador do cuarto –Xosé Lois

González Souto “Pereira”� ga�

ñaba a cea para dúas persoas por

ter selado a tarxeta en máis de 5

establecementos.

O III Que bo estás Guitiriz supera

as cifras do anterior e proclama

vencedora á tapa de Nimbos

A Deputación sitúa un centro de interpretaciónna "Ruta da Pedra de Díaz Castro" queimpulsou en Guitiriz

Asociación VOZ Ciudadana recada 1.600euros en alimentos durante a súa segundacea solidaria

guitiriz

O alumnado durante unha visita ao Vilariño co delegado de Cultura da Deputación.

A Vicepresidenta Segunda da Deputación e a deputada Regina Polín visitaron a zona.

“Ben me sabes”.

Solta de globos durante a II Cea Solidaria da Asociación Voz Ciudadana. Foto SUSO.

O parque eólico Cordal de Mon�touto (Aranga�Guitiriz), o pri�meiro sen subvencións en Galicia,foi inaugurado o pasado martes 17de marzo polo presidente daXunta, Alberto Núñez Feijóo, quedestaca ba que “a aposta do Go�berno galego polo impulso dasenerxías renovables orientada amanter o liderado do sector e ácreación de emprego e riqueza”.Este parque é o primeiro proxectoeólico non experimental nin sin�gular que entra en funcionamentoen Galicia desde 2012. Cunha su�perficie que abrangue os concellosde Aranga e Guitiriz que contacunha potencia de 14 MW e seisaeroxeradores que produciránenerxía suficiente para subminis�trar as necesidades de consumo de12.000 vivendas, é a primeira in�fraestrutura deste tipo que comezaa operar e que non terá ningún tipode retribucións adicionais aos in�gresos producidos pola venda daenerxía xerada.

Ao amparo do proxecto 'Os Vila�res, lareira de soños' nacen unhaserie de rutas monográficas polaparroquia baixo a denominación"Andares polos Vilares" co obxec�tivo de poñer en valor a riqueza pa�trimonial da paisaxe e etnográficadunha maneira lúdicaˇ pero taménreivindicativa e de sensibilizacióncoas riquezas históricas e culturaisda parroquia e zonas lindantes.Así, durante a primeira ruta reali�

zada, a das fontes, percorreuse�dende os Castros, pasando polaChousa Grande e As Reixas, unhasenda coa que se poden visitar fon�tes e regatos con algún muíño polomedio. Os participantes puideroncomprobar “o estado xeral deabandono das fontes e muíñosocultos pola vexetación e, polotanto, só visitables por quen os co�ñecen”.Na visita a seis fontes �Piabade,Mourente, Espiño, O Cando, Pon�tegafín e Tenxido� detectaron aconstrucción de depósitos de ce�mento ao seu carón que supoñen“un evidente impacto medio am�biental e posible delito no aprovei�tamento privado desas augas”. Oscatro muíños da ruta atópanse,igualmente, deteriorados.

Vindeiras citasEstes roteiros gratuítos divididospor contidos temáticos �fontes, pe�nedos, muíños, patrimonio e DíazCastro� continuarán a desenvol�verse en vindeiras semanas.

A explotación rabadense Volva óSacho, dedicada á produción agro�ecolóxica, está a desenvolver tra�ballos para a posta en marcha de18 hectáreas de cultivos ecolóxi�cos grazas ao plan de recupera�ción de terras abandonadasactivado pola Deputación deLugo co fin de impulsar o sectoragrogandeiro. Para estes traballos, a explota�ción recibiu unha axuda provin�cial de 9.000 euros.

Terras abandonadasTras a experiencia pioneira dopasado ano, a Deputación convo�cou de novo neste 2015 as axu�das encamiñadas a recuperarterreos baldíos con actividadesagrícolas ou gandeiras. Estas axu�das están dirixidas a gandeiros eagricultores a título individualˇagrupacións de produtoresˇ SATs

ou persoas xurídicas coa titulari�dade de explotacións, que dispo�

ñan dun mínimo dunha hectáreade superficie. As plantacións fo�restais non están subvencionadase a axuda por hectárea é de 500euros, podendo recibir cada bene�ficiario un máximo de 9.000.

A peña futbolín ‘Bola Meiga’ e aAsociación Cultural Deportiva Ra�badense organizan o XVIII MásterNacional de Futbolín de Rábadeque se celebrará na Semana Santadeste 2015 e co que se reparten10.000 euros en premios.Divididos en tres niveis e cincomodalidades de xogo –infantil, fe�minino, combinado, en move�mento e en parado�, os equiposparticipantes disputarán o campio�nato entre o xoves 2 e o sábado 4de abril nas instalación do IES RíoMiño e no Salón Papyrus. A competición dará comezo oXoves Santo a partir das catro emedia da tarde coa modalidade in�fantil. Posteriormente, a partir dasseis será a quenda da modalidadecombinada.Tamén pola tarde, pero xa na xor�nada do Venres Santo, desenvolve�rase a partir das catro acompetición da modalidade en pa�rado, e despois das cinco, da femi�nina.Pola contra, o sábado 4 de abril omáster comezará ás once da mañácoa competición da modalidade enmovemento que continuará des�pois dun descanso para o xantarprogramado para as tres da tarde. As finais do torneo desenvolve�ranse a partir das nove do serán e aentrega de premios e clausura doXVIII Máster Nacional de Futbo�lín, arredor das once da noite.

Exaltación do patrimonio cos“Andares polos Vilares”

Recuperadas con cultivos ecolóxicos18 hectáreas con axudas da Deputación

Nova edición doMáster Nacionalde Futbolín porSemana Santa

Inaugurado oparque eólicoCordal de Montouto

15actualidade marzo 15

Algunhas das fontes contan condepósitos de cemento ao seu carón.

O deputado Álvaro Santos achegouse a coñecer o desenvolvemento dostraballos de rehabilitación das terras abandonadas.

guitiriz

rábade

begonte

A Casa das Ínsuas de Rábade aco�lle un curso práctico de horto fami�liar ecolóxico os sábados alternosentre o vindeiro 28 de marzo e o 6de xuño en horario de mañá.Os interesados en participar podeninscribirse por 20 euros cada dúassesións �15 no caso dos socios daAsociación Galega de Custodia doTerritorio� a través do enderezo ca�sadasinsuas@gmail.com ou no te�léfono 659 566 764.

Curso práctico dehorto familiar ecolóxico

O organismo provincial achegará80.000 euros para actuacións demellora nos clubs fluviais de Be�gonte e Baamonde, dous centrosde referencia da actividade asocia�tiva e de lecer do Concello begon�tino, que reúnen a máis de 600socios e atraen a ducias de per�soas, sobre todo na tempada deverán. Estes complexos, ademaisde áreas recreativas, ofrecen nu�merosas actividades, como tirocon arco, baixada en kaiak, paint�ball ou Fútbol 7.Por unha banda, a Deputacióndestinará 39.900 euros ao Centrode Iniciativas e Turismo (CIT) deBegonte para executar obras demellora no edificio de usos múlti�ples do club fluvial que consistiránna renovación do edificio que aco�lle a cafetería e os servizos de du�chas e vestiarios. As actuaciónsestarán rematadas previsiblementeantes do mes de outubro.A institución lucense xa financiara

con outros 30.000 euros a execu�ción dun plan integral de mellorano club fluvial de Begonte, a tra�vés do que se levaron a cabo me�lloras no parque infantil, noespazo deportivo e na zona de re�creo. Por outra banda, a Deputaciónconcederá 39.000 euros ao CentroRecreativo, Cultural e Deportivo(CERCUD) de Baamonde paraconstruír no club fluvial unha pa�sarela peonil sobre o río Parga. Aestrutura facilitará o acceso a unhazona de lecer nunha carballeira. Oproxecto xa conta cos permisosoportunos da Confederación Hi�drográfica Miño�Sil.

Casa escola de CarballidoA Deputación, a través do Plan deComunidades Veciñais, taménachegou 5.000 euros para a pri�meira fase das obras de rehabilita�ción acometidas na Casa Escolade Carballido.

A Deputación destina 80.000euros a renovar o club fluvial deBegonte e dotar dunha pasarelapeonil ao de Baamonde

A Consellería de Medio Rural edo Mar investiu no último ano

1.727.900 euros en axu�das destinadas tanto aparticulares como a co�munidades para o mante�mento e preservación dosmontes. Un orzamentodedicado principalmenteá reforestación e á aplica�ción de tratamentos silví�colas.Así o asegurou o sábado21 de marzo a delegadaterritorial, Raquel Arias,durante o acto central doDía do Árbore, celebradonesta ocasión no concellode Begonte, no que taménparticipou, entre outros, oalcalde da localidade JoséUlla, e que consistiru naplantación de 25 exem�

plares de frondosas na área recre�ativa de Gaibor.

A Xunta impulsa a plantación de 25árbores na área recreativa de Gaiborcon motivo do Día Mundial da Árbore

O club fluvial de Baamonde contará cunha pasarela peonil.

A delegada territorial da Xunta e o alcalde deBegonte participaron na plantación de árbores.

A Xunta garante que o novo centro de vialidadeinvernal de Xermade estará finalizado antes doverán

Xermade continúa formando

en materia de saúde

O novo centro de operaciónspara as tarefas de conservación evialidade invernal de Xermadeestará finalizado antes do verán. Este proxecto, que se executa no

marco do contrato de conserva�ción integral co que a Conselle�ría de Medio Ambiente acometeos traballos ordinarios e conser�vación das estradas e vialidadeinvernal da súa titularidade nazona norte de Lugo, conta cunhaachega de preto de 275.000

euros por parte da Axencia Ga�lega de Infraestruturas para aconstrución destas instalacións.O novo centro está situadonunha ubicación estratéxica para

dar servizo ás principais estradasautonómicas do noroeste da pro�vincia de Lugo: a glorieta do en�lace de Cabreiros (Xermade), naconfluencia da autovía Ferrol�Vilalba (AG�64) e as estradasParga�Cabreiros (LU�170), Vi�lalba�Igrexafeita (LU�861) e Vi�

veiro�Cabreiros (LU�540).A nave contará con tres zonas di�ferenciadas para as diferentes ac�tividades de conservación deestradas: unha zona de acopio de

fundentesˇ outra zona para ga�raxe, taller de mantemento eposta a punto dos vehículos,almacén e planta de salmoiraˇe unha terceira zona para ofi�cinas, vestiarios de persoal, al�macén de pequeno material earquivo e sala de usos co�múns.

Mellora do treito Xermade �

Cabreiros

Por outra parte, responsablesda Xunta presentaron ao al�calde deste concello o pro�xecto redactado do ensanche emellora da estrada LU�170, notreito Xermade (LU�P�2205) �Cabreiros (LU�861).

A actuación ten por obxecto am�pliar ata os sete metros a plata�forma da estrada e rehabilitar ofirme do vial. O proxecto contacun orzamento superior aos 1,6millóns de euros, e está actual�mente en fase de revisión polodepartamento de Infraestruturas.

A Casa Escola de Cabreiros aco�llerá o venres 10 de abril a partirdas catro e media da tarde, e ata asoito e media do serán, enmarcadana Escola de Saúde do Concellode Xermade, unha nova charla in�formativa. Neste caso, os profesio�nais do SERGAS afondarán noscoidados ao paciente cardiolóxico.Pero a formación en materia desaúde continuará en diferentes lu�gares do municipio coas charlas�obradoiro sobre “recursossanitarios”, da man da supervisorade Humanización da EOXI deLugo, Gloria Enríquez Sanjurjo,na Biblioteca de Xermade o venres24 de abril ou “pérdida e dó”, oluns 18 de maio en Roupar, co en�fermeiro educador e psicólogo doHospital Universitario Lucus Au�gusti de Lugo, Mario Alberto

Rivas Carro.Os interesados, de calquera conce�llo, poden inscribirse en calqueradas actividadescontactando coaeducadora familiar, Manuela Vila�boy, a través dos teléfonos 982 501001 ou 678 744 178. É necesarioreunir un mínimo de 20 persoaspara realizar as actividades. Osasistentes recibirán un diplomapola súa asistencia.

Curso de protocolo

Os sábados 11, 18 e 25 de abrilademais do 2 de maio en horariode dez da mañá a dúas da tarde,desenvolverase en Xermade uncurso de protocolo e comunicaciónimpartido pola experta Mar Cas�tro, docente en diferentes univer�sidades e autora de varios librossobre o tema.

Sotavento colabora na I XornadaTécnica sobre o vehículo eléctricoque analiza o futuro da mobilidadesostible en Galicia

O parque eólico experimentalSotavento colaborou na I Xor�nada Técnica sobre VehículoEléctrico que se celebrou o mér�cores 11 de marzo no Hostal dosReis Católicos organizada porIberdrola, BMW, PSA PeugeotCitroën e Little e coa colabora�ción tamén da Xunta, o Concellode Santiago e o Inega.Baixo o título "A mobilidade sos�tible chega a Galicia: o vehículoeléctrico está aquí", a xornada foiinaugurada conselleiro de Econo�mía e Industria, Francisco Conde.Pero, durante o acto, tamén fala�ron, entre outros, o director deComunicación e Formación deSotavento, Manuel Díaz, quen,baixo o título "Pasado e presentedo vehículo eléctrico", analizou aevolución da mobilidade eléc�trica nos últimos anos, así comoas súas características e aplica�cións de futuro.

Primeira actividade educativa

on line

Coincidindo co Día Mundial daEficiencia Enerxética, Sotaventoestrea unha nova proposta didác�tica consistente en actividades

educativas virtuais. Trátasedunha actividade na que partici�paron 200 alumnos e alumnas doColexio Legi Lestonac de Barce�lona."A iniciativa, probablementeúnica en Galicia, brinda a opor�tunidade de coñecer Sotavento aunha gran cantidade de alumnosque viven en zonas que pola súadistancia ao parque, farían com�plicada unha actividade presen�cial", subliñan dende a áreaeducativa do parque.Tras unha longa preparación pre�via entre o profesorado e os téc�nicos educativos de Sotavento, osalumnos puideron gozar dunhaestanza virtual na premiada Vi�venda Bioclimática Demostra�tiva. Nela, axudados poloseducadores do parque e apoiadospolos diferentes medios informá�ticos cos que conta Sotavento,puideron realizar distintos cálcu�los e comprobacións utilizando apizarra dixital do centro. "Foimoi valorada polos alumnos par�ticipantes e tivo un grande im�pacto neles" comenta BeatrizFores, profesora responsable docentro participante.

Representantes da Xunta e o Concello comprobaron o avance das obras do cen�tro de vialidade invernal de Cabreiros.

A praza do Obradoiro acolleu unha exposición de vehículos eléctricos.

16 actualidademarzo 15

xermade

A delegada territorial, RaquelArias, anunciou a licitación dasegunda fase das obras de me�llora e ampliación da rede deabastecemento de Cospeito du�rante a visita que realizou, xuntoco alcalde, Armando Castosa, áestación de tratamento de augapotable (ETAP) . Precisamenteesta construción, xunto á dacondución principal e un depó�sito con capacidade para 1.500

metros cúbicos, conformaron asobras incluídas na primeira fase.Con esta segunda fase, que con�tará cun investimento de pretode 710.000 euros, darase ser�vizo ás parroquias de Pino,Rioaveso, Seixas, Sistallo, Ta�moga e Vilapene, co que practi�camente quedará cuberto osubministro de auga en todo omunicipio.A actuación, ademais da cons�

trución dunha rede principal,cunha lonxitude de preto de 5,5quilómetros, á que se conecta�rán catro ramais secundarios,que sumarán en conxunto máisde 7.200 metros de lonxitude,prevé reforzar o depósito deFeira do Monte para incremen�tar a súa capacidade. A infraestrutura rematada su�mará unha achega de algo máisde 2,1 millóns de euros.

A Xunta licita a segunda fase da rede deabastecemento de Cospeito

A primeira fase supuxo a construción da ETAP e un depósito de 1.500 m3.

cospeito

17actualidade marzo 15

A Deputación destina máis de 400.000 euros á reforma da estrada que uneVilalba e Momán

Activada a primeira App en España para consultar osdatos da produción das reses dos gandeiros de leite

A Deputaciónpresenta o novopunto de encontrodixital paraasociacións daprovincia

O Presidente da Deputación deLugo, José Ramón Gómez Bes�teiro, avanzou na parroquia vilal�besa de Tardade que o organismoprovincial destinará 401.300euros á reforma integralda estrada LU�P�6513,que une o municipio vi�lalbés con Momán, cum�prindo deste xeito cosveciños, pois a melloradesta vía foi unha dasprincipais propostas queos cidadáns fixeron du�rante a elaboración dosOrzamentos Participati�vos.De feito, a Xunta de Go�berno aprobou o luns 23de marzo o proxecto e asúa licitación, co obxec�tivo de que as obras nestaestrada, unha das máis utilizadaspolos veciños de Vilalba e Xer�made, comecen a finais de abril eestean rematadas no verán.As actuacións, que afectarán a 6,6quilómetros �entre os puntos

2,590 e 9,200� consistirán na do�tación de aglomerado en quente,o material de máis calidade emaior duración, e na reaperturadas cunetas e a súa limpeza, pois

na actualidade atópanse cheas devexetación e arrastres de terra,ademais de na renovación das si�nais horizontais da vía.Aínda que existe unha autovíapara unir ambas localidades, esta

vía comunica moitas parroquiasentre si e é máis rápida porque tenmenos quilómetros de lonxitude. O mandatario provincial enmar�cou a reforma integral da LU�P�

6513 no “importante esforzoinversor que fai a Deputación,non só para manter en boas con�dicións, senón para mellorar os4.200 quilómetros da rede provin�cial de estradas, a máis extensa de

toda España, e iso a pesar de quenos últimos anos tivemos quepriorizar os investimentos noutrasáreas, como emprego e servizossociais, ante o deixamento das ad�ministracións que realmente teñenas competencias nestes eidos”.Neste senso, o Presidente lembraque a Deputación vén de poñer enmarcha o Plan de Rebacheo, quereforza as actuacións de melloranas estradas provinciais dos pro�gramas de Conservación e do Par�que Móbil. Con estas tres liñas deactuación, son 115 operarios e 53máquinas os que se atopan traba�llando na actualidade na rede via�ria provincial.

6 millóns de euros en Vilalba

O acondicionamento da LU�P�6513 forma parte dos investimen�tos por valor de preto de 6 millónsde euros que a Deputación levadestinado á mellora e dotación deservizos e infraestruturas no Con�cello de Vilalba durante os últi�mos 8 anos. Entre outras

actuacións, a rehabilitación devarias escolas, como as de SanXurxo Rioaveso, Tardade, Árbol,Mourence, Penarredonda, Feira�nova e Coutoˇ o arranxo do localsocial de Mourenceˇ a construcióndun depósito de auga en Distrizˇ apavimentación e mellora de servi�zos nas rúas de Foz e BasantaSilvaˇ a adecuación do campo dafeira de Vilalbaˇ melloras no en�torno da praia fluvial da Mada�nelaˇ e mellora de camiños enLanzós, Seivane, Román, Carba�llido, Carreteira, Pinguela, Riazo,Pude e Lamela."Se a Deputación non realizoumáis investimentos foi pola nega�tiva do propio Concello, que de�cidiu rexeitar os servizos eequipamentos do plan tecnolóxicoInnova�TE e tamén o plan co queo organismo provincial dota gratisaos Concellos de dispositivos deeficiencia enerxética para que poi�dan aforrar na factura eléctricadas instalacións municipais", re�cordan dende o ente provincial.

A Deputación vén de poñer enmarcha unha nova ferramentaweb, totalmente gratuíta, diri�xida ás asociacións da provin�cia: AsociaLugo.AsociaLugo ofrecerá grandesvantaxes, dende o punto de vistapráctico, a todas as asociaciónsque se rexistren. De xeito total�mente gratuíto, poderá servirsedesta web para dar difusión ássúas actividades e coñecer asactividades doutrasˇ intercam�biar datos de intereseˇ obter in�formación puntual de calqueraconvocatoria de axudas ou sub�vencións sen necesidade de re�visar boletíns oficiaisˇ etc.A iniciativa está cofinanciada ao80% por fondos europeosFEDER, a través do programaInnovaTE�2: Deputación Dixi�tal.

Como inscribirse

As asociacións interesadas enentrar a formar parte do pri�meiro portal dixital só teñen queinscribirse a través da web daDeputación, www.deputacion�lugo.gal ou ben presentando noRexistro Xeral da entidade oformulario que aquí poderánatopar ou ben descargar na ci�tada web. O portal web é total�mente gratuíto.

A Vicepresidenta Segunda da De�putación, Lara Méndez, e o presi�dente de AFRICOR�LUGO, JoséCarlos Vega Rodríguez, presenta�ron o 26 de febreiro na SAT OsForos da Pastoriza a primeira apli�cación para dispositivos móbilesactivada en España que permiteaos gandeiros de leite consultardatos sobre a produción das súasreses, o que facilita a xestión dasexplotacións e aumenta deste xeitoa súa competitividade. O orga�nismo provincial fixo posible estanova ferramenta informática cunhaachega de 6.000 euros, máis dametade do orzamento necesariopara sacala adiante.A app ten dúas seccións.Un apartado de accesopúblico, no que calquerausuario pode acceder a in�formación xeral sobre osector leiteiro de Galicia(novas, normativas, axu�das...), así como de ani�mais en venda, o quecontribúe a dinamizar acompra venda de resescriadas na provincia, va�lorizando a recría feita nacomunidade. No outroapartado, os 1.700 sociosde AFRICOR�LUGOpoden acceder en tempo real aosresultados do control leiteiro e aconsellos de reprodución co fin demellorar a xenética e evitar a con�sanguinidade. Para elo, o gandeirotan só ten que introducir os últimoscatro números do crotal que levanas vacas na orella.

Unha das vantaxes da app, que serápresentada mañá nas VIII Xorna�das Técnicas de Vacún de Leite or�ganizadas por AFRICOR, é que osgandeiros poden ver os datos dosseus animais comodamente a tra�vés do teléfono móbil en calqueralugar, aínda non tendo cobertura deInternet, xa que unha vez cargadosna memoria do dispositivo, podenconsultarse sen conexión. A aplica�ción xa se pode descargar de ma�neira gratuíta no móbil, para o quehai que entrar en Apple Store, nocaso de dispositivos de tecnoloxíaApple, ou en Google Play, no casodos Android. Tamén está dispoñi�

ble na tenda de Microsoft parapoder utilizala nas tablets que levansistema operativo Windows, dadoque o seu uso está moi estendido.O Presidente de AFRICOR�LUGO cualificou a posta en mar�cha desta App como “un avancemoi práctico de cara ao traballo

diario dos gandeiros e ao accesoaos seus datos”, e Manuel Legaspy,un dos socios da SAT Os Foros,que destacou a importancia destaaplicación que “nos permite obteros datos en tempo real”.Por outra banda, Primitivo Iglesias,Alcalde da Pastoriza, manifestou asúa satisfacción “porque A Pasto�riza sexa un Concello punteiro nonsó na produción leiteira senón naincorporación das novas tecnolo�xías”. Do mesmo xeito, Iglesiasagradeceu a dispoñibilidade dosgandeiros pastoricenses, “que sem�pre estiveron estar nos momentospunteiros do desenvolvemento”,

así como a colaboración prestadapola Deputación e Africor. “Esta éa maneira de fixar poboación nomedio rural”, sentenciou o Alcalde.

A SAT Os Foros, un exemplo

A presentación da App AfricorLugo tivo lugar na Sociedade

Agraria de Transformación (SAT)Os Foros, de Álvare, no Concelloda Pastoriza, unha gandería for�mada por catro socios, Manuel ePilar Legaspy Gesto, Jesús OteroMoirón e Yolanda Alba Gallo, quefusionaron as súas explotaciónspara ser máis competitivos e buscarunha maior rendibilidade do seunegocio. Contan cunhas 150 vacas,cunha media de produción de13.876 quilos, unha das máis altasde Galicia. De feito, Os Foros foi amellor gandería por media de pro�dución da provincia de Lugo e asegunda de Galicia no ano 2013.Esta gandería colaborou o pasadoano nun programa de probas xenó�micas que foi posible grazas a unconvenio asinado entre a Deputa�ción e AFRICOR�LUGO co fin depoñer en valor esta técnica que per�mite, a partir dunha mostra deADN do animal, ter unha estima�ción moi precisa do seu valor xe�nético. Con esta información, ogandeiro pode detectar que animaisson os que poden transmitir á súadescendencia o maior potencial deprodución de leite, calidade, lon�xevidade ou resistencia ás enfermi�dades.Así, un dos animais desta ganderíapastoricense, grazas a esta técnicanovidosa, conseguiu situarse entreas 25 mellores vacas de España poríndices xenéticos on 3.494 puntos.Trátase de Foros Gerard Minga,unha vaca de dous partos, nacidaen xaneiro de 2011, con máis de15.400 quilos de leite producidosno seu primeiro parto.

Besteiro, o voceiro socialista e a candidata vilalbesa á alcaldía cos veciños de Tardade.

Méndez e Vega presentaron a nova APP na SAT Os Foros, da Pastoriza.

#SanMarcos

18 actualidademarzo 15

A médico Elba Veleiro preséntase

por segunda ocasión á alcaldía de

Vilalba polo PsdeG�PSOE despois

da experiencia das eleccións muni�

cipais do 2007.

Nesta ocasión, como afronta

estes novos comicios? Con que

obxectivos?

Desde unha profunda reflexión

afronto as eleccións do mes de

maio, con responsabilidade e ilu�

sión e coa convicción de que o

cambio político é imprescindible

en Vilalba para camiñar cara un fu�

turo mellor, máis xusto e máis

próspero para os vilalbeses e as vi�

lalbesas. Este é o obxectivo da can�

didatura do PSdeG�PSOE de

Vilalba: acadar uns resultados que

permitan ese cambio político no

Concello. Os socialistas cremos

noutra forma de facer política: as

persoas como eixo central da acti�

vidade pública.

E a nivel persoal afronto os comi�

cios con humildade, pero conven�

cida. Creo que nesta ocasión, pola

contra do que ocurría no 2007, xa

teño 8 anos de experiencia na polí�

tica local traballando desde a opo�

sición, coñecendo os problemas e

preocupacións dos vilalbeses e

vendo a inoperancia do equipo de

goberno do PP.

Cales son os

seus principais

puntos do pro�

grama electo�

ral?

O noso pro�

grama electoral

ten como ob�

xectivo princi�

pal dar resposta

aos problemas

que preocupan

aos vilalbeses e non entreternos

en asuntos pouco transcendentes.

Cremos que, a día de hoxe, a

principal preocupación da cida�

danía é a falta de empregoˇ polo

que promoveremos todas as ini�

ciativas que sirvan para atraer in�

versións, para o asentamento de

novas empresas, a promoción

das xa existentes, do comercio e

do sector servizosˇ e daremos

apoio aos proxectos que favore�

zan o asentamento de poboación

no rural como pode ser a través

do Turismo, novas tecnoloxías,

buscar valor engadido aos pro�

ductos do sector primario....

Presentamos un programa serio,

con medidas realistas, adecuadas

aos orzamentos, e que den res�

posta ás nece�

sidades dos

vilalbeses.

Algunha ac�

tuación con�

creta para

desenvolver

nun período

determinado?

Consideramos

imprescindible

reaxustar os

presupostos e

priorizar as inversións en apoio a

iniciativas que xeren emprego. Por

exemplo, non podemos dedicar a

“políticas de emprego” unha par�

tida de 1.500 euros como fixo o PP

nos orzamentos de 2015.

Somos a formación política que

presentou a candidatura completa

en primeiro lugar en toda a co�

marca dando algunha pista aos ri�

vais políticosˇ pero, ademais,

estamos a ver que algúns políticos

desglosan propostas de programa

que son “calcadas” do programa

dos socialistas na campaña do

2011. Polo tanto, reservareime as

novidades para cando presentemos

o programa completo.

No caso de ser elixida alcaldesa,

que modelo de rexedor seguiría?

Tentarei ser unha alcaldesa cercana

ás persoas, sensible cos seus pro�

blemas, que respecte e promova a

participación cidadá, responsable e

xusta na toma de decisiónsˇ que se

rixa polos principios de: honesti�

dadeˇ responsabilidade, transparen�

cia e equidade. Se teño que nomear

a alguén concreto, gustaríame pa�

recerme ao alcalde Enrique Tierno

Galván que, recordemos, entre ou�

tras frases fixo famosa aquela de:

“los bolsillos de los gobernantes

deberían ser siempre de cristal”,

idea que comparto totalmente.

Como definiría a xestión do ac�

tual rexedor na última lexisla�

tura?

Inoperante. Cun alcalde e un

equipo de goberno faltos de ideas,

esgotados, sen vontade de escoitar

as demandas dos veciños e de bus�

car solucións para os seus proble�

mas. Foi unha lexislatura perdida.

Máis do mesmo: catro anos nos

que se desaproveitaron recursos

propios e inversións doutras admi�

nistracións que tiñan que servir

para poñer a Vilalba no lugar que

lle corresponde. En moitas oca�

sións a oposición, precisamente

pola desidia e falta de implicación

do equipo de goberno, tivo que

poñer no primeiro plano a falta de

xestión do concello ou facer pro�

postas e aportar ideas que foron re�

xeitadas co argumento de que son

eles os que gobernan... Eu diría,

máis ben, que desgobernan.

Cre que deberían estar limitados

o número de mandatos na alcal�

día?

A título persoal creo que sí. Por

norma xeral debería limitarse a

dúas lexislaturas, pero pode haber

situacións especiais que precisen a

permanencia dun rexedor máis

tempo nun concello.

E como defendería as políticas

do seu partido de cara aos veci�

ños e veciñas do municipio?

Resumiríao nunha curta frase: as

políticas socialistas sempre están

dirixidas ás persoas e a conquerir o

seu benestar. Os socialistas só po�

demos pensar e actuar na procura

de prestar o mellor servizo aos ci�

dadáns.

Creo que en política, como na vida,

o importante son as ideas e princi�

pios e as persoasˇ e, aínda máis im�

portante, as persoas que non

renegan das súas ideas, dos seus

principios.

“Creo que en política, como na vida, o importante son as persoas”Elba Veleiro, candidata do PSdeG-PSOE á alcaldía de Vilalba

Armando Castosa, candidato do Partido Popular á alcaldía de Cospeito

Funcionario da administración

local, Armando Castosa preside o

Concello de Cospeito dende o ano

1991. Foi deputado provincial

entre o 1995 e o 2011ˇ pero, actual�

mente, é senador pola provincia de

Lugo ademais de Presidente da

Mancomunidade de Municipios da

Terra Chá.

Volve ser candidato á alcaldía do

seu Concello co Partido Popular.

Como afronta estes novos comi�

cios? E con que obxectivos?

Afronto estos novos comicios con

moita forza, ganas e ilusión. Os ob�

xetivos de cara a estas eleccións

municipais son moitos e variados,

pero teño un principio básico e

claro: que Cospeito siga mello�

rando en materia de servizos e de

infraestruturas en todo o termo mu�

nicipal.

Desta volta, cales son os seus

principais puntos do programa

electoral?

Creo que o programa electoral ten

un punto único que é a clave dun

alcalde e do seu equipo: o traballo.

Este, unido ao esforzo e dedica�

ción, conforman un triángulo que

é a base para o bo funcionamento

dun Goberno. O obxetivo final é

mellorar a calidade de vida dos ve�

ciños. Estes aspectos son o mellor

programa electoral posible.

Algunha actuación concreta

para desenvolver nun período

determinado?

Existen actuacións empezadas e

programadas que temos que rema�

tar: o abastecemento da auga pota�

ble para que chegue a tódalas casas

do municipio ou a implantación de

alumeado público nos barrios que

faltan. Son proxectos que serán

pronto unha realidade. Outra ini�

ciativa é o Plan Xeral de Ordena�

ción Municipal. O documento está

feito, rematado e enviado á Xunta

de Galicia para que remita o in�

forme previo e proceder así a súa

aprobación inicial.

Que destacaría da súa xestión na

última lexislatura?

Aprobamos plans de solo indus�

trial, que nos darán luz verde para

actuacións semellantes nos vindei�

ros meses. Seguiremos prestando

especial atención a programar ini�

ciativas relativas ao ámbito social

(tanto a maiores, nenos coma per�

soas máis necesitadas). Na última

lexislatura fixemos un esforzo moi

importante en potenciar infraes�

tructuras hidráulicas básicas, como

a estación de tratamento de auga

potable, captacións e depósitos

para poder dotar deste servizo a

todo o municipio.

Tamén melloramos a seguridade

en varias infraestructuras viarias

(un exemplo son as travesías de

Muimenta e Feira do Monte) e

tamén se dotou dun novo cuartel en

Cospeito (inaugurado o mes pa�

sado).

Dotamos de centros sociais a tóda�

las parroquias do municipio e fixe�

mos unha importante labor de

promoción de Cospeito coa orga�

nización de eventos de todo tipo

(culturais, medioambientais, de�

portivos, feiras...)

Increméntamos os servizos e dota�

mos de alumeado público a varias

parroquias, levamos a cabo un

mantemento de estradas malia á di�

ficultade que supón a dispersión do

concello e un solo totalmente chan

moi difícil de desaugar.

E cómpre resaltar que consegui�

mos convenios asinados coa Con�

federación Hidrográfica Miño Sil

para a limpeza dos nosos ríos.

E a asignatura pendente?

Estamos inmersos co PXOM. Se

todo vai ben, a súa aprobación ini�

cial realizarase nos vindeiros

meses.

Cre que deberían estar limitados

o número de mandatos na alcal�

día?

Creo que unha alcaldía ten unhas

connotacións diferentes a outros

postos en política. O rexedor está

moi preto dos veciños no día a día

e coñece de primeira man as súas

inquedanzas e necesidades. Penso

que o rexedor adquire experiencia

cos anos servíndolle esta para me�

llorar a súa labor. Ademais hai que

ter en conta que o pobo é soberano:

se deposita a súa confianza nunha

persoa, poríanse en cuestión as ra�

íces democráticas se unha lei limita

o seu mandato.

E como valora o traballo da opo�

sición no seu concello?

Creo que a oposición está para des�

empeñar a súa labor como talˇ

pero, de todas formas, iso non debe

impedir que se apoien moitas ini�

ciativas que levamos adiante dende

o grupo de Goberno. Eu entendo

sempre a oposición dende un punto

de vista constructivo. Como todos

sabemos, a oposición no noso

Concello está formada por dous

grupos: o BNG, con cuxa voceira

as relacións son normais, coordiais

e respectuosasˇ e o PSOE, que a

pesar de que non todos os seus re�

presentantes son iguais, non podo

dicir o mesmo no que atinxe ao

trato manifestado pola súa porta�

voz. Creo que tanto na política,

como en tódolos aspectos da vida,

non pode faltar un piar básico. E

ese non é outro que o respecto.

Finalmente, como defendería as

políticas do seu partido de cara

aos veciños e veciñas do munici�

pio?

Temos que contextualizar e lem�

brar que ao PP tocoulle gobenar

nunha situación complexa debido

á pésima herdanza recibida pola

nula xestión dos gobernos socialis�

tas no Estado e na Xunta. Para pa�

liar esta situación, puxéronse en

marcha medidas e reformas que,

sen dúbida, están dando o seu

froito e poñendo a España e Galicia

no bo camiño. Grazas a estas me�

didas e ao esforzo dos cidadáns, es�

tamos na senda do progreso, do

crecemento económico e do em�

prego, que máis pronto que tarde,

se verá reflectido en tódalas verten�

tes económicas.

“O obxectivo é que Cospeito siga mellorando en materia de servizos e de infraestruturas entodo o termo municipal”

24-M

Elba Veleiro.

Armando Castosa.

Con doce anos de experiencia

como rexedor do Concello de

Xermade, o empresario e tamén

deputado provincial polo PP,

Tomás Rodríguez Arias volve

presentarse ás vindeiras elec�

cións municipais como candi�

dato do Partido Popular á

alcaldía.

Volve ser candidato á alcaldía

do seu concello. Como afronta

estes comicios? Con que ob�

xectivos?

Ilusionado e convencido de que

estamos no bo camiño para que

Xermade siga sendo un concello

moderno, con bos servizos e in�

fraestruturas, no que tódolos ci�

dadáns se sintan orgullosos e

disfruten dunha boa calidade de

vida. Isto débese a que, a pesar

das dificultades, puxéronse en

marcha moitas iniciativas e pro�

xectos que deben ter continui�

dade nos próximos anos.

Cales son os seus principais

puntos do programa

electoral?

A mellora e rexenera�

ción da rede viaria é

fundamental, o mesmo

que as redes de abaste�

cemento e saneamento.

Debemos continuar

coas políticas de fo�

mento de emprego e po�

tenciar os Servizos

Sociais para axudar a tó�

dolos veciños e veciñas

que necesitan o apoio

do Concello. Sen esque�

cer o respaldo ás asocia�

cións e colectivos que

traballan na dinamiza�

ción cultural, educativa,

social e deportiva de Xermade.

Algunha actuación concreta

para desenvolver nun período

determinado?

Si, o centro de día é unha actua�

ción que ten este goberno en car�

teira. As dificultades

económicas frearon este pro�

xecto que queremos sacar

adiante.

Que destacaría da súa xestión

na última lexislatura?

A nivel de infraestruturas, a me�

llora de estradas, pistas e cami�

ños en tódalas parroquias. No

eido laboral, os Obradoiros de

Emprego, as brigadas contra in�

cendios e as contratacións para

mellorar servizos municipais.

Pero, tamén destacaría unha boa

xestión económica, e a contribu�

ción a que o Concello de Xer�

made sexa máis eficiente a nivel

administrativo e que estea sem�

pre a carón de tódolos cidadáns

para resolver os seus problemas.

Cal é a asignatura pendente da

anterior lexislatura?

Os accesos a Xermade pola LU�

170Cabreiros�Moman, que nos

próximos meses verán licitada a

súa primeira fase

Cre que deberían estar limita�

dos o número de mandados na

alcaldía?

As urnas son, en último termo,

as que limitan os mandatos polí�

ticos.

Como valora o traballo da

oposición no seu Concello?

Con luces e sombras. Houbo

propostas razonables, razonadas

e consensuadas, pero nalgúns

momentos con plantexamentos

demagóxicos e que respondían a

cuestións meramente partidistas.

Finalmente, como defendería

as políticas do seu partido de

cara aos veciños e veciñas do

municipio?

Dende o Partido Popular face�

mos propostas realistas e sempre

encamiñadas a favorecer o pro�

greso dos nosos pobos e o benes�

tar das persoas que eiquí residen.

E, sobre todo, políticas nas que

prima o interese xeral, pero tra�

tando sempre de actuar con efi�

cacia e dilixencia para resolver

calquera problema que poida

xurdir e que afecte a calquera fa�

milia ou persoa de Xermade. Ese

é o noso traballo e tamén o noso

compromiso para o futuro.En

tempos de crise,e cando se fai

máis dificultoso o equilibrio,e

máis importante resulta unha

distribución xusta do orzamento.

“Debemos continuar coas políticas de fomento de emprego e potenciar osServizos Sociais para axudar a tódolos veciños e veciñas que necesitan o

apoio do Concello ”

Tomás Rodríguez Arias, candidato do Partido Popular á alcaldía de Xermade

19actualidade marzo 15

24-M

Tomás Rodríguez Arias.

20 �� lidademarzo 15

O galego pide xustiza O TSXG confirma en 2 novassentenzas o despedimentonulo de profesorado do Celga

Mosquera non concorrerá aunhas novas primarias e ve‘tocado’ Ourense en Común

A Xunta autoriza unha transnacional a cobrarpolas proxeccións audiovisuais no ensino

CIG-Ensino exíxelle o conselleiro de Educación quereadmita o profesorado após se producir xa 28 reso-lucións nos xulgados do social de Galiza e 4 senten-zas no TSXG.

O Tribunal Superior de Xustiza deGaliza (TSXG) vén de confirmaren 2 novas sentenzas o despedi�mento nulo de profesorado Celga.Son dúas resolucións que desesti�man os recursos presentados polaConsellaría de Educación e ratifi�can a nulidade dos despedimentosde dúas profesoras, defendidaspola CIG�Ensino.Xa son catro as resolucións nasque o TSXG confirma as senten�zas dos xulgados do social. O Tri�bunal imponlle á Xunta, igual quenos casos anteriores, custas porunha contía de 600 euros.O sindicato nacionalista indicaque en todas as sentenzas o TSXG“confirma a existencia de represa�lias e di textualmente “a Xunta de

Galiza decidiu precisamente cam�biar o sistema de cursos de Celgano momento en que as reclama�cións de laboralidade dos profeso�res Celga estaban empezando acolleitar éxito. E decidiu cam�bialo, precisamente, para deixarfóra aquel profesorado que se víanbeneficiados pola denuncia sindi�cal”.Anxo Louzao, secretario nacionalda CIG�Ensino, considera “preo�cupante” que o novo conselleiro“persista na actitude represiva e dedesobediencia aos tribunais dexustiza que están confirmando arelación laboral deste colectivo, aactuación ilegal da Consellaría deEducación e o comportamento re�presivo da mesma”.

Xosé Mosquera (Compromisopor Galicia) resultou electo comocandidato á Alcaldía de Ourensenas primarias de Ourense enComún, un proceso no que vota�ron máis de 1.500 persoas. Unhasprimarias que veñen de ser anula�das en asemblea, citándose estaplataforma cidadá para esta sextafeira e decidir se as repite ou seopta por outras fórmulas, comounha candidatura de consenso.Mosquera xa adianta que “nonvou concorrer a outro proceso deprimarias”. Ademais, entende queir a unha candidatura de consenso“non sería diferente” do que se fainoutros partidos tradicionais “eacabaría co elemento fundamentaldeste proxecto, a participación di�recta da cidadanía”.Considera que a decisión de anu�lar o resultado das primarias deixa“tocado” Ourense en Común.“Este proceso xa non é ilusio�nante, esa decisión deixa dúbidas,

e aí está a decepción de moitaxente que tomou parte nas prima�rias”.Mosquera lamenta que “non seaceptasen os resultados, porqueiso é non respectar a democracia”.Afirma non querer entrar en sina�lar culpabilidades nin responsabi�lidades da crise que vive aformación, mais defende as pri�marias de mediados de marzo“como un proceso participativo edemocrático” e insiste en que nonhabía motivos para anulalas. Émáis, Xosé Mosquera aponta queforon unha primarias “abertas, nasque se decidiu todo, até o cabezade lista”, algo que non se deu,afirma, “noutros procesos” impul�sados por plataformas cidadásnoutras cidades galegas e onde ocandidato sometíase a ratificación.“Por iso en Ourense votou tantaxente, porque os que votaban íanpoder elixilo todo, até quen ía sero candidato”.

Así o indica nunha circular en�viada o 24 de marzo. O diñeiroserá recadado pola transnacio�nal Motion Picture LicensingCompany a cambio dunha li�cenza. A CIG�Ensino denunciou estaquinta feira (25 de marzo) ocontido dunha circular remitidadesde a transnacional MotionPicture Licensing Company,unha empresa dedicada á con�cesión de licenzas para a "difu�sión de información referente ápropiedade intelectual", se�gundo explican no seu portalweb. No documento indícase ás di�reccións dos centros o prezoque deberán pagar pola emisiónde materiais audiovisuais con finseducativos. A contía, 1,25 eurospor alumno e ano, foi acordadocoa Xunta de Galiza, salientan, eresponde á decisión [14/2014]adoptada pola Consellaría de Edu�cación en Nadal de 2014 pola quese limita a reprodución e exposi�ción deste tipo de obras de acordoco previsto na Lei de PropiedadeIntelecutal.

Un "imposto"

A central sindical nacionalista exi�xira xa en febreiro a "derrogaciónda circular 14/2014" ao considerarque a Consellaría estaba a trasla�dar o conflito cos xestores desesdereitos aos centros de ensino, en

troca de asumir ela propia os hi�potéticos custes derivados da pro�piedade intelectual. Porén, "non sónon atendeu a proposta da CIG�E n s i n o ,senón que,p o s t e r i o r �mente, acor�dou cunhaempresa pri�vada a utili�zación doscontidos au�diovisuais polo prezo de 1.25€ poralumno/a e ano", sinalan. A contía, pactada, visa a contrata�ción dunha "licenza anual parapoder utilizar os contidos audiovi�suais", explican. Mais desde a

CIG reclaman da Consellaría deEducación a prohibición "inme�diata" do devandito cobro e quepoña fin ao "negocio de empresas

privadas noscentros edu�c a t i v o s " .Aliás, lanzanun chama�mento ás di�reccións e aoprofesoradopara que non

paguen ningún "imposto por rea�lizar o seu traballo". Neste senso,instan a insubmisión demandandodas equipas docentes que conti�núen a usar, como até o de agora,estas ferramentas.

Trinta anos despois da primeira sentenza en galego a presenza da lingua propia do país noámbito xudicial abala entre o residual e o testemuñal. Un ermo que tentan reverter iniciati-vas e voces que queren facer xustiza ao galego.

Motion Picture Licensing Company cobrará 1,25€ por estudante en concepto dunhasuposta licenza.

En marzo cumpríronse 30 anosda primeira sentenza en galego,unha resolución ditada pola Au�diencia Provincial da Coruña en1985 a raíz dun pleito no que es�taba inmerso o Concello de Re�dondela, que foi quen solicitouque fose redactada no idiomapropio de Galiza. "Causou estu�pefacción" lembraba hai unsdías Gonzalo de la Huerga, undos maxistrados que elaborouaquel texto. Quizás non sexa es�tupefacción a palabra, mais siabraio ou certo pasmo o quesegue a producir hoxe en díaatopar unha sentenza en galego.As resolucións escritas no nosoidioma non chegan ao 5 porcento do total, o que leva a pre�guntar, tres décadas despois da�quel auto da Audiencia daCoruña, se aquela sentenza foiun primeiro paso para inaugurarunha etapa de normalización doidioma na xustiza ou foi máisben un feito puntual."A presenza do galego na xus�

tiza é testemuñal, non só no queatinxe a sentenzas, senón taména calquera formulario, pro�grama... e non só na escrita,tamén é testemuñal no oral",afirma Xesús Sánchez, secreta�rio nacional de CIG�Xustiza.Nunha liña semenllante, MartínRamos, do Servizo de Asesora�mento Lingüístico do Colexiode Avogados de Compostela, re�coñece que estamos perante unpanorama "bastante ermo". Car�los Varela, ex�Fiscal Superior deGaliza e membro da IrmandadeXurídica Galega, ten recoñecidosen ambaxes que "a situación dogalego neste eido é aínda preca�ria e pode acreditarse que o de�reito do cidadán a recibirservizo na súa lingua de elec�ción non esta actualmente ga�rantido".

Motivos dun baleiro

Temos, pois, que a presenza dogalego na xustiza é cativa. Em�bora na Lei de Normalización

Lingüística (1983) e mesmo naCarta Europea de Linguas Re�xionais ou Minoritarias, artigo9, se garanta o dereito dos cida�dáns a que o procedemento sexaen galego, isto non se cumpre.Non hai unha única razón. "Aadministración de xustiza nonquere poñer as ferramentas paraque o galego sexa un idiomanormalizado nese ámbito", sos�tén Xesús Sánchez Costa. ParaMartín Ramos, o lingüista doColexio de Avogados da capitalde Galiza "a maior barreira aouso do galego está no propiocontexto".Un contexto no que, por exem�plo, o coñecemento do galegonon é un requisito para ser xuízen Galiza. Así que ser atendidono idioma propio está condicio�nado pola aptitude �e actitude�d@s funcionari@s ou maxis�trad@s, fiscais. Só unha trintenade xuices empregan habitual�mente o galego en xuízos e sen�tenzas.

Filme ‘Escola de Rock’.

Profesorado Celga.

galiza

CIG-Ensino chama as

direccións e o profesorado

dos centros a non pagar o

"imposto" e a continuar

coas proxeccións como até

o de agora

A Deputación de Lugo rematou

as obras de construción do pri�

meiro centro público de recría de

gando vacún de España. Trátase

dunhas instalacións situadas na

Granxa Gayoso Castro, en Cas�

tro de Rei, que, con capacidade

para 3.000 reses, suporán unha

importante inxección econó�

mica e de emprego para a

provincia, pois ao seu redor

moveranse máis de 4 millóns

de euros ao ano, ademais de

crear inicialmente uns 20 pos�

tos de traballo directos.

Unha vez terminadas as

obras, a Deputación espera

que o Concello de Castro de

Rei conceda o antes posible a

licenza de apertura, solicitada

a primeiros de febreiro, hai

dous meses. Segundo avan�

zou Besteiro, as primeiras

xatas entrarán no centro de

recría entre agosto e setem�

bro.

Tras un investimento de 12

millóns de euros, será posible

facer a recría no centro de Ga�

yoso Castro “contribuíndo a que

as explotacións lucenses sexan

máis produtivas e rendiblesˇ pois

os animais acadan un alto valor

produtivo e xenético, mentres os

gandeiros teñen máis tempo e re�

cursos para dedicarllos ás

vacas”, como asegura o Presi�

dente da Deputación. Así

mesmo, aforran na compra de fo�

rraxe, reducen a contaminación

ambiental, e baixan tamén a

carga gandeira que lles pode dar

acceso a novas axudas públicas.

O centro será un modelo na xes�

tión dos animais, pero tamén na

dos residuos, pois unha planta de

biogás transformará en enerxía o

100% dos residuos xerados polos

animais e converterá as instala�

cións en autosuficientes.

Características

O Centro de Recría da Granxa

Gayoso Castro ocupa unha su�

perficie de 86.000 metros cadra�

dos. Conta con 13 naves cunha

capacidade media para 200 ani�

mais cada unha, e dotadas cun

total de 2.200 cubículos, 2.200

camas de goma EVA e 2.200 cor�

nadizas automáticas, ademais de

208 bebedoiros e un sistema de

limpeza automática de arroba�

deira. O recinto tamén ten 270

casetas individuais e 105 colec�

tivas, unha manga para o ma�

nexo do gando de

700 metros de

lonxitude, unha

das máis largas

de España, 12

silos para forraxe

e 5 esterqueiras

para o almace�

naxe dos resi�

duos procedentes

do encamado dos

animais.

A planta de bio�

gás integrada no

centro proporcio�

nará 300Kw de

enerxía co trata�

mento de 32.000

metros cúbicos

de xurros, estercos e residuos ve�

xetais, o que permitirá que as

instalacións, non só sexan auto�

suficientes, senón tamén produ�

cir excedentes de enerxía.

Quedarán libres 2.000 megava�

tios eléctricos anuais, o sufi�

ciente para abastecer 250

vivendas e forrar 200.0000 euros

de luz ao ano, así como outros

1.700 megavatios térmicos, o

equivalente a 100.000 euros de

auga quente ou calefacción.

Ademais do aforro de custes, a

planta de biogás ten outras van�

taxes, pois incrementará o valor

agronómico dos xurros e do es�

terco ao transformalos en dixes�

tato, o que mellora a súa

capacidade fertilizante, e evitará

a emisión a atmosfera de 400 to�

neladas de CO2 anuais, o equi�

valente ao consumo anual de 235

automóbiles.

As obras desenvolvéronse en

dúas fases, dotadas con 6 millóns

de euros de orzamento cada

unha, entre xullo do 2011 e

marzo de 2015. As xatas entrarán

no centro con 15 días de idade e

sairán preñadas un mes antes do

parto, é dicir a recría leva 23

meses, dous menos que se se fi�

xera nunha gandería convencio�

nal, o que supón unha vantaxe

para o produtor, que pode poñer

a producir o animal antes.

Rematado o primeiro centro público de recría de España impulsado polaDeputación na Granxa Gayoso Castro

Adxudicadas as cinco xovencas da granxaGayoso Castro presentadas á poxa de BecerreáAs cinco xovencas

presentadas á poxa

que ACRUGA ce�

lebrou no mercado

gandeiro de Bece�

rreá o venres 19 de

marzo foron adxu�

dicadas polo seu

prezo de saída de

1.800 euros.

Os animais, proce�

dentes do centro de

recría da granxa

Gayoso Castro de�

pendente da Depu�

tación de Lugo,

contan con idades

entre os 19 e os 30

meses.

Os compradores, que contaron

con 200 euros de axuda de Caixa

Rural Galega pola adquisición de

cada exemplar, foron cinco gan�

deiros con explotacións no

Corgo, Sarria, Becerreá e dous

de Pedrafita do Cebreiro.

Nesta última localidade celebra�

rase a vindeira poxa de

ACRUGA da provincia prevista

para o vindeiro domingo 5 de

abril.

Dúas campioas galegas son

pastoricensesPozosaa Atwood 7128 Tamara

proclamouse xovenca campioa

de Galiciae Internacional du�

rante a celebración do Concurso

Autonómico da Raza Frisona

“Fefriga 2015” que se celebrou

en Silleda no marco de GandA�

gro entre o 20 e o 21 de fe�

breiro.

E, pola súa banda, Cid Goldwin

Griselda se coroaba como vaca

gran campioa de Galicia. Pola

súa banda, Badiola Damion Ko�

keta era proclamada vaca gran

campioa internacional de Gan�

dAgro.

E, no apartado de manexadores,

María Manteiga alzouse vence�

dora do concurso de preparado�

resˇ mentres que o cántabro

Miguel Expósito se proclamaba

campión do XXXI Concurso de

Mozos Manexadores Memorial

Luís Louzao por diante do chan�

tadino Roi Capón.

Bos Rey 533 Marta Sanchez ET,

da gandeiría pastoricense Rey

de Miñotelo, proclamábase

campioa na sección intermedia

en lactación de 4 anosˇ igual ca

Rey 454 Rosita Goldwin na sec�

ción de vacas adultas en lacta�

ción de máis de 6 anos.

Pola súa banda, Rey 616 Mata

Bradnick, proclamábase sub�

campioa da sección de xovencas

de 17 a 19 meses neste concurso

de FEFRIGA onde a gandeiría

pastoricense tamén subía ao

podio con Rey 630 Tala Wind�

brook na sección de xovencas

de 11 a 13 mesesˇ Rey 593

Dinia Atwood entre as vacas

xoves en lactación de menos de

30 meses e, na categoría de 30

a 36 meses, Rey 575 Tarta Sid

Un dos exemplares adxudicados por 1.800 euros.

O Presidete da Deputación, con algúns deputados, anunciou o remate das obras do centro de recría

novas do agro chairego21agro marzo 15

22 agromarzo 15

agro

Medio Rural e Mar fará chegar este ano 160millóns de euros ao sector agrogandeiro enaxudas do primeiro piar da PAC

FRUGA reclama a Medio Rural a ampliación doprazo para a presentación de solicitudes da PACata o 15 de xuño

A directora xeral de Produción

Agropecuaria da Consellería do

Medio Rural e do Mar, Patricia

Ulloa, afirmou na Comisión 7ª do

Parlamento que Galicia vai manter

o nivel de fondos europeos da Po�

lítica Agrícola Común (PAC) que

viña percibindo no período actual.

Estes fondos permitirán poñer no

medio rural galego axudas por un

importe anual de 340 millóns de

euros, é dicir, 2.380 millóns de

euros nos próximos 7 anos.

Deste xeito, “Galicia non perde,

senón que incrementa en 33,4 mi�

llóns de euros estas achegas res�

pecto ás recibidas en 2007”.

Pagamento do sistema inte�

grado

A Consellería do Medio Rural e do

Mar, a través do Fondo Galego de

Garantía Agraria (FOGGA), fará

chegar este ano 160 millóns de

euros ao sector agrogandeiro a tra�

vés dos pagamentos directos do

primeiro piar da Política Agraria

Común. Destes pagamentos bene�

ficiaranse uns 33.000 agricultores

galegos.

O Diario Oficial de Galicia publi�

caba o 11 de marzo a orde pola

que se regula a aplicación destes

pagamentos e das axudas ao des�

envolvemento rural suxeitas ao

sistema integrado de xestión e

control. Estas son todas as axudas

da PAC de aplicación en Galicia e

que se pagan en base a superficies

ou animais.

En relación aos pagamentos direc�

tos, a raíz da reforma da PAC

aprobada a finais de 2013 apare�

cen novos pagamentos deste tipo

(pago básico, pago verde, axudas

asociadas para: vacún de leite,

vacas nutrices, vacún de cebo,

ovino�cabrún, etc.). Estas axudas

fináncianse a través do Fondo Eu�

ropeo Agrícola de Garantía

(FEAGA).

En canto ás axudas de desenvolve�

mento rural, é dicir, as do segundo

piar da PAC, a Consellería fará

chegar aos agricultores arredor de

25 millóns de euros anuais dos que

se beneficiarán uns 8.500 agricul�

tores. Este apartado cofinánciase

mediante o Fondo Europeo Agrí�

cola de Desenvolvemento Rural

(FEADER) e comprende medidas

do PDR de Galicia 2007�2013, en

concreto, as indemnizacións com�

pensatorias e os pagos das primas

de mantemento asociadas ás axu�

das de forestación concedidas en

anos anteriores, e do PDR de Ga�

licia 2014�2020, que está en fase

de aprobación pola Comisión Eu�

ropea. Neste caso convócanse

dúas axudas plurianuais que son as

de Agroambiente e clima e as de

Agricultura ecolóxica.

Solicitudes

Os interesados en cursala solici�

tude poderán consultar os requisi�

tos e documentación esixida na

orde publicada no DOG. As soli�

citudes presentaranse exclusiva�

mente por vía telemática, ben

directamente polos interesados ou

a través de entidades colaborado�

ras (bancos ou caixas de aforro

que teñan sucursais abertas en Ga�

licia, organizacións profesionais

agrarias implantadas en Galicia e

entidades de aconsellamento ins�

critas no Rexistro de Entidades

con Servizos de Aconsellamento

ou Xestión de Galicia �Resaxega�

). O prazo para solicitar estas axu�

das esténdese ata o próximo 15 de

maio.

Para máis información, os intere�

sados poden dirixirse ás Oficinas

Agrarias Comarcais ou aos servi�

zos territoriais do Fogga, así como

asistir as charlas informativas que

a Consellería do Medio Rural e do

Mar está impartindo e impartirá

nas próximas semanas.

A Federación Rural

Galega – FRUGA

vén de rexistrar

unha carta dirixida a

Conselleira do

Medio Rural e do

Mar para que se po�

sicione a favor da

ampliación do prazo

de presentación das

solicitudes de axuda

da PAC deste ano.

A raíz da demora na

apertura de prazo para poder co�

mezar a tramitar as solicitudes da

PAC 2015 e tendo coñecemento

da proposta por parte do Comisa�

rio de Agricultura, Phil Hogan, de

autorizar aos Estados Membros a

prorrogar ata o 15 de xuño de

2015 o prazo de presentación das

solicitudes unificadas da PAC de

pagos, tanto do primeiro coma do

segundo piar, dende a FRUGA

esíxenlle á Conselleira “que re�

clame e apoie a aprobación de

dita prórroga a nivel comunita�

rio”.

Atendendo ao indicado anterior�

mente, solicitan tamén que “coa

maior dilixencia dispoñan a mo�

dificación normativa es�

tatal e galega co obxecto

de facer uso de dita fa�

cultade no Estado Espa�

ñol e que as solicitudes

unificadas de axuda poi�

dan ser presentadas ata o

15 de xuño, nesta cam�

paña”.

Dende a FRUGA consi�

deran “absolutamente

imprescindible adoptar

esta medida, dado o re�

traso na posta en marcha da apli�

cación informática nesta campaña

e na publicación de normativas

rexionais e das circulares de co�

ordinación do FEGA, relativas a

cuestións importantes, precisas,

para poder facer un correcto ase�

soramento e tramitación das soli�

citudes”.

A Federación Rural Galega

(FRUGA) anima a participar na

asemblea nacional prevista para o

domingo 29 de marzo no recinto

do Pazo de Feiras e Exposicións

de Lugo co lema “O Futuro da

Galiza é Rural”.

Esta asemblea tamén vai servir de

foro de debate e lugar de elabora�

ción de alternativas para afrontar

a actual situación do sector, ao

tempo que lanzará un chamado

para pór en marcha políticas

orientadas a revitalizar o rural ga�

lego, porque o futuro de Galiza

tamén ten que ser rural.

A efectos organizativos, a asem�

blea decorrerá entre as dez e

media e as dúas e media, para dar

paso a un xantar de convivio. Ha�

berá transporte colectivo desde as

distintas comarcas.

Os interesados en participar nesta

xornada de debate poden pórse en

contacto con FRUGA no 681 027

859 e en lugo@fruga�galiza.org.

Aberto o prazo para inscribirse naII Asemblea Nacional da FRUGA

O Consello de Ministros aprobou

un Real Decreto polo que se mo�

difica a normativa vixente que re�

gula en España as medidas do

“paquete lácteo”. Esta norma in�

clúe un conxunto de medidas de

ámbito comunitario para mellorar

o equilibrio da cadea de valor no

sector lácteo, reforzando a posi�

ción negociadora dos produtores,

e aumentar a transparencia do sec�

tor.

Dentro destas medidas ocupa un

lugar destacado o contrato obriga�

torio, como garantía de estabili�

dade nas relacións na cadea láctea,

así como da recollida do leite para

o produtor e do subministro nece�

sario de materia prima para a in�

dustria. Estos aspectos son de gran

repercusión de cara a un futuro

próximo sen réxime de cotas lác�

teas, no que o contrato lácteo será

unha ferramenta fundamental para

a xestión e regulación do mercado.

Esta modificación inclúe a obriga�

toriedade, por parte dos comprado�

res de leite, de presentar unha

oferta de contrato cunha duración

mínima dun ano aos productores,

polo menos dous meses antes da

finalización do contrato en vigor e,

en calquera caso, dous meses antes

do inicio das entregas de leite. O

obxectivo é conseguir a máxima

difusión do contratoa longo prazo,

que, aínda que xa existía na lexis�

lación actual, non viña sendo a

práctica habitual.

Queda, no entanto, garantida a po�

sibilidade de rexeitamento por

parte do gandeiro a esta duración

mínima, mediante a súa comuni�

cación á autoridade competente

correspondente da Comunidade

Autónoma.

Así mesmo, regúlanse outros as�

pectos, como a tolerancia permi�

tida no volume de leite obxecto de

contrato e as adendas dos contra�

tos, para evitar, en particular, mo�

dificacións nas condicións de

contratación de leite que xa foi en�

tregada.

Rexistro de contratos lácteos

A nova lexislación contempla ade�

mais mellóraa do sistema de rexis�

tro e monitorización dos contratos

lácteos, mediante a creación dunha

única base de datos de declara�

cións no sector, que relacionará

cada entrega de leite co seu con�

trato correspondente.

A estrutura e funcionamento desta

base de datos detállase nun pro�

xecto de Real Decreto, que está ac�

tualmente en tramitación, e que

completa o que virá chamarse

“Sistema unificado de información

no sector lácteo (INFOLAC)”.

Finalmente, establécese un plan de

controis oficiais apoiado no ré�

xime sancionador da Lei 12/2013

de medidas para mellorar o funcio�

namento da cadea alimentaria, de

aplicación tamén aos contratos lác�

teos, que permitirá reforzar o se�

guimiento e cumprimento das

disposicións do Real Decreto.

Desta forma, as infracciones rela�

tivas aos contratos lácteos poderán

ser sancionables dunha forma

moito máis eficaz.

A entrada en vigor do Real De�

creto será inmediata, aínda que se

prevé un periodo dun mes para a

adaptación dos contratos en vigor

ás novas esixencias.

O Goberno aproba a normaque desenvolve as medidasdo “paquete lácteo”

O Comisario de Agricultura propuxo a autorización da pró�

rroga trala demora na apertura dos prazos de tramitación

O TDM Café Bar Estudiante Ve�teranos viaxaba na última fin desemana a Lugo na procura do tí�tulo de Ligaˇ pero os xogadoresdo Dez Portas Caixa Rural ven�ceron por 4 a 2 no que era o úl�timo partido da temporada.Facíanse así os lucenses cun me�recido títuloˇ aínda que os vila�beses, segundos da táboa, taménlogran o ascenso.A magnífica temporada do TDMVilalba certifícase coa terceiraposición das Promesas que semanteñen con esperanzas de as�cender no caso de que sexan os

mellores terceiros dos catro gru�pos da segunda división galega.O Punto K, pola súa banda, re�mata a competición na sétimapraza. �egunda nacional femininaO TDM Punto K da segunda na�cional feminina conseguía sumardúas novas vitoriasˇ mentres queo TDM Concello de Vilalba fe�minino anotou unha vitoria eunha derrota na última xornadadisputada. As primeiras impuxé�ronse ao Narón Escola e ao ClubNarónˇ mentres que as segundas

vencían ante o Club Narón ecaían ante o Narón Escola.Agora agardan a vindeira xor�nada que se celebrará na Coruñao sábado11 de abril.

Primeira

O TDM Concello de Vilalba en�frontábase ao Lalín B no pavi�llón do Mato Vizoso nun partidoque intenso que rematou en tá�boas (3�3).Con este resultado o conxuntochairego atópase quinto, na me�tade da táboa, a tres partidos dofinal da temporada.

A pesar de non ser capaces de re�petir o éxito da pasada tempada, ocerto é que os deportistas do Clubde Loitas Olímpicas de Vilalba ob�tiveron grandes resultados noCampionato de España de LoitasOlímpicas cadete e sénior ao logrardous ouros e catro bronces.Cuba volveu revalidar o título decampión de libre olímpica en 125kg, e xa van doceˇ mentres que oseu compañeiro de club, CatrielPehuén tamén se colgaba o ouro en130 kg grecorromana.Os bronces dos cadetes RobertoDíaz, Carlos Yobanni García eYago López en libre olímpica dassúas respectivas categorías e Cai�que de Meneces en grecorromana,contribuíron a que Vilalba case lo�grara un pleno de medallas de nonser porque Pablo Chao caía na pri�

meira rolda de libre olímpica sé�nior.Con todo, outra vez máis a provin�cia de Lugo resultou parte funda�mental do éxito da selección galegaque vén de proclamarse campioade España por autonomías en LibreOlímpica, Libre Feminina Cadetee Sénior e terceira en Grecorro�mana Cadete e Libre Olímpica Se�nior.De feito, os deportistas rabadensesobtiveron tres quintos postos nocampionato cadete. Christian Pu�mares, Christian Pena e ÁngelCampo colgáronse os metaisˇ men�tres que Martín Vázquez, caía naprimeira rolda de libre olímpica sé�nior.

Campionatos galegos escolar e

júnior

Yago LópezFernández eRoberto DíazOrosa procla�máronse cam�pións de libreolímpica egrecorromananas súas res�pectivas cate�gorías. Foi, nocampionatogalego esco�lar e júniorcelebrado enSantiago o 28 de febreiro.Igualmente Ramón Monasterio fí�xose co título galego en libre olím�pica júnior. Pero, a estas cincomedallas para o Club de LoitasOlímpicas de Vilalba hai que enga�dir outra prata en grecorromana

deste último, as dúas pratas de Cai�que de Meneces, a prata en libreolímpica e o bronce en grecorro�mana de Carlos Yobanni García.Con estes resultados, o Club deLoitas Olímpicas de Vilalba al�zouse como campión galego na ca�

tegoría júnior tanto namodalidade de libre olím�pica coma na de grecorro�mana. Deste xeito, son xacatro os títulos de cam�pión galego por clubs queVilalba acada esta anotendo en conta os primei�ros postos dos cadete e ossénior disputados ante�riormente.Para completar as 16 me�dallas lucenses, hai quesumar as seis preseas dosdeportistas do Club de

Rábade: ouro en libre femininapara Gergana Dimitrova, prata enlibre feminina júnior para LauraPena, o ouro en grecorromana ebronce en libre júnior de ÁngelCampo e os bronces en libre e gre�corromana de Christian Pumares.

A delegación lucense cos seus metais no Campionato de España.

Vilalba faise con dous ouros e catro bronces no Campionato de España de loitas olímpicascadete e sénior

Cuba suma o seu duodécimo título de campión de España

Ascende á primeira galega o TDM Café Bar EstudianteVeteranos

23deporte marzo 15

deporte

O Rácing asegura a permanenciaO Rácing Club Vilalbés aseguramatematicamente a permanenciatras vencer na Senra ante un dosequipos revelación da tempo�rada. Make e Poratti marcaronpara os de Óscar Gilsanz que llearrebataban os tres puntos ao Ri�badumia (0�2) na trixésima xor�nada. Na anterior, osverdivermellos lograran vencertamén ao Deportivo B na Mag�dalena grazas aos dous goles deJustino (2�1).E a estes seis puntos hai que en�gadir o logrado ante o Berganti�ños tras un empate sen goles naMagdalena. Son, polo tanto, seteos puntos conseguidos nas últi�

mas cinco xornadasˇ xa que oschairegos caían ante o líder, oPontevedra, por 4 a 1 na vixé�simo sexta xornada e tamén noderbi lucense ante o Ribadeo daxornada 28 por 2 a 1, a pesar deterse adiantado no marcador congol de Hugo.A falta de oito xornadas para oremate desta temporada 14/15, oconxunto chairego é décimo con44 puntos, a 20 do líder e a só 5da zona de promoción de as�censo. Agardan agora os de Gil�sanz a un equipo da zona baixa,o Xuventú de Sanxenxo, e aoÓrdes, sétimo con tres puntosmáis que o Rácing.

Rábade quere fútbol salaLugdomus.com e Os Amiguetes, campións do play off da Liga de Rábade e da liga regular

O San Simón daCosta nomeaunha ruta BTTpola comarca

O Clube Atletismo Vilalba medra ao ritmo da afección polas carreiras populares

A A�ociación Cultural DeportivaRabadense, presidida por ÁlexAnido Lobato, impulsaron a Ligade Rábade 14/15. Deste xeito o seupresidente e o secretario, DavidPena Roibás, convertéronse nos or�ganizadores dunha competiciónque vén de rematar coa proclama�ción de Lugdomus.com comocampión do play off polo título daLiga de Rábade 2014/2015 trasvencer na final ásXuventudes deRábade por 0 a 2a pesar dunha pri�meira parte moiigualada.Coa inscricióngratuíta para aLiga de Rábade2015/2016 coaque se fixo ocampión da ligaregular, Os Ami�guetes, séntanseas bases dunhanova edicióndesta competición que xa vén dedeixar paso á Copa de Rábade.Polo de agora, os rapaces de Be�gonte, Outeiro de Rei e Lugo queconforman Os Amiguetes obtive�ron o trofeo da liga regular, o deporteiro menos goleado – DavidVilar, que nalgunhas ocasións com�parte portería con David Arias� e ode máximo goleador –José Garalo�ces� que o comparte con RubénCarballo do Talleres Devara Res�

taurante Pazyana polos 36 goles en18 partidos.“O fútbol sala en Rábade semprefoi un deporte de referencia. Du�rante moitos anos existiron activi�dades coma torneos, maratóns ou aLiga de Rábade que se retomoutras varios anos sen competiciónlocal”. Así, “despois de varios con�tactos co alcalde e coa presentacióndo noso proxecto, obtivemos o

apoio do Concello e comezamoscoa apertura da inscrición que per�mitise ter os equipos suficientespara comezar en outubro a compe�tición”.“Os obxectivos do proxecto pasanpor fomentar o deporte na nosa vilae arredores aproveitando as insta�lacións deportivas do Concelloˇ asícoma facilitar a práctica do fútbolsala a rapaces da vila que non teñencontinuidade no deporte despois de

rematar as escolas deportivas polaausencia de equipos. E todo aotempo que retomamos esta vellacompetición”.E a pesar das dificultades económi�cas, grazas á boa disposición eaxuda dos equipos participantes, aLiga tivo boa acollida tanto a nivelparticipativo –tamén entre os afec�cionados que se achegaban ás ban�cadas do pavillón municipal� coma

na deportividade entreos equipos. Os datosfalan por si mesmos: aliga, o pichichi e o tro�feo ao porteiro menosgoleado decidíronsena última xornada.Quizás por estes as�pectos positivos, pen�san en darllecontinuidade á Liga deRábade coa amplia�ción do número deequipos. “Varias agru�pacións xa se puxeronen contacto con nós

para participar na Liga o vindeiroano e cremos que a maioría dos queparticipan este ano repetirán”.

O��ras actividades deportivas

Aínda inmersos na Copa, dende aAsociación Cultural Deportiva Ra�badense traballan xa na organiza�ción dun maratón de fútbol saladurante o verán co obxectivo de“recuperar outra das actividadestradicionais na nosa vilaˇ xa que,

durante moitos anos, non se enten�día un verán en Rábade sen un ma�ratón de fútbol sala”.Como “a maioría as escolas depor�tivas municipais da Terra Cha asícomo os equipos sénior da zona,non contan cun adestrador especí�fico para porteiros, a AD Raba�dense vén de impulsar unha escoladirixida a todos aqueles rapacesque ocupan esta posición porquecremos que o porteiro ten que ades�trar de forma diferente a un xoga�dor de pista”.Esta Escola de Porteiros está enmarcha dende o mes de febreirocun total de 12 alumnos. Os ades�tramentos realízanse nos pavillónsde Rábade, Cospeito e Baamondedirixidos por tres monitores: ÁlexAnido e Manuel Lozano, Licencia�dos en Ciencias da Actividade Fí�sica e do Deporte e monitores nasescolas deportivas de Cospeito, eDavid Pena, porteiro en TerceiraDivisión Nacional de fútbol sala emonitor nas escolas deportivas deRábade.E, por outra banda, a AsociaciónDeportiva Rabadense colaboratamén co I Campus Mixto Multi�deporte Semana Santa 2015 � diri�xido a rapaces e rapazas de entre 4e 16 anos� que terá lugar dende oluns 30 de marzo ata o venres 3 deabril na localidade chairega deCospeito.O prazo de inscrición permaneceaberto ata o venres 27 de este mes.

Son xa 33 os inscritos na primeiraRuta BTT Terra Chá do QueixoSan Simón da Costa: 25 na rutalonga –de 55 quilómetros de lonxi�tude e 1.200 metros de desnivel� e8 na curta �de 37 quilómetros e 800metros de desnivel�.Aínda así, continúa aberta a inscri�ción �a través de championchip�norte.com por un prezo de 15euros� para participar na proba quese desenvolverá o domingo 19 deabril a partir das nove da mañá consaída dende a Praza da Constitucióne un percorrido que discorre polasparroquias vilalbesas de Mourence,Santaballa e Lanzós, entre outras.Tamén se achegarán a Lousada, nomunicipio de Xermade.A pesar de ser a primeira edicióndesta ruta, dende a súa organizaciónagardan “completar as 200 prazas”porque o obxectivo da súa posta enmarcha pasa por “reunir aos aman�tes da natureza e do BTT”.Con menos de dous anos de vida, oclube conta con 43 socios dos que40 son de Vilalba e o resto de Lugo.Das últimas probas, de diferentesdisciplinas, nas que teñen partici�pado algúns dos seus membros des�taca unha terceira posición naprimeira Cronoescalada Monte daCarballeira das Pontes e unha se�gunda praza na XVII Clásica Viladas Pontes Desafio Fragas doEume.

O Clube Atletismo Vilalba parti�cipa, dende a súa constitución enmaio do pasado ano, case todas assemanas nalgunha proba. Porexemplo, o pasado domingo 22 demarzo foron 14 socios na Vig�Bay.Outras carreiras con gran participa�ción foron a Media de Coruña, aLugo Monumental, a Pedestre deSantiago ou o San Martiño de Ou�renseˇ pero tamén participaron enprobas de fóra de Galicia coma amaratón de Sevilla onde Matíasbaixou das tres horas, “unha marcaó alcance de moi poucos”, asegu�ran dende o club. IgualmenteMaría Nistal representou ao clubchairego na media maratón de Co�llado Vilalba en Madridˇ mentresque Dani e Marcos facían o propioen Behovia� San Sebastián. E no ámbito internacional tamén se

teñen desprazado á maratón emedia de Lisboa e, nos vindeirosmeses, Manolo Cabarcos represen�tará ao Clube Atletismo Vilalba namaratón de París igual que Matíasna de Berlín. Un nutrido número desocios acudirá tamén a Porto paraparticipar en carreiras de varias dis�tancias.Queda claro entón que o clubabarca todo tipo de probas e distan�cias. Mentres que Ángel Campos éa referencia das carreiras solidarias,Roberto e Rouco son os represen�tantes vilalbeses nos trails e Michelnos Ironman.Despois de subir ao podio en variasocasións, o secretario do club,Xurxo Cabarcos, destaca “a vitoriaabsolita na media maratón de Fe�rrol que conseguiu Daniel Enero”ˇaínda que tamén recoñece que “o

importante é que cada socio vaiasumindo pouco a pouco novosretos en distancia e mellorando assúas marcas”.De feito, a implicación dos sociosco deporte queda clara coa prácticado ciclismo no caso dalgúns deles.Así mesmo, a familia do ClubeAtletismo Vilalba vai medrando.“Cada vez somos máis”, asegurandende a directiva. Dende os poucomáis de 30 socios cos que se fun�daba o club en maio do 2014 ata oscase 80 da actualidade non pasaronnin 12 meses. Cóntanse na actuali�dade entre as súas filas a 55 adultose 22 nenos dos que 8 son mullerese 6 nenas.E non serán tan divertidas coma aSan Silvestre das Pontes á que acu�diron varios atletas do club disfra�zadosˇ pero, entre as vindeiras

citas, xa contan coa Maratón deCoruña, as probas do Corre conNós e a Camovi que discorre polosmontes de Viveiro, entre outras.Ata entón, reúnense os mércores eas fins de semana para correr e co�

ñecer novos lugares aos que se des�prazan para participar nalgunhaproba. Ese foi o caso de Ourense aonde acudiron nun autobús e apro�veitaron para facer turismo e tomarun bo cocido.

Semifinal entre Lugdomus.com e Talleres Devara Restaurante Paz�yAna.

24 deportemarzo 15

Algúns dos membros do club participaron na Media Maratón da Coruña.

deporte

Guitiriz é terra de poetas. Ade�mais do homenaxeado polas Le�tras Galegas do 2014, Xosé MaríaDíaz Castro, son moitos outrosnomes propios guitiricenses osque se senten a chamada da es�crita poética. É o caso de LuzCampello, natural da GranxaVella (Labrada)ˇ aínda que insta�

lada en Culleredo por mor do seutraballo á fronte do Servizo deTraballo Social no EOXI da Co�ruña. Xa na adolescencia sente unhagran paixón pola escrita, pero non

será ata a idade adulta cando deacomezo a unha relación diferentecoa poesía que se ve fortalecidaco primeiro premio do Certameda Irmandade de Centros Galegosde Euskadi co micropoemarioMuller (2005).E mulleres coma Herta Müller,Marcela Lagarde ou Amelia Val�

carce son os súas principais in�fluenciasˇ aínda que Rosalía deCastro foi a primeira voz femi�nina, como galega, na que come�zou a procura dunha linguaxepropia que non daba atopado.

Polo 2009 e alentada por AlfonsoBlanco, publica o seu primeiropoemario Do corazón dá terra,editado pola Asociación Xermo�los de Guitiriz e a Fundación Ma�nuel María.

Que podemos atopar neste novo

poemario Inventario do prohi�

bido?

Inventario do prohibido ten quever coa toma de conciencia damiña identidade como muller. Atemática que trata, ten a raíz nesasituación de inxustiza que sufri�

mos as mulleres polo feito deselo, facendo un percorrido polastrabas e prohibicións, tentandodar voz, berrar temas tabú que noscausaron e nos causan moita dor.

E como se presentan estes

temas tabú?

O libro consta dun prólogo daman da grande poeta e muller ad�mirada, Eva Veiga, e de 34 poe�mas. A súa estructura consta de 5Inventarios e unha parte final, oInventario da apostasía, que res�cata poemas de xuventude, quetamizados pola ollada presente,tiñan que por a chave final a estecompendio de Inventario do Pro�

hibido.

Quen edita este poemario?

Para min é un luxo que saia á luzda man dun dos selos máis impor�tantes de poesía: a editorial Espi�ral Maior que dirixe Miguel AnxoFernán�Vello.

E cando será posible ler estes

teus versos?

O libro será publicado proxima�mente. Imaxino que, en cantosaia, se poderá mercar en calqueralibraría e incluso pola rede.

De luZ a lúADurante o último concurso de

tapas de Guitiriz, Casa Gai�

bor convidaba a probar poe�

sía. Baixo o nome dun dos

teus poemas, ‘De luZ a lúA’,

concursaba cunha proposta

a base de pescada acompa�

ñada de alimentos anticance�

ríxenos. Que valoración fas

ao respecto desta iniciativa?

Pareceume unha iniciativa moicreativa e con moito simbo�lismo. Que cociñen un poemateu é un agasallo ben fermoso,máis cando cho fan no teunicho ecolóxico de pertenza,como é Guitiriz para min. Cando Pili me explicou o pro�xecto, directamente pensei nopoema “de luZ a lúA” porqueé determinante nesa busca daidentidade fiminina, quemedra, que muda até case des�aparecer e que volve con máisforza, porque esa é a historiade todas as mulleres. O enfo�que que lle dá o equipo doGaibor, enriquece ese papelque temos as mulleres no coi�dado da saúde e na conserva�ción do equilibrio ecolóxico,transmitindo a nosa afoutezaen algo tan fráxil e delicadocomo é unha pescada brancaou a lúa nova. Os meus para�béns a Pili e a Casa Gaibor poresta inciativa.

A Asociación Cultu�ral Xermolos im�pulsa unha campañade apoio ao seu co�ordinador, AlfonsoBlanco Torrado, quese recupera da in�xesta de ansiolíticos,supostamente admi�nistrados por un ve�ciño de SantaLocaia, despois deser trasladado aoHULA o pasado sábado 14 demarzo.Dende o colectivo cultural asegu�ran que “somos conscientes daimportancia das mensaxe deánimo para a recuperación donoso coordinador e coidamos quesería boa idea ofrecerlle entretodos e todas unha mostra de aga�rimo”.Con este obxectivo poñen á dis�posición dos interesados os ende�rezos electrónicosxermolos@xermolos.org e aso�ciacionculturalxermolos@gmail.com ou o evento publicado en fa�cebook para recoller as mensaxes,vídeos, imaxes, fotografías ou po�esías que lle queiran facer chegar.Con todo este material, dende a

Asociación Cultural Xermoloseditarán un vídeo con todas as in�tervencións.Baixo o hashtag #agarimoparaal�fonso tamén se recollen en twittermensaxes de bos desexos cara aAlfonso Blanco, párroco, mestre,amigo e “veciño necesario”.

O seu agresor, preso

O veciño de Santa Locaia, coniniciais J.J.B.L. e de 43 anos anosde idade, foi detido o mércores 18como presunto autor dos feitos. Oxoves 19 xa ingresaba na prisiónde Bonxe tras declarar no Xul�gado de Instrucción número 2 deLugo imputado polos delitos dehomicidio en grao de tentativa eroubo.

A pesar de que todas as coreogra�fías presentadas polas rapazas daEscola de Iniciación ao Move�mento de Vilalba en Pola de Sienaentre o sábado 20 e o domingo 21con motivo da primeira fase doCampionato Nacional de Danzasubiron ao podioˇ só “La Bola deCristal” participará na final que sedesenvolverá entre o 1 e o 3 demaio no Palacion de Congresosde Tarragona.As cinco nenas de entre 8 e 9 anosda categoría preparatorio que pre�sentaron na modalidade fusióncoa coreografía que obtivo a pri�meira praza, representarán nafinal do Campionato de España áescola vilalbesa que logrou undestacado éxito en Asturias.De feito, Ana e María Purriños fi�xéronse coa segunda praza entreas coreografías de dúos presenta�das na Categoría 2 grazas á súarepresentación de “Someone likeyou”.Así mesmo, “Gimme all yourluvim” interpretadas por Zaida eLucía na categoría 1 conseguía aterceira praza na modalidade fu�sión por dúos. Igualmente, outrodúo da mesma categoría conse�guía a terceira praza. Desta volta

trátase de Uxía e Sofía con “Sue�ños de nácar”. Entre as coreografías presentadasde xeito individual: Carla Sán�

chez, da categoría preparatorio,obtiña a terceira praza con “Teunome por mar e terra”ˇ CarlaMosteiro con “Voy a decir losiento”ˇ e Nerea Franco, na cate�goría 2, con “Black Flies”.Entre o numeroso grupo de 11 ra�pazas de entre 10 e 11 anos quepuxeron enriba do escenario apeza “Blancanieves” lograronoutro podioˇ igual que a ducia de

nenas de 7 e 8 anos que participa�ban no certame con “Barrio Sé�samo”.Igualmente, as participantes que

se subiron ao escenario na xor�nada dominical lograron un postono podio con “Candyman”, se�gundas na modalidade de fusiónna categoría 2ˇ e as terceiras pra�zas de “Salute”, representada pordez rapazas da categoría 1, e “TheMonsters”, a única proposta dehip hop das vilalbesas no campio�nato, que se fixo tamén coa ter�ceira praza.

As cinco nenas de entre 8 e 9 anos que participarán na final, co seu trofeo.

“Inventario do prohibidonace da situación de inxustiza que sufrimos as mulleres”

Xermolos recolle vídeos e mensaxesde #agarimoparaalfonso a travésdas redes sociais

Tras uns excelentes resultados na primeira fase, aEscola de Movemento de Vilalba mete na final acoreografía “La Bola de Cristal”

Luz Campello, autora do poemario Inventario do prohibido

25sociedade marzo 15

sociedade

Alfonso Blanco durante unha intervención conmotivo do Festival de Pardiñas.

Unha vida polisémica

nunha elexía a medias

no vértice da profecía que mil veces che repetiron

de nada serve agarrarse ao escapulario

nin gardar as pedras na faldriqueira

hai que ser home ou non ser ninguén!

oíchelo até perder a rolda da sede

coma quen perde a memoria desconforme,

pero ti a predicar no deserto impenitente

profanar a terra

debullar as contas nas xemas dos dedos

doce mil trescentas vinte e sete veces morriches

e outras tantas veces multiplicaches o teu corpo

en corpos para o apostolado.

O cero á esquerda

Luz Campello.

óns concursos

teatroeventos

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Muller: rosa dos ventosAta o 5 de abril

Esta exposición de máis de 50 pezas escultóricas e pictóricas de Carmen Caba-neiro sobre a muller como suxeito existencial, comisariada por Beatriz SuárezSaa, permanecerá aberta ata o 5 de abril no horario habitual do Auditorio.

Lugo

Museo Provincial

Orixes creativasAta o 12 de abril

A exposición componse de obras de 28 autores que contaron con axudas daDeputación de Lugo entre 1889 e 1960.

Lugo

Museo Provincial

Olladas. A miña familiaAta o 18 de xuño

O programa Olladas de muller nun mundo por compartir 5.0 centra o seu foco deatención, desta volta, na obra dunha muller: A miña familia, de Xulia Minguillón,realizada en 1944, e que ofrece a visión da súa propia familia nun momento histó-rico moi concreto. A exposición conta coa participación de 47 artistas, 47 mira-das diferentes nas que se reflexiona sobre a figura e o tempo tendo como

referente a familia e a muller.

Concurso de Tapas Queixo San Simón da CostaVilalba

Do 26 de marzo ao 4 de abrilUn total de 42 establecementos hostaleiros do municipio ofrecen as súas propostas cu-linarias en forma de tapa con queixo San Simón da Costa entre o xoves 26 e o sábado 4de abril. Son 38 na modalidade tradicional que se despachan a un prezo de 1,50 euros e4 na modalidade creativa que custan 2,50 euros. O público participante participará nosorteo de agasallos segundo o número de establecementos visitados na Ruta do Tapeo.

I Certame de Redacción Xornalística Mariña FolgueiraReigosa (A Pastoriza)

Ata o 30 de abrilOs centros escolares da provincia poderán presentar as súas solicitudes ata o 28 de fe-breiro para participar no certame con un máximo de 5 traballos de redacción xornalís-tica sobre historias da comarca. Os traballos de entre 3 e 5 páxinas deberán ser

enviados antes do xoves 25 de xuño por correo electrónico ao enderezo reigosa.asocia-cion@gmail.com ou en soporte dixital por correo ordinario á Asociación de Veciños deReigosa “I Premio de Redacción Xornalística Mariña Folgueira – Entrega”, Igrexa nº8,

Reigosa, 27287, A Pastoriza (Lugo).

II Concurso de Curtas do Festival de Cine de Músicade RocaGuitiriz

Ata o 30 de abrilAs curtametraxes poderán ser de calquer xénero, pero a temática debe ser musical. Asúa duración será de entre 3 e 30 minutos e o idioma o galego ou o castelán, aínda quese poden presentar noutros idiomas sempre que leven subtítulos nalgunha destas lin-guas. As obras serán preseleccionadas polo comité do festival para decidir se compitepolo premio do público. As pezas seleccionadas daranse a coñecer na páxina web unmes despois da data de recepción. Os interesados en participar poden enviar unhacopia en DVD acompañada dos seus datos a Casa de Simón. Lugar de Roca, nº2. Con-cello de Guitiriz, C.P. 27305 (Lugo). Tamén se pode facer chegar a través de plataformas

dixitais ao enderezo electrónico cinemusicaroca@gmail.com.

Lugo

XX Festival de Teatro Universitario da USCAuditorio Gustavo Freire

1 de abrilÁs seis e media e ás nove: ‘Miosotis. Non me esquezas’, a partir de Comedia sen título

de García Lorca. Compañía de Teatro da USC-Lugo

2 de abrilÁs oito e media: ‘Nocturnos’ de Paco Zarzoso. Teatro NORMAL da UDC.

4 de abrilÁs oito e media: ‘Apnea’, 2ª variación de Roberto Salgueiro. Teatro da USC-Lugo

5 de abrilÁs oito e media, no MIHL: ‘Der Kick / La patada’ de Andrés Veiel & Gesine Schmidt.

Teatro El Mayal (Universidade de León)

6 de abrilÁ unha: ‘Teselas’ Microproxectos de actores galegos en formación: Noiturno do Ado-

lescente Afogado e La Hermana y la Chiquilla.Ás oito: ‘Algo se mueve dentro’. Amparo Novas

Ás oito e media: ‘Calígula’ de Albert Camus. Malaestirpe Teatro Universitario de Toledo.

7 de abrilÁs oito e media: ‘Café Liberdade’ de Fernando Dacosta. Maricastaña. Aula de Teatro

Universitaria de Ourense.

8 de abrilÁs oito e media: ‘Fuenteovejuna’ de Lope de Vega. Compañía José Estruch. Madrid

9 de abrilÁs oito e media: ‘Aparato’ - Creación colectiva. 4º de Interpretación Gestual da RESAD.

Madrid.

RábadeIES Río Miño e Salón Papyrus

XVIII Máster Nacional de FutbolínDo 2 ao 4 de abril

A peña futbolín ‘Bola Meiga’ e a Asociación Cultural Deportiva Rabadense organizano XVIII Máster Nacional de Futbolín de Rábade que se celebrará na Semana Santadeste 2015 e co que se reparten 10.000 euros en premios nos tres niveis e cinco mo-dalidades de xogo –infantil, feminino, combinado, en movemento e en parado-.

VilalbaFesta do Queixo San Simón da Costa

11 e 12 de abrilUn total de 70 stands participarán na vixésimo primeira edición da Festa do QueixoSan Simón da Costa na que os produtores porán á venda 500 pezas deste produto. Aconcursante de Top Chef, Inés Abril, será a pregoeira e a participante de Master

Chef Júnior, Ana Oca, dirixirá un obradoiro de cociña para os máis pequenos que secelebrará o sábado 4 a partir das cinco da tarde na Praza da Constitución.

MuimentaXXXI MOEXMUDo 10 ao 12 de abril

Un ano máis Muimenta acolle a súa Mostra Exposición, pero tamén o XXIX Concursode Gando Frisón xulgado polo asturiano Francisco Javier Freije Freire, a XXIX Exposi-

ción de Gando de Raza Rubia Galega e a XVIII Subasta de Gando Selecto.

26 actualidademarzo 15

Que ler? a elección de:

Que escoitar?

Manuela VilaboyRomero

Educadora familiar do Concellode Xermade

Un libro Un disco

Unha comida

Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica

Que é vivir se non camiñar pola corda frouxa? Na vida apenas hai certezase mesmo aquelas ás que nos aferramos poden verse truncadas en calqueramomento. Funambulistas é un libro de relatos –moitos deles ligados entresi– de ampla variedade de situacións, de circunstancias e de personaxes, nosque predomina a primeira persoa, a fin de que os protagonistas poidan ex�presarse con propia voz. Protagonizado por mulleres e homes retratados ensituacións moi diversas �algunhas cotiás, outras verdadeiramente excepcio�nais�: o monxe en plena crise espiritual, a muller maltratada que reúne forzaspara se rebelar, o xadrecista namorado, a nai adolescente, o home con ten�dencias suicidas, a enferma terminal disposta a espremer os seus últimosmeses de vida... mostra a Mercedes Leobalde como unha hábil narradorapara descifrar os camiños da vida.

Se para o britpop os sesenta navegaron con epicentro en Liverpoole os setenta, coa explosión punk dende Londres, a finais dos oitentae nos primeiros noventa os anos de baleiro referencial musical nasillas remataron coa chegada do sound Manchester. Dende a indus�trial cidade do United e o City, saíron bandas que misturaban asmelodías pop dos sesenta cos ritmos máis vangardistas: StoneRoses, Inspiral Carpets, Happy Mondays ou os protagonistas danosa sección e case únicos superviventes, The Charlatans. O novotraballo do grupo zumega frescura sen negar dos orixes, é moi iden�tificable co son da casa pero soa actual. Son temas de escoita agra�decida, incluso bailables en ocasións como “So Oh” (un dos meusfavoritos).”Emilie” é outro dos cortes destacados, luminoso, lem�brando a Teenage Fanclub. En definitiva, un moi bo retorno dunsque seguen levando con orgullo o seu escudo, de Manchester!

Funambulistas, Mercedes LeobaldeEdicións Xerais

XVI Premio de Narrativa Curta Ánxel Fole

La ciudad de la alegría,Dominique Lapierre Calquera de Michael Jackson

Caldo galego

Unha película

‘Lo que el viento se llevó’,Victor Fleming, George Cukor,

Sam Wood

Unha cidadepara visitar

A Coruña

Unha bebida

Auga

As Pontes de García RodríguezClara Campoamor ouConcepciónArenal

The Charlatans: “Moden Nature”por Félix Jorquerafmenfm.blogspot.com.es

Polonia, 1960. Anna, unha novicia moza que está a punto de facersemonxa, descubre un escuro segredo de familia que data da terribleépoca da ocupación nazi.

Premios 2013: “Mellor película” no Festival de Londres, Varsoviae Xixón, onde tamén recibiu o premio á mellor actriz (Kulesza),guión e dirección artística. Premio FIPRESCI (Special Presenta�tions) no Festival de Toronto. Nominada a “mellor película euro�pea” nos Premios David di Donatello. Premios 2014: “Mellor película de fala non inglesa” nos PremiosBAFTA e Oscar, onde tamén competía nominada por “mellor fo�tografía”. Cinco premios do Cine Europeo incluíndo mellor pelí�cula, director e guión. “Mellor película europea” nos Premios Goyae “Mellor película estranxeira” nos Independent Spirit Awards, parao Círculo de Críticos de Nova York e de Los Ángeles que taménrecoñeceron á actriz (Kulesza).

Reparto:Agata Kulesza, Agata Trzebuchowska, Joanna Kulig, Dawid Ogrodnik, Jerzy Trela, AdamSzyszkowski, Artur Janusiak, Halina Skoczynska, Mariusz Jakus

Título orixinal: Ida (Sister of Mercy). Ano: 2013. País: Polonia. Duración: 80 min. Xénero: Drama.Relixión. Familia. Nazismo. Anos 60. Director: Pawel Pawlikowski. Guión: Pawel Pawlikowski,Rebecca Lenkiewicz. Música: Kristian Selin Eidnes Andersen. Fotografía: Lukasz Zal, Ryszard Lenc�zewski (B&W). Produtora: Coproducción Polonia�Italia�Dinamarca. Opus Film / Phoenix Film.

Que ver? Ida, Pawel Pawlikowski

27recomendacións marzo 15

O terrachá.xa pon a disposición das novas figuras da poesía chairega este espazo no que publicar as súas creación literarias. Os interesados en participar no

‘Recuncho do poeta’ poden enviar os seus versos ao enderezo terrachaxa@fmpublicidade.com

Sei un conto dunha mozaque fai tempo que conozoe ten celos da veciña

de que lle saque o mozo.

Pasa o tempo investigandose vai xunto dela ou none por moito que preguntesempre lle din que non.

que moza desconfiadacanto traballo lle datelo rapaz cabo dela

desde a noite ata a mañá.

Ela quere casar con elpero el di que non

se agora é desconfiada...Casada! Pensas que non???

Miña terra, miña nai,ela pariume baixo unha lúa vella,cando as estrelas vertían bágoasnunha noite meiga e feiticeira.Ela crioume nun berce vello,feito con prados e bidueiras.Naquel leito da miña infancia

arroupoume con toxos e xestas.Os regos e as fontes aleitáronme con xeito,

baixando dos montes, polas beiras,como cando unha nai da o seu peitoeles chegáronse ás miñas ribeiras.Púxome a andar, só, pola chaira

sendo aínda un meniño.Ao longo dun paraíso chairofun buscar o meu camiño.

Camiñei por unha terra esquecida no tempo,crucei leiras, montes e vales,

mentres noite e día a miña augaruxía cantando con sentimento.Xa no remate do meu camiño,

indo vello, sen folgos e canseiro,entregueime a unha morte doce

repousando eternamente nun mar feiticeiro.A nosa terra é ríos, mar,

terra,ceo e vento.Ríos de augas frías e clarasque baixan de montes vellos,

cantando ao son de regatos ledosmúsicas perdidas e aleluias eternos

Mar parideiro, mar traizoeiro,ondas de espuma branca

que arrolan a miña barquiñacomo unha nai ao seu neno.

Terra vella e larpeiraque chora cando a choivae rise co vento viaxeiro,

entre o ceo divino e o quente inferno.Ceo choroso polos fillos da terra,

ceo escampado nunha noite de inverno,cargado con un carro de estrelasque apuntan a un lugar eterno.

Vento lene e madrugueiroque tolle os ósos aos vivose leva as almas ao ceo

ou condénanos ao grande inferno.Este país de ríos, mar,terra, ceo e vento,

pariunos nun tempo cenzo.Somos fillos da terra,

netos dun mar feiticeiro,afillados de ríos vellos,

sobriños do vento e o ceo.Esta terra nosa

é nosa polos tempos.Aválao un bo testamento!

Pois pariunos como fillos da terra,procreounos con xeito nos seus adentros.

Por iso seremos semprefillos da terra, do mar,

dun río, do ceo e do vento.Dunha Galiza labrega e mariñeira,

dunha patria que nun tempo foi un reino.

Sociedade enfeitada de sucia materiae subornable capital,de conciencias podresque ouvean coma ferasno medio da noite,

famentas de presas libres de culpa.

Cartos para vivir e morrer,cartos para ser e estar

na corda frouxa dos miserables,e nunca chegar ao destino ansiado.

Saúde, xustiza, educación,respecto

non hai para os que teñen a contaen números vermellos.

A ignominia á espreitanos bordeis

onde se prostitúen os lexisladoresque colman os seus petos coa desesperación

dos que mendigan a súa inocenciaás portas dos bares e dos supermercados

desta cidade impíaque cheira a infamia

e sutil merda.

Disque o vento fala en GaliciaFurta a miaxas cántigasnas xesteiras e camiños

abala as árbores axotando ledicia.

Escoita lendas iza bandeirasoubean lobos tempera malicia

molladura de tristura mora nos ríossombría frescura asexante peregrino.

Bestas do monte carreiros nas tenzastiburóns de ilusións chuviña esperanza

escuma do mar, rexos penedosmuíños de auga, muíños de ventos.

Sorrisos amencen morre maliciaproveitoso luar retranca acariña

berros dos gandeiros laian ribeirasagasallo dos sentidos fermosas pradeiras.

Disque o vento fala en Galiciadisque o vento fala morriña

nas entranas de tódolos galegosamorriñan a terra nos seus latexos.

Escuma de mar, rexos penedosmuíños de auga, muíños de ventomorriña na alma de cada galegosomente nesta terra fala o vento. “Finisterre”

“O conto dunha moza”

Ana Mar Fraga

Jaime Fernández

“Unha terra e un río”

Manuel Ferreiro

“Rúa núa”

Martiño Maseda

“O vento fala”

Isabel Blanco

Onde ti meu emblemático Fines Terrae,chegan a mín as imaxes dun misterio,

cando haí miles de anos aquí,tiñan por certo que ó sol apagaba nas súas augas,

e máis alá do sol estaba unha rexión, de tebras e monstruos.Ímpetu e forza do mar, imaxe incrible, fulxír da lúa na túa magnitude,isolado o teu noroeste de cantís nos cabos, a

noitiña chuvisca na onda agreste,Brétema húmida aloumiño da cara, lustra da onda

que bate nos cantís,osmo no vento o teu bramer, e no berce azul

prendo e non quero saír,coma espíritu xoven de quen ve a historia antiga,

e namora dela.Vexo ao lonxe escoar a barquiña, estrelas que

aledan o teu esplendor,escuma, sorriso aberto e xeneroso, cando os Deuses durmen

amosas ó espellar da túa grandiosidade.Flaréivos a vós xente de antes, anque espallandome da piedade,petándome están tódalas penas da humanidade,

nunca a vida foi coidado bálsamo,para vós antergos, ningunha rétorica, xurdindo

dos montes, do mar, do aire,sostendo do vidro fráxil que é a terra.

28 poesíamarzo 15

o recuncho do poeta

Carmen e Míriam proclamáronse gañadoras do segundo campio-nato de tute organizado pola Asociación Cultural e Deportiva deÁrbol entre as 16 parellas participantes. Os campións da repescaforon José María e Susana. Erundina Yáñez fíxose coa cesta sorte-ada o propio xoves 19 de marzo durante o parón competitivo pararepoñer forzas cuns pinchos. O vindeiro evento organizado polo co-lectivo serán unha viaxe á Ribeira Sacra onde visitarán a bodegaRegina Viarium, o pazo de Tor e os ceramistas de Gundivós o do-mingo 26 de abril

Os participantes no curso de cestería e manualidades do colexio deMoncelos aproveitaron a celebración de Expogrelo de Abadín paraexpoñer os seus traballos.

Os gañadores do Certame de Poesía e Debuxo Infantil convocadopola Biblioteca Municipal de Vilalba con motivo do Nadal 2014 reci-biron cadanseu diploma e libros de agasallo.

29sociedade marzo 15

Os alumnos e alumnas do IES Lois Peña Novo de Vilalba participa-ron en diversas actividades con motivo do Día Internacional da Mu-ller Traballadora: un obradoiro sobre a exposición ‘Cartas de Amor’da man de Gloria Serrano (na imaxe) ou unha sesión do club de lec-tura sobre ‘Cincuenta sombras de Grey’ na que analizaron a pers-pectiva da igualdade entre as dúas persoas que forman unhaparella sentimental; ademais doutros obradoiros e exposiciónssobre a violencia de xénero e as mulleres traballadoras na Historiada Arte.

Unha representación do equipo de baloncesto feminino Porta XI En-sino compartiu a xornada do mércores 11 de marzo cos rapaces erapazas dos colexios da Pastoriza e Bretoña.

A Lareira, na rúa do Sol de Vilalba, foi reinaugurada o xoves 19 demarzo.

mo p empo!

concursa con

Participa no noso concurso mandando un sms ou whatsapp ao

606 86 33 22, dando a resposta que ti creas para acertar coa

nosa personaxe do mes. Entre os acertantes sortearemos unha

cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.

Quen é este

rapaz?

fotodenuncia

A tapa deste sumidoiro situado na confluencia da

estrada da Charca do Alligal coa estrada As Pontes �

Vilalba presenta este estado dende hai anos.

Perigoso obstáculo nun cruce

Pista: Gañadora:

Imaxínao preparando un

cóctel.

María Antonia Castro

Solución do mes

pasado:

Pastora Veres.

30 servizosmarzo 15

ANUNCIOS POR PALABRAS

O TARXETEIRO

ANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - terrachaxa@fmpublicidade.com

�VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AOLADO DA PANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 407533.

� VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SANSIMÓN CON BODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TE�RREO, POZO E POZO NEGRO. CONSTA DE COCIÑA,CON COCIÑA ECONÓMICA, COMEDOR, SALA DEESTAR, CHIMENEA, DORMITORIOS, BAÑO E ASEO.PREZO: 50.000 EUROS. TELF. 630 579 643.

� ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETE�RÍA, PUB OU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVI�

DADE EN ZONA CÉNTRICA. PREZO ECONÓMICO E ACONVIR. INTERESADOS CHAMAR AO 636 307 595.

� ALÚGANSE BAIXO (145 METROS CADRADOS) E EN�TRECHÁN (119 METROS CADRADOS). AMBOS NARÚA CALVARIO. TELF: 625 104 928.

� ALÚGASE APARTAMENTO TOTALMENTE AMO�

BLADO EN BARREIROS PARA TODO O ANO. BO

PREZO. TELF. 666 549 622.

� VÉNDESE CASA NA FEIRA DO MONTE (AO LADO DACASA DO CONCELLO). TELF. 662 253 823 (CHAMARPOLA NOITE DESPOIS DAS NOVE).

� MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO,TRABALLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679058 179.

� HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60NON FUMADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 403 711.

� RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRADE ENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE AALDEA. TELF. 671 416 679.

� GUSTARÍAME COÑECER MULLER ENTRE 45 E 60 ANOSPARA AMIZADE OU O QUE XURDA. TELF. 648 147 243.

�OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF. 629 987 316.

� SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLASFESTAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OUMAIORES. TELF: 697 604 818.

�DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS,LINGUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DEHUMANIDADES. TELF. 697 596 016.

� OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DARCLASES PARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) ECOIDAR NENOS A DOMICILIO. TELF: 617 856 201.

� AUXILIAR DE AXUDA A DOMICILIO CON MÁIS DE 5 ANOSDE EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA O COIDADO DE AN�CIÁNS E DEPENDENTES NA ZONA DE VILALBA. TELF. 619932 261.

� OFRÉCESE SEÑOR A INTERNA PARA COIDADO DE PER�SOAS MAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF.634 288 235.

�OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COI�DAR NENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTE�RESADOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.

� OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 444 004.

� BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHAPERSOA MAIOR. TELF. 610 704 165.

�FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCEMANUAL. PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 441 483.

� VÉNDENSE ROLOS DE SILO E HERBA SECA. TAMÉN SEVENDE UN PONY POR 250 EUROS. TELF. 605 680 188 E982 52 79 06.

� REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS:DESBROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS,CORTA DE LEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHESDE FINCAS, ETC. TELF. 696 224 709. ECONÓMICO.

� VÉNDENSE ROLOS DE HERBA SECA. TELF: 982 527 136E 664 103 964.

� VÉNDESE TRACTOR EBRO 160 CON DOCUMENTACIÓNE ITV. PREZO: 2.000 EUROS. TELF. 679 371 505.

� VÉNDENSE CHANTOS PARA PECHE DE FINCAS. TELF.618 839 595.

� VÉNDESE LEÑA TROCEADA PARA QUEIMAR OU ENTACOS PARA CARGAR. TELF: 648 147 243.

� VÉNDENSE 2 CÁMARAS DE VIXIANCIA CON DECODIFI�CADOR (DE INTERIOR) EN BO ESTADO E PREZO MOIECONÓMICO. TEL. 625 104 928.

�VÉNDESE VIÑO CASEIRO EXQUISITO. SERVIMOS A DO�MICILIO GRANEL E EMBOTELLADO. TLF. 644 162 550.

�VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 257 742

� VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF.630 407 533.

�VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 703876.

� VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADA�MENTE CON MOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630579 643.

� VÉNDESE MÁQUINA DE TABACO EN BO ESTADO. MOIBO PREZO. INTERESADOS CHAMAR AO TELÉFONO 637363 879.

emprego

ofertas inmobiliarias

motoroutras ofertas

ofertas do agro

31publicidade marzo 15

relacións persoais

REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN

DE PARCELAS. TELF. 616 204 665.

DESE

ÑO

ER

OTU

LAC

IÓN

PU

BLI

CID

AD

E

AV

OG

AD

AS

ASE

SOR

ÍA

VENDO OPEL ASTRA. DIÉSEL. ECONÓMICO. EN MOI BOESTADO. TELF. 616 190 349 (CHAMAR POLAS TARDES).

Á beira do río Parga entre carba�llos e castaños atopamos unhapequena xoia medieval que nou�trora foi un importante punto deencontro para aqueles devotoscon problemas da fala, congre�gando dende antano cantidadede romeiros que se achegan nomes de maio con motivo da súafestividade. Xa non queda nadadaquelas merendas a carón dacapela, pero sí dese encanto quea rodea e atrae tantoa turistascomo a aqueles peregrinos queescolleron o Camiño Norte nasúa viaxe cara San�tiago. A ermita de San Al�berte está situada con�cretamente naparroquia de Parga,concello de Guitiríz, áveira da N VI e da víado tren. Para a chegar ácapela deixamos atrás oasfalto da Estrada Na�cional para cruzar unhaponte medieval de es�tilo gótico construidaen sillería granítica, da�tada entre os séculosXIII e XIV con arran�xos do s. XVIII, queposiblemente ten a súaorixe nunha antiga ponte ro�mana. Conta con dous arcosapuntados e dous aliviadeiros,que xunto co taxamar diminuena presión que a auga exerce con�tra a estrutura. Seguindo o ca�

miño atopámonos xa coa ermitanun punto mais alto, precedidapor unha fonte e un cruceiro degranito. A fonte, de estilo rena�centista, consta dun corpo rec�

tangular coroado por unha cruzacompañada de bolutas, e á augaque emana dos seus canos atri�buíronselle dende antano pode�res milagreiros con respecto áfala.

Centrandonos xa na propia er�mita contemplamos unha cons�trucción de estilo gótico datadado s.XIV e con intervencións dos. XVIII, construida en granito e

dunhas dimensións un poucomás grandes que para a maioríadas capelas. Consta dunha naverectangular cuberta da pizarra adúas augas, mais un ábside oucapela maior cuberta a catro

augas. Neste ábside apréciase aparte máis antiga da capela, des�tacando a ventá oxival de estilosalomónico decorada cunha Es�trela de David. Decorando os

aleiros de toda a capela atopa�monos canzorros con represen�tacións humanas e animais e,adosados ós muros, oito potentescontrafortes. Conta tamén cunhaporta lateral con arco de medio

punto, e cunha porta adinteladae espadaña dunha soa campá nafachada principal do s.XVIIINo seu interior destaca a cabe�ceira, separada da nave por unarco apuntado, cunha bóvedanervada da que seis dos seus ner�vios arrincan de columnas edous de ménsulas. As ménsulase os capiteis presentan unha fer�mosa decoración humana e ani�mal. De novo no exterior tamén cabedestacar a existencia dunha cos�trucción bastante ruinosa situada

a poucos metrosda capela que, se�gundo apuntan ashipótesis, poderíaser un antigo al�bergue ou hospitalonde os peregrinosbuscarían o seumerecido des�canso posto quepolo San Albertediscorre o CamiñoNorte.Para rematar debe�mos mencionar aexistencia de dousroteiros de sendei�rismo que transcu�rren polo lugar: a

Ruta da Auga PRG�99, que dacomezo no San Alberte e alcanzauns 20 km á veira do río Parga ee Ladroil, máis a Ruta dos Bi�dueiros, Roteiro circular duns10,5 km de lonxitude.

Descubrindo opatrimonio chairego

San Alberte de Pargacon Míriam Fernández

Fonte (esquerda) e capela (dereita) de San Alberte.