PR-BI 11 - Zeberio · Gaztainondoa / Castaño (Castanea sativa) Irudiak: A. Domínguez Puntos de...

2
Upo pagadia I I Irumugarrieta Bedia, Galdakao eta Zeberio arteko mugan dago, eta ibilbidea bera bidegurutze horretan bertan hasten da. Mandoia mendiaren magalean, 490 metrora dagoen gunera heltzeko, Zubialde auzoan hasi eta Mandoiara doan mendi-ibilbidea hartuko dugu (PR-BI 11). Bidegurutzean dagoen egurrezko seinaleak San Segismundora joateko bidea zein den adieraziko digu, eta, bertatik, Upo (567 m) eta Artanda (554 m) mendietara igotzeko aukera izango dugu. Irumugarrietatik abiatuko gara, eta, bertatik, ikuspegi zoragarriaz gozatuko dugu. Hasiera batean, mendi-bidea lasai-lasai jaitsiko den arren, lehenengo bidegurutzera iritsi baino lehen hasiko da igotzen. Bertan, aurrera egingo dugu, Idurietako gailurrera eramango gaituen mendi-lerrora iritsi ahal izateko. Tontorretik, aurrera egingo dugu, harik eta Iduri mendi-lepora heldu arte. Bertan, hain zuzen ere, eskuineko mendi-bidea hartuko dugu, 160º inguruko bira egin ondoren. Hurrengo bidegurutzeraino jaitsi eta mendi-bide nagusiagoan sartuko gara. Ezkerrera jo eta bizkarraren inguruko mendi-bidea hartuko dugu. Bien bitartean, Upoko pagadiak eta tontorrak, San Segismundo baselizak eta Lekubasoko urtegiak eskainitako ikuspegi zoragarriaz gozatuko dugu. Antzina, eskualde honetan gaztainadi zabalak ziren nagusi, gaur egun gaztainondo zahar bat edo beste baino ez badago ere. Mendi-bidea utzi gabe, jaisten jarraituko dugu, harik eta Ubeta bordaren alboko bidegurutzera iritsi arte. Hain zuzen ere, ohiko egiturari eutsi dioten borda bakarrenetakoa da. Bertan, gure ibilbideak bat egingo du Saldarian eta Uriona auzoetatik abiatu eta San Segismundorantz doazen mendi-bideekin. Antzina, bailarok zeharkatzen zituzten mandazainek, merkatariek eta auzokoek erabiltzen zituzten bide horiek. Eskuinera joko dugu, eta, pinu-sailen artean, Atxiketagana bizkarra inguratuko dugu. Laster, beste bidegurutze batera helduko gara, eta, bertan, seinale bitxi batean adierazita dago norantz egin behar dugun, Mandoiara, Upora eta Artandara iritsi nahi izanez gero. Ausartenak Upo eta Artanda mendietako gailurretara igoko dira. Atseden hartzeko gogoa dutenak, ordea, “Upo Pagadia” jolasgunera edo San Segismundo baselizaren ingurura hurbilduko dira. Herrian bertan, Samarkondios esaten diote baseliza horri, eta Zaratamo eta Zeberio arteko mugan dago. Uztailaren 18an, meza eta erromeria egiten dira, eta Arrigorriagako, Zaratamoko eta Zeberioko bizilagunak joaten dira bertara. 1936. urteko erromerian, hain zuzen ere, Gerra Zibilaren hasieraren berri eman zuten bertan. Giramos hacia la derecha, bordeando entre plantaciones de pinos la loma de Atxiketagana. Pronto llegamos a un nuevo cruce de caminos, donde una curiosa señal nos marca las direcciones hacia Mandoia, Upo y Artanda. Los más atrevidos pueden acceder a las cimas de Upo y Artanda, mientras que los que quieran disfrutar de un merecido descanso pueden acercarse al área recreativa de “Upo pagadia” o al entorno de la ermita de San Segismundo. San Segismundo, popularmente conocida como Samarcondios, se encuentra en el límite con el vecino municipio de Zaratamo. Cada 18 de julio se festeja misa y romería a la que acuden los vecinos de Arrigorriaga, Zaratamo y Zeberio. Curiosamente, durante la romería del 36 se dio la noticia del comienzo de la Guerra Civil. Uriondo Irumugarrieta, en el límite entre Bedia, Galdakao y Zeberio, es el cruce de caminos donde tiene su inicio este recorrido. Ubicado en las laderas del monte Mandoia a unos 490 m de altitud, accedemos a este punto siguiendo el recorrido PR-BI 11, que partiendo del barrio de Zubialde se dirige al monte Mandoia. Una señal de madera instalada en dicho cruce indica nuestro destino, San Segismundo, desde donde podremos ascender a los montes de Upo (567 m) y Artanda (554 m). Partimos de Irumugarrieta, donde podremos disfrutar de una bella panorámica. La pista, que en un principio desciende suavemente, comienza a ascender poco antes de llegar al primer cruce, donde seguiremos de frente para acceder al cordal que nos guiará a la cima de Idurieta. Continuamos por la cresta hasta llegar al collado de Iduri, donde tomamos la pista de la derecha tras realizar un giro de unos 160º. Descendemos hasta un nuevo cruce, donde desembocamos en una pista mayor. Irumugarrieta Giramos a la izquierda para continuar por la pista que bordea la loma, mientras disfrutamos de una bella panorámica de la cima y el hayedo de Upo, la ermita de San Segismundo y el embalse de Lekubaso, entre otros. Antiguamente, esta zona estuvo cubierta de extensos castañales, de los que hoy en día apenas queda algún viejo ejemplar. Sin abandonar en ningún momento la pista, continuamos descendiendo hasta llegar al cruce de caminos junto a la borda de Ubeta, una de las pocas que conserva la estructura tradicional. En este punto nuestro recorrido se junta con las pistas que, partiendo de los barrios de Saldarian y Uriona, se dirigen hacia la zona de San Segismundo. Estos viejos caminos fueron utilizados en el pasado por mercaderes y arrieros a su paso por estos valles.

Transcript of PR-BI 11 - Zeberio · Gaztainondoa / Castaño (Castanea sativa) Irudiak: A. Domínguez Puntos de...

Page 1: PR-BI 11 - Zeberio · Gaztainondoa / Castaño (Castanea sativa) Irudiak: A. Domínguez Puntos de interés Zubialde - Mandoia PR-BI 11 Irumugarrieta - Upo - Artanda PR-BI 11.2 Loturak

Upo pagadiaI

IIrumugarrieta Bedia, Galdakao eta Zeberio arteko mugan dago, eta ibilbidea

bera bidegurutze horretan bertan hasten da. Mandoia mendiaren magalean,

490 metrora dagoen gunera heltzeko, Zubialde auzoan hasi eta Mandoiara

doan mendi-ibilbidea hartuko dugu (PR-BI 11). Bidegurutzean dagoen

egurrezko seinaleak San Segismundora joateko bidea zein den adieraziko

digu, eta, bertatik, Upo (567 m) eta Artanda (554 m) mendietara igotzeko

aukera izango dugu.

Irumugarrietatik abiatuko gara, eta, bertatik, ikuspegi zoragarriaz gozatuko

dugu. Hasiera batean, mendi-bidea lasai-lasai jaitsiko den arren, lehenengo

bidegurutzera iritsi baino lehen hasiko da igotzen. Bertan, aurrera egingo

dugu, Idurietako gailurrera eramango gaituen mendi-lerrora iritsi ahal

izateko. Tontorretik, aurrera egingo dugu, harik eta Iduri mendi-lepora

heldu arte. Bertan, hain zuzen ere, eskuineko mendi-bidea hartuko dugu,

160º inguruko bira egin ondoren. Hurrengo bidegurutzeraino jaitsi eta

mendi-bide nagusiagoan sartuko gara. Ezkerrera jo eta bizkarraren

inguruko mendi-bidea hartuko dugu. Bien bitartean, Upoko pagadiak eta

tontorrak, San Segismundo baselizak eta Lekubasoko urtegiak eskainitako

ikuspegi zoragarriaz gozatuko dugu. Antzina, eskualde honetan gaztainadi

zabalak ziren nagusi, gaur egun gaztainondo zahar bat edo beste baino

ez badago ere.

Mendi-bidea utzi gabe, jaisten jarraituko dugu, harik eta Ubeta bordaren

alboko bidegurutzera iritsi arte. Hain zuzen ere, ohiko egiturari eutsi

dioten borda bakarrenetakoa da. Bertan, gure ibilbideak bat egingo du

Saldarian eta Uriona auzoetatik abiatu eta San Segismundorantz doazen

mendi-bideekin. Antzina, bailarok zeharkatzen zituzten mandazainek,

merkatariek eta auzokoek erabiltzen zituzten bide horiek.

Eskuinera joko dugu, eta, pinu-sailen artean, Atxiketagana bizkarra

inguratuko dugu. Laster, beste bidegurutze batera helduko gara, eta,

bertan, seinale bitxi batean adierazita dago norantz egin behar dugun,

Mandoiara, Upora eta Artandara iritsi nahi izanez gero. Ausartenak Upo

eta Artanda mendietako gailurretara igoko dira. Atseden hartzeko gogoa

dutenak, ordea, “Upo Pagadia” jolasgunera edo San Segismundo baselizaren

ingurura hurbilduko dira.

Herrian bertan, Samarkondios esaten diote baseliza horri, eta Zaratamo

eta Zeberio arteko mugan dago. Uztailaren 18an, meza eta erromeria

egiten dira, eta Arrigorriagako, Zaratamoko eta Zeberioko bizilagunak

joaten dira bertara. 1936. urteko erromerian, hain zuzen ere, Gerra

Zibilaren hasieraren berri eman zuten bertan.

Giramos hacia la derecha, bordeando entre plantaciones de pinos la loma

de Atxiketagana. Pronto llegamos a un nuevo cruce de caminos, donde

una curiosa señal nos marca las direcciones hacia Mandoia, Upo y Artanda.

Los más atrevidos pueden acceder a las cimas de Upo y Artanda, mientras

que los que quieran disfrutar de un merecido descanso pueden acercarse

al área recreativa de “Upo pagadia” o al entorno de la ermita de San

Segismundo.

San Segismundo, popularmente conocida como Samarcondios, se encuentra

en el límite con el vecino municipio de Zaratamo. Cada 18 de julio se

festeja misa y romería a la que acuden los vecinos de Arrigorriaga,

Zaratamo y Zeberio. Curiosamente, durante la romería del 36 se dio la

noticia del comienzo de la Guerra Civil.

Uriondo

Irumugarrieta, en el límite entre Bedia, Galdakao y Zeberio, es

el cruce de caminos donde tiene su inicio este recorrido. Ubicado en las

laderas del monte Mandoia a unos 490 m de altitud, accedemos a este

punto siguiendo el recorrido PR-BI 11, que partiendo del barrio de Zubialde

se dirige al monte Mandoia. Una señal de madera instalada en dicho cruce

indica nuestro destino, San Segismundo, desde donde podremos ascender

a los montes de Upo (567 m) y Artanda (554 m).

Partimos de Irumugarrieta, donde podremos disfrutar de una bella

panorámica. La pista, que en un principio desciende suavemente, comienza

a ascender poco antes de llegar al primer cruce, donde seguiremos de

frente para acceder al cordal que nos guiará a la cima de Idurieta.

Continuamos por la cresta hasta llegar al collado de Iduri, donde tomamos

la pista de la derecha tras realizar un giro de unos 160º. Descendemos

hasta un nuevo cruce, donde desembocamos en una pista mayor.

Irumugarrieta

Giramos a la izquierda para continuar por la pista que bordea la loma,

mientras disfrutamos de una bella panorámica de la cima y el hayedo de

Upo, la ermita de San Segismundo y el embalse de Lekubaso, entre otros.

Antiguamente, esta zona estuvo cubierta de extensos castañales, de los

que hoy en día apenas queda algún viejo ejemplar.

Sin abandonar en ningún momento la pista, continuamos descendiendo

hasta llegar al cruce de caminos junto a la borda de Ubeta, una de las

pocas que conserva la estructura tradicional. En este punto nuestro

recorrido se junta con las pistas que, partiendo de los barrios de Saldarian

y Uriona, se dirigen hacia la zona de San Segismundo. Estos viejos caminos

fueron utilizados en el pasado por mercaderes y arrieros a su paso por

estos valles.

Page 2: PR-BI 11 - Zeberio · Gaztainondoa / Castaño (Castanea sativa) Irudiak: A. Domínguez Puntos de interés Zubialde - Mandoia PR-BI 11 Irumugarrieta - Upo - Artanda PR-BI 11.2 Loturak

ZEBERIO

PR-BI 11.2

Azkonarra / Tejón(Meles meles)

Inicio del recorrido

Fin del recorrido

Tiempo estimado

Longitud del recorrido

Desnivel máximo

Dificultad

Ibilbidearen hasiera

Ibilbidearen amaiera

Iraupena, gutxi gorabehera

Ibilbidearen luzera

Gehienezko malda

Zailtasun maila

Irumugarrieta

San Segismundo

1 ord

3,75 Km

190 m

Ertaina / Media

Irumugarrietatik ikuspegi panoramikoa,San Segismundo ermita, Upo pagadiaeta atsedengunea, Upo eta Artanda

mendietara igoera. Uriondo etaSaldarian auzoak.

Interes puntuak

Panorámica desde Irumugarrieta, SanSegismundo (e), Ayedo de Upo y Árearecreativa, Ascensiones a los montesUpo y Artanda, Barrios de Uriondo ySaldarian.

Irumugarrietatik PR-BI 11.2

Gaztainondoa / Castaño(Castanea sativa)

Irud

iak:

A. D

om

íngue

zPuntos de interés

PR-BI 11Zubialde - Mandoia

PR-BI 11.2Irumugarrieta - Upo - Artanda

ConexionesLoturak

Uriondo - Saldarian

AscensionesIgoerak

Upo (567 m) Mandoia (554 m)

Desde Irumugarrieta

(e): ermita

ZEBERIOIRUMUGARRIETA-

UPO-ARTANDA

ZEBERIOIRUMUGARRIETA-

UPO-ARTANDA