SAÚDE na escola · 2017-02-06 · Debemos consumir polo menos dúas ou tres pezas de froita ao...
43
SAÚDE na escola 3º e 4º DE PRIMARIA
Transcript of SAÚDE na escola · 2017-02-06 · Debemos consumir polo menos dúas ou tres pezas de froita ao...
SAÚDEna escola
3º e 4º DE PRIMARIA
1
A FROITA TAMÉN É DOCE
NO RECREO TODOS SACAN FROITAMENOS XOAN QUE SACA UN PASTEL.
Estámoi rica.
A froita taméné doce.
Menudochasco, vosa naimétevos froita?
Estás de broma.Eu prefiro o dóce.
Probáchelaalgunha vez? Toma
unha pera dasmiñas.
Sempre.É moi saúdable, e
está riquísima.
Hai quecomer alimen-
tos sans.
HO! Si,está boa.
E ademaisé moi sa.
O que ticomías non é bo se o
tomas todos os días.Así colles moitísimo
peso.
Si, xa o sei,pero é que ás veces
non almorzo...
Pero se o almorzo é unha das comidas
máis importantes!!
Imaxínate que estásdesde as 10 da mañá ataas 7 da tarde sen comer,
como estarías?
Mortode fame!!
Se nonalmorzas, ademais das
horas da noite, terás quesumarlle as horas da mañá
ata a comida.
Pois sonas mesmas horas que
pasan mentres dormes. Poriso o teu corpo precisa comer
para empezar o díacon forza.
A FROITA TAMÉN É DOCE
Terceiro Curso: Unidade 1
2
AS COMIDAS
ALMORZOSE NON ALMORZO,
desde a cea do día anterior ata a comida pasan horas.
SE NON ALMORZO NIN COMO,desde a cea do día anterior ata a merenda pasan horas.
SE NON ALMORZO, NIN COMO, NIN MERENDO,desde a cea do día anterior ata a cea do día seguinte pasan horas.
1.- Escribe o nome dos catro alimentos que máis che gusten.
Despois comproba cantas racións semanais podes comer de cada un deles.
2.- Escribe o que almorzaches, o que comeches, o que merendaches e o que ceaches
onte. Comproba se podes repetir algún dos alimentos desas comidas durante a semana.
ALMORZO XANTAR MERENDA CEA
HORA DOALMORZO : .............
HORA DOXANTAR : .............
HORA DAMERENDA : .............
HORA DACEA : .............
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
Pódese repetir Pódese repetir Pódese repetir Pódese repetir
Non se pode repetir Non se pode repetir Non se pode repetir Non se pode repetir
ALIMENTO 1 ALIMENTO 2 ALIMENTO 3 ALIMENTO 4
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
Nº DE RACIÓNS DESTE ALIMENTO QUE SE PODEN CONSUMIRÁ SEMANA : ..................
Nº DE RACIÓNS DESTE ALIMENTO QUE SE PODEN CONSUMIRÁ SEMANA : ..................
Nº DE RACIÓNS DESTE ALIMENTO QUE SE PODEN CONSUMIRÁ SEMANA : ..................
Nº DE RACIÓNS DESTE ALIMENTO QUE SE PODEN CONSUMIRÁ SEMANA : ..................
A FROITA TAMÉN É DOCE
3
ELABORA O MENÚ PARA UN DÍA
Deberás tomar unha verdura en cada comida e
respectar as proporcións e cantidades recomen-
dadas. Para iso consulta a pirámide dos alimen-
tos.
MERENDA CEAALMORZO MEDIA MAÑÁ XANTAR
ALIMENTOS
DO
1º NIVEL
ALIMENTOS
DO
2º NIVEL
ALIMENTOS
DO
3º NIVEL
O MENÚ
A FROITA TAMÉN É DOCE
1.- Importancia de comer froitas e verduras.
Debemos consumir polo menos dúas ou tres pezas de froita ao
día pola súa achega nutritiva.
As froitas conteñen unha gran cantidade de vitaminas,
minerais, fibras e antioxidantes, substancias que
regulan todos os procesos que teñen lugar no
corpo e que, por tanto, son indispensables
para o bo funcionamento do organismo.
2.- Pirámide dos alimentos.
Primeiro nivel (Diario)•Cereais: pan, patacas, arroz, pasta (fideos, espaguetis, etc.), millo:
4/6 racións ao día.(Unha ración = unha rebanda de pan/ un prato de arroz ou pasta/ dúas patacas pequenas).
•Verdura: 2 racións ao día.(Unha ración = duas cenorias/ un tomate/ un prato de ensalada ou verdura).
•Froita: 3 pezas medianas ao día.•Aceite de oliva: 3/6 racións ao día.
(Unha ración = 1 culler).
•Leite, queixo e iogur: 2/4 racións ao día.(Unha ración = 1 taza de leite/ 2 iogures/ 2/3 rebandas de queixo).
Segundo nivel (Semanal)•Carnes magras, peixes, e ovos: 3/4 racións á semana.
(Unha ración = 1 filete/ 1 cuarto de polo/ 1 ovo).
•Legumes: 2/4 racións á semana.
(Unha ración = 1 prato individual).
•Froitos secos: 3/7 racións á semana.
(Unha ración = 1 puñado).
Terceiro nivel (Ocasional)•Graxas (margarina, manteiga).•Doces (caramelos, pasteis).•Bebidas azucradas, xeados.•Carnes graxas e embutidos.
Só deben tomarse ocasionalmente e de forma moderada.
4
SABER MÁIS
A FROITA TAMÉN É DOCE
5
SABER MÁIS
3.- A importancia do almorzo.
O almorzo é moi importante para o noso organismo. Despois de non comer nada duran-
te a noite, a falta de nutrientes contidos nos alimentos (hidratos de carbono, graxas, pro-
teínas, vitaminas e minerais) poderían ocasionar importantes trastornos no noso organis-
mo, trastornos que se farían máis serios canto máis dura o xexún.
O almorzo é o combustible inicial e debe asegurarnos a achega de nutrientes a través
dos alimentos para proporcionarnos a enerxía precisa para afrontar ben o día.
Despois de 10 ou 12 horas sen recibir ningún alimento, o insán costume de tomar un
simple vaso de leite ao erguerse e aguantar sen comer ata o xantar, ou o feito de non
almorzar, inflúen negativamente no noso rendemento e concentración.
4.- Lavar as mans
Nas mans levas millóns de microbios. A meirande parte son inofensivos pero algúns
deles poden causar enfermidades: gripe, arrefriados, etc.
É importante que lavemos as mans cando imos levalas á boca ou cando van entrar en
contacto con algo que imos levar á boca (por exemplo cando imos comer).
Microbios
Os microbios son uns seres tan pequenos que non se poden ver a simple vista e temos
que utilizar un microscopio. Os microbios están en todas as partes e son parte da vida
dos seres vivos.
A FROITA TAMÉN É DOCE
6
LAVAR AS MANSEnumera as veces ao día que lavas as mans e por que.
Lavo as mans antes de ..............................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
porque ..............................................................................................................
OS RAPACES CAMIÑAN POLO PATIO PARA A CLASE.
Eu aíndaquero lavar
as mans.
Lavar as manspara que?
Si, despois todoo mundo empuxa
para chegar deprimeiro.
Haberá que irmarchando. Dentrodun pouco tocarán
o timbre.
Non pensara niso,eu tamén vou lavalase vós deberiades facer
o mesmo.
Lavo as mans despois de ..............................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
porque ..............................................................................................................
Teño que lavar asmans porque estivemos
collendo cousas do chanque nin sabemos
o que tiñan.
A HIXIENE
E como éposible que as
metamos na bocanalgún momento, é mellor
telas limpas.
A FROITA TAMÉN É DOCE
7
O novo nonten amigos.
É normal, acabade chegar.
Xa iráfacendo amigos.
Ao mellor,como é gordo,
ninguén quere xogarcon el.
Non creo.Ti tes pecas, Pedro len-tes e eu o corrector nos
dentes e xogamostodos os días.
Imos xogarcon el!
Ola, como techamas?
Brais. Es novo,non?
Son e non coñezo aninguén. Acabo de chegar
doutra vila.
Claroque si!
Queres xogarcon nós.
Pois agoracoñécesnos
a nós.
Que benxogas, Brais!
Eu son Laura,el é Pedro eela, Marta.
FACENDO AMIGOS
FACENDO AMIGOS
Terceiro Curso: Unidade 2
8
DESCRICIÓN DE PERSONAXES
PALABRAS OFENSIVAS
Palabra ofensiva pode ofender a alguén porque...
Para Pedro:................................................................................
......................................................................................................
Para Marta:................................................................................
......................................................................................................
Para Xoán:.................................................................................
......................................................................................................
Para Laura:................................................................................
......................................................................................................
PALABRAS NON OFENSIVAS
Para Pedro:................................................................................
......................................................................................................
Para Marta:................................................................................
......................................................................................................
Para Xoán:.................................................................................
......................................................................................................
Para Laura:................................................................................
......................................................................................................
Anota as palabras ofensivas e explica por que pensas que o son.
..................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
DESCRICIÓN
Describe a cada personaxe con dúas palabras. Unha que consideres ofensiva e outra
que creas que non o é. Explica por que cres que esa palabra lle pode resultar ofensiva.
Para facilitarche o proceso de descrición sigue estes pasos:
1
OBSERVACIÓNatenta
2PENSAMENTO
e reflexión 3
ESCRIBIR
4ASEGURAR
os significadosno dicionario
FACENDO AMIGOS
9
DEBUXANDO CON PALABRAS
DESCRIBIR é como facer un retrato con palabras.
Nós imos describir un compañeiro/a.
Imos empregar unha ou varias palabras
que digan como é sen que poida sen-
tirse ferido ou maltratado.
Despois describirémolo
empregando palabras
que lle poden resul-
tar ofensivas.
Explícanos por que
cres que lle resul-
tarán ofensivas.
DESCRICIÓN NON OFENSIVA
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
DESCRICIÓN OFENSIVA
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................
FACENDO AMIGOS
10
Facer unha descrición de un mesmo pode resultar máis doado que facela dos demais. Párate un pouco a pensar como es e escríbeo.
AUTORRETRÁTATEUn autoretrato é un retrato que un fai de si mesmo. Debúxate a ti mesmo.
................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................
DESCRÍBETE A TI MESMO
FACENDO AMIGOS
11
Así non imosa ningún lado.
Aí vai un profesor. Imos preguntarlle.
Hai que cumpriras normas senón
non xogamos.
Sabes que non éasí. Sempre xogamos
como di Pedro.
Ten razónLaura.
Neste xogo,cada un ponse
onde quere.
Eh! Non sabesque hai que poñerse
detrás da liña?
Vale, vale.Deixemos que
se explique.
Nestes casos,o mellor é pedir
consello.Tiñades razón.
Síntoo.
Veña,tira que che
toca!!
TÓCACHE A TI
TÓCACHE A TI
Terceiro Curso: Unidade 3
12
AS NORMAS
Cando existe unha norma, debemos aceptala e cumprila, posto que non facelo pódenos
levar a unha situación pouco agradable.
Escribe dúas normas que saibas que hai que cumprir na clase e dúas normas que teñas
que cumprir na casa. A continuación escribe as consecuencias de non cumprilas.
NA CLASE (norma 1ª)
.............................................................................................................................
...................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Se non a cumpro, esta podería ser a consecuencia:
NA CLASE (norma 2ª)
.............................................................................................................................
...................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Se non a cumpro, esta podería ser a consecuencia:
NA CASA (norma 1ª)
.............................................................................................................................
...................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Se non a cumpro, esta podería ser a consecuencia:
NA CASA (norma 2ª)
.............................................................................................................................
...................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Se non a cumpro, esta podería ser a consecuencia:
TÓCACHE A TI
EN GRUPO O profesor exporá un caso da problemática habitual do alumnado
para establecer un xogo en que cada alumno/a vaia dando unha solución, de xeito que
se poidan valorar as posibles solucións.
Por exemplo: un alumno/a non quere devolver a pelota a un grupo de nenos/as.
ESCRIBAMOS OS CONFLITOS QUE TIVESTES NO RECREO
DURANTE AS ÚLTIMAS SEMANAS:
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
POSIBLES SOLUCIÓNS:
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
OS PROBLEMAS
TÓCACHE A TI13
14
HABILIDADES SOCIAIS
Na última viñeta, quizais atopaches diálogos que invitan a realizar accións que poden
ter consecuencias negativas. Completa os diálogos téndoo en conta.
Agora nonpodes deixarnos,estamos a punto
de acabar.
Anda, seguexogando.
Aínda quequede sen bocadillo
un día non lle vaipasar nada.
Case meesquezo! Teño quelevarlle o bocata á
miña irmá.
Eu creo que se bules, aínda chegas a
tempo. Veña, vaite!
TÓCACHE A TI
15
Ola!
Cantotempo!
Rapaces,este é
Mohamed.
Certo, ontechoveu e tivemos
que adestrar nopavillón.
Claro porquecoa choiva pode
quedar branco.
HA
Sempre tenque haber algún
gracioso.
Non importa, xa estou afeito a que
digan cousas así.
Non fai faltaque te poñas
así.
Non sabes nada, desde pequena
estou no club deatletismo.
Adestrades?
Adestramosxuntos e díxome que
este ano viña para anosa escola.
Eu xa ocoñecín onte
cando estabadesno pavillón.
HA
HA
HA
HAHA
ADESTRAMOS XUNTOS
ADESTRAMOS XUNTOS
Terceiro Curso: Unidade 4
16
PALABRAS QUE DESCRIBENAS SENSACIÓNS DO RAPAZ DO GOMÉ
PALABRAS QUE DESCRIBANCOMO TE SENTIRÍAS TI
HABILIDADES SOCIAIS
XOGO Antes de entrar na clase, pónselle a un neno/a un gomé.
Advertiráselles aos demais de que o neno que ten o gomé é distinto, polo que debemos
ter con el un comportamento especial: non poderemos falarlle, nin prestarlle cousas e
deberemos velo como se fose un bicho raro. Ao rematar a clase comentaremos como se
sentiu e o resto, como se sentirían se lles pasase a eles.
Cres que se dan situacións nas cales as persoas son tratadas mal por ter un aspecto dife-
rente, ser doutro país, doutra raza ou doutra forma de pensar? Describe situacións que
coñezas, ben por telas visto ou por ter escoitado falar delas.
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
ADESTRAMOS XUNTOS
17
Se soubeseso que me gusta
o tenis a min.
DE IMPOSIBLE NADA
Que ben!Creo que hoxe
toca tenis.
Dígocheeu que é
unha pasada.
Hoxenon podo. Teño
cousas quefacer.
Quedamospara
merendar?
Creo que teño que adestrar
máis.
Correrás moito,pero no tenis es un
pouco torpiña.
A ver se é certo porque xa empezo a
aburrirme.
Verás a semanaque vén.
Menudamalleira!!!
Ben, chao,ata mañá.
DE IMPOSIBLE NADA
Cuarto Curso: Unidade 5
18
Ao día seguinte, Laura practica……E ao seguinte, tamén… Laura practica toda a semana...
Vasver ti.
Eh, Laura,imos á clase,hoxe toca a túa
preferida!
Xa chedigo eu.
Incrible, vaiamalleira me mete-ches. É imposible.
De imposible,nada.
Tiven queesforzarme un pouco
todos os días paraconseguilo.
Vémonosdespois, chao.
Quedamoshoxe para ir ao
parque?
Si, si, peroprimeiro terei
que adestrar unpouco máis.
Cando queirasbotamos outro
partido.
DE IMPOSIBLE NADA
DE IMPOSIBLE NADA
Escribe tres actividades da túa vida para as que teñas habilidade, outras tres nas cales
non sexas tan hábil. Anota que farías para mellorar.
19
O QUE VOU FACER PARA MELLORAR
Agora ides colocarvos en parellas. Imos repetir o exercicio
anterior, pero agora cada persoa escribirá sobre a outra.
Anotarás as actividades nas cales destaca o teu compañeiro,
en cales precisa mellorar e o que debe facer para conseguilo.
EU SON BO EN… PODO MELLORAR EN…
É BO/A EN… PODE MELLORAR EN… O QUE DEBE FACER PARA MELLORAR
DE IMPOSIBLE NADA
A TÚA HABILIDADE
20
FACER O HORARIO
Como o xogode fundir a frota.
Soamente tes que irpoñendo nos recadros oque che toca a facer a
esa hora e ese día.
Xovesás 7 da tarde...
MÚSICA.
Usa a lámina que vén coa unidade
DE IMPOSIBLE NADA
21
O TEU HORARIO
HORAS LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES
Un organigrama ou horario é unha táboa que che axudará a saber o que vas facer en cada momento do
día. Anota neste horario as cousas que fas cada día da semana.
Non fai falla que poñas as horas nas que estás no colexio.
16HORAS
17HORAS
18HORAS
19HORAS
20HORAS
21HORAS
22HORAS
DE IMPOSIBLE NADA
22
Hala!!!Agora si que a
fixemos.
Espera,subo eu.
Nin se cheocorra!
Por aquí sóbeseben, vou…
Creo que esta éunha desas veces en que
hai que pedir axuda.
PRECISADES AXUDA?
Baixa de aí quete vas mancar.
Baixa de aí quete vas mancar.
Voulle pedir axudaa aquel home.
Non é nada,soamente me doe un
pouco a cabeza.
Pedir axuda é moirecomendable.
Fixestes moi benen avisarme.
De nada,pasádeo ben.
Eu marchoque teño que ir
adestrar.Veña, ho!
Agora non podedesmarchar.
Temos queseguir xogando…
Pero ti nonquedaras co teuprimo ás sete?
Vou vera tele.
Si, pero voupasar de ir.
Si, ti espouco cumpridor. Candose queda nunha cousa,
hai que cumprir.
Como noncumpras coa túa palabra,
a xente vai pasar de ti eterás problemas.
Moitas grazas.
PRECISADES AXUDA?
Cuarto Curso: Unidade 6
23
Tendes razón,vou correndo.
Se apuras unpouco, aínda chegas
a tempo.Cando se
queda en algo haique cumprir.
Vou ver se medan algo na casa para
a dor de cabeza.
Tranqui, tío,que non é máis que
o chichón.Se ves que non
che pasa, deberíasir ao médico.
Ademais, sabesque tipo de medica-mento hai que tomar
para a dor decabeza?Non, pero na
casa alguén osaberá.
Non quedamosen que cando se
necesita hai que pediraxuda?Pois chegou o
momento, imos ao Centro de Saúde.
Eu tamén.Hai media hora que debería
estar adestrando.
Eumarcho.
Vale.
Seguro que nospoden aclararas cousas...
Gustaríanossaber cantos tipos demedicamentos hai ecal serve para a dor
de cabeza.Pois averdade...
Precisadesaxuda?
PRECISADES AXUDA?
PRECISADES AXUDA?
24
OS MEDICAMENTOS
MEDICAMENTOS Tipos de medicamentos:
Para as BACTERIAS
Para a DOR
Para DORMIR
Para os NERVIOS
Para enfermidades MENTAIS
Para ALERXIAS
Para ATAQUES EPILÉPTICOS
ANTIBIÓTICOS
ANALXÉSICOS
BENZODIAZEPINAS
TRANQUILIZANTES
PSICOFÁRMACOS
ANTIHISTAMÍNICOS
ANTICONVULSIONANTES
PRECISADES AXUDA?
25
OS MEDICAMENTOS
ALCOHOLdesinfectante
ESPARADRAPOpara suxeitar
as gasas
ALGODÓNpara limpar as feridasDESINFECTANTE
xabón para lavaras mans ou as feridas
TINTURA DE IODOpara desinfectar
as feridasGASASpara poñernas feridas
TIRITASpara poñer nas feridas
TIXEIRASpara cortaras gasas
MEDICINA EN COMPRIMIDOSpara tomar cando estamos enfermosMEDICINA EN POMADA
para botar candoestamos enfermos
AUGAOXIXENADA
limpa as feridas
PINZAS SANITARIASpara coller as gasas ou
o algodón sen tocalo coas mans
PRECISADES AXUDA?
26
EU NON VOU
Dígocho eu!Por certo, vas ir á
festa de Marcos?
Que ben, non?
Roubar estámal, pero por tomarunha cervexa non son
alcohólicos.
Xa, pero eu non vou ir.
Ademais, listo,hoxe estivemos vendo
na clase as bebidas alcohó-licas e na folla do lado
están as gradacións.
Non, tío, eu paso. Creo que lle
roubaron ao pai deMarcos botellas de cervexa,
whiski, ron e non seicantas cousas máis.
EU NON VOU
Cuarto Curso: Unidade 7
E certo, o alcoholfainos mais dano
aos menores.
O ALCOHOL
BEBIDAS ALCOHÓLICAS Bebidas alcohólicas e a súa gradación: (Contido de etanol en g/l)
Si cada botella ten 1000 ml. (un litro). Colorea a cantidade de alcohol que contén cada bebida.
CERVEXA
4,4ºLICORES
25-38ºSIDRA
3,6º
VIÑO
12ºWHISKY
40ºXEREZ
17º
27EU NON VOU
28
Unha frase publicitaria ou slogan debe ter dúas características: primeira, tentar transmitir
coa maior claridade unha idea, e en segundo lugar, debe ser facilmente memorizable para
que todos os que a lean se lembren dela.
Imos preparar unha frase para convencer a xente de que non fume e que sexa prudente
no consumo de bebidas alcohólicas.
Ímosche axudar: Anota todos os inconvenientes que na túa opinión teñen o consumo de
tabaco e o abuso do alcohol.
O ALCOHOL E O TABACO
EU NON VOU
29
Escribe agora varios slogans que teñan en conta as ideas que anotaches.
Xa tes o teu slogan, agora podes deseñar un cartel. Para iso podes escoller algún debuxo,
foto de calquera xornal ou revista para que a túa idea quede aínda máis clara grazas á
imaxe. Tamén podes animarte a facer o teu propio debuxo na folla seguinte.
SLOGANS CONTRA O USO DO TABACO
SLOGANS CONTRA O ABUSO DO ALCOHOL
INCONVENIENTES TABACO INCONVENIENTES ALCOHOL
O ALCOHOL E O TABACO
EU NON VOU
30
O MEU CARTEL
EU NON VOU
Que me queresdicir con isto?
Pero os dous teñen alcohol, e por todaspartes aparecen mensaxesde que o alcohol é malo,
e por algo será.
Soamente era para que
aprendesesalgo.
Xa, pero eu son un
pasota.Un que?
UN PA-SO-TA… Paso de alcohol, paso
de fumar e paso detodo iso.
Iso estaba visto, fumaba coma un carreteiro.
O normal era que colleseun cancro de pulmón.
Meu pai está pasándoas negras para deixalo,
pero xa leva dous meses senprobar un cigarro.
Ben, eu marcho. Eu vou
correndo, así fago deporte que é o que
máis me mola.
Pois que non é o mesmo tomar unha cervexa,que ten pouca cantidade dealcohol, que tomar un ron,
que ten moita.
Por certo, sabes o do tío de Xaime?
31
PASANDO DO TABACO
PASANDO DO TABACO
Cuarto Curso: Unidade 8
32
COMO DEIXAR DE FUMAR Moitas veces a xente fuma porque ten o cos-
tume de facelo e cando non saben que facer collen o cigarro na man.
Escribe catro cousas que lle poidan axudar ao pai de Xoán a deixar de fumar.
DEIXAR DE FUMAR
PASANDO DO TABACO
É aquela que anima a ler ataantes de que o seu fillo ou filla saiba ler.Proporciona aos seus fillos libros benilustrados para que os folleen e se re-creen, e mirando as imaxes é un bo xeitode empezar a amar a lectura.
É aquela que conta contosaos seus fillos e fillas, recítalles rimas epoesías, lellas en voz alta e enche osseus oídos de musicalidade, maxia efantasía. Establecen como rutina «a horado conto»
É aquela que dá exemplolendo libros, revistas, periódicos e permi-te que os seus fillos e fillas sorpréndanosfrecuentemente cun deles nas mans.
É aquela que acompaña aosseus fillos e fillas a visitar exposicións,que asiste a funcións de títeres ou teatroe a outros espectáculos culturais para irafinando a sensibilidade e a imaxina-ción dos seus pequenos.
É aquela que se interesa e pre-ocupa en coñecer novedades na literaturainfantil e xuvenil e comparte e comenta aslecturas con eles. Preguntar os profesoresdos fillos e deixar que lles aconsellen eunha boa maneira de estar ó día.
É aquela que acompaña aosseus fillos e fillas aos lugares onde estános libros (librerías e bibliotecas) paramirar e seleccionar xuntos e os anima aacudir á biblioteca do colexio.
É aquela que fomenta ecoida a biblioteca familiar ou per-soal e destina na súa casa unlugar adecuado para iso.
É aquela queaprecia e le, cos seus fillose fillas, as publicacións quese fan no colexio.
É aquela que compren-de que a compra dun libro non é algoexcepcional, aínda que nas datas sinala-das: aniversario, reis, etc., non deben fal-tar, senón que o considera parte dos gas-tos de educación dos seus fillos e fillas.
É aquela que se ocupa de veralgúns programas de televisión, pelícu-las de vídeo, etc., cos seus fillos e fillase que, XUNTOS, COMENTAN e COM-PARTEN a experiencia. Pa
ra u
nha
fam
ilia
com
prom
etid
a co
a Le
ctur
aD
ECÁ
LOG
O3º
pri
mar
ia
Se os docentes estamos preocupados polo fomento da lectura, as familias tamén teñen a súa cota de participación no tema
e o seu papel nos primeiros anos é fundamental.
Unha familia comprometida coa lectura:
1
2
3
5
4
10
9
8
7
6
Mat
eria
l par
a pa
is/n
ais
Saber e asegurarse de poderdistinguir cando se cumpriron ou inten-taron cumprir as normas ou non. Esecontrol debe ser entendido en relacióncoa autoridade lexítima dos pais, ebaseado na proximidade e na identifica-ción destes como modelos por parte dosseus fillos.
O seguimento efectivoapóiase no respecto e non implica unharestrición innecesaria da súa liberdade.
Hoxe é frecuente oír falar da«desobediencia dos fillos», pero é máisxusto considerar este problema xunto á«falta de autoridade dos pais».
Educar os fillos leva aparella-do exercer a autoridade; non facelo, nonsinalar os límites axeitados nos primei-ros anos da súa vida, déixaos desvali-dos, desorientados e dificulta a súa con-vivencia. A autoridade dos pais debeactuar, principalmente, a través do estí-mulo e o recoñecemento das condutaspositivas tendo en conta as súas capaci-dades e valorando a súa persoa.
Para que resulte realmenteeficaz, debe ser moderada, xusta e sere-na. Afecto e autoridade son dous «alicer-
ces» en que se apoia o desen-volvemento da personalidadedo neno, creando o ambiente deacougo e confianza que lle ofrece aseguridade que necesita.
Outro dos requisitos para oseguimento das normas é a disciplina,porque é un factor decisivo na educa-ción dos nosos fillos, que lles dá a habi-lidade necesaria para realizar calqueraactividade, afacéndose a aceptar condi-cionantes e mellorar a convivencia cosdemais.
Tamén é importante a cons-tancia para tratar de conseguir que asnormas se cumpran, sempre que as cir-cunstancias sexan as mesmas. Se estascambiasen, loxicamente, os límitesdeberían ser revisados. Se se aplican dexeito variable poden xerar confusión nosnenos. Así por exemplo, se un día se lleprohibe a un adolescente que saia cosamigos, ao seguinte, se lle permite face-lo, e un terceiro é castigado sen xustifi-cación, nunca saberá o que realmentese espera del.
Cando xorde un problema,convén analizar os comportamentos quese queren evitar ou corrixir, tratando de
Lím
ites
e n
orm
as (
IV)
Req
uisi
tos
para
o s
egui
men
to d
os lí
mite
sD
ECÁ
LOG
O3º
pri
mar
ia
O trato día a día ofrece moitas oportunidades de coñecer os nososfillos, as súas cualidades, as súas carencias e a súa conduta, e marcar as nor-mas que favorezan o seu desenvolvemento. Na sociedade actual é maioritarioo número de familias en que traballan o pai e a nai, co que, desde os primei-ros meses de vida, os nenos permanecen moitas horas ao día na gardería ouno colexio. Por iso é fundamental que se manteña unha comunicación fluídae un acordo de criterios entre os pais e os responsables dos centros, para apre-ciar de preto a súa evolución e axudalos, fixando e mantendo unhas normasapropiadas e eficaces.
Os requisitos principais para o seguimento dos límites mar-cados, son:
1
2
3
5
4
8
7
6
Mat
eria
l par
a pa
is/n
ais
DECÁLOGO Límites e normas (IV)
endereitalos.O estado de ánimo
dos fillos (mal humor,enfado,) inflúe na súa con-
duta, polo que moitas veces, se conseguimoscambiar esa actitude, lograremos diminuír ousolucionar o conflito.
Sinalar con claridade as consecuen-cias que derivan da ruptura das normas paraconseguir unha disciplina coherente, que de-semboque na adquisición do autocontrol.
Demostrouse que as correntes pedagóxi-cas que avogan pola liberdade sen concesiónscometen un grave erro. A ausencia total deautoridade na relación educativa (familiar eescolar), pode provocar nos nenos insegurida-de, inmadurez afectiva, manifestacións de agre-sividade cara aos pais e educadores, desprezoante a súa debilidade e un intento de escapar
desta situación, xa sexa buscando un afianza-mento persoal noutro grupo, xa sexa a partir daadolescencia, intentando atopalo no consumode calquera tipo de substancias tóxicas. Asímesmo, a falta de orientación durante o seucrecemento, pode convertelos en escravos dosseus propios caprichos. Convén polo tanto,retomar o exercicio razoable da autoridade dospais que lles permita interiorizar unhas normasaceptables de convivencia, e, máis adiante,tomar decisións crecentemente responsables.
Educar con autoridade non ésempre sinxelo. Ás veces os nosos fillos nonentenden as razóns do que lles mandamosfacer, pero se se lles explica e corrixe conagarimo, honestidade e xustiza, tarde oucedo rematarán comprendendo, agradeceráne ata nos imitarán cando, pola súa vez, seconvertan en pais.
10
9
Lím
ites
e n
orm
as (
V)
Can
do a
s no
rmas
se
incu
mpr
enD
ECÁ
LOG
O4º
pri
mar
ia
Se unha norma é frecuente-mente ignorada, é posible que as cir-cunstancias en que se estableceu va-ríen, asegurémonos de que é correcta eoportuna, e se non, deberemos revisalae reformulala.
Sabemos que as actuacións correctas dos nosos fillos se refórzan posi-tivamente cando son valoradas e aplaudi-das polos pais, profesores, etc.
Unha táctica eficaz cando noncumpren as normas sería:
–Omitir o eloxio, que ao ser na nosafamilia práctica habitual, lles indicará quealgo fixeron mal.
–Prever unha sanción axustadatanto á infracción como á súa idade.
Existe unha gran controversiaacerca da sanción ante unha desobedien-cia. Efectivamente debemos rexeitar o cas-tigo corporal, máxime cando adoita xurdirdunha irritación que nos produce descon-trol e ira. Con todo debemos ter en contaque, para a educación integral dos fillos,debemos inculcarlles a idea de que todaacción ten un efecto do que hai que res-ponsabilizarse, e que as negativas, daniñaspara eles ou para outros, non deben que-dar impunes.
Ante o incumprimento reitera-do dunha norma establecida previamente,o castigo debe sempre ser inmediato, pro-porcionado, alleo aos sentimentos de iraou enfado que provoque e de acordo coaidade dos fillos. Porque o neno, máis quea persoa madura, necesita verificar osefectos dos seus actos e a iso axúdanomoito as correccións.
Non debemos desanimarnos.Se tras establecer unha norma, a respostaé de incomprensión e rexeitamento: pri-meiro, porque esta é unha reacción natu-ral, segundo, porque todo leva o seu esfor-
zo e o seu tempo, e, terceiro, porque nin-guén nace sabendo ser pai ou nai, e doque se trata é de aprender a facelo omellor posible.
A indecisión, ao procurar queas normas se cumpran, é percibida deinmediato polos nenos e afecta os seussentimentos de seguridade e debenestar. Crea un clima de ten-sión cada vez maior e normal-mente aproveitarana paraconseguir os seus caprichos.
Ante calqueraequivocación no establece-mento de normas, ata candose marcaron de acordo cosfillos, o vivir en familia, o trato dia-rio, permítenos rectificar. A vontade evalentía de actuar con decisión, contan-do con posibles equivocacións, é o quepermite aos pais adquirir confianza en simesmos, e capacidade de superar osseus fallos. Admitindo os nosos erros erectificando, estamos creando o climanecesario para que os nosos fillos, máisadiante, recoñezan os seus e os corri-xan. Teñamos en conta que é básico dis-poñer de tempo para analizar tranquila-mente as dificultades dos fillos e paradecidir a nosa forma de actuar.
Aínda que moitos pais tiveronunha educación con normas e límitesexcesivos, escasos ou nulos, debemos pro-porcionar aos fillos os que consideramosrazoables e eficaces, dada a súa importan-cia, e, incluso ao ensinalos é posible queos fagamos nosos.
Para rematar é útil usar termi-nos como: «cando-entón» (por exemplo:Cando ordenes o teu cuarto, entón pode-rás saír cos teus amigos). E procurar nondesanimalos, eloxiando sempre o esfor-zo realizado.
1
2
3
5
4
8
9
10
7
6
Mat
eria
l par
a pa
is/n
ais
Comprobe a clasificación poridades e a descrición de contidos
que aparece nas carátulas dosvideoxogos adheridos ao sistemavoluntario de clasificación PEGI.
Antes de adquirir un vi-deoxogo para menores infórmese
sobre o seu contido, que tipo deescenas inclúe, que valores transmite
ou cal é o seu nivel de dificultade.
Non renuncie ás súas obriga-cións como comprador adulto: pense quea clasificación por idades é meramenteorientativa e que existe o risco de que omenor adquira no punto de venda unvideoxogo non axeitado para a súa idade.
Identifique claramente oproduto específico que desexa adquirir.Non esqueza que hai moitos videoxo-gos de alto contido pedagógico, queademais son divertidos. Busque estetipo de produtos.
Sexa especialmente coidado-so no punto de venda ou aluguer á horade seleccionar un videoxogo para meno-res: asegúrese de que a clasificación doproduto é acorde coa idade do usuario.
Evite a compra de videoxo-gos piratas e no «top manta». Máis aló
das súas implicaciones legais, pode serunha compra de risco á hora de garan-tir a correcta clasificación do produto ea adecuación real dos contidos adevandita clasificación.
Favoreza o uso compartido een común dos videoxogos. Xogue coseu fillo, ensínelle a gozar «xogandonon gañando».
Adopte tamén criterios respon-sables e informados sobre a utilizacióncorrecta de videoconsolas e videoxogos:limitación de tempo, posturas correctas,distancia ante a pantalla, alternancia conoutros xogos... Recorde tamén que nasvideoconsolas existe a posibilidade debloqueo e control parental.
Esfórcese por penetrar nomundo dos videoxogos co fin de coñe-cer aqueles cos que xogan os seusfillos. Evite comprar aqueles con dema-siada violencia ou falta de respecto áspersoas. Procure tamén xogar con elese sexa crítico co seu contido: «Que cheensinan?».
Antes de elixir que equipousar, teña en conta o custo que lle supo-ñerá cada unha das opcións. Estude,tamén, o custo dos distintos complemen-tos que necesitará.
Para
pai
s so
bre
a co
mpr
a de
vid
eoxo
gos
DEC
ÁLO
GO
4º p
rim
aria
Son moitos os pais que descoñecen o mundo dos videoxogos. Este decálogo pretende reforzar o papel responsable dos pais
para que sexan conscientes e estén seguros de que os valores que ensinan estes produtos
correspondan cos que queren transmitirlles aos seus fillos.
1
3
5
4
10
9
8
7
6
2
Material para pais/nais
PIRÁMIDEDOS
ALIMENTOS
TER
CEI
RO
NIV
ELSE
GU
ND
O N
IVEL
Cereais: pan, patacas, arroz, pasta (fideos, espaguetis, etc.), millo: 4/6 racións ao día.
(Unha ración = unha rebanda de pan/ un prato de arroz ou pasta/ dúas patacas pequenas).
Verdura: 2 racións ao día.(Unha ración = duas cenorias/ un tomate/ un prato de ensalada ou verdura).
Froita: 3 pezas medianas ao día.Aceite de oliva: 3/6 racións ao día.
(Unha ración = 1 culler).
Leite, queixo e iogur: 2/4 racións ao día.(Unha ración = 1 taza de leite/ 2 iogures/
2/3 rebandas de queixo).
Carnes magras, peixes, e ovos: 3/4 racións á semana.(Unha ración = 1 filete/ 1 cuarto de polo/ 1 ovo).
Legumes: 2/4 racións á semana.(Unha ración = 1 prato individual).
Froitos secos: 3/7 racións á semana.(Unha ración = 1 puñado).
Graxas (margarina, manteiga).Doces (caramelos, pasteis).Bebidas azucradas, xeados.Carnes graxas e embutidos.
Só deben tomarse ocasionalmente e de forma moderada.
PRIM
EIR
O N
IVEL
HORARIO DETELEVISIÓN
Tan importante como organizar o tempo adicado ao traballo, é saber organizaroutras actividades, especialmente cando non debemos abusar delas. Por iso debesseleccionar o que máis che interese e prescindir do que che gusta menos.
Colle unha revista coa programación semanal da televisión. Selecciona os programas que che gustaría ver. Pero debes ter en conta que non podes pasar máis dunha hora e media vendo a tele.
DIA PROGRAMAS
PROGRAMA DURACIÓN PROGRAMA DURACIÓN PROGRAMA DURACIÓN
LUNS
MARTES
MÉRCORES
XOVES
VENRES
SÁBADO
DOMINGO
