SUPLEMENT SETMANAU DETH DIARI A V U I

Eth Bisbat censure ua móstra sus Druisheria en Sant Joan dArties Considèren qu'un tempie religiós non pòt pas acuélher ua móstra tamb objèctes immoraus

Era glèisa de Sant Joan d'Arties ei proprietat deth Bisbat d'Urgell que la cedic entà poder expausar en Aran

Redacción Vielha

Eth Bisbat d'Urgell, tamb er asséssoráment des bisbes dera ConfederäCion Episcopau Espanhôla, a proîbit era realización d'ua exposición ena glèisa de Sant Joan d'Arties per considerar-la immorau. Segontes un portavotz deth Bisbat en aguest temple destinât as exposicions sonque s'i poden perméter aqueres qu'agen un sens sagrat e religiós, donqueseniùaglèisa-s'arrdehèri

causes de un aute orde. Era exposición qu'a estât censurada tractaue sus era bruisheria e ère prevista d'inaugurar-se dijaus passat. Eth Bisbat expliquée ar AUÉ que non ei que refuse aguesttipe de

móstres, senon qu'un temple religiós non ei eth lóc més avient entà expausar objèctes estonants e fantastiques creatures qu'en quauqui casi poden éster immoraus. Atau madeish,tanben didec quera inauguración

d'aguesta exposición damnatjarie ara gléisa per'mor qu'aguesti elements immoraus son en contra dera fe e des credences cristianes. De un aute biais, es objéctes que s'expausen provien d'un colleccionista italian

nomentat "senhor Alessandro", que les amassée enter es ans 30 e 40 damb era fin de mostrar ara societat dera epòca es diuèrsi aspèctes der enigmatic mon des bruishes e atau arribar a comprener-lo mielhor. Ath madeish temps que creaue era colleccion escriuie un diari a on

Era móstra s'ajorne ara demora de trapar un aute IÒC en Arties entà expausar-la

descriuie es curiositats, raretats e pèces estranhes dera Eurôpa Mediterranèa e Centrau des sègles XVI enquia començaments deth XX que li semblauen d'interès. Aguest ei eth prumèr còp qu'eth Bisbat s'opause a expausar ena glèisa de Sant Joan d'Arties ua colleccion. Représentants deth Conselh Generau d'Aran afirmèren qu'ei possible qu'aguesta se realize plan lèu ena sala d'exposicions d'Arties.

Aguesta setmana en Naut Aran erompe dues propríetats en Unha e Salardú entà

poder bastir parcatges

Torisme Val d'Aran signe eth

Plan d'Excelléncia Val d'Aran en

Barcelona

Er ajuntament deth Naut Aran erompe proprietats entà parcatges Invertís 1,2 millions d'èuros entà sauvassauvar er entorn paisatgistic des parçans d'Unha e Salardú

Redacción Salardú (Pujólo)

Eth consistóri deth Naut Aran a cronnpat dues proprietats, ua en Unha e ua auta en Salardú, entá sostier er entorn paisatgistic d'aguesti póbles. Er Ajuntament pagará un totau de 1,2 millions d euros entar aqueriment des terrens. Era proprietat crompada en Salardú compde damb setze

Bastissen 6 0 parcatges naui en Salardú e 6 0 mès en pöble d'Unha finques rustiques ath delà d'un terren urban de 500 mètres quarrats. En aguestterren er Ajuntament a previst bastir ua bibl iotèca publica, abilitar ua plaça, ampliar a seishanta es actuaus places de parcatge e agranir tanben era superfícia deth cementèri. Entad açô quei ara proprietat d'Unha, aguesta a ua estenuda de 10.800 mètres quarrats, 10.000 des quaus son uarts, prats e terren urban. Enes 800 mètres quarrats restants i trobam bordes e cases qu'er Ajuntament a pensât

abilitar coma locaus sociaus atau coma un musèu dera nhèu. Ath delà, er Ajuntament a crompat ath cant d'aguesta proprietat de 10.800 mètres quarrats ua auta de 2.000 que destinará ara bastenda de parcatges. Es places que s'abilitarien en aguest pöble serien ath torn d'ues 60, parìèr qu'en Salardú. Eth bai le deth Naut Aran, Victor Leon, didec

qu'aguesta operacion se barrée era darrèra setmana e expausèc qu'eth consistôri auec de competir damb un promotor que volie artènher es madeishes proprietats damb er objectiu de bastir alotjaments. Eth principau motiu qu'a amiat a crompar aguest auviatge a estât era preservación der entorn paisatgistic.

M

Enes entoms de Salardú trobam plaçat et horcalh entath pöble d'Unha AUÉ

Agenda

CONVOCATÒRIES

• Of ic ina d ' I n fo rmac ion ath Consumido r en Passeg dera Libertat , 16. A tenc ión ath pub l ic de de luns a d iuendres, de 8 a 15 ores.

Entà mès i n fo rmac ión te le fon 973.64.18.01

• Cors de IVIanipuladors d 'A l imen ts impar t i t pera Escòla d 'Osta lar ia de Les.

Entà mès in fo rmac ión 973.64.72.42 (demanar per Mar ia Sanmar t ín)

• XIII ed ic ión deth concors Li terar i Mossèn Condó Sambeat . Es t raba lhss 'au ràn de presentar ena OFEA deth Conse lhd 'Aran abantes d e t h 3 1 d e g è r . ' '

Entà mès i n fo rmac ión te le fon 973.64.00.92

• III Prèmi A r a n de Li teratura. Es t raba lhs s 'auràn de presentar ena OFEA deth Conselh d 'A ran abantes deth 28 de hereuèr. Entà mès i n fo rmac ión te le fon 973.64.00.92

CINE

Vielha

• Aguesta se tmana en c inéma de Vielha se pro jècten es pel l icu les " D a r k n e s s " e " M r . Deeds" . Entà mès i n fo rmac ión consul tatz es pannèus in fo rmat ius .

AU

a s . j j i , «

EDITE; P R E M S A C A T A L A N A S .A . ELABORACIÓN: G R U P C A T pub l i c I t a tS ' g rupca t . com

A V U I GRUPCAT

OFEA (FOMENT ARANES) 973 ¿4 00 92

TORISME VALOARAN 973 64 0 6 88

MOSSOS D'ESQUAORA 973 64 09 72

«UARDIA CIVIt 973 64 0005

POMPtERS D'ARAN 973 64 0080

ESPITAUVAL D'ARAN 973 64 00 06

BAQUEiRA BERET 973 63 90 00

BUREU TORISME VIELHA 973 64 011Ô

CORRIUS 97364 0912

NOTARIA 973 64 01 N

RECAPTACION JMPOSTf 973 64 02 78

MUSEU D'ARAN 973 64 TATS

AUE(REDACCION) 973 64 30 51

CREMf DHOSTAURIA 973 64 06 01

LORDERfS 973 6418 01

Brèus

Eth Conselh susvelhe ua possîbla contaminación derarr iu Nere pr'amor des trabaihs deth tunèi

• Eth Conselh Generau ei preocupat pes trabaihs deth nau tunèl de Vielha pr 'amorque poirien provocar uagrèu contaminación ena aigua desarr ius Nere e part deth Garona.Es sospèches apunten ara barreja des f i l t racionsd'aigua provenentes deth lac Redon e deth povàs resultant des explosions des trabaihs. Plan per açô eth govèrn aranés a previst contarotlar era aigua d'aguesti arrius pendent es trabaihs de horadament deth tunèl entà esvitar atau qu'aguesti contaminen es dus corsi f luviaus. Eth Sindic d'Aran, Carlos Barrera, rebrembèc qu'enta ra mieitat des ans 80 succedic çô de madeish es 'auc ic f lôraefauna. Barrera tanben higecque s'an instal latdus equipamentsde mesurament enes dus arrius entà contarotlà'c.

Premanits es parcatges entàs camions enes entrades deth tunèi de Vielha

• As parcatges que permeteràn pareares camions enes entrades nòrd e sud deth tunèl de Vielha sonque les manquen es semafòrs. Aguesti an de regulareth pas des veïculs de naut tonatge en tot dar-Ies pas alternatiu. Es parcatges, qu'an estât bastits peth Ministèri de Foment, déjà son engodronats e complissen es condicions entà poder plaçar-i es prumèrs camions. De un aute biais era bastenda d'aguesti parcatges servis entà balhar responsa as mesures que s'acordèren entà melhorarera seguretatdeth tunèl que, non permet pas que dus camions se crotzen.

rsrrTïTîH.̂

Baquèira Be ret d a u ris aué era ñaua sason

Redacción VAQUÈIRA

Era estación d'esquí Baquèira Beret daurís es sues installacions aué damb un celh de nhèu qu'oscille entre es 10 e 30 centimètres. Représentants deth complèxe iuernau an indicat qu'era dubertura serà parciau. Se daurirà part dera Bonaigua e Baquèira; Beret demorará barrada. Es responsables dera

Transformen eth telesquí de Lois Ar ia en ua espectac losa pista nera estación confien en qué nheuarà pendent aguesta dimenjada. De un aute biais, enguan es esquiaires que vesitaràn eth complèxe traparàn quauques nauetats, poiràngaudird'ua espectaclosa pista nera ena zòna a on abantes i ère plaçat eth telesquí Lois Arias, eth quau a estât desmontat ara demora de poder remplaçar-lo en un futur per un nau telesèra. Ua auta des nauetats d'aguesta sason ei qu'era part nauta dera pista deth telesèra dera Reina s'a modificat entà poder facilitar era tornada des esquiaires entà Baquèira e atau esvitar es aglomeracions que s'i produsien. Era zòna de debutants de Baquèira s'a potenciat damb ua auta cinta transportadora. Tanben surbergés er engodronament ena sua totalitat deth parcatge dera zòna de Beret.

Aguest Plan d'Excellénda siguec signât dimars passat peth Stadie d'Aran e eth Director Generau de Torisme dera Generalitat

Torisme Val d'Aran signe eth Plan d'Excelléncia damb era Generalitat Er organisme autonom signée vesitat en un congrès de Tarragona, dera tour-operadora Detour

Victòria Garcia VIELHA

Eth Director Generau de Torisme dera Generalitat, Xavier Civit e eth Sindic d'Aran, Carlos Barrera, signèren dimars passat eth convèni de collaboracion entre era Generalitat de Catalonha, eth Conselh Generau d'Aran e eth Grèmi d'Ostalaria dera Val d'Aran entath desvolopament deth Plan d'Excelléncia toristica ena Val d'Aran. Aguest plan de dinamizacion toristica aura ua vigéncia de 3 ans e englòbe tres accions fonamentaus, per un

costat era creación e eth desvolopament deth producte atau com er increment dera qualitat dera aufèrta e tanben era melhora dera información e atención ath client. Eth finangament d'aguest plan será de 1,8 millions d'èuros a parts parlones entre eth Conselh Generau d'Aran, eth Departament de Trabalh, Industria e Comerc; dera Generalitat e eth Ministèri d'Economia, Per un aute costat Torisme Val d'Aran assistic era setmana passada entara Hèira Expotural en Valladolid. Er

Projècten crear ua linha enter Lhèida e Baquèira

organisme autonòm se presentèc damb un mòdul laguens der "stand" dera Deputacion des Tèrres de Lhèida. Eth director de Torisme Val d'Aran, Manuel Español, didec qu'aguest evenlment permetec presentar era Val d'Aran enes tèrres castelhanes. Eth director de Torisme Val d'Aran tanben participée dimèrcles passat coma ponent en Congrès de Reiseakademie en Tarragona. Aguest certamen qu'ei organizat pera tour-operadora alemanha Detour preten, d'aguesta

faiçon,conéisher naui parçans dera geografia espanhòla. Detour mobilizèc 700 teenies especializats e era Val d'Aran recebec dues vesites de 30 teenies cadua. D'aguesta manèra Aran podec presentar pro amplament eth sòn producte e es sues possibilitats. Español didec que "presentar era Val d'Aran a ua tour-operadora qu'a désignât 60 des sòns teenies entà vesitar-mos ei pian important entath torisme aranés". Cau remercar qu'entad aguest congrès i assistiren desparières personalitats.

Redacción LHEIDA

Un empresari de Lhèida finalize es tràmits entà méter en foncionament ua linha de transpòrt aerian (elicoptèrs) enter Lhèida e Baquèira, Aguesta iniciatiua restacada ara arribada der AVE en

Lhèida a per objectiu aufrir un sistèma de transpòrt alternatiu e rapid complementari ar AVE. Anarie destinât as esquiaires provenenti de Madrid qu'auessen coma destinación era estación iuernau de Baquèira Beret. D'aguesta

delicoptèr Beret

manèra eth trajéete Madrid-Val d'Aran se poirie realizar en dues ores e mieja. Era empresa dispausará de tres elicoptèrs: dus de 14 places e un aute de 7, aguest darrèr damb un equipament de luxe. Eth viatge en elicoptèr costará ath torn d'uns 78 éuros.

Un an nnès, Torisme Val d'Aran torne amassa a tot! es socis

Redacción VIELHA

Torisme Val d'Aran celebrará, eth prôplèu 9 de deseme, era assemblada generau qu'amasse a toti es sôcis entà tractar es accions previstes entar an 2003. Era orde deth dia includís entre d'autes causes era presentación

deth pressupòst corresponent ar an 2.003 der organisme autonòm atau coma era memòria de çô qu'a estât er an 2.002. Ath delà de d'auti ahèrs, Torisme Val d'Aran contunhe en tot persutar en despartiment deth torisme enes desparières sasons der an. • • - -

HBé • M d i i DISSABTE, 3 0 DE NOVEME DE 2 0 0 2

Perfil

José Porras fotografièc era Val d'Aran enes sons ans mès transcendentaus

Victoria Garcia Vielha (Castièro)

José Porras Lomas arribèc en an 1942 tà trabalhar ena

Val d'Aran des de Linares

öaen)

José Porras Lomas emigrèc entà vier a trabalhar ena Val

d'Aran en an 1.942. Neis-hec en seteme der an 1.913 en Linares, provin-cia de Jaen. De profes-sion capatàs facultatiu de mines e fotograf en son temps de léser decidic vier entà Aran ahiscat peth sòn frair que trabalhaue en tunèl de Vielha. Prumèr venguec solet e dempús se n'amièc ara familha. Trabalhaue de capatàs en tunèl ath madeish temps que combinaue era sua afición e eth sòn gòi pera fotografia. Pensée qu'en aquera epòca Aran ère un lòc idonèu entà plaçar-i ua botiga de fotografia, donques non i auie fotografs e ath delà dera gent deth parçan i auie fôrça obrèrs (que tra-balhauen ena bastenda des centraus idroe-lectriques e deth tunèl), atau coma militars qu'auien besonh d'aguest servici. Aguesta mancança junhuda ath hèt de poder trabal-har d'aquerò que mès li shautaue, era foto-grafia, l'amièc a daurir eth sòn pròpri negòci en tot deishar eth sòn trabalh en tunèl. Po-rras, ath delà des fotos de carnet e familha-res, tanben se n'encuedaue de hèr reportât-

José Porras móstre as

nòstes generacions e as

que vieran era sua

espandida òbra

J.PORRAS

ges des processons, nòces, comunions e ba-tiegi. Entre d'auti ahèrs siguec responsable de hèr er archiu fotografie militar de "Productora de Fuerzas Motrices". Arribèc, autanplan, a èster reporter fotografie

des diaris dera epòca pendent es vesites deth generau Franco ara Val d'Aran. Cau dider qu'a-guest òme a estât tot un personatge entà Aran per'mor qu'a deishat un legat artistic d'uà importància relevanta, donques gràcies ada eth podem auer ua idia de coma ère era Val d'Aran en aqueri tempsi. Podem rebrem-bar coma èren es pòbles, es families d'ala-vetz, es nòsti dauancèrs, etc. Porras organizèc bères exposicions e trabalhèc entàs oficines de torisme, a on i venien es sues postaus. Hec illustracions entà libres e un album deth ro-manic aranés que crompèren toti es ajunta-ments. En 78 se jubilèc, mès non siguec enquia 1.980 que deishèc de trabalhar coma foto-graf. Morie en octobre de 1.999 ara edat de 86 ans. Aguest polifaeetic fotograf, estimât e planvolut per toti, serà rebrembat tostemp per auer-mos deishat era sua òbra.

E

a r a que i e m Jusèp Lois Sans

Acaçar bruìshes

^ ra bruisheria ei d'actualitat Enes emissions de TV dera

innaitiada o enes planes au-nóles de telefonica de Nova York i a anoncis de bruishes. Era net de Halloween qu'invadís es nòstes costunns nei un aute exemple. Era nòsta literatura orau nei plia d'istòries de bruishes, coma aquera dera sèrp que popaue ara mair en tot qu'eth mainatge po-paue era sua eoa. Er agnosticisme mos hè guardar açô damb indife-réncia o curiositat, mès ath long dera istòria s'an acaçat e torturât hemnes per declarar-les bruishes; ena màger part an estât injustícies qu'afectauen as hemnes mès mar-ginades (praubes.dambdeforma-cions, que viuien soletes,...). Non cau pas silencià'c. En Catalonha a començaments deth sègle XVII se torturèren e auciren, dera forma mès crudèla, mès de 400 hemnes en ua societat mestrejada pera Glèisa, eth masclisme e es supers-ticions; personatges famosi coma Goya sigueren denonciats ara In-quisición per pintar bruishes en si-tuacions obscènes,.... È coneishut persones (òmes) que m'an assegurat que ua auta per-sona (hemna), damb es caractéris-tiques descrites, ère ua bruisha e que me maufidèssa en mèn tracte damb era. Era acaça de bruishes en mans dera Glèisa ei istòria. I a en-genhositat mès quan era Glèisa/eth Papa perdone e de-mane perdón e ditz que "non se sage d'un judici sus era responsabi-litat des que mos an precedit,... (e) qu'era consideración des cir-constanciés atenuantes non dis-pense pas ara Glèisa deth deuer de lamentar es febleses de tanti hilhs sòns", creigui que non ei pas eth moment d'aluenhar es bruishes,' senon d'acuelher-les e reparar era part tragica dera istòria.

DAMB ERA COLLABORACÍON DETH DEPARTAMENT DE PRESIDÉNCÍA DEKA GENERALITAT

DH CATAJ.,UNYA E DETH CONSELH GENERAU D'ARAN