Tópicos literarios na poesía galega
-
Upload
raquelairag -
Category
Education
-
view
281 -
download
9
Transcript of Tópicos literarios na poesía galega
10 TÓPICOS
LITERARIOS
NA
POESÍA
GALEGA
QUE É UN TÓPICO LITERARIO?
Definición
Temas ou motivos comúns utilizados polos escritores ó longo da historia da literatura.
Etimoloxía
Do gr. TOPOI 'lugar'
Orixe
Literatura grega e latina, fundamentalmente.
BEATUS ILLE
Tópico renacentista que exalta a vida no campo, allea á cidade e afastada das ambicións do mundo. En latín significa 'ditoso aquel que...'
O fortunatos nimium...!
Ben ditoso é o labrego que se podavaler en si, sin traballar no alleo;que ten pra dar ós fallos unha coda;un peso pra gastar; gado de seu.
Terras onde coller, si axuda a sorte,o maínzo a fartar, trigo e patacas;e bos estrumes pra meter na cortee bos regalos pra mante-las vacas
E unha casilla, en pedra pedrexada;grande a lareira, para que a roladade nenos queipa ó rente do remol.
Con seu hórreo na eira, e seu alboio.Ancho o curral. Ventás de cara ó sol...Ques esto ten ¿para que quer máis choio?
X. Crecente Vega. Codeseira (1933)
—Meniña, ti a máis fermosaque a luz do sol alumbrara;ti a estrela da mañanciña que en puras tintas se baña;ti a frol das froridas cumbres,ti a ninfa das frescas augas,ti como folla do lirio branca, pura e contristada
Rosalía de Castro: Cantares gallegos (1963).
DESCRIPTIO PUELLAE
Locución latina que significa 'descrición da dama'. Consiste na plasmación do ideal da beleza feminina.
APROVEITA O DÍA!,
VIVE A VIDA!
GOZA DO PRESENTE!
Francisco Añón. Poesía galegas (1966)
COLLIGE, VIRGO, ROSASEste tópico incita a gozar da mocidade antes de que o
tempo e a vellez a mirren.
Literalmente significa: Colle, moza, as rosas!
Eduardo Pondal. Queixume dos pinos (1886)
UBI SUNT? - ONDE ESTÁN?
Tempo do corazón, cheo de aves cantoras,¿ónde foi a canción que cantaban as horas?¿Ónde está aquela angueira i aquelas esperanzas?Tempo de sementeira, ¿ónde están as labranzas?
Alciprestes, rosales, ceo maino de abril,a chuvia nos cristales tocaba o tamboril.Un tempo asosegado dormía na mañá,un tempo namorado, vestido de mazá.
A tarde arrecendía a gromos e carqueixas,o reiseñol decía no mencer tristes queixas.O can topenexaba deitado rente ao lume,o vento refugaba con doce mansedume.
Un mesto neboeiro pousábase na aldea,de noite polo outeiro pasaba a estadea.¿Ónde aquela mañá, ónde aquela surrisa?¿Ónde aquela campá que vagaba na brisa?
Tempo de corazón mollado de saudade,¿ónde foi a emoción da nosa mocedade?
C. Emilio Ferreiro. Longa noite de pedra (1962).
Con este tópico téntase salientar a fugacidade da vida, a intrascendencia dos bens materiais e o poder destrutor da morte.
AMOR POST MORTEM
O AMOR PERDURA DESPOIS DA MORTE
Na outra banda
Na outra banda dixéronmeos vellos vanse convertindo en arbresvellos tamén sin follas na cara do solagardando sin saber o quémudos.
Pro súpetamente un arbre calisquersinte rubir dentro del a seiva dun soñobeira da morte xa pro aíndamorno como o leite da nai.
O soño vai rubindo polas veas do arbreunha vida enteira que pasaAta facerse paxaro nunha ponlaUn paxaro que recorda, canta e vaisedenantes de que todos os arbres morran.
Si eu me fago arbre vello na outra banda do ríoe me toca ser arbre que recorda e soñaben segura podes estar de que soñarei contigocos teus ollos grises como a albae coa túa sorrisacoa que se vestiron os beizos das roseirasnos días máis felices.
Álvaro Cunqueiro. Herba aquí ou acolá (1980).
R. Cabanillas. Vento mareiro (1915)
ITER VITAE
O CAMIÑO COMO VIDA
RESPICE FINEM
Morte cruel, esa tredora mañade roubar de non cato á humana vidacon que ollos á podeche ver compridana santa REINA que oge perde España?
Se aquel rancor que te carcome e lañache tiña á mao para matar ergida,non deras noutra parte esa feridadonde nô fora á lástima tamaña?
Non se torçera aquel fatal costumey á ley que yguala do morrer na sorte,os altos Reis, co os baijos labradores?
Terrible en fin é teu poder, ó Morte,pois diante de ti Reis, e señoresson néboa, sombra, poo, son bento e fume.
Pedro Vázquez de Neyra
Este tópico presenta o carácter igualatorio da muerte que non fai distincións e espera a todos por igual.
OMNIA MORS AEQUAT (A morte igualadora)
A PRINCESA ROIBA...
Reza un merlo no soutofrorido de cereixosrelixioso ofertorioduns místicos amores.Pasa un vento de bicosque vai buscando beixos, como enxame de abellasque vai buscando frores.
Fío a fío debulla súa madeixa a fontebarbullando chorosao verso lexendariodo Paxe do Casteloaforcado na Pontee da Reina encantadano Pazo solitario.
LOCUS AMOENUS = lugar ameno
Nas follas dos salgueirospelexas e chilidos.Un trasno luxuriosoestala en gargalladas ollando, sobre o espellodas augas, os despidos corpos, cristal e neve, dun fato de driadas.
Nos cálices das rosashai comunión de orballo. Mentras no rexio alcázarxunto ó baleiro trono por ela espera a Corte, á sombra dun carballotexe a Princesa roibaun encaixe de Ensono.
R. Cabanillas. Vento Mareiro (1915)
Un locus amoenus é un lugar ideal e propicio para o goce polo seu confort e beleza. Nel abunda a vexetación, a auga, as flores, os paxaros...
Celso Emilio Ferreiro. Longa noite de pedra (1962).
FUGIT IRREPARABILE TEMPUS
(O tempo pasa irremediablemente)
Locución latina que fai fincapé no carácter
irrecuperable do tempo vivido e na condición fugaz
da vida humana.