T 6 - A Abreviación

10
Unidade 6 A abreviación A citación Comentario global do texto Análise polo miúdo do tema: abreviación: abreviaturas, siglas, símbolos e acrónimos Actividades

description

linguaxe administrativa galega

Transcript of T 6 - A Abreviación

  • Unidade 6

    A abreviacin

    A citacin

    Comentario global do texto

    Anlise polo mido do tema:abreviacin: abreviaturas, siglas, smbolos e acrnimos

    Actividades

  • 64 Linguaxe administrativa

    Concepcin Arenal, 7-915006 A CORUATele 981 28 81 88Fax 981 13 31 49

    EXP: AP612B 2005/598-1FCdigo minusvlido: CO135868

    CITACIN PARA RECOECEMENTO

    En relacin co expediente que se est tramitando a nome de D./D. JOS MANUEL CASTROMUOS, para valorar a sa situacin de minusvalidez e recoecer, de ser o caso, o grao, deber pre-sentarse na direccin arriba indicada o da 05/05/05, s 11:30 h., para ser recoecido polo Equi-po de Valoracin e Orientacin.

    Deber acudir provisto do D.N.I. ou outro documento suficiente que acredite a sa identidade.

    Igualmente, se dispn de informes psicolxicos, mdicos, radiografas, anlises recentes, ou cal-queira outra proba relacionada directamente coa sa discapacidade, e posteriores aos xa presentados,debe achegalos.

    DEBER APORTAR INFORME ACTUALIZADO DE NEUROLOGIA Y/O PSIQUIATRIA.

    MOI IMPORTANTE: No caso de non comparecer a esta citacin sen previo aviso e transco-rridos tres meses sen que realice as actividades necesarias para reanudar a tramitacin, procederase adeclarar a caducidade do procedemento iniciado para o recoecemento do grao de minusvalidez (art92 da Lei 30/1.992, do 26 de Novembro, de Rximen Xurdico das Administracins Pblicas e do Pro-cedemento Administrativo Comn, modificada pola Lei 4/1999, do 13 de Xaneiro).

    Na Corua, a 14 de abril de 2.005.

    O/A XEFE/A DA SECCIN DE CALIFICACINSE VALORACINS DE MINUSVALIDECES

    rbrica

    Asdo.: Placido Pazo Bujn

    TEXTO ORIXINAL

  • Concepcin Arenal, 7-915006 A CORUATele 981 288 188Fax 981 133 149

    Jos Manuel Castro MuosRa Mesoiro, 8, 4. B15190 A Corua

    Exp.: AP612B 2005/598-1FCdigo de minusvlido: CO135868

    CITACIN PARA UN RECOECEMENTO

    Comuncolle que se ten que presentar para que o Equipo de Valoracin de Discapacidades o recoe-za, en relacin co expediente que se est tramitando para valorar a sa situacin de minusvala e reco-ecer, de ser o caso, o grao.

    Da: 5 de maio de 2005Hora: 11.30 hLugar: Delegacin Provincial da Consellera de Familia, Xuventude, Deporte e Voluntariado, no ende-rezo que se lle sinalou na cabeceira.

    Deber presentar o DNI ou outro documento que acredite a sa identidade e, igualmente, deber ache-gar os informes psicolxicos e mdicos, as radiografas, as anlises recentes, ou calquera outra probarelacionada directamente coa sa discapacidade e as posteriores s xa presentadas, as como un in-forme actualizado de neuroloxa ou de psiquiatra.

    No caso de non comparecer a esta citacin sen avisar previamente e, se transcorresen tres meses, senque realizase as actividades necesarias para continuar a tramitacin, declararase a caducidade do pro-cedemento para recoecerlle o grao de invalidez, de acordo co sinalado no art. 92 da Lei 30/1992,do 26 de novembro, de rxime xurdico das administracins pblicas e do procedemento administrati-vo comn, (BOE nm. 285, do 27 de novembro), modificada pola Lei 4/1999, do 13 de xaneiro (BOEnm. 16, do 19 de xaneiro, e BOE nm. 30, do 4 de febreiro).

    A Corua, 14 de abril de 2005

    O xefe da Seccin de Cualificacinse Valoracins de Minusvalas

    rbrica

    Plcido Pazo Bujn

    65A abreviacin

    TEXTO CORRIXIDO

  • Comentario global do texto

    Nas citacins, documentos en que se solicita a presenza de algun para que cumpra un trmite administrativo,

    o destinatario debe estar identificado na cabeceira e non no corpo. Esta informacin redcese a indicar o no-

    me, os apelidos e o enderezo completo (pode inclurse tamn o cargo), todo isto deber estar aliado cara

    esquerda, a non ser que se utilice un sobre con vent dereita.

    Con respecto s abreviaturas, debemos comentar que estas han de rematar sempre cun punto, polo que son inco-

    rrectas formas como *exp ou *art. Este tipo de abreviacins son de libre creacin; no caso de que haxa unha for-

    ma que xa estea fixada polo uso debemos limitarnos a ela e non crear outra. o caso de telfono que se abreviatel., tfno. ou telf. mais non *tele. Outro tipo de acurtamentos presentes no texto son os smbolos que igual ca as si-

    glas non precisan o punto para representalos *h. en vez de h, nin tampouco as siglas: *D.N.I. por DNI.

    Lembramos que nos textos abertos, documentos en que non se coece a identidade do emisor, unha das posibi-

    lidades sera marcar os dous xneros separados por unha barra. Neste caso si se coece o destinatario e mais

    a identidade da persoa que asina o escrito polo que non necesario o emprego deste recurso: *O/A xefe/a...

    Plcido ou *D./D. Jos Manuel

    Cambiamos os termos direccin (lugar cara a onde vai ou apunta unha persoa) e aportar (chegar a porto unha

    embarcacin) que teen un valor distinto ao que expresan no texto. O primeiro debemos substitulo por: domici-

    lio, residencia, enderezo e o segundo por achegar, engadir, xuntar, unir, presentar...

    Recordamos que as expresins de tempo e de lugar no corpo do documento deben ir grafadas con nmero; o

    da, o mes e o ano podemos separalos mediante unha barra diagonal, un trazo ou un punto. Na representacin

    do ano teen que aparecer os catro dxitos e este nunca pode levar un punto de separacin entre as unidades

    de millar e as centenas (norma ISO): *05/05/05, senn 05/05/2005, 05-05-2005 ou 05.05.2005. Nop e na cabeceira o lugar non pode ir precedido da preposicin en nin o da da preposicin a, entre amboss pode mediar unha coma; o da e o ano irn con cifras e o mes expresarase con letra; os meses escrbense

    en minscula. Non pode ir punto final xa que non se trata dunha oracin: *Na Corua, a 14 de abril de 2.005

    en lugar de A Corua, 14 de abril de 2005.

    Observamos o uso incorrecto da maiscula como un recurso para destacar informacin dentro do texto para iso

    podemos empregar a letra grosa ou o subliado, polo tanto son incorrectas formas como: *O/A XEFE/A DA

    SECCIN..., * DEBER APORTAR INFORME... Neste ltimo exemplo tampouco se xustifica o emprego do cas-

    teln nun texto escrito integramente en galego.

    Revisamos a escrita dos textos legais, s se grafar en maiscula a inicial da primeira palabra, o resto deber ir to-

    do en letra minscula, polo tanto incorrecta a expresin *Lei 30/1.992, do 26 de Novembro, de Rximen Xur-

    dico das Administracins Pblicas e do Procedemento Administrativo Comn. Corriximos tamn o -n na palabra r-

    ximen, porque se perde en galego esta consoante final, s se mantn nas palabras: dolmen, amn e santiamn.

    Sinalamos a forte tendencia que hai na linguaxe administrativa ao emprego de formas perifrsticas ou circunlo-

    quios no canto doutras formas mis sinxelas e directas. Estas construcins formadas por un verbo baleiro de sig-

    nificado seguido dun substantivo (que o que lle fornece a carga semntica) debemos substitulas polas formas

    simples correspondentes, as *procederase a declarar cambiarmola por declararase. Estas formas lonxe de dar-

    lle ao texto calidade o que fan dificultar a comprensin e recargar a redaccin.

    66 Linguaxe administrativa

  • Comentamos o uso incorrecto do cuantificador *calquera que en galego invariable, dicir, non admite cam-bio de xnero nin de nmero, nin ningn outro tipo de variacin (como podera ser a apcope: *calquer). in-correcta a forma hipergaleguizada *calqueira.

    Mencionamos a aliacin incorrecta dos datos que compoen o peche do documento (lugar, data e sinatura

    cargo precedido de artigo, rbrica, nome e apelidos-) que deberan estar cara esquerda. O nome e os ape-

    lidos da persoa que asina o documento non necesario que vaian precedidos da abreviacin: Asdo. xa que

    esta frmula non engade informacin nova.

    A abreviacin: abreviaturas, siglas, smbolos e acrnimos

    Nos textos escritos empregamos as abreviacins como procedemento de economa lingstica para compoer

    con maior rapidez e evitar repeticins. Esta representacin breve de sintagmas mis longos pode realizarse por

    medio de recursos diversos: abreviaturas, siglas, smbolos e acrnimos.

    As abreviaturas

    Frmanse cunha letra ou con varias da(s) palabra(s) que se quere(n) reducir. Adoita(n) ser a(s) primeira(s): s.:

    sculo; tel.: telfono, anda que tamn poden recoller as letras finais da palabra: Sra.: seora; ppal.: principal.

    Rematan sempre nun punto, ags as grafadas con barra: s/n; c/c; etc.

    Polo xeral, a inicial da abreviatura grafarase con maiscula ou minscula segundo se represente a palabra que

    se quere abreviar. Normalmente as abreviacins dos tratamentos escrbense con maiscula as como outras que

    estn fixadas deste xeito polo uso.

    Admiten o morfema de plural. As que apocopan parte da palabra engaden a forma do plural que lles corres-

    ponda: tts.: ttulos; deptos.: departamentos; mentres que as que abrevian cada palabra nunha soa letra dupli-

    can as iniciais: AA.VV.: autores varios/asociacins de vecios.

    Conservan o acento cando a vogal tnica acentuada forma parte do acurtamento: nm.: nmero; mx.: mximo.

    As abreviaturas lense como a forma que representan.

    Son de libre creacin, non forman un corpus rxido pero non debemos abusar delas para non empecer a lec-

    tura e s crearemos abreviacins para as palabras que mis se repiten no texto.

    Nunca se deben abreviar os topnimos: *Santiago de C.: Santiago de Compostela.

    As abreviaturas, atendendo sa composicin, podemos clasificalas en:

    Abreviaturas simples formadas por un s termo: Excma./Excmo.: excelentsima/o; Magfa./Magfo.:

    magnfica/o.

    Abreviaturas compostas formadas por mis dun termo: R.D.: real decreto; P.O.: por orde; P.D.: por de-

    legacin.

    67A abreviacin

  • As siglas

    Siglas propias estn formadas pola xustaposicin das iniciais das palabras plenas dun enunciado: DNI: do-

    cumento nacional de identidade; IVE: imposto sobre o valor engadido.

    Siglas impropias inclen as iniciais de elementos accesorios (preposicins, conxuncins e artigos) que irn en

    minscula: CiU: Convergncia i Uni, PSdG: Partido Socialista de Galicia.

    As siglas teen o xnero do substantivo principal do sintagma: a RAG... ou o do seu referente: o AVE (o tren).

    Nunca levan punto e tampouco teen morfema de plural: o DNI os DNI, o CD os CD...

    A lectura debe facerse soletreando: IPC, TVG, DNI... ou silabeando: IVE, DOG, BOP...

    A primeira vez que apareza unha abreviacin pouco coecida debemos desenvolver a forma plena e a con-

    tinuacin, entre parnteses, representar a sigla: *Segundo a LPA, debe presentar a documentacin nun prazo de

    catro das > Segundo a Lei de procedemento administrativo (LPA) debe presentar a documentacin nun prazo de

    10 das.

    Recordemos que os siglnimos son un tipo de siglas que, polo seu uso e desgaste na lingua, se grafan en mi-

    nscula igual que os acrnimos e que pasaron ao dicionario como substantivos comns: ovni: obxecto voante

    non-identificado.

    Os acrnimos

    Formacins creadas polo acurtamento doutras palabras que deben permitir sempre unha lectura silabeada.

    Para os efectos da formacin do plural comprtanse coma un substantivo: os moteis.

    O xnero fxase en funcin do que tea a palabra principal do sintagma que entra na formacin ou o do seu

    referente: o apartotel = o (apartamento) hotel.

    Na creacin dun acrnimo tmanse mis letras ca as iniciais das palabras constitutivas da denominacin: bit:

    binary digit.

    Os acrnimos, como substantivos, poden representarse con inicial en maiscula, se son nomes propios: Igape:

    Instituto Galego de Promocin Econmica ou en minscula, se son nomes comns: tergal: polister galo.

    Certos entes crean os seus propios acrnimos fra destas pautas. Nestes casos podemos respectar estes usos

    ou aplicar a norma xeral: INTERNET ou Internet.

    Os smbolos

    Estas abreviacins, a diferenza das anteriores, estn fixadas no mbito internacional e acurtan realidades re-

    lacionadas co mundo da economa, da tcnica, das ciencias, da astronoma, da metroloxa...

    68 Linguaxe administrativa

  • Compoen un corpus rxido que mestura maisculas e minsculas, non levan punto e tampouco admiten a for-

    ma plural nin ningunha outra modificacin: L ou l: litro, m: metro, : euro, Km: quilmetro, dL ou dl: decilitro.

    Espaa ten regulado pola Lei 88/1967, de pesas e medidas a obrigatoriedade de usar os smbolos que esta-

    bleceu o Sistema Internacional de Metroloxa (SIM), que deben substitur no uso as abreviaturas tradicionais.

    69A abreviacin

  • Actividades

    1 Desenvolve as seguintes abreviacins:

    admn...................................... cd. .......................................... gob. ..................................

    atte. ........................................ conc. ........................................ hab. ..................................

    asdo. ...................................... corp. ........................................ nm. ..................................

    av. .......................................... D. m. ....................................... p. a. .................................

    b.o. ........................................ depto. ...................................... p. o. ..................................

    Vde. ........................................ dic. .......................................... pza. ..................................

    bibl. ........................................ esc. .......................................... r. .......................................

    ca. ......................................... ppal. ........................................ r. p. m. ..............................

    c. ........................................... rte. ........................................... s. d. ..................................

    c/c ......................................... v. e pr. ...................................... x. p. ..................................

    cap. ........................................ esq. ......................................... xud. ..................................

    d. .......................................... o. p. ........................................ p. ext. ................................

    2 Escribe as abreviacins que lles corresponden a estes termos:

    abreviatura ................... estacin ....................... municipal ...................... sen data .................

    administrativo ................ excelentsima ................ municipio ..................... seor/seora ..........

    alcalde ........................ expediente ................... orde ministerial .............. seores ..................

    compaa ..................... habitante ..................... pagamento ................... servizo ...................

    convocatoria ................. hora ............................ pxinas ........................ taln ......................

    dereita ......................... ilustrsima ..................... por poder ..................... tamn ....................

    director ........................ importe ........................ principal ....................... telfono ..................

    don/dona .................... imposto ....................... real decreto .................. telegrama ...............

    doutor/doutora ............. litro ............................. referencia ..................... termo municipal .......

    edicin ........................ militar .......................... rexistro ......................... urxencia .................

    en funcins ................... minuto ......................... segundo ....................... vehculo ..................

    3 Explica a diferenza formal que aprecias entre as seguintes abreviacins e di o quesignifican:

    Renfe Fenosa NIF Igape

    IES Benelux ovni ABS

    Muface radar NIE ADENA ou Adena

    BOE IVE ATS AENA

    tergal AVE peme LNL

    70 Linguaxe administrativa

  • 4 Anota un sinnimo para cada unha destas palabras:

    pagar ...................................... reunin ..................................... enviar ................................

    subscribir(se) ............................. casamento ................................. percorrido ..........................

    presuposto ............................... cubrir ........................................ preito .................................

    incoar ..................................... rditos ...................................... achegar .............................

    acabar .................................... licitar ........................................ apelar ...............................

    5 Hai unha serie de palabras que conservan o grupo culto ct-, das que che damos acontinuacin, algunhas manteen o c, outras perderon o c antes do t e outras vocali-zrono en i ou en u. Compltaas con c, con i ou u ou con nada, segundo precisen.

    corre to edi to pa to do trina dire to

    dire tor respe to abstra to condu ta dire tivo

    ele tor respe tar suxe to v tima dere to

    confli to obxe to tra tor deli to tradu tor

    do tor aspe to traxe to produ to tre to

    do toral pe to extra to le tor cole ta

    di tado pe toral car ter le tura colle ta

    71A abreviacin

  • .