RESCATEMOS - CME...foi a reciclaxe. No entanto, o plástico non é un material que se recicle...

Cada anos chegan aos nosos mares e océanos unha media de 8 millóns de toneladas de plástico que poden demorar decenas, centos e mesmo miles de anos en degradárense.

Incluso os plásticos producidos a partir de recursos renovables (bioplásticos) non se degradan automaticamente nos océanos, onde a degradación é máis lenta ca na superficie terrestre. Por iso, poden atoparse residuos plásticos en todos os océanos, e mesmo atrapados no xeo do Ártico e ata a máis de 10.000 metros de profundidade.

OS PLÁSTICOS, UNHA AMEAZA PARA OS OCÉANOS

RESCATEMOSOS OCÉANOS!

2

Un neno que recolle materialreciclable xace sobre un colchónrodeado de lixo flutuante norío Pásig, Manila, Filipinas.© Mário Cruz, World Press Photo 2019

Os océanos son un elemento esencial para o equilibrio do noso planeta, especialmente agora que debemos combater con urxencia os devastadores efectos do cambio climático: conteñen o 97% da auga da Terra e absorben aproximadamente un 30% do dióxido de carbono xerado polas actividades humanas, reducindo así o impacto do quecemento global.

Os mares e océanos son imprescindibles non só desde un punto de vista ambiental, senón tamén en termos económicos e de seguridade alimentaria.

Malia a súa importancia para a nosa supervivencia e a do planeta, os océanos son, hoxe, un ecosistema gravemente ameazado polos impactos das actividades humanas, entre as que destaca a polución por plásticos: por cada km de océano, hai un promedio de 13.000 anacos de residuos plásticos. Nos últimos corenta anos, a presenza deste tipo de residuos multiplicouse por cen no océano Pacífico, ata chegar ao que se coñece como “O sétimo continente”, unha inmensa masa de lixo plástico localizado na zona norte dese océano e que ocupa unha superficie equivalente a un terzo dos Estados Unidos. Aínda que este caso é especialmente grave, non é o único, xa que existen máis masas de plástico formándose noutros océanos do planeta.

Os chamados microplásticos cachiños de plástico de tamaño inferior a 5 milímetros) son especialmente prexudiciais; en total, calcúlase que cada ano se verten na UE entre 75.000 e 300.000 toneladas de microplásticos no medio ambiente. Esta praga plástica quédanos ben preto: estímase que na bacía do Mediterráneo se concentran entre o 21% e o 54% de tódalas partículas de microplásticos do mundo.

S

1 Greenpeace (2019). RECICLAR NO ES SUFICIENTE: La gestión de residuos de envases plásticos en España. https://es.greenpeace.org/es/wp-content/uploads/sites/3/2019/03/reciclar_no_es_suficiente.pdf

1

A acumulación de plásticos nos océanos causa numerosos impactos non só ambientais, senón tamén humanos e económicos.

Impactos ambientais. Entre os impactos ambientais derivados do consumo de plásticos encontramos a contaminación dos ecosistemas, especialmente dos mariños, e a consecuente perda de biodiversidade.

Cada año, máis dun millón de aves e máis de 100.000 mamíferos mariños morren como consecuencia de tódolos plásticos que chegan ao mar.

Impactos humanos. A acumulación de residuos plásticos nos diversos ecosistemas acuáticos pode chegar a agravar as consecuencias dos desastres naturais, facilitar a transmisión de enfermidades como a malaria, e comprometer a seguridade alimentaria dos máis de 2.600 millóns de persoas que dependen dos océanos como

UN MUNDO DE PLÁSTICO Na actualidade prodúcense máis de 400 millóns de toneladas de plástico, e prevese que en 2020 haberemos chegar aos 500 millóns de toneladas, un 900% máis ca en 1980. Este continuo aumento da produción de plásticos

responde a unha procura cada vez máis elevada deste material; España é o cuarto país de Europa que máis plásticos consome. Os plásticos non só xeran residuos que non son biodegradables, senón que a súa produción depende do consumo de combustibles fósiles, un recurso contaminante e non renovable. Se a produción de plásticos continuase a aumentar ao ritmo actual, no ano 2050 a industria do plástico será responsable do 20% do consumo mundial de petróleo.

A maior parte do plástico emprégase en fabricar produtos dun só uso, cuxos residuos son os que se atopan de forma máis habitual no medio ambiente, contaminando especialmente os ecosistemas mariños. Por exemplo, calcúlase que se usan aproximadamente 10 millóns de bolsas de plástico por minuto. En España, cada día tíranse 30 millóns de latas e botellas de plástico que contaminan o noso medio terrestre, costeiro e mariño.

© G

reen

peac

e

Se non queremos acabar literalmente afogados en plástico, temos que actuar con urxencia na busca de solucións. Os líderes mundiais xa se comprometeron coa preservación da vida submarina a través dun dos dezasete obxectivos globais e interrelacionados, os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), que forman parte da nova axenda de desenvolvemento sostible.

QUE PODEMOS FACER? BUSCANDO SOLUCIÓNS

En concreto, o ODS14 compromete os Estados a Conservaren e utilizaren de forma sostible os océanos, os mares e os recursos mariños para o desenvolvemento sostible.

Ata o momento, unha das principais solucións para facer fronte a este problema foi a reciclaxe. No entanto, o plástico non é un material que se recicle eficazmente; por outra banda, o nivel de reciclaxe segue sendo claramente insuficiente: case unha terceira parte das embalaxes de plástico que utilizamos queda fóra dos sistemas de recolla e termina contaminando o noso medio. En España tan só se reciclan o 30% dos plásticos.

De se manteren tanto os patróns de consumo como as prácticas de xestión de residuos actuais, en 2050 haberá aproximadamente 12.000 millóns de toneladas de lixo plástico contaminando o noso ambiente.

Así pues, el reciclaje es una actividad Así pois, a reciclaxe é unha actividade

necesaria, pero insuficiente. Daquela, que podemos facer? En primeiro lugar, cómpre mellorar enormemente os sistemas de xestión de residuos, así como impulsar a adopción dos principios da chamada “economía circular”, baseada nas famosas “3R”: reciclar, reutilizar e reducir. Esta última R é, sen dúbida, a máis importante xa que, segundo os últimos relatorios das Nacións Unidas, a estratexia más eficaz para mitigar os impactos dos residuos plásticos non é outra que o de reducir o seu consumo.

1

fonte primaria de proteína. Ademais, demostrouse que os plásticos poden chegar á cadea alimentaria humana a través do tecido animal.

Impactos económicos. AA nivel global, estímase que a contaminación dos océanos por mor do plástico xera perdas

económicas por un valor de 13.000 millóns de dólares anuais. Con estas cifras. Calculouse que os custos que suporía retirar tódolos plásticos dun só uso que se acumulan no medio ambiente é superior ao que suporía investir desde agora mesmo en medidas de prevención que evitasen o vertido destes residuos.

*Podes atopar información máis exhaustiva sobre este tema no material complementario para o profesorado que compartimos na nosa web. Nela, tamén atoparás as nosas recomendacións sobre recursos cos que profundares neste tema.

12.000 MILLÓNS DE TONELADASDE LIXO

© J

avie

r Rom

ero

os Gobernos para impulsar este proceso de cambio gradual e transformador cara a un modelo máis sostible require da aceptación da cidadanía. Neste sentido, a educación xoga un papel crucial: demostrouse que a resistencia dos consumidores e consumidoras a incorporaren estes cambios na súa vida diaria é menor canto maior é o seu coñecemento dos impactos sociais, ambientais e económicos do abuso de produtos plásticos.

Por todo iso, é imprescindible que los os principios de sostibilidade social e ecolóxica se integren no currículo educativo e nas prácticas didácticas habituais desde unha idade moi temperá.

Así mesmo, é fundamental promover a reflexión de nenos, nenas e adolescentes, así como das súas familias e a súa contorna, para que se comprometan coa protección dos océanos, a redución do consumo de plástico e a loita contra o cambio climático, tomando medidas conxuntas para contribuír a estes obxectivos desde a súa propia contorna, e reclamando aos representantes políticos que sigan o seu exemplo.

Así pois, acabar coa contaminación xerada polo uso dos plásticos e contribuír á preservación dos nosos océanos requirirá de algo máis que cambios puntuais: necesitamos unha transformación profunda nos patróns de produción e consumo.

A EDUCACIÓN, UNHA PARTE ESENCIAL DA SOLUCIÓN

Neste sentido, a educación é esencial, xa que permite dotar a cidadanía dos coñecementos, capacidades e actitudes necesarios para buscar solucións a este tipo de problemas ambientais, así como para ser consciente da urxente necesidade de modificar o seu estilo de vida. Ademais, demostrouse que as persoas con maior nivel educativo teñen máis probabilidades de implicarse de maneira activa na solución dos problemas ambientais e de actuaren para esixir medidas políticas que preserven o ambiente.

Así, a educación facilita unha maior implicación e mobilización cidadás que, como sabemos, poden ser un factor decisivo para xerar cambios nas políticas públicas. Cabe destacar que a aplicación práctica dos coñecementos e a concienciación adquiridos grazas á educación ambiental ten un impacto enormemente positivo, tal e como demostran casos de éxito en todo o mundo: por exemplo, dúas mozas adolescentes de Bali conseguiron que se prohiba o uso de bolsas de plástico en toda a illa, iniciando un movemento que xa se fixo global. Por outro lado, o éxito das medidas que poden adoptar


#SAME2020

Duración: 2 horas que se organizarán en varias sesións e pódense facer grupos para realizar as actividades en papel. Materiais: ordenador con conexión a internet, proxector, conto “Aquátika” www.youtube.com/watch?v=-2FJcqnfrXk, fotocopias de láminas do conto (www.intered.org/es/recursos/aquatika).

Obxectivos: 1. Achegamento á natureza e mellor coñecemento do mundo submarino e das formas de vida que podemos atopar.

2. Comprender como as acción doutros (as persoas da cidade) repercuten na vida submarina.

3. Toma de conciencia da importancia do diálogo e da toma de decisións conxunta para solucionar un problema.

DESENVOLVEMENTO

Visionado do conto “ Aquatika” cuxa duración é de 6:58 minutos. Aconséllase traballalo por partes e finalmente gozalo completo.

No Anexo I está a transcrición da historia, e na ligazón está o texto dispoñible en inglés, galego, catalán e eúscaro.

PASO 1 ata o minuto 2:07

Establecer un diálogo para lembrar os nomes da familia de tartarugas. Comentar as distintas especies que se atopan no océano e como, a pesar de seren diferentes, todos teñen as cousas máis importantes para a vida en común: implícanse nas tarefas de limpeza...

Valorar a diversidade e enumerar entre todos o que nos gusta das formas de vida diferentes que poidan existir, e tamén das que coñecemos da nosa contorna. Cada un pode realizar as accións que prefira, etc.

AQUATIKA

PASO 2 ata o minuto 4:50

Comentar cales son os contos que lles gustan a Irina e aos seus amigos, parécense os títulos a algún contos que coñecemos nós?

Parar no minuto 3:22 e insistir nos problemas que ocasionamos a outros seres vivos coa produción de lixo.

Reflexionar sobre como poder evitar que os peixes se traben cos plásticos dos refrescos e, se non chegan a pensalo, axudalos a dárense de conta de que hai que cortar as mallas. Animalos a seren activistas e que o expliquen nas súas casas.

Reflexionar sobre como recorrer ao diálogo para solucionar un problema é positivo, xa

que entre todos se conseguen mellor os obxectivos.

Como credes vós que poderiades comunicar que non tiren lixo ao mar? Trebón de ideas.

PASO 3 ata o final

Comentar a importancia de aprender a ler e escribir para comunicarse. Elaborar outras posibles mensaxes e facer carteis cos materiais fotocopiables.

Facer un trebón de ideas sobre posibles solucións, como reducir o consumo de produtos sobreenvasados, de cousas que non precisamos, etc., para non producir tanto lixo, e formar algunhas palabras en grupo, cos recortables, sobre a lámina que representa o mar no que escribiron os peixes.

PASO 2

PASO 3

Pór unha lista de accións que axudarán a limpar o mar: reducir o consumo de cousas innecesarias, reutilizar, reciclar axeitadamente...

ANEXO 1. AQUATIKA

P

A NOSA HISTORIA ACONTECE NUN PEQUENO MAR DO GRAN OCÉANO ATLÁNTICO, QUE É A AUGA QUE UNE AMÉRICA CON ÁFRICA E EUROPA.

Neste mar viven bastante felices animais diversos: peixes grandes e pequenos, mamíferos xigantes e outros pequenos, aves mariñas que mergullan na auga para pescar, estrelas de mar, ourizos, cabaliños de mar... hai ata cogombros e tomates de mar e, claro, tamén hai réptiles como a nosa protagonista...... IRINA, A TARTARUGA OLIVÁCEA. Ou como o seu papá, Wilber, que tamén é do tipo mariña olivácea.

En troques, a súa mamá, que se chama Lena, é unha tartaruga verde e o pequeno Ian é unha tartaruga carei..., e é que as tartarugas sonche todas diferentes, malia a seren iguais noutras moitas cousas.

Por exemplo, en se faceren cargo das tarefas do fogar e en coidaren da familia. Wilber todos os días limpa o cachiño de mar que lles corresponde; unha vez por semana toda a familia se encarga de facer xunta unha limpeza en profundidade e unha vez por mes fan o que chaman “A GRAN LIMPEZA”.

–É indignante– exclama Wilber.– Aínda que limpo e limpo e limpo e limpo... cada día entra máis porcallada. O mar está cheo de lixo! De onde é que vén toda esa merda?Ben seguro que das cidades.

Irina ten un grupo de amigos e amigas aos que lles encanta ir brincar ao océano-txiki-park. Alí xogan nos acuo-columpios e escoitan historias como “a pescadiña vermella”, “Os sete bonitos e o peixe-lobo”, “o frautista de Pecelín”, “A sereíña”, e moitos outros contos que lles contan os animais mariños máis anciáns. Cóntanlles que, ata hai pouco tempo, o seu mar era frondoso e

estaba formado por bosques de algas e corais, anemones, esponxas...

Isto era así ata que o pequeno porto onde viven as persoas se converteu nunha gran cidade, e agora todos os seres mariños teñen que ter moita conta do lixo que cae de arriba. Mesmo cando van ao parque, cada vez se producen máis accidentes, que sofren sobre todo as criaturas máis pequenas: algunhas quedan enganchadas nos aros das latas, outras atragóanse con bolsas de plástico que comen crendo que son medusas, outras envelénanse con porcalladas, outras quedan atrapadas en chapapote...

Un desastre! Un día, Ian quedou entalado nunha garrafa de plástico e non puido saír...

Iso foi demasiado para a súa familia, que xa estaba farta, moi indignada.

Así que Lena chamou as súas amigas que chamaron as súas amigas que chamaron as súas amigas... e todas xuntas fixeron unha asemblea para decidir que medidas podían tomar. Irina, que vira o que súa nai fixera, chamou as amigas e amigos da súa cuadrilla, que chamaron as amigas e amigos, que chamaron as amigas... e fixeron unha xunta infantil de veciñanza na que decidiron:

–Imos subir a superficie para dicir aos seres humanos que deixen de lixarnos o mar e botar cousas perigosas. E puxéronse en marcha.

–Para que non nos coman as quenllas, imos toda a xunta ben xuntiña.

2

–Iso, a xunta xuntiña, a xunta xuntiña.

Como estaban aprendendo a escribir, asomáronse un momentiño á superficie para crear unha mensaxe que puidesen ver desde a praia e desde o ceo: BASTA XA. QUEREMOS O MAR LIMPO.

A xente viña de todas partes da cidade a ver o sorprendente mensaxe que podía lerse na superficie do mar. Pola súa banda, Lena e as súas amigas decidiron entupir o desaugadoiro polo que viña o lixo da cidade.

–Así non poderán botarnos o seu lixo ao mar.

–Iso. Se fan tanto lixo, que queden con el.

Como Wilber e os seus amigos quedaran limpando as casas e as rúas, o mar quedou

logo precioso, aínda que as plantas e corais demorarían en recuperárense. No entanto, na cidade, todo se foi enchendo de lixo...

–Que está a pasar?– Oíase por todas partes.

–Isto que é?– Berraban abraiados.

–É o noso lixo, xa non podemos botalo ao mar. Que imos facer? –Preguntábanse.

Por iso, as nenas e nenos da cidade fixeron unha asemblea, así como a que formades agora os que estades a escoitar este conto, e decidiron acabar con esta situación...

...ASÍ QUE ACORDARON FACER TODO ISO QUE ESTADES A PENSAR...

–Que pensades que se pode facer?

Autor: Guillermo Aguado de la Obra. Ilustradora: Joly Navarro. Aquatika, Intered 2018. https://www.intered.org/es/recursos/aquatika


#SAME2020

1. Coñecer a realidade dos océanos a través do ODS 14: Conservar e utilizar de forma sostible os océanos, os mares e os recursos mariños para o desenvolvemento sostible.

2. Conseguir que o alumnado comprenda que a sostibilidade se pode conseguir a través de cambios cotiáns de cada persoa.

3. Entender a Educación como unha ferramenta fundamental para transformar a realidade, e comprometerse co coidado dos océanos.

Duración: 50 minutos. Materiais: cartas (Anexos 1 e 2), anaco de tea azul (océano, ríos e sumidoiros), unha caixa, envases reciclados (traídos polo alumnado), corda/fío (canas de pescar), tarxetas (Anexo 3), imáns pequenos, iniciativas (Anexo 4), pintura de dedos, logo ODS 4 (Anexo 5).

Obxectivos:

1 Ao pór os ríos, preténdese visualizara que a auga dos ríos tamén chega ao océano. Podemos pór nomes propios que o alumnado identifique (Mar Mediterráneo, Río Ebro...) / Convén “emporcar” o océano de maneira que se poida limpar, ou, cando menos, virar a pancarta para reutilizala ao realizar a Parte 4.

1

Actividade para tódalas áreas (recomendable en Plástica-Arts&Crafts).

Paso 1: Á/a profesor/a chégalle unha (Anexo 1) á aula. Despois de ler a carta, animará o alumnado a traer embalaxes de casa que tiran ao lixo, coa fin de axudar a Lucía e Lucio (búscase a implicación da familia).

Paso 2: O alumnado meterá as embalaxes nunha caixa.

Paso 3: O/a profesor/a debuxa os ríos, os sumidoiros e o océano sucio na saba . Coloca as embalaxes e as tarxetas nel. Os envases, as canas e as tarxetas (Anexo 3) levarán un imán. Meterá o océano, as canas e o Anexo 2 dentro da mesma caixa.

TRABALLO PREVIO DO PROFESORADO

TRANSFORMAR O OCÉANO

DESENVOLVEMENTO

2 En caso de non ter colocado todos os envases, explicarase que eses son os plásticos que chegan ao océano. O resto foron reciclados.

2

PARTE 4. CREACIÓN DO OCÉANO SOÑADO E ACCIÓNS COTIÁS

Despois de ler a terceira parte da carta (Anexo 2), o/a profesora/a anima o alumnado a buscar por toda a aula, ata que atopan agochas (teríanse agochado anteriormente) as iniciativas (Anexo 4), o logo do ODS4 (Anexo 5) e as pinturas. Continúan a ler a cuarta parte da carta (Anexo 2).

Podemos debuxar un peixe pintando con pintura de dedos e á man (Anexo 5). Ademais, terán que transformar (cortando, pintando...) as embalaxes en elementos que dean vida ao océano: seres vivos ou parte do ecosistema mariño (arrecifes, peixes, algas, baleas, moluscos...). Para rematar, comentarán todas as iniciativas:

Coñeciades estas iniciativas? Podemos polas en marcha?

P

DÍA DA ACTIVIDADE

PARTE 1. O OCÉANO ESTÁ ENFERMO. LECTURA DA CARTA (ANEXO 2)

C

Cando o alumnado chega á aula atópase a caixa que o/a profesor/a preparou previamente. Abrirán a caixa e colocarana no chan. Sentarán en círculo ao redor do océano. O/a profesor/a di: lembrádesvos dos envases que trouxestes o outro día? Mirade como está o océano. Deseguido, le a carta que chegou na caixa (Anexo 2).

FINALMENTE “LIMPAREMOS” O NOSO OCÉANO COMO O SOÑAMOS E QUEREMOS QUE ESTEA CANDO OTRANSFORMEMOS E O COIDEMOS.

PARTE 2. RESCATE DOS ENVASES E TRABALLO EN EQUIPO

Despois de ler a primeira parte da carta (Anexo 2), o/a profesor/a dilles que cómpre mudar esta realidade XA. Pregunta á aula:

Que podemos facer con isto que temos aquí?

Conduce a preguntas e as ideas de xeito que o primeiro que fagan sexa pescar/rescatar o lixo do océano. Para iso, dividiranse en 4 grupos. Cada grupo terá que pescar/rescatar o mesmo número de envases e unha tarxeta.

Cando todos os grupos terminen, sentarán e porán en común a tarxeta que rescataron e os envases que pescaron.

PARTE 3. TRANSFORMACIÓN DAS TARXETAS A DATOS POSITIVOS

Continúan a ler a segunda parte da carta (Anexo 2). Ao rematar de ler, terán de transformar as tarxetas cos datos negativos en positivos, pensando como é o océano que soñamos.

Para iso, o/a profesor/a poderá apuntar as ideas que acorden e recordarllas para que as pinten na Parte 4.

Prezada/o __________*:

Escribímosche porque temos unha emerxencia e precisamos axuda. Soubemos que es profesor/a, e coñeces unhas marabillosas persoas que están a aprender moito da vida e construíndo cada día un mundo mellor.

A nosa situación no mar é crítica. Precisamos que ti e toda a aula nos axudedes, precisamos xuntar forzas! Agora non

D

ANEXO 1. CARTA DE LUCÍA E LUCIO

PRIMEIRA PARTE

Ao longo dos tempos, vós, as persoas, e máis eu, convivimos de xeito harmónico; alimentástesvos das criaturas que viven en min, divertístesvos e refrescástesvos brincando comigo, curástesvos cos meus poderes medicinais... e tantas outras cousas. Pero desde hai uns anos isto está a mudar, e por iso vos escribo.

Lucía e Lucio dixeron que podo confiar en vós, e que me habedes axudar. Veredes, estou moi enfermo porque nos últimos anos, recibiron moitas cousas que non me podo comer e me enferman. Isto é moi malo para min e para todos os seres vivos do mar, pero tamén para todos os seres vivos que vivides na terra.

ANEXO 2. CARTA DO OCÉANO

e

C

podemos contarvos máis, só pedirvos que xuntedes envases que tirades ao lixo na casa, como iogures, latas, caixas de leite... e se o facedes, logo teredes novas nosas.

Repetímovolo, por favor, os océanosprecisan de vós!

Unha forte aperta,Lucía e Lucio

*Nome do/da profesor/a

C

Querida aula de _______*:

Escríbovos desde as profundidades e a superficie, desde o horizonte e a beiramar, desde o tranquilo e o turbulento. Teño moitos nomes: Mediterráneo, Cantábrico, Atlántico… si, son O Océano, pero vós podedes chamarme como máis vos guste.

Explícovos: as persoas usades moito plástico cada día; o que envolve a comida que comedes, as bolsas para levar as cousas, algúns xoguetes..., a maioría de persoas, ben sei que o reciclades, pero, ás veces, tirádelo ao chan e a choiva ou o vento arrástranos ata min. Mesmo hai xente que tira lixo directamente aos ríos ou ao Mar.

Hai tanto plástico que os peixes, tartarugas, golfiños, paxaros... quedan entalados/as nel, ou confúndeno co xantar, cómeno, e acaban por morrer. O plástico enferma os océanos! *(Relacionado coa Tarxeta 1)

Hai outra sucidade que me pon moi enfermo e non se ve. Esta é a dos produtos químicos e tóxicos. Que palabras tan estrañas, non credes? Ben, o que fan estes produtos contaminantes é enfermar tanto a miña auga que cando vindes bañarvos, a vosa pel e os vosos ollos poden enfermar tamén, e todos os seres vivos que viven no mar, morren.

Estes produtos son a gasolina, xabóns, cremas... que chegan a min desde os barcos, hoteis, as vosas casas... e tamén desde as fábricas. Por exemplo, nas fábricas de roupa, usan eses produtos contaminantes para daren cor á roupa, e o que sobra tírano ao río ou vérteno por riba miña. Os produtos tóxicos enferman os océanos! *(Tarxeta 2)

e curarme. Non collestes as “ferramentas” necesarias para facelo... Precisades algo que estivo aquí todo este tempo... está por todas partes, pero, ás veces, non somos conscientes dela... CUARTA PARTE

Iso é! É a educación! Reparastes en que está por todas partes? Na escola, na casa, na rúa, na tele...

Non esquezades nunca isto, estades a aprender en tódolos sitios para poder construír un mundo mellor; un mundo onde todas/os convivamos, nos respectemos e nos coidemos!

Un mundo limpo e san, para que poidades gozar de min e eu con vós, onde a vida de ninguén –nin a miña, nin a do planeta, nin a de ningún ser vivo– estea en risco! Ben, pois agora que tendes nas vosas mans o tesouro da educación, xa podedes curarme! Así que mans á obra!

E de agasallo, déixovos unhas ideas que podedes pór en práctica desde hoxe para comezardes a curar o Mundo.

Moitísimas grazas por axudarme amigas e amigos!

Unha forte aperta,O Océano

A EDUCACIÓN É O QUE PRECISAMOS PARATRANSFORMAR O MUNDO!

© A

yuda

en

Acci

ón

Amigas/os, estou completamente desprotexido. As persoas que non me queren aprovéitanse de min, entre outras cousas, coa sobrepesca. Que é a sobrepesca? A sobrepesca significa pescar máis peixes dos que se precisan. Isto, ademais de rematar coa vida que vive en min, fai que os/as pescadores/as tradicionais, que levan convivindo comigo moitísimos séculos, se queden sen traballo. Ai... e xa son poucas as vellas cancións que escoito cantar nas aldeas costeiras, ou as chalanas que me acarician ao atardecer. A sobrepesca enferma os océanos! *(Tarxeta 3)

Como vedes a miña situación é crítica, estou moi, moi enfermo e ademais, teño unha tristura e unha dor moi fondas.

Nos últimos anos, moitas persoas morreron tentando atravesarme na busca dunha vida mellor noutra terra. Tódolos días saen pequenos barcos, nada seguros, dispostos a atravesar o Mar Mediterráneo, cada día a vida de moitas persoas corre perigo no mar! *(Tarxeta 4)

Preciso da vosa axuda, cada día que pasa empeoro máis e máis... isto é unha emerxencia! Podedes axudarme, por favor?

*Nome da Aula (Por exemplo, 2ºB)

SEGUNDA PARTE

Que boa idea tivestes! Moitísimas grazas! Coma vós, hai moita xente que está a recoller o lixo que tiraron no meu interior, e así límpanme moito. Pero non abonda, como vedes nas tarxetas, hai moitas cousas que seguen mal no meu interior. Podedes axudarme con estas tamén?

TERCERA PARTE

Que ideas tan boas se vos ocorren! Pero non abonda con soñalas ou pensalas... temos que polas en acción! Preciso que me transformedes e cambiedes con estas ideas tan boas. Vaia, estoume a dar de conta de que non reparastes en algo moi importante, algo que é necesario para poder cambiarme

O

P

TARXETA 1: Cada ano chegan aos nosos mares e océanos unha media de 8 millóns de toneladas de plástico. Este plástico queda na auga e tarda moitos anos en se descompor. Os animais que viven no mar engolen estes plásticos ou quedan entalados neles, e acaban por morrer.

ANEXO 3. TARXETAS

TARXETA 2: Os produtos tóxicos que se verten desde hoteis, barcos, fogares, fábricas... contaminan os océanos, afectando aos seres vivos que habitan neles e a saúde das persoas. A industria téxtil é unha das máis contaminantes, porque as tinturas tóxicas que usan bótanas á auga.

TARXETA 3: A sobrepesca ou a pesca industrial, pesca máis animais dos que se necesitan e altera os ecosistemas. A sobrepesca está terminando con algunhas especies como o peixe espada, e coa pesca artesanal, con toda a cultura e postos de traballo que esta envolve.

TARXETA 4: Todos os días, moitas persoas atravesan o Mar Mediterráneo para buscar unha vida mellor noutro país. As pequenas embarcacións non son seguras, é unha viaxe longa, fría e dura, o que provoca que moitas persoas acaben por morrer tentándoo.

© S

ergi

Cám

ara

© R

oger

Gra

ce/G

reen

peac

e ©

Gre

enpe

ace

© T

roy

May

ne-O

cean

ic Im

ager

y 20

17

2

ANEXO 4. INICIATIVAS

ANEXO 5

COMPREMOS ALIMENTOSDO MAR CERTIFICADOS CON

PRÁCTICAS SOSTIBLES!

USEMOS PRODUTOSBIODEGRADABLES, NA CASA E NA PRAIA! (xabóns, cremas...)

TRATEMOS BEN A TÓDALAS PERSOASE XOGUEMOS CON ELAS, SEN QUENOS IMPORTE DE QUE PAÍS VEÑAN!

ALIMENTOS SEN ENVOLTORIOSINNECESARIOS, PALLAS REUTILIZABLES,

E OS ALMORZOS EN BOLSA DETELA! NON MÁIS PLÁSTICO!

ANEXO 6


#SAME2020

©

© E

ntre

cultu

ras

Para comezar a traballar coas nosas nenas e nenos, propomos introducir a temática a desenvolver a través dun vídeo-fórum.

Os vídeos e curtas poden ser unha ferramenta educativa moi boa, xa que desenvolven conceptos e actitudes que permiten difundir coñecementos de forma grupal e moi atractiva, especialmente cando reflicten temas de interese social que favorecen a adquisición de conceptos, a reflexión e a formación de opinións propias.

1. ACCIÓNDEBATE SOBRE A RELACIÓN QUE TEÑEN OS PLÁSTICOS CO OCÉANO

1. Mellorar as competencias que permitirán que as nosas nenas e nenos tomen decisións mellores e máis informadas relacionadas co medio ambiente.

2. Concienciar as nosas nenas e nenos sobre a importancia de actuar no local para transformar o global.

3. Favorecer hábitos de consumo responsable entre as nosas nenas e nenos a fin de conseguir un modelo sostible.

4. Implicar os nosos nenos e nenas para que convertan en axentes dun cambio sostible.

DESENVOLVEMENTOPropóñense 4 accións para traballar cos nosos educandos. Partimos da frase pensa global actúa local, e desta forma iranse desenvolvendo as nosas actividades.

P

FÓRA PLÁSTICOS ACEPTA O DESAFÍO!

Duración: máis de 2 horas, organízase en varias sesións e pódese repartir traballo por equipos. Materiais: computador, proxector, vídeos descargados ou conexión a Internet, materiais reciclados.

Obxectivos:

O vídeo-fórum debe realizarse nun ambiente relaxado e propicio para a comunicación como calquera ferramenta educativa.

Para comezar podemos pórlles a curta Lemon: este vídeo é unha metáfora da forma en que a contaminación, causada polos seres humanos, irrompe no transcurso da natureza. www.youtube.com/watch?v=0e2zK0v2XPA

É moi importante ir guiando o debate. Sería interesante dividilos en grupos e que defendan unha postura coa que non estean de acordo, por exemplo: se unha persoa pensa que o plástico que empregamos na

P

casa non ten repercusión sobre o mar, facelo pórse na pel dun ecoloxista e que teña que defender esa postura.

Para comezar esta acción, proporemos aos nosos educandos as seguintes preguntas:

Canto plástico utilizas ao día?

Poderías reducilo?

Traballa a túa propia resposta:

Como traes a túa comida e/ou merenda ao colexio?

Tes unha botella de auga reutilizable ou consomes botellas de plástico de usar e tirar?

Consomes tetrabrik para tomar zumes? Que che parece se os fas en casa e os gardas en botellas reciclables?

Ves no coche ao cole? Poderías vir andando ou na bici?

2. ACCIÓNTI ES O CAMBIO "DESAFÍO: REDUCIÓN DO PLÁSTICO”

2. ACCIÓN

Outros vídeos que nos poden axudar a introducir a temática, ou que podemos proxectar á que medida que se vaia desenvolvendo o debate son:

Residuos plásticos no mar: https://www.youtube.com/watch?-v=WkWs2ljF904

“Un Océano de Plástico”: https://www.youtube.com/watch?-v=TuHKwV6o1Vk

Vídeo campaña protexe o planeta de Greta Thunberg: https://www.youtube.com/watch?-v=-Q0xUXo2zEY

Ponde en marcha a vosa propia campaña sobre como o uso do plástico afecta aos mares e aos océanos, así como aos seus ecosistemas.

Organizade unha xornada de portas abertas sensibilizar sobre:

- A importancia das 5-Rs.

- Podemos consumir produtos locais para evitar a contaminación que produce traelos doutros sitios.

- Como inflúe o que compramos (verduras e froitas envasadas ou en bandexas).

3. ACCIÓNO MEU BARRIO SOSTÉN O MUNDO

Unha vez teñan feito a súa reflexión, podemos presentarlles esta táboa de equivalencias e datos do que se pode conseguir reciclando. https://www.ecoembes.com/es/ciudada-nos/envases-y-proceso-reci-claje/como-reciclar-bien/equivalencias-y-datos

Neste vídeo propóñennos accións para reducirmos residuos plásticos no noso día a día: https://cnnespanol.cnn.com/video/plasti-co-consejos-redu-cir-oceano-contaminacion-desechos-basura-reciclaje-peces-digital-pkg/

Unha vez teñamos feito a introdución a este problema, organizaremos un desafío para

2

plástico de usar e tirar?

en casa e os gardas en botellas reciclables?

reducir os plásticos na nosa contorna: escola, familia, comunidade... Prepararanse uns colectores nos que tódalas persoas poderán depositar os plásticos para reciclalos posteriormente. Pódense organizar diferentes categorías e preparar un premio (reciclado) para aquel grupo que mais plástico teña conseguido recuperar nun tempo determinado.

- Podemos cambiar as bolsas por outros métodos para cargar a compra máis ecolóxicos.

- Podemos substituír as bolsas de plástico por bolsas de rede reutilizables para comprar os produtos a granel.

- Podemos trocar as botellas de xampú e do xel por pastillas de xabón, que son menos contaminantes.

- Reducir as emisións de CO e o consumo de enerxía.

Que outras ideas se che ocorren? Ponas en marcha!

REXEITARREDUCIR

REUTILIZARRECICLAR

REINCORPORAR

3. ACCIÓN

Para avaliar as accións, temos que ver se se levaron a cabo, cal foi o proceso de execución? Cumpríronse os obxectivos previstos? Callou a mensaxe entre os nosos educandos? Houbo un cambio de actitude ante o uso dos plásticos no día a día? A papeleira énchese igual de envases ou vanse reducindo?

Aproveitando o Desafío: Redución de plástico imos ver de facer unha horta urbana na nosa contorna aproveitando eses envases que recollemos.

4. OBRADOIRO DE RECICLADO DE RESIDUOS:CREA A TÚA PROPIA HORTA URBANA

AVALIACIÓN

Non te perdas este artigo: Día Mundial dos Océanos 2019: xénero, plásticos e ODS: https://geoinnova.org/blog-territorio/dia-mundial-oceanos-2019/

RECURSOS PARA O PROFESORADORECURSOS PARA O PROFESORADO

Queres máis información sobre como facelo? Velaquí algunhas ideas:

Jardinius: https://www.jardinus.com/ideas-pa-ra-crear-un-huerto-con-materiales-reciclados

Elangreen: https://www.elangreen.com/blog/huerto-urba-no-con-materiales-reciclados/

Transmitide a mensaxe de respecto polo mar a tódalas compañeiras e compañeiros, e persoas da vosa contorna máis próxima.

Queres máis información sobre como facelo?

E o máis importante! Se vivides nunha zona costeira... organizade un proxecto de limpeza das zonas costeiras!

Contribúamos ao Programa das Nacións Unidas para o Medio Ambiente (PNUMA) e á campaña #MaresLimpios, que busca a eliminación dos produtos plásticos nos océanos para 2022. Para máis información segue a ligazón: https://news.un.org/es/s-tory/2017/02/1374211

Deixemos o mar mellor que como nolo atopamos.

4. OBRADOIRO DE RECICLADO DE RESIDUOS:4. OBRADOIRO DE RECICLADO DE RESIDUOS:


#SAME2020

1. Sensibilizar sobre a contaminación da vida submarina para previr e reducir os seus efectos.

2. Informar as mozas e mozos de entre 12 e 16 anos sobre os ODS 4, 13 e 14.

3. Conseguir que o alumnado asuma novos hábitos de vida para fomentar a sostibilidade ambiental.

4. Educar na sostibilidade, favorecendo estratexias para protexer de forma sostible os ecosistemas mariños e costeiros.

Duración: 2 sesións de 1 hora cada unha. Materiales: dispositivos electrónicos con conexión Internet e materiais funxibles (goma, lapis, cartolina, folios...). O profesorado conta con recursos informativos sobre o tema para poder realizar correctamente a actividade (Ver Anexo I).

Obxectivos:

1. UN CUESTIONARIO INICIAL SOBRE OS ODS 4,13 E 14 AO ALUMNADO

Para valorar os seus coñecementos previos (ver Anexo 1). Pode ser traballado de moitas formas dependendo dos recursos materias cos que se conte:

A man alzada, o alumnado deberá de escoller a opción (verdadeiro ou falso) que entenda máis acertada para a afirmación polo profesorado.

É dicir, unha vez que o profesorado lea en voz alta a afirmación, o alumnado deberá posicionarse no lado esquerdo (se pensan que é falsa), ou no lado dereito (se xulgan que sexa verdadeira).

SESIÓN 1

DESENVOLVEMENTO

SOSTENDO O NOSO MUNDO

d

O alumnado terá un exemplar individual do cuestionario para ser cuberto de maneira individual.

O tempo para realizar a actividade será de 10-20 minutos.

2. PROXECCIÓN DE VÍDEOS

A duración será de 10 minutos.

Ditos vídeos poden ser visitados desde as seguintes ligazóns:

Que son os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS)? (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=r5v7Klr7cNs (Duración 1:44).

SOLUCIÓNS DO CUESTIONARIO

1. Verdadeiro

2. Falso

3. Verdadeiro

4. Verdadeiro

5. Falso

6. Verdadeiro

7. Verdadeiro

8. Verdadeiro

9. Falso

10. Verdadeiro

11. Falso

12. Verdadeiro

13. Verdadeiro

14. Verdadeiro

ODS 4 | Educación de calidade.

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=Axrfh2cae7E (Duración 2:22).

ODS 13 | Acción polo clima (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=8ea6N2NS-38(Duración 2:00).

ODS 14 | Vida submarina (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=GOSyml_q_Mk (Duración 1:56).

Que é... a Axenda 2030?

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=g1hsjtIOlc0 (Duración 3:45).

ODS 4: Educación e calidade. (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=ScSvs8-99UA (Duración 2:34).

ODS 13. Acción polo Clima. (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=swa-7NaIqog (Duración 1:23)

Residuos plásticos no mar. (Ficheiro de vídeo).

Recuperado de: https://www.youtube.-com/watch?v=WkWs2ljF904 (Duración 1:47)

3. DEBATE

Para a súa realización contarase con 30-40 minutos.

As despois de proxectar os vídeos son as seguintes:

Que hábitos realizamos diariamente de xeito incorrecto que afectan á vida submarina e ao noso planeta?

Que anomalías provoca o cambio climático?

Que estratexias podemos levar a cabo para restablecer a saúde dos océanos?

1. CREACIÓN DE GRUPOS

SESIÓN 2

Porque pensades que os cambios que se producen no clima poden afectar ás persoas? E, a economía? En que medida o fai tamén coa vida submarina?

Que metas referentes aos ODS 4, 13 e 14 se deben alcanzar para conseguir un correcto desenvolvemento sostible?

En relación con isto, que medidas urxentes xulgades que se poden alcanzar para conseguilo no noso barrio, cidade ou país?

Sabedes o que son os microplásticos? Tentade definilos.

Pensades que é abondo con reciclar ou debemos ir máis alá, por exemplo, evitando o consumo de plásticos?

Que hábitos de consumo podemos cambiar a nivel individual, grupal e na nosa contorna?

Coñecedes algunha alternativa aos plásticos?

2. CREACIÓN DUN ELEMENTO DE SENSIBILIZACIÓN

Ao mesmo tempo, o alumnado pode propor algúns outros enfoques do tema elixido. Posteriormente, poderá ser presentado ou proxectado na aula.

O cómic terá unha extensión máxima dun folio polas dúas caras. O cómic pode ser realizado a man ou mediante diferentes aplicacións como Pixton ou Manga Toon.

O power point terá un máximo de 5 diapositivas.

No caso de realizar un spot, a súa duración debe ser, como máximo, dun minuto.

As aplicacións para realizar o spot son powtoon, videoscribe, moovly ou wideo.co.

A elaboración desta actividade foi posible grazas á colaboración de alumnado da materia de Educación para a Cooperación e Desenvolvemento Humano Sostible da Facultade de Formación do Profesorado da Universidade de Oviedo.

sobre os ODS 4, 13 e 14 ao alumnado para valorar os seus coñecementos previos.

Peer to peer os grupos formados, a partir dun modelo avaliativo (ver Anexo III), avaliarán os elementos de sensibilización dos seus compañeiros e compañeiras.

A valoración que faga cada grupo será anónima, e entregarase ao profesorado nunha folla en branco na que se especifique se é

As aplicacións para realizar un storyboard son Boords, storyboard creator ou algunha similar que o propio alumnado coñeza.

AVALIACIÓN

excelente, un bo traballo, aceptable ou insuficiente, explicando o motivo de dita elección. Ao equipo ou equipos seleccionados, ofreceráselles a oportunidade de exporen o seu traballo aos demais alumnos e alumnas do centro.

El libro de los ODS (Objetivos de Desarrollo Sostenible) (Ficheiro PDF). Recuperado de: https://innovationsdglab.com/sites/default/files/download/global-goals-book-spanish.pdf

Enfermedades causadas por el cambio climático. ¿Sabes cuáles son?. Recuperado de: https://www.greenpeace.org/mexico/blog/2837/enfermedades-cau-sadas-por-el-cambio-climatico-sabes-cuales-son/

Estudio sobre cuantificación de microplásticos e identificación de posibles medidas para su reducción en la fuente (Ficheiro PDF). Recuperado de: https://www.miteco.gob.es/es/ceneam/grupos-de-trabajo-y-semi-narios/Proteccion-del-medio-marino/fuentesmicroplasticos_informecepyc_tcm30-169519.pdf

Memoria do Secretario Xeral sobre o labor da Organización (Ficheiro PDF). Recuperado de: https://undocs.org/es/A/70/1

Mirando hacia el futuro:ciudades sostenibles. Los Objetivos de Desarrollo Sostenible en 100 ciudades españolas (Ficheiro PDF). Recuperado de: http://reds-sdsn.es/wp-content/uploads/2018/10/Info-me-ODS-en-100-ciudades-2018-I-Resumen-web.pdf

Transformar nuestro mundo (Ficheiro PDF). Recuperado de:https://unctad.org/meetings/es/SessionalDocuments/ares70d1_es.pdf

ANEXO 1. RECURSOS PARA O PROFESORADO


#SAME2020

P

2

ANEXO 2

AFIRMACIÓN V F

1. Máis da metade dos nenos que non están matriculados na escola viven na África subsahariana.

2. Ata un 40%, do océano non está moi afectado pola contaminación.

3. Máis de 3.000 millóns de persoas dependen da biodiversidade mariña e costeira para o seu sustento.

4. Os océanos absorben aproximadamente o 30% do dióxido de carbono producido polos seres humanos, reducindo así o impacto do quecemento global.

5. As empresas non deben de ter un rol clave na protección dos ecosistemas mariños e costeiros.

6. As empresas deben establecer estratexias para reducir as súas emisións de CO á atmosfera.

7. A xestión sostible é fundamental, xa que os cambios oceánicos poden derivar en cambios climáticos signi�cativos a nivel mundial.

8. Unha das metas do ODS que fai referencia á vida submarina, é reducir ao mínimo os efectos da acidi�cación dos océanos e facerlles fronte.

9. O cambio climático afecta soamente a algúns países en tódolos continentes, producindo un impacto negativo na súa economía, a vida das persoas e das comunidades.

10. Tartarugas e aves mariñas morreron pola inxestión de plástico que lles ocasiona enredos, as�xia, estrangulación ou desnutrición.

11. O cambio climático non afecta directamente ás persoas, só a aspectos do clima como os fenómenos meteorolóxicos extremos e o aumento do nivel do mar.

12. O cambio climático é consecuencia da actividade humana.

13. O acceso á educación inclusiva e equitativa pode axudar a dotar a poboación das ferramentas necesarias para desenvolver solucións aos problemas máis grandes do mundo.

14. Os océanos quentáronse, a cantidade de neve e de xeo diminuíu, e subiu o nivel do mar.

2

N

4 Exce

lente

Exce

lente

trab

allo

2 Ace

ptab

leA

cept

able

, se

ben

os o

bxec

tivos

no

n se

cum

pren

tota

lmen

te

1 Insu

�cien

teNo

n se

alca

nzar

on o

s ob

xect

ivos m

ínim

os

3 Bo tr

abal

loA

lcanz

ou o

s obx

ectiv

os

de fo

rma

nota

ble

ITEM

1. Re

fere

ncia

ao

s ODS

2. L

ingu

axe

3. M

otiva

ción

4. T

rans

misi

ón

da li

ngua

xe

5. Im

axes

6. C

alid

ade

do

elem

ento

de

sens

ibiliz

ació

n

Trat

an d

e m

anei

ra

equi

tativ

a os

ODS

13

e 14

. Non

se

prio

riza

ning

ún d

os o

bxec

tivos

.

A lin

guax

e é

apro

piad

a

para

a te

mát

ica

abor

dada

.

O s

pot c

onse

gue

mot

ivar

an

imar

ou

conv

ence

r a

cida

daní

a.

Tran

smite

con

coh

eren

cia

a

men

saxe

, é c

laro

,

prec

isoe

orix

inal

. Sem

pre

se

est

able

ce d

e m

anei

ra

orde

nada

e p

rogr

esiv

a a

info

rmac

ión.

As im

axes

est

án e

n

sint

onía

co

tem

a tra

tado

.

Perm

ite m

ostra

r a

info

rmac

ión

que

pret

ende

n tra

smiti

r.

Téñe

nse

en c

onta

am

bos

ODS

, pe

ro e

xplíc

ase

de m

anei

ra m

áis

deta

llada

un

dele

s.

A lin

guax

e é

apro

piad

a, p

ero

non

se fa

i ref

eren

cia

a co

ncep

tos

rela

cion

ados

coa

tem

átic

a.

O s

pot,

nalg

úns

mom

ento

s,

cons

egue

mot

ivar

, ani

mar

ou

conv

ence

r a c

idad

anía

.

Tran

smite

con

coh

eren

cia

a m

ensa

xe, é

cla

ro, p

reci

so, p

ero

non

é or

ixin

al. E

stab

léce

se,

mai

orita

riam

ente

, de

man

eira

or

dena

da e

pro

gres

iva

a in

form

ació

n.

As im

axes

est

án e

n si

nton

ía c

o te

ma

trata

do.

Perm

ite m

ostra

r a in

form

ació

n qu

e pr

eten

den

trans

miti

r.

Detá

llase

soa

men

te u

n do

s ob

xect

ivos

, sen

trat

ar o

out

ro.

A lin

guax

e é

info

rmal

, per

o ex

póñe

nse

dive

rsos

con

cept

os

rela

cion

ados

coa

tem

átic

a.

O s

pot a

pena

s co

nseg

ue c

apta

r a

aten

ción

do

espe

ctad

or. N

on

mot

iva

abon

do.

Tran

smite

con

coh

eren

cia

a m

ensa

xe, p

ero

non

é cl

aro

e or

ixin

al. E

n oc

asió

ns, e

stab

léce

se

de m

anei

ra o

rden

ada

e pr

ogre

siva

a in

form

ació

n.

As im

axes

, en

certo

s m

omen

tos,

no

n ga

rdan

rela

ción

co

expo

sto.

En x

eral

é b

oa, a

índa

que

hai

m

omen

tos

no q

ue é

pou

co

inte

resa

nte.

A fo

rma

de d

etal

lar o

s ob

xect

ivos

é n

ula.

Fal

an d

e fo

rma

xené

rica

da te

mát

ica

de

sost

ibilid

ade

e da

Axe

nda

2030

.

A lin

guax

e em

preg

ada

é in

form

al.

Apen

as s

e tra

ta a

lgún

con

cept

o re

laci

onad

o co

a te

mát

ica.

O s

pot n

on c

onse

gue

mot

ivar

, an

imar

ou

conv

ence

r a

cida

daní

a.

Apen

as s

e tra

nsm

ite c

on

cohe

renc

ia a

men

saxe

Non

é

clar

o, p

reci

so n

i orix

inal

. Ape

nas

se e

stab

lece

de

man

eira

or

dena

da e

pro

gres

iva

a in

form

ació

n.

As im

axes

son

inad

ecua

das

con

resp

ecto

ao

tem

a tra

tado

.

Amos

a a

info

rmac

ión

que

pret

ende

n tra

nsm

itir d

un x

eito

po

uco

prec

iso.

ANE

XO 3

N

1. Concienciar as/os mozas e mozos sobre a importancia de coidar e protexer a vida mariña.

2. Promover a reflexión sobre os nosos hábitos de consumo, especialmente en relación á tecnoloxía.

3. Valorar que a educación e o coñecemento son factores fundamentais para comprender os impactos que o noso modo de vida exerce sobre o medio mariño.

Duración: variable, dependendo do tipo de acción que se escoller, desde unha sesión de 45 minutos, a 3-4 de 45 minutos. Materiais: igualmente, dependerán do tipo de acción (desde cartolinas e rotuladores, a cámara de vídeo, computador, pancartas...)

Obxectivos:

Segundo datos do Fondo Monetario Internacional, cada ano véndense no mundo uns 1.500 millóns de teléfonos móbiles. A isto habería que engadirlle outros dispositivos tecnolóxicos, como videoconsolas, computadores, reloxos intelixente... Pero, que relación pode ter esa cantidade de tecnoloxía coa vida mariña? Nesta actividade ímonos centrar só nun destes dispositivos, que é o máis usado e numeroso, el teléfono móbil ou smartphone. É evidente que a produción, transporte e uso destes aparellos implica unha importante pegada ecolóxica, xa que se precisan moitos materiais diferentes para producilos e, a miúdo, son ensamblados en países diferentes, o que fai aumentar as emisións de CO derivadas da súa produción e uso.

O chamado “lixo tecnolóxico” é un problema ao que os diferentes países se enfrontan de forma diferente. Normalmente os países produtores deste lixo, os países desenvolvidos, contan cun bo sistema de recolla selectiva destes produtos, con leis estritas e claras.

INTRODUCIÓN

DESENVOLVEMENTO

2

MOBILÍZATE POLOS OCÉANOS!

A batería pode contaminar ata 600.000 litros de auga, equivalente ao consumo de 740 fogares españois nun día.

Na súa fabricación úsanse ata 40 materiais tóxicos (arsénico, antimonio, berilio, níquel, mercurio...)

O 90% dos seus compoñentes son reciclables (50% plástico, 15% vidro e 25% metais).

Hai máis ouro en 1.000 kg de teléfonos móbiles descartados, que en 1.000 kg de mineral extraído dunha mina de ouro.

No entanto, estes países non se encargan do seu reciclado, senón que o envían a outras zonas, sobre todo a Asia e África, onde os métodos de reciclaxe son moi rudimentarios, provocando a liberación incontrolada de moitas substancias tóxicas que chegan directamente aos ríos e de aí, a contaminar os océanos, co grave prexuízo que iso supón para a vida mariña, así como para as persoas que viven neses ambientes ou se alimentan da pesca.

Ademais, algúns estudos apuntan a que o aumento das emisións CO afectarán notablemente aos ecosistemas mariños, danando animais e plantas que alí viven. O aumento das emisións implica un aumento

ALGÚNS DATOS SOBRE O TEU SMARTPHONE:

2

Con 50 teléfonos móbiles poderíase conseguir o ouro suficiente para facer un anel de voda, por exemplo.

Cada ano de uso pode chegar a xerar ata 47 quilos de CO que se emiten á atmosfera.

Contén coltán, cuxa produción desatou guerras en África e en cuxa extracción traballan miles de nenos e nenas.

da temperatura dos océanos, desequilibrando as condicións de vida destes lugares.

EXEMPLO DE CONSECUENCIAS DO QUECEMENTO GLOBAL NA VIDA MARIÑA:

Estímase que, sobre 25% das criaturas mariñas viven en arrecifes de coral, moi sensibles aos cambios de temperatura e das condicións químicas da auga. Co nivel actual de emisións de CO , calcúlase que para o ano 2050 case o 90% dos ecosistemas de corais poderían ter desaparecido.

P

MOITAS SUBSTANCIAS TÓXICAS CONTAMINAN OS OCÉANOS

2 2

MOITAS SUBSTANCIAS TÓXICAS CONTAMINAN

© Dustan Woodhouse

m b

25% metais).

afectarán

n

Previo ao inicio das accións será necesario facer unha sesión de introdución, onde se dea a coñecer o problema (impactos do uso do móbil sobre a vida mariña), se reflexione sobre a presenza que a tecnoloxía ten nas nosas vidas e, moi especialmente, o uso que facemos dos teléfonos móbiles. Para isto pódense utilizar os dados fornecidos anteriormente, ben a través dalgún programa

de presentacións, ou ben a través dunha pequena enquisa interactiva que promova o debate e o intercambio de opinións.

Esta sesión pode durar entre 30 e 45 minutos. Se se fai máis breve, podemos ter tempo para comezar co deseño de cada acción, ben seleccionando as mensaxes, ben organizando o traballo en grupos.

Propóñense 2 accións para traballar cos nosos grupos: a realización dunha campaña de información sobre un “uso sostible” de teléfonos móbiles e unha acción de recolla e reciclado de terminais antigos con fins solidarios.

ACCIÓN A

Campaña de información no centro educativo/barrio/municipio.

Pódense elaborar mensaxes a partir dos datos proporcionados, ou ben buscar outros diferentes. Con estas mensaxes pódese pór en marcha unha campaña para informar/concienciar dos impactos que ten sobre a vida mariña o lixo tecnolóxico que producimos, utilizando carteis, folletos, tarxetas informativas, pancartas que se coloquen na entrada dos centros educativos, indo a outros centros da zona a informar, enviando cartas ás familias, utilizando algún medio de comunicación local...

Pasos para hacer una campaña:

Que queremos transmitir? Cal é a mensaxe ou mensaxes?

Este debe ser claro e sen ambigüidades.

Tamén debe ser algo que as persoas que o reciban poidan reflectilo no seu día a día, que o vexan próximo e alcanzable.

A quen nos queremos dirixir?

A elección do público diana condicionará, tanto a mensaxe, como o tipo de accións.

Así como nos tempos de cada actividade, se queremos traballar con escolas, teremos que pensar no horario escolar, se imos ir a asociacións locais ou clubs deportivos, mellor pola tarde.

Quen nos nos vai axudar?

Podemos pensar en persoas que nos axuden a "aumentar" o impacto da mensaxe. Persoas coñecidas, con influencia, que traballen en lugares relevantes do barrio-municipio. Canto tempo vai durar a campaña?

Se a campaña é moi breve, podemos arriscarnos a que a mensaxe non chegue ao suficiente número de persoas, pero se dura moito a mensaxe, pódese “esquecer” (para evitar isto tamén se poden deseñar actividades periódicas que axuden a fortalecer a campaña).

ACTIVIDADE

Propomos unha acción de mobilización, que dividimos en tres fases.

1. PRESENTACIÓN DO PROBLEMA-DEBATE INICIAL

2. PROPOSTA DE ACCIÓN

m b

25% metais).

Que consideramos éxito?

Definir ben o obxectivo final axuda. Non será o mesmo pensar en que o Concello aprobe unha normativa sobre reciclado que conseguir que se reciclen 100 móbiles, ou recoller 1.000 sinaturas para que o Concello instale un colector de reciclado no Instituto, na Biblioteca Municipal ou no Pavillón Deportivo, por exemplo.

Que precisamos?

Aparte de persoas e boa vontade, teremos que pensar se precisamos materiais e medios concretos, se queremos gravar un vídeo para redes sociais, ir a escolas da zona a explicar a campaña ou se queremos facer unha manifestación... cada actividade require cousas diferentes e temos que pensalas e, o que é máis importante, conseguilas.

Imos contar o que conseguimos?

Dar as grazas ás persoas que participaron, así como explicarlles o que conseguimos, é fundamental.

Posiblemente o formato das accións levadas a cabo non nos permitan facelo de xeito individual, pero seguro que hai algunha forma lles facer chegar os resultados.

Pensamos como o facemos?

ACCIÓN B

Campaña solidaria de recolla de móbiles antigos.

Existen varias organizacións que teñen en marcha campañas de recolla de móbiles antigos para recadar fondos con fins solidarios.

Desta maneira conséguense dous obxectivos: por un lado, retíranse terminais en desuso que, doutro xeito, poderían acabar no lixo sen seren procesados adecuadamente; por outro lado, contribúese a apoiar causas sociais ou ambientais.

Tamén hai empresas que se encargan de recoller estes móbiles e adoitan pagar unha contía por eles, así outra opción é “revendelos” e destinar o recadado a unha fin concreta, o que nos pode dar máis liberdade (pero tamén un pouco máis de traballo, cómpre ter todo en conta).

Esta acción B é perfectamente compatible coa acción A xa que, tras unha campaña de sensibilización sobre os prexuízos ambientais do “lixo electrónico”, podemos pór en marcha outra de recolla selectiva.

Debemos ter en conta que, unha vez que o público está concienciado, é máis doado que colaboren.

Esta fase pode ter maior duración, desde uns minutos, no caso de querer elaborar uns carteis para informar dalgunha campaña, a varias sesións se se preparan diferentes actividades dentro da campaña.

En calquera caso, con 2-3 sesións de 45 minutos pódense conseguir uns resultados bastante bos.

ÑCAMPAÑARECICLA

ÓO TEU MÓBIL

m b

25% metais).

2

RECURSOS PARA O PROFESORADO

3. AVALIACIÓN

É certo que, sendo unha campaña, a avaliación pode demorar máis tempo e ser realizada no final daquela. Pero igualmente, cómpre ir avaliando as diferentes fases.

Trala sesión de presentación e debate poderase preguntar directamente se coñecían eses datos, ous e imaxinaban que un obxecto como o móbil levaba tanta “historia” detrás (explotación infantil, guerras, contaminación...).

Un intercambio de opinións neste sentido enriquece o debate e achegará ideas para a mobilización posterior.

Na fase de Mobilización propiamente dita, é importante ir avaliando cada paso que se dea.

Dita avaliación pódese facer segundo os resultados obtidos, pero tamén ir avaliando o proceso, para poder facer axustes en caso de percibir momentos sen saída ou de dispersión de ideas.

Campañas recollas de móbiles

https://llamadasolidaria.org/

http://www.movilsolidario.es/el-proyecto-mo-vilsolidario-es/

https://www.oxfamintermon.org/es/reci-cla-tu-movil

https://www.es.amnesty.org/actua/reci-cla-tu-movil/

(*) Ademais destas campañas solidarias, hai moitas compañías de telefonía que recollen e compran móbiles usados.

Relatorios

Explotación laboral en minas africanas https://doc.es.amnesty.org/ms-opac/sear-ch?fq=mssearch_fld13&fv=AFR62318316

Mobilización

Libro “Guerrilla Art Kit”, Keri Smith, Editorial Paidos Ibérica, 2013.

Artigos e noticias

https://www.compromisoempresarial.com/rs-c/2019/04/la-necesi-dad-de-nuevos-smartphones-amenaza-al-medio-ambiente/

https://www.huffing-tonpost.es/2017/09/13/por-el-bien-del-pla-neta-stop-al-cambio-de-movil_a_23205499/

https://www.energias-renovables.com/pano-rama/sabes-cuan-to-co2-emite-tu-telefono-20160517

https://www.publico.es/sociedad/obsoles-cencia-programada-pro-voca-48-millones-toneladas-co2-ano.html

https://www.serbis.es/serbis/blog/smartpho-ne-contaminacion-agua/

Outros recursos

https://alargascencia.org/es

https://es.ifixit.com/#

https://www.agenciasinc.es/Multimedia/Info-grafias/La-tabla-pe-riodica-que-alerta-sobre-la-desaparicion-de-elementos

https://www.agenciasinc.es/Multimedia/Info-grafias/La-tabla-pe-riodica-que-alerta-sobre-la-desaparicion-de-elementos

P

2


#SAME2020

P

1. Reflexionar sobre as causas e efectos do consumo de plástico para aplicalos á vida cotiá en beneficio dun mellor desenvolvemento persoal e ambiental.

2. Experimentar as diferentes actuacións e roles individuais e colectivos na defensa dos océanos, e valorar a súa influencia na conservación do ecosistema.

3. Achegar solucións individuais e/ou colectivas sobre o consumo de plástico, con accións concretas nas que nos podemos responsabilizar.

Duración: 1 sesión de 90 minutos aproximadamente. Materiais: vídeos e/ou noticia, cartolina ou encerado para debuxar a árbore de problemas, rotuladores, tarxetas o post-it para a dinámica da árbore e a avaliación, acceso a internet (se é posible). Anexos 1 e 2.

Obxectivos:

DESENVOLVEMENTOA Os océanos son un elemento esencial para o equilibrio do noso planeta, pois conteñen o 97% da auga da Terra e absorben aproximadamente un 30% do dióxido de carbono xerado polas actividades humanas, reducindo así o impacto do quecemento global.

Malia a súa importancia para a nosa supervivencia e a do planeta, os océanos son a día de hoxe un ecosistema gravemente ameazado: segundo datos das Nacións Unidas, aproximadamente un 40% dos océanos do mundo atópanse negativamente afectados polos impactos das actividades humanas: contaminación, acidificación, aumento do nivel e da temperatura do mar, esgotamento de recursos e perda de hábitats costeiros.

É especialmente preocupante a contaminación por plásticos: por cada km de océano, hai unha media de 13.000 anacos de refugallos plásticos.

Propómosvos unha actividade organizada en catro partes:

97%H O2

2

SEN MARES DE PLÁSTICO. MÓLLATE!

actividade organizada en catro partes:

1. COÑECEMOSVISIONADO DO VÍDEO E/OU LECTURA DA NOTICIA(5-10 minutos)

En función da dispoñibilidade da aula e das características do grupo, vemos o vídeo e/ou lemos a nova (Anexo 1), para contextualizar e sensibilizar sobre o impacto da contaminación por plásticos nos mares e océanos.

https://www.youtube.com/watch?-v=4d7G-OvVfAs&feature=youtu.be

https://revista.greenpeace.es/gpm-23/medite-rraneco-sopa-de-plasticos/

2. ANALIZAMOSDINÁMICA ÁRBORE DE PROBLEMAS (30 minutos)

1. Presentamos a seguinte actividade dicindo que van aprender a usar unha ferramenta chamada “árbore de problemas”, para o que se precisa que o grupo debuxe unha árbore (cartolina ou

1

1 Tomado do material de Plan International (2017) Gender Transformative Advocacy. Niñas Campeonas del Cambio: Plan de estudios para la igualdad de género y los derechos de las niñas.

PROBLEM

A

EFECTOS

CAUSAS

PROBLEM

APROBLEM

A

encerado). Cando estea debuxado, explique como dividirá a árbore: o tronco da árbore é o problema, as raíces son as causas dese problema e as follas son os efectos do mesmo. O problema a analizar será a contaminación dos mares ou océanos.

2. Pida a unha persoa voluntaria que vaia á árbore e escriba o problema que o grupo for analizar.

3. Pida ao grupo que use a súa investigación e as súas propias experiencias para pensar sobre as causas do problema. Poden utilizar post-its (notas autoadhesivas) para escribir as ideas, individualmente ou por parellas para comezar, usando as seguintes preguntas orientadoras:

Que está a causar o problema? Cales son as percepcións das persoas sobre o problema?

Todas as persoas son conscientes deste problema?

Cales son as consecuencias e implicacións do problema?

Hai algún grupo ou colectivo especialmente afectado por este problema? Afecta da mesma maneira a mulleres que a homes? Hai algunha implicación de xénero no problema?

4. Por orde, pida que as persoas vaian lendo ou dicindo as súas achegas. É o momento de facilitar o diálogo sobre o lugar da árbores no que deberían ir.

Son raíces (causas) ou follas (consecuencias)?

Escríbese a achega ou pegamos as notas no lugar axeitado.

5. Despois, pida ao grupo que pensen máis sobre as causas do problema:

a. Empeoran a situación as actitudes que as persoas ou as políticas das institucións?

b. Cales son os factores políticos, económicos, sociais ou tecnolóxicos?

1. COÑECEMOS

2. ANALIZAMOS

c. Que políticas, percepcións e prácticas están reforzando o problema? Ou hai unha falta de políticas, percepcións ou prácticas?

6. Tal como no paso anterior, facilite unha discusión sobre en que lugar da árbore deberían de ir as diferentes achegas.

3. DEBATEMOSXOGO DE ROL SOCIO-AMBIENTAL SOBRE O MEDITERRÁNEO (40-45 minutos)

Despois de termos analizado que afecta aos mares e océanos, entender os problemas, as súas causa e posibles solucións, convidámosvos agora a profundar na reflexión cun xogo de rol, no que podades argumentar e debater por equipos as diferentes perspectivas perante este problema.

Centrarémonos no Mar Mediterráneo, participarán tódalas persoas divididas en 4 grupos, seleccionando unha persoa moderadora, para que tódalas intervencións sexan escoitas e facilitar o diálogo.

1. Formaranse grupos de igual número segundo participantes e cada un deles abordará a problemática desde os aspectos que lles afectan e preocupan, sendo necesario e urxente a súa abordaxe.

Realizarase o reparto de roles e cada grupo terá unhas tarxetas con distintos roles: Activistas, cidadanía, clase política e mundo empresarial (Anexo 2).

Realizarase unha primeira lista coas necesidades detectadas, e exporanse os argumentos relacionados co obxectivo asignado no xogo. Pódense aplicar os valores, posturas, acordos internacionais, negociacións, campañas para a poboación, etc.

O obxectivo deste apartado é que cada grupo poida elaborar unha exposición da análise da situación onde poña de manifesto as problemáticas, necesidades, valores, alternativas, propostas. (5-10 minutos).

2. Tras este paso, poderán presentalo ao resto cun tempo máximo de 3 minutos por grupo e a persoa moderadora poderá dar quendas de réplica neste debate, para axudar a entender as diferentes visións dunha mesma problemática e a necesidade de poder abordar esta cuestión achegando posturas e negociando de forma conxunta, traballando en rede para chegar a posibles solucións. (15-20 minutos).

3. Para finalizar o debate, pódense recompilar e expor as conclusións ás que se se teña chegado, posteriormente pode darse un momento de diálogo final no que cada unha das persoas participantes poida responder a algunhas destas cuestións referentes ao roles:

Como te sentiches no proceso do xogo, argumentación e posterior debate?

Cal foi o teu grao de participación?

Como te involucraches? Procuraches solucións ou propostas para os teus intereses ou os do ben común? (10-15 minutos).

4. AVALIAMOS (10 minutos)

Para a avaliación da actividade, pedimos que cada persoa comente tres aspectos:

1. Conclusións da actividade. Que foi aquilo que descoñecía e xulgou máis rechamante ou relevante? Que sentimento ou emoción lle provocou a actividade?

2. Aprendizaxes. Que se levan? Cal é a principal aprendizaxe da sesión?

3. Que compromiso ou desafío (grupal ou individual) podemos identificar ou asumir?

MATERIAL COMPLEMENTARIOVídeo motivacional de Entreculturas que fala sobre o futuro inmediato coa consecución dos ODS-Axenda 2030 (minuto 2,15 fala sobre medio ambiente).

www.youtube.com/watch?v=s5EEsa_cYiY

3. DEBATEMOS

4. AVALIAMOS

MATERIAL COMPLEMENTARIO

Cunha peza cada catro metros cadrados, o Mediterráneo ten unha densidade de plásticos comparable ás tristemente famosas “illas de plástico” do Pacífico. Para denunciar esta contaminación, por veces, invisible, e pedir medidas urxentes para freala, Greenpeace percorreu o Mediterráneo na súa campaña “Menos plástico, máis Mediterráneo”. Durante tres meses, o barco máis emblemático de la organización, o Rainbow Warrior, sucou as augas do Mare Nostrum, desde Valencia hasta Croacia, levando a cabo accións de denuncia investigacións a bordo, reunións políticas do máis alto nivel, presentación de relatorios e xornadas de portas abertas.

"Non fai falta ir lonxe para ver a dimensión do problema dos plásticos nos océanos. Só temos que nos asomar ao Mediterráneo para vermos como a súa fauna mariña se asfixia, inxire ou enreda con el", explicaba Elvira Jiménez, responsable da campaña de Océanos de Greenpeace a bordo do Rainbow Warrior durante a presentación do relatorio Un Mediterráneo cheo de plástico. Estudio sobre la contaminación por plásticos, impactos y soluciones, elaborado pola unidade científica de Greenpeace.

Unha media de 8 millóns de toneladas de plástico entra cada ano nos mares a nivel

1

Mediterráneo”. “Menos plástico, máis

ANEXO 1. NOTICIA: MEDITERRÁNEO, UN MAR DE PLÁSTICOS

MAR MEDITERRÁNEO, berce de culturas, paisaxes, paradisíacas e... plásticos, miles de millóns de fragmentos de plásticos. Este residuo está a invadir as súas augas, converténdoas nunha auténtica sopa de plásticos.

mundial, o que supón o 80% da contaminación mariña. Aproximadamente hai ata 50 trillóns de fragmentos de plásticos flotando nos océanos, sen incluír os que se atopan no fondo. Ese plástico afoga os nosos mares e pon en perigo a supervivencia de animais, como tartarugas, baleas, peixes e aves mariñas.

O problema dos plásticos non sempre é visible. Por veces, é doado percibilo a simple vista, nas praias, nos estuarios e flotando no mar. Outras veces non, as ondas e o sol degrádanos ata convertelos en minipartículas case imperceptibles. Pero están en tódolos lados, preto das costas, en rutas comerciais e en canóns submarinos. Atopáronse no interior de todo tipo de especies desde plancto e moluscos ata grandes peixes e mamíferos mariños.

Analizando atúns vermellos, peixes espada e atún branco acháronse plásticos no 18,2% deles. No caso da tartaruga común, tan icónica no Mediterráneo, o 97,3 % do lixo que inxiren son plásticos.

“Os residuos plásticos son uns dos contaminantes que máis rapidamente se acumularon na superficie dos nosos mares. En pouco máis de 100 anos desde que apareceron, practicamente son os únicos residuos mariños que nos atopamos na superficie do Mediterráneo” explica Luis E Ruiz-Orejón, investigador do CSIC-CEAB (Consello Superior Investigacións Científicas-Centro de Estudos Avanzados de Blanes), experto independente que acompañou a Greenpeace na súa navegación e que tomou diversas mostras a bordo para as súas investigacións..

“O problema non é só estético, senón que desde toda a comunidade científica se están a obter evidencias dos efectos que provocan sobre unha gran parte dos organismos mariños en tódalas escalas tróficas, ademais dos cada vez máis relevantes efectos socioeconómicos”, engade.

© B

rian

Yura

sits

ANEXO 2. TARXETAS DE ROLES

de océano, hai unha media de 13.000 anacos de

r

Pistas para desenvolver o voso argumentalo de cara ao debate.

ACTIVISTASCoñecedes de primeira man a situación de emerxencia que vive o mar, dispoñedes de estudos e datos que son pouco alentadores respecto ao impacto que provoca a medio e longo prazo. Sodes ecoloxistas e tendes capacidade de organización e mobilización de a cidadanía, organizacións e activistas nas vosas campañas. Estades especialmente preocupados pola situación do consumo indiscriminado de plásticos, envases por parte dos consumidores, así como polas enerxías e materiais utilizados para a fabricación ditos envases. Loitades por un consumo sostible.

Obxectivos: Conseguir que as empresas adopten medidas sostibles co medio ambiente e o uso dos plásticos.

Que posibles solucións propoñedes aos políticos? E á cidadanía? Que alternativas se lle propoñen ás empresas fabricantes de plásticos? Como podedes chegar a eles?

Pero non só os científicos están constatando esta invasión, aqueles que mellor coñecen o mar máis en contacto están con el tamén denuncian como este se está a converter nun vertedoiro. Así o describía Jesús Crespo, pescador artesanal da Confraría de Denia. “Cando hai mal tempo ou moita corrente as redes énchense de plásticos. Vemos as consecuencias: como os animais cren que é alimento e o comen. Atopamos moitos peixes con plástico dentro”.

Ante esta situación, os pescadores artesanais decidiron pór en marcha un proxecto pioneiro de limpeza nos que os membros da confraría son os encargados de recoller os plásticos. “É un problema moi grave. Por iso presentamos un proxecto para

encargármonos nós mesmos da recolla de plásticos. É limpar a nosa ‘horta’”, conclúe. Pero, ¿de onde veñen todos estes plásticos? moitos deles tíranse deliberadamente ao mar, ou son descartados de forma irresponsable aínda que tamén chegan a través de correntes de aire ou de auga doce e acaban nos océanos. Ademais, a maioría están destinados a un só uso, simplemente son empregados durante uns minutos, pero permanecen no medio mariño centos de anos. Estes plásticos dun só uso son cada vez máis numerosos e variados, invadindo a nosa vida diaria. Por iso Greenpeace destaca que hai alternativas para deixar de usalos e producilos e para xestionalos mellor. É só cuestión de vontade política e empresarial.

“O problema dos plásticos é tan grande e extenso que non chega con reciclar. Hai que pechar a billa do plástico e optar fortemente pola redución e reutilización”, engade Jiménez. “A responsabilidade non pasa só polos consumidores. As empresas que producen estes produtos e os políticos que lexislan a estas empresas deben actuar e apostar pola innovación e as alternativas”, conclúe.

https://revista.greenpeace.es/gpm-23/medite-rraneco-sopa-de-plasticos/

“Cando hai mal tempo ou moita corrente as redes énchense de plásticos.

“O problema dos plásticos é tan grande e extenso que non chega con reciclar.

© A

ngel

a C

ompa

gnon

e

2

CIDADANÍASodes veciños/as de zonas costeiras e coñecedes das situacións que afectan aos mares. Os plásticos tomaron o control das praias e cada vez son máis visibles. Algunhas veces organizades accións como concienciar a bañistas, limpeza e recolla de lixo, etc. Estades cansos/as de que esta situación se repita e a clase política non tome partido. Moitos veciños/as quéixanse que as solucións repercuten neles, na reciclaxe e nun maior gasto na compra. Credes importante concienciar sobre o consumo responsable e sostible.

Obxectivos: Que a clase política e o tecido empresarial se comprometan coa solución do problema.

Que situacións se deberían atallar desde as vosas posibilidades? Que esixides aos/ás gobernantes e ás empresas? Con quen tecer alianzas e traballar en rede?

CLASEPOLÍTICA

Coñecedes as consecuencias que provoca o abuso de plásticos, pero non entra dentro das vosas prioridades políticas nestes momentos. Por outra banda, preocúpavos poder chegar aos vosos votantes e ofrecerlles posibles solucións neste tema. Para os vosos intereses é importante conciliar as demandas das empresas (turismo de praia, pescadores, fabricación de envases, recolla e control de residuos, etc.), e por outro lado, reducir o gasto público e equilibrar os orzamentos destinados a estas políticas.

Obxectivos: Contentar a cidadanía e defender os empresarios.

Cales son as vosas políticas ambientais? Que propostas ou campañas poredes en marcha para frear esta situación? Como implicar a cidadanía?

MUNDOEMPRESARIAL

Sodes empresarios da zona, tanto medianas como pequenas empresas; hoteis, empresas de lecer e turismo, confrarías de armadores de pesca, supermercados, empresas fabricantes de plásticos, de recolla de residuos, limpeza e mantemento de praias. Preocúpanvos as noticias que están a chegar aos consumidores, os aspectos socioeconómicos e ambientais que lles afectan, e tamén outras cuestións como a vosa produción, poder aumentar os vosos beneficios, os investimentos e/ou promocionar a zona.

Obxectivos: Defender o desenvolvemento económico das vosas empresas.

Cales son as principais desvantaxes da implicación dos residuos plásticos na zona e nas empresas? Que alianzas poderiades facer para mellorar a situación dos consumidores?

RESCATEMOSOS OCÉANOS!#SAME2020

P

RESCATEMOS - CME...foi a reciclaxe. No entanto, o plástico non é un material que se recicle...

Documents

Transcript of RESCATEMOS - CME...foi a reciclaxe. No entanto, o plástico non é un material que se recicle...