TECNOLOXÍA DA TECNOLOXÍA DA MADEIRAMADEIRA

XOSÉ A. MEIXIDEXOSÉ A. MEIXIDE

CATEGORÍAS DE FRONDOSAS CATEGORÍAS DE FRONDOSAS CADUCIFOLIASCADUCIFOLIAS

Medioambientalmente: todas importantes.Medioambientalmente: todas importantes. Na produción de froito, destacan:Na produción de froito, destacan:

– Nogueira: produto de moi boa calidade con falla de Nogueira: produto de moi boa calidade con falla de homoxeneización, necesidade de prantacións homoxeneización, necesidade de prantacións intensivas, definición de mercados.intensivas, definición de mercados.

– Castiñeiro: diversificación varietal moi ampla, Castiñeiro: diversificación varietal moi ampla, necesidade de homoxeneización e prantacións necesidade de homoxeneización e prantacións intensivas para un maior abastecemento dos intensivas para un maior abastecemento dos mercados.mercados.

No aproveitamento para madeiras, todas elas No aproveitamento para madeiras, todas elas teñen valores de nobleza; tendo algunhas delas teñen valores de nobleza; tendo algunhas delas (como a cerdeira e nogueira) unha (como a cerdeira e nogueira) unha sobrevaloración como madeiras de alto valor.sobrevaloración como madeiras de alto valor.

TECNOLÓXICAMENTETECNOLÓXICAMENTE 1º nivel:1º nivel:

– Castiñeiro: A especie máis transversal e Castiñeiro: A especie máis transversal e máis empregada (construción en xeral: máis empregada (construción en xeral: resistencia á flexión en vigas, viguetas, resistencia á flexión en vigas, viguetas, pilares e apeiros de labranza). Pouca pilares e apeiros de labranza). Pouca importancia para leña.importancia para leña.

2º nivel:2º nivel:– Carballo: Tamén moi resistente (estruturas Carballo: Tamén moi resistente (estruturas

máis groseiras: como tablón, travesas de máis groseiras: como tablón, travesas de ferrocarril, e en menor medida como viga). ferrocarril, e en menor medida como viga). Leña de 1eira calidade.Leña de 1eira calidade.

TECNOLÓXICAMENTETECNOLÓXICAMENTE 3º nivel: Madeiras de calidade (ebanistería de 3º nivel: Madeiras de calidade (ebanistería de

alto nivel):alto nivel):– Nogueira: Adaptada a terreos de elevada calidade Nogueira: Adaptada a terreos de elevada calidade

(sobre todo a do país, a (sobre todo a do país, a Juglans regiaJuglans regia).).– Cerdeira: Adáptase ben a montes de estación (solo-Cerdeira: Adáptase ben a montes de estación (solo-

clima) moi favorable.clima) moi favorable. 4º nivel: Leñas de menor utilidade4º nivel: Leñas de menor utilidade

– Básicamente as ripícolas: Freixo, amieiro, salgueiro, Básicamente as ripícolas: Freixo, amieiro, salgueiro, bidueiro, etc.bidueiro, etc.

– Actualmente moi empregadas nos mobles decorativos Actualmente moi empregadas nos mobles decorativos e xuvenís: blandas, collen ben os tintes, teñen bon e xuvenís: blandas, collen ben os tintes, teñen bon cepillado, regruesado, machiembrados, etc.cepillado, regruesado, machiembrados, etc.

– Moita importancia hai anos. Hoxe testimonial Moita importancia hai anos. Hoxe testimonial (etnográfico, artesanal: zocos). salvo instrumentos (etnográfico, artesanal: zocos). salvo instrumentos musicais, taninos, etc.musicais, taninos, etc.

A CLAVE: O COÑECEMENTOA CLAVE: O COÑECEMENTO Coñecer as potencialidades de cada especie Coñecer as potencialidades de cada especie

para defendelas con garantías, sacar o para defendelas con garantías, sacar o máximo rendemento e ter criterios máximo rendemento e ter criterios diferenciadores (“madeira do país”).diferenciadores (“madeira do país”).

Saber das pragas, enfermidades para poder Saber das pragas, enfermidades para poder previlas, estudialas e contrarrestalas así como previlas, estudialas e contrarrestalas así como das prácticas culturais máis importantes.das prácticas culturais máis importantes.

Territorialmente: moita importancia polo feito Territorialmente: moita importancia polo feito de ser frondosas caducifolias (paisaxe, de ser frondosas caducifolias (paisaxe, selvicultura moi sostible, hábitats moi selvicultura moi sostible, hábitats moi estables).estables).

A PODAA PODA Moi importante a época e o tipo de corte. Moi importante a época e o tipo de corte.

Básico evitar que afecte á zona medular, pola Básico evitar que afecte á zona medular, pola que entra a carcoma e o chancro (no castaño). que entra a carcoma e o chancro (no castaño). Logo a zona cambial será a que peche o corte, Logo a zona cambial será a que peche o corte, selando herméticamente (fai un “beizo selando herméticamente (fai un “beizo cicatrizante” perfeto) en caso de ser ben cicatrizante” perfeto) en caso de ser ben realizada.realizada.

Hai que facer os cortes perfectos, coa Hai que facer os cortes perfectos, coa ferramenta axeitada e desinfectada. ferramenta axeitada e desinfectada. Fundamental no caso da nogueira e castiñeiro Fundamental no caso da nogueira e castiñeiro (o carballo é máis rústico).(o carballo é máis rústico).

DIFERENTES TIPOS DE DIFERENTES TIPOS DE CORTESCORTES

1. Corte técnicamente recomendable. O crecemento do ramo é normal e a cicatrización da ferida prodúcese sen necrose.

2. Corte demasiado oblicuo. A ferida é de maior superficie e a necrose que se produce, afecta á conexión vascular do ramo.

3. Corte demasiado próximo á xema. O desenvolvemento primaveral de ésta, comprométese e a necrose afecta ao tecido vascular.

4. Corte horizontal. O polvo e a humidade acumúlanse e favorecen a necrose dos tecidos, máis aínda que no caso anterior.

5. (e 6). Cortes alonxados da xema. Fórmase un “tocón” de madeira necrosa, que hai que eliminar ao ano seguinte. Corte empregado en zonas frías e con risco de xeadas.

CORTES RECOMENDABLESCORTES RECOMENDABLES

1. Corte moi alonxado do “tirasaivas”; formándose un “tocón” de madeira morta, con rebrotes aparentemente vigorosos, pero mal anclados en madeira con probables necroses.

2. Corte diametral de cicatrización defectuosa. Probables necroses internas.3. Corte correcto aconsellable, con boa cicatrización.

Corte de desvío en ramas grosas

1. Corte recomendable. Respétase íntegramente o “zócalo”. Cicatrización uniforme2. Corte demasiado pechado por enriba. Cicatrización parcial en U.3. Corte demasiado próximo ao tronco. Cicatrización parcial nos laterais.4. Corte demasiado pechado pola parte baixa. Cicatrización en U invertida.5. Corte deixando “tocón”. Necrose na madeira…

Observación da calidade dos cortes

CARACTERÍSTICASCARACTERÍSTICAS As frondosas nos primeiros anos poden estar As frondosas nos primeiros anos poden estar

dominadas por outras especies. Moitas veces dominadas por outras especies. Moitas veces incluso precísano para medrar máis dereitas. incluso precísano para medrar máis dereitas. Despois requiren plena luz.Despois requiren plena luz.

É importante unha boa poda para ter polo É importante unha boa poda para ter polo menos a primeira troza de 2-2,5 m. limpa de menos a primeira troza de 2-2,5 m. limpa de nós.nós.

Empréganse moito as madeiras de frondosas Empréganse moito as madeiras de frondosas de importación pola falla de calidade da nosa de importación pola falla de calidade da nosa madeira, así como pouca normalización e madeira, así como pouca normalización e trazabilidade con dificultade para competir trazabilidade con dificultade para competir coas madeiras doutras orixes.coas madeiras doutras orixes.

FUTURO: SELVICULTURAFUTURO: SELVICULTURA Gran cantidade de madeira de carácter Gran cantidade de madeira de carácter

residual de frondosas nos aproveitamentos residual de frondosas nos aproveitamentos forestais, que non acadan unha traslación forestais, que non acadan unha traslación ao mercado axeitada por falla dunha ao mercado axeitada por falla dunha selvicultura correcta.selvicultura correcta.

Preciso selvicultura moi axeitada, e ofrecer Preciso selvicultura moi axeitada, e ofrecer ao mercado produtos de alta calidade ao mercado produtos de alta calidade (moita formación, técnica, coñecementos e (moita formación, técnica, coñecementos e práctica).práctica).

Sistema de formación a un eixo: o máis Sistema de formación a un eixo: o máis doado e dos que mellor resultados da. doado e dos que mellor resultados da.

O DESMOCHADOO DESMOCHADO Antigamente empregado no castaño e Antigamente empregado no castaño e

carballo: carballo: – No castaño: para achegar o froito ao No castaño: para achegar o froito ao

tronco principal, obter leñas e ramoneo tronco principal, obter leñas e ramoneo para o gando.para o gando.

– No carballo: básicamente obter leña.No carballo: básicamente obter leña. A árbore bombea saiva con máis A árbore bombea saiva con máis

facilidade ate as pónlas máis próximas facilidade ate as pónlas máis próximas (gastando menos enerxía) e nacen (gastando menos enerxía) e nacen pónlas novas máis próximas ao tronco.pónlas novas máis próximas ao tronco.

APROVEITAMENTOS DA APROVEITAMENTOS DA MADEIRA DE CASTIÑEIROMADEIRA DE CASTIÑEIRO

Madeira de alta calidade para Madeira de alta calidade para desenrolo ou chapa (carpintería, desenrolo ou chapa (carpintería, ebanistería).ebanistería).

Follas de madeira para cestería.Follas de madeira para cestería. Tarimas, madeiras estruturais (vigas, Tarimas, madeiras estruturais (vigas,

viguetas).viguetas). Táboas, tablóns, duelas para Táboas, tablóns, duelas para

carpintería (de interiores e exteriores).carpintería (de interiores e exteriores). Carpintería de ribeira.Carpintería de ribeira.

APROVEITAMENTOS DO APROVEITAMENTOS DO CASTIÑEIROCASTIÑEIRO

Teñen gran resistencia á auga e aos Teñen gran resistencia á auga e aos axentes xilófagos na madeira axentes xilófagos na madeira duraminizada.duraminizada.

Madeira moi resistente, de gran Madeira moi resistente, de gran utilización na construción rural tanto en utilización na construción rural tanto en carpintería de interior como de exterior, carpintería de interior como de exterior, así coma na moblaxe. Foi unha das así coma na moblaxe. Foi unha das especies máis destacadas na traslación e especies máis destacadas na traslación e permanencia no tempo de elementos permanencia no tempo de elementos estruturais e de carpintería en xeral. estruturais e de carpintería en xeral.

TRATAMENTOS DE TRATAMENTOS DE CONSERVACIÓNCONSERVACIÓN

As frondosas pola tilose (o castiñeiro As frondosas pola tilose (o castiñeiro entre outras) e o seu sistema vascular entre outras) e o seu sistema vascular (estrutura e posicionamento da fibra), (estrutura e posicionamento da fibra), teñen un tratamento complexo. teñen un tratamento complexo.

O único método que se pode aplicar é a O único método que se pode aplicar é a ósmose no samo, pola súa capacidade ósmose no samo, pola súa capacidade de absorción, así como o emprego de de absorción, así como o emprego de lasures, bernices, aceites, etc.lasures, bernices, aceites, etc.

CONSTRUCIÓNSCONSTRUCIÓNS Se empregamos frondosas caducifolias, Se empregamos frondosas caducifolias,

básico loitar contra a humidade, básico loitar contra a humidade, evitando podremias (brancas e pardas). evitando podremias (brancas e pardas).

Sanear a cimentación xa dende o Sanear a cimentación xa dende o comezo pois inda que a humidade non comezo pois inda que a humidade non ataca directamente á madeira, é a vía ataca directamente á madeira, é a vía de entrada das termitas.de entrada das termitas.

Éstas, entran pola cimentación, atacan Éstas, entran pola cimentación, atacan a celulosa da madeira dende dentro e a celulosa da madeira dende dentro e destrúen a cerna.destrúen a cerna.

CONSTRUCIÓNSCONSTRUCIÓNS FORMIGÓNFORMIGÓN

– Elemento resistente Elemento resistente a compresión (gana a compresión (gana capacidade a capacidade a flexión polos flexión polos elementos elementos auxiliares (ferro)auxiliares (ferro)

– Baixo mantemento.Baixo mantemento.– Baixo deterioro Baixo deterioro

estrutural.estrutural.– Combustión rápida Combustión rápida

(Tªs elevadas fanlle (Tªs elevadas fanlle perder a perder a resistencia)resistencia)

MADEIRA FRONDOSAMADEIRA FRONDOSA– Elemento moi Elemento moi

resistente (flexión e resistente (flexión e compresión).compresión).

– MedioambientalmentMedioambientalmente sostible.e sostible.

– Certo mantemento. Certo mantemento. – Durabilidade no Durabilidade no

tempo.tempo.– Combustión lenta Combustión lenta

(porque se carboniza, (porque se carboniza, e evita o e evita o derrubamento en derrubamento en vigas).vigas).

CONSTRUCIÓNSCONSTRUCIÓNS Madeira para construción e carpintería en xeral: córtase Madeira para construción e carpintería en xeral: córtase

no devalo da lúa do mes de xaneiro, a saiva parada. no devalo da lúa do mes de xaneiro, a saiva parada. Deixase secar enteira para evitar tensións e logo Deixase secar enteira para evitar tensións e logo procesala (secado natural dun centímetro por ano e procesala (secado natural dun centímetro por ano e estivada) .estivada) .

Construcións inmediatas como elemento estrutural sen Construcións inmediatas como elemento estrutural sen secado natural total: córtase no devalo da lúa do mes de secado natural total: córtase no devalo da lúa do mes de agosto sen desramar, para que as pónlas e follas sigan agosto sen desramar, para que as pónlas e follas sigan facendo a fotosíntese e bombeando saiva (sangrado). facendo a fotosíntese e bombeando saiva (sangrado). Deste xeito fórzase ao sistema, hai un presecado Deste xeito fórzase ao sistema, hai un presecado natural, desrámase e preparase para o procesado.natural, desrámase e preparase para o procesado.

Secados artificiais: especialmente en táboas e tablóns Secados artificiais: especialmente en táboas e tablóns de uso inmediato, mediante bombas de calor e de uso inmediato, mediante bombas de calor e extracción de humidade.extracción de humidade.

FENDEDURAS NAS TESTASFENDEDURAS NAS TESTAS Cando a frondosa se corta e lle da o sol, Cando a frondosa se corta e lle da o sol,

prodúcese unha gran evaporación da auga (por prodúcese unha gran evaporación da auga (por ósmose), tendendo a comprimir moito máis rápido ósmose), tendendo a comprimir moito máis rápido na testa que na parte oposta, “apertura de na testa que na parte oposta, “apertura de testas” (defecto moi importante no castaño que testas” (defecto moi importante no castaño que hai que saber tratar). Para evitalo débese realizar hai que saber tratar). Para evitalo débese realizar un estivado correcto en zonas de sombra, un estivado correcto en zonas de sombra, evitando no posible as evaporacións intensas nas evitando no posible as evaporacións intensas nas testas. Empréganse pinturas, selados, tablillas, testas. Empréganse pinturas, selados, tablillas, encintados, etc.encintados, etc.

Débese realizar un estivado correcto para evitar e Débese realizar un estivado correcto para evitar e correxir as curvaturas producidas en madeiras de correxir as curvaturas producidas en madeiras de tensión elevada.tensión elevada.

CONSTRUCIÓNSCONSTRUCIÓNS A madeira de castaño é moi nerviosa (ten moitas A madeira de castaño é moi nerviosa (ten moitas

tensións). Cando se corta (tanxencialmente) ao estar tensións). Cando se corta (tanxencialmente) ao estar húmida, tira (en menor medida se se realizou un húmida, tira (en menor medida se se realizou un presecado natural). presecado natural). Os madeireiros déixana nos cargadoiros 3,4,5 anos: o Os madeireiros déixana nos cargadoiros 3,4,5 anos: o samo podrece, a cerna seca lentamente e xa non tira coa samo podrece, a cerna seca lentamente e xa non tira coa mesma intensidade, inda que fendan as testas. Canta mesma intensidade, inda que fendan as testas. Canta maior dimensión teñan as pezas á hora de realizar o maior dimensión teñan as pezas á hora de realizar o aserrado mellor, pois na transformación xa se procesan, e aserrado mellor, pois na transformación xa se procesan, e pérdese moita menos cantidade de madeira.pérdese moita menos cantidade de madeira.Hoxe en día xa é compricado deixalas en vigas longas por Hoxe en día xa é compricado deixalas en vigas longas por falla de calidade nos produtos.falla de calidade nos produtos.

Cos anos, a madeira rehabilitada (a non ser que fora moi Cos anos, a madeira rehabilitada (a non ser que fora moi ben conservada) perde a resistencia para elementos ben conservada) perde a resistencia para elementos sometidos a flexión. Non así para apoios, ventás, etc.sometidos a flexión. Non así para apoios, ventás, etc.

DURABILIDADE E DURABILIDADE E CRECEMENTOCRECEMENTO

Árbores que están en moita espesura, Árbores que están en moita espesura, medran pouco ao ancho e ao alto, e teñen medran pouco ao ancho e ao alto, e teñen os aneis de crecemento moi xuntos. os aneis de crecemento moi xuntos.

Gran cantidade de cerna: madeira con Gran cantidade de cerna: madeira con gran durabilidade (aquí non entra a gran durabilidade (aquí non entra a carcoma nin a polilla), resistente á auga e carcoma nin a polilla), resistente á auga e con dificultade para tratala.con dificultade para tratala.

Postes de castiñeiro: moi apreciados en Postes de castiñeiro: moi apreciados en agricultura ecolóxica (non se permiten os agricultura ecolóxica (non se permiten os de pino tratado), e gran durabilidade sen de pino tratado), e gran durabilidade sen tratar.tratar.

O MERCADOO MERCADO Valorización económica da madeiraValorización económica da madeira

– Piñeiro e eucalipto: fácilmente valorizable pola Piñeiro e eucalipto: fácilmente valorizable pola tecnoloxía actual, os procesos e a estrutura do tecnoloxía actual, os procesos e a estrutura do mercado.mercado.

– Castiñeiro: difícil de valorar porque non ten un Castiñeiro: difícil de valorar porque non ten un mercado definido, a pesares dunha calidade e mercado definido, a pesares dunha calidade e utilidade moito maior para construción.utilidade moito maior para construción.

Se mercas nun serradoiro castiñeiro galego, non se Se mercas nun serradoiro castiñeiro galego, non se vende madeira clasificada por categorías, vende madeira clasificada por categorías, vendéndose normalmente os talleres e carpinteiros vendéndose normalmente os talleres e carpinteiros estivas que comprenden produtos de moi diferente estivas que comprenden produtos de moi diferente calidade. calidade.

Tecnolóxicamente non fomos capaces de facer Tecnolóxicamente non fomos capaces de facer mercado coas frondosas: falla de selvicultura que mercado coas frondosas: falla de selvicultura que ofertara un produto de calidade e falla de industria ofertara un produto de calidade e falla de industria que o captara.que o captara.

AS CARPINTERÍASAS CARPINTERÍAS Múltiples usos da madeira de castiñeiro na Múltiples usos da madeira de castiñeiro na

vivenda: portas, cargadoiros de ventás, marcos, vivenda: portas, cargadoiros de ventás, marcos, travesas para as ventás, etc. travesas para as ventás, etc.

Como os carpinteiros non teñen materia prima de Como os carpinteiros non teñen materia prima de calidade, hai un sobrecusto porque perden moito calidade, hai un sobrecusto porque perden moito tempo desbotando a madeira de mala calidade.tempo desbotando a madeira de mala calidade.

Carpinteiros que traballan con frondosas galegas Carpinteiros que traballan con frondosas galegas (son cada vez menos):(son cada vez menos):– Mércanas en almacéns clasificadas ou diretamente en Mércanas en almacéns clasificadas ou diretamente en

serradoiro sen clasificación previaserradoiro sen clasificación previa– Mércanas en monte, transfórmanas en serradorio, Mércanas en monte, transfórmanas en serradorio,

secándoas eles mesmos, e traballándoas diretamentesecándoas eles mesmos, e traballándoas diretamente

ALGÚNS EXEMPLOSALGÚNS EXEMPLOS Moi apreciado nas frondosas a incrustación de Moi apreciado nas frondosas a incrustación de

elementos de raíz (en chapas, mobles, etc.), elementos de raíz (en chapas, mobles, etc.), dándolle moito valor engadido ao produto.dándolle moito valor engadido ao produto.

Ex: as táboas dos carniceiros.Ex: as táboas dos carniceiros.– Hoxe en día son de teflón. Cando o machete corta Hoxe en día son de teflón. Cando o machete corta

a carne, entra no teflón (o material abre e pecha), a carne, entra no teflón (o material abre e pecha), non derrama, e deixa os restos da carne dentro do non derrama, e deixa os restos da carne dentro do material. material.

– Antes eran de cerdeira. Eran máis hixiénicas, pois Antes eran de cerdeira. Eran máis hixiénicas, pois nelas, cando cortaba o machete, astelaba a nelas, cando cortaba o machete, astelaba a madeira e non deixaba restos de carne no cepo, xa madeira e non deixaba restos de carne no cepo, xa que este se ía desgastando.que este se ía desgastando.

FORMACIÓNS VEXETATIVASFORMACIÓNS VEXETATIVAS Na arboricultura frutal hai moitos tipos de Na arboricultura frutal hai moitos tipos de

formación. Nas frondosas moi poucas. Hai que formación. Nas frondosas moi poucas. Hai que podar o imprescindible ou a veces nada podar o imprescindible ou a veces nada (dependendo da especie ou o produto final).(dependendo da especie ou o produto final).

Básicamente hai:Básicamente hai:– Poda de formación Poda de formación – Poda de futificación.Poda de futificación.

En madeira de calidade, buscamos unha En madeira de calidade, buscamos unha tronza de 2,5m limpa. Para iso temos que tronza de 2,5m limpa. Para iso temos que cortar as pónlas non desexadas, antes que o cortar as pónlas non desexadas, antes que o diámetro da árbore acade 10 cm (para o diámetro da árbore acade 10 cm (para o desenrolo estes primeiros 10 cm non se desenrolo estes primeiros 10 cm non se aproveitan).aproveitan).

FORMACIÓNS VEXETATIVASFORMACIÓNS VEXETATIVAS Unha árbore mentres está a medrar non Unha árbore mentres está a medrar non

frutifica (ás veces con certa idade non da frutifica (ás veces con certa idade non da froito, pero pode ser por outros problemas). froito, pero pode ser por outros problemas). Por iso queremos a máxima medra no mínimo Por iso queremos a máxima medra no mínimo tempo, sacándolle rendemento rápidamente. tempo, sacándolle rendemento rápidamente.

Outra maneira para que me de froito axiña, é Outra maneira para que me de froito axiña, é poñerlle un patrón o máis enanizante, e podas poñerlle un patrón o máis enanizante, e podas de frutificación axeitadas. de frutificación axeitadas.

A poda faise cando é imprescindible (madeira A poda faise cando é imprescindible (madeira de alta calidade, estrutura determinada, de alta calidade, estrutura determinada, enfermidades, etc.).enfermidades, etc.).

SISTEMA DE EIXO CENTRALSISTEMA DE EIXO CENTRAL Deixar que o eixo dominante medre cara Deixar que o eixo dominante medre cara

arriba o máximo posible, eliminando a arriba o máximo posible, eliminando a competencia das ramas laterais das competencia das ramas laterais das últimas medras. Sistema válido para últimas medras. Sistema válido para froito e madeira.froito e madeira.

Empregaremos o sistema de eixo central Empregaremos o sistema de eixo central para darlle dominancia á árbore. Para para darlle dominancia á árbore. Para elo, son bos os patróns francos ou de elo, son bos os patróns francos ou de semente (procedentes da castaña, a noz, semente (procedentes da castaña, a noz, a cereixa,…), que dan moito vigor.a cereixa,…), que dan moito vigor.

SISTEMA DE EIXO CENTRALSISTEMA DE EIXO CENTRAL

AS PODASAS PODAS ¿Cándo se fai unha poda?:¿Cándo se fai unha poda?:

– En inverno, con saiva parada, repouso En inverno, con saiva parada, repouso vexetativo. Poda en seco. A poda máis vexetativo. Poda en seco. A poda máis común.común.

– No verán, con saiva en movimento, No verán, con saiva en movimento, actividade vexetativa. Poda en verde actividade vexetativa. Poda en verde (árbores xuvenís).(árbores xuvenís).

A poda faise de forma contínua sobre A poda faise de forma contínua sobre todo cando é xuvenil (neste fase, moi todo cando é xuvenil (neste fase, moi usual poda en verde).usual poda en verde).

PODAS SEGUNDO ÉPOCASPODAS SEGUNDO ÉPOCASCLASIFICACIÓN DAS PODAS POR ÉPOCAS

Novembro Decembro Xaneiro Febreiro Marzo Abril Maio Xuño Xullo Agosto Setembro Outubro

REPOUSO INVERNAL

ACTITUDE VEXETATIVA

CRECEMENTO PRIMAVEIRA

PARADA VERÁN CREC. OUTONO PARADA

PODA EN SECO DE INVERNO PODA EN VERDE (DE VERÁN)

DE CEDO DE INVERNO TARDÍA DE PRIMAVEIRA DE VERÁN“EN VERDE” (de outono)

Caída Desborre Caída folla xemas folla

AS PODASAS PODAS O momento idóneo da poda invernal é O momento idóneo da poda invernal é

cando a árbore vai comezar o cando a árbore vai comezar o movemento da saiva (mes de Marzo-movemento da saiva (mes de Marzo-Abril, no inicio da primaveira), Abril, no inicio da primaveira), dependendo do tempo, para que me dependendo do tempo, para que me cicatrice o corte corretamente.cicatrice o corte corretamente.

O carballo permite podalo no inverno, O carballo permite podalo no inverno, porque é unha especie moi rústica.porque é unha especie moi rústica.

Se eu quero agotar unha árbore, córtoa Se eu quero agotar unha árbore, córtoa en pleno verán para que me tire a savia.en pleno verán para que me tire a savia.

EFECTOS DA PODA POR EFECTOS DA PODA POR ÉPOCASÉPOCAS

EFECTOS DA PODA SEGUNDO ÉPOCAS

EFECTOS DA PODAPODAS DE INVERNO PODAS DE VERÁN

De cedo De inverno TardíaDe

primaveiraDe verán

De outono “en verde”

1.º Diminución de reservas

MENOR QUE EN VERÁN MAIOR QUE EN REPOUSO

Decrecente Mínima Crecente MáximaGrande:

compensadacon actividade

Decrecente

2.º Cicatrización de feridasPEOR QUE EN VERÁN MELLOR QUE EN REPOUSO

A peor Nula A mellor Moi boa Boa Moi boa3.º Danos por frío A peor Graves A menor Non hai problemas4.º Infeccións criptográmicas Graves - Graves Menores problemas

5.º Días disponibles Imprevisible - Imprevisible - - -

6.º Choros, “sangrado”Emisión de “goma” GRAVES MENOS

7.º Dificultade de apreciación Non hai problema Pouca Aumentada Grande

8.º Presenza de frores e froitos Non hai problema Frores Froitos Sen problema

RECOMENDACIÓNSPODAR

ESPECIES RÚSTICAS

NON PODAR EN ZONAS

FRÍAS

PODAR ESPECIES

DELICADAS

PODAS DE “CASTIGO”

-

PODAR ESPECIES DE

CICATRIZACIÓN DELICADA CON VEXETACIÓN

DIÁFANA

AS PODASAS PODAS No carballo podo empregar a No carballo podo empregar a

motoserra. Inda que me desgarra o motoserra. Inda que me desgarra o corte, non vou ter problema de corte, non vou ter problema de entrada de enfermidades, porque é entrada de enfermidades, porque é unha especie moi rústica.unha especie moi rústica.

No resto de frondosas (especialmente No resto de frondosas (especialmente en pónlas grosas), cortar inicialmente en pónlas grosas), cortar inicialmente coa motoserra a certa distancia para coa motoserra a certa distancia para liberar tensións. Rematar cun corte liberar tensións. Rematar cun corte fino (serruchos ou podadora).fino (serruchos ou podadora).

AS PODASAS PODAS É clave a inserción das ramas. Ángulos É clave a inserción das ramas. Ángulos

estreitos, agudos (<45º), crecementos estreitos, agudos (<45º), crecementos rápidos, dan lugar a vexetación. Ángulos rápidos, dan lugar a vexetación. Ángulos abertos, dan lugar a frutificación.abertos, dan lugar a frutificación.

Unha poda ben feita da lugar a unha boa Unha poda ben feita da lugar a unha boa cicatrización (en toda a circunferencia da cicatrización (en toda a circunferencia da rama). rama).

A poda ben feita + selvicultura + os A poda ben feita + selvicultura + os coñecementos, son a base para a coñecementos, son a base para a valorización das frondosas caducifolias.valorización das frondosas caducifolias.

AS PODASAS PODAS Cando a árbore é nova, aguanta calquer Cando a árbore é nova, aguanta calquer

poda. Cos anos, hai que ir afinando.poda. Cos anos, hai que ir afinando. A práctica, é a que me da ou me quita a A práctica, é a que me da ou me quita a

razón, porque non é unha ciencia exacta. razón, porque non é unha ciencia exacta. Imprescindible moverse ao redor da árbore, Imprescindible moverse ao redor da árbore,

mover a tixeira, a man, ver a constitución mover a tixeira, a man, ver a constitución de cada pé, etc.de cada pé, etc.

Acaban sendo técnicas de ciruxía que hai Acaban sendo técnicas de ciruxía que hai que praticar para chegar a facelas que praticar para chegar a facelas perfectas. perfectas.

Se quedan muñóns: poda mal feita, non vai Se quedan muñóns: poda mal feita, non vai brotar e non vai pechar o corte. brotar e non vai pechar o corte. Probablemente vai podrecer.Probablemente vai podrecer.

AS PODASAS PODAS O castiñeiro é moi delicado na poda.O castiñeiro é moi delicado na poda. Na inserción da rama co tronco fórmanse Na inserción da rama co tronco fórmanse

uns pregues que hai que respetar á hora uns pregues que hai que respetar á hora de facer a poda, imitando este sistema de facer a poda, imitando este sistema natural de pregues que fai a árbore. Estas natural de pregues que fai a árbore. Estas envolturas reforzan a unión da propia envolturas reforzan a unión da propia rama ao medrar.rama ao medrar.

Sempre que se poida evitar, non podar, ou Sempre que se poida evitar, non podar, ou facelo en estadíos xuvenís na medida do facelo en estadíos xuvenís na medida do posible.posible.