PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 1º. EDUCACIÓN PRIMARIA CEIP A ...

Propostas Didácticas para 1º. Curso de Educación Primaria segundo o Real Decreto 126/2014, polo que se establece o currículo básico da Educación

Primaria e o Decreto 105/2014, polo que se establece o Currículo da Educación Primaria na Comunidad Autónoma de Galicia.

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

1º. CURSO DE EDUCACIÓN PRIMARIA

CEIP A IGREXA CALO – TEO

CURSO 2019 - 2020

Páxgina 1 de 119

INDICE:

1. Introdución e Contextualiazción.

1.1. Introducción.

1.2. Características da Contorna.

1.3. Contextualización.

1.3.1. Obxectivos e Ámbitos de Actuación da LOMCE.

1.3.2. Principio do Sistema Educativo.

1.3.3. Elementos do Currículo na LOMCE.

2. Obxectivos da Etapa e Competencias Clave.

2.1. Obxectivos da Etapa de Educación Primaria.

2.2. Competencias Clave do Currículo de Educación Primaria.

3. Criterios de Avaliación e Concreción dos Mínimos Exixibles.

3.1. 1º. Nivel de Educación Primaria.

4. Actividades de Aprendizaxe asociadas a cada Bloque de Contido.


5. Instrumentos de Avaliación para cada Estándar de Aprendizaxe.


6. Metodoloxía.

6.1. Principios Metodolóxicos.

6.2. Metodoloxía Didáctica Considerando as Competencias Clave como Elemento Organizador: Directrices para a realización da Avaliación Inicial

do Alumnado.

7. Procedementos de Avaliación.

7.1. Procedementos de Avaliación.

7.2. Instrumentos de Avaliación.

8. Criterios de Cualificación.

Páxgina 2 de 119

9. Directrices e Instrumentos para a Realización da Avaliación Inicial.

10. Medidas de Atención a Diversidade.

11. Acción de Educación en Valores e da Contribución ao Plan de Convivencia.

11.1. Educación en Valores.

11.2. Contribución ao Plan de Convivencia.

12. Accións de Contribución ao Plan Tic do Centro.


13. Accións de Contribución ao Proxecto Lingüístico e ao Proxecto Lector do Centro.


14. Actividades de Reforzo, Recuperación e Ampliación.

14.1. Actividades de Reforzo e Recuperación.

14.2. Actividades de Ampliación.

15. Libros de Texto e Material Didáctico Impreso para o Curso 2019 – 2020.

16. Actividades Complementarias e Extraescolares.

17. Seguimento e Avaliación do Grao de Consecución das Competencias Básicas e Obxectivos da Etapa.

17.1. Grao de Consecución das Competencias Básicas.

17.2. Grao de Consecución dos Obxectivos da Etapa.

18. Procedemento para a Avaliación da Propia Programación / Práctica Docente.

18.1. Avaliación do Proceso de Ensinanza e da Práctica Docente.

18.2. Avaliación da Propia Programación.

19. Anexos.

Páxgina 3 de 119

1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

1.1. Introdución

A Programación Didáctica para o Primeiro Curso da Educación Primaria está fundamentado no establecido no Real Decreto 126/2014 do Ministerio

de Educación, Cultura e Deporte, de 28 de febreiro, polo que se establece o currículo básico da Educación Primaria, e no Decreto 105/2014, do 4 de

setembro, polo que se establece o currículo da Educación Primaria para a Comunidade Autónoma de Galicia, e pola ORDE do 23 de xullo de 2014

pola que se regula a implantación para o curso 2014 - 2015 dos cursos Primeiro, Terceiro e Quinto de Educación Primaria na Comunidade

Autónoma de Galicia, segundo o calendario de aplicación da Lei Orgánica 8/2013, para a Mellora da Calidade Educativa.

A presente programación está composta polos elementos prescriptivos que se establecen no mencionado Decreto e Orde:

• Competencias.

• Obxectivos.

• Contidos.

• Metodoloxía.

• Estándares de Aprendizaxe.

• Criterios de Avaliación.

• Medidas de Atención á Diversidade.

Entendemos que a función do ensino é facilitar a aprendizaxe dos nenos e nenas, axúdanos a construír, adquirir e desenvolver as Competencias

Clave que lles permitan integrarse na sociedade do coñecemento e enfrontar os continuos cambios que impoñen en todas as ordes da nosa vida os

rápidos avances científicos e a nova economía global.

Por competencias enténdese, nun sentido amplo, a concatenación de saberes que artellan unha concepción do ser, do saber, saber facer e saber

convivir, tal e como se indica no informe da Unesco da Comisión Internacional sobre a educación para o século XXI (Delors, 1996).

A inclusión das competencias clave no currículo ten como finalidade que os nenos e as nenas:

a) poidan facer posible o pleno exercicio da cidadanía no marco da sociedade de referencia;

b) constrúan un proxecto de vida satisfactorio;

c) acaden un desenvolvemento persoal emocional e afectivo equilibrado; e

d) accedan a outros procesos educativos e formativos posteriores con garantías de éxito.

Páxgina 4 de 119

Nunha sociedade en constante cambio as demandas que ten un individuo varían dunha situación a outra e dun momento a outro.

Por este motivo defendemos un modelo de competencia holístico, dinámico e funcional que xorde da combinación de habilidades prácticas,

coñecementos (incluíndo o coñecemento tácito), motivación, valores éticos, actitudes, emocións e outras compoñentes sociais e de comportamento

que se mobilizan conxuntamente para lograr unha acción eficaz.

Ser competente, desde este enfoque, significa ser capaz de activar e utilizar ante un problema o coñecemento que o alumno ou a alumna ten. Esta

concepción está alienada cos principios da aprendizaxe significativa e funcional das teorías construtivistas (p.e. Ausubel et al.,1978).

Só a partir destas premisas pensamos que é posible a aplicación dun dos eixes fundamentais da Programación Didáctica para o Segundo Curso: a

funcionalidade das aprendizaxes. Por aprendizaxe funcional entendemos que as competencias poidan ser aplicadas e transferidas a situacións e

contextos diferentes para lograr diversos obxectivos, resolver diferentes tipos de problemas e levar a cabo diferentes tipos de tarefas.

A esta funcionalidade cabe darlle outra dimensión: que os alumnos e alumnas aprendan a aprender. Un aprendiz competente é aquel que coñece e

regula os seus procesos de construción do coñecemento, tanto desde o punto de vista cognitivo como emocional, e pode facer un uso estratéxico dos

seus coñecementos, axustándoos ás circunstancias específicas do problema ao que se enfronta (Bruer, 1993).

A eficacia destes principios quedaría incompleta se non foramos capaces de presentar os contidos das diferentes materias ou áreas de coñecemento e

forma articulada para facilitar o proceso de aprendizaxe e o desenvolvemento das Competencias Clave a través dos Estándares de aprendizaxe

fixados para cada área.

Tendo en conta que cada unha das áreas contribúe ao desenvolvemento de diferentes competencias e, ao mesmo tempo, cada unha das competencias

se alcanzará como consecuencia do traballo en varias áreas ou materias, a Programación Didáctica adopta unha perspectiva globalizadora á vez que

pon a atención naquelas aprendizaxes que se consideran imprescindibles desde unha formulación integradora e orientada á aplicación dos saberes

adquiridos.

Así, a aprendizaxe das competencias clave, aínda que vai ligada ás áreas de coñecemento e aos estándares de aprendizaxe fixados nelas, é global e

adquirirase a partir da súa contextualización en situacións reais e próximas ao alumno para que poida integrar diferentes aprendizaxes, tanto as

formais, como as informais e non formais, e utilizalas de forma efectiva cando lle resulten necesarias en diferentes situacións e contextos.

Queremos significar, tamén, o carácter lúdico que procuramos darlle a cada un dos materiais da nosa Programación Didáctica para o Primeiro Curso.

A actividade lúdica é un importante recurso didáctico, principalmente no Primeiro Curso da Educación Primaria. Pensamos que xogo e traballo son

complementarios e que ambos os dous deben resultar motivadores e gratificantes para que o alumnado constrúa as súas aprendizaxes.

Páxgina 5 de 119

Se ao que antecede lle engadimos a presenza duns contidos que por especial importancia na nosa sociedade deben impregnar moitas das actividades

de aprendizaxe así como o interese por fomentar a capacidade do alumno para regular o seu propio proceso de aprendizaxe e seguir aprendendo ao

longo da vida, teremos os piares sobre os cales elaboramos a presente Programación Didáctica para o Primeiro Curso da Educación Primaria.

Para elaborar esta programación tivemos en conta as necesidades do alumnado: (nivel madurativo, intereses, realidade socioeconómica e cultural,

coñecementos previos...) e os propios plantexamentos didácticos (que ensinar, como ensinar e con que recursos).

Co fin de acadar un mellor resultado no proceso de ensinanza-aprendizaxe esta programación parte do contexto no que vai ser aplicada.

1.1. Características da Contorna

O alumnado de Primeiro de Educación Primaria vive practicamente na súa totalidade no concello de Teo, (agás algún que procede do Milladoiro,

concello de Ames).

Utilizan o comedor e o transporte escolar, dividíndose en dúas etapas, co cal, algúns chegarán ao centro antes que outros, e asímosmo, marcharán do

centro, despois.

A proximidade do centro á cidade de Santiago fai, que a meirande da poboación activa, traballe nesta cidade ou nas localidades próximas: Padrón,

Milladoiro, Bertamiráns, Ramallosa, Cacheiras; sendo o Concello de Teo un aglutinador de persoas de sempre, xunto con persoas procedentes

doutras localidades galegas.

Por tanto, a oferta cultural da cidade (en canto a espectáculos) e o seu modo de vida non son descoñecidos para estes alumnos/as, como tampouco

están desconectados das tradicións e costumes vixentes no rural galego.

En canto a procedencia socio-económica, a maioría provén de familias cun nivel económico medio, ou medio-baixo. Traballadores da construción e

do sector servizos.

Polo que respecta aos usos lingüísticos do alumnado predomina o grupo que teñen o castelán como lingua inicial, aínda que proceden de ambientes

familiares galego-falantes.

Outro grupo bastante numeroso, ten o galego como lingua inicial e familiar. Intenta falar en castelá para relacionarse cos demais. Existe unha

minoría que tendo o galego como lingua inicial, utilízao en todas as situacións sociais e familiares.

.

Páxgina 6 de 119

A meirande parte dos alumnos/as fixeron Educación Infantil no centro.

Neste nivel participan o 100% dos alumnos/as nas Seccións Bilingües da Educación Artística – Plástica en Inglés.

O seu Nivel Académico (feita unha avaliación inicial) é bastante homoxéneo. Nótase unha Educación Infantil moi traballada, sobre todo en

comprensión oral.

Entre os nosos principais Obxectivos destacan os seguintes:

• Favorecer a calidade do ensino das comunidades rurais.

• Favorecer a participación de tódolos membros da comunidade educativa.

• Favorecer a coordinación dos equipos de traballo, aplicando proxectos conxuntos, que permitan a integración das aprendizaxes nas entornas

respectivos.

1.3. Contextualización

1.3.1. Obxectivos e Ámbitos de Actuación da LOMCE

A Lei Orgánica para a Mellora da Calidade Educativa (LOMCE) xorde como resposta a unha serie de retos educativos aos que se pretende dar

resposta coa consecución dos seguintes obxectivos:

PRINCIPAIS RETOS EDUCATIVOS OBXECTIVOS DA LOMCE

Elevadas taxas de abandono escolar temperán.

Encouzar os estudantes cara a traxectorias adecuadas ás

súas potencialidades.

Baixo nivel formativo en relación cos estándares

internacionais (PISA, …).

Mellorar os resultados aumentando o número de

titulados da ESO.

Reducido número de alumnos que acada a excelencia.

Elevar os niveis de educación e aumentar o número de

alumnos excelentes.

Inadecuación do sistema educativo ante as novas

demandas de formación.

Mellorar a empregabilidade e estimular o espírito

emprendedor do alumnado.

Para lograr estes obxectivos a LOMCE centra a súa atención na modificación dos seguintes aspectos do Sistema Educativo:

Páxgina 7 de 119

• Racionalización da Oferta Educativa. O currículo simplificarase coa priorización das materias troncais para adquirir as competencias

educativas.

• Flexibilización das Traxectorias Educativas. Establecemento de diferentes itinerarios educativos a partir da ESO.

• Autonomía dos Centros Educativos. Permitirá tomar decisións para mellorar a oferta educativa e suporá a rendición de contas dos

resultados obtidos.

• Reforzo da Capacidade de Xestión da Dirección dos Centros. Os directores asumirán o liderado pedagóxico e de xestión.

• Implantación de Avaliacións Externas. Estas levaranse a cabo ao finalizar cada etapa educativa: 6º. Curso de Educación Primaria, 4º.

Curso de ESO e 2º. Curso de Bacharelato.

Ademais, a LOMCE define tres novos ámbitos de actuación que incidirán especialmente na transformación do noso sistema educativo:

• A Incorporación Xeralizada das Tecnoloxías da Información e Comunicación (TIC). A través das TIC facilitarase a personalización da

educación.

• Fomento do Plurilingüismo. Fixado pola Unión Europea, lograrase pola incorporación no currículo dunha segunda Lingua Estranxeira.

• A Modernización da Formación Profesional. Adaptarase ás novas esixencias dos sectores produtivos e implicaranse as empresas na

formación.

Seguindo as recomendacións das institucións europeas a LOMCE incorpora a educación cívica e constitucional como contido transversal en todas

as materias da educación básica O obxectivo é transmitir e pór en práctica valores como a liberdade individual, a responsabilidade, a cidadanía

democrática, a solidariedade, a tolerancia ou a igualdade.

1.3.2. Principio do Sistema Educativo

Para levar a cabo todos os ámbitos de actuación detallados no epígrafe anterior, concíbese a LOMCE como unha lei orgánica que só modifica

parcialmente a previa Lei Orgánica de Educación (LOE) do ano 2006.

Neste sentido, e polo que se refire aos principios que inspiran o Sistema Educativo Español, incorporáronse os seguintes:

• A equidade e a igualdade de dereitos e oportunidades que garantan o pleno desenvolvemento da personalidade do alumnado a través da

educación.

• O recoñecemento dos proxenitores e titores como primeiros responsables da educación dos seus fillos.

• A educación para a prevención e resolución pacífica de conflitos, así como o fomento da non violencia e a prevención do acoso escolar.

• O desenvolvemento de valores que fomenten a igualdade efectiva entre homes e mulleres e que axuden a previr a violencia de xénero.

Páxgina 8 de 119

• A liberdade de ensino, que lles recoñece ás familias a elección do tipo de educación e a selección do centro educativo.

Para garantir o desenvolvemento destes principios defínese o Sistema Educativo como o conxunto de Administracións educativas, profesionais da

educación e outros axentes, públicos e privados, que desenvolven funcións de regulación, de financiamento ou de prestación de servizos para o

exercicio do dereito á educación en España.

Ademais establécense os órganos de participación da comunidade educativa na programación e asesoramento do goberno.

1.3.3. Elementos do Currículo na LOMCE

A LOMCE modifica os elementos que compoñen o currículo como regulador dos procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das etapas

educativas.

Estes elementos pasan a ser os seguintes:

• Os Obxectivos de cada ensino e etapa educativa.

• As Competencias ou Capacidades para aplicar os contidos de cada ensino e etapa educativa.

• Os Contidos, ou conxuntos de coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes que contribúen ao logro dos obxectivos e á adquisición de

competencias.

Os Contidos ordénanse en materias, que se clasifican en materias, ámbitos, áreas e módulos en función das ensinanzas e as etapas educativas.

• Os Estándares e Resultados de Aprendizaxe Avaliables, que permiten definir os resultados das aprendizaxes en cada materia.

• Os Criterios de Avaliación do grao de adquisición das competencias e do logro dos obxectivos de cada ensino e etapa educativa.

• A Metodoloxía Didáctica, que comprende tanto a descrición das prácticas docentes como a organización do traballo dos docentes.

Páxgina 9 de 119

2. OBXECTIVOS DA ETAPA E COMPETENICAS CLAVE

2.1. Obxectivos da Etapa de Educación Primaria

a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, preparárense para o exercicio activo da

cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si

mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor.

c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito

familiar e doméstico, así como nos grupos sociais con que se relacionan.

d) Coñecer, comprender e respectar as culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres, e

a non-discriminación de persoas con discapacidade nin por outros motivos.

e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a Lingua Galega e a Lingua Castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as dúas linguas.

f) Adquirir en, polo menos, unha Lingua Estranxeira a competencia comunicativa básica que lles permita expresar e comprender mensaxes

sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.

g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais

de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da súa vida cotiá.

h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con especial atención aos

relacionados e vinculados con Galicia.

i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes

que reciban e elaboren.

j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.

k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte

como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

Páxgina 10 de 119

l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado.

m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como unha

actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminación por cuestións de diversidade

afectivo-sexual.

n) Fomentar a educación viaria e as actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.

o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, salientando as mulleres e os homes que

realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.

A Letra coa que se identifica cada obxectivo, é a mesma que figura no currículo e que tamén despois se asocian/relacionan en cada área, nivel e

criterio de avaliación.

2.2. Competencias Clave do Currículo de Educación Primaria

As Competencias Clave do Currículo serán as seguintes:

a) Comunicación Lingüística (CCL).

b) Competencia Matemática e Competencias Básicas en Ciencia e Tecnoloxía (CMCT).

c) Competencia Dixital (CD).

d) Aprender a Aprender (CAA).

e) Competencias Sociais e Cívicas (CSC).

f) Sentido de Iniciativa e Espírito Emprendedor (CSIEE).

g) Conciencia e Expresións Culturais (CCEC).

Páxgina 11 de 119

3. CRITERIOS DE AVALIACIÓN E CONCRECIÓN DOS MÍNIMOS EXIXIBLES

(relacionado cos respectivos Estándares de Aprendizaxe e Competencias Básicas)

3.1. 1º. Nivel de Educación Primaria

ÁREA: CIENCIAS DA NATUREZA

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Buscar, seleccionar información de

forma guiada e comunicar os resultados

en diferentes soportes.

CNB1.1.1. Busca e selecciona

información de forma guiada e comunica

o resultado de forma oral e escrita, de

maneira limpa, clara e ordenada, en

diferentes soportes.

CAA, CCL, CMCCT, CSIEE, CCEC,

CD

Busca información e comunica de forma

escrita e oral.

B1.1. Buscar, seleccionar información de

forma guiada e comunicar os resultados

en diferentes soportes.

CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na

observación e na planificación de accións

e tarefas e ten iniciativa na toma de

decisións.

CAA, CMCCT, CSIEE Ten autonomía na realización de tarefas

de aula.

B1.2. Traballar de forma cooperativa,

respectando os compañeiros/as, o

material e as normas de convivencia

CNB1.2.1. Utiliza estratexias para

traballar de forma individual e en equipo

e respecta os compañeiros/as, o material

e as normas de convivencia.

CAA, CMCCT, CSC, CSIEE Traballa en equipo respectando as

normas.

B2.1. Identificar semellanzas e diferenzas

entre as persoas valorando a diversidade.

CNB2.1.1. Identifica semellanzas e

diferenzas entre as persoas valorando a

diversidade.

CMCCT, CSC Identifica semellanzas e diferenzas entre

as persoas valorando a diversidade.



CNB2.1.2. Recoñece partes do propio

corpo.

CMCCT, CSC Identifica e localiza as diferentes partes

do corpo nunha imaxe. Diferenza

esquerda e dereita.



CNB2.1.3. Verbaliza e comparte

emocións e sentimentos propios e alleos.

CMCCT, CCL, CSC Identifica emocións. Aprende a expresar

emocións.

B2.2. Coñecer e valorar a relación entre o

benestar e a práctica de determinados

hábitos: a hixiene persoal, a alimentación

variada, o exercicio físico regulado sen

excesos ou o descanso diario.

CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable

cunha alimentación adecuada.

CMCCT, CSC Identifica e valora hábitos saudables.

B2.2. Coñecer e valorar a relación entre o

benestar e a práctica de determinados

hábitos: a hixiene persoal, a alimentación

variada, o exercicio físico regulado sen

excesos ou o descanso diario.

CNB2.2.2. Relaciona o exercicio físico,

os hábitos de hixiene e o tempo de lecer

coa propia saúde.

CMCT, CSC Identifica hábitos saudables de hixiene e

alimentación.

Páxgina 12 de 119

B2.3. Deseñar, de forma colectiva, un

menú semanal de merendas saudables

para o recreo.

CNB2.3.1. Analiza os seus costumes na

alimentación diaria e aplica o menú

semanal de merendas na escola.

CMCCT, CSIEE Aplica hábitos saudables na merenda

escolar.

B3.1. Identificar e explicar en diferentes

soportes, as principais características das

plantas e dos animais.

CNB3.1.1. Explica as principais

diferenzas entre plantas e animais

empregando diferentes soportes.

CMCCT, CCL Coñece e enumera as características mais

relevantes dos animais e plantas do seu

contorno.




CNB3.1.2. Identifica e describe, con

criterios elementais, animais e plantas do

seu contorno.

CMCCT, CCL Identifica e describe animais e plantas do

seu contorno.




CNB3.1.3. Amosa condutas de respecto e

coidado cara aos seres vivos.

CMCCT Respecta e coida aos seres vivos.

B3.2. Observar e identificar, de maneira

elemental e en equipo, algún ser vivo no

seu medio natural ou na aula e comunicar

de xeito oral e escrito os resultados,


CNB3.2.1. Recolle datos a partir da súa

observación e comunícaos empregando


CMCCT, CCL, CAA, CSIEE, CD Recolle datos sinxelos a partir da súa

observación.

B4.1. Adoptar medidas de protección

medioambientais e poñelas en práctica na

escola.

CNB4.1.1. Reduce, reutiliza e recicla

obxectos na escola.

CMCCT, CSC, CSIEE Recicla na escola.

B4.1. Adoptar medidas de protección

medioambientais e poñelas en práctica na

escola.

CNB4.1.2. Identifica e adopta medidas

de uso responsable da auga na escola.

CMCCT, CSC Adopta medidas de uso responsable da

auga na escola.

B4.2. Experimentar e manipular

instrumentos e obxectos sinxelos de uso

cotián identificando algunhas

propiedades físicas.

CNB4.2.1. Identifica cor, dureza, cheiro,

sabor e textura en materiais e obxectos de

uso cotián.

CMCCT Recoñece cor, dureza, cheiro, sabor e

textura en materiais e obxectos de uso

cotián.

B5.1. Manexar obxectos e aparellos

simples domésticos e escolares, describir

os seus materiais e o seu funcionamento e

utilizalos con seguridade evitando

estereotipos sexistas.

CNB5.1.1. Coñece e nomea os oficios

das persoas do seu contorno e evita


CNB5.1.2. Identifica e manexa algúns

aparellos e máquinas simples de uso

cotián empregándoos con seguridade e

evitando estereotipos sexistas.

CMCCT, CSC, CCL, CMCCT, CSC,

CSIEE

Recoñece e nomea diferentes máquinas,

como funcionan, para que se empregan e

os profesionais que as usan do seu medio.

B5.2. Empregar o ordenador

identificando os compoñentes básicos e

coidando o seu uso.

CNB5.2.1. Identifica e nomea

correctamente as partes dun ordenador

cando traballa con el.

CMCCT, CD, CCL Identificar varias partes dun ordenador.

B5.2. Empregar o ordenador

identificando os compoñentes básicos e

coidando o seu uso.

CNB5.2.2. Emprega o ordenador de

forma guiada e fai un bo uso.

CMCCT, CD Utiliza de forma guiada as TIC,

iniciándose no uso do ordenador.

Páxgina 13 de 119

ÁREA: CIENCIAS SOCIAIS

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Realizar traballos de investigación

que partan do establecemento de

conxecturas, da observación,

experimentación e da toma de conciencia

dos sentimentos e sensacións como

medios básicos para obter información,

seleccionala, organizala, extraer

conclusións e comunicalas sen esquecer a

introdución ao manexo das TIC para este

fin e valorando o esforzo realizado.

CSB1.1.1. Fai conxecturas, predicións e

recolle información a través da

observación e experimentación

iniciándose no emprego das TIC e outras

fontes directas e indirectas, selecciona a

información relevante e a organiza, obtén

conclusións sinxelas e as comunica.

CAA, CCL, CD, CMCCT Usa as TIC para buscar, obter e tratar

información.

B1.1. Realizar traballos de investigación

que partan do establecemento de

conxecturas, da observación,

experimentación e da toma de conciencia

dos sentimentos e sensacións como

medios básicos para obter información,

seleccionala, organizala, extraer

conclusións e comunicalas sen esquecer a

introdución ao manexo das TIC para este

fin e valorando o esforzo realizado.

CSB1.1.2. Manifesta autonomía na

planificación e execución de accións e

tarefas coidando a súa presentación, ten

iniciativa na toma de decisións e asume

responsabilidades.

CSIEE, CAA, CSC Presenta os traballos de xeito ordenada,

clara e limpa.

B1.2. Traballar en equipo e adoitar un

comportamento de respecto e tolerancia

ante as achegas alleas.

CSB1.2.1. Participa en actividades

individuais e de grupo adoitando un

comportamento responsable, construtivo

e solidario, valorando o esforzo e o

coidado do material.

CSC, CAA Adoita un comportamento responsable,

construtivo e solidario, valorando o

esforzo e o coidado do material.

B1.3. Empregar os mapas mentais como

unha técnica básica de estudo.

CSB1.3.1. Elabora algúns mapas mentais

sinxelos como técnica básica de estudo.

CAA Elabora mapas mentais sinxelos.

B1.4. Coñecer e iniciarse no emprego da

terminoloxía propia da área.

CSB1.4.1. Identifica a terminoloxía

propia da área.

CCL, CMCCT, CSC Utiliza, de xeito axeitado, o vocabulario

correspondente.

B2.1. Identificar os elementos principais

da contorna partindo do máis próximo a

través da observación e uso das TIC.

CSB2.1.1. Elabora e recolle información

sobre aspectos da súa contorna natural,

empregando imaxes, debuxos e outras

fontes incluídas as TIC.

CMCCT, CD, CAA Elabora e recolle información sobre

aspectos do seu ámbito natural, utilizando

imaxes, debuxos, e diversas fontes.

B2.1. Identificar os elementos principais

da contorna partindo do máis próximo a

través da observación e uso das TIC.

CSB2.1.2. Describe os elementos

básicos da súa contorna máis próxima.

CMCCT, CCL Describe oralmente os elementos básicos

do ámbito físico.

B2.2. Recoñecer as características básicas CSB2.2.1. Describe as características CMCCT, CCL, CAA Describe de xeito sinxelo algunhas

Páxgina 14 de 119

do aire e a auga observadas e

experimentadas a través dos sentidos.

principais do aire e da auga. características do aire e da auga.

B2.3. Recoñecer e valorar a importancia

que a auga e o aire teñen para a vida e

reflexionar sobre a importancia que o uso

responsable ten na súa contorna máis

próxima.

CSB2.3.1. Explica, de forma sinxela, a

importancia que o uso responsable destes

elementos ten na súa contorna máis

próxima.

CMCCT, CSC, CCL Explica a importancia da auga e o aire na

súa contorna mais próxima.

B2.4. Coñecer os fenómenos

atmosféricos, a través das sensacións

corporais, e describir os que xorden con

máis frecuencia na súa contorna

identificándoos nun mapa do tempo da

prensa en papel ou dixital.

CSB2.4.1. Nomea os fenómenos

atmosféricos máis habituais no seu

espazo próximo e interpreta a simboloxía

básica nun mapa do tempo da prensa en

papel ou dixital.

CMCCT, CD, CCL Identifica e describe oralmente os

fenómenos meteorolóxicos que se

producen no seu ámbito máis próximo.

B2.5. Realizar medicións sinxelas de

datos con aparellos cotiás e facer

pequenos rexistros do tempo atmosférico

a nivel local. Comprobación co tempo

dos xornais.

CSB2.5.1. Realiza observacións, sinxelas

recollidas de datos, rexistros e

comprobación sobre o tempo atmosférico

local.

CMCCT, CAA Realiza medicións sinxelas de

temperatura.

B2.6. Identificar os elementos que

aparecen no ceo e coñecer a importancia

que o Sol ten para a vida.

CSB2.6.1. Nomea os elementos presentes

no ceo e explica a importancia que o Sol

ten para a vida.

CMCCT, CCL Identifica algunhas das características do

Sol, e recoñece a

importancia deste astro para a vida na

terra.

B2.7. Coñecer a importancia que o

movemento dos elementos do ceo teñen

como indicador do paso do tempo: o día,

a noite e as partes do día.

CSB2.7.1. Relaciona o movemento dos

elementos do ceo co cambio do día á

noite e o paso do tempo ao longo do día:

mañá, tarde e noite.

CMCCT, CAA Diferenza o paso do día a noite co

movemento relativo da terra.

B2.8. Diferenciar entre os elementos

naturais e os producidos pola man do

home existentes na contorna próxima

poñendo exemplos.

CSB2.8.1. Diferencia entre elementos da

paisaxe natural e a construída polo home

e identifica algunha das accións humanas

máis destacadas da contorna próxima.

CMCCT, CAA Diferenza entre elementos da paisaxe

natural e a construída polo home.

B2.9. Valorar a importancia que ten para

a vida dos seres vivos o coidado dos

elementos da paisaxe máis próxima.

CSB2.9.1. Identifica algunha medida

para a conservación da natureza máis

próxima.

CSC, CMCCT Identifica algunha medida para a

conservación da natureza máis próxima.

B3.1. Recoñecer as relacións simples de

parentesco familiar e os seus roles

identificándose, situándose e valorando á

pertenza a unha familia con

características propias así como

contribuíndo ao reparto equitativo das

tarefas domésticas entre os seus

CSB3.1.1. Identifica as relacións de

parentesco, discrimina os roles familiares

e contribúe ao reparto equitativo das

tarefas domésticas entre os membros da

familia.

CMCCT, CSC, CAA Recoñece pai, nai, tío, tía, irmán, irmá,

avó , avoa, sogro e sogra.

Páxgina 15 de 119

membros.

B3.2. Coñecer e respectar todos os

elementos que conforman a escola e as

súas funcións.

CSB3.2.1. Identifica aos membros da

comunidade escolar, describe as tarefas

que desenvolven e as respectan.

CMCCT, CSC, CCL Identifica aos membros da comunidade

escolar.

B3.3. Recoñecer á pertenza a certos

grupos e participar neles respectando os

principios básicos de convivencia.

CSB3.3.1. Respecta as normas de

convivencia establecidas na familia e na

escola.

CSC Respecta as normas de convivencia da

súa clase.

B3.4. Identificar as partes da casa e o uso

que se fai nelas e diferenciar entre os

diferentes tipos de vivendas que forman a

súa contorna.

CSB3.4.1. Identifica as partes da casa, as

representa nun esbozo e coñece e explica

o uso que se fai delas.

CMCCT, CAA Identifica as partes da casa.

B3.4. Identificar as partes da casa e o uso

que se fai nelas e diferenciar entre os

diferentes tipos de vivendas que forman a

súa contorna.

CSB3.4.2. Identifica diferentes tipos de

vivendas e describe oralmente as

diferenzas.

CCL, CCEC Identifica diferentes tipos de vivendas.

B3.5. Coñecer as características básicas

da contorna próxima e diferenciar os

conceptos de cidade, vila, aldea.

CSB3.5.1. Explica a diferenza entre

cidade, vila e aldea e sitúa a súa casa

nalgunha delas.

CCL, CMCCT Explica a diferenza entre cidade, vila e

aldea.

B3.6. Coñecer os medios de transporte do

seu ámbito, as características

fundamentais e os clasifica segundo a súa

función e uso.

CSB3.6.1. Clasifica os diferentes medios

de transporte da contorna segundo os

seus usos, funcións e características.

CMCCT, CAA Recoñece os diferentes medios de

transporte.

B3.7. Observar e discriminar diferentes

elementos viarios que debera recoñecer

un peón ou peoa para unha circulación

óptima pola rúa.

CSB3.7.1. Coñece as sinais de tráfico

necesarias para camiñar pola rúa

correctamente: cores dos semáforos,

pasos de peóns, etc.

CSC, CAA Recoñece as sinais de trafico mais

importantes.

B3.8. Coñecer algunha das grandes

manifestacións culturais que se celebran

na escola valorando a súa diversidade e

contribuíndo á súa conservación.

CSB3.8.1. Cita e valora algunha das

festas propias do outono, do inverno, da

primavera e do verán que se celebran na

contorna escolar e contribúe á súa

conservación.

CCEC, CSC, CCL Cita e valora algunha das festas propias

do outono, do inverno, da primavera e do

verán que se celebran na contorna

escolar.

B4.1. Ordenar temporalmente, a través

dunha liña do tempo, a evolución e

algúns feitos relevantes da súa vida

persoal empregando métodos sinxelos de

observación e as unidades de medida

temporais básicas.

CSB4.1.1. Localiza e explica, nunha liña

do tempo, a evolución e algúns feitos

relevantes da súa vida persoal e

empregando as unidades de medida do

tempo máis básicas..

CSC, CAA, CCL Constrúe unha liña do tempo sinxela con

feitos relevantes da súa vida dende o seu

nacemento ata a actualidade e identifica

pasado, presente, futuro a través da

propia vida.

B4.2. Reconstruír a memoria do pasado

próximo partindo de fontes familiares a

través da realización dunha árbore

CSB4.2.1. Explica oralmente unha árbore

xenealóxica sinxela dos membros da súa

familia.

CSC, CAA, CCL Explica oralmente unha árbore


familia.

Páxgina 16 de 119


familia.

B4.3. Ser consciente do paso do tempo

empregando, como unidades de medida,

os días, as semanas, os meses, o ano, as

estacións e o calendario como

instrumento para medir e representar o

paso tempo.

CSB4.3.1. Sabe o número de días que ten

unha semana e os meses, nomea os meses

do ano e diferencia as estacións segundo

as súas características.

CMCCT, CCL Sabe o número de días que ten unha

semana e os meses, nomea os meses do

ano e diferenza as estacións segundo as

súas características.

Páxgina 17 de 119

ÁREA: LINGUA CASTELÁ E LITERTURA

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Participar en situacións de

comunicación, dirixidas ou espontáneas,

respectando o quenda de palabra.

LCB1.1.1. Expresa de forma global

sentimentos, vivencias e emocións

propias.

CCL, CAA, CSC Expresa sentimentos, emocións e

vivencias.

B1.1. Participar en situacións de

comunicación, dirixidas ou espontáneas,

respectando o quenda de palabra.

LCB1.1.2. Aplica as normas socio-

comunicativas: escoita e respecta a

quenda de palabras.

CCL, CAA, CSC Escoita e respecta a quenda de palabra.

B1.10. Usar unha linguaxe non

discriminatoria e respectuosa coas

diferenzas.

LCB1.10.1. Usa unha linguaxe non

discriminatoria e respectuosa coas

diferenzas.

CCL, CSC Usa unha linguaxe non sexista.

B1.11. Utilizar de xeito efectivo a

linguaxe oral: escoitar e preguntar.

LCB1.11.1. Pide axuda para a realización

de tarefas de distinta índole.

CCL, CAA, CSC, CSIEE Sabe pedir axuda nas diferentes tarefas.

B1.2. Recoñecer a información verbal e

non verbal dos discursos orais e integrala

na produción propia.

LCB1.2.1. Integra de xeito global os

recursos básicos verbais e non verbais

para comunicarse oralmente.

CCL, CSC Pode comunicarse integrando recursos

verbais e non verbais.

B1.3. Expresarse e comunicarse de forma

oral e con certa coherencia para satisfacer

as necesidades de comunicación en

diferentes situacións de aula.

LCB1.3.1. Participa activamente en

diversas situacións de comunicación:

diálogos, exposicións orais moi guiadas,

con axuda, cando cumpra, de tecnoloxías

da información e a comunicación.

CCL, CD, CAA, CSC, CSIEE E capaz de participar en diferentes

situacións de comunicación.

B1.4. Ampliar o vocabulario a partir das

experiencias de aula.

LCB1.4.1. Utiliza o vocabulario axeitado

á súa idade.

CCL Utiliza un vocabulario minimamente

axeitado.

B1.5. Comprender o sentido global dun

texto oral. Identificar información

relevantes.

LCB1.5.1. Comprende o sentido global

de textos orais de uso habitual, do ámbito

escolar e social.

CCL, CAA Comprende o sentido global de textos

orais sinxelos de uso habitual.

B1.6. Valorar os medios de

comunicación social como instrumento

de comunicación.

LCB1.6.1. Identifica as ideas xerais en

reportaxes audiovisual sobre temas do

seu interese.

CCE, CAA Identifica algunha idea xeral en

reportaxes audiovisuais sobre temas do

seu interese.

B1.7. Reproducir textos orais próximos

aos seus gustos e intereses.

LCB1.7.1. Identifica as ideas xerais en

reportaxes audiovisual sobre temas do

seu interese.

CCL, CAA, CCEC Identifica as ideas xerais en reportaxes

audiovisual sobre temas do seu interese.

B1.8. Dramatizar, de xeito colaborativo,

textos infantís.

LCB1.8.1. Adecúa a entoación e o

volume á representación dramática.

CCL Adecúa a entoación e o volume á

representación dramática.

B1.9. Expresarse de forma oral en

diferentes situacións con vocabulario

axeitado e unha secuencia coherente.

LCB1.9.1. Narra situacións e

experiencias persoais sinxelas.

CCL, CSIEE Narra situacións e experiencias persoais

sinxelas.



LCB1.9.2. Describe, de forma sinxela,

persoas, animais obxectos e lugares

CCL Describe, de forma sinxela, persoas,

animais obxectos e lugares.

Páxgina 18 de 119

axeitado e unha secuencia coherente. seguindo unha orde: de arriba a abaixo;

de abaixo a arriba.



axeitado e unha secuencia coherente.

LCB1.9.3. Utilizar correctamente

expresións para situar e ordenar as

rutinas: antes, despois, pola mañá, pola

noite.

CCL Utilizar correctamente antes, despois,

pola mañá, pola noite e pola tarde.

B2.1. Ler en voz alta diferentes tipos de

textos infantís breves e sinxelos.

LCB2.1.1. Lee con pronunciación e

entoación axeitada, textos sinxelos, de

variada tipoloxía, breves e adaptados á

súa idade.

CCL Lee textos sinxelos breves e adaptados á

súa idade.

B2.2. Anticipar o contido de textos do

ámbito escolar e social axeitados ao seu

nivel.

LCB2.2.1. Relaciona a información que

achega o título e as ilustracións co tema

do texto.

CCL, CAA Relaciona a información que achega o

título e as ilustracións co tema do texto

B2.3. Comprender a funcionalidade de

diferentes tipoloxía textuais, atendendo á

forma da mensaxe (descritivos,

narrativos, dialogados) e a súa intención

comunicativa (informativos, literarios e

prescritivos) adaptados a súa idade.

LCB2.3.1. Recoñece a funcionalidade de

determinadas tipoloxía textuais: carteis,

anuncios, avisos, receitas, normas,

instrucións.

CCL, CAA Recoñece a funcionalidade carteis,

anuncios, avisos, receitas, normas e

instrucións.

B2.4. Mostrar interese e gusto pola

lectura.

LCB2.4.1. Expresa o gusto pola lectura

como fonte de lecer.

CCL Expresa o gusto pola lectura como fonte

de lecer.

B2.4. Mostrar interese e gusto pola

lectura.

LCB2.4.2. Explica, de xeito sinxelo, as

súas preferencias lectoras.

CCL Explica, de xeito sinxelo, as súas

preferencias lectoras.

B2.5. Progresar na adquisición do hábito

lector.

LCB2.5.1. Identifica, con axuda, os

textos da biblioteca (escritos ou en

soporte informático) máis axeitados para

obter información e para o seu lecer.

CCL, CD, CAA Identifica, con axuda, os textos da

biblioteca máis axeitados para obter

información e para o seu lecer.

B2.6. Mostrar interese por ter unha

biblioteca propia.

LCB2.6.1. Coida, conserva e organiza os

seus libros.

CCL, CSC Coida, conserva e organiza os seus libros

B3.1. Interiorizar e utilizar as normas

básicas de escritura e os seus aspectos

gráficos

LCB3.1.1. Relaciona os códigos oral e

escrito: discrimina sons nas palabras e

consolida aspectos grafomotores e grafías

da Lingua Castelá en palabras

significativas.

CCL Discrimina sons nas palabras.

Utiliza adecuadamente as da Lingua

Castelá en palabras significativas

B3.1. Interiorizar e utilizar as normas

básicas de escritura e os seus aspectos

gráficos

LCB3.1.2. Identifica diferentes tipos de

texto escrito: listas, receitas, narracións,

poesía, noticia …

CCL Identifica diferentes tipos de texto

escrito: listas, receitas, narracións, poesía,

noticia

B3.2. Relacionar códigos verbais e non

verbais.

LCB3.2.1. Ilustra de xeito creativo os

seus escritos con ilustracións

redundantes.

CCL Ilustra de xeito creativo os seus escritos

con ilustracións

Páxgina 19 de 119

B3.3. Planificar e producir, con axuda,

diferentes tipos de textos atendendo ao

seu formato (descritivos, narrativos,

dialogados) e intencionalidade


prescritivos) e coida a presentación

LCB3.3.1. Escribe, con axuda, en

diferentes soportes, textos moi sinxelos

propios do ámbito escolar e social: listas,

notas, normas, felicitacións, instrucións,

contos, anécdotas.

CCL, CD, CAA Escribe textos moi sinxelos propios do

ámbito escolar.

B3.3. Planificar e producir, con axuda,

diferentes tipos de textos atendendo ao

seu formato (descritivos, narrativos,

dialogados) e intencionalidade


prescritivos) e coida a presentación

LCB3.3.2. Presenta os seus escritos con

limpeza, evitando riscos.

CCL, CAA Presenta os seus escritos con limpeza,

evitando riscos

B4.1. Aplicar os coñecementos

gramáticos básicos sobre a estrutura da

lingua.

LCB4.1.1. Desenvolve a conciencia

fonolóxica: identifica sílabas e fonemas

como elementos fundamentais da

palabra.

CCL Identifica sílabas e fonemas como

elementos fundamentais da palabra



lingua.

LCB4.1.2. Recoñece o alfabeto e iníciase

na orde alfabética.

CCL Recoñece o alfabeto.



lingua.

LCB4.1.3. Distingue nome e adxectivo

en palabras significativas.

CCL Distingue nome e adxectivo en palabras

significativas.



lingua.

LCB4.1.4. Distingue xénero e número en

palabras habituais.

CCL Distingue xénero e número en palabras

habituais.



lingua.

LCB4.1.5. Utiliza adecuadamente os

artigos nos textos orais e escritos.

CCL Utiliza adecuadamente os artigos nos

textos orais e escritos



lingua.

LCB4.1.6. Forma grupos nominais

respectando as normas de concordancia

CCL Forma grupos nominais respectando as

normas de concordancia



lingua.

LCB4.1.7. Utiliza os tempos verbais:

presente, pasado e futuro en textos

sinxelos.

CCL Utiliza os tempos verbais: presente,

pasado e futuro

B4.2. Mellorar o coñecemento da lingua

e sistematizar a adquisición de

vocabulario.

LCB4.2.1. Relaciona sinónimos e

antónimos básicos en parellas de palabras

significativas.

CCL Relaciona sinónimos e antónimos

básicos.



vocabulario.

LCB4.2.2. Establece comparacións entre

distintos elementos.

CCL Establece comparacións entre distintos

elementos

Páxgina 20 de 119



vocabulario.

LCB4.2.3. Utiliza diminutivos e

aumentativos, en textos orais e escritos.

CCL Utiliza diminutivos e aumentativos, en

textos orais



vocabulario.

LCB4.2.4. Identifica no seu contorno

palabras derivadas de outras moi

evidentes.

CCL Identifica no seu contorno palabras

derivadas de outras moi evidentes.

B4.3. Aplicar os coñecementos básicos

sobre as regras ortográficas para

favorecer unha comunicación máis

eficaz.

LCB4.3.1. Utiliza de forma correcta os

signos de puntuación e as normas

ortográficas propias do nivel e as aplica á

escritura de textos significativos sinxelos

e seguindo modelos.

CCL Utiliza correctamente as maiúsculas

despois de punto, e m antes de “p” ou

“b”.

B4.4. Desenvolver estratexias para

mellorar a comprensión oral e escrita a

través do coñecemento da lingua.

LCB4.4.1. Forma e ordena correctamente

oracións simples para compoñer textos

sinxelos.

CCL Forma e ordena correctamente oracións

simples.

B4.5. Utilizar programas e aplicacións

educativas dixitais para realizar tarefas e

avanzar na aprendizaxe.

LCB4.5.1. Utiliza de xeito guiado,

distintos programas e aplicacións

educativos dixitais como ferramenta de

aprendizaxe.

CCL, CD, CAA Utiliza de xeito guiado distintos

programas educativos sinxelos.

B4.6. Comparar aspectos básicos das

linguas que coñece para mellorar na súa

aprendizaxe e lograr unha competencia

comunicativa integrada

LCB4.6.1. Compara aspectos (gráficos,

sintácticos, léxicos) das linguas que

coñece.

CCL, CSC Compara linguas que coñece.

B5.1. Apreciar o valor dos textos

literarios sinxelos e utilizar a lectura

como fonte de gozo e información.

LCB5.1.1. Identifica sinxelos textos

propios da literatura infantil: contos,

poesías, cómics, adiviñas…

CCL, CCEC Identifica contos, poesías, cómics e

adiviñas.

B5.1. Apreciar o valor dos textos

literarios sinxelos e utilizar a lectura

como fonte de gozo e información.

LCB5.1.2. Dramatiza con xestos e

palabras, escenas de contos.

CCL, CAA, CCEC, CSC Dramatiza con xestos e palabras, escenas

de contos.

B5.2. Gozar da escoita de textos literarios

narrativos, líricos e dramáticos.

LCB5.2.1. Gozo da escoita de textos

literarios narrativos, líricos e dramáticos.

CCL, CCEC Gozo da escoita de diferentes textos.

B5.2. Gozar da escoita de textos literarios

narrativos, líricos e dramáticos.

LCB5.2.2. Interpreta, intuitivamente e

con axuda, a linguaxe figurada en textos

literarios (personificacións).

CCL, CAA Interpreta textos literarios

B5.3. Coñecer o funcionamento da

biblioteca de aula.

LCB5.3.1. Utiliza de xeito guiado a

biblioteca de aula como fonte de

información e lecer.

CCL, CAA Utiliza de xeito guiado a biblioteca de

aula.

B5.4. Reproducir, con axuda, a partir de

modelos dados, textos literarios sinxelos:

contos, poemas e adiviñas.

LCB5.4.1. Recrea de xeito individual e

cooperativo, sinxelos textos literarios

(contos, poemas..) a partir de pautas ou

modelos dados.

CCL, CAA, CCEC Recrea contos, poemas a partir de

modelos dados.

Páxgina 21 de 119

B5.5. Valorar a literatura en calquera

lingua, especialmente en Lingua Galega,

como vehículo de comunicación e como

recurso de gozo persoal.

LCB5.5.1. Valora a literatura en calquera

lingua, especialmente en Lingua Galega,

como vehículo de comunicación e como


CCL, CSC, CCEC Valora a literatura en Lingua Castelá.

Páxgina 22 de 119

ÁREA: LINGUA GALEGA E LITERTURA

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Comprender a información xeral e

relevante de textos orais moi sinxelos

procedentes da radio ou da televisión,

próximos á experiencia infantil.

LGB1.1.1. Comprende a información

xeral e relevante de textos orais moi

sinxelos procedentes da radio ou da

televisión, próximos á experiencia

infantil.

CCL, CAA Comprende a información sinxela

procedente da radio ou da televisión,

próxima a súa experiencia.

B1.10. Identificar a Lingua Galega con

diversos contextos de uso oral.

LGB1.10.1. Identifica a Lingua Galega

oral con diversos contextos profesionais:

sanidade, educación, medios de

comunicación...

CCL, CCEC Identifica a Lingua Galega oral en

contextos sanitario, educativo...

B1.10. Identificar a Lingua Galega con

diversos contextos de uso oral.

LGB1.10.2. Recoñece a posibilidade de

uso da Lingua Galega en conversas con

persoas coñecidas ou descoñecidas.

CCL, CCEC, CSC Recoñece a posibilidade de uso da Lingua

Galega en conversas con persoas

coñecidas ou descoñecidas.

B1.2. Comprender informacións

audiovisuais sinxelas de carácter

específico procedentes de diferentes

soportes.

LGB1.2.1. Comprende informacións

relevantes e específicas moi evidentes de

documentos audiovisuais sinxelos que

presenten imaxes e/ou sons moi

redundantes co contido.

CCL, CD, CAA, CSC Comprende informacións relevantes de

imaxes e/ou sons.

B1.3. Comprender e producir textos orais

sinxelos, propios do uso cotián ou do

ámbito académico.

LGB1.3.1. Participa nunha conversa entre

iguais, comprendendo o que di o

interlocutor e contestando se é preciso.

CCL, CAA, CSC, CSIEE Participa nunha conversa entre iguais,

comprendendo o que di o interlocutor e

contestando se é preciso.



ámbito académico.

LGB1.3.2. Sigue unha exposición breve

da clase ou explicacións sobre a

organización do traballo.

CCL, CAA Sigue unha exposición breve da clase.



ámbito académico.

LGB1.3.3. Elabora e produce textos orais

moi breves e sinxelos ante a clase.

CCL, CSIEE, CAA Elabora e produce textos orais moi breves

e sinxelos ante a clase.



ámbito académico.

LGB1.3.4. Participa no traballo en

pequeno grupo.

CCL, CSIEE, CAA Participa no traballo en pequeno grupo.

B1.4. Manter unha adecuada actitude de

escoita, ante situacións comunicativas

cotiás, respectando as intervencións dos e

das demais.

LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e

das demais, en conversas e exposicións,

sen interromper.

CCL, CSC Atende as intervencións dos e das demais,

en conversas e exposicións, sen

interromper.

B1.4. Manter unha adecuada actitude de

escoita, ante situacións comunicativas

cotiás, respectando as intervencións dos e

das demais.

LGB1.4.2. Respecta as opinións da

persoa que fala, en situacións

comunicativas cotiás.

CCL, CSC Respecta as opinións dos falantes.

Páxgina 23 de 119

B1.5. Participar nas diversas situacións de

interacción oral que se producen na aula

amosando valoración e respecto polas

normas que rexen a interacción oral.

LGB1.5.1. Respecta as quendas de

palabra nos intercambios orais.

CCL, CSC, CAA Respecta as quendas de palabra.





LGB1.5.2. Respecta as opinións das

persoas participantes nos intercambios

orais.

CCL, CSC, CCEC Respecta as opinións das persoas

participantes nos intercambios orais.





LG1.5.3. Utiliza a Lingua Galega en

calquera situación de comunicación

dentro da aula e valora o seu uso fóra

dela.

CCL, CSC, CCEC Utiliza a Lingua Galega en calquera

situación.





LGB1.5.4. Mira a quen fala nun

intercambio comunicativo oral.

CCL, CSC, CCEC Mira a quen fala nun intercambio

comunicativo oral.





LGB1.5.5. Mantén o tema nun

intercambio comunicativo oral, mostra

interese e unha actitude receptiva de

escoita.

CCL, CSC, CCEC Mostra interese e unha actitude receptiva

de escoita.





LGB1.5.6. Participa na conversa

formulando e contestando preguntas.

CCL, CSC, CCEC, CAA Participa na conversa formulando e

contestando preguntas.

B1.6. Usar fórmulas sinxelas de

tratamento adecuadas nos intercambios

comunicativos máis habituais.

LGB1.6.1. Usa fórmulas sinxelas de

tratamento adecuadas para saudar,

despedirse, presentarse, felicitar,

agradecer, escusarse e solicitar axuda.

CCL, CAA Usa fórmulas para saudar, despedirse,

presentarse, felicitar, agradecer, escusarse

e solicitar axuda.

B1.7. Amosar respecto e cooperación nas

situacións de aprendizaxe en pequeno

grupo.

LGB1.7.1. Amosa respecto ás ideas dos e

das demais e contribúe ao traballo en

pequeno grupo.

CCL, CAA, CSIEE Amosa respecto ás ideas dos demais.

B1.8. Interesarse por amosar unha

pronuncia e entoación adecuadas.

LGB1.8.1. Interésase por expresarse

oralmente coa pronuncia e entoación

adecuada a cada acto comunicativo e

propia da Lingua Galega.

CCL, CAA, CCEC, CSIEE Interésase por expresarse oralmente.

B1.9. Recoñecer usos de linguaxe

discriminatoria coas diferenzas.

LGB1.9.1. Identifica o uso da linguaxe

discriminatoria e sexista evidente.

CCL, CSC Identifica o uso da linguaxe sexista.

B1.9. Recoñecer usos de linguaxe


LGB1.9.2. Usa unha linguaxe respectuosa

coas diferenzas, en especial as referentes

ao xénero, ás razas e ás etnias.

CCL, CSC Usa unha linguaxe respectuosa coas

diferenzas.

Páxgina 24 de 119

B2.1. Comprender a información explícita

en textos sinxelos de uso cotián ou

procedentes dos medios de comunicación.

LGB2.1.1. Comprende a información

relevante de textos sinxelos, sobre feitos e

acontecementos próximos á experiencia

do alumnado, procedentes dos medios de

comunicación social.

CCL, CD, CSC Comprende a información relevante de

textos sinxelos.




LGB2.1.2. Comprende informacións

concretas en textos sinxelos, propios de

situacións cotiás, como invitacións,

felicitacións, notas e avisos ou mensaxes

curtas.

CCL Comprende informacións concretas en

textos sinxelos.




LGB2.1.3. Localiza información en

textos breves e sinxelos vinculados á

experiencia, tanto os producidos con

finalidade didáctica como os de uso

cotián (folletos, descricións, instrucións e

explicacións).

CCL, CAA, CSIEE Localiza información en folletos,

descricións, instrucións e explicacións.

B2.2. Interpretar e comprender, de

maneira xeral, a información procedente

de ilustracións.

LGB2.2.1. Interpreta e comprende, de

maneira xeral, a información de

ilustracións.

CCL, CAA, CSC, CSIEE, CMCT Interpreta e comprende, de maneira xeral,

a información de ilustracións.

B2.3. Ler, de forma guiada, textos

sinxelos adecuados aos seus intereses para

chegar progresivamente á expresividade e

autonomía lectoras.

LGB2.3.1. Descodifica de forma axeitada

na lectura de textos moi sinxelos.

CCL, CAA Le de forma axeitada textos sinxelos.


sinxelos adecuados aos seus intereses para


autonomía lectoras.

LGB2.3.2. Le textos sinxelos en voz alta,

acadando progresivamente a velocidade

axeitada.

CCL Le textos sinxelos en voz alta

B2.4. Usar as bibliotecas de aula e de

centro, respectando as normas básicas de

funcionamento.

LGB2.4.1. Utiliza as bibliotecas de aula e

de centro, respectando as normas básicas

e máis sinxelas do seu funcionamento.

CCL, CAA, CSC Utiliza as bibliotecas de aula e de centro

B2.4. Usar as bibliotecas de aula e de

centro, respectando as normas básicas de

funcionamento.

LGB2.4.2. Valora a utilidade das

bibliotecas de aula e de centro e manipula

os libros con coidado, devolvéndoos ao

seu sitio logo de lelos.

CCL, CAA, CSC Manipula os libros da biblioteca con

coidado

B2.5. Ter interese por ter unha biblioteca

propia.

LGB2.5.1. Amosa interese pola

conservación e organización dos seus

libros.

CCL, CAA Interésase pola conservación dos seus

libros.

B2.6. Amosar interese polos textos

escritos como fonte de aprendizaxe e

medio de comunicación.

LGB2.6.1. Amosa interese pola lectura

como fonte de aprendizaxe e medio de

comunicación.

CCL, CAA, CSC, CCEC Amosa interese pola lectura.

Páxgina 25 de 119

B2.7. Amosar certa autonomía lectora e

capacidade de selección de textos do seu

interese, así como ser quen de expresar

preferencias.

LGB2.7.1. Selecciona textos do seu

interese con certa autonomía, en función

dos seus gustos e preferencias e explica

dun xeito moi sinxelo, as súas

preferencias lectoras.

CCL Recoñece os seus gustos e preferencias

lectoras.

B2.7. Amosar certa autonomía lectora e

capacidade de selección de textos do seu

interese, así como ser quen de expresar

preferencias.

LGB2.7.2. Expresa, de maneira sinxela,

opinións e valoracións sobre as lecturas

feitas.

CCL, CSIEE, CAA Expresa opinións sobre as súas lecturas.

B3.1. Producir e reescribir textos sinxelos

relativos a situacións cotiás infantís,

aqueles propios dos medios de

comunicación ou os relacionados coa

escola, respectando as convencións

elementais da escrita.

LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con

certa coherencia e de xeito creativo.

CCL, CAA, CSIEE Elabora textos sinxelos.







LGB3.1.3. Elabora pequenos textos. CCL Elabora pequenos textos







LGB3.1.4. Interésase por aplicar as regras

ortográficas, con especial atención ao uso

das maiúsculas.

CCL, CSC, CCEC Aplica as regras ortográficas básicas con

especial atención ao uso das maiúsculas.







LGB3.1.5. Compón pequenos textos

propios dos medios de comunicación

social e/ou dos seus elementos (novas

sinxelas e breves, titulares, pés de foto…)

sobre acontecementos próximos á súa

experiencia.

CCL, CAA, CSIEE Compón novas sinxelas e breves so

acontecementos próximos a súa

experiencia.







LGB3.1.6. Compón textos relacionados

coa escola: listaxes, descricións e

explicacións elementais.

CCL, CAA, CSIEE Compón textos sinxelos relacionados coa

escola.

B3.2. Utilizar de xeito guiado estratexias LGB3.2.1. Utiliza de xeito guiado CCL, CAA Utiliza de xeito guiado estratexias para a

Páxgina 26 de 119

para a produción de textos, respondendo

as preguntas de para quen, e que escribir,

recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso,

conto).

estratexias para a produción de textos,

respondendo as preguntas de para quen, e

que escribir, recoñecendo o tipo de texto

(nota, aviso, conto).

produción de textos.

B3.3. Elaborar textos moi sinxelos que

combinen a linguaxe verbal e a non

verbal.

LGB3.3.1. Elabora textos moi sinxelos

que combinan a linguaxe verbal e non

verbal: carteis publicitarios, anuncios,

cómic.

CCL, CSC, CCEC, CAA, CSIEE Elabora textos moi sinxelos que

combinan a linguaxe verbal e non verbal

B3.4. Usar, de xeito guiado, programas

informáticos de procesamento de texto.

LGB3.4.1. Usa de xeito guiado,

programas informáticos de procesamento.

CCL, CD, CAA, CSIEE Usa de xeito guiado procesadores de

texto.

B3.5. Utilizar recursos gráficos, como a

ilustración, que faciliten a comprensión

dos textos.

LGB3.5.1. Ilustra creativa mente os seus

escritos con imaxes redundantes co seu

contido.

CCL, CD, CSIEE Ilustra as súas creación con debuxos

acordes ao contido.

B3.6. Interesarse pola presentación dos

traballos escritos e valorar a lingua escrita

como medio de comunicación e de

expresión creativa.

LGB3.6.1. Interésase pola presentación

dos textos seguindo as normas básicas de

presentación establecidas: disposición no

papel, limpeza e calidade caligráfica.

CCL, CD, CAA Presenta adecuadamente os seus escritos.

B3.6. Interesarse pola presentación dos

traballos escritos e valorar a lingua escrita

como medio de comunicación e de


LGB3.6.2. Valora a lingua escrita como

medio de comunicación e de expresión

creativa.

CCL, CSC Valora a lingua escrita como medio de

comunicación e de expresión creativa.

B4.1. Utilizar terminoloxía lingüística e

gramatical moi básica, como apoio á

comprensión e á produción de textos, así

como aplicar o seu coñecemento no uso

da lingua.

LGB4.1.1. Sinala a denominación dos

textos traballados e recoñece nestes, de

forma xeral, palabras e sílabas

CCL, CAA Recoñece palabras e sílabas.





da lingua.

LGB4.1.2. Diferencia as sílabas que

conforman cada palabra.

CCL, CAA Diferenza as sílabas que conforman cada

palabra.





da lingua.

LGB4.1.3. Identifica os nomes propios a

partir de palabras dadas, frases ou textos.

CCL, CAA Identifica os nomes propios a partir de

palabras dadas ou frases.





LGB4.1.4. Sinala o xénero e número de

palabras dadas.

CCL, CAA Sinala o xénero e número de palabras

dadas.

Páxgina 27 de 119

da lingua.

B4.2. Coñecer, de forma xeral, as normas

ortográficas máis sinxelas.

LGB4.2.1. Coñece, de forma xeral, as

normas ortográficas máis sinxelas e

aprecia o seu valor social e a necesidade

de cinguirse a elas.

CCL, CSC, CCEC Coñece, de forma xeral, as normas

ortográficas básicas.

B4.3. Recoñecer a relación entre son e

grafía así como as palabras como

instrumento para a segmentación da

escritura.

LGB4.3.1. Recoñece a relación entre son

e grafía.

CCL, CAA Recoñece a relación entre son e grafía.

B4.3. Recoñecer a relación entre son e

grafía así como as palabras como

instrumento para a segmentación da

escritura.

LGB4.3.2. Separa as palabras que

conforman un enunciado.

CCL, CAA Separa as palabras.

B4.4. Comparar aspectos moi básicos das

linguas que coñece para mellorar na súa


integrada.

LGB4.4.1. Compara aspectos moi

elementais e evidentes (gráficos,

fonéticos, sintácticos, léxicos) das linguas

que coñece.

CCL, CAA Compara elementos gráficos, fonéticos,

sintácticos, léxicos moi simples das

linguas que coñece.

B5.1. Recrear e reescribir de xeito moi

sinxelo diversos textos literarios, usando

modelos.

LGB5.1.1. Recrea e reescribe de xeito

moi sinxelo diversos textos literarios:

breves contos, poemas, refráns, adiviñas,

trabalinguas, cantigas e xogos de sorte;

usando modelos.

CCL, CAA, CCEC Recrea e reescribe contos, poemas,

refráns, adiviñas, trabalinguas usando

modelos.

B5.1. Recrear e reescribir de xeito moi

sinxelo diversos textos literarios, usando

modelos.

LGB5.1.2. Valora textos breves e

sinxelos da literatura galega como fonte

de coñecemento da nosa cultura e como


CCL, CCEC Valora textos breves e sinxelos da

literatura galega.


adecuados aos intereses infantís, para


á autonomía lectoras.

LGB5.2.1. Le, de forma guiada, textos en

silencio, adecuados aos intereses infantís,

para chegar progresivamente á autonomía

lectora.

CCL, CCEC, CD Le textos infantís en silencio.


adecuados aos intereses infantís, para


á autonomía lectoras.

LGB5.2.2. Le, de forma guiada e en voz

alta, textos adecuados aos intereses

infantís, para chegar progresivamente á

expresividade lectora.

CCL, CCEC, CD Le textos infantís en en voz alta.

B5.3. Recrear e compoñer breves relatos a

partir de modelos sinxelos.

LGB5.3.1. Recrea e compón breves

relatos, a partir de modelos sinxelos, para

comunicar sentimentos e experiencias

persoais.

CCL, CCEC, CSC Compón de forma moi sinxela, breves

relatos para comunicar sentimentos.

B5.4. Valorar a literatura en calquera

lingua, como vehículo de comunicación e

LGB5.4.1. Valora a literatura en calquera

lingua, como vehículo de comunicación e

CCL, CSC, CCEC Valora a literatura como recurso de gozo

persoal.

Páxgina 28 de 119

como recurso de gozo persoal. como recurso de gozo persoal.

B5.5. Amosar interese, respecto e

tolerancia ante as diferenzas persoais,

sociais e culturais.

LGB5.5.1. Amosa curiosidade por

coñecer outros costumes e formas de

relación social, respectando e valorando a

diversidade cultural.

CCL, CCEC Amosa curiosidade por coñecer outros

costumes.

Páxgina 29 de 119

ÁREA: MATEMÁTICAS

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Expresar verbalmente de forma

sinxela o proceso seguido na resolución

dun problema.

MTB1.1.1. Comunica verbalmente de

forma sinxela o proceso seguido na

resolución dun problema simple de

matemáticas ou en contextos da

realidade.

CMCT, CCL Comunica de forma oral o proceso

seguido na resolución dun problema

simple de matemáticas.

B1.2. Desenvolver e cultivar as actitudes

persoais polo traballo matemático ben

feito.

MTB1.2.1. Desenvolve e amosa

actitudes axeitadas para o traballo limpo,

claro e ordenado no caderno e en

calquera aspecto a traballar na área de

Matemáticas.

CMCT, CAA Realiza o traballo con limpeza e

claridade.

B1.3. Iniciarse na utilización dos medios

tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe

coa axuda guiada do mestre ou da mestra.

MTB1.3.1. Manifesta interese na

utilización dos medios tecnolóxicos no

proceso de aprendizaxe.

CMCT, CD, CAA Manifesta interese na utilización dos

medios tecnolóxicos.

B2.1. Ler, escribir e ordenar números

enteiros utilizando razoamentos

apropiados.

MTB2.1.1. Le, escribe e ordena números

ata o 99.

CMCT, CCL Le, escribe e ordena números ata o 99

B2.1. Ler, escribir e ordenar números

enteiros utilizando razoamentos

apropiados.

MTB2.1.2. Identifica o valor de posición

das cifras en situacións e contextos reais.

Identifica o valor de posición das cifras

B2.2. Interpretar diferentes tipos de

números segundo o seu valor, en

situacións da vida cotiá.

MTB2.2.1. Utiliza os números ordinais

en contextos reais.

CMCT Utiliza os números ordinais




MTB2.2.2. Interpreta en textos

numéricos e da vida cotiá números

naturais ata o 99.

CMCT, CCL, CAA Coñece os números ata o 99




MTB2.2.3. Descompón e compón

números naturais, interpretando o valor

de posición de cada unha das súas cifras.

CMCT Descompón e compón números naturais

nas unidades, decenas e centenas.




MTB2.2.4. Ordena números enteiros e

represéntaos na recta numérica.

CMCT Ordena números enteiros e represéntaos

na recta numérica

B2.3. Realizar operacións e cálculos

numéricos mediante diferentes

procedementos, incluído o cálculo

mental, en situación de resolución de

problemas.

MTB2.3.1. Realiza cálculos numéricos

básicos coa operación de suma na

resolución de problemas

contextualizados.

CMCT Realiza cálculos numéricos básicos coa

operación de suma

B2.3. Realizar operacións e cálculos MTB2.3.2. Realiza cálculos numéricos CMCT Realiza cálculos numéricos básicos coa

Páxgina 30 de 119




problemas.

básicos coa operación de resta (sen

levadas) na resolución de problemas

contextualizados.

operación de resta (sen levadas)

B2.3. Realizar operacións e cálculos




problemas.

MTB2.3.3. Emprega procedementos

diversos na realización de cálculos

numéricos básicos.

CMCT Emprega procedementos diversos na

realización de cálculos numéricos

básicos.

B2.4. Identificar e resolver problemas da

vida cotiá, adecuados ao seu nivel,

establecendo conexións entre a realidade

e as matemáticas e valorando a utilidade

dos coñecementos matemáticos

adecuados e reflexionando sobre o

proceso aplicado para a resolución de

problemas.

MTB2.4.1. Resolve problemas que

impliquen o dominio dos contidos

traballados.

CMCT, CAA Resolve problemas básicos que

impliquen o dominio dos contidos

traballados


vida cotiá, adecuados ao seu nivel,



dos coñecementos matemáticos

adecuados e reflexionando sobre o

proceso aplicado para a resolución de

problemas.

MTB2.4.2. Iníciase na reflexión sobre o

procedemento aplicado á resolución de

problemas: revisando as operacións

empregadas, as unidades dos resultados,

comprobando e interpretando as

solucións no contexto.

CMCT, CAA, CSIEE Iniciase na resolución de problemas.

B3.1. Utilizar o palmo, o paso e o pé para

realizar medidas e estimacións.

MTB3.1.1. Realiza medicións co palmo,

o paso e o pé.

CMCT Realiza medicións co palmo, o paso e o

pé

B3.2. Comparar e identificar cal é o

obxecto de maior peso, por estimación

e/ou utilizando a balanza.

MTB3.2.1. Realiza comparacións de

peso entre dous obxectos de uso habitual.

CMCT Realiza comparacións de peso entre dous

obxectos de uso habitual.

B3.3. Comparar e identificar cal é o

recipiente de maior capacidade, por

estimación.

MTB3.3.1. Compara e identifica cal é o

recipiente de maior capacidade.

CMCT Compara e identifica cal é o recipiente de

maior capacidade.

B3.4. Iníciase no coñecemento das

unidades básicas de medida do tempo e

as súas relacións, utilizándoas para

resolver problemas da vida diaria.

MTB3.4.1. Coñece e utiliza as unidades

de medida do tempo e as súas relación.

Minuto, hora, día, semana e ano.

CMCT Coñece as unidades de medida do tempo.





MTB3.4.2. Le en reloxos analóxicos e

dixitais a hora en punto e a media hora.

CMCT Le en reloxos analóxicos e dixitais a

hora en punto e a media hora.

Páxgina 31 de 119






MTB3.4.3. Resolve problemas sinxelos

da vida diaria utilizando as medidas

temporais e as súas relacións.

CMCT Resolve problemas sinxelos da vida

diaria.

B3.5. Iníciase no coñecemento do valor e

as equivalencias entre as diferentes

moedas e billetes do sistema monetario

da Unión Europea.

MTB3.5.1. Coñece a función e o valor

das diferentes moedas e billetes (5, 10, 20

e 50 euros) do sistema monetario da

Unión Europea utilizándoas tanto para

resolver problemas en situación reais

como figuradas.

CMCT, CAA Coñece a función e o valor das diferentes

moedas e billetes (5,10, 20 e 50 euros)


vida cotiá adecuados ao seu nivel,



dos coñecementos matemáticos axeitados

e reflexionando sobre o proceso aplicado

para a resolución de problemas.

MTB3.6.1. Resolve problemas sinxelos

de medida.

CMCT, CAA Resolve problemas sinxelos de medida


vida cotiá adecuados ao seu nivel,






MTB3.6.2. Reflexiona sobre o proceso

seguido na resolución de problemas

revisando as operacións utilizadas e as

unidades dos resultados.

CMCT, CAA, CSIEE Reflexiona sobre o proceso seguido na

resolución de problemas.

B4.1. Interpretar representacións

espaciais sinxelas realizadas a partir de

sistemas de referencia e de obxectos ou

situacións familiares.

MTB4.1.1. Describe a situación dun

obxecto do espazo próximo en relación a

un mesmo utilizando os conceptos de

esquerda-dereita, diante-detrás, arriba-

abaixo, preto-lonxe e próximo-afastado.

CMCT, CAA, CCL Utiliza os conceptos de esquerda-dereita,

diante-detrás, arriba-abaixo, preto-lonxe

e próximo-afastado.

B4.1. Interpretar representacións

espaciais sinxelas realizadas a partir de

sistemas de referencia e de obxectos ou

situacións familiares.

MTB4.1.2. Describe a situación dun

obxecto do espazo próximo en relación a

outros puntos de referencia utilizando os

conceptos de esquerda-dereita, diante-

detrás, arriba-abaixo, preto-lonxe e

próximo-afastado.

CMCT, CAA, CCL Describe a situación dun obxecto

utilizando os conceptos de esquerda-

dereita, diante-detrás, arriba-abaixo,

preto-lonxe e próximo-afastado.

B4.2. Coñecer as figuras planas básicas:

cadrado, círculo, rectángulo e triángulo.

MTB4.2.1. Recoñece formas

rectangulares, triangulares e circulares en

obxectos do contorno inmediato.

CMCT, CAA Recoñece as figuras planas básicas:

cadrado, círculo, rectángulo e triángulo

B4.3. Identificar, resolver problemas da MTB4.3.1. Resolve problemas CMCT, CAA Resolve problemas xeométricos básicos

Páxgina 32 de 119

vida cotiá axeitados ao seu nivel,






xeométricos sinxelos que impliquen

dominio dos contidos traballados.

da vida cotiá axeitados ao seu nivel.

B4.3. Identificar, resolver problemas da

vida cotiá axeitados ao seu nivel,






MTB4.3.2. Iníciase na reflexión sobre o

procedemento aplicado á resolución de

problemas: revisando as operacións

empregadas, as unidades dos resultados,

comprobando e interpretando as

solucións no contexto.

CMCT, CAA, CSIEE Resolve problemas da vida cotiá

axeitados ao seu nivel.

B5.1. Recoller e rexistrar unha

información que se poida cuantificar,

utilizando algúns recursos sinxelos de

representación gráfica: táboas de datos,

bloques de barras, diagramas lineais…

comunicando a información.

MTB5.1.1. Rexistra e interpreta datos

sinxelos en representacións gráficas

básicas.

CMCT, CAA Rexistra e interpreta datos sinxelos en

representacións gráficas básicas.

B5.1. Recoller e rexistrar unha

información que se poida cuantificar,

utilizando algúns recursos sinxelos de

representación gráfica: táboas de datos,

bloques de barras, diagramas lineais…

comunicando a información.

MTB5.1.2. Resolve sinxelos problemas

nos que interveña a lectura de gráficos.

CMCT, CAA Interpreta gráficos sinxelos.

Páxgina 33 de 119

ÁREA: VALORES SOCIAIS E CÍVICOS

CRITERIOS DE

AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

COMPETENCIA

CLAVE

MINIMO

EXIXIBLE

B1.1. Crear unha imaxe positiva dun

mesmo/a valorando positivamente as súas

características físicas e calidades,

expresándoa mediante a linguaxe oral e

representacións.

VSCB1.1.1. Expresa a percepción da súa

propia identidade.

CSC Debuxa a súa propia imaxe corporal.





representacións.

VSCB1.1.2. Expresa oralmente a súa

autodescrición.

CSC, CCL Expresa oralmente a súa autodescrición.





representacións.

VSCB1.1.3. Manifesta verbalmente unha

visión positiva das súas características

físicas e calidades persoais.

CSC, CCL Resalta oralmente as súas características


B1.2. Tomar conciencia das emocións,

recoñecendo os signos físicos que as

poden acompañar.

VSCB1.2.1. Identifica e comunica as

súas emocións.

CSC, CSIEE Identifica as súas emocións e

sentimentos.



poden acompañar.

VSCB1.2.2. Describe oralmente os

signos físicos que acompañan as

diferentes emocións

CSC, CCL Describe oralmente os signos físicos que

acompañan as diferentes emocións



poden acompañar.

VSCB1.2.3. Dramatiza diferentes estados

de ánimo.

CCL, CCEC Dramatiza diferentes estados de ánimo.

B1.3. Autorregular as condutas cotiás e

adquirir algunha estratexia de control dos

impulsos.

VSCB1.3.1. Participa na práctica de

técnicas de relaxación.

CSC, CSIEE Participa na práctica de técnicas de

relaxación.



impulsos.

VSCB1.3.2. Emprega algunhas

estratexias que lle axudan a sentirse

mellor.

CSC, CSIEE Emprega algunhas estratexias que lle

axudan a sentirse mellor.



impulsos.

VSCB1.3.3. Interpreta o contorno e

desenvólvese nel con autonomía.

CSC, CSIEE Interpreta o contorno.

B1.4. Desenvolver actitudes para actuar

con motivación e responsabilidade.

VSCB1.4.1. Realiza as tarefas seguindo

as pautas acordadas.

CSIEE Realiza as tarefas seguindo as pautas

acordadas.

B1.4. Desenvolver actitudes para actuar

con motivación e responsabilidade.

VSCB1.4.2. Analiza e manifesta

verbalmente que e como aprendeu.

CSC, CSIEE, CAA Analiza e manifesta verbalmente qué e

cómo aprendeu.

Páxgina 34 de 119

B2.1. Expresar opinións, emocións e

estados de ánimo empregando

coordinadamente a linguaxe verbal e non

verbal

VSCB2.1.1. Imita e reproduce

expresións, sentimentos e estados de

ánimo coordinando a expresión verbal

coa facial e corporal.

CCL, CSC Imita e reproduce expresións,

sentimentos e estados de ánimo.




verbal

VSCB2.1.2. Responde preguntas

relacionadas con situacións vividas e con

imaxes observadas.

CCL, CSC, CSIEE Responde preguntas relacionadas con

situacións vividas e con imaxes

observadas.




verbal

VSCB2.1.3. Emprega a comunicación

verbal para comunicar afectos e

emocións con amabilidade.

CCL, CSC, CSIEE Comunica os sentimentos mediante as

expresións.

B2.2. Aprender a comunicarse

expresando de forma clara as ideas,

escoitando con atención e respectando a

quenda de palabra.

VSCB2.2.1. Expresa axeitadamente,

experiencias, ideas, pensamentos e

emocións en exposicións orais.

CCL, CSC, CSIEE Comunica os sentimentos mediante as

expresións.




quenda de palabra.

VSCB2.2.2. Escoita, entende e dá sentido

ás ideas que expoñen outras persoas

durante o traballo en equipo.

CCL, CSC, CSIEE Escoita, entende e dá sentido ás ideas que

expoñen outras persoas durante o traballo

en equipo




quenda de palabra.

VSCB2.2.3. Conversa sobre un tema

proposto e respecta a quenda de palabra.

CCL, CSC Respecta a quenda de palabra

B2.3. Comprender a outras persoas,

detectar e expresar as súas características

e identificar as súas emocións.

VSCB2.3.1. Describe oralmente as

características de diferentes persoas.

CSC, CCL Fai descricións sinxelas de persoas.




VSCB2.3.2. Recoñece e explica

emocións e estados de ánimo das demais

persoas.

CCL, CSC Recoñece as emocións das demais

persoas.




VSCB2.3.3. Identifica e comunica as

emocións dos e das personaxes en

fotografías, pinturas ou películas.

CCL, CSC, CSIEE Identifica diferentes emocións en

fotografías pinturas e películas.




VSCB2.3.4. Dramatiza feitos

observados, reflectindo os sentimentos e

estados de ánimo dos e das protagonistas.

CSC, CCEC Dramatiza estados de ánimo básicos.

B2.4. Descubrir e comprender as

diferenzas entre as persoas, realizar

valoracións positivas das súas calidades e

facer cumprimentos.

VSCB2.4.1. Representa e dramatiza

diferentes formas de vida.

CSC, CCEC Dramatiza diferentes formas de vida.

Páxgina 35 de 119

B2.4. Descubrir e comprender as

diferenzas entre as persoas, realizar

valoracións positivas das súas calidades e

facer cumprimentos.

VSCB2.4.2. Identifica necesidades dos

seus compañeiros e compañeiras, resalta

as súas calidades e emite cumprimentos.

CCL, CSC . Identifica necesidades dos seus

compañeiros e compañeiras, resalta as

súas calidades e emite cumprimentos.

B3.1. Participar en actividades grupais e

de equipo, tendo en conta as propias

necesidades e amosando unha boa

disposición para recibir e dar axuda.

VSCB3.1.1. Desenvolve actitudes de

colaboración en situacións informais de

interacción social.

CSC, CNIEE Respecta os seus compañeiros e intenta

relacionarse positivamente con eles.





VSCB3.1.2. Pide axuda, cando a precisa,

e presta axuda aos compañeiros e

compañeiras.

CSC, CNIEE Pide axuda cando é necesario e axuda aos

compañeiros cando llo piden.





VSCB3.1.3. Mantén boas relacións cos

compañeiros e compañeiras.

CSC Mantén boas relacións cos compañeiros e

compañeiras.





VSCB3.1.4. Pon de manifesto unha

actitude aberta cara aos demais .

Identifica necesidades dos seus

compañeiros e compañeiras, resalta as

súas calidades e emite cumprimentos

durante a interacción social na aula.

CSC, CNIEE Pon de manifesto unha actitude aberta

cara aos demais .

B3.2. Recoñecer, explicar e buscar

solucións sinxelas aos conflitos habituais

no colexio.

VSCB3.2.1. Soluciona os problemas

persoais da vida escolar coa

independencia adecuada a súa idade

CAA, CSIEE, CSC Colaborar cos compañeiros na resolución

de problemas.

B3.3. Valorar as condutas cotiás en

relación ás normas de convivencia do

colexio e realizar un uso responsable dos

materiais escolares.

VSCB3.3.1. Coñece e enumera as

normas de convivencia da aula.

CSC Coñece e enumera as normas de

convivencia da aula.





VSCB3.3.2. Pon en práctica procesos e

razoamentos sinxelos para valorar se

determinadas condutas son acordes ás

normas de convivencia escolares.

CSC, CSIEE Entende a necesidade de axustarse a

normas cando convive cos demais.





VSCB3.3.3. Fai uso adecuado do

material.

CSC Fai uso adecuado do material.

B3.4. Participar activamente na vida

cívica valorando a igualdade de dereitos e

corresponsabilidade de homes e mulleres.

VSCB3.4.1. Realiza diferentes tipos de

actividades independentemente do seu

sexo.

CSC Axuíza criticamente prexuízos machistas

sobre a división de tarefas.

Páxgina 36 de 119

B3.4. Participar activamente na vida

cívica valorando a igualdade de dereitos e

corresponsabilidade de homes e mulleres.

VSCB3.4.2. Colabora con persoas do

outro sexo en diferentes situacións

escolares.

CSC Colabora con persoas do outro sexo en

diferentes situacións escolares.

B3.5. Valorar as normas de seguridade

viaria.

VSCB3.5.1. Colabora en campañas

escolares sobre a importancia do respecto

das normas de educación viaria.

CSC, CSIEE Cumpre normas de educación viaria.


viaria.

VSCB3.5.2. Recoñece e interpreta o

significado dos sinais de tráfico de uso

frecuente.

CSC, CAA Recoñece e interpreta o significado dos

sinais de tráfico de uso frecuente.


viaria.

VSCB3.5.3. Explica oralmente a

importancia de respectar os sinais de

tráfico.

CSC, CCL Coñece a existencia de normas de

seguridade e procura respectalas.

Páxgina 37 de 119

4. ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE ASOCIADAS A CADA BLOQUE DE CONTIDO



BLOQUE OBXECTIVO CONTIDOS ACTIVIDADES DE

APRENDIZAXE TEMPORALIZACIÓN

BLOQUE 1.

INICIACIÓN Á

ACTIVIDADE

CIENTÍFICA

b, e, h, i, j B1.1. Iniciación á actividade científica.

B1.2. Realización de proxectos con guía na súa

estrutura e presentación de resultados.

B1.3. Busca guiada de información en internet e

noutros soportes.

B1.4. Elaboración guiada de textos escritos

básicos, murais, paneis, esquemas ou

presentacións para recoller conclusións.

Realización dun traballo científico simple de

forma moi guiada polo mestre. Iniciación a busca

de información en internet relativa a un feito

científico.

3 Trimestre

BLOQUE 1.

INICIACIÓN Á

ACTIVIDADE

CIENTÍFICA

a, b, c, m B1.5. O traballo cooperativo.

B1.6. Iniciación ás técnicas de traballo. Recursos

e técnicas de traballo intelectual.

B1.7. Hábitos de traballo, esforzo e

responsabilidade.

Realización un puzzle xigante en equipos de catro

persoas.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

O SER HUMANO

E A SAÚDE

a, b, e, d, h, k,

m

B2.1. Identificación do home e da muller como

seres vivos.

B2.2. Comparación con outros seres vivos.

B2.3. Observación de igualdades e diferenzas

entre as persoas.

B2.4. Identificación das partes do corpo humano.

B2.5. Identificación e verbalización de emocións

(medo, tristura, enfado, ledicia) e sentimentos

propios e alleos.

Baile dunha canción sobre as partes do corpo.

Recorte, de diferentes revistas, folletos, carteis,

etc., imaxes de homes e mulleres de diferentes

idades. Despois, péganse na clase e observase en

que se diferencian, tendo en conta a idade de cada

un deles.

Tiro dun dado que vos dea o profesor, indicar a

parte do corpo que saíse e dicide o seu nome.

Recortade de revistas varias imaxes de persoas,

pegar e indicar que poden facer con cada parte do

seu corpo. O profesor describe diferentes

situacións cotiás para que os nenos identifiquen as

emocións que cren que poderían sentir.

Escribir o nome nunha pinza da roupa e, segundo

como se sinta hoxe, pegar na imaxe da emoción

correspondente.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

O SER HUMANO

E A SAÚDE

a, b, d, h, k, m B2.6. Hábitos que inflúen nunha vida saudable:

alimentación variada e equilibrada, a hixiene

persoal, o exercicio físico regulado, o descanso e

Imaxinar de que estades nun restaurante e tedes

que elixir varios pratos de comida sa do menú que

se vos propón. Cales escolleriades?

1 Trimestre

Páxgina 38 de 119

a adecuada utilización do tempo de lecer. No encerado, o mestre apunta varias opcións para

o primeiro prato, para o segundo, a bebida e a

sobremesa. Ler todos e, nun primeiro momento,

pódense usar pictogramas ou debuxos en

cartolinas para axudar á súa lectura. Despois, a

través do xogo simbólico e en cada mesa, fanse as

representacións.

O profesor anima os alumnos a comer san no

recreo con bocadillos que se poidan preparar

facilmente (embutidos, paté, atún, etc.), bebidas

sen burbullas e baixas en azucre (zumes,

batidos…) e pezas de froita. A continuación,

proponlles que traian un día pan cortado pola

metade, talladas de embutido ou envases fáciles de

manexar, para preparar na clase a merenda que

tomarán despois. Tamén poden traer unha peza de

froita e bebida saudable.

BLOQUE 2.

O SER HUMANO

E A SAÚDE

b, c, e, g, h B2.7. Identificación de alimentos diarios

necesarios.

B2.8. Análise e costumes na alimentación diaria.

Vaise celebrar o día do mercado da comida sa en

poucos días. É importante que participemos todos

na elaboración dos produtos que imos vender.

Cada grupo vaise a encargarase dun posto do

mercado: a carnicería, a droguería, a froitería, a

peixería, a panadería e a leitería.

O profesor distribúe os postos entre os grupos de

alumnos. Os días previos á dramatización, teñen

que facer un pequeno estudo de campo na casa e

na rúa acerca dos produtos que se poden vender no

seu posto e o prezo aproximado destes.

Despois traerán plastilina e modelarán os seus

produtos. Tamén escribirán os nomes e o prezo en

cartóns. Para facer a dramatización, quedarán dous

de cada grupo no seu posto (ou mesa) e os demais

farán as súas compras polo mercado. Cando o

mestre faga un sinal, cambiarán de rol.

O profesor debuxa un eixe cronolóxico en papel

continuo, no que aparecen os meses e as estacións

do ano. Os alumnos apuntan dez nomes de

hortalizas e froitas no seu caderno para pescudar o

tempo de recolección

1 Trimestre

BLOQUE 3. e, h, l B3.1. Os seres vivos: as plantas e os animais. Cremos que as plantas necesitan luz para crecer. 1 Trimestre

Páxgina 39 de 119

OS SERES VIVOS B3.2. Identificación das características e dos

comportamentos de animais e plantas para

adaptarse ao seu medio.

Plantar unhas lentellas e a tapalas cunha caixa para

comprobalo.

O mestre leva á clase unha fotografía grande

dunha planta. Preguntar aos alumnos de que

partes se compón e cada grupo ten que debuxar

unha desas partes nunha folla DIN A3. Despois,

sae un voceiro de cada grupo co seu debuxo e

represéntanse as diferentes partes, dicindo que

función ten cada membro do grupo. Seguidamente,

o mestre pregunta ao resto da clase que ocorrería

se faltase algunha parte e represéntao apartando un

dos nenos.

Por grupos, ponse en común os animais da

actividade seguinte e clasificación en función de

onde viven, que comen, como nacen, se teñen ósos

ou non e segundo o seu aspecto. Para iso elaboran

unha ficha para cada animal con estes apartados,

nunha cartolina tamaño cuartilla. Despois estas

fichas exponse na clase.

BLOQUE 3.

OS SERES VIVOS

a, b, c, e, h, i, j,

l, m, o

B3.3. Observación e identificación de animais e

plantas do contorno.

B3.4. Clasificación e rexistro dos seres vivos do

contorno segundo criterios observables e variados


B3.5. Valoración da responsabilidade no coidado

de plantas e animais domésticos e do contorno.

Os alumnos recollen e traen á clase algunhas follas

ou flores en bo estado e unha folla de xornal

dobre. Na clase débese colocar entre as follas de

xornal, para quitarlles a humidade, e pórlles

encima obxectos que pesen (dicionarios, pedras,

cadernos da clase, etc.). Estarán listas en 20-25

días. Despois pódense pegar nunha cartolina

grande para decorar algunha zona común do

centro.

Fixarse, durante unha semana, nos animais

vertebrados e invertebrados que vexamos na

televisión, na rúa ou no parque, e escribir os seus

nomes.

Na clase, ponse en común todos os nomes e o

profesor anota no encerado os animais que

atoparon. Despois clasifícanse en animais

vertebrados e invertebrados.

2 Trimestre

BLOQUE 4.

MATERIA E

ENERXÍA

a, b, e, h B4.1. Tarefas de redución, reutilización e

reciclaxe na escola e no seu contorno próximo.

B4.2. Uso responsable da auga na vida cotiá

B4.3. Identificación do ruído como unha forma de

Durante un día, observación no colexio e na rúa os

tipos de residuos que vexas fóra dos colectores

(papeis de aluminio, papeis, restos de comida,

madeira, envases de plástico, etc.). No caderno,

2 Trimestre

Páxgina 40 de 119

contaminación acústica e de fontes sonoras do

contorno próximo.

clasificación primeiro coa axuda do profesor.

Cóntase e anotase o número no caderno. Despois,

ponse en común os resultados e analizade o tipo de

residuo máis e menos frecuente, onde se adoita

atopar de forma máis habitual, etc.

A profesora de Infantil decatouse de que sodes

moi listos e explicades moi ben as cousas. Ir un día

á súa clase para ensinarlles aos seus alumnos como

se deben separar os residuos para reciclar e para

explicarlles os beneficios que achega á sociedade o

feito de reciclar.

BLOQUE 4.

MATERIA E

ENERXÍA

b, g, h B4.4. Exploración de materiais e obxectos do

contorno para identificar propiedades físicas

observables (cor, dureza, cheiro, sabor e textura) e

a súa utilidade.

Dalgún folleto de publicidade ou revista, recortar

as imaxes de obxectos que se poden usar na casa.

Despois, xunto ao resto de compañeiros e coa

axuda do profesor, clasifícaos en función do tipo

de material de que estean feitos.

O profesor entrega a cada grupo unha caixa con

diversos obxectos feitos con materiais diferentes

(laranxa, funda de plástico, obxecto de arxila, rolo

de papel, tea, etc.). Observade que conteñen estas

caixas, así como cales son as súas propiedades, a

través do tacto, a vista, o olfacto e o oído

(escoitando como soan cando se moven, sopran ou

golpean suavemente algún destes elementos na

mesa, no chan ou na parede).

Crear algunha música con estes novos

«instrumentos musicais» caseiros.

3 Trimestre

BLOQUE 5.

A TECNOLOXÍA,

OBXECTOS E

MÁQUINAS

a, b, c, d, e, h, j,

m

B5.1. Observación e clasificación de aparellos e

máquinas sinxelas do contorno identificando a súa

utilidade e evitando estereotipos sexistas.

B5.2. Manipulación e observación do

funcionamento de aparellos sinxelos domésticos e

escolares (lapis, afialapis, teléfono, balanza,

tesoira, espremedor etc.).

B5.3. Montaxe e desmontaxe de xogos e obxectos

sinxelos relacionados coa vida cotiá.

Traer á clase algunha ferramenta da túa casa para

clasificala en caixas, segundo sexa simple ou

complexa, manual ou eléctrica e tendo en conta a

súa función.

Cada grupo elixe un electrodoméstico que teñan na

casa. Deben deseñar un manual de instrucións

sinxelo que explique como funciona ese aparello e

as partes que o forman. Nunha das súas follas

poden facer o debuxo do aparello e sinalar as súas

partes.

3 Trimestre

BLOQUE 5.

A TECNOLOXÍA,

OBXECTOS E

a, b, h, i B5.4. Identificación dos compoñentes básicos dun

ordenador.

B5.5. Coidado dos recursos informáticos.

Ensinar aos alumnos onde está a sala de

ordenadores ou aula de informática, as normas de

seguridade e de uso dos equipos informáticos e as

1 Trimestre

2 Trimestre

Páxgina 41 de 119

MÁQUINAS normas que se deben cumprir nela.

Páxgina 42 de 119




BLOQUE 1.

CONTIDOS

COMÚNS

b, d, e, h, i B1.1. O establecemento de conxecturas, de

predicións e, a observación, e experimentación

como procesos básicos que favorecen a Iniciación

ao coñecemento científico.

B1.2. Propostas de traballo que xurdan dunha

situación problema, acontecemento ou inquietude

da contorna que os rodea, que supoña un proceso

de investigación e acción por parte do alumnado e

facilite o proceso de autorregulación de

aprendizaxes.

B1.3. Introdución no uso das TIC e outras fontes

(directas e indirectas) para obter información,

analizala, organizala, documentar o proceso

mediante o uso do cartafol e a comunicación das

conclusións.

B1.4. Planificación, xestión e presentación dos

traballos co fin de acadar obxectivos.

Buscar información en internet sobre a nosa

contorna. Clasificala analizada e organizala ca

axuda do mestre.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

CONTIDOS

COMÚNS

a, b, c, d, m B1.5. O traballo en equipo.

B1.6. Iniciación na creación e o uso de hábitos e

técnicas de estudo.

B1.7. Valoración do esforzo e coidado do

material.

B1.8. A cooperación e o diálogo como valores

democráticos e recursos básicos na resolución

pacífica de conflitos.

Realizar un traballo colaborativo simple entre os

membros dun equipo sobre un tema de ciencias

sociais proposto polo mestre.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

CONTIDOS

COMÚNS

h, o B1.9. Utilización da terminoloxía propia da área. Utilización da terminoloxía propia da área en cada

unha das actividades realizadas.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

O MUNDO QUE

NOS RODEA

h, j, o B2.1. A contorna física: observacións das

características principais.

Cada grupo trazará un circuíto para a clase de

Educación Física polos parques da localidade,

utilizando aquel mobiliario urbano que sexa

posible para realizar algunha actividade; por

exemplo, os bancos para facer flexións, os bordos

para saltar, as árbores para zigzaguear, etc.

Explicar o percorrido dun río próximo á túa

localidade, desde o seu nacemento ata a súa

desembocadura, e enumera os elementos da

1 Trimestre

Páxgina 43 de 119

paisaxe de interior polos que podería pasar.

BLOQUE 2.

O MUNDO QUE

NOS RODEA

h B2.2. O aire e a auga. Estudo das súas

características e propiedades mediante a

observación, experimentación a través sentidos e

a formulación de conxecturas. A importancia para

a vida e consumos responsables.

Explicar aos teus compañeiros o percorrido que fai

unha pinga de auga do mar ata que regresa de novo

a el.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

O MUNDO QUE

NOS RODEA

g, h, i, o B2.3. O tempo atmosférico. Observación e

medicións sinxelas dos fenómenos atmosféricos

que teñen lugar no espazo próximo e a súa

simboloxía. Comprobación observado o tempo

nos diferentes medios de comunicación: prensa,

prensa dixital,..

Nunha cartolina, debuxar paisaxes chuviosos, con

vento, así como outros nos que vaia moito calor e

tamén frío. Escribe debaixo de cada un o tempo

atmosférico que representan.

Representar co teu grupo o parte meteorolóxico,

utilizando un mapa de España e símbolos que

representen o tempo, que iredes pegando sobre o

mapa a medida que o vaiades explicando.

2 Trimestre

BLOQUE 2.

O MUNDO QUE

NOS RODEA

h, g, e B2.4. Os elementos do ceo, as súas características

e o seu movemento como indicador do paso do

tempo. Experimentación do paso do tempo

observando o movemento do Sol e da Lúa e

asocialo ás diferentes partes do día e á noite.

Representar planetas do sistema solar ou outros

que inventedes, usando plastilina ou bólas de

porexpán pintadas con témperas.

Poñer en común as actividades semanais; elixir as

máis divertidas do grupo e elaborar un mural no

que representedes os días da semana e as

actividades favoritas de cada día.

2 Trimestre

BLOQUE 2.

O MUNDO QUE

NOS RODEA

a, h, o B2.5. Observación, a través dos sentidos, da

paisaxe que nos rodea. Elementos naturais e

humanos da contorna. A importancia do coidado

da natureza.

Descubrir as diferenzas que existen entre unha

cidade e unha paisaxe natural, e comentádeas co

resto dos grupos.

Despois, escribir no caderno e redactar onde vos

gustaría vivir, nunha cidade, nunha aldea ou nunha

paisaxe natural.

2 Trimestre

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

a, c, h B3.1. Investigamos sobre as relacións de

parentesco e roles familiares.

O profesor dividirá os alumnos en pequenos

grupos, xa que se representará unha familia. Pensar

que membros ides ser e que tarefas da casa

podemos realizar cada un de nós. Cada tarefa pode

desempeñala máis dun membro da familia.

Preséntase logo á clase e explicar por que fixestes

este reparto de tarefas.

Realizar unha árbore xenealóxica da túa familia,

comezando polos teus avós paternos e maternos.

Traer escritos os nomes completos dos familiares

en papeliños individuais e compoñer con eles a

árbore.

2 Trimestre

BLOQUE 3. a, h B3.2. A escola: organización escolar, os membros Debuxar un plano da clase, indicando a posición 3 Trimestre

Páxgina 44 de 119

VIVIR EN

SOCIEDADE

e os seus roles, espazos físicos e recursos. das mesas e as cadeiras dos nenos, o encerado, a

mesa do profesor e outras zonas.

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

a, h B3.3. Os deberes e dereitos das persoas. A

asemblea de clase como momento para a

reflexión, o diálogo, a escoita activa e a

resolución pacífica de conflitos.

Realizar unha asemblea diaria cos membros da túa

aula.

1 Trimestre

2 Trimestre

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

h, e, o B3.4. A casa e o lugar no que vivo. Estancias da

casa e localización na contorna: aldea, vila,

cidade. Elaboración dun esbozo da distribución da

casa.

Entre todos, deseñar o plano dunha casa. O

profesor repartirá a cada grupo o debuxo dunha

estancia nunha cartolina, para que a reencha con

mobles, segundo sexa unha cociña, un baño, un

salón, etc.

Despois, unide todas as dependencias para

compoñer o voso plano.

Podedes deseñar o mobiliario, xa sexa debuxándoo

ou modelándoo con plastilina.

2 Trimestre

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

h, e B3.5. Os medios de transporte. Clasificación e

abastecemento.

Co material que queiramos, fabricar novos medios

de transporte. Estes deben ter formas divertidas e

non deben parecerse moito aos que xa coñecemos

(furgonetas con ás, avións con locomotoras, etc.).

Ordena de maior a menor capacidade de pasaxeiros

os seguintes medios de transporte urbano: taxi,

autobús, tranvía, metro e tren de proximidade.

Explicar aos compañeiros por que se colocaron

nesa orde.

Deseñar un cartel con todos os medios de

transporte urbano que coñezamos. Separar os máis

contaminantes dos menos.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

h, n B3.6. Educación viaria. Camiñando pola rúa. Describir situacións que poidan poñer en perigo a

seguridade viaria. Explicar por que estas accións

son perigosas.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

VIVIR EN

SOCIEDADE

j, h, o B3.7. Manifestacións culturais da contorna. Reunir información relativa as festas locais da

contorna. Realizar un mural representativo delas.

3 Trimestre

BLOQUE 4.

AS PEGADAS DO

TEMPO.

h, g, e B4.1. Uso e medidas do tempo. Nocións básicas:

antes, despois, día, mes. O paso do tempo: Liña

do tempo da súa historia persoal. Árbore

xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

Nunha cartolina grande cada membro da clase

realizará a súa arbore xenealóxica.

3 Trimestre

BLOQUE 4.

AS PEGADAS DO

TEMPO.

h, g, e B4.2. Sistemas de medida do tempo. O día, a

semana, os meses e o ano. O calendario como

instrumento de medida do tempo. Creación dun

Realización dun calendario anual para expoñelo n

aula cambiar a data diaria, tempo atmosférico, e

estación do ano.

3 Trimestre

Páxgina 45 de 119

calendario anual propio establecendo os horarios

das xornadas escolares, as semanas, os meses, as

estacións do ano, situando os aniversarios e os

acontecementos máis importantes.

Páxgina 46 de 119




BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

a, c, d, e B1.1. Estratexias e normas para o intercambio

comunicativo: participación; escoita; respecto á

quenda de palabra; respecto polos sentimentos dos

e das demais.

Practicar unha conversación para describir as

diferentes normas comunicativas.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

a, d, e, m B1.11. Uso dunha linguaxe non discriminatoria e

respectuosa coas diferenzas.

Revisar nos textos si a linguaxe empregada é ou

non discriminatoria.

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

a, b, e B1.12. Estratexias para utilizar a linguaxe oral

como instrumento de comunicación e

aprendizaxe: escoitar e preguntar.

Imaxinar que somos invisibles… ¿Que broma lle

gastarías a un compañeiro da túa clase? Explicar

ao resto de alumnos que cousas divertidas se

poden facer cando eres invisible.

Dar respostas a o teu compañeiro para que el che

faga a pregunta que corresponda.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, e B1.2. Comprensión e expresión de mensaxes

verbais e non verbais, especialmente xestos e ton

de voz que complementen o significado da

mensaxe.

Por quendas, pedir con educación ao compañeiro

algún material escolar (lapis, goma). Facédeo de

forma amable e dicindo «por favor».

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

a, b, e B1.3. Participación en situación de comunicación

de aula, espontáneas ou dirixidas, organizando, de

forma xeral, o discurso.

Realizar unha asemblea o inicio do día cas

valoracións orais do día anterior.

1 Trimestre

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, e B1.4. Interese pola ampliación de vocabulario.

B1.5. Creación de redes semánticas moi sinxelas.

Estudio diario do significado dunha palabra nova.

Realización dun dicionario de aula con palabras

novas atopadas diariamente.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, d, e, i B1.6. Comprensión global de textos orais de

diversa tipoloxía: atendendo á forma da mensaxe

(descritivos, narrativos, dialogados) e a súa

intención comunicativa (informativos, literarios e

prescritivos) e procedentes de diversas fontes.

Fichas de comprensión de textos orais

reproducidos no CD.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, d, e, i B1.7. Valoración dos medios de comunicación

social como instrumento de comunicación.

Confección dunha exposición na aula con

diferentes periódicos e revistas traídas da casa

para valorar a súa importancia.

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

b, e B1.8. Audición e reprodución de textos adecuados

ao nivel que estimulen o seu interese.

Lectura por parte do Mestre de textos adaptados a

súa idade.

1 Trimestre

2 Trimestre

Páxgina 47 de 119

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, e B1.9. Dramatizacións de textos infantís. Dramatizar unha historia divertida que lle

sucedera a algún compañeiro. Entre todos,

confeccionar o vestiario e os decorados.

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL. FALAR E

ESCOITAR

b, e B1.10. Produción de textos orais breves e sinxelos

próximos aos seus gustos e intereses.

Realizar da asemblea diaria na aula e exposición

oral do acontecido o día anterior.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

b, e B2.1. Lectura de distintos tipos de textos

adaptados á súa idade.

Lectura diaria do texto adaptado os diferentes

fonemas estudados.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

b, e B2.2. Inicio ás estratexias para a comprensión

lectora de textos: consideración do título e das

ilustracións moi redundantes.

Estudar cada texto que lemos na hora de ler.

Título, ilustracións…

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

e B2.3. Comprensión de textos de diversa tipoloxía

adecuados á súa idade.

Realizar diariamente por parte do mestre

preguntas relativas a compresión oral de

diferentes textos o longo do ano.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

b, e B2.4. Lectura de diferentes textos como fonte de

información e de lecer.

Ler diferentes textos na hora indicada para ler no

centro.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

b, e B2.5. Uso da biblioteca como recurso para

desenvolver o Plan lector.

Utilización da biblioteca do centro unha vez a

semana.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA. LER

a, b, e B2.6. Iniciación á creación da biblioteca persoal. O mestre decidiu montar unha biblioteca na clase

e encargou redactar as normas de uso. Escribir e

explicalas aos compañeiros. Máis tarde, debuxar

carteis para decorar a biblioteca.

1 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA.

ESCRIBIR

e B3.1. Recoñecemento e utilización de recursos

gráficos na comunicación escrita.

Ilustrar os diferentes textos de produción propia. 2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA.

ESCRIBIR

e B3.2. Uso de elementos lingüísticos e non

lingüísticos na comunicación escrita.

Realización da ficha concreta do mestre. 3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA.

b, e B3.3. Utiliza estratexias para a produción de

textos: planificación, identificación da función,

textualización, revisión e reescritura.

Por equipos confección dunha historia relativa o

período de tempo no que nos atopamos. Samaín,

Nadal, Antroido…

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

Páxgina 48 de 119

ESCRIBIR B3.4. Produción de textos segundo Plan de

escritura.

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

b, e B4.1. A palabra. Iniciación ao orde alfabético.

Recoñecemento das características e uso das

diferentes clases de palabras. Xénero e número do

nome. Tempos verbais.

Realización dunha ficha para encontrar o plural

de nomes en singular.

2 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

b, e B4.2. Vocabulario. Sinónimos e antónimos.

Aumentativos e diminutivos. Comparacións e

palabras derivadas.

Creación dun libro de vocabulario aparecida na

aula diariamente.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

b, e B4.3. Ortografía: utilización das regras básicas de

ortografía. Signos de puntuación.

Escritura de maiúsculas ao empezar un texto,

nomes propios despois de punto. Revisión da

puntuación de textos de produción propia.

3 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

e B4.4. Recoñecemento e observación reflexiva dos

constituíntes oracionais: a oración simple, suxeito

e predicado.


BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

e, i B4.5. Utilización de material multimedia

educativo e outros recursos didácticos ao alcance

e propios da súa idade.

Realizar ca axuda do mestre diferentes exercicios

interactivos na rede.

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

d, e, o B4.6. Identificación de similitudes e diferenzas

entre as linguas que coñece para mellorar na súa


comunicativa integrada.

Comparación de similitudes e diferenzas entre a

Lingua Castelá e a Lingua Galega e posta en

común.

2 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

d, e B5.1. Coñecemento e lectura guiada de contos

tradicionais: marabillosos, de fórmulas, de

animais, ...

Contar un conto popular aos compañeiros e

pedirlles que representen con sons a banda sonora

da historia.

3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

d, e B5.2. Valoración dos textos literarios como fonte

de gozo persoal.

B5.3. Uso da biblioteca de aula como fonte de

información e lecer.

Creación dunha biblioteca de aula con libros dos

propios nenos para intercambiar e ler na casa ou

no centro.

1 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

b, d, e B5.4. Recreación e composición de textos

literarios: contos, poemas, adiviñas.

Memorizar un poema na casa e recitalo ante a

clase axudándose de xestos.

2 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

d, e, o B5.5. Valoración da literatura en calquera lingua

(maioritaria, minoritaria ou minorizada) como

vehículo de comunicación e como recurso de gozo

persoal.

Realización de saída ao teatro. 3 Trimestre

Páxgina 49 de 119

ÁREA: LINGUA GALEGA E LITERATURA



BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, e B1.1. Comprensión de textos orais moi sinxelos

procedentes da radio ou da televisión, para obter

información xeral e relevante sobre feitos e

acontecementos próximos á experiencia infantil.

Escoita de noticias adaptadas a súa idade para

obter a información mais importante de elas.

Posta en común por equipos da mesma.

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, d, e B1.10. Identificación da Lingua Galega con

diversos contextos de uso oral da lingua: en

diferentes ámbitos profesionais (sanidade,

educación, medios de comunicación...) e en

conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

Dramatización de diferentes profesións e

emprego da Lingua Galega nos diversos

contextos destas.

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

b, d, e, i B1.2. Comprensión global e específica de

informacións audiovisuais moi sinxelas

procedentes de diferentes soportes.

Escoita activa de noticias procedentes dos

medios de comunicación adaptadas a súa idade.

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, b, c, e, o B1.3. Comprensión e produción de textos orais

moi sinxelos para aprender e para informarse,

tanto os producidos con finalidade didáctica como

os de uso cotián (breves exposicións ante a clase,

conversas sobre contidos de aprendizaxe e

explicación sobre a organización do traballo).

Exposición por quendas diarios e de maneira oral

do realizado o día anterior na aula.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, c, e, o B1.4. Actitude de escoita adecuada nas diferentes

situacións comunicativas cotiás (conversas e

exposicións orais) e respecto polas opinións de

quen fala, sen interrupcións inadecuadas.

Dramatización na aula de diferentes experiencias

comunicativas dos alumnos na escola.

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, c, d, e, o B1.5. Participación e cooperación nas situacións

comunicativas da aula (peticións, anuncios, ordes,

explicacións sinxelas, avisos, instrucións,

conversas ou pequenas narracións), con respecto

das normas que rexen a interacción oral (quendas

de palabra, mantemento do tema, mostra de

interese, mirar a quen fala e actitude receptiva de

escoita).

Por quendas, pedir con educación ao compañeiro

algún material escolar (lapis, goma). Facédeo de

forma amable e dicindo «por favor».

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, b, e B1.6. Uso de fórmulas sinxelas de tratamento

adecuadas para saudar, despedirse, presentarse,

felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

Dramatización na aula de diferentes experiencias

comunicativas dos alumnos na escola.

1 Trimestre

2 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

b, d, e, o B1.7. Actitude de cooperación e de respecto en

situacións de aprendizaxe compartida.

Realización de traballos por equipos no que se

constate a cooperación entre os alumnos.

2 Trimestre

3 Trimestre

Páxgina 50 de 119

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

e, o B1.8. Interese por expresarse oralmente coa

pronuncia e coa entoación adecuadas.

Lectura de diferentes textos adaptados a súa

idade.

3 Trimestre

BLOQUE 1.

COMUNICACIÓN

ORAL: FALAR E

ESCOITAR

a, d, e, o B1.9. Recoñecemento de usos de linguaxe


Corrección da linguaxe sexista nos textos que

poden aparecer na aula o longo do ano.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

b, e, I, j, o B2.1. Comprensión de informacións concretas en

textos de uso cotián como invitacións,

felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas.

B2.2. Comprensión de información xeral sobre

feitos e acontecementos próximos á experiencia do

alumnado en textos breves e sinxelos procedentes

dos medios de comunicación social, especialmente

a noticia.

B2.3. Localización de información en textos para

aprender vinculados á experiencia, tanto en textos

producidos con finalidade didáctica como nos de

uso cotián (folletos, descricións, instrucións e

explicacións).

Fichas de comprensión de textos orais

reproducidos no CD.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

b, e B2.4. Interpretación da información das

ilustracións.

Debater na aula a interpretación das ilustracións

dos textos lidos na hora de ler.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

a, b, e B2.5. Lectura guiada de textos sinxelos adecuados

aos intereses infantís para chegar progresivamente

á expresividade e autonomía lectoras.

Lectura guiada de textos sinxelos adecuados aos

intereses infantís.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

a, b, e, i B2.6. Introdución ao uso xeral das bibliotecas da

aula e do centro, como instrumento cotián de

busca de información e fonte de recursos textuais

diversos.

Creación dunha biblioteca de aula con libros dos

propios nenos para intercambiar e ler na casa ou

no centro.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

a, b, e B2.7. Iniciación á creación da biblioteca persoal. Creación dunha biblioteca persoal. 2 Trimestre

BLOQUE 2.

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

a, b, e B2.8. Interese polos textos escritos como fonte de

aprendizaxe e como medio de comunicación de

experiencias e de regulación da convivencia.

Utilización do libro de texto na aula. 2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2. a, b, e, m B2.9. Adquisición progresiva da autonomía Lectura diaria na aula de diferentes textos. 1 Trimestre

Páxgina 51 de 119

COMUNICACIÓN

ESCRITA: LER

lectora, da capacidade de elección de temas e de

textos e de expresión das preferencias persoais.

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

a, b, e B3.1. Produción e reescritura de textos moi

sinxelos relativos a situacións cotiás infantís como

invitacións, felicitacións, notas ou avisos.

B3.2. Composición de textos moi sinxelos propios

dos medios de comunicación social e/ou dos seus

elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés

de foto…) sobre acontecementos próximos á

experiencia do alumnado en soportes habituais no

ámbito escolar.

B3.3. Composición de textos moi sinxelos

relacionados coa escola para organizar e

comunicar información (listaxes, descricións,

explicacións elementais).

B3.4. Respecto polas convencións xerais da

escrita: uso das maiúsculas e do punto.

Realización de invitacións a festas e

aniversarios.

Realización dunha noticia de prensa real ou

ficticia sobre o acontecido no pobo durante o

ano.

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

a, b, e B3.5. Utilización de xeito guiado de estratexias

para a produción de textos, respondendo as

preguntas de para quen, e que escribir,

recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

Ficha relativa. Responder as preguntas de para

quen, e que escribir antes de realizar un texto

narrativo.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

a, b, e, j, o B3.6. Creación de textos moi sinxelos con

intención informativa utilizando a linguaxe verbal

e non verbal: carteis publicitarios, anuncios,

cómic.

Realización dun cómic na aula. 3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

b, d, e, i, j B3.7. Iniciación á utilización de programas

informáticos de procesamento de textos.

Iniciación á utilización de programas

informáticos de procesamento de textos.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

b, e, i, j B3.8. Utilización de elementos gráficos sinxelos,

como a ilustración, para facilitar a comprensión.

Realizacións de ilustración para acompañar aos

textos de produción propia.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

COMUNICACIÓN

ESCRITA:

ESCRIBIR

a, b, e, i B3.9. Interese polo coidado e a presentación dos

textos escritos e respecto pola norma ortográfica.

B3.10. Interese polos textos escritos como medio

de aprendizaxe e como medio de comunicación de

experiencias, de regulación da convivencia e de


Actividades no libro de texto. 3 Trimestre

BLOQUE 4. e B4.1. Inicio na identificación implícita e uso Realización da ficha concreta do mestre. 3 Trimestre

Páxgina 52 de 119

COÑECEMENTO

DA LINGUA

dalgúns termos lingüísticos elementais:

denominación dos textos traballados; palabra e

sílaba, nome propio.

B4.2. Observación das variacións morfolóxicas (de

singular e plural, feminino e masculino) en textos.

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

b, e B4.3. Iniciación ao coñecemento das normas

ortográficas máis sinxelas.

Actividades no libro de texto. 2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

e B4.4. Recoñecemento da relación entre son e

grafía no sistema lingüístico galego.

B4.5. Identificación da palabra como instrumento

para a segmentación da escritura.

Realización das fichas concretas. 1 Trimestre

BLOQUE 4.

COÑECEMENTO

DA LINGUA

e, o B4.6. Identificación de similitudes e diferenzas

entre as linguas que coñece para mellorar na súa


comunicativa integrada.

Comparación de similitudes e diferenzas entre a

Lingua Castelá e a Lingua Galega e posta en

común.

3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

b, d, e, o B5.1. Recreación e reescritura moi sinxela, usando

modelos, de diversos textos literarios (narrativos

ou poéticos): breves contos, poemas, refráns,

adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte.

B5.2. Valoración e aprecio do texto literario

galego como vehículo de comunicación, fonte de

coñecemento da nosa cultura e como recurso de

gozo persoal.

Produción de textos, contos, poemas ou refráns

moi sinxelos sobre temática diversa.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

b, d, e, i B5.3. Lectura guiada de textos adecuados aos

intereses infantís, para chegar progresivamente á

expresividade e á autonomía lectoras.

Lectura guiada de textos adecuados aos intereses

infantís.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

b, e, o B5.4. Recreación e composición de breves relatos

para comunicar sentimentos e experiencias

persoais.

Recreación e composición de breves relatos. 2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

a, d, e, o B5.5. Valoración da literatura en calquera lingua

(maioritaria, minoritaria ou minorizada), como

vehículo de comunicación e como recurso de gozo

persoal.

Realización de saída ao teatro. 3 Trimestre

BLOQUE 5.

EDUCACIÓN

LITERARIA

a, d, e, o B5.6. Interese por coñecer os modelos narrativos e

poéticos que se utilizan noutras culturas.

B5.7. Comparación de imaxes, símbolos e mitos

facilmente interpretables que noutras culturas

serven para entender o mundo e axudan a coñecer

outras maneiras de relacións sociais.


Páxgina 53 de 119

ÁREA: MATEMÁTICAS


APRENDIZAXE

TEMPORALIZACIÓN

BLOQUE 1.

PROCESOS,

MÉTODOS E

ACTITUDES EN

MATEMÁTICAS

g, e B1.1. Expresión verbal do proceso de razoamento

da resolución dun problema sinxelo.

Dividir o grupo en dúas parellas. Inventar por

parellas un problema no que haxa que facer unha

resta. Intercambiar o problema coa outra parella e

resólvelo. Explicar como se fixo e corrixilo.

2 Trimestre

BLOQUE 1.

PROCESOS,

MÉTODOS E

ACTITUDES EN

MATEMÁTICAS

g, b B1.2. Confianza nas propias capacidades para

desenvolver actitudes apropiadas e afrontar as

dificultades propias do traballo científico.

Actitude positiva fronte o encontro de

dificultades. Exposición oral das dificultades

atopadas. Resolución cooperativa das actividades

mais complexas.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 1.

PROCESOS,

MÉTODOS E

ACTITUDES EN

MATEMÁTICAS

g, i B1.3. Utilización guiada de medios tecnolóxicos

no proceso de aprendizaxe.

Utilizar o programa Word e a súa ferramenta de

debuxo para representar no ordenador as figuras e

corpos xeométricos estudados.

3 Trimestre

BLOQUE 2.

NÚMEROS

e, g B2.1. Números naturais ata o 99.

B2.2. Nome e grafía dos números ata o 99.

B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema

de numeración decimal: unidades e decenas.

B2.4. O sistema de numeración decimal: valor de

posición das cifras.

B2.5. Identifica o número anterior e o seguinte a

un dado.

B2.6. Identifica o número maior, o menor e o igual

a un dado.

Entre todos preparar doce cadrados de cartolina

indicando en seis deles os números do 0 ao 5 con

puntos e nos outros seis escribide con letra os

números do 0 ao 5. Despois, mesturase todas as

cartolinas e buscade as parellas.

Un neno cunha pelota pequena di un número e a

lanza a outro, que di outro número. Volve lanzala

a un terceiro, e ten que dicir o resultado da suma.

Bingo de números. O profesor entrega aos

alumnos cartóns nos que estarán escritos distintos

números

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

NÚMEROS

b, e, g B2.7. Identifica os números ordinais do 1º ao 10º.

B2.8. Utilización e relación dos números ordinais.

Comparación de números.

B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema

de numeración decimal: unidades e decenas.

O mestre colocará dez alumnos diante dos demais,

en orde. Os demais tamén estarán en orde. O

primeiro deste segundo grupo dirá un número

ordinal do primeiro ao décimo e o seguinte

compañeiro deberá dicir o nome do compañeiro

situado na posición que lle indicase. Continúase.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

NÚMEROS

b, g B2.9. Iniciación no desenvolvemento de

estratexias persoais de cálculo mental.

B2.10. Gusto pola presentación ordenada e limpa

dos cálculos e dos resultados.

B2.11. Cálculo de sumas e restas.

Utilizar dados no cálculo mental. 1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

Páxgina 54 de 119

B2.12. Utilización en situacións familiares da

suma para xuntar ou engadir e da resta para

separar ou quitar.

BLOQUE 2.

NÚMEROS

b, g B2.13. Resolución de problemas da vida cotiá. Implicar aos alumnos para a súa participación

activa na organización dunha xornada de

convivencia.

Tomar decisións sobre onde comprar

determinados produtos en función dos seus

prezos.

Elaboración dun horario.

2 Trimestre

BLOQUE 3.

MEDIDA

g B3.1. Medición con instrumentos e estratexias non

convencionais.

B3.2. Estimación de resultados de medidas

(distancias, tamaños, pesos, capacidades...) en

contextos familiares.

Debuxar nunha cuadrícula unha illa e o itinerario

para encontrar un tesouro escondido. No debuxo

do camiño a seguir debese empregar os conceptos

traballados

2 Trimestre

BLOQUE 3.

MEDIDA

g B3.3. Unidades de medida do tempo e as súas

relacións: minuto, hora, día, semana e ano.

B3.4. Lectura sinxela en reloxos analóxicos e

dixitais.

Fabricar o reloxo analóxico coas pezas que se

inclúen no material acuñado. Os alumnos sairán

por quenda. O profesor dirá unha hora ao

primeiro.

Colocar as agullas para representar a hora que

dixo o profesor.

Sae o seguinte alumno, e o que colocou a hora

dille unha nova hora, que terá que representar.

Continúase ata que pasen todos os alumnos.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

MEDIDA

b, g B3.5. O sistema monetario da Unión Europea.

Unidade principal: o euro. Valor das diferentes

moedas e billetes.

B3.6. Equivalencias entre moedas e billetes.

Por parellas, escribir situacións cotiás onde se

empreguen moedas ou billetes de euro, razoando a

importancia que ten en cada un dos casos.

Utilizar as moedas e os billetes do material

realizado por eles mesmos para escenificar xunto

a un compañeiro algunha destas situacións cotiás.

Comprar pan nunha panadaría.

Comprar un xoguete nunha tenda de xoguetes.

Comprar un pantalón nunha tenda de roupa.

Sae o seguinte alumno, e o que colocou a hora

dille unha nova hora, que terá que representar.

Continúase ata que pasen todos os alumnos.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

MEDIDA

b, g B3.7. Resolución de problemas de medida. Nun papel secreto, escribir as instrucións para que

o compañeiro poida chegar ao tesouro da

actividade Mapa do tesouro proposta para a

intelixencia espacial.

2 Trimestre

3 Trimestre

Páxgina 55 de 119

Parellas

BLOQUE 4.

XEOMETRÍA

b, e, g B4.1. Interpretación de representacións espaciais

sinxelas en situacións da vida cotiá.

B4.2. Descrición de posicións e movementos, en

relación a un mesmo e a outros puntos de

referencia.

B4.3. Interese e curiosidade pola identificación

das formas e dos seus elementos característicos.

B4.4. Confianza nas propias posibilidades;

curiosidade, interese e constancia na busca de

solucións.

B4.5. Uso do vocabulario xeométrico para

describir itinerarios: liñas abertas e pechadas;

rectas e curvas.

B4.6. Busca de elementos de regularidade en

figuras e corpos a partir da manipulación de

obxectos.

Debuxar o bloque de pisos no que se vive ou no

que vive un amigo teu. Sinalar cunha frecha o

devandito piso e expresar cun número ordinal.

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 4.

XEOMETRÍA

b, g B4.7. Formas planas e espaciais: clasificación de

figuras planas.

Utilizar do xeoplano. Suxeitar gomas elásticas cos

teus dedos formando o bordo dunha figura

xeométrica plana. Mostrar aos teus compañeiros e

dilles o nome da figura, para a súa comprobación.

3 Trimestre

BLOQUE 4.

XEOMETRÍA

b, g B4.8. Resolución de problemas de xeometría

relacionados coa vida cotiá.

Resolución de problemas da vida cotiá ca

utilización do xeoplano e as construción.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 5.

ESTATÍSTICA E

PROBABILIDADE

b, g B5.1. Recollida e clasificación de datos. Construír unha táboa de rexistro coas diferentes

árbores que hai no patio do colexio ou no tramo

da rúa que vos indique o profesor.

Realizar unha táboa de rexistro coas nenas e os

nenos da clase.

3 Trimestre

Páxgina 56 de 119




BLOQUE 1.

A IDENTIDADE E

A DIGNIDADE DA

PERSOA

m B1.1. O autocoñecemento. A toma de conciencia

dun mesmo/a. A autopercepción positiva das

calidades persoais. A descrición física.

O alumnado debuxarase a si mesmo mirándose

nun espello.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

A IDENTIDADE E

A DIGNIDADE DA

PERSOA

a, m B1.2. As emocións. Identificación e expresión. O

vocabulario das emocións. Os estados de ánimo.

Nun lugar visible da clase, o profesor coloca

imaxes de caras plastificadas que expresan

diferentes emocións, de forma que durante varios

días os alumnos poidan identificar as súas

emocións e colocar as pinzas onde corresponda.

Relacionamos emocións e sentimentos. Debuxa

emoticonos para expresar como se sinte. Debuxo

e pinto diferentes situación que me enfadan ou

que me dan medo.

1 Trimestre

BLOQUE 1.

A IDENTIDADE E

A DIGNIDADE DA

PERSOA

m B1.3. A autorregulación das condutas cotiás. O

control dos impulsos. A relaxación.

Dramatización no que se controlan os impulsos. 1 Trimestre

BLOQUE 1.

A IDENTIDADE E

A DIGNIDADE DA

PERSOA

b B1.4. A responsabilidade. A realización

responsable das tarefas. As consecuencias das

accións. A motivación extrínseca.

Realización de forma virtual de diferentes

actividades nas o neno é o protagonista.

1 Trimestre

BLOQUE 2.

A COMPRENSIÓN

E O RESPECTO

NAS RELACIÓNS

INTERPERSOAIS

m B2.1. Habilidades de comunicación: A

importancia de pensar o que se vai expresar.

Compoñentes da comunicación non verbal:

postura, xestos, expresión facial.

Recoñecemento de expresións faciais 1 Trimestre

BLOQUE 2.

A COMPRENSIÓN

E O RESPECTO

NAS RELACIÓNS

INTERPERSOAIS

b, e B2.2. A conversa. A expresión clara das ideas. A

escoita atenta. O respecto da quenda de palabra.

Dramatización de presentacións orais dun tema

coñecido polo alumno.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 2.

A COMPRENSIÓN

E O RESPECTO

NAS RELACIÓNS

INTERPERSOAIS

m B2.3. O respecto e a valoración dos e das demais.

A empatía.

Dramatización de presentacións orais dun tema

coñecido polo alumno

2 Trimestre

BLOQUE 2. e, m B2.4. O respecto e a valoración. A comprensión Lectura de contos acordes ca temática. 1 Trimestre

Páxgina 57 de 119

A COMPRENSIÓN

E O RESPECTO

NAS RELACIÓNS

INTERPERSOAIS

dos e das demais. A detección das calidades

doutras persoas. O descubrimento e a

comprensión das diferenzas.

Dramatización dos mesmos.

Avaliación da aula.

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

A CONVIVENCIA

E OS VALORES

SOCIAIS

m B3.1. As habilidades sociais. A detección das

propias necesidades. A boa disposición para

recibir e dar axuda. A participación en actividades

lúdicas grupais. O gozo da amizade.

Debuxar sentimentos.

Relatar de forma oral diferentes viñetas propostas

polo mestre.

1 Trimestre

BLOQUE 3.

A CONVIVENCIA

E OS VALORES

SOCIAIS

c B3.2. A resolución de conflitos. Identificación de

situacións agradables e desagradables na vida

cotiá. Recoñecemento dos conflitos habituais.

Explicación dos conflitos cotiás.

Realización de forma virtual de diferentes

actividades nas o neno é o protagonista.

2 Trimestre

BLOQUE 3.

A CONVIVENCIA

E OS VALORES

SOCIAIS

a, o B3.3. As normas de convivencia. O coñecemento

e o respecto das normas de convivencia na casa e

na aula. A valoración das condutas cotiás en

relación coas normas de convivencia.

B3.4. Respecto e conservación do medio

ambiente. O uso responsable dos materiais

persoais e escolares.

Lectura de contos acordes ca temática.

Dramatización dos mesmos.

Avaliación da aula.

1 Trimestre

2 Trimestre

3 Trimestre

BLOQUE 3.

A CONVIVENCIA

E OS VALORES

SOCIAIS

d B3.5. Valoración da igualdade de dereitos entre

homes e mulleres na familia e na escola.

Debater na aula con todos os compañeiros a

igualdade entre homes e mulleres na nosa

realidade diaria.

3 Trimestre

BLOQUE 3.

A CONVIVENCIA

E OS VALORES

SOCIAIS

n B3.6. A educación viaria. As normas básicas de

educación viaria. Sinais de tráfico para os peóns.

Recreación de varias rúas no patio do colexio, con

calzadas, beirarrúas e sinais de trafico. Por turnos

os alumno pasarán polo circuíto en pequenas

bicicletas.

3 Trimestre

Páxgina 58 de 119

5. INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE



ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE INSTRUMENTO DE AVALIACIÓN

(Incluíndo o Criterio de Corrección, si é o caso)

CNB1.1.1. Busca e selecciona información de forma guiada e comunica o resultado

de forma oral e escrita, de maneira limpa, clara e ordenada, en diferentes soportes.

Observación. Proba Oral.

CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na observación e na planificación de accións e

tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.

Observación.

CNB1.2.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo e respecta

os compañeiros/as, o material e as normas de convivencia.

Observación.

CNB2.1.1. Identifica semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a

diversidade.

Observación.

CNB2.1.2. Recoñece partes do propio corpo. Observación. Proba Oral.

CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocións e sentimentos propios e alleos. Observación.

CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable cunha alimentación adecuada. Proba Oral

CNB2.2.2. Relaciona o exercicio físico, os hábitos de hixiene e o tempo de lecer coa

propia saúde.

Proba Oral

CNB2.3.1. Analiza os seus costumes na alimentación diaria e aplica o menú semanal

de merendas na escola.

Observación.

CNB3.1.1. Explica as principais diferenzas entre plantas e animais empregando


Proba Oral

CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu

contorno.

Proba Oral

CNB3.1.3. Amosa condutas de respecto e coidado cara aos seres vivos. Observación.

CNB3.2.1. Recolle datos a partir da súa observación e comunícaos empregando


Produción

CNB4.1.1. Reduce, reutiliza e recicla obxectos na escola. Observación.

CNB4.1.2. Identifica e adopta medidas de uso responsable da auga na escola. Observación

CNB4.2.1. Identifica cor, dureza, cheiro, sabor e textura en materiais e obxectos de

uso cotián.

Observación. Proba Oral

CNB5.1.1. Coñece e nomea os oficios das persoas do seu contorno e evita



CNB5.1.2. Identifica e manexa algúns aparellos e máquinas simples de uso cotián

empregándoos con seguridade e evitando estereotipos sexistas.

Observación

CNB5.2.1. Identifica e nomea correctamente as partes dun ordenador cando traballa

con el.


Páxgina 59 de 119

CNB5.2.2. Emprega o ordenador de forma guiada e fai un bo uso. Observación

Páxgina 60 de 119




CSB1.1.1. Fai conxecturas, predicións e recolle información a través da observación e

experimentación iniciándose no emprego das TIC e outras fontes directas e indirectas,

selecciona a información relevante e a organiza, obtén conclusións sinxelas e as

comunica.

Observación. Proba oral.

CSB1.1.2. Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas

coidando a súa presentación, ten iniciativa na toma de decisións e asume

responsabilidades.

Observación. Proba escrita.

CSB1.2.1. Participa en actividades individuais e de grupo adoitando un

comportamento responsable, construtivo e solidario, valorando o esforzo e o coidado

do material.

Observación.

CSB1.3.1. Elabora algúns mapas mentais sinxelos como técnica básica de estudo. Proba escrita.

CSB1.4.1. Identifica a terminoloxía propia da área. Proba oral.

CSB2.1.1. Elabora e recolle información sobre aspectos da súa contorna natural,

empregando imaxes, debuxos e outras fontes incluídas as TIC.

Proba escrita.

CSB2.1.2. Describe os elementos básicos da súa contorna máis próxima. Observación.

CSB2.2.1. Describe as características principais do aire e da auga. Proba oral.

CSB2.3.1. Explica, de forma sinxela, a importancia que o uso responsable destes

elementos ten na súa contorna máis próxima.

Proba oral.

CSB2.4.1. Nomea os fenómenos atmosféricos máis habituais no seu espazo próximo e

interpreta a simboloxía básica nun mapa do tempo da prensa en papel ou dixital.

Proba oral.

CSB2.5.1. Realiza observacións, sinxelas recollidas de datos, rexistros e

comprobación sobre o tempo atmosférico local.

Proba escrita.

CSB2.6.1. Nomea os elementos presentes no ceo e explica a importancia que o Sol

ten para a vida.

Proba oral.

CSB2.7.1. Relaciona o movemento dos elementos do ceo co cambio do día á noite e o

paso do tempo ao longo do día: mañá, tarde e noite.

Proba oral.

CSB2.8.1. Diferencia entre elementos da paisaxe natural e a construída polo home e

identifica algunha das accións humanas máis destacadas da contorna próxima.

Proba oral.

CSB2.9.1. Identifica algunha medida para a conservación da natureza máis próxima. Proba oral.

CSB3.1.1. Identifica as relacións de parentesco, discrimina os roles familiares e

contribúe ao reparto equitativo das tarefas domésticas entre os membros da familia.

Proba oral.

CSB3.2.1. Identifica aos membros da comunidade escolar, describe as tarefas que

desenvolven e as respectan.

Proba oral.

CSB3.3.1. Respecta as normas de convivencia establecidas na familia e na escola. Observación.

CSB3.4.1. Identifica as partes da casa, as representa nun esbozo e coñece e explica o

uso que se fai delas.

Proba escrita.

CSB3.4.2. Identifica diferentes tipos de vivendas e describe oralmente as diferenzas. Proba oral.

Páxgina 61 de 119

CSB3.5.1. Explica a diferenza entre cidade, vila e aldea e sitúa a súa casa nalgunha

delas.

Proba oral.

CSB3.6.1. Clasifica os diferentes medios de transporte da contorna segundo os seus

usos, funcións e características.

Proba oral.

CSB3.7.1. Coñece as sinais de tráfico necesarias para camiñar pola rúa correctamente:

cores dos semáforos, pasos de peóns ou peoas, etc.


CSB3.8.1. Cita e valora algunha das festas propias do outono, do inverno, da

primavera e do verán que se celebran na contorna escolar e contribúe á súa

conservación.

Observación.

CSB4.1.1. Localiza e explica, nunha liña do tempo, a evolución e algúns feitos

relevantes da súa vida persoal e empregando as unidades de medida do tempo máis

básicas..

Proba escrita.

CSB4.2.1. Explica oralmente unha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa

familia.

Proba oral.

CSB4.3.1. Sabe o número de días que ten unha semana e os meses, nomea os meses

do ano e diferencia as estacións segundo as súas características.

Proba escrita.

Páxgina 62 de 119




LCB1.1.1. Expresa de forma global sentimentos, vivencias e emocións propias. Observación.

LCB1.1.2. Aplica as normas socio- comunicativas: escoita e respecta a quenda de

palabras.

Observación.

LCB1.10.1. Usa unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas. Observación.

LCB1.11.1. Pide axuda para a realización de tarefas de distinta índole. Observación.

LCB1.2.1. Integra de xeito global os recursos básicos verbais e non verbais para

comunicarse oralmente.

Proba oral.

LCB1.3.1. Participa activamente en diversas situacións de comunicación: -diálogos -

exposicións orais moi guiadas, con axuda, cando cumpra, de tecnoloxías da

información e a comunicación.

Observación.

LCB1.4.1. Utiliza o vocabulario axeitado á súa idade. Observación. Proba oral. Produción.

LCB1.5.1. Comprende o sentido global de textos orais de uso habitual, do ámbito

escolar e social.

Proba oral. Proba escrita.

LCB1.6.1. Identifica as ideas xerais en reportaxes audiovisual sobre temas do seu

interese.


LCB1.7.1. Canta cancións, conta e recita pequenos contos e poemas. Proba oral.

LCB1.8.1. Adecúa a entoación e o volume á representación dramática. Observación.

LCB1.9.1. Narra situacións e experiencias persoais sinxelas. Produción.

LCB1.9.2. Describe, de forma sinxela, persoas, animais obxectos e lugares seguindo

unha orde: de arriba a abaixo; de abaixo a arriba ….

Proba oral.

LCB1.9.3. Utilizar correctamente expresións para situar e ordenar as rutinas: antes,

despois, pola mañá, pola noite…


LCB2.1.1. Lee con pronunciación e entoación axeitada, textos sinxelos, de variada

tipoloxía, breves e adaptados á súa idade.

Proba oral.

LCB2.2.1. Relaciona a información que achega o título e as ilustracións co tema do

texto.

Proba oral.

LCB2.3.1. Recoñece a funcionalidade de determinadas tipoloxía textuais: carteis,

anuncios, avisos, receitas, normas, instrucións …

Proba oral.

LCB2.4.1. Expresa o gusto pola lectura como fonte de lecer. Observación.

LCB2.4.2. Explica, de xeito sinxelo, as súas preferencias lectoras. Produción.

LCB2.5.1. Identifica, con axuda, os textos da biblioteca (escritos ou en soporte

informático) máis axeitados para obter información e para o seu lecer.

Observación.

LCB2.6.1. Coida, conserva e organiza os seus libros. Observación.

LCB3.1.1. Relaciona os códigos oral e escrito: discrimina sons nas palabras e

consolida aspectos grafomotores e grafías da Lingua Castelá en palabras

significativas.

Proba oral e proba escrita.

Páxgina 63 de 119

LCB3.1.2. Identifica diferentes tipos de texto escrito: listas, receitas, narracións,

poesía, noticia …

Proba escrita.

LCB3.2.1. Ilustra de xeito creativo os seus escritos con ilustracións redundantes. Proba escrita.

LCB3.3.1. Escribe, con axuda, en diferentes soportes, textos moi sinxelos propios do

ámbito escolar e social: listas, notas, normas, felicitacións, instrucións, contos,

anécdotas…

Proba escrita. Produción.

LCB3.3.2. Presenta os seus escritos con limpeza, evitando riscos. Observación. Produción.

LCB4.1.1. Desenvolve a conciencia fonolóxica: identifica sílabas e fonemas como

elementos fundamentais da palabra.

Proba oral.

LCB4.1.2. Recoñece o alfabeto e iníciase na orde alfabética. Proba oral.

LCB4.1.3. Distingue nome e adxectivo en palabras significativas. Proba escrita.

LCB4.1.4. Distingue xénero e número en palabras habituais. Proba oral.

LCB4.1.5. Utiliza adecuadamente os artigos nos textos orais e escritos. Observación. Proba escrita. Produción.

LCB4.1.6. Forma grupos nominais respectando as normas de concordancia Produción.

LCB4.1.7. Utiliza os tempos verbais: presente, pasado e futuro en textos sinxelos. Proba escrita. Produción.

LCB4.2.1. Relaciona sinónimos e antónimos básicos en parellas de palabras

significativas.

Proba escrita.

LCB4.2.2. Establece comparacións entre distintos elementos. Proba escrita. Produción.

LCB4.2.3. Utiliza diminutivos e aumentativos, en textos orais e escritos. Proba escrita. Produción.

LCB4.2.4. Identifica no seu contorno palabras derivadas de outras moi evidentes. Proba oral.

LCB4.3.1. Utiliza de forma correcta os signos de puntuación e as normas ortográficas

propias do nivel e as aplica á escritura de textos significativos sinxelos e Proba escrita.

Produción. seguindo modelos.


LCB4.4.1. Forma e ordena correctamente oracións simples para compoñer textos

sinxelos.


LCB4.5.1. Utiliza de xeito guiado, distintos programas e aplicacións educativos

dixitais como ferramenta de aprendizaxe.

Observacións.

LCB4.6.1. Compara aspectos (gráficos, sintácticos, léxicos) das linguas que coñece. Proba oral.

LCB5.1.1. Identifica sinxelos textos propios da literatura infantil: contos, poesías,

cómics, adiviñas…

Proba oral.

LCB5.1.2. Dramatiza con xestos e palabras, escenas de contos. Proba oral.

LCB5.2.1. Gozo da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos. Observación.

LCB5.2.2. Interpreta, intuitivamente e con axuda, a linguaxe figurada en textos

literarios (personificacións).

Produción.

LCB5.3.1. Utiliza de xeito guiado a biblioteca de aula como fonte de información e

lecer.

Observación.

LCB5.4.1. Recrea de xeito individual e cooperativo, sinxelos textos literarios (contos,

poemas..) a partir de pautas ou modelos dados.

Produción.

LCB5.5.1. Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en Lingua Galega, Observación.

Páxgina 64 de 119

como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

Páxgina 65 de 119

ÁREA: LINGUA GALEGA E LITERATURA



LGB1.1.1. Comprende a información xeral e relevante de textos orais moi sinxelos

procedentes da radio ou da televisión, próximos á experiencia infantil.

Proba oral.

LGB1.10.1. Identifica a Lingua Galega oral con diversos contextos profesionais:

sanidade, educación, medios de comunicación...

Proba oral.

LGB1.10.2. Recoñece a posibilidade de uso da Lingua Galega en conversas con

persoas coñecidas ou descoñecidas.

Observación.

LGB1.2.1. Comprende informacións relevantes e específicas moi evidentes de

documentos audiovisuais sinxelos que presenten imaxes e/ou sons moi redundantes co

contido.

Proba oral.

LGB1.3.1. Participa nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o

interlocutor e contestando se é preciso.

Observación.

LGB1.3.2. Sigue unha exposición breve da clase ou explicacións sobre a organización

do traballo.

Observación.

LGB1.3.3. Elabora e produce textos orais moi breves e sinxelos ante a clase. Proba oral. Produción.

LGB1.3.4. Participa no traballo en pequeno grupo. Observación.

LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e das demais, en conversas e exposicións, sen

interromper.

Observación.

LGB1.4.2. Respecta as opinións da persoa que fala, en situacións comunicativas

cotiás.

Observación.

LGB1.5.1. Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais. Observación.

LGB1.5.2. Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais. Observación.

LGB1.5.3. Utiliza a Lingua Galega en calquera situación de comunicación dentro da

aula e valora o seu uso fóra dela.

Observación.

LGB1.5.4. Mira a quen fala nun intercambio comunicativo oral. Observación.

LGB1.5.5. Mantén o tema nun intercambio comunicativo oral, mostra interese e unha

actitude receptiva de escoita.

Observación.

LGB1.5.6. Participa na conversa formulando e contestando preguntas. Observación.

LGB1.6.1. Usa fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas para saudar, despedirse,

presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

Observación.

LGB1.7.1. Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en

pequeno grupo.

Observación.

LGB1.8.1. Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a

cada acto comunicativo e propia da Lingua Galega.


LGB1.9.1. Identifica o uso da linguaxe discriminatoria e sexista evidente. Observación.

LGB1.9.2. Usa unha linguaxe respectuosa coas diferenzas, en especial as referentes

ao xénero, ás razas e ás etnias.

Observación.

Páxgina 66 de 119

LGB2.1.1. Comprende a información relevante de textos sinxelos, sobre feitos e

acontecementos próximos á experiencia do alumnado, procedentes dos medios de

comunicación social.


LGB2.1.2. Comprende informacións concretas en textos sinxelos, propios de

situacións cotiás, como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas.

Proba oral.

LGB2.1.3. Localiza información en textos breves e sinxelos vinculados á experiencia,

tanto os producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (folletos,

descricións, instrucións e explicacións).


LGB2.2.1. Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de ilustracións. Proba escrita.

LGB2.3.1. Descodifica de forma axeitada na lectura de textos moi sinxelos. Proba oral.

LGB2.3.2. Le textos sinxelos en voz alta, acadando progresivamente a velocidade

axeitada.

Proba oral

LGB2.4.1. Utiliza as bibliotecas de aula e de centro, respectando as normas básicas e

máis sinxelas do seu funcionamento.

Observación.

LGB2.4.2. Valora a utilidade das bibliotecas de aula e de centro e manipula os libros

con coidado, devolvéndoos ao seu sitio logo de lelos.

Observación.

LGB2.5.1. Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros. Observación.

LGB2.6.1. Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de

comunicación.

Observación.

LGB2.7.1. Selecciona textos do seu interese con certa autonomía, en función dos seus

gustos e preferencias e explica dun xeito moi sinxelo, as súas preferencias lectoras.

Observación.

LGB2.7.2. Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas

feitas.

Produción.

LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con certa coherencia e de xeito creativo. Proba escrita . Producións.

LGB3.1.3. Usa o punto nos seus escritos. Proba escrita .Producións.

LGB3.1.4. Interésase por aplicar as regras ortográficas, con especial atención ao uso

das maiúsculas.

Observación.

LGB3.1.5. Compón pequenos textos propios dos medios de comunicación social e/ou

dos seus elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés de foto…) sobre

acontecementos próximos á súa experiencia.


LGB3.1.6. Compón textos relacionados coa escola: listaxes, descricións e

explicacións elementais.


LGB3.2.1. Utiliza de xeito guiado estratexias para a produción de textos, respondendo

as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso,

conto).


LGB3.3.1. Elabora textos moi sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal:

carteis publicitarios, anuncios, cómic.

Proba escrita.

LGB3.4.1. Usa de xeito guiado, programas informáticos de procesamento. Proba escrita.

LGB3.5.1. Ilustra creativamente os seus escritos con imaxes redundantes co seu

contido.

Proba escrita.

Páxgina 67 de 119

LGB3.6.1. Interésase pola presentación dos textos seguindo as normas básicas de

presentación establecidas: disposición no papel, limpeza e calidade caligráfica.

Observación.

LGB3.6.2. Valora a lingua escrita como medio de comunicación e de expresión

creativa.

Observación.

LGB4.1.1. Sinala a denominación dos textos traballados e recoñece nestes, de forma

xeral, palabras e sílabas

Proba oral. Produción.

LGB4.1.2. Diferencia as sílabas que conforman cada palabra. Proba oral.

LGB4.1.3. Identifica os nomes propios a partir de palabras dadas, frases ou textos. Proba escrita.

LGB4.1.4. Sinala o xénero e número de palabras dadas. Proba escrita.

LGB4.2.1. Coñece, de forma xeral, as normas ortográficas máis sinxelas e aprecia o

seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.

Proba escrita.

LGB4.3.1. Recoñece a relación entre son e grafía. Proba escrita.

LGB4.3.2. Separa as palabras que conforman un enunciado. Proba escrita.

LGB4.4.1. Compara aspectos moi elementais e evidentes (gráficos, fonéticos,

sintácticos, léxicos) das linguas que coñece.

Proba escrita.

LGB5.1.1. Recrea e reescribe de xeito moi sinxelo diversos textos literarios: breves

contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte; usando

modelos.

Proba escrita.

LGB5.1.2. Valora textos breves e sinxelos da literatura galega como fonte de

coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.

Proba escrita.

LGB5.2.1. Le, de forma guiada, textos en silencio, adecuados aos intereses infantís,

para chegar progresivamente á autonomía lectora.

Proba oral.

LGB5.2.2. Le, de forma guiada e en voz alta, textos adecuados aos intereses infantís,

para chegar progresivamente á expresividade lectora.

Proba oral.

LGB5.3.1. Recrea e compón breves relatos, a partir de modelos sinxelos, para

comunicar sentimentos e experiencias persoais.

Proba oral.

LGB5.4.1. Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación e

como recurso de gozo persoal.

Proba escrita.

LGB5.5.1. Amosa curiosidade por coñecer outros costumes e formas de relación

social, respectando e valorando a diversidade cultural.

Proba escrita.

Páxgina 68 de 119

ÁREA: MATEMÁTICAS



MTB1.1.1. Comunica verbalmente de forma sinxela o proceso seguido na resolución

dun problema simple de matemáticas ou en contextos da realidade.

Proba oral.

MTB1.2.1. Desenvolve e amosa actitudes axeitadas para o traballo limpo, claro e

ordenado no caderno e en calquera aspecto a traballar na área de Matemáticas.

Observación.

MTB1.3.1. Manifesta interese na utilización dos medios tecnolóxicos no proceso de

aprendizaxe.

Observación.

MTB2.1.1. Le, escribe e ordena números ata o 99. Proba escrita.

MTB2.1.2. Identifica o valor de posición das cifras en situacións e contextos reais. Proba escrita. Proba oral.

MTB2.2.1. Utiliza os números ordinais en contextos reais. Proba escrita.

MTB2.2.2. Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá números naturais ata o 99. Proba escrita.

MTB2.2.3. Descompón e compón números naturais, interpretando o valor de posición

de cada unha das súas cifras.

Proba escrita.

MTB2.2.4. Ordena números enteiros e represéntaos na recta numérica. Proba escrita.

MTB2.3.1. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de suma na resolución

de problemas contextualizados.

Proba escrita.

MTB2.3.2. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de resta (sen levadas)

na resolución de problemas contextualizados.

Proba escrita.

MTB2.3.3. Emprega procedementos diversos na realización de cálculos numéricos

básicos.

Proba escrita.

MTB2.4.1. Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados. Proba escrita.

MTB2.4.2. Iníciase na reflexión sobre o procedemento aplicado á resolución de

problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados,

comprobando e interpretando as solucións no contexto.


MTB3.1.1. Realiza medicións co palmo, o paso e o pé. Observación . Proba oral.

MTB3.2.1. Realiza comparacións de peso entre dous obxectos de uso habitual. Proba oral.

MTB3.3.1. Compara e identifica cal é o recipiente de maior capacidade. Proba oral.

MTB3.4.1. Coñece e utiliza as unidades de medida do tempo e as súas relación.


Proba escrita.

MTB3.4.2. Le en reloxos analóxicos e dixitais a hora en punto e a media hora. Proba escrita. Proba oral.

MTB3.4.3. Resolve problemas sinxelos da vida diaria utilizando as medidas

temporais e as súas relacións.

Proba escrita.

MTB3.5.1. Coñece a función e o valor das diferentes moedas e billetes (5, 10, 20 e 50

euros) do sistema monetario da Unión Europea utilizándoas tanto para resolver

problemas en situación reais como figuradas.

Proba escrita. Proba oral.

MTB3.6.1. Resolve problemas sinxelos de medida. Proba escrita.

MTB3.6.2. Reflexiona sobre o proceso seguido na resolución de problemas revisando Observación.

Páxgina 69 de 119

as operacións utilizadas e as unidades dos resultados.

MTB4.1.1. Describe a situación dun obxecto do espazo próximo en relación a un

mesmo utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás, arriba-abaixo,

preto-lonxe e próximo-afastado.

Proba oral.

MTB4.1.2. Describe a situación dun obxecto do espazo próximo en relación a outros

puntos de referencia utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás, arriba-

abaixo, preto-lonxe e próximo-afastado.

Proba escrita.

MTB4.2.1. Recoñece formas rectangulares, triangulares e circulares en obxectos do

contorno inmediato.


MTB4.3.1. Resolve problemas xeométricos sinxelos que impliquen dominio dos

contidos traballados.


MTB4.3.2. Iníciase na reflexión sobre o procedemento aplicado á resolución de

problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados,

comprobando e interpretando as solucións no contexto.

Proba oral.

MTB5.1.1. Rexistra e interpreta datos sinxelos en representacións gráficas básicas. Proba escrita.

MTB5.1.2. Resolve sinxelos problemas nos que interveña a lectura de gráficos. Proba oral. Proba escrita.

Páxgina 70 de 119




VSCB1.1.1. Expresa a percepción da súa propia identidade. Observación.

VSCB1.1.2. Expresa oralmente a súa autodescrición. Proba oral.

VSCB1.1.3. Manifesta verbalmente unha visión positiva das súas características


Proba oral.

VSCB1.2.1. Identifica e comunica as súas emocións. Proba oral.

VSCB1.2.2. Describe oralmente os signos físicos que acompañan as diferentes

emocións

Proba oral.

VSCB1.2.3. Dramatiza diferentes estados de ánimo. Proba oral.

VSCB1.3.1. Participa na práctica de técnicas de relaxación. Observación.

VSCB1.3.2. Emprega algunhas estratexias que lle axudan a sentirse mellor. Observación.

VSCB1.3.3. Interpreta o contorno e desenvólvese nel con autonomía. Observación.

VSCB1.4.1. Realiza as tarefas seguindo as pautas acordadas. Observación.

VSCB1.4.2. Analiza e manifesta verbalmente que e como aprendeu. Proba oral.

VSCB2.1.1. Imita e reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo

coordinando a expresión verbal coa facial e corporal.

Proba oral.

VSCB2.1.2. Responde preguntas relacionadas con situacións vividas e con imaxes

observadas.

Proba oral.

VSCB2.1.3. Emprega a comunicación verbal para comunicar afectos e emocións con

amabilidade.

Proba oral.

VSCB2.2.1. Expresa axeitadamente, experiencias, ideas, pensamentos e emocións en

exposicións orais.

Proba oral.

VSCB2.2.2. Escoita, entende e dá sentido ás ideas que expoñen outras persoas

durante o traballo en equipo

Observación.

VSCB2.2.3. Conversa sobre un tema proposto e respecta a quenda de palabra. Proba oral.

VSCB2.3.1. Describe oralmente as características de diferentes persoas. Proba oral.

VSCB2.3.2. Recoñece e explica emocións e estados de ánimo das demais persoas. Observación.

VSCB2.3.3. Identifica e comunica as emocións dos e das personaxes en fotografías,

pinturas ou películas.

Proba oral.

VSCB2.3.4. Dramatiza feitos observados, reflectindo os sentimentos e estados de

ánimo dos e das protagonistas.

Observación.

VSCB2.4.1. Representa e dramatiza diferentes formas de vida. Observación.

VSCB2.4.2. Identifica necesidades dos seus compañeiros e compañeiras, resalta as

súas calidades e emite cumprimentos.

Proba oral.

VSCB3.1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de

interacción social.

Proba oral.

VSCB3.1.2. Pide axuda, cando a precisa, e presta axuda aos compañeiros e Proba oral.

Páxgina 71 de 119

compañeiras.

VSCB3.1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros e compañeiras. Observación.

VSCB3.1.4. Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo

puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.

Proba oral.

VSCB3.2.1. Soluciona os problemas persoais da vida escolar coa independencia

adecuada a súa idade

Observación.

VSCB3.3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula. Proba oral.

VSCB3.3.2. Pon en práctica procesos e razoamentos sinxelos para valorar se

determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares.

Observación.

VSCB3.3.3. Fai uso adecuado do material. Observación.

VSCB3.4.1. Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo. Observación.

VSCB3.4.2. Colabora con persoas do outro sexo en diferentes situacións escolares. Observación.

VSCB3.5.1. Colabora en campañas escolares sobre a importancia do respecto das

normas de educación viaria.

Observación.

VSCB3.5.2. Recoñece e interpreta o significado dos sinais de tráfico de uso frecuente. Proba oral. Proba escrita.

VSCB3.5.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico. Proba oral.

Páxgina 72 de 119

6. METODOLOXÍA

O proceso de ensinanza e aprendizaxe debe cumprir os seguintes requisitos:

• Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado e das súas aprendizaxes previas á vez que proporcionarlles situacións de aprendizaxe que

teñan sentido para eles.

• Favorecer situacións nas que os alumnos deben actualizar os seus coñecementos e nas que realicen aprendizaxes significativas en por eles.

En coherencia co exposto, os elementos que orientan a nosa práctica educativa son os seguintes:

a) Metodoloxía Activa. Supón atender dous aspectos intimamente relacionados:

• Integración activa dos alumnos na dinámica xeral da aula e na adquisición e na configuración das aprendizaxes.

• Participación no deseño e no desenvolvemento do proceso de ensinanza e aprendizaxe.

b) Motivación. Consideramos fundamental partir dos intereses, demandas, necesidades e expectativas dos alumnos. Tamén será importante

arbitrar dinámicas que fomenten o traballo en grupo.

c) Autonomía na Aprendizaxe. Como consecuencia dos dous puntos anteriores, a metodoloxía favorece a maior participación dos alumnos.

Concrétase nos seguintes aspectos:

• A utilización dunha linguaxe sinxela, clara e estruturada na presentación dos novos contidos.

• A gradación das actividades, a xerarquización varía propoñendo sempre en último lugar as que requiren un maior grao de habilidade e

autonomía.

• A énfase nos procedementos e técnicas de aprendizaxe, que inclúen unha reflexión sobre os contidos que son obxecto de estudo e unha

revisión final.

d) Programación Cíclica, perfectamente integrada nos obxectivos xerais da etapa; e unha rigorosa selección dos contidos, que reforzan o

aprendido nos cursos precedentes e abren o coñecemento cara a novos temas.

e) Atención á Diversidade do Alumnado. A nosa intervención educativa cos alumnos asume como un dos seus principios básicos ter en conta

os seus diferentes ritmos de aprendizaxe, así como os seus distintos intereses e motivacións.

Páxgina 73 de 119

f) Sensibilidade pola Educación en Valores. Progresivo acceso a formas de conduta máis autónomas e a crecente socialización dos alumnos

fai obrigada a educación en valores. Esta contémplase no desenrolo de actividades que conducen á adopción de actitudes positivas sobre o

coidado do propio corpo, a conservación da natureza, a convivencia.

g) Avaliación do Proceso Educativo. A avaliación concíbese dunha forma holística, é dicir, analiza todos os aspectos do proceso educativo e

permite a retroalimentación, a achega de informacións precisas que permiten reestruturar a actividade no seu conxunto.

A continuación analizamos estes principios metodolóxicos xerais.

6.1. Principios Metodolóxicos

Desde a Perspectiva Epistemolóxica das Diferentes Áreas de Coñecemento:

• Non todos coñecemos igual en todo momento.

• En cada momento hai influencias sobre o coñecemento que proveñen das experiencias previas e das situacións novas.

• Coñecemento é o resultado da interacción entre as experiencias previas e as situacións novas; polo que, máis que transmitirse, constrúese

mediante a práctica, co cal se pon de relevo o seu carácter construtivista, social e interactivo.

• Calquera coñecemento pode ter diferentes lecturas, significados e presentacións, que poden ser todos obxectivos. Ensinar/aprender supón

contrastar perspectivas, enriquecer esquemas conceptuais con novas contribucións por parte de todos, superar as lagoas e emendar os erros.

• O ensino debe buscar interaccións cada vez máis ricas e significativas entre os elementos proporcionados por diferentes soportes (textos,

audiovisuais, etc.), mediadores (docentes, compañeiros, pais), métodos (didácticas: xeral e especiais) e situacións ou feitos (da vida cotiá,

descubrimentos, centros de interese, etc.).

Desde a Perspectiva Psicolóxica:

a) Partir do Nivel de Desenvolvemento do Alumnado.

• Das súas características evolutivo - madurativas específicas, en xeral.

• Do seu nivel de competencia cognitiva e metacognitiva.

• Dos coñecementos previamente construídos.

b) Asegurar Aprendizaxes Construtivas e Significativas.

Páxgina 74 de 119

• Diagnosticando os coñecementos previos que posúe.

• Conectando e integrando os contidos e estratexias previos cos novos por vivir e aprender. O alumnado, co que sabe e grazas á maneira como

o profesor ou a profesora lle presentan a información, reorganiza o seu coñecemento entrando en novas dimensións, transferindo ese

coñecemento a outras situacións, descubrindo os principios e procesos que o explican, mellorando a súa capacidade organizativa

comprensiva para outras experiencias, ideas, valores e procesos de pensamento que vai adquirir dentro e fóra da aula.

c) Favorecer a Aprendizaxe Autónoma.

• Desenvolvendo un modelo curricular de natureza procesual que asegure que os alumnos e as alumnas realicen aprendizaxes significativas por

si mesmos, aprendendo a aprender, adquirindo estratexias cognitivas e metacognitivas que favorezan o asentamento dunha boa memoria

comprensiva (semántica). Modelo que, partindo do establecemento de redes conceptuais que permitan representar toda a estrutura da materia

de xeito sinxelo e claro, das cales se poidan formar os esquemas conceptuais e cognitivos oportunos, permita a xeración de mapas cognitivos

que establezan relacións entre os distintos contidos e faciliten a percepción da súa estrutura ao dar resposta adecuada aos tres interrogantes

que a ciencia se fai: que (descrición) e os seus detalles (cales, como, onde e cando), por que (explicación) e para que (intervención).

• Modificando progresivamente os esquemas previos do coñecemento dos alumnos e das alumnas, desde o saber cotián ata o saber científico.

d) Potenciar a Actividade.

• Facilitando a reflexión á hora da acción.

• Posibilitando que o alumno e a alumna cheguen a facer aquelas actividades que aínda non son capaces de realizar sos, pero si coa axuda

conveniente (zona de desenvolvemento potencial).

Desde a Perspectiva Pedagóxica:

a) Partir da Avaliación Inicial, Específica e Global.

• Das súas aptitudes e actitudes.

• Das súas necesidades e intereses.

• Dos seus coñecementos previos, xerais e por áreas.

b) Motivar Axeitadamente.

• Creando situacións que conecten cos seus intereses e expectativas, partindo das súas propias experiencias.

Páxgina 75 de 119

• Propiciando un clima de comunicación, cooperación e harmonía nas relacións.

• Espertando unha motivación intrínseca que potencie o gusto por aprender, especialmente a través dunha atribución causal positiva, tanto do

profesorado como do propio alumnado.

c) Analizar os esquemas previos de coñecemento.

• Asegurando que se posúen os requisitos básicos para poder abordar a seguinte nova aprendizaxe.

• Reforzando os conceptos previos máis débiles e sensibles.

d) Fomentar a zona de desenvolvemento potencial na adquisición dos novos coñecementos.

• Incorporando mediante a actitude docente o exemplo adecuado que se debe seguir (currículo implícito ou latente).

• Facilitando que poida desenvolver a súa actividade coa mínima axuda necesaria.

• Consolidando os enlaces entre os coñecementos previos e os novos.

• Estruturando e dosificando os novos contidos conceptuais de forma apropiada (redes, esquemas e mapas).

• Promovendo a funcionalidade das aprendizaxes, aplicándoas e transferíndoas a outras situacións ou contidos diferentes.

• Tendo moi en conta os coñecementos de cada materia, respectando a súa estrutura epistemolóxica, a súa lóxica interna específica e os

avances do momento.

Desde a Perspectiva Sociolóxica:

a) Partir do diagnóstico inicial das relacións que se dan na aula, como microsociedade viva, xermolo das futuras relacións da vida real.

• De relacións afectivas e efectivas.

• De roles: líderes, rexeitados, etc.

b) Formar grupos nos que se favorezan as relacións humanas e a modelación dos roles máis adecuados.

• Facilitando a comunicación —diálogo—, como base da comprensión (práctica de técnicas intragrupais de dinámica de grupo).

• Propiciando a interrelación cos demais grupos (práctica de técnicas intergrupais).

• Repartindo competencias e responsabilidades a todos os seus membros.

• Desenvolvendo as capacidades de autoxestión e cooperación.

• Favorecendo a aprendizaxe cooperativa.

Páxgina 76 de 119

c) Potenciar os grupos co exercicio constante de experiencias enriquecedoras.

• Preparando para a convivencia democrática, a participación cidadá e a igualdade.

• Respectando os demais e as súas diferentes culturas: tolerancia e aceptación da diversidade.

• Construíndo unha cultura común.

Especificamente, estes principios deben facilitar:

• A conexión co nivel de desenvolvemento real e potencial dos alumnos e das alumnas, atendendo ás súas diferenzas individuais e partindo do

próximo para chegar ao afastado. Esta atención á diversidade requirirá a elaboración de programas específicos que asuman a función

compensadora que pretende a Educación Primaria.

• A comunicación a través do diálogo e a apertura a outras formas de pensar e obrar.

• Un clima afectivo rico en vivencias baseadas no respecto mutuo, que procure a motivación necesaria para espertar, manter e incrementar o

interese dos alumnos e das alumnas.

• O progreso do xeral ao particular, de forma cíclica, en función do pensamento globalizado do alumno e da alumna, integrando as áreas coa

formulación de contidos comúns, tendo en conta a transversabilidade do currículo.

• A adaptación da acción educativa ás diferenzas persoais (capacidade, intereses e ritmo de aprendizaxe), como base do desenvolvemento

integral e autónomo.

• O espírito de grupo co exercicio da participación e a cooperación, practicando a aprendizaxe grupal, a interacción e a interrelación de iguais e

de alumnos/as e docente.

• A organización de contidos, de xeito que exista harmonía entre as metas e os medios que se utilizan para acadalas.

• A actividade constante do alumno e da alumna, xa que se entende como ferramenta básica da aprendizaxe autorregulada.

• A flexibilidade adecuada nas diversas situacións de aprendizaxe, tanto na selección da metodoloxía máis aconsellable en cada caso como nos

aspectos organizativos espazo-temporais.

• A aprendizaxe construtivo-significativa, partindo da consolidación do saber anterior e do reforzo daquel que permita enlazar os

organizadores previos co novo coñecemento que se debe adquirir.

• O xogo como elemento motivador fundamental na construción da moralidade, xa que regula o paso da heteronomía á autonomía persoal e

social.

• A creatividade de alumnos e de alumnas e de docentes, como forma diversificada e enriquecedora de comunicación.

• O tránsito desde a formación de conceptos e a aplicación de procedementos á construción de hábitos e á definición de actitudes, que culmine

a consolidación de valores e o respecto polas normas.

• O contacto escola-familia como marco afectivo-efectivo de relacións e, por extensión, de toda a comunidade educativa.

Páxgina 77 de 119

Toda a nosa práctica docente deberá estar enfocada a ser guía e mediador para facilitar a construción das aprendizaxes.

6.2. Metodoloxía Didáctica Considerando as Competencias Claves como Elemento Organizador

Cando falamos de competencias clave falamos de adquirir o coñecemento para aplicar os saberes adquiridos polo que é necesario integrar os

coñecementos poñéndoos en relación cos distintos tipos de contidos. É imprescindible aplicar os saberes en distintas situacións e contextos e

tratamos sempre con aprendizaxes que se consideran imprescindibles.

Algunhas finalidades máis salientables do emprego das competencias son:

• Integrar as distintas aprendizaxes: formais, informais e non formais.

• Permitir ao alumnado integrar as súas aprendizaxes, poñelas en relación con diferentes contidos e empregalas en situacións e contextos

necesarios.

• Orientar ao ensino tanto permitindo identificar contidos e criterios de avaliación básicos como axudando a tomar decisións no proceso de

ensino e aprendizaxe

As competencias básicas poden desenvolverse na aula mediante os contidos curriculares e a metodoloxía. É de vital importancia prestar atención á

metodoloxía empregada pois pode facilitar ou dificultar a adquisición das competencias, incidindo aínda en grande medida en aprender a aprender,

na autonomía e iniciativa persoal ou no desenvolvemento de habilidades sociais. Polo tanto, debemos facer énfase no saber facer, seleccionar

actividades de aprendizaxe variadas e integrar coñecementos, destrezas e actitudes.

Para que o plantexamento metodolóxico das nosas programacións didácticas sexa coherente e se desenvolvan, polo tanto, as Competencias Clave,

seguimos desde todas as áreas as seguintes orientacións metodolóxicas:

• Favorecer a análise e a comprensión de conceptos.

• Propiciar a creatividade do alumnado no seu proceso de aprendizaxe.

• Facilitar a ampliación curricular e o aporte de novos coñecementos.

• Utilizar as TIC’s de forma continua e sistemática.

• Promover a realización de traballos persoais e en equipo, reais e virtuais.

• Fomentar o desenvolvemento e a utilización de habilidades, actitudes, valores e estratexias de aprendizaxe.

• Priorizar a reflexión e o pensamento crítico do alumnado, así como a aplicación do coñecemento fronte á aprendizaxe memorística.

• Propoñer diferentes situacións de aprendizaxe que poñan en marcha no alumnado procesos cognitivos variados.

• Contextualizar as aprendizaxes.

Páxgina 78 de 119

• Utilizar diferentes estratexias metodolóxicas, con especial relevancia do traballo a partir de situacións-problema.

• Alternar diferentes tipos de actuacións, actividades e situacións de aprendizaxe, tendo en conta as motivacións e os intereses do alumnado.

• Potenciar unha metodoloxía investigativa.

• Potenciar a lectura e o tratamento da información como estratexia de aprendizaxe.

• Fomentar o coñecemento que ten o alumnado sobre a súa propia aprendizaxe.

• Promover un clima escolar de aceptación mutua e cooperación.

• Enriquecer os agrupamentos na aula e a potenciación do traballo colaborativo entre alumnado e profesorado e entre o propio alumnado.

• Buscar, seleccionar e elaborar materiais curriculares diversos.

• Diversificar as situacións e instrumentos de avaliación e potenciar o seu carácter formativo.

Cómpre utilizar, pois, na escola, métodos que lles permitan aos rapaces e ás rapazas identificar a necesidade de información, localizala, seleccionala

e recoñecer as fontes e os recursos máis apropiados, así como responsabilizarse do seu uso ético e adecuado.

Son precisos enfoques didácticos que lle permitan ao alumnado utilizar cada vez máis autonomamente as bibliotecas e as TIC como recursos de

aprendizaxe.

No desenvolvemento da autonomía na aprendizaxe inflúen aspectos como que o alumnado encontre sentido ao traballo que debe realizar, o

coñecemento dos obxectivos e finalidades que se pretenden acadar, a consciencia dos propios erros e a busca de recursos necesarios para superalos.

Neste proceso o rol do profesorado é moi importante: actúa como guía e mediador para facilitar a construción de aprendizaxes; utiliza contextos

cotiáns, familiares e habituais para que o alumnado aprenda comprobando o interese e a utilidade do que aprende, de maneira que poidan

transcender do contexto en que se produciron e ser aplicadas a contextos múltiples; crea un contorno seguro e un ambiente motivador.

En síntese, para a educación primaria precísanse métodos que permitan aprender desde a realidade e desde as concepcións previas, desde unha

ollada ao contorno con curiosidade e interese, desde a diversidade, desde un plan común, compartido e conxunto; cómpren métodos que favorezan

que as nenas e os nenos traballen man con man e mente con mente, fagan conxuntamente, cooperen, progresen ao seu propio ritmo, aprendan a

aprender... acadando cada vez maior autonomía, posibilitando unha auténtica comunicación na aula e sendo protagonistas da súa propia aprendizaxe.

Páxgina 79 de 119

7. PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN

7.1. Procedementos de Avaliación

a) Avaliación Inicial: Partindo da información da familia, do informe me do curso anterior. Completarase cunha observación directa do neno nos

primeiros días de clase e ao iniciar calquera unidade didáctica unha exploración de coñecementos previos.

b) Avaliación Formativa: A través da observación directa e sistemática sobre:

• Grado de participación e interese nas tarefas colectivas.

• Progresos e dificultades dos novos contidos.

• Revisión diaria das actividades individuais.

• Corrección de actividades en clase, en gran grupo e individual.

c) Avaliación Sumativa: Constátanse os resultados ao terminar a súa escolarización neste nivel, ao finalizar o curso.

7.2. Instrumentos de Avaliación

Como instrumentos utilizamos:

• Follas de seguimento.

• Realización de probas obxectivas.

• Exercicios escritos.

• Control da libreta e libros ou cadernos.

• Anecdotario.

• Autoavaliación.

• Rúbricas.

Páxgina 80 de 119

8. CRITERIOS DE CAULIFICACIÓN

CIENCIAS DA NATUREZA

Instrumentos de Avaliación 1º. Educación Primaria Probas Escritas 30 %

Intercambios Orais 30 %

Traballos, Cadernos, Actividades 20 %

Observación Directa 20 %

CIENCIAS SOCIAIS





LINGUA CASTELÁ E LITERATURA





LINGUA GALEGA E LITERATURA





Páxgina 81 de 119

MATEMÁTICAS





Páxgina 82 de 119

9. DIRECTRICES PARA A REALIZACIÓN DA AVALICIÓN INICIAL DO ALUMNADO

A Avaliación Inicial é a que se realiza antes de empezar o proceso de ensino e aprendizaxe, co propósito de verificar o nivel de preparación dos

alumnos para enfrontarse aos obxectivos que se espera que acaden.

Para a realización da avaliación inicial no noso centro seguiremos unha serie de directrices:

• Non debe levar nota, xa que a súa función é diagnóstica.

• Pode ser individual ou grupal, dependendo de se se quere unha visión global ou particular do alumnado.

• Non é só información para o profesorado. Como toda avaliación debe ser devolta aos alumnos e alumnas con observacións para que poidan

darse conta do seu estado inicial ante os novos coñecementos e así participen activamente no proceso.

• Componse dunha serie de fases:

1. Identificación dos Obxectivos a Avaliar.

2. Selección do Instrumento que se empregará para a recolección de información (probas escritas, preguntas orais, pautas de observación,

cuestionarios…)

3. Obtención da Información: Supón a aplicación dos instrumentos seleccionados en ambientes regulados.

4. Rexistro e Análise da Información: Unha vez aplicado o instrumento ao alumnado realizarase a análise dos resultados que mostrará os

coñecementos adquiridos, así coma as deficiencias.

5. Toma de Decisións: Consiste en formular xuízos, tomar decisións, resumir e dar a coñecer a avaliación. Tamén se debe facer un

establecemento de estratexias para a superación das dificultades atopadas e o seu correspondente reforzo.

Páxgina 83 de 119

10. MEDIDAD DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE

Atender á diversidade implica a acomodación da escola ás necesidades de cada alumna e alumno, o que esixe facer os axustes e adaptacións precisas

en todos os elementos do proceso educativo.

Neste senso, as decisións que se toman no centro tratan de dar resposta á totalidade do alumnado, como paso previo á individualización e axuste da

propia ensinanza na aula e do servizo educativo considerado globalmente.

Enténdese por medidas de atención á diversidade aquelas actuacións, estratexias e/ou programas destinados a proporcionar unha resposta axustada ás

necesidades educativas do alumnado (art. 7 Decreto 229/2011, do 7 de decembro, polo que se regula a atención á diversidade do alumnado dos

centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia).

Tendo en conta as características do noso centro sinalamos as seguintes medidas que se poden adoptar dende o mesmo.

a) Ordinarias. Aquelas nas que non se fan modificacións no currículo prescriptivo.

MEDIDA PROFESIONAIS IMPLICADOS Adecuación da estrutura organizativa do centro (horarios, agrupamentos, espazos) e

da organización e xestión da aula ás características do alumnado.

Dirección: Distribución das aulas e espazos tendo en conta o alumnado non NEAE.

Mestres/as: Organizar a aula en función das necesidades do alumnado,

principalmente, o que presenta NEAE.

Adecuación das programacións didácticas ao entorno e ao alumnado. Mestres/as.

Metodoloxías baseadas no traballo colaborativo en grupos heteroxéneos, titoría entre

iguais, aprendizaxe por proxectos e outras que promovan a inclusión.

Mestres/as.

Colaboración do Departamento de Orientación.

Adaptación dos tempos e instrumentos ou procedementos de avaliación. Mestres/as.

Medidas e actuacións destinadas á mellora da convivencia. Toda a comunidade educativa.

Reforzo Educativo (art. 4º. da Orde do 6 de outubro de 1995) e Apoio do

Profesorado con dispoñibilidade horaria.

Mestres/as.

Mestres/as con dispoñibilidade horaria.

Colaborarán co titor/a nas áreas instrumentais.

Programas de enriquecemento curricular. Mestras/es.

Colaboración do Departamento de Orientación.

Programas de reforzo nas áreas instrumentais básicas. Mestres/as, PT, AL, mestres/as con dispoñibilidade horaria.

Deben colaborar para establecer os obxectivos a alcanzar.

Orientadora: Asesoramento.

Programas de recuperación. Mestres/as, PT e AL.

Programas específicos personalizados. Mestres/as, PT, AL.

A persoa que realice un programa personalizado deberá redactalo.

Programas de habilidades sociais. Mestres/as.

Páxgina 84 de 119

Orientadora.

Desdobramento de grupos. Mestres/as con dispoñibilidade horaria.

b) Extraordinarias. Aquelas que poden requirir modificacións significativas do currículo ordinario e/ou supoñer cambios esenciais no ámbito

organizativo, así como, no seu caso, nos elementos de acceso ao currículo ou na modalidade de escolarización. Aplicaranse esgotadas as de

carácter ordinario e por resultar estas insuficientes, salvo situacións excepcionais que se valorarán no seu momento. Para a súa aplicación

será necesaria a autorización da dirección do centro educativo, do Servizo de Inspección Educativa, e, no seu caso, informe xustificativo do

Servizo de Orientación.

MEDIDA PROFESIONAIS IMPLICADOS Adaptacións Curriculares (art. 5º. - 12º. da Orde do 6 de outubro de 1995).

Titor/a e mestres das áreas nas que se vai realizar a AC significativa: Elaboran.

Mestras de PT e AL.

Colaboración co titor/a na elaboración da AC.

Orientadora: Creación de informe psicopedagóxico e asesoramento.

Xefa de Estudos: Convoca a reunión.

Flexibilización da duración do período de escolarización.

Titor/a: Decidirá sobre a flexibilización.

Orientadora e demais mestres que imparten docencia emitirán a súa opinión.

Agrupamentos flexibles. PT e/ou AL

Apoio do especialista de PT e/ou AL. Especialista de PT e/ou AL

Páxgina 85 de 119

11. ACCIÓNS DE EDUCACIÓN EN VALORES E DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA

11.1. EDUCACIÓN EN VALORES

Os Valores son contidos esenciais para a vida en sociedade, que se desenvolven de forma transversal en todas as áreas.

Dende o noso colexio, e partindo das indicacións da LOMCE e o Decreto Curricular que o desenvolve 105/2014, do 4 de setembro, procuramos a

adquisición de valores que fomenten a convivencia democrática, o respecto as diferenzas individuais, a solidaridade, a igualdade, que rexeiten

calquera tipo de violencia, a paz e que eviten a discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social.

A nosa proposta para desenvolver estes valores e outros, en todas as áreas, e, en concordancia co paso á Educación Secundaria Obrigatoria, da

seguinte forma:

a) Educación Moral e Cívica: A través das rutinas diarias de aula e patio, mostrándolle ao alumnado aspectos da vida cotiá nos que é necesario

respectar unhas normas básicas, e adoptar actitudes positivas e solidarias para a convivencia en sociedade e a resolución pacífica de conflitos.

Así mesmo, realizaranse actividades a nivel de centro e/ou aula para celebrar a conmemoración da Constitución e do Estatuto de Autonomía

de Galicia e o 10 de decembro: Día da Declaración Universal dos Dereitos Humanos.

b) Educación para a Paz: É esencial para lograr unha convivencia pacífica entre pobos e grupos sociais. Educar para a paz é unha forma de

educar en valores como a cooperación, respecto, convivencia, tolerancia, solidariedade, democracia, xustiza, … Nós farémolo a través de

diferentes estudos relacionados coa localidade sobre: xogos, cancións, coplas, danzas, rutas de convivencia,…, así como de diversos traballos

a nivel de centro e/ou aula o 30 de xaneiro, Día Escolar da non Violencia e da Paz.

c) Igualdade de Oportunidades entre os Sexos: Tanto nenos como nenas participarán en todas as actividades respectándose as características

de cada alumno/a e no caso de comentarios ou actitudes sexistas pararémonos a reflexionar sobre os mesmos buscando alternativas. Tamén

se celebrará o 25 de novembro: Día Internacional contra a Violencia de Xénero e o 8 de marzo: Día Internacional da Muller Traballadora.

d) Educación Ambiental: Desenvolveremos actividades que axuden a coñecer, gozar, respectar e coidar a contorna e o noso ecosistema, tales

como o uso de contedores axeitados de reciclaxe que hai tanto nas aulas como no patio; visita ao medio natural no que está enclavado o

colexio para coñecer a flora e fauna que nos rodea. Faranse tamén actividades o 5 de xuño, Día Mundial do Ambiente.

e) Educación Sexual: Ao longo de toda a Educación Primaria desenvólvense contidos relacionados coa mellora deste tipo de valores, tales

como: aprendizaxe das partes do corpo humano e observación das diferenzas de xénero, xogos e actividades de desinhibición. Traballaremos

o respecto polas características individuais de cada un.

Páxgina 86 de 119

f) Educación para a Saúde e Calidade de Vida: Desenvolveranse practicamente de cotío xa que a nivel de centro e aula existen normas de

hixiene e seguridade que deberá aplicar o alumnado. Por exemplo: lavar as mans antes da merenda, uso autónomo dos baños, utilización de

roupa apropiada para as diversas actividades, aplicación de merendas saudables tendo que traer froita e/ou bocadillo, evitando consumir

demasiados bolos industriais e procurando evitar e paliar posibles problemas de sobrepeso,… Por outra parte, tamén celebraremos o 7 de

abril, Día Mundial da Saúde.

g) Educación para o Lecer: Pretendemos ofrecerlle ao alumnado unha alternativa para ocupar o seu tempo libre fomentando o uso da

biblioteca escolar (a través de encontros con escritores, clubs de lecturas, contacontos feitos pola comunidade educativa, en xornada

extraescolar), a participación en actividades culturais e deportivas propostas polo Concello ou outros organismos dentro ou fóra do centro

escolar, facendo saídas ao entorno próximo, festexos do Centro (Samaín, Entroido, Magosto). Tamén celebraremos: en marzo a Semana da

Prensa, entre o 13 e o 30 de abril o Día do Libro e do 7 ao 17 de maio a Semana das Letras Galegas.

h) Educación do Consumidor: O consumo está presente na nosa sociedade e é necesario dotar aos alumnos/as de instrumentos necesarios para

non favorecelo (reflexión e crítica publicitaria). Ao longo do curso realizaranse diversas actividades utilizando materiais de refugallo e

celebrarase en cada aula o 15 de marzo o Día Mundial dos Dereitos do Consumidor.

i) Educación Viaria: Proporcionaremos ao alumnado coñecementos sobre a vía pública e a súa normativa, fomentando a exploración da

contorna e os desprazamentos por ela de forma autónoma e segura. Anualmente contamos coa visita da policía local quen da unhas charlas e

prácticas sobre educación viaria. Desenvolveremos valores relacionados coa educación viaria, entre outros momentos, nas diversas saídas

que se farán ao longo do curso.

11.2. Contribución ao Plan de Convivencia

O Plan de Convivencia do Centro contribuirá a aspectos tan básicos como unha boa programación da actividade docente que, sen dúbida, influirá no

correcto desenvolvemento da actividade no centro fomentando, deste xeito, unha convivencia sen altercados.

O Claustro do Centro, é o punto clave para fomentar actitudes positivas e hábitos de convivencia no centro e en toda a comunidade educativa.

• Crearán un clima de clase favorecedor

• Coidarán a elección do encargado/a da aula

• Darán información axeitada sobre as diferentes estruturas organizativas do centro e sobre o xeito de participar.

• Coas Familias: os mestres son un cauce importante para o desenvolvemento da participación dos pais e nais na vida do centro. Para isto

temos unha hora de visita unha vez que remata o horario lectivo, na cal tanto titores como especialistas estaremos abertos á transmisión de

Páxgina 87 de 119

información e á comunicación da marcha dos seus fillos/as. Como consideramos que para a boa convivencia no centro é importante o

mantemento dunha comunicación fluída cos pais e nais, estaremos dispoñibles en calquera momento tamén dentro do horario académico,

procurando non interromper o normal funcionamento das clases, para atender consultas, suxerencias, dar información, etc.

O Plan de Convivencia e o Plan de Acción Titorial orientan e sustentan as intervencións referidas a educación afectiva, social e emocional do noso

alumnado.

As principais contribucións desde as distintas clases ao Plan de Convivencia serán:

1. Normas de Convivencia na Aula e no Centro

Elaboradas en asemblea de aula na primeira semana de curso, referendadas por todo o grupo e a profesores e nalgúns casos asinadas en forma de

contrato. Para cada norma se valorarán posibles consecuencias en caso de incumprimento, relacionadas co contido da norma.

2. Asembleas de Aula

En principio contémplanse dous momentos para realizar asembleas con contidos diferentes: o luns a primeira hora para compartir novidades e

experiencias da fin de semana e o venres a última hora da mañá para revisar o traballo, o funcionamento do grupo e o cumprimento das normas. Así

mesmo ao final de cada trimestre levarase a cabo unha asemblea xeral para avaliar o traballo, organización, grao de satisfacción, dificultades, etc.

durante eses meses.

3. Encargados/as de Aula

Cada día ou semana en quendas ao longo de todo o curso dous alumnos/as serán encargados de aula e terán tarefas tales como:

• Ir buscar material ou fotocopias.

• Repartir e recoller material de aula.

• Regar as plantas.

• Borrar os encerados.

• Dar avisos.

• Exercer de secretarios/as en debates ou asembleas.

• Anotar no rexistro de faltas de asistencia.

• Revisar o estado da aula ao rematar as clases e avisar se non é o axeitado.

Páxgina 88 de 119

O obxectivo fundamental é que todos/as asuman responsabilidades no funcionamento do grupo e que se impliquen na boa marcha da clase.

4. Aprendizaxe Cooperativa

Levaranse a cabo estratexias e dinámicas de aprendizaxe cooperativa en todas as materias do currículo en diferentes momentos do curso para

fomentar a interacción entre iguais e a valoración das achegas que todos os membros do grupo realizan independentemente do seu nivel de

desenvolvemento.

As dinámicas de aprendizaxe cooperativa empregaranse en todos os proxectos e traballos en grupo que se desenvolvan ao longo do curso.

5. Debates

Empregarase o debate como metodoloxía para traballar a comunicación oral, a educación en valores, os temas transversais e a interacción social. Os

debates tratarán sobre temas de actualidade, problemáticas que se presentan na aula e contidos das diferentes materias.

Nos cursos superiores poderán ser espontáneos ou preparados, nos que terán que defender a súa postura con datos que previamente buscaron.

En ocasións tamén se realizarán simulacións onde defenderán posturas que non comparten.

A finalidade principal en todos os casos é aprender a dialogar, a intercambiar opinións desde o respecto á diferenza e ás ideas dos demais sexan

iguais ás nosas ou non.

6. Actividades Extraescolares, Conmemoracións e Celebracións

As clases participarán activamente nas conmemoracións e celebracións propostas desde o Departamento de Actividades Extraescolares, o Equipo de

Dinamización Lingüística e o Equipo da Biblioteca.

A participación neste tipo de actividades proporciona espazos e tempos para a convivencia, para aprender con dinámicas diferentes das habituais nas

aulas, máis abertas e nas que hai máis oportunidades para a comunicación entre iguais.

Así mesmo levaranse a cabo saídas didácticas, nas que ademais de afondar en contidos curriculares se consolidarán as relacións dos grupos.

Páxgina 89 de 119

7. Plan de Acción Titorial

O desenvolvemento do Plan de Acción Titorial, tanto no que se refire ao alumnado (dinámicas de grupo, educación en valores, habilidades sociais,

educación emocional...) como ás familias (xuntanzas xerais de principio e final de curso, entrevistas individuais, circulares informativas...)

contribuirá igualmente ao desenvolvemento do Plan de Convivencia.

Páxgina 90 de 119

12. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC DO CENTRO

12.1. 1º. NIVEL DE EDUCACIÓN PRIMARIA

Nesta etapa de primaria iniciaranse no uso de diversos instrumentos tecnolóxicos (ordenador, reprodutores de imaxe e son...) e no coñecemento de

diferentes producións audiovisuais, valorando progresivamente os seus contidos e tomando conciencia da necesidade de utilizalos moderadamente.

Os máis pequenos asumen con naturalidade a presenza do ordenador no medio escolar. A propia aprendizaxe é para eles un xogo; e o ordenador é un

recurso didáctico para aprender e xogar.

Os nenos/as traballarán co ordenador un conxunto de actividades, xogos, exercicios divertidos, atractivos, que incitarán aos nenos e as nenas a

resolver situacións de pequenos conflitos e fácil resolución e cuxa realización resulta gratificante e motivadora. En definitiva, consiste en xogar e

aprender utilizando o ordenador.

Contamos ademais nas aulas con recursos tecnolóxicos suficientes para iniciarse no seu uso e manexo adecuados.

Utilizaremos tanto CD-ROM’s educativos comerciais como actividades creadas polo profesorado para atender mellor ás necesidades do noso

alumnado. Para deseñalas empregaremos o seguinte software educativo: JavaClic, LIM e Notebook.

Ademais iniciaremos ao alumnado no manexo básico do procesador de textos e do explorador web para fomentar a súa autonomía na aprendizaxe.

Búsquea de información, organización da mesma.

Nunha hora semanal (ampliable en función dos contidos a tratar), levaremos aos nenos/as á aula de informática onde aproveitaremos para buscar

informacións diversas que nos servirán para investigar os distintos temas propostos na aula, aplicar programas de interese curricular de apoio ás

destrezas e coñecementos propios do nivel: cálculo, expresión, lectoescritura, sociais, naturais.... Realizar actividades JavaClic e Edlim que

baixemos da rede, familiarizar co uso de Internet e o seu aproveitamento, espertar curiosidade polas diferentes posibilidades que nos ofrece o

ordenador, apoiar o desenvolvemento das destrezas fundamentais (lectura, cálculo, escritura e expresión), afianzar aspectos espaciais e temporais,

favorecer a creatividade e a comunicación, iniciarse no mundo das comunicacións...

Outro recurso co que se conta é a pantalla dixital, coa que se traballará neste niveis; dende a editorial facilitóusenos unha serie de actividades de

distintas áreas para levar a cabo no Encerado Dixital.

Páxgina 91 de 119

13. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR E PROXECTO LINGÜÍSTICO DO CENTRO

Todo o centro contribuirá nos seguintes puntos:

1. Lingua Vehicular

A lingua vehicular da acción titorial será o galego, así como a lingua empregada nas asembleas de aula, no blogue, nas actividades de biblioteca e

nas celebracións, conmemoracións e saídas didácticas.

2. Participación nas Actividades promovidas desde o Equipo de Dinamización Lingüística

A participación nas seguintes actividades promovidas polo Equipo de Dinamización Lingüística forma parte das nosas programacións didácticas:

Festival Letras Galegas. Prepararemos algunha intervención para o festival das Letras. Participaremos nos actos programados para conmemorar as

Letras Galegas.

Celebracións do Ciclo Anual: Magosto, Entroido e Maios. Desde a titoría traballaremos sobre o significado e as tradicións que implica cada

celebración e participaremos no programa proposto.

13.1. 1º. NIVEL DE EDUCACIÓN PRIMARIA

O noso obxectivo é que a lectura sexa un recurso para a aprendizaxe, polo tanto incorporaremos a aprendizaxe de estratexias de comprensión lectora,

de expresión oral e escrita en todas as áreas do currículo por medio de actividades contextualizadas e nas que prime o aspecto funcional das linguas.

As intervencións que se levarán a cabo no centro no marco do noso Proxecto Lector para desenvolver a comprensión lectora do alumnado e

fomentar o hábito lector incidirán en catro aspectos:

1. Adquisición do código escrito.

2. Comprensión lectora.

3. Fomento da lectura, escritura e expresión oral.

4. Educación documental.

Páxgina 92 de 119

A nivel aula as programacións de todas as materias incorporan actividades de comprensión de textos orais e escritos e de produción oral e escrita e,

xunto con isto, o desenvolvemento da comprensión lectora e o fomento do hábito lector farase mediante as seguintes accións:

• Elaboración de glosarios con vocabulario específico de cada área de coñecemento.

• Introdución na aula de materiais e dinámicas que recollan información sobre a comprensión do alumnado por medio de propostas de

produción propia: resumos, escolla de novos títulos, busca de ideas principais, debuxos, esquemas, mapas conceptuais, presentacións en

soporte informático...

• Potenciación de actividades de produción oral nas que se resuma a información recollida en textos orais ou escritos.

• Incorporación en todas as materias de actividades nas que se reforce a adquisición do código escrito e oral de acordo co nivel de

desenvolvemento do alumnado.

A nivel de centro traballarase para acadar os obxectivos do Proxecto Lector no tócante a:

a) Formación de Usuarios/as

• Coñecer o funcionamento dunha biblioteca.

• Diferenciar os distintos tipos de fondos dunha biblioteca e as súas utilidades.

• Ser capaces de empregar estratexias de busca para atopar na biblioteca a información que se precisa en cada momento.

CONTIDOS ACTIVIDADES

A Biblioteca Escolar

CDU

Rótulos dos libros

O Blogue da Biblioteca: enlaces e recursos.

Clasificar libros de acordo coa CDU.

Relacionar a información dos rótulos cos libros dos que proceden.

Colorear no plano da biblioteca as seccións de acordo coa CDU.

Buscar información concreta nas diferentes seccións do Blogue.

Os Fondos

Partes externas dun libro: cuberta, portada, lombo, contratapa, resumo ou

argumento.

Partes internas dun libro: portada, páxinas, índice, prólogo, notas, bibliografía.

Ficha bibliográfica: autor/a, ilustrador/a, título, editorial, colección.

Partes internas dun libro: portada, índice, capítulos.

Identificar imaxes de distintas partes dun libro.

Relacionar títulos con argumentos de libros.

Completar fichas bibliográficas.

Inventar argumentos para diferentes títulos de libros.

Comparar as partes dun libro e dun CD.

Busca de Fondos na Biblioteca

Diferentes tipos de fondos nas seccións de referencia

Ordenación alfabética da biblioteca de acordo coa CDU.

A OPAC da biblioteca escolar como ferramenta de busca por autor/a e título.

Escoller diferentes fondo en función da información a buscar: definicións, localización

xeográfica, información...

Busca de información en índices..

Busca de fondos nos andeis de acordo coa CDU.

Páxgina 93 de 119

b) Educación Documental

• Recoñecer a necesidade de información.

• Saber buscar información.

• Comprender, analizar e interpretar a información.

• Transformar a información en coñecemento.

• Comunicar a nova información elaborada de xeito claro e ben estruturado.

• Recoñecer e citar as fontes de información empregadas.

CONTIDOS ACTIVIDADES

Estudo de Fontes de Información

Dicionario, enciclopedia, atlas.

Dicionarios, enciclopedias e atlas en soporte informático e en rede.

Escoller o tipo de obra de referencia a empregar de acordo co a información que se precisa

atopar.

Busca de Información

A bibliografía. Recabar información sobre un tema de aula entre uns libros que forman parte dunha

pequena bibliografía sobre o tema.

Utilización dos Materiais

Resumes

Esquemas e mapas conceptuais

Ideas principais

Liña argumental

Proxectos de investigación

Seleccionar e ordenar ideas principais.

Resumir

Eliminar elementos innecesarios dun resume.

Iniciarse na elaboración de esquemas e mapas conceptuais partindo dos contidos

traballados en Coñecemento.

Elaborar liñas argumentais de contos e lecturas.

Elaborar proxectos sobre temas relacionados coa materia traballada na aula partindo dunha

curta bibliografía ou materiais propostos polo profesorado.

c) Fomento da Lectura

Como actividade de fomento da lectura temos que resaltar a “Hora de Ler”, que tras un acordo do claustro quedou establecida nos vinte minutos

posteriores ó recreo.

Durante este período de tempo todo o centro se adica a desfrutar coa lectura, polo que todos os mestres do centro, sen importar si son titores ou

especialistas, están implicados. O mestre que teña clase con cada grupo despois do recreo será o encargado da “Hora de Ler”.

Os materiais empregados para esta actividade son exemplares emprestados dende a biblioteca (tanto coleccións como exemplares diversos) para

formar unha biblioteca de aula que estará en continua renovación adaptándose sempre ós intereses dos alumnos.

Páxgina 94 de 119

Dita biblioteca de aula tamén se poderá formar cos libros que os propios alumnos aporten como recomendación para os seus compañeiros, sempre

supervisado polos mestres que valorarán a adecuación ou non do libro á idade dos alumnos.

PRÁCTICAS DE FOMENTO DE LECTURA E COMPRENSIÓN

• Realizar actividades variadas onde afiancen o vocabulario adquirido.

• Encher textos con lagoas.

• Extraer unha idea principal.

• Responder a preguntas

• Formular posibles preguntas.

• Describir persoas, animais, lugares, seres fantásticos.

• Contamos por escritos: soños, vivencias, ideas, consellos,...

• Redactar contos de misterio, medo, divertidos,..

• Escribir finais de contos. Cambiar finais.

• Completar fichas sobre libros lidos.

• Escribir invitacións para aniversarios, festas, ...

• Redactar anuncios, carteis extravagantes, divertidos,...anuncios por palabras.

• Inventar poemas a partires de estruturas dadas.

Páxgina 95 de 119

14. ACTIVIDADES DE REFORZO, RECUPERACIÓN E AMPLIACIÓN

Para dar resposta a este apartado tivemos en conta os 4 subgrupos, que propón a LOMCE de Alumnado con Necesidade Específica de Apoio

Educativo (NEAE).

a) Alumnado con Dificultades Específicas de Aprendizaxe: Entendemos que fai referencia a aqueles alumnos e alumnas que por algunha

circunstancia: persoal, familiar, baixas capacidades,… non poidan alcanzar os obxectivos e competencias do seu nivel educativo. As medidas

serán inclusivas. Ante este tipo de alumnado realizaranse actividades de recuperación ou de reforzo que consistirán en potenciar aqueles

contidos nos que amosan dificultades partindo sempre do seu nivel actual e buscando un aprendizaxe significativo e que permita o seu

desenvolvemento para a vida diaria.

b) Alumnado que Presenta Necesidades Educativas Especiais: Aquel que requira, por un período da súa escolarización ou ao longo de toda

ela, determinados apoios e atencións educativas específicas derivadas de discapacidade ou trastornos graves de conduta. Formaría parte deste

grupo, entre outros, o alumnado con TDAH.

c) Alumnado con Altas Capacidades Intelectuais: Son aqueles alumnos/as que sobresaen en unha ou máis áreas. Adoptaranse medidas para

identificar e avaliar as súas necesidades de forma temperá e realizaranse actividades de ampliación con este alumnado.

d) Alumnos de Integración tardía no Sistema Educativo Español: Fai referencia ao alumnado que por proceder doutro país ou por calquera

outro motivo se incorpora tarde ao noso sistema educativo.

En xeral, incidiremos, na medida do posible, en todas as necesidades educativas que existan ou xurdan e teremos especial consideración con respecto

do alumnado con TDAH e a aqueles alumnos/as que polas súas condicións persoais ou historia escolar amosen NEAE.

É importante indicar que, ao longo do curso se pode incorporar alumnado con NEAE, polo que se levarán a cabo as medidas de atención descritas

para cada situación.

14.1. Actividades de Reforzo e Recuperación

O Reforzo Educativo é, como xa indicamos, unha medida ordinaria de atención á diversidade que afecta a elementos non prescriptivos do currículo,

é dicir, á secuencia de contidos, ás formas e instrumentos de avaliación, á organización da aula e dos agrupamentos do alumnados, e a todo o

relacionado co ámbito da metodoloxía.

Páxgina 96 de 119

As actividades, que propoñemos neste apartado van dirixidas, principalmente ao alumnado con Dificultades Específicas de Aprendizaxe e ao

alumnado con Necesidades Educativas Especiais que pasaran de curso con áreas suspensas ou ben que repitan curso.

A permanencia dun alumno un ano máis no ciclo deberá ir acompañada dun plan específico de reforzo educativo ou programa específico

personalizado organizado polo centro arredor das competencias e aquelas áreas que faciliten a superación das dificultades de aprendizaxe.

O Plan incluirá unha serie de actuacións con este alumnado nas áreas non superadas, con especial incidencia nas instrumentais, co obxectivo de

incrementar o éxito escolar actuando sobre as variables que incidiron negativamente no seu rendemento. Formará parte da programación do curso e

será elaborado e desenvolto polo docente da área co asesoramento, se é o caso, do Departamento de Orientación.

O seu desenvolvemento pode contar co apoio dos especialistas de PT e/ou AL, sendo preceptivo neste caso que así o recomende a avaliación

psicopedagóxica do alumno ou alumna.

Para a realización deste plan de apoio teremos en conta as seguintes actividades:

• Deixar recollido por escrito o nivel de competencia curricular e as dificultades atopadas ao finalizar o curso para a posterior creación do

programa de reforzo.

• Crear un programa de reforzo nas áreas que se precise que conteña, como mínimo os seguintes apartados.

− Nivel actual de competencias curriculares.

− Obxectivos a alcanzar.

− Contidos e competencias a desenvolver.

− Actividades tipo.

− Metodoloxía.

− Recursos humanos e materiais.

− Implicación da familia.

− Avaliación. Criterios de avaliación.

• Modificar os tempos nas actividades, adaptándose aos ritmos individuais de cada un.

Páxgina 97 de 119

• Axeitar a metodoloxía e as actividades ás diferenzas, motivacións e intereses individuais de cada alumno/a, fomentando unha aprendizaxe

significativa. Os contidos trataranse de forma globalizada. Como recursos metodolóxicos terase en conta a resolución de problemas, o

traballo por proxectos e o xogo.

• Fomentarase o hábito lector, indicando lecturas acorde aos intereses do alumno/a e de fácil comprensión.

• Fomentarase o esforzo persoal, a través do reforzo positivo e sinalando o bo do traballo realizado, mellorando así, tamén a autoestima e

autoconcepto.

• Implicarase á familia, na medida do posible. Indicando pautas para a mellora do proceso de ensino –aprendizaxe (hábitos de estudo,

actividades de reforzo no fogar, …)

• Crear un bo clima de traballo, aberto e participativo. Utilizando dinámicas de grupo e cooperación, nas que o alumno/a poida aportar ideas e

se sinta integrado.

• Incluír a educación en valores e habilidades sociais dentro dos contidos a desenvolver.

• Realizar unha avaliación do proceso de ensino-aprendizaxe, comprobando que as medidas adoptadas son suficientes e efectivas, e/ou

modificándoas de ser preciso.

Recoller a información nun informe como o seguinte:

INFORME DO PROFESORADO SOBRE AS MEDIDAS DE REFORZO EDUCATIVO

1.- DATOS DO AUTOR DO INFORME:

APELIDOS E NOME:

PROFESOR DE:

2.- DATOS DO ALUMNO/A:

APELIDOS:

NOME:

DATA DE NACEMETO: CURSO:

ACI: SI En que áreas? NON

Páxgina 98 de 119

3.- DATOS DAS MEDIDS DE REFORZO EDUCATIVO:

ÁREA/S NA/S QUE RECIBIU REFORZO EDUCATIVO:

DATA DE COMENZO:

DATA DE REMATE DO REFORZO (No caso de non chegar ata o fin de curso):

DESCRICIÓN DS MEDIDAS DE REFORZO:

a) Tipo das tarefas realizadas:

b) Principais materiais usados:

c) Avaliación das medidas de reforzo:

PREVISIÓN PARA O CURSO PRÓXIMO (Indicar si se considera que este alumno/a no vindeiro curso pode verse beneficiado por medidas de

atención á diversidade – especificar cales e en que área ou áreas):

Teo a,

Páxgina 99 de 119

Por outra parte, pode suceder que as medidas ordinarias de reforzo e recuperación non sexan suficiente e se precise elaborar unha Adaptación

Curricular Significativa (ACS).

As ACS son, como xa indicamos, modificacións de un ou máis elementos prescriptivos do currículo, como son os obxectivos, os contidos e os

criterios de avaliación, para atender ás necesidades educativas do alumnado motivadas tanto por unha determinada dificultade persoal como por as

súas capacidades excepcionais.

O referente para toda Adaptación Curricular son os obxectivos xerais de etapa concretados para cada nivel na concreción curricular que se atopa

dentro do Proxecto Educativo.

Decidirase a conveniencia da súa elaboración unha vez esgotadas outras medidas ordinarias de intervención educativa, e será necesaria a

autorización de inspección educativa.

O responsable da súa elaboración será o docente que imparte a área coa colaboración e asesoramento do Departamento de Orientación, previa

avaliación diagnóstica das necesidades e reunión, coordinada pola xefatura de estudos, para determinar a súa procedencia.

Contará cos seguintes apartados:

• Datos persoais do alumnos ou alumna.

• Datos Físicos e de saúde.

• Datos psicosociais máis relevantes.

• Datos do contorno sociofamiliar e escolar.

• Datos pedagóxicos.

• Profesionais participantes.

Farase un seguimento da adaptación, e ao finalizar o curso, o titor xunto co profesorado que impartira as áreas obxecto de adaptación, oídos os pais

ou responsables legais do alumno, determinarán a pertinencia da promoción de curso e a necesidade dalgunha adaptación curricular no curso

seguinte, e no seu caso, as liñas xenerais da mesma. Si o alumno/a permanece un ano máis no mesmo curso, deberá seguir medidas de reforzo ou

adaptacións curriculares, de modo que en ningún caso se reproduzan as condicións educativas que presumiblemente lle provocaron os desaxustes

detectados.

Por último, con respecto á familia do alumnado con ACS recibirán a información pertinente das decisións adoptadas sobre a mesma. No caso de

desacordo poderán reclamar ante o director/a do centro e de persistir na súa desconformidade, ante o servizo de inspección correspondente.

Páxgina 100 de 119

14.2. Actividades de Ampliación

Son aquelas propostas de mellora do proceso de ensino- aprendizaxe que implican a necesidade de aumentar e/ou modificar un ou varios elementos

curriculares que poden ser non prescriptivos: a metodoloxía ou prescriptivos: obxectivos, contidos e /ou criterios de avaliación.

Estas actividades van dirixidas, principalmente, ao alumnado de Altas Capacidades. Propoñemos o mesmo tipo de actividades que as de Reforzo e

Recuperación salvo que neste caso deben dar lugar a unha ampliación dos elementos curriculares que se modifiquen.

Poden ser:

• Programas de Enriquecemento Curricular e/ou Programa Específico Personalizado para Alumnado de Altas Capacidades: Son

programas destinados a alumnos con altas capacidades que non flexibilizaron a escolaridade. Teñen por obxecto ofrecer a resposta educativa

adecuada ás potencialidades e intereses destes alumnos/as. Teremos en conta os mesmos apartados que no plan específico de reforzo educativo. O

equipo docente programará e desenvolverá estas actuacións co asesoramento da orientadora. Poden incluír, segundo o caso, os ámbitos das

habilidades sociais, humanístico-literario, científico-tecnolóxico, artístico e deportivo.

• Adaptación Curricular de Ampliación. Seguindo os mesmos apartados que nunha ACS.

Páxgina 101 de 119

15. MATERIAIS DIDÁCTICOS INCLUÍDOS OS LIBROS DE TEXTO

Dentro dos recursos que se van utilizar no desenvolvemento e aplicación desta proposta destacan os seguintes:

a) Recursos Humanos: Pais, profesor titor, outros profesores, centro, familia e sociedade.

b) Recursos Materiais: Podemos clasificalos en:

b.1) Obxectos do Entorno: Produtos naturais (rochas, plantas, animais...), Materiais de refugallo, elementos do entorno.

b.2) Materiais Elaborados: Material funxible, utensilios (tesoiras, punzóns…), maquetas, modelos, xogos didácticos.

c) Recursos Impresos: Libros de textos, libros de contos, libros de consulta, murais, láminas periódicos, revistas, fichas de rexistro, guías.

d) Audiovisuais: Reprodutor CD, DVD, TV.

e) Informáticos: Ordenador, canon de imaxes, pizarra dixital interactiva.

f) Recursos do Profesor: Guías didácticas, adaptacións, libros de actividades de apoio ou ampliación.

Os criterios de selección dos materiais curriculares que sexan adoptados polos equipos docentes seguen un conxunto de criterios homoxéneos que

lles proporcionan resposta efectiva ás propostas xerais de intervención educativa e ao modelo didáctico anteriormente propostos.

Dese xeito, establécense oito criterios ou directrices xerais que perfilan a análise:

• Adecuación ao contexto educativo do centro.

• Correspondencia dos obxectivos promovidos cos enunciados no Proxecto Educativo.

• Coherencia dos contidos propostos cos obxectivos.

• A acertada progresión dos contidos e obxectivos, a súa correspondencia co nivel e a fidelidade á lóxica interna de cada área.

• A adecuación aos criterios de avaliación do centro.

• A variedade das actividades, a diferente tipoloxía e a súa potencialidade para a atención ás diferenzas individuais.

• A claridade e a amenidade gráfica e expositiva.

• A existencia doutros recursos que facilitan a actividade educativa.

Páxgina 102 de 119

15.1. Libros de Texto e Material Didáctico Impreso para o Curso

ASIGNATURA TEXTO EDITORIAL ISBN LINGUA

LENGUA

CASTELLANA

Proyecto Zoom 1º.

VINCES VIVES 978-84-682-5470-8 Castellano

MATEMÁTICA Proyecto Zoom 1º.

VINCES VIVES 978-84-682-5469-2 Castellano

LINGUA

GALEGA

Proxecto Zoom 1º.

VINCES VIVES 978-84-682-5591-0 Galego

CIENCIAS

SOCIAIS

Proxecto Zoom 1º.


CIENCIAS DA

NATUREZA

Proxecto Zoom 1º.


Páxgina 103 de 119

16. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

O desenvolvemento de actividades extraescolares e complementarias ten como obxectivos:

• Fomentar a relación entre nenos e nenas pertencentes a diferentes aulas, cursos ou idades, favorecendo a integración e interacción de todo o

alumnado nun ambiente libre de prexuízos e discriminación.

• Traballar de xeito cooperativo e promover a implicación de todos os membros da comunidade educativa na organización de celebracións e

actividades lúdicas.

• Animar ao alumnado a participar en actividades que potencian a educación en valores e a transversalidade do currículo.

• Favorecer o achegamento a manifestacións artísticas como o teatro, a arte ou a música, programando visitas a museos, concertos, obras de

teatro e demais centros de difusión cultural.

• Realizar actividades que sexan niveladoras nas diferentes posibilidades de acceso á cultura que ten o alumnado.

• Deseñar actividades lúdicas que fomenten o plurilingüismo e a interculturalidade e esperten a curiosidade, o interese e o respecto por linguas

e culturas distintas da propia.

• Desenvolver actividades lúdicas que promovan hábitos de responsabilidade, así como actitudes de confianza nun mesmo, sentido crítico,

iniciativa persoal, creatividade e espírito emprendedor.

• Fomentar a adquisición de habilidades para a prevención da violencia e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan

desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais con que se relacionan, amosando actitudes de

respecto e afectividade cara os demais.

• Utilizar o xogo e as celebracións como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

Desde as actividades complementarias queremos favorecer un achegamento ás institucións, organismos e asociacións culturais do noso contorno.

Estas organizacións poden axudarnos a programar actividades enriquecedoras e de interese para todos, aportando os seus recursos e experiencia no

ámbito no que traballan. Por outra banda, haberá que ter en conta a importante achega que poida realizar a ANPA no desenvolvemento das

actividades programadas desde o centro e noutras que eles mesmos poidan propor.

Durante o curso 2019 - 2020, estas actividades desenvolverase segundo a seguinte programación:

1. CONMEMORACIÓNS

Aínda que no desenvolmento do currículo de Educación Primaria se terán en conta moitas máis conmemoracións, desde o Equipo de Actividades

Complementarias e Extraescolares realizaremos actos ou actividades especiais para as seguintes:

Páxgina 104 de 119

• Día da Declaración Universal dos Dereitos da Infancia: Celebrarase o 20 de novembro cun acto conmemorativo a prol dos dereitos dos

nenos e nenas. Durante os días previos, facilitarase material didáctico e recursos TIC relacionados con esta temática ás titorías que o desexen.

• Día Internacional Contra a Violencia de Xénero: Celebrarase o 25 de novembro. Previamente, poñerase a disposición das titorías que o

desexen, material didáctico e recursos TIC para traballar valores como a igualdade, o respecto, a afectividade e a non violencia. Así mesmo,

as clases que o consideren oportuno, poderán elaborar murais nos que expresen o seu rexeitamento á violencia de xénero.

• Día da Paz: Celebrarase o 30 de xaneiro. A celebración deste día consistirá nunha actividade alusiva á resolución pacífica de conflitos. Para

levala a cabo, propoñerase ao alumnado en días previos que pense formas de resolver os conflitos de xeito pacífico.

• Día Internacional da Muller Traballadora: Celébrase o 8 de marzo. Con esta actividade preténdese concienciar da necesidade de acabar

cos estereotipos e incidir en que todos os individuos, independentemente do seu sexo, poden desenvolver satisfactoriamente calquera

traballo.

• Día Mundial dos Dereitos do Consumidor: O día 15 de marzo conmemórase o día mundial dos dereitos do consumidor.

• Día Mundial da Saúde: O 7 de abril celebrarase o día mundial da saúde. A través deste día tentarase sensibilizar á comunidade educativa

sobre a necesidade de coidar o propio corpo mediante unha correcta hixiene, unha dieta saudable e variada, a práctica regular de exercicio

físico e o descanso, así como da importancia de realizar revisións médicas periódicas.

• Día Mundial do Medio Ambiente: O 5 de xuño celebraremos o día mundial do medio ambiente. Neste día incidiremos na importancia do

respecto e coidado do medio ambiente, na sostenibilidade e no aforro de enerxía e recursos naturais.

2. SAÍDAS E EXCURSIÓNS

Ao longo do presente curso escolar, realizaranse aquelas saídas que se consideren oportunas, sendo, as organizadas desde o equipo de actividades

complementarias e extraescolares, sempre dentro do horario lectivo. Como cada ano, o equipo de extraescolares informará ao claustro sobre as

propostas de saídas recibidas no centro.

Así mesmo, os folletos, cartas e orzamentos das distintas saídas serán expostos na sala de mestres para que poidan ser consultados polo profesorado.

Procurarase que o alumnado realice unha saída por trimestre, aínda que, no transcurso do ano escolar, poderase levar a cabo calquera outra que se

considere pedagoxicamente oportuna.

Páxgina 105 de 119

17. SEGUIMENTO E AVALIACIÓN DO GRAO DE CONSECUCIÓN DAS COMPETENCIAS BÁSICAS E

OBXECTIVOS DA ETAPA

17.1. Grao de Consecución das Competencias Básicas

1 Non adquirida 2 En vías de adquisición 3 Adquirida

1 2 3

1ª. Comunicación Lingüística (CCL)

2ª. Competencia Matemática e Competencias Básicas en Ciencia e Tecnoloxía (CMCT)

3ª. Competencia Dixital (CD)

4ª. Aprender a Aprender (CAA)

5ª. Competencias Sociais e Cívicas (CSC)

6ª. Sentido de Iniciativa e Espírito Emprendedor (CSIEE)

7ª. Conciencia e Expresións Culturais (CCEC)

Páxgina 106 de 119

17.2. Grao de Consecución dos Obxectivos da Etapa

1 Non adquiridos 2 En vías de adquisición 3 Adquiridos

1 2 3

a

Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, preparárense para o

exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade

democrática.

b

Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como

actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na

aprendizaxe, e espírito emprendedor.

c Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan desenvolverse

con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais con que se relacionan.

d Coñecer, comprender e respectar as culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e

oportunidades de homes e mulleres, e a non-discriminación de persoas con discapacidade nin por outros motivos.

e Coñecer e utilizar de forma apropiada a Lingua Galega e a Lingua Castelá, e desenvolver hábitos de lectura en

ambas as dúas linguas.

f Adquirir en, polo menos, unha Lingua Estranxeira a competencia comunicativa básica que lles permita expresar e

comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.

g

Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a

realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de

aplicalos ás situacións da súa vida cotiá.

h Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura,

con especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.

i Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito

crítico ante as mensaxes que reciban e elaboren.

j Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e

audiovisuais.

k Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a

educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

l Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o

seu coidado.

m Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais

Páxgina 107 de 119

persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e

de discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.

n Fomentar a educación viaria e as actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.

o Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, salientando as

mulleres e os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.

Páxgina 108 de 119

18. PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN DA PROPIA PROGRAMACIÓN / PRÁCTICA DOCENTE

18.1. Avaliación do Proceso de Ensinanza e da Práctica Docente

Algúns dos aspectos aos que atenderá son os seguintes:

• Organización e Coordinación do Equipo. Grao de definición. Distinción de responsabilidades.

• Planificación das Tarefas. Dotación de medios e tempos. Distribución de medios e tempos. Selección do modo de elaboración.

• Participación. Ambiente de traballo e participación. Clima de consenso e aprobación de acordos. Implicación dos membros. Proceso de

integración no traballo. Relación e implicación dos pais. Relación entre os alumnos, e entre os alumnos e os profesores.

Algúns dos procedementos e dos instrumentos existentes para avaliar o proceso de ensinanza:

a) Cuestionarios:

• Aos alumnos.

• Aos pais.

b) Intercambios Orais:

• Entrevista con alumnos.

• Debates.

• Entrevistas con pais.

• Reunións con pais.

c) Observador Externo.

d) Resultados do Proceso de Aprendizaxe dos Alumnos.

18.2. Avaliación da Propia Programación

A avaliación é o medio que temos para mellorar o proceso de ensino-aprendizaxe polo tanto faise imprescindible a autoavaliación da programación

didáctica.

Páxgina 109 de 119

Co fin de establecer unha avaliación plena de todo o proceso, avaliaranse os seguintes indicadores:

• Desenvolvemento na Clase da Programación.

• Relación entre Obxectivos e Contidos.

• Adecuación de Obxectivos e Contidos coas necesidades reais.

• Adecuación de Medios e Metodoloxía coas necesidades reais.

Todos estes indicadores veranse reflexados nas follas de avaliación da programación.

Páxgina 110 de 119

19. ANEXOS:

a) Grao de Consecución das Competencias Básicas:

1 2 3

Comunicación Lingüística (CCL)

Competencia Matemática e Competencias básicas en Ciencia e Tecnoloxía (CMCT)

Competencia Dixital (CD)

Aprender a Aprender (CAA)

Competencias Sociais e Cívicas (CSC)

Sentido de Iniciativa e Espírito Emprendedor (CSIEE)

Conciencia e Expresións Culturais (CCEC)

NOTA: 1 = Non Adquirida, 2 = En Vías de Adquisición, 3 = Adquirida

b) Grao de Consecución dos Obxectivos da Etapa:

1 2 3

a Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de

acordo con elas, preparárense para o exercicio activo da cidadanía e respectar os

dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

b Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de

responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo/a,

sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na

aprendizaxe, e espírito emprendedor.

c Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos

que lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico,

así como nos grupos sociais con que se relacionan.

d Coñecer, comprender e respectar as culturas e as diferenzas entre as persoas, a

igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres, e a non-

discriminación de persoas con discapacidade nin por outros motivos.

Páxgina 111 de 119

e Coñecer e utilizar de forma apropiada a Lingua Galega e a Lingua Castelá, e

desenvolver hábitos de lectura en ambas as dúas linguas.

f Adquirir en, polo menos, unha Lingua Estranxeira a competencia comunicativa

básica que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e

desenvolverse en situacións cotiás.

g Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de

problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo,

coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás

situacións da súa vida cotiá.

h Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais,

a xeografía, a historia e a cultura, con especial atención aos relacionados e

vinculados con Galicia.

i Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a

aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciban e

elaboren.

j Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na

construción de propostas visuais e audiovisuais.

k Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas,

respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios

para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

l Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de

comportamento que favorezan o seu coidado.

m Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade

e nas súas relacións coas demais persoas, así como unha actitude contraria á

violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de

discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.

n Fomentar a educación viaria e as actitudes de respecto que incidan na

prevención dos accidentes de tráfico.

o Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e

sociais de Galicia, salientando as mulleres e os homes que realizaron achegas

importantes á cultura e á sociedade galegas.

NOTA: 1 = Non Adquirida, 2 = En Vías de Adquisición, 3 = Adquirida

Páxgina 112 de 119

c) Avaliación das Competencias do 1º. Nivel de Educación Primaria:

PERFIL COMPETENCIAL DE ESTÁNDARES PRIORITARIOS

Competencia Clave: COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA

NIVEL ÁREA ESTÁNDARES %

1º. LC LCB.1.5.1. Comprende o sentido global de textos orais de uso habitual, do ámbito

escolar e social. 10 %

1º. LC LCB.2.1.1. Lee con pronunciación e entoación axeitada, textos sinxelos, de variada

tipoloxía, breves e adaptados á súa idade. 10%

1º. LC

LCB3.3.1. Escribe, con axuda, en diferentes soportes, textos moi sinxelos propios do

ámbito escolar e social: listas, notas, normas, felicitacións, instrucións, contos,

anécdotas.

10 %

1º. LG LGB1.5.3. Utiliza a Lingua Galega en calquera situación de comunicación dentro da

aula e valora o seu uso fóra dela. 10 %

1º. LG LGB2.1.2. Comprende informacións concretas en textos sinxelos, propios de

situacións cotiás, como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas. 10 %

1º. LG LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con certa coherencia e de xeito creativo. 5 %

1º. LG LGB5.2.2. Le, de forma guiada e en voz alta, textos adecuados aos intereses infantís,

para chegar progresivamente á expresividade lectora. 10 %

1º. MAT MTB1.1.1. Comunica verbalmente de forma sinxela o proceso seguido na resolución

dun problema simple de matemáticas ou en contextos da realidade. 5 %

1º. CN CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocións e sentimentos propios e alleos. 5 %

1º. CN CNB3.2.1. Recolle datos a partir da súa observación e comunícaos empregando

diferentes soportes. 5 %

Páxgina 113 de 119


Competencia Clave: MATEMÁTICA, CIENCIA E TECNOLOXÍA


1º. MAT MTB2.3.3. Emprega procedementos diversos na realización de cálculos numéricos

básicos. 40 %

1º. MAT MTB2.4.1. Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados. 45 %

1º. CN CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable cunha alimentación adecuada. 5 %

1º. CN CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu

contorno. 5 %

1º. CS CSB2.1.1. Elabora e recolle información sobre aspectos da súa contorna natural,

empregando imaxes, debuxos e outras fontes incluídas as TIC. 5 %

Páxgina 114 de 119


Competencia Clave: APRENDER A APRENDER


1º. LC LCB.2.2.1. Relaciona a información que achega o título e as ilustracións co tema do

texto. 10 %

1º. LC LCB5.4.1. Recrea de xeito individual e cooperativo, sinxelos textos literarios (contos,

poemas) a partir de pautas ou modelos dados. 10 %

1º. LG LGB2.7.2. Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas. 10 %

1º. MAT MTB2.4.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados. 10 %

1º. CN CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na observación e na planificación de accións e

tarefas e ten iniciativa na toma de decisións. 10 %

1º. CS



responsabilidades.

10 %

Páxgina 115 de 119


Competencia Clave: SOCIAIS E CÍVICAS


1º. LC LCB.1.1.2. Aplica as normas socio- comunicativas: escoita e respecta a quenda de

palabras. 20 %

1º. LG LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e das demais, en conversas e exposicións, sen

interromper. 5 %

1º. LG LGB1.5.2. Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais. 10 %

1º. LG LGB1.5.6. Participa na conversa formulando e contestando preguntas. 5 %

1º. CN CNB1.2.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo e respecta

os compañeiros/as, o material e as normas de convivencia. 10 %

1º. CS

CSB1.2.1. Participa en actividades individuais e de grupo adoitando un

comportamento responsable, construtivo e solidario, valorando o esforzo e o coidado

do material.

10 %

Páxgina 116 de 119


Competencia Clave: CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAIS


1º. LC LCB.1.7.1. Canta cancións, conta e recita pequenos contos e poemas. 20 %

1º. LG

LGB5.1.1. Recrea e reescribe de xeito moi sinxelo diversos textos literarios: breves

contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte; usando

modelos.

30 %

Páxgina 117 de 119


Competencia Clave: COMPETENCIA DIXITAL


1º. LC LCB4.5.1. Utiliza de xeito guiado, distintos programas e aplicacións educativos

dixitais como ferramenta de aprendizaxe. 30 %

1º. LG

LGB1.2.1. Comprende informacións relevantes e específicas moi evidentes de

documentos audiovisuais sinxelos que presenten imaxes e/ou sons moi redundantes co

contido.

30 %

1º. CN CNB5.2.1. Identifica e nomea correctamente as partes dun ordenador cando traballa

con el. 10 %

1º. MT MTB1.3.1. Manifesta interese na utilización dos medios tecnolóxicos no proceso de

aprendizaxe. 30 %

Páxgina 118 de 119


Competencia Clave: SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR


1º. LC LCB.1.9.1. Narra situacións e experiencias persoais sinxelas. 10 %

1º. LG LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con certa coherencia e de xeito creativo. 10 %

1º. MAT MTB3.6.2. Reflexiona sobre o proceso seguido na resolución de problemas revisando

as operacións utilizadas e as unidades dos resultados. 20 %

1º. CN CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na observación e na planificación de accións e

tarefas e ten iniciativa na toma de decisións. 20 %

1º. CS



responsabilidades.

20 %

NOTA: Cada PERFIL COMPETENCIAL DE ESTÁNDARES PRIORITARIOS ten a súa plantilla de avaliación.

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 1º. EDUCACIÓN PRIMARIA CEIP A ...

Documents

Transcript of PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 1º. EDUCACIÓN PRIMARIA CEIP A ...