Panorama Demografikoa 2014 · AURKEZ Euskal eragiketa gertakar eta Migra Bestalde daude: 1...

u

Panorama Demografikoa

2014

u

Lanketa: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística (Eustat)

Argitaraldia X-2014Argitalpena: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Internet: www.eustat.es

© Euskal AEko Administrazioa Administración de la C.A. de Euskadi

AURKEZ

Euskal eragiketagertakareta Migra

Bestaldedaude: 1berrikuntBiztanleezuzenik

Ikuspegifenomeninformazduen bes

80ko haeta migraraberakjaitsiera

Ez da agmigrazioeta datu

EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA

ZPENA

Estatistika Ea non lortzeri demografikazio-mugime

e, data jakin1981, 1991, tza; 1996 een Udal Estabiztanle-kop

i demografikno demograzioa baliatuzste estatistik

markadatik razio-mugimko banaketarikusgarria et

gortzen lan ho eta ezkontz

zehatzagoa

KUNDEA ADÍSTICA

Erakundea en baita infokoen eta adinenduen Esta

batean bizt2001 eta 2

eta 2006ko atistika. Ezkouruetan, bai

koaren helbafikoen osok. Indize dem

ka bat ere aip

EAEko biztaenduetan; hri. Nabarmenta 2000. urte

honetan fenoza-tasaren gk eskatzeko

(Eustat), 80ormazioa Eun eta sexu egtistika.

tanleriaren e011ko BiztaBiztanleria

ontzen estatna azalpena

urua EAEkoko ikuspegi

mografikoak patu da: Adie

anleriak bilakhauek denekntzekoak diraetik aurrerako

omeno demogaineko infor

aukera.

0ko hamarkuskal Autonogituren gaine

egitura kontaanleria eta E

eta Etxebiztistikak dihark dakartza u

o biztanleriaa ematea lurralde eta

erazle Demo

kaera nabarmk eragin dieta 90eko hamo etorkin etor

ografikoen anrmazio sakon

P

adatik ari domia Erkideean: Jaiotzen

abilizatzen etEtxebizitza zezitza estatisrduen fenomugalkortasuna

a egituraren da, eragikeeskualde mgrafikoak.

menak izan te bai biztan

markadako errrera jendets

nalisia eta ugnagoa nahi d

PANORAMA D

da burutzenegoko biztann Estatistika,

ta deskribatzentsuak; 198stikak; 2011

meno demograren bilakaer

bilakaerareeta bakoitzaailetan jasot

ditu hilkortasnle-kopuruarrdialdera artesua.

galkortasunaduenak hortx

JosuZuze

DEMOGRAFIK

n zenbait esnleria taxutze Heriotzen E

zen duten e86ko Udal e

eta 2013 rafikoak ez draz.

en eta eragaren bidez tzeko aukera

sunean, jaiori, bai adin eko ugalkorta

aren, hilkortaxe du Eustat

u Iradi Arrietaendari nagus

Txostena KOA 2014

1

statistika-en duten

Estatistika

ragiketak erroldaren

bitarteko du eragin

in dioten lortutako

a ematen

tza-tasan eta sexu asunaren

asunaren, ten weba

a sia

SARRER

1. BIZTA1.1. B

1.1.

1.1.

1.2. EG

2. JAIO2.1. JA

2.2. U

2.3. A

3. HERI3.1. H

3.2. B

3.3. B

4. EZKO

4.1. EZ

4.2. EZ

5. MIGR

5.1. M

5.2. KA

5.3. BA

5.4. B

6. OND


RA ...............

ANLEAK......

ILAKAERA,

1. LURRAL2. ESKUALGITURAREN

TZAK ..........

AIOTZEN BI

GALKORTA

MEN EZAUG

IOTZAK .......

ERIOTZEN

IZI-ITXAROP

ILAKAERA H

ONTZAK .......

ZKONTZEN

ZKONTZEN

RAZIOAK ......

MIGRAZIO-M

ANPOKO M

ARRUKO M

ESTE MUGI

ORIOAK......

KUNDEA ADÍSTICA

....................

....................

EREMU GE

LDEKA ........

LDEETAN E

N BILAKAER

....................

LAKAERA ..

ASUNAREN A

GARRIAK ....

....................

BILAKAERA

PENAREN B

HERIOTZAR

....................

BILAKAERA

EZAUGARR

....................

UGIMENDU

IGRAZIOAK

IGRAZIOAK

IMENDU BA

....................

....................

....................

OGRAFIKOE

....................

TA UDALER

RA, ADINEN

....................

....................

ADIERAZLE

....................

....................

A ...................

BILAKAERA .

REN ERAGIL

....................

A ..................

RIAK ............

....................

UAK ETA -SA

K ...................

K ...................

TZUK ..........

....................

....................

....................

EN ARABER

....................

RRIETAN .....

ARABERA .

....................

....................

EAK ..............

....................

....................

....................

....................

LEEN ARABE

....................

....................

....................

....................

ALDOAK ......

....................

....................

....................

....................

P

...................

...................

RA ...............

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

ERA ............

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

PANORAMA D

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

....................

DEMOGRAFIK

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

...................

Txostena KOA 2014

2

............ 3

............ 4

............ 4

............ 4

............ 5

............ 9

.......... 11

.......... 11

.......... 13

.......... 13

.......... 17

.......... 17

.......... 18

.......... 19

.......... 22

.......... 22

.......... 23

.......... 29

.......... 29

.......... 31

.......... 33

.......... 34

.......... 36

Espazio-ugalkortadiote . Degitura serritmoapisu erla

Txosten aztertukomugimenduten feeragiten zein negbaldintza

Gizarte joera dezenbait fluxuei- h

Analisi demogramailan, eremuarEstatistikezkontza2012, bilurte horr


-eremu jakinasunaren, hDemografiaresozial eta ekgatik bakarri

atiboagatik.

honetan Eo dira, 198nduen ondor

enomenoen adie jaiotza-t

gatiboa) konatzen dute si

baten bilakamografikoazbaldintza ta

hipotesiekin

hau egitekoafikoez berabai geograf

ri dagokionekara (urtarrilaak bezalako lakaeraren idretan argitara

KUNDEA ADÍSTICA

n bateko bilkortasunareen helburuetkonomiko beik, baita ere

Euskal Auto81etik 2013rio gisa; alegarabera. Aldtasari eta hilkntuan hartuzistema honet

aera demogrz hipotesiak eartekatzen dasmatzea os

o, Eustatek k burututakofia-eremu txez, 1981ekoaren 1a hart

fenomeno deia zabalagatu zuelako E

SARbiztanleria-boen eta biztantakoa da aldrtsuko gizartadinaren ara

nomia Erkid3ra, oraingogia, biztanleri berean, bizkortasunari; gero, erlaztan baina, er

rafikoaren ikegiteko, bainira, ekonomso zaila da, b

biztanleriaro estatistika-xikiagoetan: o Biztanleriatuta erreferendemografikooa eman ahaEustatek Mig

RRERAolumena ez nleria horretxdaketa horieteekin alderaaberako osak

degoko bizto eta lehenria denbora-ztanleriaren eta immigraz

zio anitzeko ra berean, em

kerketa behana sistema hamikoa, esatebatez ere de

ren bolume-eragiketetatlurraldea, e

a eta Etxentzia gisa) aoak aztertzekal izateko. M

grazio Mugim

P

A da aldaez

xen mugikork zergatik gatuz. Biztanleketagatik; ale

anle-kopuruango hilkortasune bakoitzeadin eta sex

zioen eta emsistema ate

maitzak ere b

arrezkoa da arreman anizrako, zeinaknboran oso a

n eta egitutik lortutako eskualdea, uebizitza Zenrteko aldia ako 30 urtetik

Migrazioei bumenduen Est

PANORAMA D

ina denborartasunaren kertatzen direeriak ez diraegia, haur, g

aren bilakaesun, jaiotzaean berritu, uxuaren arab

migrazioen areratzen zaigubaldintzatzen

iragana ulezkuna denezk asko eragaurrera egite

urari eragitedatuak erab

udalerria. Aztsutik 2013

aztertu da. Jak gorako aldruzko datuakatistika

DEMOGRAFIK

an zehar; ikonbinazioeken ulertzea, a ezberdin hazte, heldu,

era eta adia-tasa eta ugaldu edo m

berako egiturrteko aldea (u: faktoreekn ditu faktore

ertu eta etorz –eta, gainegiten baitie en badugu.

en dieten febili ditu; bai zterketaren

3ko Biztanleaiotzak, heridia hartu dak 1988an ha

Txostena KOA 2014

3

zan ere, k eragiten

inguruko azkunde-zaharren

in-egitura migrazio-murrizten rak berak (positiboa k emaitza eak.

rkizuneko era, beste migrazio-

enomeno erkidego denbora-

een Udal otzak eta

a, 1978 - sten dira,

BiztanleeegunerakopurueAutonomeremu e

Beraz, hburuzko hartzea.

Analisi hkopuruatxikienekarabera

1.1. BIL

1.1.1. L

2013ko eta %32lurraldeeGipuzkodu, eta aberriz, ba

1


en Udal Estatzeek eta bii. Gainera,

mia Erkidegozberdinak ai

helburua da Edatu egune

hau behar beren aldaketkotik handientaldekatuta.

LAKAERA

LURRALD

urtarrilaren 12,5 Gipuzkoetan banakean %32,4. 3

argi eta garbadirudi nobe

1. grafikoa.

-0,6

-0,4

-0,2

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

C.A

KUNDEA ADÍSTICA

1atistikari eskeztanleriari et

demografiako biztanle kntzat hartuta

EAEko udaleratuak urtero

ezala ulertu atak lurraldenekora: EAE

A, EREMU

DEKA

1ean, guztiraoan. 1981eketa pixka b2 urte haueti bi epealdi b

edadeak gert

Errolda arte

A. de Euskadi

1/3/81 – 1/4/1/11/01 – 1/1

1. BIZer urtero jarrta etxebizitzako fenomekopuruan zea: lurralde his

errietan errolo ezagutaraz

ahal izateko,e-eremuen tE, lurralde hi

U GEOGRA

a 2.178.949 ko martxoarat ezberdinaan biztanleribereizten diraatu ahal dire

eko hazkund

Araba/Á

/86 1/4/8611/06 1/11/0

ZTANLEraipena emaei buruzko eenoek –natin eragin izastorikoa, esk

den arteko aztea, eta erre

kontuan izataldekatze-mistorikoak, es

AFIKOEN A

biztanle biziren 1ean 2a izan zena-bolumen oa: 1981etik 2

ela biztanleria

de-tasaren b

Álava

6 – 1/3/9106 – 1/11/11

P

EAK aten zaie zenestatistikek bturalek eta

an duten erkakualdea eta u

aldian dagoeeferentzia gis

an behar da bmailaren araskualdeak e

ARABERA

ziren EAEn.141.809 pe; Araban s

osoak eta lur2001era eta aren aldakun

bilakaera, lu

Bizkaia

1/3/91 – 1/5/961/11/11 – 1/1/13

PANORAMA D

ntsuek, biztanbiztanleriaren

migrazio-featzeko aukerudalerria.

en zuzenbidesa urte bako

bertan aztertabera antolta udalerriak

A

n: %14,7 Araertsona bizi oilik %12,

rraldeen arab2001etik 201

ntzan.

urralde histo

Gipuzk

1/5/96 – 1

DEMOGRAFIK

nleen udal en gainean eenomenoek–ra ematen du

eko biztanle koitzeko urtarr

tzen ditugunatu ditugulak, betiere tam

aban, %52,8 ziren EAE

Bizkaian %berakoak beh11ra; 2012tik

orikoetan (%

koa

/11/01

Txostena KOA 2014

4

erroldaren mandako

– Euskal u, betiere

kopuruari rilaren 1a

biztanle-a, maila mainaren

Bizkaian En, baina

55,5 eta hera egin k aurrera,

%)

Biztanlee2001. urbeherap2011 bit1986-19aldian tazuen. Urtxikia iza

1981etikBaina 20nabarmeurteetanhandia iz

Gainerakaztertu dazarora Gipuzkogalera izgutxiago

2001. urhorrek kogehiago da. Arab

Baina eurtarrilarizan zitu

1.1.2. E

Hiriburuagehiago HandianHandian

1981 etaeskualdenabarmetasekin;

AlabainaDebagoihazkundgainditu.

Hala ereMendialdbolumenartean ia


en kopuru hartera arte EAena moteltze

tartean, ikurr91, 1991-19

asak kopuru rte horretatik

an da (-%0,0

k 2001aren 001 eta 2011en berreskur, biztanleriakzaten jarraitz

ko lurralde hdiren errolde28.537 pertsak biztanleazan baitu, h

o izan zuen, h

rtetik aurreraonpentsatu zizan zituen,

bak, 10 urte h

egoera aldatren 1era arteen; horri esk

ESKUALD

ak hartzen ddute; Araba

n %40. Bainan %44. Donos

a 2001 bitaeetatik soilikentzekoak dkontrako ald

a, 2001 eta 2ienan. Arab

de-tasak izan.

e, 2011 etadea nabarmnarengatik gaa 4.600 lagun

KUNDEA ADÍSTICA

andiek izan dAEko biztanleen joan zen.ra aldatu zue996 eta 199positiboak izk aurrera biz2), baina joe

bukaerara, 1 bitartean 9ratu du aurrek 866 lagunzen du.

historikoetan n arteko aldisona gehiagoak galdu dituhau da, guzhots, biztanle

a Bizkaiak etzuen (29.334 baina hori a

hauetan, aur

tu egin zene; Bizkaiak 2ker, Erkidego

DEETAN E

dituzten hiru ako Lautadana 1981. urteastialdea esku

arteko aldikok zortzik izaira Arabako

dean, ordea,

2011 bitartekbako Haranan dira; Deba

a 2013 bitarmentzen dearrantzitsuakn gutxiago da

duten bilakaeen kopuruak

Bestalde, Een. Aztertu d6-2001), taszan zituen: %ztanleriak beera-aldaketa

EAEk 59.2291.446 biztaneko 20 urtee egin du be

ez bezala, A guztietan bio izan zituenuzte. Bi hortizko biztanleria osoaren

ta Gipuzkoak4 pertsonareaurreko bi hreko 20 urtee

n 2011tik au2.559 lagun oan biztanle-g

TA UDALE

eskualdeek n EAEko biztan, lehenengualdeak gaur

o errolda artan dituzte tao Lautada, G

Debabarren

ko aldian eskak eta Go

abarrena, Bil

rtean sei esela, %1,6kok diren bi esaudela.

era aztertzek etengabe e

EAEko errolddiren erroldesa horiek -%%0,4ko igoerehera egin dikusi ahal iza

22 lagun galnle gehiago

etan galdutakehera; hala e

Araban eteniztanle gehian, %11ko gerien artean, leriaren %5, %3 baino ge

k biztanle gekin) aurreko amarkadetaetan baino b

urrera: Arabgaldu ditu, egalera ez da

ERRIETAN

2013an Erktanleria osoago horretan r egungo ehu

teko hazkunasa positiboaGorbeia Inga eskualdea

kualde bakarbeialdea ebo Handia e

skualdetan jo jaitsierareskualde daud

P

an zera ikusegin zuen bea arteko haz

en arteko leh%0,1 eta -%0ra, eta 2006-du; 2013ko uan da.

ldu ditu, hauizan zituen (

ko biztanleeneta guztiz er

gabe gehitu ago izan zitueehikuntza izaBizkaia nab,6. Gipuzkoaehiago galdu

ehiago izan z20 urteetakon galdutako

biztanle gehia

bak ia 1.000eta Gipuzko

a handiagoa.

N

kidegoko bizaren %12 daEAE osoareuneko bera i

nde-tasaren ak. Portaerauruak eta P dago -%1ek

rrean egin zeskualdeetaneta Markina-

jaitsi da bizekin. Eskuade: Arabako

PANORAMA D

ten da: 80. hehera, baina zkunde-tasakhenengo lau 0,3 artean i-2011 aldian urtarrilaren 1

u da, biztan(%4,4). Beran kopurua. Are, Erkidegoa

zen biztanleen; hain zuzenik. Epealdi armentzen d

ak urte horieu zuen.

zuten; bainao galera. Bizkopuruaren

ago izan zue

0 biztanle gak, aldiz, 2.6

tanleria osoaago, Donostian %9 bakarrzan du.

arabera, gua positiboa Plentzia-Munko tasarekin.

uen behera n %2tik gor-Ondarroako

ztanleria, holde horien

o Lautada et

DEMOGRAFIK

hamarkada haldi horren a

k azken aldiaaldietan (19bili ziren. 20 %0,5eko igo

1era arte beh

nle-kopuruareaz, azken 10Aztertu diren an biztanle-

eria kopuruaen, 1981etik berean, Biz

da, 66.641 etan 21.118

a soilik azkenzkaiak 29.769

erdia baino en (32.343).

galdu zituen681 biztanle

aren bi herealdean %15 rik egon da

ure erkidegoizan zutene

ngia %0,5eti

biztanleen krako errolda

o tasek ez d

rien artean artean bi

ta Bilbo Han

Txostena KOA 2014

5

hasieratik amaieran an, 2001-981-1986, 001-2005 oera izan herakada

en %2,8. 0 urteetan

azken bi kopuruak

; hau da, 2001eko kaiak eta laguneko

8 biztanle

n lurralde 9 biztanle gutxiago

n 2013ko e gehiago

ena baino eta Bilbo eta Bilbo

ko hogei en artean k gorako

kopuruak: a arteko ute %0,3

Arabako ztanleria-

ndia, bien

EAEk 20bi aldietaarteko hzuen godira.

Tasen gurteen abestalde2013 bitbatean k

Udalerri hartuta:

1. Udale2. Udale3. Bitarte4. Bitarte5. Udale

Udalerrieurteetako


2. grafiko

013ko urtarrian. 1981eko

hazkunde-tasra biztanleen

gorako eta beartean, hazke, beherakadtartean Erribkontrakoa ge

guztiak bost

erri handiak: erri ertainak: 4eko udalerriaeko udalerriaerri txikiak: 10

en kategoriao zentsuen

KUNDEA ADÍSTICA

oa. Errolda a

laren 1ean 2o eta 2001eksa positiboakn kopuruak.

eherako intekunderik handa handiena bera Beitiakoertatu zen: Ha

t kategoriata

100.000 bizt40.001-100.0

ak: 20.001-40ak: 10.001-200.001 biztanl

guztietan geartean, bai

arteko hazku

251 udalerri zko Biztanlerik izan dituzt2011 eta 20

entsitateak endiena izan izan zuena Oo biztanleenarana, -%1,9

n sailkatu di

anletik gorak000 biztanle0.000 biztanl0.000 biztanletik beherak

ertatu ziren ena positiboa

unde-tasak,

zituen eta deia eta Etxebte; baina 20013 bitartean

ere ezberdinazuen udale

Olaberria izan kopurua %9ko beheraka

tugu, 2013ko

ko udalerriak, le, le, ko udalerriak

errolda artekak izan zire

P

eskualdeka

enek izan dubizitza Zents001 eta 2013n, aldiz, tasa

ak izan dira erria Burgeluan zen eta -%

%6,8 hazi zeadarekin.

o urtarrilaren

k,

.

ko hazkundeen 2001. eta

PANORAMA D

a. 1-III-1981

te portaera euen artean 3 bitartean, a positiboak

aldi bi horieu izan zen %2,2 egin zuen baina Ara

n 1eko biztan

-tasa negatiba 2013. urte

DEMOGRAFIK

– 1-I-2013

ezberdina az105 udalerri213 udalerr148 udalerri

etan. 1981. eeta %3,6 h

uen behera. abako beste

nleen kopuru

boak 1981. eeen artean;

Txostena KOA 2014

6

ztertutako k errolda ritan egin itan egon

eta 2001. hazi zen; 2001 eta

e udalerri

ua aintzat

eta 2001. bigarren

kategoriagero bizudalerriekonpents

3.

Udalerri BarakaldSestao laugarreigo dira,Oiartzun

Aldakunt2013 bit(%1,3) e%0,5etikBasauri

Hiru lurbiztanlerGasteizebitartean

1981. urDonostiaaldiz, 46biztanle


an izan ezikztanleen kopen kategoriasatu aurreko

grafikoa. E

batzuk kategdo izan zen,

bigarren kanera, eta On Zarautz adi

n eta Sopela

tza erlatiboatartean %1eeta Zarautz k gorakoa) h(-%0,7), Arra

rralde historria osoaren en eta Donosn tasa negati

rteaz gero 15an izan diren6.052 biztangaldu dira.

-0,4

-0,2

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

> 100

KUNDEA ADÍSTICA

k, udalerri eruruak beher

an, 2001. eto aldian izand

rrolda artek

goriaz aldatu2001eko zeategoriatik ndarroa eta Libidez, laugabosgarren k

ari dagokioneetik gorako geta Hondarr

honako udaleasate eta Po

rikoetako hir%35 horie

stian, aztertuboak izan zi

5.524 biztann igoeren ondnle gutxiago

0.000 40.0

rtainen kategra egin zuenta 2013. urtdako behera

ko hazkunde

u dira, biztanntsuan 100.0hirugarrenerLegazpi laugarren kategoategoriatik la

ez, 10.000 bigehikuntza iribia (%1,2);erri hauek izrtugalete (ba

riburuek 100etan biltzen utako bi aldi ren hiru hirib

le gehiago izdorioz (49.37izan ditu. 2

001-100.000 2EHT/TCI 198

gorian, hemen. Horixe berteen arteko kada.

e-tasak, uda

nleak galdu e000 biztanle ra pasatu garrenetik booriatik hirugaaugarrenera

iztanletik gorizan dutena; aldiz, biztazan dute: Seakoitzak -%0

0.000 biztanda. Erroldahorietan; Bi

buruetan.

zan dira hiru78 eta 11.792011. eta 2

20.001-40.00081-2001

P

en ia ez baira gertatu ze

tasek izan

alerriaren tam

edo irabazi zbaino gutxiaziren, Lauosgarrenera.rrenera pasapasatu dira.

rako udalerrik: Sopela (%

anle-kopuruaestao (-%1,10,6).

nle baino ga arteko halbon, aldiz, e

u udalerrieta98 biztanle g2013. urteen

10.001-20.0EHT/TCI 200

PANORAMA D

tzen mugimeen hurrengo

zuten hazk

maina aintza

zituztelako. Kago izan baitudio eta PBeste udale

atu zelako. A

en artean, h%2,1), Etxebren jaitsiera ), Eibar (-%

gehiago dituazkunde-tasaez da hori ge

n, baina bateehiago, hurrartean, hir

00

2013ko 1981. urhorretannegatibobitarteanzuen, basaldoa negatibosaldoa nbakarra

20.001 -dute, bazentsu a(%0,3). guztira 3

Euskal Abizi zen.%0,8); b(%2,1), biztanle da. Katehasierakgutxiago


4. grafiko

urtarrilaren 1rtean Erkide

n 26.436 bizoa izan da: -%n, 28.655 bizaina 2001 etapositiboa iz

oa izan zuennegatiboa izaIrun da, bate

- 40.000 biztaina 1981 etaarteko hazkuBestalde, Se

33.845 biztan

Autonomia E Pasaia azpibestalde, %1Etxebarri (%irabazi ditu

egoria honetko biztanleriao izan zituzte

KUNDEA ADÍSTICA

oa. Errolda

1ean, EAEkoegoko biztanztanle galdu%0,21. Portuztanle gutxiaa 2013 bitartan da. Barn (-%0,9) baan da (-%0,5ez ere mende

tanle dituztea 2013 bitarnde-tasa posestaok, Eibanle gutxiago

Erkidegoko biimarratzeko 1etik gorako

%1,5), Mungia1981 eta 20ako hamahir

aren %25,3. n, hau da, b

arteko hazk

o sei udalerrleria osoareu dituzte. Bugalete, Santago. Getxok eko aldian tarakaldori konaina azken 5). 1981 etae honetako le

n bederatzi tean 8.369 lsitiboak: Zarrrek, Arrasatizan dituzte.

iztanleriaren udalerria da

o tasa positia (%1,3) eta013 bitarteanru udalerrik Biztanleak giztanleria oso

kunde-tasak

rik 40.001 etaen %18,7 zuBeraz, 32 uturtzi eta Ba1981 eta 20

asa negatibontrakoa gerhamabi urte

a 2011 bitartehenengo ur

udalerriek Elagun gutxiarautzek (%1,2tek, ErrenterGaldutako h

%16,7a 10., errolden ariboak dituzte

a Hondarribian, eta ondorbiztanle geh

galdu zituzteoaren %8,9 g

P

k, udalerrika

a 100.000 bten baina 2

urte horietansaurik biztan001 bitarteanoa izan zuen rtatu zaio. Leetan positibtean biztanlerteetan; %0,5

rkidegoko bigo zituzten. 2), Durango riak eta, heinhorietatik 12.

001 eta 20.0teko hazkunenen arteana (%1,2). Udrioz, urteko ahiago izan zen hamaika ugaldu zuten.

PANORAMA D

. 1-III-1981 –

iztanle artea013. urtean n errolda arnleak galdu dn urtean %0(-%0,3); uda

Lehenengo oa (%0,5).

een kopurua 5eko gehikun

iztanleria osoAldi horretaeta Leioak (

n txikiagoan 126 Sestaok

000 biztanle de-tasa negahonako ha

alerri-talde haldakuntza bituzten, 35.3udalerriek, or

DEMOGRAFIK

– 1-I-2013

an izan dituzt%17,2, hau

rteko hazkudituzte 1981 0,9ko gehikualerri horren hogei urteeHala ere, algehitu duen

ntza izan du

oaren %11,6an hauek lort(%1,0) eta G

izan arren, koak ziren.

arteko 25 udatiboa izan z

auek zeudenhorrek guztirbateratua %329 gehiago;rdea, 18.419

Txostena KOA 2014

8

te; hauek u da, aldi unde-tasa eta 2013 ntza izan guztirako

etan tasa ldi osoko n udalerri .

6 hartzen tu dituzte

Galdakaok Erandiok

dalerritan zuelako (-n: Sopela ra 16.910 0,15ekoa ; hau da, 9 biztanle

Azkenik,%19,3 izerroldenbaino gebehar dbitartean(%2), etgehiago dutenek dituztene

1.2. EG

Euskal Abanaketadu, baitabiztanlerda: 1981horietan da pertso%2,9 dir


, 10.000 biztazan dute 20 arteko hazkehiagoko udira: Araban

n Irura (%2,7ta Araban Z

izan zituzte56.448 biz

ek, aldiz, 16.

GITURARE

Autonomia aren bilakaea adinekoeneria %9,2tik %1ean hiru pe%17,8 best

ona zahar-zara.

KUNDEA ADÍSTICA

anle baino g013an, nahizkunde-tasa pdalerrien arte

Erribera Be7) soilik daguia (%2). Oen 1981 etaztanleko igo.537 biztanle

EN BILAKA

Erkidegoko rak adin txiken kopurua g%20,2ra pasaertsonatatik terik ez, 65 uaharren (85

5. grafikoa

utxiago dituzz eta 32 ur

positiboak zitean, %3tik geiti (%3,9), go Gipuzkoa

Orotara, 10.0a 2013 bitaroera lortu de galdu dituzt

AERA, AD

biztanleriarekienetan biztagehitu egin datu da, bi albatek 20 ur

urte eta gehiurte eta gehi

. EAEko biz

zten gainerarte lehenagotuzten, eta 72gorako tasa Alegría-Dula

an, eta Bizka00 biztanle

rtean. Udaleute, hau date, hau da, h

DINEN ARA

en egiturari anle kopuruadela ere. 198diz gehiago.rte baino guiagokoak baiago) kopuru

ztanleria-pira

P

ko 208 udaleo guztizkoar2k zeinu negpositiboak i

antzi (%3,4)aian Bakio (baino gutxiarri-talde hora, biztanleriasierako biz

ABERA

dagokioneza nabarmen 81etik 2013ra. Gazteen tatxiago zituenino bi puntu

uaren igoera:

amideak. 19

PANORAMA D

erriek Erkideren %17,8 izgatiboa izan zan zituzten

eta Zigoitia%2,5), Barriagoko udaleretan, biztanaren %25,2tanle-kopuru

z, adin-tarteeta etengaba bitartean 6

artea erritmo n; 2013ko ugutxiago. A 4z biderkatu

981 eta 2013

DEMOGRAFIK

egoko biztanlzan. Horietazuten. 1.000

n hauek naba (%3); %2ika (%2,2) e

erriek 39.911nle-kopurua

2; biztanleakuaren %10,5

e handien abe galdu dela65 urte eta go horretantxeurtarrilaren 1Are ikusgarria

u da 32 urte

3

Txostena KOA 2014

9

e guztien ako 136k 0 biztanle barmendu 2 eta %3 eta Gorliz biztanle gehitzen

k galtzen .

araberako a erakutsi ehiagoko

e murriztu ean adin

agoa izan horietan;

2013ko dagokionguztien taldeareproportz

Biztanle Muturretgehiagokeskualdebiztanlee

Salbuesazken uparean dBestaldekopurua nabarmeArabako

Arabakohazkunddu. Antzbiztanle ehunekoegitura b


ehunekoak nez, denetat%21 zen, en ehunekoaioa.

zaharren ktan daude Ako biztanleaearekin aldeen artean biz

pen batzuk rteotan biztadaude Markie, Erkidegok

gehitu egin enena Plentzo Lautada, Ur

o Haranak esde handiena zekoa gertatzaharrenen

o handiagoakberregokituko

6. grafik

KUNDEA ADÍSTICA

ez dira betik txikiena iz

ehuneko hirua soilik gaind

kopurua gehrabako Menak %26,8

eratuta ia ehztanle zaharr

gorabeheraanleak galduina-Ondarroa

ko batez besda aztertuta

zia-Mungia rola Kosta, D

skualdearen izan duen estzen da, ne ehunekoarek aztertutakoo denik.

koa. 65 urte

erdin agertuzan baita tal puntu gehiditu dute Ita

hitzeko prozdialdea eta Pdira, biztan

huneko bost renak %15 b

, Erkidegoko edo oso gua, Debagoiestekotik beheako aldian. Ada, baina b

Durangaldea

kasua ere oskualdea izaurri txikiagoaekin alderatuo aldian. Hor

ko eta gehia

u Europako de hau. Hotago EAEn b

aliak eta Ale

zesu hau ePlentzia-Munnle zaharrepuntu gehia

akarrik dira.

o biztanle zutxi gehitu diena eta Debaerako ehune

Arestian azalbeste batzuk

eta Bidasoa

oso adierazgan arren 65 uan bada ereuta, bi esku

rrenbestez, b

agoko bizta

P

herrialdeetas, EBeko 28baino. Era bemaniak, ha

ez da berdinngia eskualden kopuru agorekin; ba

aharren koptuztenak ereabarrena, Biekoak izan ddu bezala, e

k ere badauda Beherea.

garria da; 19urte eta gehiae, Arabako

ualde horietabiztanleen ha

nleria, esku

PANORAMA D

an, batez e8 herrialdeetaberean, 65 uuetan %21e

n gertatu Edeak: lehene

handiena iaina Plentzia

purua gaindite badira. Aralbo Handia dituzten eskegoera horrede egoera b

981 eta 2013agoko biztanErrioxa esk

an beti izan azkundeak ez

aldeka (%).

DEMOGRAFIK

ere gazteenan talde horurteko eta getik gorakoa

EAEko eskuengoan, 65 uizan duen a-Mungia es

tu duten esabako Mendeta Gernika

kualdeetan betan dagoen berean: Gor

3 bitartean bnleen ehunekkualdean. Er

dira biztanz du bermatz

1-I-2013

Txostena KOA 2014

10

n taldeari ri biztanle ehiagoko

a izan da

aldeetan. urteko eta

bigarren skualdeko

skualdeak ialdearen -Bermeo.

biztanleen eskualde

rbeialdea,

biztanleen ko handia rkidegoko le horien zen adin-

Heriotzeurtean ealdaketazehazten

2.1. JA

1978. ururtera ar1995. urjaiotza igorabeh

EAEn, jaEspainiahamarka‰7,3 izaEspainiabeste hejaiotza 1

Tasarik tasa ‰8hiru lurra

5

7

9

11

13

15

17

19

1980

(a) Behin-be


en, jaiotzen eegin zen hea demografikn ditu, migraz

AIOTZEN B

rtean EAEkorte; azken urtean, pixkaizan ziren. Aerarekin. 20

aiotzen tasa ako tasatik gadako lehenean zen. 1996ako batez beerrialde batz.000 biztanle

altuena Arab8,9 izan zen aldeetako ja

1980

1981

1982

1983

1984

ehineko tasak

KUNDEA ADÍSTICA

eta ezkontzeeriotzen gainoak eta horiezio-mugimen

BILAKAER

o jaiotzen korte honetan,naka baina Azken lau 12an 20.533

7. grafi

gordina ‰9,gora gainera;engo erdian,6tik aurrera eesteko tasat

zuetako tasateko).

bak izan zueeta, beraz, iotzen bilaka

1985

1986

1987

1988

1989

C.A. de E

2. JAn estatistike

neko lehenenen bilakaera nduekin bate

RA

opurua beher, hain zuzenetengabe, j

urteetan jaio3 izan ziren, %

koa. Jaiotze

,3 izan zen 2; harrezkero,tasak beher

eta 2012. urttik (9,7 jaiottik behera e

en (‰10), geEAE osoko aerak ez du

1989

1990

1991

1992

1993

Euskadi

AIOTZAk biztanleriango estatist ezagutu ditz

era, biztanle-

ra egiten han, kopururik jaiotzen kopotzen kopur%3,8 gutxiag

en tasa gord

2012. urtean, eta batez era egin du 19tera arte jaiotza mila biztere, adibidez

ero Gipuzkoatasa baino tErkidegoko

1993

1994

1995

1996

1997

Álava/Araba

P

AK ren mugimeika; eta harzakegu. Biztakopuruaren g

asi zen eta jotxikiena izan

purua gora eruan jaitsierago.

dinen bilaka

. 60ko hamaere 70. ham995era arte. otzen kopurutanleko) behz Frantzia (ta

ak (‰9,8) ettxikiagoa izaaren antzik

1998

1999

2000

2001

2002

Bizkaia

PANORAMA D

ndu naturalarrezkero aldianleriaren begorabeherak

oera horrekinn zuen: 15.2egiten hasi a hasi zen

era. (‰)

arkadan ‰20arkadako bigUrte hartan

ua gora egitehera geratu asa ‰12,6)

a Bizkaiak. An zuen. 1978izan. Gipuzk

2002

2003

2004

2005

2006

a Gipuz

DEMOGRAFIK

a osatzen dui honetan izerezko mugik.

n jarraitu zu248 jaiotza. Ozen. 2008aberriro ere,

0tik gorakoa garren erdiajaiotzen tasa

en hasi zen; zen, baita Eeta Irlanda

Azken lurrald8 eta 2012 bkoak jaiotza-

2006

2007

2008

2009

2010

zkoa

Txostena KOA 2014

11

ute. 1861. zan diren menduak

en 1994. Ondoren, n 21.315 , hainbat

izan zen, n eta 80. a gordina hala ere,

Europako (tasa 5,7

de honen bitartean, -tasa oso

2011

(a)

2012

(a)

ezberdinErkidego1994an Bizkaiakhonen taizan ditu

197819791980198119821983198419851986198719881989199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004200520062007200820092010

2011(2012(

(a) Beh


na izan duokoaren azpere (EAEko

k soilik izan dasarik txikien

u; eta 1994.

1. tau

EJaiotakumeak

8 35.657 9 31.835 0 28.812 1 27.255 2 25.670 3 23.920 4 22.411 5 20.970 6 20.094 7 18.593 8 18.021 9 17.024 0 16.361 1 16.228 2 16.250 3 15.801 4 15.248 5 15.322 6 15.987 7 16.325 8 16.113 9 16.787 0 17.316 1 17.647 2 18.133 3 19.267 4 19.594 5 19.715 6 20.043 7 20.596 8 21.315 9 20.928 0 21.159 (a) 21.180 (a) 20.533

hin-behineko tasak

KUNDEA ADÍSTICA

. 1988. urtitik egon zire

o tasa baino ditu aldi horrna 1995ean urtean izan z

ula. Bizirik ja

EAE ko k Tasa

16,8 15,0 13,5 12,7 12,0 11,1 10,4 9,8 9,4 8,7 8,5 8,0 7,8 7,7 7,7 7,5 7,3 7,3 7,6 7,8 7,7 8,1 8,3 8,5 8,7 9,2 9,3 9,3 9,4 9,6 9,9 9,7 9,7 9,7 9,3

tean lurralden; baina hu

5 hamarrenretako leheneizan zen, ‰

zuen tasarik

aiotakoak et

ArabJaiotako umeak4.560 4.163 3.917 3.710 3.436 3.374 3.108 3.008 2.693 2.572 2.577 2.389 2.290 2.276 2.221 2.239 2.024 2.082 2.249 2.226 2.249 2.321 2.487 2.436 2.491 2.694 2.809 2.792 2.918 3.027 3.209 3.224 3.346 3.429 3.293

e horretan urrengo urteen altuagoa) engo lau urt

‰6,9. Arabaktxikiena, ‰7

ta jaiotzen ta

ba Tasa18,4 16,5 15,3 14,3 13,2 12,8 11,7 11,2 10,0 9,5 9,5 8,8 8,4 8,3 8,0 8,1 7,2 7,4 8,0 7,9 7,9 8,2 8,8 8,5 8,6 9,2 9,5 9,3 9,6 9,8

10,2 10,2 10,4 11,0 10,0

P

mila biztanetan EAEk bnahiz eta tateetan EAEkk, oro har, E7,2.

asa gordina

BizkaJaiotako umeak19.987 18.356 16.569 15.419 14.142 13.092 12.426 11.582 10.981 10.148 9.724 9.024 8.724 8.557 8.587 8.203 7.991 7.879 8.148 8.333 8.216 8.599 8.818 9.040 9.372 9.806 9.996

10.122 10.087 10.416 10.861 10.540 10.598 10.687 10.342

PANORAMA D

nleko izan aino tasa altsarik txikienoa baino tasEAE osoak b

ak (‰), lurra

aia Tasa17,0 15,5 13,9 13,0 11,9 11,0 10,5 9,8 9,3 8,6 8,3 7,7 7,5 7,4 7,5 7,1 7,0 6,9 7,2 7,4 7,3 7,6 7,9 8,1 8,4 8,8 8,9 9,0 8,9 9,1 9,4 9,2 9,1 9,2 8,9

DEMOGRAFIK

ziren jaiotztuagoa izan

na izan urte sa altuagoakbaino tasa a

aldeka.

GipuzkJaiotako umeak 11.110 9.316 8.326 8.126 8.092 7.454 6.877 6.380 6.420 5.873 5.720 5.611 5.347 5.395 5.442 5.359 5.269 5.361 5.590 5.766 5.648 5.867 6.011 6.171 6.270 6.767 6.789 6.801 7.038 7.153 7.245 7.164 7.215 7.064 6.898

Txostena KOA 2014

12

za tasak du, baita honetan.

k; lurralde altuagoak

koa Tasa16,1 13,5 12,0 11,7 11,6 10,7 9,9 9,2 9,3 8,5 8,4 8,2 7,9 8,0 8,0 7,9 7,8 7,9 8,3 8,6 8,4 8,7 8,9 9,2 9,3 9,9 9,9 9,9

10,2 10,4 10,4 10,2 10,3 10,0 9,8

2.2. UG

Informazbesteko inguruko1,34 izaordezkat1,27; Ar1,40rekinalaba), b(1,91) os

Datu hoizango d%50ek gdutela. H1975ekin

Eustatekinformaz2005 dazuen esbazen erizatea. Hbakoitza

1995eraalaba ba1,2 umegainera, emakumbat zeuk

25 urte Bilbo HNabarmebeherakaugalkorta

2.3. AM

Jaiotzakzen. Amalderatut90eko hhamarka

2012an urte eta


GALKORT

zio hori guztiseme-alaba

o herrietan ean zen, 197tzea lortzekoraban, aldiz,n. Nazioartebaina Europaso urrun.

oriek oinarri dutela; horregutxienez bi Horren haritn alderatuta.

k EAEko eskzioa ematen . Ugalkortasukualde guztire. 1980. urteHurbilen zegak 1,25 ume b

arte ugalkoat baino gehekoa. Horren

Arabako Ibme bakoitzakkan batez be

hauetan, ugandian gertendu beharada EAEkoasunak %5 e

MEN EZAU

k azken urteema izan zirta, oso ezbe

hamarkadareadan, 20 eta

haurren bat gehiagoko e

KUNDEA ADÍSTICA

TASUNARE

ia adierazle a kopurura, eerregistratzen75eko batez o beharrezko emakume

ean, ugalkorako batez be

hartuta, errk esan nahi seme-alaba tik, hirugarre

kualdeetan 1du. Hain zuzunak Erkidegietan, gehiagean, eskualdoena Arababakarrik izan

ortasunak beiago izan zun atzetik Toarrek aztertu. 2005ean, este.

galkortasunatatu dira, har da Gipuzo batez beegin du gora

UGARRIAK

etan gutxitzeren emakumerdina izan zeen amaierara24 urtera bit

izandako ememakumeena

EN ADIER

bakar bateraesan daiteken denarekin

besteko 2,oak diren 2,bakoitzeko 1rtasun indizeestekorik beh

az aurreikusdu emakumgutxienez iz

en mailako

980 eta 2005zen ere, mailgo osoan bezgo edo gutxide batean ereko Errioxa iz

n zituen.

eherakada hauten emakumolosa eta Plu den aldi oeskualde guz

aren beherakain zuen er

zkoako eskustekoa bain.

K

ea eragin zumeen adinaen. 2012an, a arte, berritartekoak ere

makumeen %a da, jaiotza

RAZLEAK

a murrizten be EAEko ugalderatuta.

67 seme-al1etatik ere o1,42 seme-aea Alemaniaherago (1,58

sten da emmeen laurdenzango dituzteedo gehiago

5 bitartean ula horretako zalako joeraiago, eta 19e ez zen gaizan zen, 2,0

andia izan zmeak. Urola lentzia-Mung

osoko ugalkoztietan emak

kadarik handre Arabako ualdeetan, Dno txikiagoa

uen faktoreeren araberatalderik uga

iz, aurretik e aurretik zeu

%80,3k 30 ua guztien %4

P

badugu, adibgalkortasuna

2012an batabetatik osooso urrun. Ialaba dira eakoaren ant) eta Frantzi

akumeen %n batek semela eta hamaoko ugalkort

ugalkortasunadierazle de izan du: 19895etik 2005enditu datu ha

05 umerekin;

zuen; soilik zKostan emagia izan zireortasun txikiekume bakoitz

dienak (%40eta Bizkaik

Donostialdeaa izan dela

etako bat amako banakeariena 34 urtezeuden 25 uden.

urte edo geh40,3. Beste a

PANORAMA D

bidez emakubeheko mu

ez besteko o urrun eta ndizerik txikita Gipuzkoatzeko mailanatik (2 seme

%75ek seme-e-alaba bat rretik batek htasunaren ja

ak izan dueemografikoak80 eta 1995 era hobera eau: emakume baina, Deb

zazpi eskualn zen indize

en 1,1 umerena izan zutzak batez be

0tik gora) Arko hiriburuaan izan ezia; are geh

ma izateko ata, aurreko etik gorako eeta 29 urte

iago zituen. alde batetik,

DEMOGRAFIK

ume bakoitzeugetan dagoseme-alababelaunaldie

iena Bizkaiaa erdian gern dago (1,3e-alaba) eta

-alaba bat gere izango ehirugarren baitsiera %90

en bilakaerark dauden azkbitartean behegin zuen, ge bakoitzeko

babarrenan e

ldetan zeudee altuena, barekin. Urte ten: 0,66 semeste seme e

rabako Lautak dauden ik, ugalkortaiago, Deba

adina atzerathamarkade

emakumeei zera bitarteko

Talderik ugahamar ama

Txostena KOA 2014

13

eko batez ela, gure kopurua

en arteko ak dauka, ratzen da 38 seme-Suediatik

gutxienez ez duela; at izango

0ekoa da

i buruzko ken urtea hera egin gutxi izan o 2,1 ume emakume

en seme-aina soilik horretan, me-alaba

edo alaba

adan eta lekuetan. asunaren

abarrenan

tzea izan etakoekin zegokien; ak; 80ko

ariena 35 tatik lauk

30 eta 3batez behandiak Danimar

Mende hbeherakabeherakobitarteanatzerriko

0%

10%

20%

30%

40%

50%

0

5

10

15

20

25

30

35

40


34 urte bitartesteko adina

dauzkaten rka (30,7 urte

8. g

honetako lehada handienoen taldeek n pixka bat o gazteei esk

9. gr

1986

1987

1988

1989

0

5

0

5

0

5

0

5

0

C.A. de1998 199

KUNDEA ADÍSTICA

tean dauzkat 33 urte izanherrietakoa

e) edo Alema

grafikoa. Jai

henengo hamna izan zue

eta 35 urtegora egin d

ker, hauek um

rafikoa. Ezko

1990

1991

1992

1993

≤19

e Euskadi99 2000 2001

te; 30 urte bn zen, aurrekak –adibidezania (30,6 ur

otzen bilaka

markadan, 2na 25-29 ure edo gehiau 25 urte bme gehiago i

ontzatik kan

1993

1994

1995

1996

20-24

Álava/Ar2002 2003

baino gutxiagko urtekoa baz Italia eta rte)– baino h

aera, amare

25 eta 34 urtrtekoa izan gokoek garraino gutxiagizaten baitute

npoko jaiotz

1997

1998

1999

2000

25-29

raba2004 2005

P

gokoak, berraino handiag

Irlanda (31andiagoak.

n adina aint

te arteko amzen (5,6 ehrantzi handiagorekin amae.

zen bilakaer

2000

2001

2002

2003

30-34

Bizkaia2006 2007 2

PANORAMA D

iz, %19,7 begoa (32,8) et1,5 urte), H

tzat hartuta.

ma-taldeek behuneko-puntuagoa hartu d

izandako e

ra, 1998-2012

2004

2005

2006

2007

≥35

2008 2009 20

DEMOGRAFIK

esterik ez dita batez besHolanda (30

. (%)

ehera egin zu). Aitzitik, 2dute. 2007

emakumeen

2 (%)

2008

2009

2010

2011

Gipuzkoa010 2011 201

Txostena KOA 2014

14

ra. Amen teko adin

0,9 urte),

zuten eta 25 urtetik eta 2009 kopurua,

2011

2012

2

Gurasoaurteetangurasoa2000. ur

10. gr

2012. ururtebeteurte arte

Jaiotzenalaba glehenenggorakoabigarren


ak ezkondu . Denboraldik ezkondu grtean %15,2r

rafikoa. Ezko

rtean ezkont igaro baino

eko aldian ge

n hurrenkera uztien sekugoak edo bk. Banaketa tokian jaioa

11. graf

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

1996

KUNDEA ADÍSTICA

gabe zeude zabalagoa k

gabe zeudelaraino igo zen

ontza barruk

tza barruan o lehen; motaertatu ziren, ja

kontuan haruentzian duebigarrenak iza hori aurrek, %37.

fikoa. Jaiotz

1996

1997

1998

ela jaiotako ukontuan harta jaiotako um kopurua eta

ko jaiotzen h

jaiotako uma honetako jaiotza guztie

rtzen baduguen tokia kozan ziren; bko urtekoar

zen bilakaer

1999

2000

2001

Espainiatarr

umeen ehuntuz gero, datmeen kopurua 2012an jaio

banaketa (%hartuta. 201

meen artean,jaiotza gehieen %52,9 iza

u, hau da, jantuan hartu

baina soilik ren antzekoa

ra, amaren n

2002

2003

2004

ra/Española

P

nekoak hazttu hauek ateua %1,5 izaotza guztien

%), ezkontza2

soilik %3,5enak gurasoan ziren haue

io den ume uta, 2012. uumeen %8,a da: lehen

nazionalitate

2005

2006

2007

Atzerrit

PANORAMA D

eko joerarekra ditzakegun zen; 1990%35,9 izan z

atik igarotak

jaio zen guak ezkondu zek.

bakoitzak emurtean jaio 6 ziren hiruengo tokian

ea kontuan

2008

2009

2010

arra/Extranjera

DEMOGRAFIK

kin jarraitu du: EAEn, 1970. urtean %7ziren.

ko denbora a

urasoak ezkzirenetik urte

makume bateziren umee

ugarrenak edn jaioak, %5

hartuta.

2011

2012

Txostena KOA 2014

15

du azken 75. urtean 7,7; baina

aintzat

ondu eta e 1 eta 4

en seme-n %91,4 do hortik 54,7; eta

2012an urtekoa guztien ahurren. E30 urte %11,4 izatzerrita


EAEn jaio zbaino askozartean %23,Emakume atbaino gutxia

zan ziren. Amrren artean 2

KUNDEA ADÍSTICA

ziren umeenz handiagoa1 multzo hortzerritarrek, gagorekin izama guztien ba29,6.

n %17aren a izan da, orrretan sartu gainera, gaztn zuen umeatez besteko

amak atzerrirain arte ez zen, eta Bizteago izatene bat, bainao adina 33 ur

P

tarrak izan zbaitzen %3kaian eta Gi

n dituzte umeadin-tarte h

rte izan zen.

PANORAMA D

ziren; kopurura heltzen. Apuzkoan %1

eak; emakumhorretako emEspainiarren

DEMOGRAFIK

u hau aurreAraban jaiot16 eta %15, me atzerritarrmakume espn artean 33,7

Txostena KOA 2014

16

eko 2000. tako ume hurrenez

ren %46k painiarrak 7 urte eta

(a) Behi

Heriotzebiztanlekluzetasuaurreko kopurua biztanlee

3.1. HE

Erkidegoantzeko ezberdintasa %2bik eraghandienabatean bdu.


in-behineko datuak

en Estatistikako heriotza una areagotu

tarteetako bgehitu egin

en kopurua.

ERIOTZEN

o osoan %42gehikuntza i

n izan zirela i9 soilik gehiin dute gehia aztertutakobiztanleak ga

KUNDEA ADÍSTICA

3ak erakustekopuruak),

u egin da. Hbiztanle gutxi

da, pixkana

N BILAKAE

2 gehitu da hizan du. Bainikusiko dugutu da; Gipuzkuntza hori: o aldi osoanazteagoak iz

12. gra

3. HEen duenez,

etengabe hHau da, 65 ago hiltzen d

aka gehitzen

ERA

heriotzen kona lurraldeak. Araban geh

zkoan, aldiz, batetik, 198

n eta, ondorizan dira eta,

afikoa. Hilko

ERIOTZEAEko heri

hazi dira; baurte eta ge

delako; era joan delako

opurua 1980 k banaka azthitu da gehie%53 gehitu

80tik Arabakoioz, heriotze, orduan, hir

ortasun-tasa

P

ZAK iotzen kopuaina EAEkoehiagoko bizberean, bizta

o hiltzeko au

eta 2012 bittertzean Araen heriotzen da hildakoeo biztanleen n kopurua e

ru lurraldeeta

ak mila bizta

PANORAMA D

rua, eta hilbiztanleen

ztanleen koanle zaharrekera gehiene

tartean, eta ban eta Gipukopurua (%6

en kopurua ekopuruak iz

ere gehitu zeatik hilkortas

anleko.

DEMOGRAFIK

lkortasun-tasbatez best

purua handenen arteko eko adinetan

hilkortasun-tuzkoan bi eg64) baina hilketa tasa %51zan zuen hazen; eta bestesun-tasa txik

Txostena KOA 2014

17

sak (mila teko bizi-iagoa da heriotzen n dauden

tasak ere goera oso kortasun-1. Arrazoi zkunderik etik, hein iena izan

Europandira. Gaeta 32 uhilkortasbaita mhilkortasherrialdeegin diraegunen

Heriotzepertsone99 urtetigorako p

3.2. BIZ

Jaioteguurte edoEAEko kopururi(71 urte 8,5 gizobakoitze

60

65

70

75

80

85

90

1980

Ba


n egoera ezbur egungo Eurte igaro ossun-tasek izamediterraneoksun-tasek goeak sartuko la. Dena denbatean herria

en datuen men heriotzen ik gorako pepertsonen ha

ZI-ITXARO

uneko bizi-itxo epealdi jakigizon zein k handienak gizonentzat,nentzat. Bes

ean, eta ema

13. grafik

1980

1981

1982

1983

1984

atez

KUNDEA ADÍSTICA

berdina izan Europar Batastean ‰9,9ran duten bilako herrialdeora egin duirateke; horie, Europan 6alde guztieta

multzoan, oskopuruak go

ertsona gehiamar heriotza

OPENARE

xaropena, unin batean jaiemakumeek lortu dituzte, 78,5 emakuste modu bakumeek, ald

oa. Bizi-itxa

1985

1986

1987

1988

1989

Gizone

da: hilkortasasuna aintzara jaitsi zen.kaeraren ara

eak eta Euute. Eta bigetan, 1980tik5 urte eta g

an gehituko d

so nabarmenora egin dueenak emaku

atatik zortzi g

EN BILAKA

ne jakin bateiotako biztan

k bizi-itxarope: 79,5 urte gumeentzat) ikatean esandiz 2,8 hilabet

aropena jaio

1989

1990

1991

1992

1993

ezkoak/Varones

sun-tasek pixat hartuta, 19. Baina Euroabera. Lehenropako ekiagarren multzk 2012ra, tasehiagoko bizdira hilkortas

na den datuela: 1980an 1umeak dira, gertatzen ba

AERA

ean adinen anleriaren bizipenaren etengizonek eta 8kusita, bizi-ita, gizonezkote gehiago u

otzean, sexu

1994

1995

1996

1997

1998

Ema

P

xka bat behe980. urtean Bopako herrianengo multzoaldeko herrizoan Europsek pixka batztanleen kopun-tasak.

u bat da 117 soilik izan32 urte hau

itira.

arabera dago-luzeraren gngabeko haz85,9 emakumtxaropena 7,oek 3,2 hila

urte bakoitzea

uaren eta urt

998

1999

2000

2001

2002

kumezkoak/Mujer

PANORAMA D

era egin duteBatasuneko aldeekin bi moan, EAE saialdeak ere;

pako erdialdt behera egin

purua gero e

00 urte etan ziren, bainauetan talde h

oen hilkortasutxi gorabehzkundea iza

meek. Orain 34 urte igo dabete gehiagoan.

teen aldeare

2003

2004

2005

2006

2007

res

DEMOGRAFIK

e edo mantetasa ‰10,6

multzo egin artuko litzate; hauetan

deko eta ipan dute edo m

eta handiago

a gehiago da 2012an, ahorretan ehu

suna kontuaherako adieraan dute, eta32 urteko ada emakumeeo irabazi dit

en arabera 20

08

2009

2010

2011

2012

Alde

Txostena KOA 2014

18

endu egin izan zen daitezke, ke, baina guztietan arraldeko

mantendu oa denez,

auzkaten ldiz, 289. un urtetik

n hartuta azlea da.

a 2012an ierazleak

entzat eta tuzte urte

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

9,020

12a

Sexu biehandienaherri gar

1980 eteskualdeArabakobatez egehikunt

Gizonenurte) etaitxaropentxikiak izhutsaren Hala eregehikuntbizitako joera hoeta 2005lehen urt 25 urte kalkulatz1980. urda hain a Lurraldejoera hoapur bat3,6 urtehandienahandienaondorioz Bizkaikohain zuzgeroagogizonen

3.3. BIL

Osasun Sailkape(6.149 heta urru%9,4 (1.

14. grafbatez ereragileak


en bizi-itxaroaz –8,6– geratu gutxik es

ta 2005 biteka izan dueo eskualdeetere emakumtzarik handie

n bizi-itxaropa emakumeenak indize tzan dituzte bn hurrengoa

e, bizi-itxarotzaz gaineraurte kopururi ondo ikus 5ean 0,6 urtte 1ekoa zen

horietan zezean ikustenrtean 8,4 urtealdaketa nab

ak aztertutaori, nahiz etat azkarragoa koa izan daa eta txikiena izaten jarrz gertatzen d

o eta Gipuzkozen, alderik , aldea txikiartean.

LAKAERA

Mundu Eren Estatistikoeriotza). Genago egon d915) eta %4

fikoan ikus dre tumore etak ziren; tum

KUNDEA ADÍSTICA

openaren arteroztik, batik san dezakete

artean (200en bilakaerartan erregistr

meen kasuaenak, nahiz e

enean gehiken bizi-itxarotxikiagoak zibi sexuei daizan da.

openak 1980a, homogeneua homogendaiteke: 198tekoa. Emakn eta azkene

ehar, bizi-itxa da gizonezkekoa zen etabarmenik em

a, Arabako ea hasieran eizan da: 198

a (1980ko 5na dauzkateraitzen du. Hda.

oako eskualdhandiena Giagoa zen; g

A HERIOTZ

rakundearen oaren araberro, zirkulaziodira arnasar

4,7 (956), hur

daitekeenez,a zirkulazio-smoreak %2

teko aldea 6bat heldurik

e hain bizi-itx

05a da daturen azterketaratutako bizian. Baina Beta aurrerago

kuntzarik hanopenean Arituela. Araba

agokienez, et

0 eta 2005 eizatzeko joeizatzen joa

80an Araba ekumezkoen aean 0,8koa.

aropen handkoen bizi-itxaa 2005. urtea

man: aldi horr

eskualdeetanezberdintasu80an aldea 6,9 urteetatik

en Arabako Hori, neurri h

deetan, aldiaipuzkoako ggutxieneko a

ZAREN ER

Gaixotasunra (10. berriko sistemarenri eta digestirrenez hurren

, heriotza-kasistemaren g7renak. Era

6,6 urte txikiak gazteenenxaropen han

uak eskuraga ere egin dei-itxaropenakBizkaiko eso balio txikien

ndiena izan rabako Lautaako gainerata Arabako

bitartean izaoera izan daan da. bitarteeta Bizkaiko artean ere g

diena eta txaropenak etean 2,8 urtekoretan zehar 4

n gertatu daunak askoz h6,4 urtekoa zk 2005eko 2

eskualdeen handi batean

aren lehenengizonen artealdea 0,5 ur

RAGILEEN

nen eta Oskuspena), 20 gaixotasuneioari lotutakon; azkenik, k

ausen propogaixotasunetagile-multzo

P

agoa da ora heriotza-tasdia daukatel

garri daudenezakegu. Ikuk Bizkaikoa skualdeetan nak izan.

duen eskuaada (8,7 urtko eskualdeHaranetako

an duen bilaa; hau da, ez. Lurraldebizi-itxarope

gutxitu da ko

xikiena izan engabe beheoa. Bestalde4,5 urte gutxi

a gehien bizhandiagoak

zen; 2005ean2,3 urteetara

arteko alden, eskualde

ngo urteetanan eman darte izatera i

N ARABER

sasunarekin 012an, heriotek eragin duo gaixotasunkanpoko kaus

ortzioak aldatan. 1990ean

bi horiek

PANORAMA D

ain dela 20 usa handien oa, bereziki e

n azken urtus dezakegun

edo Gipuzkeman dira

aldea Donostte). Baina e

eek 25 urtetagizonezkoen

akaeran datEAEko lurra mailan eta nen arteko a

opuru hori, b

duten eskuera joan den , emakumeetu da.

zi-itxaropenaizan. Gizone

n, aldiz 2,4koa). Hala eta eak lurraldeehorien biztan

ez zen haina, 2,9 urtekoritsi zen Biz

RA

lotutako Atzen %30,3 tte heriotza g

nen ondoriozsengatik 715

tu egin diran azken horiazken 22 u

DEMOGRAFIK

urte egon zeondorioz. Demakumeen k

rtea) bizi-itxanez, epealdikoakoa gain 25 urte

tialdea izan egia da 198an zehar gen kasuan ha

turik garrantalde-eremue gizonezkoealdea 2,8 urtbaina hein tx

ualdeen artebilakaera iza

en arteko ald

ak homogeneen artean, ho; emakumee

guztiz ere, etako eta snleria-tamain

n alde handiroa. Hogeita zkaiko eskua

Arazoen Natumoreek eragehien, 5.736zko heriotza5 hil dira.

a azken 20 iek heriotzenurteotan iza

Txostena KOA 2014

19

en alderik ena dela, kasuan.

aropenak horretan ditu ditu, hauetako

da (10,8 0an bizi-ehikuntza azkundea

tzitsuena, en artean en artean ekoa zen

xikiagoan:

ko aldea an duela:

deetan ez

eizatzeko hurbilketa en artean

indizerik exuetako

na txikien

rik eman; bost urte aldeetako

zioarteko agin dute 6, %28,3; kopurua

urteetan, n %36ren an duten

bilakaeraehunekomurriztu gutxiagogainerak

Gaineraknerbio shandiena2.421 pegaixotasgeroztik zuten ga

Heriotzesistemakhurren), garrantz

1990. urgaixotasdituzte egainerak

Azken hgaixotas

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1990


aren ondorioo horretatik

dira. Arnas o eragin dituzko eragileek

ko eragileensistemako ga izan dutenertsona. Gai

sunaren zaba(urte horret

aixotasun hor

en kopurua eko gaixotasu

baina emaia daukate (%

rtean egoerasunen kopurueta gainerako eragileen

hauek igo sunen ondor

1991

1992

1993

TuArKa

KUNDEA ADÍSTICA

oz gero eta behera daueta digestio

zte, baina oraizan dute ha

14. gr

n artean askgaixotasunakak. Urte horrixotasun degalkuntza izatan hasi zireri eta 2012an

ezberdina izanak baino ge

akumeen art%31,0 eta %

pixka bat ezuak antzekoako gaixotasbarruan sart

dira gehienrioz; gainera

1994

1995

1996

umoreak/Tumorrnas sistema/Sisanpo-kausak/Ca

gehiago arde. Aldi horo gaixotasunaindik ezin dzkunderik ha

rafikoa. Heri

kotariko gaixk. Bi hauek retan 704 pegeneratiboenn da; gaixot

en izen horren 673 pertso

an da gizoneehiago izan dtean gaixota

%30,2 hurrene

zberdina izanak izan ziren unen kopurtzen diren ga

emakumeeako eragileen

1997

1998

1999

resstema respiratoausas externas

i dira hurbiltrretan, kanpnek, aztertutada esan etorkandiena: 199

iotzak eta ho

xotasunak sdira, hain

ertsona hil zirn eragileen atasun honen

rekin identifiknak.

en eta emakdira gizonen asun kardioez hurren).

n zen. Gizon (biak %30),

rua murriztu aixotasunak.

en artean, n barruan %

1999

2000

2001

2002

Zorio T

G

P

tzen: lehenepoko kausak ako aldiko akizunean hor90. urtean %

orien eragile

sartzen dira,zuzen, 199

ren gaixotasuartean daturn bi aldiz kakatzen). 199

kumeen arteartean (heribaskularrek

nen kasuan tubaina gero tedo mante

gaixotasun %29 ziren e

2002

2003

2004

2005

Zirkulazio sistemTxegoste sistemGainerakoak/Re

PANORAMA D

engoak %301990eko %

azken urteetarrela gertatuk15,9 ziren et

eak. %

hala nola: 90. urteaz gun horien onrik esanguraasu gehiago 99. urtean 30

an. 2012an, otzen %37,5eta gainera

umoreen etatumoreek heendu egin d

mentalen eta 2012an

2005

2006

2007

2008

ma/Sistema circma/Sistema digeesto

DEMOGRAFIK

0 dira eta b%6tik 2012koan, gero etako denik. Heta 2012an %

buru-nahasgeroztik haz

ndorioz, bainaatsuena Alzh

gertatu dira04 pertsona

tumoreak z5 eta %25,7, ako kausek

a zirkulazio-seriotza gehiagda. Salbues

eta nerbio-s%50,3raino

2008

2009

2010

2011

rculatorioestivo

Txostena KOA 2014

20

igarrenak o %3,4ra

a heriotza eriotzaren 22,8.

steak eta zkunderik a 2012an

heimerren a 1999az k pairatu

zirkulazio-hurrenez antzeko

sistemako go eragin

spen dira

sistemako igo dira.

2011

2012

Gainera,Alzheime2012. uhurren.

Heriotzabilakaera2012an arrazoietburuaz beragin ohildako 5pertsone

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

1990


, gaixotasunerren gaixotartean emaku

15. g

a eragin dutea nabarmen80. Murrizk

tatik lehenebeste egindaso handia iz5.255 pertsoetatik %73,2

1991

1992

1993

Gizonezkoen TuGizonezkoen zirGizonezkoen kaGizonezkoen ga

KUNDEA ADÍSTICA

n horiek femasunaren onumezkoen h

grafikoa. He

en kanpoko du behar daketa horren ngoa izan dakoak 100 kan dute gizonetatik ia %7izan ziren gi

1994

1995

1996

umoreak/Tumores varkulazio sistema/Sisteanpo-kausak/Causas ainerakoak/Resto hom

minizatzen andoriozko heheriotza hori

riotzak, gen

arrazoien ara. 1990. urte

ondorioz, da 2006. urtkasu gehiagoonezkoen art75 gizonak zzonezkoak.

1997

1998

1999

ronesema circulatorio varoexternas varones

mbres

ari direla emeriotza gehieek guztizkoa

neroaren eta

rtean zirkulazean 381 heralabaina, beteaz geroztiko izan zirentean: 1990 etziren eta aldi

2000

2001

2002

ones

P

maten du. enak emakumaren %65,6

a heriotza-ka

zio istripuen riotza eraginere buruaz k. Aztertutak, zirkulazio ita 2012 bitar horretan be

2003

2004

2005

EmakumezkoenEmakumezkoenEmakumezkoenEmakumezkoen

PANORAMA D

Bai dementmezkoetan e

eta %73,7

ausaren ara

ondoriozko n zituzten zir

beste egiteko aldiaren istripuak bairtean zirkulazre buruaz be

2005

2006

2007

2008

n tumoreak/Tumores n zirkulazio sistema/Sn kanpo-kausak/Causn gainerakoak/Resto

DEMOGRAFIK

tzien ondorieman ziren;

izan ziren

abera.

heriotzek izrkulazio istriea hiltzeko azken urteano. Bi arrazzio istripuen este egin zut

2008

2009

2010

mujeresSistema circulatorio msas externas mujeremujeres

Txostena KOA 2014

21

ozko bai izan ere, hurrenez

zan duten puek eta kanpoko

an, beren zoi horiek

ondorioz ten 3.723

2011

2012

mujeress

Tradiziozemakumberandugorabehezkontze

4

2012an 1978. ugutxiagoda, eta It

Ezkontzedira azke%38 guturtean 1epealdia%26,4. gutxiago

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

1978

(a) Behin


z, seme-alabmeen ugalko

ago ezkonduera, EAEn oen azterketa

4.1. EZKO

sexu ezberdrteaz gero k

o izan dira. Etalia, Portuga

en kopuruaren 44 urteetatxiago taseta10.500 izan an, 2004 eta Jaitsiera ia

o izango direl

1979

1980

1981

1982

1983

n-behineko

KUNDEA ADÍSTICA

bak ezkonduortasuna muuz gero, antioraindik hiru

oraindik ere

ONTZEN B

dineko bikotkopururik tx

EAEn mila bial eta Espain

en bilakaeraan. 1978tik 1an. 1985 eta ziren. Alab2012 bitartekonstanteakla.

16. grafik

1983

1984

1985

1986

1987

C.A de E

4. EZKu ostean izanugatzen zuteisorgailu erajaiotzatik bi garrantzitsu

ILAKAERA

een ezkontzikiena izan iztanleko 3,5nia osoko ko

an nahiz ezk1985era jaitsa 2004 bitarbaina, urte ean, ezkontzk izan direne

koa. Ezkontz

1988

1989

1990

1991

1992

uskadi

KONTZn dira; berazen. Ezkontz

aginkorrik ez ezkonduta d

ua da jaiotze

A

za guztien ada hori, eta

5 ezkontza dpuruak soilik

kontza-tasa gsiera handia rtean jaiotzehorietan ez

zen kopuruaez, esan da

za-tasa gord

1992

1993

1994

1995

1996

Araba/Álava

P

ZAK z, ezkontzen za gutxiago zegoenez, j

dauden bikotn eta demog

artean 7.729ka 2011. urtedaude. Kopurk gainditzen d

gordinen bilagertatu zen:n kopurua 9

zkontza-tasa k behera egaiteke datoz

dinak mila b

1997

1998

1999

2000

2001

Bizka

PANORAMA D

kopuruak etizanez ge

aiotza gutxiateen artean erafiaren azte

k EAEn bizitearekin alderu hau Europditu.

akaeran bi ep %37,5 gutx

9.800 inguru ‰4,7 ingu

gin du %23,1en urteetan

biztanleko.

2001

2002

2003

2004

2005

ia Gip

DEMOGRAFIK

ta ezkontzekro edo emago izaten zematen diraerketa egitek

tzea aukeraeratuta 325 pako txikiene

pealdi diferexiago ezkontz izan zen, e

uru izan zen1, eta ezkon

ezkontzak

2006

2007

2008

2009

2010

puzkoa

Txostena KOA 2014

22

ko adinak akumeak iren. Hori . Horrela,

ko.

atu zuten. ezkontza etako bat

ente egon zetan eta eta 2000. n. Azken tza-tasak gero eta

2010

2011

(a)

2012

(a)

1978tik, ezberdintxikienak12 urteezen bere

Lehenendugu: 20egoerek 2005ekobegiratutbat gutxdela 35 u

Eztei kozuzen ebehar deskualdeorokorraberen inLautadaazken es

Ezkontzaeskualdeindize alazken ur

Azkenik,adierazleizan zirezituen Elehenago

4.2. EZ

2012. urErkidegoEuskal A7.637 ez

Ezkontzabiztanleeaurretik, %17,7 g

Ezkondu1996an ehunekoezkontzeformaliza


hiru lurraldenarekin. Arabk, 34 urte hoetan tasarik te tasa.

ngo ezkontze012an gizon

modu mugo indizeekinta, datu horieiago ezkongurtekoarekin

opuruaren Inre, urte harten lehenengeek (Debabaa konpartitu, ndizeak gaiko EIS indizskualde hone

a kopurua se ugarik (besltuagoa izan rte horretan e

, hiriburuak erik altuena en Bilbo HanIS indize altuoko datuekin

ZKONTZEN

rtean sexu doan bizi izan Autonomia Ezkontza Erkid

agileen jatoen artean oseta %9 era

eografikoki u

u aurretik elkgutxieneko k

orik altuena len kopuruakatu dutelako

KUNDEA ADÍSTICA

eetako ezkobak hasieranorietan ia %5txikienak iza

en indizeari nen %48,9 egagabean ir alderatuta ek esan nah

gabe geratuk alderatuta; o

dize Sintetiktan egon zirgo gauza daarrena, Debaeta are gehiainerako eskzea adibidezetako biztanl

sexuak beresteak beste B

zuen; bainaemakumeek

dituzten eskizan zuen b

ndia eta Donouenak eta Arn alderatuta a

N EZAUGA

diferenteko zen (1.148 A

Erkidegotik kdegoan berta

orri geografispatu ziren. Hikin berean urrunago dau

karrekin bizi kopuruak zueortu zen, %5

k behera egiteuren arteko

ntzen bilakan ezkontza-t58 murriztu zan zituen eta

erreparatuz eta emakumeaungo balut

(%53,8 etai dute gizone

ko dela bere orduan, azke

koa eskualderen lurralde-a 1980an Eagoiena edo ago, intentsitkualdeetakoez, Debabarreleak Arabako

izita aztertzeBilbo Handiaa bi sexuen a

izan zuten le

kualdeetan, ai gizonezkoostia-San Serabako Lautaaldeak ez zir

ARRIAK

8.145 bikoteAraban, 3.96kanpo joan an egin ziren

koari dagokHaien arteanbizi ziren. Guden udalerr

ziren bikoteeen bizileku b59, eta harreteko arrazoieo harremana

aerek antzektasa gordin zen lurralde

a 2001. urtea

gero (Ezteieen %54,1 ete; horrek ea %58,5 hen erdia bainbizitzaren a

enean pertso

ez eskualde-maila honetEztei kopuru

Tolosaldea)tatea mantenen antzekoaenekoa baino Lautadakoa

ean beste dak eta Donosarteko aldeaehenengo ez

datu hauek oen eta bai eebastian; 20ada azken poren hain hand

e ezkondu z62 Bizkaian eziren bizitze

n eta 508 Erk

kionez, ezkn, bikoteen %ainera, bikot

rietakoak.

en ehunekoabera ezkonduezkero, hurreetako bat izaa.

P

ko ereduak jaltuenak izahorretako ta

az gero altue

i kopuruarenezkonduko lesan nahi durrenez hurno gehiago ezken aldian.

onen %100 e

aztertu ahaako azken daren Indize ) ez zutela endu edo hanak direla. Hno %40 hanak baino %2

datu esangurtia-San Sebak asko murrzkontzen kop

atera dira: emakumezko05. urtean, aostuan geratdiak izan).

ziren eta hoeta 2.619 Gipera. Bikoteakkidegotik kan

ontzen %76%65ek etxebteen %5,8 in

a gero eta hau baino lehenengo urteetaatezko bikot

PANORAMA D

arraitu dituzan zituen etasa; Gipuzkoenak, aldi ho

n Indize Sintirateke urte

du jaitsiera rren). Bainaedo emakum

Egoera osoezkontzen zir

al izan da 19datu eskurag

Sintetiko osezkontza-tasaditu ere egin

Horrela, 198diagoa zen. 3 gehiago ez

ratsu bat lorastianek) giziztu dira eta puru handien

1980. urteaoen artean ealdiz, azken u zen (nahiz

rietako 7.72puzkoan); bek ezkondu zpo.

6,5 erkidegoizitza partek

nguruko udal

andiagoa izan, soilik %19n %49ra iritseak ez ezko

DEMOGRAFIK

zte, baina inta aldiaren aoak, aldiz, leorretan %42

tetikoa), zerahorretan ezhandiak ego

a beste ikumeen erdia bao bestelakoaren.

980tik 2005egarriak. Nabso txikiak zaren jaitsieran dutela, eta 80. urtean 2005. urteazkondu dira.

rtu da. 1980zonezkoen ar

alderantzizkna.

an Arabako ere, eta hareeskualde ho

z eta hogeita

29 Euskal Aeste 416 bikoziren tokien

oko udalerrkatzen zuten lerrietakoak

an da azken k, baina 200si da. Azkenontzea izan d

Txostena KOA 2014

23

tentsitate amaieran

ehenengo 2 murriztu

a ikusten zkontzeko on direla spuntutik aino apur da orain

era. Hain barmendu euzkaten ako joera 2005ean Arabako

an, aldiz,

0. urtean, rtean EIS koak dira;

Lautadak en atzetik orrek izan

bost urte

utonomia ote, aldiz,

arabera,

ri bereko ezkondu ziren eta

urteotan. 07. urtean urteotan da, legez

17. g

2007. urzibil eta igaro ahizan zire

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

20

30

40

50

60

70

80


grafikoa. Ezk

rteaz gero, e2.271 ezkon

hala, ezkontzen eta 2012a

Ar

0

0

0

0

0

0

0

1990

1991

1992

KUNDEA ADÍSTICA

kontzak, ezk

ezkontza zibntza erlijiosoza zibil geron %70,6.

18. g

raba/Álava

1993

1994

1995

kontideen b

ilak erlijiosoao egin ziren, eta gehiago

grafikoa. Ezk

UdalerriUdalerriUdalerri

1996

1997

1998

1999

Araba/Álav

bizilekuen ar

ak baino geh eta azken ho izan da: 1

kontza zibile

Bizkaiai bera/Mismo mi mugakideak/Mi ez mugakideak

1999

2000

2001

2002

va Bizka

P

rteko hurbilt

hiago izan dhauetatik 151990ean ezk

en bilakaera

unicipioMunicipios colind

k/Municipios no

2002

2003

2004

2005

ia Gipuzk

PANORAMA D

tasunaren a

ira. 2012. ur ez ziren ka

kontzen %23

a. (%)

Gipu

dantescolindantes

2006

2007

2008

koa

DEMOGRAFIK

arabera. 201

rtean 5.458 atolikoak izan3,3 mota hor

uzkoa

2009

2010

2011

Txostena KOA 2014

24

2 (%)

ezkontza n. Urteak rretakoak

2012

Lurralde(%71) et

Ezkontzemaiatza izan diradu, bainafamiliak

1

Ezkontzakontrakoezkontzaberezia bigarren

Ezkontzaezkontid8.

0

50

100

150

200

250

Urt /


z lurralde, eta azkenik Ar

eko unea aeta urria bita

a nagusienaka EAEtik kanbatzeko.

19. grafikoa

a guztien ao joera ikus da zibilak; hoizan da. Hil ehunekorik

a-kopurua jadeen adina ig

Ene Ots / Feb

Araba

KUNDEA ADÍSTICA

ezkontza zibraban (%66)

aukeratzerakartean egin dk. Udako hilanpo egindako

a. Ezkontzen

rtean ezkondaiteke: zenbori gertatu dalabete honethandiena er

aisteaz gain, gotzea da. 19

Mar / Mar Apr / A

a/Álava

ilen ehuneko.

oan estaziodira, eta horiabeteen arteao ezkontzen

n hileko mug

ntza zibilen bat eta txikiaga, batez eretan ezkontzee hilabete ho

euskal gizar986tik, sena

Abr Mai / May E

Bizkaia

orik handien

onalitate naben artean iraan abuztuko artean hilab

gimendua, 2

proportzioa goa izan ezke, abenduanen kopuruakonetan izan d

rtearen ezkorren batez b

Eka / Jun Uzt / J

Gipuz

P

na Gipuzkoan

barmena emaila (1.303), ezkontzen k

bete hori auk

2012. 100 oin

hileka banakontzen kopun, urtarrileank behera egda.

ontzaren gainbesteko adina

ul Abu / Ago Ir

koa

PANORAMA D

n izan zen (

maten da: laekaina (1.28

kopuruak behkeratzen da s

narria = bate

atuz gero ezurua orduan

eta otsaileain du baina

neko ezaugaa 7,4 urte igo

a / Sep Urr / Oc

Fuera de la C.

DEMOGRAFIK

(%72), gero

au ezkontzat87) eta uztailherakada hasakabanatuta

ez bestekoa

zkontzen koeta gehiagoan. Abuztuaezkontza e

arririk garrano da, eta em

ct Aza / Nov Ab

.A. de Euskadi

Txostena KOA 2014

25

Bizkaian

tatik hiru a (1.205)

andia izan a dauden

a.

opuruaren izan dira

a hilabete erlijiosoen

ntzitsuena mazteena,

e / Dic

2012an ezkongaingurukobesteko

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

24

26

28

30

32

34

36

1986


20. grafiko

ezkondu zabeena, 32,9oa izanik; haadina 31,7 u

21.

Urt / Ene Ots /

1986

1987

1988

1989

KUNDEA ADÍSTICA

oa. Ezkontz

iren gizonez9. Adin horiekain zuzen, Eurte zen eta e

grafikoa. Le

Feb Mar / Mar A

1990

1991

1992

1993

Se

ak hilero, ho

zko ezkongk Europar BaEuropar Bataemakumezko

ehen aldiz ez

pr / Abr Mai / May

Zibilak/Civil

1993

1994

1995

1996

enarrak/Esposo

oriek ospatz

abeen bateatasunekoakasunean, ezoena 29,8.

zkontzen di

y Eka / Jun Uzt /

es Erlijio

1997

1998

1999

2000

os E

P

zeko modua

ez besteko k gainditu zitzkondu ziren

renen batez

Jul Abu / Ago Ira

osoak/Religioso

2001

2002

2003

2004

Emazteak/Espos

PANORAMA D

aren arabera

adina, 34,8uzten, bien an gizonezko

z besteko ad

a / Sep Urr / Oct

os

2004

2005

2006

2007

sas

DEMOGRAFIK

a, 2012 (%)

8 urte; emaarteko aldea

ezkongabe

dina.

Aza / Nov Abe /

2008

2009

2010

2011

Txostena KOA 2014

26

akumezko hiru urte en batez

Dic

2011

2012

Adin-tarturtean uegiten ja

Emakumgutxitzendagoenekasuan egin da 2

Ezkonduzen. EzkAlargunagizonak Dibortziahorien ko2012an dibortzio

EzkonduNafarroaartean; ABartzelo

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50


teei dagokieugariena) baarraitzen du e

22. grafiko

meen artean n doa. Azkeeko gainditu bezala, ema20 urte baino

u baino lehenkongabe zegak, ordea, ezia emakume

atuta zeudenopuruak nabberriro ezko

o-epaia lortu

u eta EAEtikara jo zutenArabakoak, na dituzte na

KUNDEA ADÍSTICA

nez, eta gizoino handiageta, era bere

oa. Ezkontid

pixkanaka gen adin-tarte

zuen 30-34akumezkoen o gutxiagore

nagoko egoegoen emakuz dira ezkoneak baino bn ezkonberribarmen egin ondu diren geta lau urte

k kanpo bizit. Helburuari batez ere, Bahien; Gipuz

Senarrak / E

≤24

onen kasuanoa izan da oan, 25 urtetik

deen banake

gehitzen doahorren kop

4 urterekin eartean ere 3

kin ezkontze

era zibila aintumeen ehunnberri guztieni aldiz gehiaak ez dira edu gora: %7gizonezko dbete baino le

tzera joan zidagokionez

Burgosera etkoakoak Fra

Esposos

4 25-29

n, 30-34 urteoraindik. 35 k beherakoa

eta, ezkonbe

a 30-34 urtepurua 1995. ezkontzen zi35 urtetik go

en diren ema

tzat hartuta, nekoa (%89,n %1era heago izan zireezkontza guz70 igo da gizibortziatuen ehen ezkond

irenek (416 z, aldeak data Errioxara antziara, Nafa

9 30-34

P

eko gizonen urtetik gora

ak gutxitzen j

errien adina

koen kopuruurtean hasi iren emakumorako emaztekumeen tald

ezkontzen ia4) gizonenaltzen. Alarguen, nahiz etaztien %10eraonen artean %43,6 eta

du dira.

bikote) bateaude, hiru hejoaten dira; arroara eta M

4 35-39

PANORAMA D

kopurua 25-ako ezkontidearraitzen du.

aren arabera

ua, eta ondozen gutxitze

meen kopurue gehiago dea.

a %90 ezkonaren (%89,3)unen artean a kopuru hoa heldu, baineta ia %100emakumezk

ez ere Madrierrialdeetan Bizkaikoek

Madrilera joa

Emazteak/Espo

9 ≥40

DEMOGRAFIK

-29 urtekoeneen ehunek.

a, 2012. (%)

orioz 25-29 uen, eta 2006ua. Gainera,ago eta ia d

ngabeen arte) antzekoa iberriz ezkon

oriek oso txikna 1996. urt0 emakumeeko dibortziatu

ilera, Kantabegindako e

Madril, Kantaten dira.

osas

Txostena KOA 2014

27

na (1997. koak gora

urtekoena 6. urtean gizonen

desagertu

ekoa izan zan zen. ndu ziren kiak izan. teaz gero en artean. uen %44

briara eta ezkontzen tabria eta

23. g

2005ekomota ho(%75,7).gizonezkbakarrik

1

1

(


grafikoa. Ho

o uztailean leorretako 74 . 2006. urteakoen arteko izan ziren, 2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

00

10

2005 (*)

(*) 2005eko uztail

KUNDEA ADÍSTICA

omosexualen

egeztatu zireezkontza b

an, sexu bereezkontzen

2012an 148 i

2006

Giaren 1etik

n arteko ezk

en homosexakarrik egineko pertsonekopurua txikzan ziren eta

2007

zonak/Hombres

kontzak, ezk

ualen artekon ziren, eta en arteko ezkiagoa izan a oraingoan

2008

s Em

P

kontideen se

o ezkontzak.gehienak g

zkontza gehiazen: %59,2sexuen artea

2009 2

makumeak/Muje

PANORAMA D

exuaren ara

Horregatik, gizonezkoen ago izan zen. Hurrengo uan kopuru be

2010 20

eres

DEMOGRAFIK

abera, 2005-2

urte horretaartekoak iz

n (guztira 16urtean 101 erdintsuak iz

11 2012

Txostena KOA 2014

28

2012.

an bertan zan ziren 69), baina ezkontza

zan dira.

2

Migraziobizilekuaestatistikduen ga

5.1. MI

2012n, E

– Ko– Er

m– Er

erHa

– Azaum

Laburbild%74an E

Migrazioarteko a

1988tik immigrazAlabainasaldoak

2000. ur1988. uraurrera aurrera ehorien kez izana

AtzerriragutxietsiadibideziraungipepertsonaHorrek ejarduketa

Antzeko ezkutatu


o-mugimendua aldatzea daka hori, urterrapena azter

IGRAZIO-M

EAEn, guztira

opuru horretarkidego barruugimenduakra berean, krkidegoaz kaauen artean zkenik, kanputonomia eugimenduak

duz, euskal EAE barruan

o-saldo osoaldea adieraz

2000ra bitarzioen (horiena, hurrengo ikur ezberdin

rteaz gero mrtetik 2007ra immigrazioeere gutxitu zopurua gutx

a.

ako emigraz egin da, im

z "erkidegokenagatiko bak “era ez-egesan nahi da bat amaitu

gauza bat uta ageri dire

KUNDEA ADÍSTICA

uen gaineko akarten mugro, eta horri r daiteke.

MUGIMEN

a, 194.969 k

atik, 96.092 uko mugime

k 48.608 izankanpoko edo

anpoko udale8.957 kasuta

poko edo erkidegoko u

k izan ziren. H

biztanleriaren izan da, eta

ak gure erkidzten du.

rtean migrazn kopurua geurteetan be

na hartu zue

migrazio-sald(goren puntn kopurua biren immigra

xiegi zenbate

zioen kopurummigrazio hokoak ez dbajak”, 2005gokian inskridu ez dela zen data, et

–kopuru txin atzerritarre

5. MIGEstatistikak imenduei buesker duela

NDUAK ET

asutan aldat

kasutan udaenduak, hau n ziren. o erkidegoazerri batean ean atzerritik

erkidegoaz kudalerri batHorietako 4.2

en %8,9k bia gainerako k

degoan bizile

zio-saldoa neehitu zen) eteherapena an.

do positiboaktua) immigrazbehera egitenazioak, bainaetsi izana eta

ua, bereziki orietako askodiren eta 5. urtean ebatuta egotemugimenduata horrek era

kiagoekin baen immigrazi

RAZIOurtero emat

uruzko inform gutxiko mig

TA -SALDO

tu dira ohiko

alerrian bertada, bai jator

z kanpoko eta helmuga EAErako mu

kanpoko 20.tean eta h274 emigraz

izileku aldakkasuetan erk

eku-aldakete

egatiboa izata emigrazioapurka mote

k izan ziren,zioen kopurun hasi zen,

a atzerritar gea itzuli direna

atzerriko no administraaldi batera

ezarritako peagatiko bajaa bera jasotagotzi egiten

ada ere– geioen kasuan.

P

OAK ten digu Eus

mazioa. Eustagrazio-fenom

OAK

bizilekuak:

n aldatu zirerria bai helm

30.109 immEAEn duten

ugimenduak .160 emigrahelmuga guioren helmug

ketaren bat kidegotik kan

en eraginez

an zen 1988ten (pixkanak

eldu zen eta

, batez ere ua 5 aldiz haeta emigrazehiago dagoak edo bigar

nazionalitateazio-modalitaako egoitzarozedura, e

ak”, Europar tzen, baizik du emigrazi

ertatzen da .

PANORAMA D

skal Autonomatek 1988. ueno horrek g

en bizilekuakmuga EAEko

igrazio izann mugimenduizan ziren.

azio gertatu ure erkidegoga atzerria iz

egin du 201porakoa.

gertaturiko s

tik 1991ra %ka gutxitzen

a 2000. urte

immigrazio gandiagoa izaioena %30,7ela kontuan rrenez emigr

ko pertsoneate diferentee

baimena edo atzerrikbatasuneko eta epe ba

oaren data z

"ez-egitezko

DEMOGRAFIK

mia Erkidegorteaz gero lagure erkideg

. udalerrietan

n ziren. Jatouak izan zire

ziren. Jatootik kanporzan zen, gain

12an. Mugik

sarreren eta

%75era murrjoan ziren)

ean EAEko

gehiago izann zen. Urte h7 gehitu zenhartuta gert

ratu dutenak

ena, azken etan biltzen

duten atzko nazionalit

herrietakoakat edo admizuzena esleit

o altak" erro

Txostena KOA 2014

29

oan ohiko antzen du goan izan

n dituzten

orria gure en horiek.

rria gure ra duten nera.

kortasuna

a irteeren

riztu zen, eraginez. migrazio-

n zelako. horretatik

n. 2007tik a daiteke

k zenbatu

urteotan direlako, erritarren tateetako k ere bai. nistrazio-tzea.

otulupean

2012, EApertsonakalkulatugehiago aldean migrazioditu migbiztanle

Migraziokalkulatuzuen lauzuten bizurtera ar

-15.0

-10.0

-5.0

5.0

10.0

15.0

20.0


AEk migrazioak joan direu ziren 17.1

izan zituen;saldoa %54

oagatik; 2007razioagatik, irabazi zitue

24

o-tasa garbiauta urte horrurogeiko hamztanleak edurte, urte hone

000

000

000

0

000

000

000

000

KUNDEA ADÍSTICA

o-saldo posinak baino 106 lagunen ; beraz, kop4 txikiagoa 7an, aldiz, 3.zehazki 370n.

4. grafikoa.

ak, hau da, imretako batez markadaren ukitzera igaroetan ikurra p

tiboa duen o1.129 gehiag

kopurutik opuru absolutuizan zuen. 827 biztanle

0 lagun; bost

EAEko migr

mmigrazio-tabesteko bizhasieran. Et

o zen; ondorositiboa izan

ondoz ondokgo direla kaoso urrun duetan migrazBeste alde irabazi zituet urte lehena

razio-saldoa

asaren eta emztanleriaren gtorkinak hartrioz, migrazion baitzen ber

P

ko hamahirualkulatzen daago. Lurraldzio-saldo alt

batetik, Aren. 2012an Bago, aldiz, a

aren bilakae

migrazio-tasagainean-, gutzen zituen o-tasa garbiarriz.

PANORAMA D

garren urteaa; hala ere, deka, Gipuzkuena zeukan

rabak 1.062 Bizkaiak ere rrazoi horreg

era, 1988-20

aren arteko aure Erkidegoaerkidegoa bak apur bat g

DEMOGRAFIK

a izan da. Etkopuru hor

koak 2.561 n eta 2007. lagun galdbiztanle batzgatik beraga

012

aldeak –urtean ikur aldaazen ere emgora egin zu

Txostena KOA 2014

30

torri diren i 2007an pertsona urtearen

du zituen zuk galdu atik 7.664

ebeterako keta izan

migratzen uen 2000.

Tasa hokontuan Araban gainera, hazkundzuen; eta

EAEko mbatezbesgehiagot

Tasarik gainditu

5.2. KA

2012an, udalerrie

Kanpokozuen eraizan zue

-10

-5

0

5

10

15

1988

1989


25. grafi

orri esker, ahartu gabe

eman zen mmigrazio-tas

de-erritmo gea Gipuzkoak

migrazio-tasastekoak baintan gainditu

handienak dbaitute; Bale

ANPOKO M

behin-behien eta Estatu

o mugikortasagina 2012. en kanpoko

1989

1990

1991

1992

KUNDEA ADÍSTICA

ikoa. Migraz

azterketa-unie. Ildo horretmigrazio-balasa garbi han

ero eta azkark, ikur positib

a garbia ‰0no zazpitik gozuen. Antzek

dauzkaten Aearrak, aldiz,

MIGRAZIO

neko kalkuuko gainerak

sun geografurtean. Mugmugimendu

1992

1993

1994

1995

C.A. d

zio-tasa garb

tate espaziatan, eta lurrantze ona endiena, Erkidrragoa izan doa mantendu

,5 izan zen ora puntu guko tasa dauk

Autonomia Er ‰15,8ra he

OAK

luen arabero udalerrien

ikoak Euskaikortasun-mo kopuru han

1996

1997

1998

e Euskadi

biaren bilak

alen gainekoralde-eremue

etenik gabe, degoko batedu 2008ra aru arren, tasa

2012an, hauutxiago izan zkan erkidego

rkidegoak Kaeldu dira.

ra, 67.582 eta atzerriko

al Autonomiaota hori ezbendiena, ‰38

1999

2000

2001

Araba/Ála

P

kaera, lurrald

o datuak alen araberak2012. urtera

ezbestekoa brte, eta 2012an gorabeher

u da, tasa hozituen baina bakarra Gaz

atalunia, Ma

izan ziren oen arteko o

a Erkidegokoerdina da hir8,8; Bizkaiak

2002

2003

2004

2005

va Bizk

PANORAMA D

deka, 1988-2

dera daitezkko alderaketaa arte, eta lbaino askoz 2ko amaieranra handiagoa

orrek autonoEuropako taztela-Mantxa

adril eta Kan

Euskal Auhiko bizileku-

o mila biztaru Lurralde Hk, berriz, ‰3

2005

2006

2007

2008

aia Gipu

DEMOGRAFIK

2012 (‰)

ke, biztanle a eginez gelurralde horrgoragokoa.

n tasa negatak dauzka.

omia erkidegasa zazpi pua da.

nariak izan d

utonomia Er-aldaketak.

anletik 31renHistorikoetan31,3 eta Gip

2008

2009

2010

2011

uzkoa

Txostena KOA 2014

31

kopurua ero, soilik rek zuen,

Bizkaiak tiboa izan

o guztien ntu baino

dira, ‰10

rkidegoko

ngan izan n; Arabak puzkoako

2012

biztanlerapur batautonom

26. g

2012an gatzerritikbolumenerkidego

2012an, etorritakokopuru hatzerriko

2012an, autonomziren. Hohonako Madril, Gzuten.

Atze

Beste A.E./

Naf

Cataluña-

Andalucía


riaren ‰26,9t txikiagoa iz

mia-erkidegoe

grafikoa. Mig

guztira 34.35k. 2007an an aldetik, bai ora datozen p

gure erkideo guztien %hori %48 txiko nazionalitat

kanpoko edmia erkidegokorietako 11.8erkidego ha

Galizia eta A

Panorama Demografikoa 2014 · AURKEZ Euskal eragiketa gertakar eta Migra Bestalde daude: 1...

Documents

Transcript of Panorama Demografikoa 2014 · AURKEZ Euskal eragiketa gertakar eta Migra Bestalde daude: 1...