Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han...

download Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinado. Va Precedida Del Plano Del Puerto de Callao Antes Que El Mar Lo Inundase

of 241

Transcript of Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han...

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    1/241

    C

    OL

    E

    C

    CION D

    E

    LA

    S

    R

    E

    L

    A

    C

    I

    ON

    E

    S

    D

    E

    L

    OS

    MA

    S NOTA

    B

    L

    ES

    Q

    U

    E H

    A

    S

    UFR

    D

    O

    E

    X

    X

    Y QUE LA HAN

    X

    R

    R

    I

    N

    A

    D

    Q

    V

    A

    P

    R

    E

    C

    E

    D ID

    A D

    E

    L P

    L

    A

    N

    O

    E

    N

    V

    IB

    B

    S

    Q

    U E IE

    E

    :M

    E

    R

    JM

    N

    U

    N I

    &

    SE

    I

    '

    m

    M

    M

    M

    Y

    D E U

    N

    R

    E

    L

    O

    J

    A

    S

    TR

    O

    N

    O

    M

    I

    C

    O

    D

    E

    C O

    L

    E

    C T

    A

    D A

    S Y A

    R R

    E

    G L A

    D A

    S

    PO R EL COR ONEL DEC

    A BA

    LLER

    A

    D

    E

    EJ

    R

    C

    ITO

    m

    i a

    m

    c

    l i

    a

    s

    (

    3

    5

    11

    6

    3

    0

    1

    G .

    LH

    M

    -

    E

    86

    3

    T IPO GR

    A

    F I

    A D

    E A

    U

    R

    E

    LI

    O

    A L

    F A

    R

    O

    C

    a l

    l

    e

    6

    d

    l

    a U

    D

    I

    U

    H

    (

    n

    t

    e

    s

    B

    a

    q

    u

    i

    j

    a

    u

    u

    )

    N

    O

    3

    1

    7

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    2/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    3/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    4/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    5/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    6/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    7/241

    RE

    S

    ;

    A

    SIA

    DE

    T

    E

    M

    E

    L

    C

    R

    E

    S

    D

    E L

    A

    TIE

    R

    R

    A

    ,

    SE

    C

    R

    E

    T

    O

    M

    R A

    V ILL

    O

    S

    O

    D

    E

    LA

    N

    A

    T

    U

    R

    A

    LE

    Z

    A

    D

    E

    SCU

    B

    IE

    RT

    O

    Y

    H

    AL

    L

    A

    D

    W

    e

    i

    j

    u

    a n

    d

    fi

    a

    t

    i

    e

    n

    e

    c

    d

    a

    ,

    SOS

    TITUTO DE LA

    C

    TEDR

    A

    DE PR IMA

    DEM

    A

    TEM

    TIC

    A

    S

    DE ES

    TA R EA L UNIVER S IDA D DES

    A

    N

    M

    R

    C

    O

    S

    DE LAC

    IU

    DA D

    DE LIMA.

    C

    O

    N

    LICENC IA DE

    L

    O

    S

    S

    U

    PER IOR ESEn

    Li

    me

    n

    1

    aI

    mre

    nt

    a

    An

    t

    ue

    r

    p

    i

    a

    n

    a

    q

    ue

    e

    s

    t

    en

    l

    a

    Ca

    l

    l

    eRealdl

    P

    a

    l

    a

    c

    i

    o

    A

    O

    D

    E

    1

    7

    2

    5

    .

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    8/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    9/241

    L

    u

    p

    r

    e

    d

    c

    c

    i

    ondl da,

    yhora,

    q

    ue

    h a

    dtembla r lu tierra

    ,

    e

    s

    d

    fi

    c

    u lt

    o

    s

    sim

    ,

    p

    o

    r

    c uan

    to

    c

    o

    n c

    u

    rre

    n

    p

    a ra es te efect

    o

    ,

    d

    s

    c

    a

    u

    s

    a

    s

    p

    rin c ip

    a le s unm

    ism tie

    m

    p

    o

    ,

    c

    uya c om

    b

    i

    n

    a c

    i

    o

    n

    es im

    p

    e

    n

    etrable a l es c ru tin io hum

    n

    o

    ;

    l

    a

    un

    a

    .

    e

    s

    aqu ellam

    te

    ria c

    o

    p

    ia,

    d

    e

    xha

    la c io

    n e

    s

    ,

    q

    u e

    s

    e fo rm,e

    n

    l

    o

    m

    s

    c nc

    a

    v

    o d

    la,s

    egun

    d, re

    gio

    n d

    l

    a tierra,

    c u

    y

    a

    p

    a

    rte c on v

    e

    x

    a

    d

    is

    ta

    S

    ie

    te

    es

    ta

    d

    s

    d

    n

    u

    es

    tro s

    p

    ies;

    la

    o trae

    s

    e

    l influjo dlo

    s

    Plane

    ta s

    ,

    q

    ue

    e

    s

    to s c

    o

    n

    s

    u

    s R

    s

    p

    e

    c tos,

    a

    s

    i c om re

    m

    e

    v

    e

    n

    l

    o s e

    lemn

    to

    s

    y c au

    s

    a

    n l

    a s temp

    e

    s

    tads,

    c

    o

    n

    m

    u

    e

    v

    e

    n tambie

    n

    l

    a

    m

    te

    ria,d

    q

    u

    e

    p

    ro c edn lo s

    tem

    blore s.

    Y a

    c erc ad

    es to,

    in

    v e

    s

    tigan

    d

    c

    o

    n

    e

    s

    tu

    d

    io

    s

    o

    d

    s

    v

    eloyfa tiga

    ,

    p

    o

    r l

    o

    s

    e

    fec

    to

    s

    l

    a s

    c

    a u s a

    s

    ,

    e

    l

    s

    ec

    re

    to

    m ra v illo s o,

    q

    u

    e

    p

    o

    r rep

    e

    tids

    O

    bs

    e

    rva

    c

    io

    n es

    p

    ro

    p

    ia

    s

    h

    ed

    s

    c u

    bierto yha llades

    ,

    q

    u

    e

    S

    ie

    m

    p

    req

    ue h a

    te

    m

    blad

    l

    a,

    tie

    rra

    e

    n L imu yen o tra s

    p

    a rte

    s

    ,

    h

    a,

    S

    id

    e

    n

    l

    a s

    d

    c

    e h ora

    s

    y vein tey cua tro minu t

    o

    s

    ,

    q

    ue

    n

    ues

    tro

    re

    lo

    j a

    s

    tro

    n

    m

    ic

    o s

    e

    a le;

    y no en la s o tras d

    c

    e

    ho

    ra

    s

    yve

    in

    te

    y c

    u

    a

    tro

    m

    inu to sres ta n tes

    d

    l

    d

    a c

    rc

    u

    lo

    lu

    n

    a

    r,

    c

    o

    m

    s

    e

    rec o

    n

    o

    c e

    d

    la

    s

    O bs erv a c ion es dlo s Te

    m

    blo

    res

    gran

    d

    s

    yp

    e

    que

    o

    s

    ,

    q

    u

    e

    s

    e

    an

    o

    tar

    n

    a l

    fi

    n

    d

    es

    ta o

    bra

    .

    Y s

    i

    l

    o

    s T

    e

    m

    blo

    r

    es

    q

    u

    e

    hubiere en el a od

    1

    7

    2

    6 c

    o

    n

    v

    i

    n

    i

    e

    r

    e

    n c o

    n

    l

    a s

    h o

    ra

    s

    q

    ue

    n

    ues tro reloj a stron mic o

    s e

    a

    la

    ,

    ju

    zgo

    p

    ru

    d

    n

    te

    ,

    lec to

    r,

    s e habr c on s egu idlac a

    lific

    a

    c

    io

    n

    ,

    y c

    e

    r tidm

    br

    e

    d

    lms

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    10/241

    H

    a

    d

    m

    ira

    ble s

    e

    c

    retodla n a tura leza,

    en tan

    to

    s s

    i

    g

    l

    o

    s

    i

    g

    n

    o

    a

    d

    ,

    y c

    o

    n l un bene

    fi

    io

    u n

    i

    v ers a

    lp

    a

    ra

    l

    o s

    Ke

    y

    n e s yPr

    o

    v

    in

    c

    ia s dEurop

    a

    ,

    A

    s ia,

    A

    fric

    a

    y A

    m

    ric a

    ,

    q

    ue

    p

    a

    d

    c

    en

    e l e

    s

    p

    a

    n to s o s ubs idio dte

    mblo

    r

    e

    s

    ,

    p

    o

    r

    la qu ietudy so s iego c on

    q

    u

    e

    s

    e

    p

    o

    d

    ra v iv ir en a quella sd

    c

    e ho ra sy v

    e

    in te y c

    ua tro

    min uto sq

    u

    e

    n

    o

    tie

    m

    bla la

    tie

    rra;

    d

    l

    o

    c

    u a l te

    ndrs

    ingula r co

    m

    p

    lac

    e

    n

    c

    ia

    ,

    p

    o

    r

    l

    o

    '

    mu c h o

    q

    u

    e

    d

    s e

    o

    s

    e

    rv

    irala Rep

    blic a c o

    n

    ms

    tiles

    o

    bs e

    qu

    io

    s

    ,

    yalai

    n

    g

    e

    n io s

    s

    i

    m ydc ta a s tronoma

    ,

    lus

    tre

    y e

    s

    p

    lendr dl

    a n obil s im c ien c ia dlas

    Ma te

    m

    a

    tic a

    s

    ,

    c o

    n

    o

    tro s n uev

    o

    s

    p

    ro

    blems,

    q

    u

    e

    m

    s

    l

    a

    e

    x

    a

    lte

    n

    ya

    p

    l 'a udn

    .

    Y por que s ed

    m

    s a s

    e

    n

    s

    o

    ,

    a

    e

    s te pro

    d

    igio s o s ec reto v em

    s

    o

    tro sd

    s

    ,

    n

    o mn

    o

    s

    a

    d

    irables

    ,

    q

    u

    e se e

    s

    p

    e

    r

    im

    n

    t

    a

    n

    d

    s

    d

    l

    a a

    n tig

    dd

    n

    l

    a

    s

    mis

    ms

    d

    c

    e

    ho

    ra s

    y v ein

    te yc

    u

    a tro min u to

    s

    ,

    q

    u

    e

    n

    u

    e

    s

    tro

    re

    loj a

    s

    tro

    n o

    m

    c o s e

    a la :el

    u

    n

    o e

    s

    ,

    q

    u

    e todc

    ria turaq

    u

    e m

    u

    e

    re

    d

    m e

    rte

    n

    a tu

    ra les

    p

    ira,

    y

    a

    c

    aba e l

    ltima

    lie

    n

    t

    o

    d

    l

    a v

    id

    ,

    e

    n

    e

    s ta sdc ehora s y

    v

    e in te y c

    u

    a

    tro

    m

    in u

    to

    s

    ,

    y n u

    n

    c

    a

    en

    la

    s

    o tra s

    d

    c e hora s y vein te y cua trom

    inuto s res tan tes

    d

    l

    d

    a

    ,

    c

    rc

    ulo lun a r,

    c

    o

    m

    l

    o

    r

    efie

    re

    A

    ris

    tt

    e

    le

    s

    ,

    Plin io

    ,

    Ped

    roA

    p

    on

    i

    en s e y otro sm

    c

    ho

    s

    ;

    yp

    o

    r

    e

    s

    ta c

    a

    u s a

    e s

    ta

    m ient i l y m

    y

    ne

    c

    e

    s

    a

    rio n

    u

    e

    s tro

    re

    lo

    jp

    a

    ra lo s

    M

    dic os

    es

    p

    i

    r

    it

    ua

    l

    es

    ,

    q

    u

    e ayudn a bien

    m

    o

    rira

    l

    o

    s

    e

    n

    f

    erms . E lo tro s ec reto

    ,

    q

    u

    e

    t a

    n

    t

    o

    a

    diran l

    o

    s

    ho

    m

    bre

    s

    ,

    e

    s

    e

    l

    c

    o

    ntin

    uo flujo y re

    flujo

    dl

    m

    r

    ,

    c

    o

    n

    igua

    l rdn

    d

    s

    e is

    ho

    ra s

    yd

    c

    e

    m

    in

    u

    to

    s

    e

    n

    c

    a

    d

    u

    n

    o

    , y s

    ie

    m

    pre

    q

    u

    e s

    e

    ha

    c e

    e

    ld

    la

    s

    d

    s

    m

    nguan te se

    s

    en

    la

    s

    d

    c

    e

    ho

    ra

    s y v

    e

    in te ycu a tr

    o

    min uto sq

    ue nu

    es

    tro re

    lo

    j s

    e

    a

    la

    ;

    y s e

    gun n ue

    s tra

    s

    o

    h

    s

    e

    rv

    a

    c

    i

    o

    n

    e

    s

    (

    c a

    s

    o

    ra

    ro

    )

    ,

    p

    a

    re

    c e

    q

    u

    e e

    l te

    mblo

    r agu a rd,

    q

    u

    e e

    l

    m

    r

    s

    e re

    tireds

    u

    s ma

    r

    g

    e

    n

    e

    s

    p

    la

    ya s

    ,

    a

    b

    rien

    d

    l

    e

    e

    l

    c

    a

    min oq

    u

    e o

    c

    u

    p

    a

    c

    on

    s

    u

    s a

    gu

    a s

    e

    n la

    s

    e

    n

    tra

    a

    s

    (

    l

    e

    l

    a

    p

    rimra regio

    n

    d

    la

    tie

    rra

    ,

    p

    a

    ra

    s a

    lira

    ha c

    e

    r s

    u

    efec tohac ia n o s otr

    o

    s

    ,

    c

    o

    n

    fu

    r

    i

    o

    s o

    y e

    s

    p

    a

    n

    to

    s

    o

    e

    s tru

    e

    n

    d

    :v

    e

    m

    s

    tam

    bien,

    e

    n

    a lgun o s terrem

    to s gra nd

    s

    ,

    q

    u

    e

    h

    a habid

    e

    l e s tra o rd

    in a rio efe c

    to

    d

    v

    e

    rs

    e

    re

    tir

    a

    d

    e

    l Ma r

    un

    a

    l

    o

    g

    u

    a yms

    ,

    d

    d

    n

    ds e ee

    l

    i

    g

    e

    l

    a e s

    p

    e

    c

    ia

    l con

    exion,

    q

    ue

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    11/241

    tie

    n

    e

    n

    lo s

    T

    em

    blo

    res d

    l

    a

    tierra,

    c on

    l

    a

    s

    c re c ien tes,

    y

    mn

    gu

    a

    n

    tes

    dl

    m

    r

    ;

    p

    ue

    s

    c

    o

    m

    s e m

    n ifies ta en n ues tra sO b

    s

    e

    rv

    a

    c

    io

    n es

    ,

    s

    o

    lo

    tie

    m

    bla la

    tierra en la mnguan tedlm

    r

    ,

    yn

    o

    en

    l

    a s

    o

    tra

    s

    1

    2 hora s y24 min uto s dla c rec

    ie

    n

    te . Y

    e

    n

    s

    um

    ,

    dl

    o

    tra

    ta

    d

    ha

    s

    ta a

    qu se s a c a

    ,

    q

    u

    e

    en la

    s

    1

    2

    ho

    ra s

    y24

    m

    n

    u to sq

    u

    e

    n u

    es tro reloj se a la,

    I

    n

    en

    g

    u

    a

    el mr

    ,

    e

    s

    p

    ira

    la

    c

    ria

    tura,

    y

    tiembla la tierra,

    y

    a

    l c o

    n

    tra

    rio e

    n

    l

    a

    s

    o

    tra

    s

    1

    2 ho ra s y24 min u tos res ta n tesdld

    a

    ,

    c

    rc

    u

    lo

    lu

    n

    a

    r,

    c

    rec e elmr,

    n o e

    s

    p

    ira la c ria tura,

    n

    i tiembla la

    tierra sT

    a l

    V

    ez h

    a a

    c o

    n

    tec

    id

    y a c ontec era,

    q

    u

    edS

    p

    u

    e

    s

    d

    '

    u

    n

    gra

    n

    te

    rrem

    to

    ,

    tie

    m

    ble

    la

    tie

    rra

    a to

    d

    s hora s,

    e

    n

    la s 2

    4

    d

    u

    n

    o m

    s

    d

    a

    s

    , y en tonc es prec is am

    n te a lgun os

    d

    e

    s

    to

    s

    tem

    blo

    re

    s

    ,

    q

    u

    e

    re

    p

    ite

    n

    (

    q

    u

    e

    s

    iemp

    re suelen s erp

    e

    q

    ue o

    s

    )

    a c a

    e

    c e

    r

    n

    n

    o

    s

    o

    lo

    e

    n

    la s

    1

    2 ho ra s,

    q

    u

    e n

    u

    e

    s tro

    re

    lo

    j s

    e

    a

    la

    ,

    S

    in

    o

    ta

    m

    bie

    n e

    n

    l

    a s

    o

    tra s 12 hora s,

    y24 In iu n

    to

    s

    res

    ta

    n

    tes

    d

    ld

    a

    ,

    c

    rc

    u lo lun a r;

    S

    ln

    q

    u

    e

    p

    o

    r

    e

    s

    t

    e

    s

    ea

    in

    c

    ie

    rto

    n

    u

    e

    s

    tro

    m

    ra v

    illo

    s

    o

    s

    ec

    re

    toy

    obse

    rv

    a c ion es

    ;

    p

    o

    r

    c

    u

    a

    n to

    u

    n

    gra

    n

    te

    rre

    mtodes

    to s,

    q

    u

    e

    a n tec ed(

    e

    l

    c

    u

    a l

    y

    a

    v

    e

    m

    s e

    n n

    u

    es tra s obs erva c iones , qu e s iem

    pre h a a c a sc

    i

    d

    en

    l

    a s

    ho

    ra

    s

    q

    ue

    n

    u

    e

    s tro reloj s

    e

    a la)

    es

    un

    e

    s

    trem

    irre

    gu

    la

    rdla n a

    tu

    ra

    le

    za,

    q

    u

    e c o

    n

    a

    quel gra

    n m

    v

    im

    t

    o

    ,

    q

    u

    e

    h

    a

    c

    a

    u

    s a

    d

    e

    n

    l

    a tie

    rra,

    abre

    a lg

    u

    n

    a

    s c

    o

    n

    c

    a

    v

    i

    d

    -

    d

    s

    ,

    (

    r

    e

    t

    i

    r

    a

    n

    d

    s

    e

    e

    l mr c o

    n

    es

    trao

    rdinar

    ia

    d

    is

    tanc

    iac o

    m

    y

    a

    s e

    dijo)

    y ha

    s

    ta

    q

    u

    e c o

    n re

    p

    e

    tid

    s

    flu

    jos

    yre

    fl

    u

    j

    o

    s

    s e

    c ierran aquellas

    c

    o

    n c a

    v

    idds

    ,

    a

    guje

    ro

    s

    ,

    e

    s

    taf

    r

    e

    c

    u

    e

    n

    a

    te

    m

    n

    te

    s

    a

    lie

    n

    d

    p

    o

    r

    e

    llo

    s

    ,

    l

    a

    m

    te

    ria

    d

    q

    u

    e

    proc e

    d

    e

    l

    tem

    blor .Y

    juzg

    o

    q

    u

    e

    s

    i

    se

    hic ies

    e

    o

    bs e

    rv

    a c

    io

    n

    e

    n ta le

    s

    a

    c

    a

    ec imien to s,

    q

    u

    e

    l

    a

    myor

    p

    a rte

    d

    l

    os

    te

    mloresp

    e

    a

    quenesq

    u

    e rep

    iten ds

    p

    u

    e

    s

    dl

    g

    ra

    nd

    ,

    q

    u

    e a

    n

    te

    c

    ed

    ,

    a c a e

    c ern n a tura lmnte e

    n

    la s

    ho

    ra

    s

    q

    u

    e

    n u

    e

    s

    tro

    re

    lo

    js

    e

    a la,

    yp

    o

    c

    o

    s

    en

    l

    a

    s o

    tra

    s

    1

    2 ho

    ra s

    re

    s

    tan

    tesd

    l

    d

    a

    ,

    c rc u lo luna r,

    yp

    a ra es

    t

    e

    ,

    e

    s

    efic

    a

    z conv e

    n

    c

    im

    ie

    n

    to

    l

    o

    q

    uedic e el hi s toriadrAn ton

    iodHe

    rre

    r

    a en l

    a

    De

    c

    a

    d

    V . Libro X pagina 293, a un sin haberteni

    d

    l

    u

    z

    d

    n

    u

    e

    s

    tro

    s

    e

    c reto y ob

    s

    erv

    a

    c

    ione

    s

    ,

    yd

    ice

    a s

    i:

    L

    a

    c

    a

    u

    s

    a

    p

    or

    q

    ue

    2

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    12/241

  • 7/26/2019 Terremotos. Coleccion de Las Relaciones de Los Mas Notables Que Ha Sufrido Esta Capital y Que La Han Arruinad

    13/241

    o

    H

    a

    o

    B

    o

    :

    N

    o

    0

    9

    9

    5

    8

    O

    n

    o

    O

    S

    E

    n

    :

    A

    C

    W

    H

    H

    H

    H

    L

    a

    m

    os

    com

    a

    s

    o

    c

    :

    m

    c

    s

    :

    o

    C

    C

    O O

    n

    o

    H

    C

    .

    H

    G

    Z

    H

    O

    .

    g

    e

    o

    o

    :

    M

    :

    m

    :

    D

    H

    H

    H

    u .

    w

    n

    1 H e

    s

    C

    2

    9

    O

    H

    n

    o

    o

    a

    q

    a

    n

    H

    s

    p

    q

    p

    oo

    H

    o

    p

    oo

    m

    M

    3

    d

    m

    o

    H

    w

    w

    m

    i

    O

    H

    a

    H

    u

    1

    H

    H

    m

    o

    H

    o

    A

    :

    Hm

    o

    o

    o

    o

    o

    w

    c

    .

    q

    m

    o

    _

    c

    m

    N

    o

    a

    a

    s

    a

    5

    a

    H

    G

    H

    L

    3

    o

    a

    c

    o

    m

    a

    moz

    o

    s

    :

    8

    3

    0

    3

    m

    :

    o

    c

    z

    o

    m

    o

    :

    O

    o

    n

    c

    O

    H

    o

    o

    m

    _

    C

    a

    o

    m

    O

    o

    E

    w

    w

    c

    o

    e

    o

    u

    .

    O

    O

    H

    C

    W

    H

    H

    H

    z

    s

    o

    z

    m

    z

    m

    :