-Zer da?-zatiak-motak- sorrera-Jazz-a-saxofonista ospetsuak-bibliografia-egilea

ZER DA?

• Saxofoia, metalezko haize instrumentua da. Laton izeneko materialez eginda dago eta metalezko instrumenturik zaharrenetako bat da. MI b-en afinatuta dago. Soinu argia eta distiratsua du. Ozen jotzen bada soinu sakona du eta orkestrako instrumentuen gainetik entzuten da. Hasiera batean, saxofoia martxa militarretan doinua jartzeko erabiltzen zen, baina, Jazz-ari esker musika-instrumentu hau ospetsuagoa egin da.

ZATIAK

• Saxofoia bost zatitan banatuta dago:- Gorputza-Kanpaia-Ahokoa-ipurdi aldea-Tudel

Tudel

Gorputza

Gorputza

Ipurdi aldea

Kanpaia

MOTAK

• Lau saxofoi mota daude haien itxura eta soinu arabera:

-Sopranoa-Altua-Tenorra-Baritonoa

Sopranoa• Saxofoi sopranoak, saxofoi tenorra

baino zortziko altuago bat du. Bere erregistroa Si bemoletik Fa sostenitura da(Si b – Fa#)

Altua• Bere tonua saxofoi

sopranoa eta tenorraren artekoa da eta musika egiterakoan gehien erabiltzen dena da. Saxofoi honek 23 tekla ditu.

Tenorra

• Saxofoi altuaren berdina da, baina, bere soinu baxuagoarengatik desberdintzen da, eta bere tamainarengatik ere. Saxofoi honek 19 tekla ditu.

Baritono

• Saxofoi handiena da.Tonu baxuena du, LA (A) batera arte heldu daiteke, baina antzinakoan ez. Saxofoi altua baino zortziko baxuago bat du.

Sorrera

• Saxofoia Adolphe sax belgikarra asmatu zuen, 1840. urtean. Adolphe, klarinete baxua hartu eta bere beheko aldea handituz eta akustikak eta giltzak aldatuz, saxofoia sortu zuen. Hasiera batean

Adolphe Sax

• Antoine Joseph Sax, ezaguna Adolphe Sax bezala, 1814ko azaroaren 6an Dinant-en (Belgika) jaio zen. Gaztea zenetik, musika-instrumentuak sortzen igaro zuen denbora, baina, ospetsuaoa da saxofoia asmatzeagatik. Saxofoia asmatu zuenean, Parisera bidaiatu zuen eta bertan asmatutako instrumentua hobetu zuten. Bertan, lan eskaintza asko sortu zitzaizkion eta han bizi izan zen 1894ko otsailaren 4ra arte.

Jazz-a

Jazz-a, New York-eko kaleetan sortu zen XIX. Mendearen bukaeran, baina, XX.mendera arte ez zen maila mundialki zabaldu. Musika mota hau, afrikar esklaboak sortu zituzten amerikara etorri eta lanean zebiltzatenean. Haien erritualak eta musika egiteko, material asko ez zeudenez, ahal zutenarekin (gorputz atalekin, harriz beteriko kalabazekin,….) musika egiten zuten. Musika mota hau asko erabili zuten budu erritualak egiterakoan.

Saxofonista Ospetsuak

• Historian zehar saxofonista inportante ugari egon dira , baina, hauek dira bereizgarrienetako batzuk:

- David Murray-Charlie Parker-Clarence Clemons-Stan Getz

David Murray

• 1955ko otsailaren 19an jaio zen okland-en (kalifornia). Jazz eta Free jazz-a jotzan du. Bere guraso eta anai-arrebek, bere moduan, musikariak dira. Gaur egun diska asko merkatura atera ditu eta musika osatzen jarraitzen du

SAKATUSAKATU

Charlie Parker• 1920ko uztailaren 29an jaio zen New Yoerk-en.

Saxofonista ospetsuenetariko bat izan zen, nota oso zailetara ailegatzeko erreztasunarengatik. Savoy, Dial eta Verve diskografikekin lan egin zuen. 1955ko martxoaren 12an hil zen, 34 urte zituela bihotzeko gaixotasunengatik.

SAKATUSAKATU

Clarence Clemons

1942ko urtarrilaren 11an jaio zen Norfolk-en (virginia). Big Man izenarengatik ezaguna da. Rock, jazz eta soul musika motak jotzen ditu. Saxofoiaz aparte, bateria jo eta abesten du. Columbia, Tristar, Valley eta Zoo diskografikekin lan egin du eta zenbait pieza egin ditu Bruce Springsteen eta E Street Band-ekin.

SAKATUSAKATU

Stan Getz• Stan Getz, “The Sound”

izenarekin ezagutua, 1927ko otsailaren 2an jaio zen, Filadelfian. Jazz-a jotzen zuen eta tenorsaxofonista inportanteenetariko bat zen, bere tonu liriko eta beroari esker. 1991ko ekainaren 6an hil zen Malibun (kalifornian) gibel-minbiziarengatik.

SAKATUSAKATU

Bibliografia

Wikipedia.org

html.rincondelvago.com/jazz_7.html

virtuosso.com/.../saxofonistas-famosos-los-mejores-saxofonistas-del-mundo

www.adolphesax.com