BUSTURIKO UDAL ERAIKINEN

ERABILERA ADOSTEKO

PARTE HARTZE PROZESUAREN

TXOSTENA

2

3

AURKIBIDEA

0. Sarrera……………………………………………………………………………3 or.

1. 1.go fasea: diagnosia eta diagnosiaren ondorioak………………………..…6 or.

1.1. Elkarrizketen eduki nagusia…………………………………………….7 or.

1.2. Inkesten emaitzen laburpena………………………………………….13 or.

2. Bigarren fasea: parte hartze prozesua……………………………………….21 or.

2.1. Eztabaida tailerretako eduki nagusiak eta ondorioak……………….21 or.

2.2. Elkarteekin egindako bileratik ateratako edukiak eta ondorioak…..25 or.

3. Prozesuan zehar adostutako irizpideak eta proposamenak……………….29 or.

4. Gomendioak eta ondorioak…………………………………………………….31 or.

5. Prozesuaren balorazioa………………………………………………………..33 or.

5.1. Prozesuaren balorazioa………………………………………………..33 or.

5.2. Parte hartzearen ikuspegitik…………………………………………...34 or.

5.3. Udalaren eta dinamizazioaren inguruko balorazioa…………………36 or.

Eranskinak……………………………………………………………………….37 or.

4

0. Sarrera

Eskuetan dugun dokumentu hau, Busturiako herrian burutu den Udal eraikinen

erabileraren inguruko parte hartze prozesuaren azken txostena dugu. Bertan,

prozesu osoan zehar jaso diren ekarpen, eduki eta erabaki guztiak jaso dira atalez

atal.

Prozesuan helburu orokor hauek bilatu nahi izan ditugu:

o Busturiko herrian parte-hartze prozesu bat martxan jartzea.

o Herriko erabakiak parte-hartze prozesu baten bidez hartzea.

o Herriko eraikin publikoen erabileraren inguruan herritarrei galdetzea.

o Herriko eraikin publikoen inguruan dauden behar sozialei irtenbidea ematea.

Horretarako, prozesuaren jasotzaileak Busturiko herritarrak, Busturiko eragile sozialak (elkarteak,…) eta Busturiko udaleko eragileak (eragile teknikoak eta politikoak) izan dira, eta prozesuaren momentu ezberdinetan integratzen saiatu gara.

Prozesua diagnostiko batekin hasi genuen. Lehen fase honetan udal eraikinei

dagokionez biztanleen eta udalaren beharrak eta nahiak zeintzuk ziren jakin nahi

genuen, herrian dauden elkarte eta herri mugimenduak identifikatu eta prozesuan

inplikatzeko asmoarekin. Horretarako, 8 elkarrizketa burutu ziren elkarte

ezberdinekin, eta etxez etxe banatu zen inkesta bat ere egin genuen.

Lehen fase honi diagnosiaren aurkezpen publiko batekin eman genion amaiera, eta

aurkezpen hori bera erabili genuen bigarren fasean sartzeko, herrian eztabaida

irekitzeko garaiari, alegia.

Bigarren etapa honetan, herritarren iritzi eta eztabaida-guneak ireki ditugu.

Horretarako, eztabaida tailerrak jarri genituen martxan, eta adostasunak bilatzeko

behar beste saio egiteko asmoa genuen. Bi eztabaida tailer nahikoak izan ziren Udal

eraikinen inguruko irizpideak eta proposamenak adosteko, eta beraz, hirugarren bat

egiteko aukera izan genuen elkarteekin bakarrik. Elkarteekin bilera bat egitearen

helburua argia zen, Udal eraikinen erabiltzaile nagusiak elkarteak direnez gaur egun,

herritarrekin adostutako irizpide eta proposamenak beraiekin kontrastatu nahi izan

ziren, eta bide batez, beraien beharrak eta proposamenak gertuagotik ezagutzeko

aukera izan.

Irizpide, proposamen eta ekarpen guztiak txosten honetan biltzen saiatu gara. Lan

honekin, Bizkaiko Urtxintxa Eskolak Busturiako herrian burutu duen prozesuarekin

bukatzeko txosten honen eta prozesuaren ondorioak herriratzea eta prozesuaren

balorazioa egitea besterik ez baitzaigu geratzen.

5

Hurrengo orrian agertzen zaigun taularen bitartez, ikusi ahal izango dugu

prozesuaren epeak zeintzuk izan diren, eta gutxi gora behera zein egunetan burutu

diren saioak.

PROZESUAREN KRONOGRAMA

ASTEAK

Api 30- Mai 6

Mai 7- Mai 13

Mai 14- Mai 20

Mai 21- Mai 27

Mai 28- Eka 3

Eka 4- Eka 10

Eka 11- Eka17

Eka 18- Eka 24

Eka 25- Uzt 1

Uzt 19 Ira 20 + 27

Inkestaren egitura amaitu

Prozesuaren logoa sortu Inkestaren maketazioa

Inkesta zabaldu

Inkestaren datuen azterketa

Elkarrizketak

Elkarrizketen azterketa

Prozesuaren zabalpenerako euskarriak sortzea

Emaitzak publiko egin

Parte hartze prozesuaren lehen bilera

Parte hartze prozesuaren jarraipena (2-4 bilera)

7

1. Diagnosia eta bere ondorioak

Busturiako Udal eraikinen erabileraren inguruko prozesu hau hasi ahal izateko, ezinbestekoa zen diagnosi txiki bat egitea herriaren errealitatea zein zen ezagutzeko. Edozein parte hartze prozesurekin hasteko ezinbesteko pausua izanik, Busturiko errealitatearen diagnostiko parte-hartzaile bat burutu dugu udal eraikinen erabileraren inguruan. Azterketa honen ardatzak herrian eta parte-hartzean oinarritu dira: herritarren, eragileen eta udalaren beharrak eta nahiak zeintzuk diren jakin behar genuen, herrian dauden elkarte eta herri mugimenduak identifikatu eta prozesuan inplikatzeko.

Lanketa fase honetan helburu hauek bilatu ditugu:

- Busturiko udal eraikin publikoak identifikatzea eta ezagutzea.

- Eragile desberdinek (elkarteak, politikariak, teknikariak eta antolatu gabe dauden herritarrak) eraikinen inguruan dituzten nahiak eta beharrak jasotzea.

- Herritarrek (antolatu ez daudenak batez ere) herriko udal eraikinen erabileraren eta banaketaren inguruan duten iritzia jasotzea.

- Udalak prozesuan izango duen konpromisoa eta parte-hartzea nola ulertzen duen zehaztea.

Helburu hauek lortzeko ondorengo ekintzak proposatu eta burutu ditugu:

- Busturiko udal eraikin publikoen zerrenda egin da: egoera; nork, zergatik eta zertarako erabiltzen dituen gaur egun; ze erabilera eman nahi zaion; ze eskaera dauden; erabilpen ordutegiak,…

- Udalak bere beharrak eta konpromisoa zehaztu ditu: Parte-hartze prozesuan erabakigai izango genituen eraikinak eta kanpoan geratu zirenak zergatik aukeratu ziren azaldu zuen lehen ekimen publikoan. Horretaz gain, prozesuan hartzen diren erabakiak errespetatzeko konpromisoa ere agertu zuen.

- Eragile desberdinekin (elkarteak, politikariak eta antolatu gabe dauden herritarrak) bilerak/elkarizketak egin dira, eraikinen inguruan dituzten beharrak jasotzeko.

- Herri guztiaren iritzia jasotzeko galdeketak pasa eta jaso dira.

- Behin informazioa jasota eta diagnostikoa eginda dagoela, emaitzak Busturiko herriari aurkeztu zaizkio.

8

INKESTA ETA ELKARRIZKETEN EMAITZAK:

Busturiko Udal eraikinen erabileraren inguruko parte hartze prozesuaren baitan,

egoeraren diagnostiko bat egitea hobetsi zen lehen fase batean. Elkarte, eragile eta

herritarren errealitatea ezagutzeko ezinbesteko pausua dugu honakoa, eta Busturin

Udal eraikinen inguruan bizi den egoeraren argazki bat egiten laguntzen gaitu.

Diagnosi hau burutzeko, bi bide ezberdin erabili ditugu: alde batetik, herriko zenbait

eragilerekin elkarrizketak egin ditugu, izan ere, elkarte hauek baitira Udal eraikinen

erabiltzaile nagusiak. Beste alde batetik, hamar galderaz osatutako inkesta bat

banatu da etxez etxe, nahi izan duen herritar orok gaiaren inguruan bere iritzia

helarazteko aukera zabalduz.

Ondoko txosten honetan, elkarrizketetan jaso dugun eduki garrantzitsuenak biltzen

ditugu, ideia nagusien ondoren, egindako elkarrizketa guztien laburpenak azaltzen

direlarik. Horretaz gain, jaso diren inkesta guztien laburpena ere gehitu dugu,

herritarrek betetako 33 galdetegien edukia hain zuzen.

Diagnosi xume hau, parte hartze prozesu honen lehen fasea besterik ez da. Honekin

amaitu ondoren, Udal eraikinen erabileraren inguruan eztabaidatzeko unea iritsiko da

elkarte eta herritar guztiekin.

1.1. Elkarrizketen eduki nagusia:

Busturiko elkarteen zerrendatik abiatuz, kontaktazio lan bat burutu da elkarte

guztiekin. Hogei elkarte inguruko zerrenda batetik abiatuta, zazpi elkarterekin

elkarrizketatzeko aukera izan dugu. Elkarrizketatu ditugun elkarteetan aniztasuna

mantentzen saiatu gara, elkartearen helburu eta funtzioak, adin taldeak, etab.

kontuan hartuz. Aipatutako elkarteak honakoak izan dira:

- Busturi Kirol Taldea

- Irrintzi Alai dantza taldea

- Busturiko Gazte Asanblada

- Eguzki Begira

- Goitibeherak inertzia kirolen elkartea

- Hirugarren adinekoen elkartea

- Jose Mª Uzelai eskolako Guraso Elkartea

Hauetaz gain, Lugarri Kultur Elkartearekin eta Sokatira taldearekin ere kontaktatu

genuen. Baina lehenak elkarte bezala dagoeneko ez daukala bizitzarik erantzun

zuen, eta bigarrenarekin hitzordua adosteko zailtasunak medio, elkarrizketa ez egitea

erabaki zen.

9

Elkarrizketa hauek burutzen ari ginela, eta aurrerago ikusi ahal izango dugun

moduan, Gizarte Etxearen inguruan kezka ugari azaldu ziren, gazteek erabiltzen

duten lokal horren inguruan eztabaida sortu izan delako herrian. Hori dela eta,

Gizarte Etxeko gazteekin biltzea ere erabaki genuen, gai honen inguruan beren

ikuspuntua jasotzea ere interesgarria izango zelakoan.

Beraz, zortzi izan dira burutu ditugun elkarrizketak. Elkarte edo talde bakoitzarekin

bildu garen guztietan, egitura bertsuko gidoi bat mantentzen saiatu gara, ondoren

datuak eta informazioa kudeatzeko erraztasunak izateko. Hala ere, kasu batzuetan

elkarrizketak egiteko izan dugun denbora eskasa dela eta, eduki batzuetan gutxiago

sakontzeko aukera izan dugu. Talde guztiei lau bloketan bereizi ditzakegun galderak

burutu dizkiegu:

- Elkartearen sorrera, helburuak-funtzioak eta elkarrizketatuaren bilakaera

- Herriko Kultur mugimenduaren egoera eta elkarteak gainontzeko eragileekin

duen harremana

- Eragilearen egoera lokalen erabilerari dagokionez, bere beharrak, eta

gainontzeko elkarteen beharrak

- Udalaren jokaera gai honekiko: zein izan da bere jokaera eta zer egin beharko

luke.

Ondorengo lerroetan, elkarrizketa guztien laburpen bat biltzen dugu eduki

garrantzitsuenekin. Eranskinetan berriz, elkarrizketa bakoitzaren txostena daukagu.

1.1.1. Herriko kultur mugimenduaren egoera, eta elkarte bakoitzak besteekin

duen harremana:

Herriko kultur mugimenduaren inguruan dagoen iritzia nahiko antzerakoa izan da,

baina harremanen inguruan galdetzerakoan, elkarte bakoitzak lotura batzuk azaldu

ditu.

Hirugarren adinekoen elkarteak, Eguzki Begirak, Gazte Asanbladak, Goitibehera

taldeak zein Guraso Elkarteak herrian antolatzen diren ekintzen aniztasuna goraipatu

dute. Urte osoan zehar antolatzen dira ekintzak Busturiko auzo ezberdinetan, nahiz

eta zenbaiten iritziz ez izan adin guztientzat antolatuak edo prestatuak, aukera

handiak eskaintzen dituela uste dute herri txiki bat izateko. Elkarrizketatu diren

elkarteek ere ekintza ugari antolatzen dituztela aipatu beharra dago, talde bakoitzak

bere zereginekin loturik dagoen, baina herritar orori zabaldua den jarduerak

antolatzen dituelarik: sukalki lehiaketak, euskararen eguna, jaiak, dantza emanaldiak,

hirugarren adinekoekin irteerak…

10

Hala ere, zenbait elkarrizketaturen iritziz, Busturik erregistratuak dauden elkarte

guztiek ez dute herriko kultur mugimenduan askorik laguntzen. Eguzki Begira

Elkartearen esanetan, elkarte batzuk behar konkretu batzuk asetzeko besterik ez

daude, ehiza elkartea esaterako, eta beste elkarte batzuk diru-laguntzak jasotzeko

besterik ez omen daude erregistratuak. Gazte Asanbladaren elkarrizketan ere

aipatzen da egoera hau, eta baita Guraso Elkartearekin egindakoan ere. Gizarte

Etxeko gazteek diotenez, beste zenbait elkarterekin gertatzen den moduan, ez dago

gazteen aldeko/inguruko ekintzak antolatzeko eskaerarik herrian, eta antolatzen

dituzten ekintzak askotan beraientzat besterik ez omen dira izaten, beraiek bakarrik

joaten dira. Sexualitate tailerraren adibidea jartzen dute, beraien ustetan Busturiko

gazteek ez zeukaten tailer horrekiko interes berezirik, hau da, gazte asanbladak zer

antolatzeagatik antolatu zuen hori, eta horregatik azaldu ziren bilera-tailerrera 6-7

pertsona, gazte asanbladakoak bakarrik. Adibide horrekin azaldu nahi izan zutena

zen elkarte batzuk ekintzak antolatzeko behar artifizial bat sortzen dutela.

Herriko bizitzarentzat lan handia egiten duten elkarteen izenak ere aipatu dira,

gehien azpimarratu dena, Irrintzi Alai dantza taldea izan delarik. Goitibehera

elkarteko lehendakariaren ustetan adibidez, herritar guztiek nolabaiteko lotura dutela

talde honekiko azpimarratzen du: gaztetan dantza taldean ibilitakoa izanagatik,

seme-alabak bertan ibiltzen direlako, lagunak-koadrilakoak ibiltzen direlako, etab.

Horretaz gain, beste elkarte batzuek antolatzen dituzten jarduerak ere ez dituzte

gutxiesten, besteak beste Guraso elkarteak antolatzen dituen Euskararen eguna,

edota jaietan elkarte ezberdinen artean antolatzen diren hainbat ekintza. Azkenik,

elkarrizketa batean baina gehiagotan aipatu da Gazte Asanbladaren sorrera eta

antolatzen hasi diren ekintza berriak.

Jarduera ezberdinak antolatzearekin batera elkarteen arteko harremanak sortzen

dira, lankidetza eta elkarlan bide ezberdinak sortzen direlarik. Elkarte batzuek

harreman gutxi dituzte gainontzeko elkarteekin, beste batzuek berriz gehiago. Horien

adibide dugu, esaterako Hirugarren Adinekoen Elkartea, izan ere, elkarte honen

jarduera adin talde konkretu bati bideratutako lana izaki, gainontzeko elkarteekin

elkarlan gutxi dutela esan zuten elkarrizketan, eta ondorioz, gainontzekoekin

harreman gutxi dutela. Beste alde batetik berriz, adibide ugari ditugu: goitibehera

taldeak txirrindulari taldearen laguntzarekin antolatzen ditu bere ekintzak, ondoren

txirrindulari taldeak antolatutakoan laguntzen dutelarik. Gazte asanbladaren kasuan

adibidez, herriko eragile batzuekin lan egiteaz gain, Busturialdeko beste gazte

asanbladekin ere badute harremana.

Harremanen gaiarekin jarraituz, aipatzekoa da Gazte Asanblada eta Gizarte Etxeko

gazteen artean sortu den giro nahasia. Gizarte Etxean ibiltzen diren gazteek Gazte

Asanbladarekin duten kezka azaleratzen dute. Lehenik eta behin, argi uzten dute

lagunak eta ezagunak direla guztiak, eta gazte asanbladako batzuk gizarte etxean

11

ere ibiltzen direla. Baina, ez dituzte konpartitzen gazte asanbladaren beharrak.

Aipatutakoaz gain, uste dute gazte asanbladak Udalaren laguntza eta ‘respaldoa’

izan duela hasiera hasieratik (Bilduren programan ere azaltzen omen zen), Udalak

saiakera berezia egin du gazte asanblada sortzearren eta erraztasun guztiak jarri

dizkiete. Horrek beraiekiko ‘efecto rebote’ izan duela kexatzen dira, gazte asanbladak

indarra hartzea beraien kontra bilakatu baitaiteke lokalaren kudeaketari dagokionean.

1.1.2. Udal Azpiegiturak: beharrak

Atal honetan, elkarte edo herritar bezala Udalaren azpiegiturarik erabiltzen ote duten

galdegin zaie. Erabiltzekotan, zein erabiltzen duten, zein baldintzatan dagoen, zein

erabilera ematen dioten, etab. galdetu dugu.

Horretaz gain, erabiltzen dituzten lokal hauek ez dituztela beraien nahiak asetzen

ikusita, beren eskaerengatik ere galdetu diegu: daukatenaz gain ea beste zerbait

eskatu dieten Udalari, zein erantzun jaso duten eta lokalik ez badute zein den

beraien beharra eta eskaera.

Azkenik, gainontzeko elkarteen errealitatearen inguruan ere hitz egin dugu atal

honetan. Busturia herri txikia izanik, beste elkarteen gora beherak ezagutzen dituzten

jakin nahi izan dugu.

Atal honetan, elkarrizketatu dugun elkarte bakoitza banan bana aipatuko dugu,

bakoitzaren beharrak espezifikoak eta bereziak direlako.

Hirugarren Adineko Elkartearen hasiz, aipatzekoa da Udalak ‘zeditutako’ lokal baten

erabiltzaileak direla 2000. urtetik. Lokal hau pribatua da, Udalak kontratu bat egin

zuen jabeekin eta alokairua ordaintzeaz arduratzen da. Baldintza nahiko onak dituen

lokala izan arren, txikia geratu zaiela dio elkarrizketatuak. Ordenagailuko ikastaroak

direla eta egoitza osoa ordenagailuz betea dago, eta gainontzeko ekintzetarako ez

daukate tokirik. Ekintza batzuk egoitzatik kanpo egiten dituzte (gimnasia

Aingerubiden), espazio kontuagatik. Gune handiago bat behar dutela aldarrikatzen

dute, nahiz eta ez duten zehazten zein izango litzaken leku egokia.

Busturiko Kirol taldeko lehendakari eta laguntzailearen aburuz, lokal edo ekipamendu

berriak edo gehiago baino, daukatenaren baldintzak hobetzea da beraientzat

lehentasuna. Haur eta gazte asko ibiltzen diren gune bat dela aipatzen dute, eta hori

dela eta, instalazio egoki batzuen beharra aldarrikatzen dute. Izan ere, dutxak,

aldagelak… dauden lokala egoera oso txarrean dago: aldageletako baldosak erorita

edo erortzear daude, dutxa batzuetatik ura irteten da, epailearen aldagelak oso

egoera txarrean daude… Egoera horretan dagoen lokal batean haurrak eta

gaztetxoak izatea arriskutsua dela diote. Hau nahikoa izango ez balitz, espazio

12

arazoekin elkartu zaie egoera hau, asko izanik, ekipamendua txikia geratu zaielarik.

Futbol zelaien araudiak agintzen duenez, aldagelek futbol zelaitik 10 metrotara egon

behar dute gehienez, eta hori dela eta, elkarrizketatuen esanetan, beraiek behar

duten lokal eta ekipamendua gaur egun erabiltzen duten hori da. Baina bertan

inbertsio bat egitea ezinbestekoa dela uste dute. Daukaten hori konponduta

moldatuko liratekeela diote, espazioz justu egon arren, garrantzitsuena lokal horren

baldintzak hobetzea dela.

Elkarrizketatutakoen artean Eguzki Begira elkarte gastronomikoa ere kontuan hartu

behar dugu. Elkarte honek duen beharra nahiko espezifikoa dela esan daiteke, izan

ere, urtetan izan duten lokala erabiltzeko aukera galdu dute, eta egun, lokalik gabe

daramatzate hiru hilabete. Elkarrizketatuen ustez, gero eta denbora gehiago egon

lokalik gabe gero eta behar gutxiago sentituko du herriak elkartearekiko, elkarterik

gabe ohituko dira, eta beraien iritziz, galera handia izango litzateke hori. Azkenean,

herriko lagun koadrilak elkartzeko, lagun artean bazkariak zein afariak egiteko aukera

ematen zuen, eta gaur egun, ez dago halako espaziorik Busturin. Momentuz Nesken

Eskolan dute materiala gordea, eta lokal berri baten bila dabiltza, beraiek obra egin,

lizentzia guztiak prestatu/ordaindu eta alokairua ordaintzeko prest egongo

liratekeelarik, hau da, erabiliko luketen lokala Udalarena izan arren ere, errenta bat

ordainduko luketela azpimarratzen dute, azken finean, erabilera pribatuko elkarte bat

delako.

Gazte Asanbladak ere eman zigun bere beharren berri. Momentu honetan Axpe

auzoko Aingerubide kultur etxean biltzen dira, eta beraien materiala ere bertan jasoa

dute. Kultur etxe bat den unean, beste hainbat ekintza eta jarduera ere antolatzen

dira, beste elkarte batzuek erabiltzen dute eta honek beraien jarduna baldintzatzen

duela edo baldintzatu dezakeela aipatzen dute. Etorkizunari begira jarrita, beraiek

gestionatuko duten gune aske bat lortzea dute helburu. Beraien ekintzak eta

gainontzekoenak koordinatzeko zailtasunak ikusten dituzte, eta horregatik, beraien

espazio propioa aldarrikatzen dute, gazteen beharrak asetuko dituen gune

autogestionatu bat.

Goitibehera elkarteak ez du lokalik Busturin, eta momentuz behintzat, ez daukatela

beharrik aipatzen dute. Taldeak duen materiala ganbera batean gordetzen dute

kutxa batzuetan eta bilerak, Gernikan egiten dituzte normalean, bestela Matxinada

elkartearen egoitza erabiltzen dute. Modu honetan ondo moldatzen direla aipatzen

dute eta hortik abiatuz ez dutela lokalik behar. Horretaz gain, lokalak egun nahiko

gaizki kudeatzen direla uste du, inongo baldintzarik gabe ari dira erabiltzen, eta

irizpide eta baldintza batzuk jartzea oso beharrezkoa iruditzen zaio. Espero du

prozesu honetatik halako zeozer atera daitekela, lokalak izateko gutxieneko baldintza

eta irizpideak.

13

Lokalik ez duen beste bat Guraso Elkartea dugu. Lehenago eskolako jantokia

zegoen gelan biltzen dira beraien bilerak egiteko. Elkarteak duen materiala berriz,

Altamirako kultur etxean dago, gela batean kaxetan gordea. Uste dute elkarte bezala

ez dutela lokal propio baten beharrik, bilerak egiteko besterik ez bailukete erabiliko,

eta materiala nonbait gordetzeko aukera izatearekin nahikoa dute. Hala ere, guraso

moduan, eskakizun eta behar batzuk dituztela aipatzen dute. Egungo liburutegia oso

txikia geratu da, eta arrazoi horrengatik, duela gutxi arte jantokia izan den gela haur

eta umeentzat egokitutako gela izatea eskatzen dute, liburutegi eta kultur etxearen

zerbitzuaren luzapen baten moduan, kontratazio berririk egiteko beharrik gabe.

Udal azpiegituren erabilerarekin gora beherak izan dituen elkarteetako bat Irrintzi Alai

dantza taldea dugu. Nesken eskolan lan egiten dute egun, aspaldian bertan egon

direlarik. Duela lau urte Aingerubidera joan ziren, eta bertan klaseak ematen saiatu

arren, lehenagoko tokira bueltatzea erabaki zuten, ez baitzituen baldintza egokiak

betetzen. Nesken eskolak 4 pisu ditu, eta pisu bakoitzean gela handi bat. Gela

horietako bi erabiltzen ditu gaur egun dantza taldeak, eta dantzako klaseak emateaz

gain, beraien material eta tresna guztiak bertan jasoak dauzkate. Beste bi pisuetan,

batean korreos-en egoitza dago, eta bestean Eguzki Begira elkarteak bere gauzak

ditu gordeta lokal berri bat aurkitzen duten bitartean. Orain dauden modua

gutxienekoa dela diote elkarrizketatuek, hau da, beraien oinarri oinarrizko beharrak

modu honetan asetuak daudela.

Azken elkarrizketa Gizarte Etxea erabiltzen duten gazteei eginikoa dugu. Lokalaren

funtzioa eta helburua argi daukate zein den: gazteak biltzeko gune bat izatea, elkar

ezagutzeko gune bat, aisialdirako gunea. Azken finean, koadrila bakoitza bere lokal

propioan egon beharrean adin ezberdinetako eta koadrila ezberdinetako gazteak

elkartzeko gune bat moduan ikusten dute, herriko gazte guztientzat irekia dagoelarik.

Beraien iritziz, elkarte askok lokala daukate urtean ‘bi bilera eta ekintza bat egiteko’.

Baldintza hori baldin bada, beraiek prest azaltzen dira elkarte moduan antolatu eta

paperak egiteko lehenik, eta urtean bi ekintza antolatzeko (edo behar adina ekintza).

1.1.3. Udalaren kudeaketa

Elkarrizketen azken atalean, Udalak orain arte gai honen inguruan izan duen

jarreragatik galdetu dugu. Udalak izan duen jarreraz gain, momentuz egin duen

lanagatik ere bai, eta berau baloratzeko eskatu diegu. Horretaz gain, Udalak egin

beharko lukeenaz ere galdegin da, hemendik aurrera izan beharreko jarreraren

inguruan.

Elkarte guztiek azalarazi duten kezka edo ondorioetako bat izan da Udalak orain arte

ez duela ezer egin Udal azpiegituren erabilera zaintzeko edo jarraipen bat emateko.

14

Goitibehera taldearen elkarrizketan aipatzen dena ere esan beharra dago puntu

honetan, hau da, Udalak gauza bat ondo egin duela, dituen lokalak hutsik egon

beharrean herriko eragile ezberdinen esku uztea bakoitzaren beharretarako.

Baina beste alde batetik, lokal horien inguruko zaintza eta kudeaketa falta egon da.

Beste elkarte batzuen iritziarekin batera, ezinbestekoa ikusten da orokorrean

baldintza eta irizpide batzuk markatzea erabilera eta banaketarako. Horretaz gain,

askotan aipatu den beste ideia bat izan da lokal horien erabileraren betikotasuna,

hau da, lokal batek momentu edo garai batean bizitza handia izanik, horretarako

lokal edo azpiegitura bat izatea beharrezkoa da. Baina elkarte horrek inolako

mugimendurik ez badauka urte batzuen buruan, Udalaren azpiegitura horren

erabilera ere aldatu beharko litzatekeela uste da, behar handiagoa izan dezaken

beste elkarte bati bidea utziaz. Hau guztia lantzea, arautzea eta adostea Udalaren

lana izan behar duela uste dute orokorrean, eta kanpoko dinamizatzaile batzuen

laguntzaz, parte hartze prozesu baten bidez elkarte eta herritarrekin batera

erabakitzea modu positiboan hartu dute.

Elkarte bakoitzak Udalarekin zuzenean izandako harremanei dagokionez berriz,

elkarte bakoitzaren errealitatea ezberdina dela esan genezake. Elkarte batzuk

harreman gutxi dute, beste batzuk harreman nahiko txarrak izan dituzte edo ez dira

gustura geratu Udalaren aldetik jasotako erantzunekin, eta azken batzuen kasuan

berriz, Udalaren jarrera baikorra eta lagungarria izan dela aipatu daiteke.

1.2. Inkesten emaitzen laburpena

33 elkarrizketa jaso dira guztira, honako datuen arabera banatu ditzakegu: ADINA: 18-35 urte artean: 8 35-50 urte artean: 17 50-65 urte artean: 7 SEXUA: Emakumeak: 14 Gizonak: 19 AUZOA : Altamira: 5 Axpe: 21 San Kristobal: 7 1. Elkarteren bateko kide zara? a. Bai, elkarte bateko kide naiz. 18 Zein?

Lugarri Kultur Elkartea (2)

Eguzki Begira

Guraso Elkartea(4)

15

Harri Berri (2)

Busturiko Gazte Asanblada

Mujeres en Acción

Ezker Abertzalea

Matxinada Elkartea

Atxurkulu

Irrintzi Alai b. Ez. 15 2. Busturiako Udalak dituen eraikin eta lokalak ezagutzen dituzu?

a. Ez, ez ditut ezagutzen. 0

b. Bai, batzuk behintzat bai 25

c. Bai, guztiak ezagutzen ditut. 8

3. Nork erabiltzen dituen ba al dakizu? Nork kudeatzen ditu? a. Bai, badakit nork erabiltzen dituen 6 b. Bai, batzuk badakit nork erabiltzen dituen baina beste batzuk ez. 25 c. Badakit zeintzuk diren lokalak baina ez dakit nork erabiltzen dituen 2

4. Egokia iruditzen al zaizu erabilera hau? a. Ez zait egokia iruditzen erabilera hau. 2 b. Lokal eta guneen erabilera egokia iruditzen zait, baina lokal gehiago behar ditugu 4 c. Batzuen kasuan bai, beste batzuen kasuan ez. 23 d. Bai, erabilera egokia dela uste dut. 2

Egokia iruditzen al zaizu erabilera hau? Zergatik?

Pribatizazio kutsua du

Ezagutzen ditudanak behintzat erabilera egokia dute. Agian gazteentzako lokal bat egokia izango

litzateke, gazte iraultzaile eta ekintzaileak beraien ekimenak aurrera ateratzeko eta gazteen parte

hartzea bultzatzeko.

1. Hay jóvenes que tienen local sin pagar y no hacen nada para el pueblo. 2. No hay ludoteca

para los niños

Aingerubidek probetxu handia deko eta ziurasko etekin handiagoa atera ahal zaio, jende

gehiagok aprobetxatu dezan; gehiago zabaldu!

1. Por ejemplo las duchas de las pistas de tenis, no se tiene acceso. 2. También como siempre

los locales para la juventud de Busturia, siempre están los privilegiados de Axpe con el 'gizar', y

los de Altamira y San Cristóbal sin nada

Hay colectivos que podrían compartir local para las actividades que realizan (reuniones, charlas,

cursos…) Se podría gestionar de tal forma que se jjjjj los locales o se lo jjjj por dias. Hay otros

colectivos (p.e. niños hasta 4-5 años) que no disponen de ningún local o ludoteca

Batzuk okupatuak egon arren erabilera gutxi ematen zaie

Herriko nerabeek(12-18 urte) ez dutelako leku bat (gizarte etxe bat) batzartzeko. Axpen betidanik

egon da horretarako leku bat (gizarte etxea) eta orain nagusiago direnek baino ez dute

erabiltzen, nerabeak kanpoan geldituz

Poca claridad en el uso del Gizarte-etxea, Matadero. No sabemos quienes lo usan

16

Erregulatu eta arautu beharra dau, ze batzuk pribatizazio kutsua dute

Uste dut loka batzuei (ezagutzen ditudanen artean, behintzat) erabilera hobea eman ahal

diegula. Aingerubide, esaterako.

Somos muchos grupos de diferentes barrios, para satisfacer a tanta demanda

Ez dagoelako argi eta publiko denen erabilera tokiak eta orduak, batzuk isilpean erabiltzen dute.

Beste batzuk ez dute erabilera egokia

1. Inecesidad en algunos casos: matadero por parte del BKT. 2. Exclusividad e injustificación en

otros casos: el gaztetxe de Axpe es un fumetxe donde no hay gazteas y 'Atzurkulu' cuenta con

un local para hacer 'jamadas'…por? 3. Campo de futbol para hacer negocio y los txabales

busturianos no pueden pisar el campo.

Gazteon kasuan, eta gazte telde dexente egoteagatik, bakoitzak bere gunea edukitzea

komenigarria litzateke, jakinda gainera lokal bat baina gehiago dagoela erabili gabe

les falta inclusividad, integración, comunicación de actividades

Gizarte etxean gazte batzuk lokal propio dute txoko moduan herrirako ezer ekarri barik.

Mataderoa askoz hobeto erabili ahal da. KZ gunea eta Aingerubideko ordenagailuak modu batez

bateratu behar dira publikoak hobeto erabiltzeko. Correos zerbitzua ezin da galdu. Gazte

Asanbladak bere lokal propioa behar du

Udaletxe aurrean gazti batzuk lokal bat daukie ta drogatan dabiz.

Batzuk txoko bezala erabiltzen direlako.

Talde batzuk lokalak hartu eta eurenak izango balira bezala erabiltzen dabelako, eta beste talde

batzuk aukera hori barik utzita

Adibidez, gure auzoko gazteek (14 urtetik…) ez daukatelako non egon. Gizarte etxea norentzat

izan da betidanik?

Norberan kagadan responsabilidadie norberak hartun bideuz, eta ez enpresa bat kontrateu popie

salbetako! Ze tristie dan…

Hay cosas mas importantes que la política y la maquinaria del Ayuntamiento no hay porqué

repartirla en tantos locales, eso sin contar la 'mierda' que hay en algunos de ellos

Yo utilizo el gizartetxe y creo que se le da un uso adecuado, nos permite juntarnos a la juventud

de Busturia y conocernos más unos a otros. Es un lugar que tenemos de ocio y tiempo libre,

puesto que al ser un pueblo pequeño, no tenemos más sitios de reunión y este local nos da lo

que necesitamos

Kudeaketa eta erabilera batera joan behar dutelako helburu argiak daudelarik

Orain arte ez delako egin ikerketa serio bat ikusteko zeintzuk diren herritarren beharrak eta parte

hartze prozesurik zabaldu

5. Ezagutzen al duzu lokala behar duen eta ez daukan elkarte edo eragilerik herrian?

a. Ez dakit, ez ditut talde guztien beharrak ezagutzen 12

b. Uste dut lokala behar duten elkarte guztiek badaukatela 1

c. Bai, badaude lokalik ez daukaten eta behar duten elkarteak. Zeintzuk dira elkarte hauek? 20

17

Ezagutzen duzu lokala behar duen eta ez daukan elkarterik?

Txikiak

Eguzki Begira

BGA baina benetan erabilera egoki bat emateko

BGA

Gazteentzako leku bat agian

No creo que guraso elkartea necesite local para un uso continuo

pero si el colectivo de niños hasta los 6 años

BGA

BGA

Menores de 15 años no disponen de local, y no pueden entrar al

gizartetxea, ya que lo usan mayores de 30 años!

Eguzki Begira eta ZainDezagun Urdaibai

No en una asociacion como tal, pero los padres y niños de Axpe

que todo el invierno sufren las incidencias meteorológicas en el

pórtico de la iglesia

Guraso elkarteak umeen erabilerarako. Udala artxiborako.

Batzarrak egiteko tokia elkarte askorentzako. Gazteak

Jóvenes (de verdad) en los barrios. Txirrindulari

BGA, eta entzun dudanez guraso batzuei gustatuko litzaieke

umeentzat txoko bat edukitzea

BGA, eta beste edonori eman baino lehen kontrol publikoa ziurtatu

behar da, 'txokoak' ez sortzeko, esaterako guraso elkartea

Guraso elkarteko jendea sarritan kejatu da eskolatik urtenda

umeak, neguan ez daukela nun egon

Baina gazteak? (14 urtetik…)

Batzuk

6. Ezagutzen duzu Udalak herriko lokalen inguruan egiten duen kudeaketa? a. Bai.10 b. Ez 17 c. Ez dakit. 4 7. Orokorrean, uste dut herriko lokalen inguruan Udalak orain arte egin duen kudeaketa egokia izan dela

a. Bai, gestioa egokia izan da 2

b. Bai, ahal duena egin du baina badaude hobetzeko zenbait arlo 12

c. Ez, Udalaren aldetik borondatea egon den arren, gabeziak eta arazoak daude 13

d. Ez, Udalak orain arte ez dio erantzunik eman herriko elkarte eta eragileen beharrei 3 Erantzun gabe utzitakoak: 3

18

8. Udalaren kudeaketan zein akats egon direla iruditzen zaizu?

Udalaren kudeaketan zein akats egon direla iruditzen zaizu?

Programazio falta eta erabilera eskasa

Kudeaketarik ez dela egon uste dut baina ez dakit seguru. Kas batzuetan

behintzat momentuan hartutako (edo hartu gabeko) erabakiak izan direla

uste dut, planifikazio, kriterio, eta beraz, benetako kudeaketa barik

Agian herritarrei Udalak dituen lokalen berri ematea egokia litzateke, denen

artean hauen erabilpena erabakitzeko, bai funtzionamenduan daudenak eta

baita hutsik daudenak ere

No ha echado a la cuadrilla que está delante del ayto

Benetako beharrizana duten taldeei erantzuten saiatu behar da. Jakin

beharko da 'benetako beharrizana'

Talde guztion beharrizanei ez erantzutea

Ez dutela bereiztu gazteen beharrizanik. Gauza bat da elkarteak sortzea eta

beste bat adin konkretu bateko gazteentzat leku bat egotea

Olvido de los menores de 15 años y asociaciones juveniles. No es entendible

que el Gizarte Etxea este frecuentado por gente de 35 años y los de 15

estén fuera

Publifikatzea falta eta lokalak konpartidu egin behar dira, denen artean

No ha dado facilidades para utilizar el local de Aingerubide. Aquí hay

muchos grupos y además no existe un encargado del local que se

responsabilice de la apertura y cierre del local

Ez du erabilera kontrolatzen, ordutegia, giltzak, funtzio zehatzak

Exclusividad, innecesidad, injustificación y desinformación por parte del ayto

ante algunas asociaciones (futbol, atzukulu…)

Tramite eta denbora gehiego agian, baina ez dut uste hori Udal honen arazo

konkretua denik. Normala ei da, beharrezkoa den baina burokrazia gehiago

dago orokorrean.

No conozco la expresión de su gestión

Diru faltagatik, eta herriko eragileen konpromezu faltagatik ezin da ziurtatu

hainbat zerbitzu publiko, ludoteka esaterako. Auzolana oinarrian egon behar

da, erabilpen publiko eta zabala ziurtatuz. Ez da egon lokal faltagatik bere

jarduera egin ez dauen elkarterik.

Gazti hoiek ez bidaltzea

Batzutan iskanbilak ez egoteko gauzak uzten dira pasatzen

Udalak soluzionau beharreko problemak beste batzueri emon

No me llega en este espacio, pero confío en el nuevo.

No realizar ninguna gestión y en este momento intenta realizar una gestión,

que es inadecuada, para compensar lo poco que han hecho hasta ahora

Helburu jakinen menpeko estrategia baten gabezia

Beste enpresa bateri eman Udalaren lokalen antolatzeko ardura

19

Herriko lokalen inguruan proiektu ezberdinak lantzeko aukerarik ez direla

egon

9. Udalaren kudeaketan zer dagoela hobetzeko uste duzu?

Udalaren kudeaketan zer uste duzu daoela hobetzeko?

Asko, parte hartzea

Kriterioak behar den moduan definitzen, planifikazioa,

helburuak…Lehenengo eta behin beharrak aztertu eta gero,

helburuak finkatu beharko lirateke: gazteek lokala behar dute?

Udalak dirua behar du? Nagusiek?

Aurreko udalarekin alde handia nabari da eta uste dut kudeaketa

egokia egiten ari direla. Eurrera!

Aprovechar los locales sin uso

Eukitzea zer den…?? Eta zeintzuk diren hori neurtzeko baremoak

(ez da erraza)

Deberían establecer prioridades y revisarlas cada cierto tiempo.

Para los grupos que no necesitan los locales de continuo, se podría

establecer un sistema de reserva, al estilo de las pistas de tenis

(p.e. aunque no tenga mucho que ver)

Behin lokala talderen baten esku utzita, honen jarraipena egitea,

erabilera egokia ematen zaion egiaztatzeko

Bereiztu elkarteak eta adinak. Ez daukate zertan elkarte bat sortu

behar beharrizanak aseturik edukitzeko

Claridad en el uso de los locales municipales, que cualquiera

pueda tener acceso a los edificios locales

Katalogatu eta arautu behar dira, eta mantendu behar dira,

programa baten barne

Convertir el local de Aingerubide como la casa de cultura de

Altamira para cuando el que lo desee pueda utilizar el local sin

tener los padres que responsabilizarse de otros niños que acuden

solos

Gazteentzako lokala. Gurasoentzako tokia umeekin egoteko.

Artxiboa udalarentzat. Batzar publikoak egiteko ordutegia…

Informarse de la gestion de algunas asociaciones, en especial del

Busturia FT. Muchas asociaciones necesitan locales solo para

reuniones. No exclusividad.

Ez dut sakonki ezagutzen iritzia eman ahal izateko, baina berria

den udal eraketa honen esfortzu eta egin nahi zateko gogoak

nabariak dira.

20

Más interacción con los habitantes, más credibilidad, nuevas

maneras de comunicación más allá de la política y la simple gestión

Altamirako kultur etxean arduradunak zabarkeriaz mantentzen du

lokala: informazio materialak zaindu barik, kartelak txarto ipinita,

dena hankaz gora dago. Berdin dautsa zer itxura daukon denak,

eta berari gauza bat interesatzen ez zaionean txarto informatzen

du, kritikak egiten dauz.

Kultur etxearen gestiñoa

Jentearen beharrizanak kontuan hartu

Euki behar dala kontuan momentukoa (behar doguna, eskatzen

dana…)

Berak hartzie responsabilidadie

Esto lo teneis que proponer vosotros o que lo pida el que lo

necesite, pero locales y casas cerradas con la necesidad que hay,

no está bien.

Esan behar du zenbat talde dauden eta zer lantzen duten

Creo que el punto de vista del Ayto es incorrecto y considero que

intentan arreglarlo de la noche a la mañana y de malas maneras

Erabiltzaileen parte hartzea eta autokudeaketa. Zereginen

eskaintza

Herriko udalak konpondu behar dituela herriko arazoak, eta ez

beste batzuei ordainduz kargatu.

Parte hartzea

10. Zeintzuk izan beharko lirateke lokalak erabiltzeko irizpideak? Zeren arabera erabili beharko lirateke lokalak? Aukera hauen artean hautatu nahi dituzun guztiak

a. Urtean zehar kalera begira antolatutako ekintza kopuruaren arabera, hau da, herriarentzat antolatzen duen eskaintzaren arabera 19 b. Urtean zehar eskaintzen dituzten zerbitzu edo ekitaldien arabera (ikastaroak, hitzaldiak…) 19 c. Taldea osatzen duten partaide kopuruaren arabera. 7 d. Auzoetako lokal eta ekipamenduak auzoetako elkarte edo eragileentzat izan beharko lukete. 7 e. Elkarte batzuk beraien jarduna txikia denez, lokala konpartitu beharko lukete guztiek lokal bat izateko aukera izan dezagun. 14 f. Alor konkretu bat lantzen duten elkarteak lokal edo auzo batean egon beharko lukete. 8 g. Besterik:/

Irizpideak? Besterik:

Lokalak erabiltzeko ez da zertan elkarte bateko kide izan behar.

Norbanakoak ere erabili dezake ensaiatzeko, marrazten joateko,

eta abar, aberastasun ekonomikorako ez den bitartean

21

Según la necesidad social y lo que aporten al pueblo

Habría que conjugar las necesidades de cada grupo con las

actividades que realizan y se reflejan en el pueblo/barrio. También

habría que valorar si todas las actividades y sus necesidades

tienen que ser soportadas por el ayto.

Danetik apur bat, kasu bakoitza aztertu beharko litzateke

Uste dut egoeraren arabera egin behar dela. Ez daukat informazio

nahikoa esateko zeintzuk diren irizpide egokiak. Besteen beharrak

ezagutzea beharrezkoa da.

Herriko beharrizan guztiei erantzuna eman

El sentido común, el que cumpla con las normas…

Eskaintzen dituzten zerbitzuetaz aparte, herritarrak batu edota

lotzen dituzten jende eta taldeentzat

Integración, inclusividad, nuevas posibilidades de gestionar toda

actividad, diluir el poder minimalista y jerárquica, y abrir otras

posibilidades ante eventos nuevos que se avecinan

Herriko batzordeetan parte hartzea, Busturiko jendeak osatzea,

herriko bizitzan parte hartzea, dituzten baliabide eta beharrak,

udalaren ahalmena

Umiek, ta gazti guztientzako

No creo que importe ni el numero ni el barrio, Busturia es Busturia

y es de todos

Creo que el gizartetxe tiene una buena gestión y una buena

función

Aukeratzeko irizpide guztiak kuantitatiboak dira (Zenbat partaide,

zenbat ekintza…) bestelakoak hartu beharko lirateke kontuan

(hizkuntza, genero ikuspegia…)

Beste irizpide batzuk kontuan hartu behar dira, euskara, kultura,

eta abar.

22

2. Bigarren fasea: parte hartze prozesua

2012ko uztailan hasi ginen parte hartze prozesuarekin. Ekainaren 28an egindako

aurkezpen publikoan azaldu genituen bigarren atal honen nondik norakoak, eta

uztailaren 19an hasi ginen lehen eztabaida tailerrarekin. Kurtso berriaren

hasierarekin eman genion jarraipena eta irailaren 20an egin genuen bigarren

eztabaida tailerra. Herritarrekin egin beharreko lanak amaituta, irailaren 27an egin

genuen elkarteekin bilera, eta ordutik, email bidezko harremana mantentzen

jarraitzen dugu elkarteekin, beraien beharrak zehaztasunez ezagutzeko

helburuarekin.

Bigarren fase honetarako zehaztu genituen helburu zehatzak honakoak izan ziren:

Busturiko herritarrekin (antolatu nahiz ez antolatuek) Udal eraikinen kudeaketa

eta erabileraren inguruan diagnosi bat egitea. (Udal eraikinen egoera eta

erabilera guztion artean ezagutzea/eraikitzea)

Udal eraikin eta lokalen erabilerarako irizpide zerrenda bat egitea,

garrantziaren arabera lehenestea eta guztion artean adostea.

Herritarren proposamen eta ekarpen zehatzak jaso, eztabaidatu eta adostea.

Hasieran aipatu bezala, prozesuarekin hasi ginenean ez zegoen zehaztuta zenbat

eztabaida tailer egingo ziren, helburuak lortzeko behar zitezken bilera kopurua

egiteko asmoa baitzegoen. Adostasuna handia izan denez hasierako diagnositik, bi

bilera egitea nahikoa izan da.

2.1. Eztabaida tailerretako eduki nagusiak eta ondorioak

Lehen Eztabaida Tailerra uztailaren 20an egin zen, herritarrekin batera herriko Udal

eraikinen eta lokalen egoeraren eta erabileraren inguruan hausnarketa bat egitea

zen helburua. Lehenago egindako diagnosiaren edukia kontrastatu eta herritarren

ekarpenak jaso nahi ziren, eta horretarako, dinamika ezberdinak erabili genituen.

Saioaren egitura honakoa izan zen:

- Aurkezpena eta saioaren kokapena: herritarrekin genuen lehen kontaktua

izanik, prozesuaren kokapen bat egitea beharrezkoa ikusten genuen. Hori

dela eta, prozesu parte hartzailetzat zer ulertzen dugun azaldu genuen

lehendabizi. Ondoren, saio hau prozesuaren baitan kokatu genuen, eta egun

honetarako genituen helburuak ere azaldu genituen. Azkenik, prozesuan

zehar erabiliko zen metodologia eta oinarrizko arauak aurkeztu ziren.

- 1.go dinamika,egoeraren diagnosia: elkarrizketa eta inkesten bitartez jasotako

informazioa osatzeko asmoarekin, lan talde txikietan bildu eta galdera batzuen

23

laguntzaz, parte hartzaile guztien iritziak jasotzen saiatu ginen. Ondoren, talde

handian elkartu ginen berriro eta talde txikian hitz egindakoaren aurkezpenak

egin ziren.

- 2. Dinamika, irizpideen zerrendatzea: talde txikietan bilduz berriro ere, Udal

eraikinen erabilera arautzeko edo adosteko oinarrizko irizpideak zeintzuk izan

daitezkeen galdetu genuen, eta talde txiki bakoitzak, irizpide ezberdinak

proposatu zituen. Proposamen horiekin guztiekin zerrenda bat osatu genuen.

- Saioaren amaiera eta ebaluazioa: saio guztietan egingo den moduan, aurrera

begira gelditzen diren lanak azaldu, hurrengo tailerraren edukiak zeintzuk

izango diren adostu, eta lehen tailerraren ebaluazioa egin zen.

Saio honetan jasotako edukiak dinamikan erabili ziren galderen arabera ordenatuta azaltzen ditugu. Egoeraren diagnostikoari dagozkion edukiak honakoak izan ziren:

Busturiko udal eraikinen egoera ezagutzen al dugu?

- Orokorrean, Udal eraikinen egoera ezagutzen dute herritarrek. Baina lokal batzuen erabilera eta egoera ez da ezagutzen.

Busturiko elkarte ezberdinen egoera eta beharrak ezagutzen al ditugu?

- Talde bakoitzak bere egoera eta beharrak ezagutzen ditu. - Beste elkarteen beharrak ia ez dira ezagutzen, harreman pertsonalen bitartez beste

elkarteren batzuen egoera ezagutzen dute herritar batzuek, beste batzuek ez.

Zer egin du orain arte ondo Udalak eraikinen kudeaketaren inguruan?

- Udalak egin duen ahalegina azpimarratzen da. - Lokal guztiek erabilpen bat badute, ez daude hutsik behintzat.

Zein akats izan ditu Udalak eraikinen kudeaketari dagokionez?

- Ez ditu taldeen beharrak ezagutzen - Ez ditu herriko kolektibo berriak kontuan hartu (haurren gorakada eta gazteen

beharrak aipatzen dira gehienbat) - Ez da jarraipenik egin, ez dago kontrolik: elkarteen helburuak lokala erabiltzerako

garaian, taldeak bizirik jarraitzen ote duen, etab. - Komunikazio falta dago, bai Udalaren eta elkarteen artean, eta baita elkarteen

artean ere.

Zer egin daiteke lokalen erabilera eta kudeaketa hobetzeko? - Herritarren eta eragile/elkarteen beharrak ezagutu. - Onartu beharra dago lokalak konpartitu egin beharko direla guztientzako lokalik ez

baldin badago. - Auzo banaketa handiko herria izan arren, herri bat osatzen dutela kontuan hartu,

zerbitzuak ez errepikatzeko, auzo ezberdinetako lokalak erabiltzeko, etab. - Protokolo bat jarri: non eskatu, nori, zein baldintza bete behar diren, nola, etab. - Jarraipen bat egitea urtero, edo denbora tarte bakoitzeko. - Beharren araberako egokitzapenak egitea lokalei dagokionez. - Egoera txarrean dauden lokalen berriztapena edo eraberritzea (beharren edo

helburuen arabera)

Ondoren, irizpide posibleen zerrenda bat egin zen, baina ez zen eztabaidatu, ezta

adostu ere. Irizpideen zerrenda talde txikietan egin zenez, eranskinetan azaltzen

24

den aktan ikusi ahal izango dira hasierako proposamenak. Adostutako irizpideak

bigarren eztabaida tailerreko edukietan azalduko dira.

Bigarren Eztabaida Tailerra irailaren 20an egin zen. Bigarren saio honetan, lokalen

erabilerarako eta banaketarako irizpideak osatu eta lehenetsi nahi ziren, eta horretaz

gain, proposamen zehatzak jasotzeko eta adosteko une bezala erabili nahi genuen.

Saioaren egitura lehenengoaren antzerakoa izan zen:

- Aurkezpena eta saioaren kokapena: lehen saioan prozesuaren ibilbidea eta

helburu nagusiak azaldu zirenez, honetan, egun honetako saioa kokatu

besterik ez genuen egin. Bi tailerren artean uda garaia izan genuenez

kokapen txiki bat ondo etorriko zitzaigulakoan egin zen berriro ere aurkezpen

hau.

- 1.go dinamika, irizpideen zerrenda osatu eta lehenetsi: aurreko bileran

zerrendatutako irizpideak eztabaidagai jarri genituen berriro ere. Talde

txikietan irizpide bakoitzaren garrantziaz eztabaidatu eta irizpide berriak

proposatzeko aukera eman zen. Ondoren, guztiak taula batean ipini eta

bozketa egin zen irizpideak lehenesteko asmoarekin.

- 2. Dinamika, Herritarren proposamenak jasotzeko momentua: berriro ere talde

txikietan bildu eta proposamenak egiteko tartea ireki zen. Ondoren, talde

handian proposamen horiek eztabaidatu eta adostu ziren.

- Saioaren ebaluazioa eta amaiera.

Bigarren tailer honetan adostu zen irizpideen zerrendarekin koadro bat osatu

genuen. Hala ere, koadro hau herriko elkarteekin kontrastatzeko zain zegoenez,

oraindik ez zen guztiz definitiboa izan. Herritarrek adostutakoa honakoa izan zen:

UDAL LOKAL ETA ERAIKINAK ERABILI ETA BANATZEKO IRIZPIDEAK (garrantziaren arabera)

CRITERIOS PARA EL REPARTO Y USO DE LOCALES Y EDIFICIOS MUNICIPALES

Elkarteentzako eta herritarrentzako irizpideak / Criterios para las Asociaciones y ciudadanos/as

(1) Elkarteen helburuak

Elkarteen helburu eta proiektuek garrantzia hartzea lokalen banaketa eta erabilerarako garaian. Objetivos de la asociación: dar importancia a los objetivos de cada asociación, a su proyecto

(2) Ekintzak nori zuzenduak

Elkarteko kideentzat bakarrik antolatutako ekintzen arabera edo herrira begira antolatutako ekintzak

kontuan hartuaz. Ekintza hauetan izandako parte hartzearen arabera.

Destinatarios/as de las actividades: si son organizadas para „disfrute‟ interno, o si se organizan para

el pueblo. Según la cantidad de participantes en estas actividades.

(3) Ematen duen zerbitzua

Herriari ematen dion zerbitzuaren arabera edo oinarrizko behar bati erantzuten dion kontuan izatea.

Servicio que presta: el servicio que presta al pueblo o si responde a una necesidad básica.

(4) Oinarrizko beharrak

Elkartearen oinarrizko beharrak betetzeko erabiltzen badute: materiala gorde, bilerak egin…

Si es utilizado para satisfacer las necesidades básicas de la asociación: almacenaje del material,

hacer reuniones…

(5) Ekintzen oihartzuna

Ekintzek duten oihartzuna, batzen duten jende kopurua kontuan hartu behar da. Tener en cuenta la respuesta o repercusión que tiene cada actividad.

(6) Erabileraren garrantzia

Herritarren beharretara moldatutako erabilera, banaketa eta jabetzari hainbeste garrantzia eman gabe. Importancia sobre el uso: quitando importancia tanto a la propiedad como al reparto de los locales,

25

reforzar la idea de utilización según las necesidades de los ciudadanos/as.

(7) Elkarkidetza Beste elkarte batzuekin dituen elkarlan eta laguntza harremanen arabera.

Según las relaciones de colaboración, ayuda y trabajo que tiene con otras asociaciones.

(8) Ekintza kopurua

Urtean zehar antolatutako ekintza kopuruaren arabera.

Cantidad de actividades: tener en cuenta el número de actividades organizadas durante el año.

(9) Zertarako behar dugu lokala?

Zehaztu elkarte batek zein behar dituen eta lokala zertarako behar duen. Tener en cuenta la necesidad de cada asociación para tener un local, y „para qué‟ necesitan cada local.

(10)

Bazkide kopurua

Elkarteak dituen bazkide kopurua kontuan hartzea.

Teniendo en cuenta el numero de „socios‟ y „socias‟ de la asociación.

Herritarren proposamenen zerrenda ere, elkarteekin egindako bileran banatu zen.

Baina herritarren eta elkarteen proposamenen artean bereizketa bat egin dugu:

Herritarrek proposamen mota bat egin dute, batzuk oso orokorrak eta beste batzuk

oso zehatzak, eta elkarteek egiten dituzten proposamenak berriz, elkarte bakoitzari

dagozkionak dira, hau da, elkarte horren beharretatik abiatuz proposatzen dutena.

Beraz, proposamen zerrenda honek aldaketa gutxi izan zituen azken eztabaida tailer

honetatik aurrera:

1. Bete gabe dauden esparruetarako, gaur egun erabilerarik ez duten lokalak ere

banatu beharko lirateke. Herritarren beharrak hasetu.

2. Matadero lokalaren eredua zabaldu: elkarte desberdinak elkartzeko lokal bakar bat,

bakoitza bere bulego txikiarekin, eta ondoren, bileretarako gela handi batekin.

3. Elkarte bakoitzak bere helburu sozial eta kulturalak zeintzuk diren zehazteko beharra.

4. Lokal desberdinetan Araudi desberdinak. Aurreko saioan ateratako araudiaren

beharraren kontra, lokal edo espazio bakoitzak bere arauak idatzi eta adosteko

beharra lehenesten da. Azkenean, funtzioaren arabera arautegi ezberdina izan

beharko du lokal bakoitzak.

5. Lokal zabalak, lokalak zabalik: beste elkarte batzuek erabiltzeko aukera, elkarkidetza,

elkarteen artean baliabideak banatzea, konpartitzea, uztea.

6. Malgutasuna, bai lokalak erabiltzerako garaian, eta baita

7. Asebetetze inkestak zalantzan, ez dute balio. (Lehenagoko bilera batean egindako

proposamena zen hau ere)

8. Lokalak beharrizanetara moldatu, eta ez elkarteetara.

9. Badaude oinarrizko hiru adin sektore, elkarterik izan ez arren gune edo espazio

propioa behar dutenak. Hiru adin talde hauek honakoak dira: haurrak, gazteak eta

hirugarren adina. Puntu fisiko erreferentzial baten beharra dute: finkoa eta ahal bada

autogestionatua.

10. Gazteentzako lokal autogestionatu baten beharra, nahiz eta gaizki funtzionatu.

26

Bigarren eztabaida tailer honetako xehetasun gehiago 3. Eranskinean dagoen aktan

izango duzue.

2.2. Elkarteekin egindako bileratik ateratako edukiak eta ondorioak

Herritarrekin egindako bi tailer hauek amaituta, elkarteekin bilera osagarri bat egitea

pentsatu zen. Izan ere, Udal eraikin askoren erabiltzaile zuzenak elkarteak dira.

Garrantzitsua zen beraz jasotako informazio guztia beraiekin kontrastatzea, nahiz eta

elkarte askok prozesuan parte hartu izan.

Horretaz gain, diagnosia eta proposamenak osatzeko aukera bat ere zabaltzen zen

bertan: elkarte bakoitzaren beharrak zehazki ezagutzeko aukera bezala ikusten

genuen bilera hau, eta modu honetan, herriko elkarteen egoera azaltzeko aukera

ireki genezakeen.

Irailaren 27an egin zen bilera hau, eta zazpi elkarteetako 9 kidek parte hartu zuten.

Beste elkarte batzuetako ordezkariek ezin izan zuten etorri, eta horiekin internet

bidezko harremana izatekotan geratu ginen: landuko ziren gaiak eta akta bidali, eta

ondoren, elkarte bakoitzak bere proposamen eta beharren berri bidaliko zizkigutela

adostu genuen.

Egun honetako bileraren egitura ere aurrekoen antzerakoa izan zen:

- Aurkezpena eta saioan kokatzea: elkarte bakoitzaren aurkezpen txiki bat egin

ostean, prozesuaren ibilbidea azaldu zen zehaztasun handiarekin, bertatik

eratorritako irizpide eta proposamenen zergatia ondo ulertuta gera zedin.

- 1.go dinamika, irizpideak lehenestea: eztabaida tailerretan adostutako

irizpideen zerrenda banatu zitzaien parte hartzaile guztiei, garrantziaren

arabera ordenatu gabe. Bi talde txikietan jarri eta beraien ustez izan beharko

luketen ordenagatik galdegin zitzaien. Ondoren, bi taldeen zerrendak alderatu

eta herritarrekin adostu zena luzatu zitzaien.

- 2. Dinamika, proposamenak egiteko aukera zabaltzea: elkarteko ordezkari

bakoitzak bere elkarteari zegozkion proposamenak egiteko aukera zabaldu

zen. Nahi zuenak proposamenen orria etxera eraman eta internetez bidaltzeko

aukera ere eman zitzaien. Azkenik, herritarrek egindako proposamen zerrenda

ere azaldu zen.

- Saioaren amaiera eta ebaluazioa.

27

Ondorengo koadro honetan, elkarte bakoitzaren eskaera edo behar zehatzak

jasotzen saiatu gara:

Elkartea: Elkartearen ezaugarriak: Proposamenak:

Guraso Elkartea

- Elkarte moduan ez du eskakizun konkretu bat egiten, elkartearen beharrentzat eskakizunik ez dago.

- Haurrek ez dute gune itxirik neguan beren aisialdia igarotzeko, liburutegian egoteko txikiegiak dira, eta ondorioz, kafetegian edota Elizako aterpean egotea beste aukerarik ez daukate, edo bestela, etxean. Jantokia izan dena haurrentzat irekitzea proposatzen dute, Kultur Etxeko arduradunak ireki eta itxi dezala lokala, ez dadila gurasoen esku geratu.

- Elkarte bezala, bilerak eskolan edo liburutegian egiten dituzte, baina bilerak egiteko gune bat izango balute, erabiliko lukete, takila antzerako batean materiala gordetzeko aukera izatea nahikoa delarik beraientzat.

Busturiako Gazte Asanblada

- Duela bi urte inguru sortutako talde berri hau, elkarte bezala erregistratu berria da. Gazte busturiarren elkargune izan nahi du eta bertako gazteekin gai desberdinak lantzeaz gain, herriko dinamiketan parte hartzeko prestutasuna dute.

- Ez dute lokalik izan orain arte, eta beraien asanbladak Aingerubiden egiten dituzte.

- Gazteentzat izango den lokal baten beharra azpimarratzen dute. Espazio autogestionatu bat izango litzateke honakoa, eta Busturiko herritar guztiei eta bereziki gazteei irekia izango litzateke.

Espazio hau Matadero zaharra izatea proposatzen dute.

Busturiko Kirol Taldea

- Kide eta erabiltzaile asko ditu elkarte honek. Futbol zelaiaren ondoan eraikin bat daukate, botikin, dutxa eta aldagelez hornitua. Jasotzeko daukaten material guztia dela eta, eta ematen zaion erabilera handia dela eta, baldintza txarretan dago eraikina, eta espazio aldetik ere txiki geratu zaie.

- Matadero zaharra material osagarria gordetzeko erabiltzen dute: belarra mozteko makinak, etab.

- Ez dute beste lokal baten beharrik, beraien beharra duten eraikina eraberritzea eta hobetzea da. Baldintzak eta egoerak hobetuta, ez lukete arazorik izango makinak, etab. bertan gordetzeko.

Goitibehera Inertzia Kirolen Elkartea

- 2008an sortutako elkarte hau aspaldidanik dabil lanean, goitibehera jaitsierak antolatzen. Euskal Herri mailako elkartea da, 700 bazkide ingururekin, eta normalean, Zuzendaritza Batzordeetako bilerak Gernikan egiten dituzte.

- Ez dute Udalaren lokal bat izateko beharrik, orain arte moduan ondo moldatzen dira.

- Behar izatekotan, beste elkarteekin konpartitu dezaketen bilera gela erabiliko lukete, jende gehiago biltzen direnetan erabili ahal izateko.

28

- Busturian bilkuraren bat egin behar izaten dutenetan Matxinada elkartearen lokalean egiten dute. Materiala berriz, etxe pribatu batean jasotzen dute.

Hirugarren adineko elkartea

- 1991n sortutako elkarte honek 195 bazkide inguru ditu, nahiz eta errealitatean inoiz ez diren guztiak elkartzen.

- Udalak herriko lokal bat alokatu zuen eta lokal hau ‘zeditu’ zion adinekoen elkarteari, eta bertan antolatzen dituzte beraien ekintzetako eta ikastaroetako asko.

- Gaur egungo lokalarekin gustura daudela aipatzen da, nahiz eta askotan txiki geratzen zaien.

- Lokal hori mantentzea da eskatzen dutena.

Añebustin-Añetu

- Auzo elkarte bat dugu Añebustin-Añetu elkartea. Beraien auzoan biltzen dira normalean, eta beraien bilerak eta zenbait ekintza bertan antolatzen dituzte.

- Orain arte moduan ondo daudela aipatzen da, ez dute beste lokal baten edo aldaketaren beharrik ikusten.

Txirrindulari elkartea

- Lokal txiki bat dute alokatuta: San

Kristobalen dago eta 12 metro

karratu inguru ditu.

- Paperak, lasterketetarako beharrezkoa den materiala gordetzeko, trofeoak, etab. gordetzeko erabiltzen dute lokala, baita pertsona gutxiko bilkurak egiteko ere. Asanbladetarako, Matxinada Elkartera jotzen dute (hilean behin, gutxi gorabehera).

- Ura eta argia duen lokal handiago baten beharra dute, materiala gordetzeko ez baitaukate nahikoa toki (trofeoak, Tokiari dagokionez, San Kristobal edo Altamiran egotea komeni zaie.

Irrintzi Alai Dantza Taldea

- Irrintzi Alai dantza taldea bere lokalean pertsona kopuru gehien biltzen dituen elkartea da Busturian.

- Astean behin (gutxi gorabehera) erabiltzen dute lokala, eta espazio edo gela ezberdinak behar dituzte momentu horretan, dantza talde ezberdinek batera entsaiatu ahal izan dezaten.

- Nesken eskola erabiltzen dute beraien jardunerako (ensaioetarako), lehenago Aingerubiden ere egonak ziren arren, lokal horrek ez zituen baldintza egokiak betetzen.

- Nesken Eskola erabili ahal izatearekin gustura daude dantza taldekoak, eta berau erabiltzen jarraitzea besterik ez dute eskatzen.

- Dantza taldeak lokal hori erabiltzen duen egunean ezinezkoa izango litzateke (gela gehienak erabiltzen baitituzte), baina gainontzeko egunetan lokal hori beste elkarte batzuek erabiltzeko, eta beraz, konpartitzeko ez lukete inongo arazorik izango.

Eguzki Begira

- Elkarte gastronomiko honek urteetan jabetza pribatuko lokal bat erabili izan du bere jardunerako. Duela urte bete inguru, lokal hori utzi behar izan dute jabeek hala eskatuta, eta gaur egun, lokalik gabeko elkarte gastronomiko bat dira.

- Axpeko lokal ia guztiak begiratu dituzte eta ez dago Udaletxeak jartzen dituen baldintzak betetzen dituenik. Horregatik ‘Matadero’ beheko aldea lokal aproposa dela uste dute. Nahikoa handia da, altura dauka, ez dago beste lokal komertzialik alboan, bizilagunik ere ez. Alokatzea da beraien nahia eta konponketa eta egokitzapenak egiteko prest daude.

29

Paresi Pelota Elkartea

- Elkarte honek, pilotak eta palak

gordetzeko beste materialik ez dute, eta

beraz, oraingoz ez dute lokal baten behar

izan handirik.

- Bilera gela bat (eta bertan materiala gordetzeko txoko bat) ez dute begi txarrez ikusten.

- Lokal bat izatekotan, ez lukete arazorik izango beste elkarte batekin konpartitzeko.

Elkarteekin egindako bileraren akta, 4. Eranskinean aurkituko duzue.

30

3. Prozesuan zehar adostutako irizpideak eta proposamenak

Eztabaida tailerretatik eta elkarteekin egindako bileretatik ondorioztatu eta adostu

dira puntu honetako eduki guztiak. Irizpideen inguruan erabakitakoa azalduko da

lehendabizi, eta ondoren, proposamenetan sakonduko dugu.

Udal eraikinak erabiltzeko eta banatzeko adostutako irizpideak:

Zertarako behar dugu lokala? Irizpide konkretuez hitz egiten hasi aurretik, galdera hau erantzutea behar-beharrezkoa izango dugu. Zehaztu beharko dugu elkarte batek zein behar dituen eta lokala zertarako behar duen.

1. Elkarteen

helburuak:

Elkarte batek zein helburu eta proiektu dituen lokal hori erabiltzeko galdegin behar da lehendabizi, hau da, zein da elkarte baten helburua lokal bat izatearekiko? Ez gara sartuko elkartearen helburuak zilegiak diren ala ez eztabaidatzen, oso subjektiboa baita elkarte batek dituen helburuen garrantzia baloratzea.

2. Ekintzak nori

zuzenduak.

Elkarteko kideentzat bakarrik antolatutako ekintzen arabera edo herrira begira antolatutako ekintzak kontuan hartuaz. Ekintza hauetan izandako parte hartzea kontuan izan beharko dugu.

3. Ematen duen

zerbitzua

Herriari ematen dion zerbitzuaren arabera edo oinarrizko behar bati erantzuten dion kontuan izatea.

4. Oinarrizko

beharrak

Elkartearen oinarrizko beharrak betetzeko erabiltzen badute: materiala gorde, bilerak egin…

5. Ekintzen

oihartzuna

Ekintzek duten oihartzuna, batzen duten jende kopurua kontuan hartu behar da. Aniztasuna ere kontuan hartu nahi du irizpide honek, herritar ezberdinengana iristeko gaitasuna.

6. Erabileraren

garrantzia

Herritarren beharretara moldatutako erabilera, banaketa eta jabetzari hainbeste garrantzia eman gabe.

7. Elkarkidetza Beste elkarte batzuekin dituen elkarlan eta laguntza harremanen arabera.

8. Ekintza

kopurua

Urtean zehar antolatutako ekintza kopuruaren arabera.

9. Bazkide

kopurua

Elkarteak dituen bazkide kopurua kontuan hartzea. Bi ulerkera ditu honek: alde batetik, lokala aukeratzerako garaian bazkide kopuruaren araberako lehentasunak markatzea; edo beste alde batetik, bazkide kopurua kontuan hartzea bertan antolatu beharreko ekintzetan espazioa garrantzitsua izan daitekeelako (ez direlako sartzen, etab)

- Azpimarratu beharra dago irizpide eta behar hauek ez direla elkarteentzat bakarrik

izango. Izan ere, oinarrizko beharren puntuari dagokionez, herritarren oinarrizko

beharrak kontuan hartzea azaleratu da (gazteenak, haurrenak, etab.)

- Irizpide hauek ez dira estankoak eta hertsiak. Ez dira banan bana guztiak bete behar,

eta asmoa ez da hierarkizazioak bultzatzea honekin. Irizpide zerrenda hau lokalen

erabilerarako garaian kontuan hartuko diren gomendio eta jarraibideen zerrenda

31

bat da.

- Ikuspegi kuantitatiboa izan da gutxien baloratu dena prozesuaren ondorioetan,

hau da, bazkide eta ekintza kopurua izan dira garrantzia gutxien hartu dutenak

Proposamenei dagokionez, honako proposamenak adostu dira prozesuan zehar:

PROPOSAMENAK

1. Badaude oinarrizko hiru adin sektore, elkarterik izan ez arren gune edo espazio

propioa behar dutenak. Hiru adin talde hauek honakoak dira: haurrak, gazteak eta

hirugarren adina. Puntu fisiko erreferentzial baten beharra dute: finkoa eta ahal bada

helduen eta gazteen kasuan, autogestionatua.

Haurren egoera eta aisialdirako aukerak zailak bihurtzen dira neguan, eta beraz,

negua iritsi aurretik jantoki zaharra irekitzeko aukera azpimarratzen da.

Gizarte Etxeko beheko lokala itxiko den arren, gazteei beste aukera bat eskaini

behar zaie.

2. Gazteentzako lokal autogestionatu baten beharra, nahiz eta gaizki funtzionatu.

Gazteek ikasi beharra daukate antolatzen, elkarlanean funtzionatzen, etab. Azken

finean, gazte lokal horren egoera eta funtzionamendua izango da etorkizuneko

jendartearen ereduaren isla.

3. ‘Matadero’ lokalaren eredua zabaldu: elkarte desberdinak elkartzeko lokal bakar

bat, bakoitza bere bulego txikiarekin, eta ondoren, bileretarako gela handi batekin.

4. Lokal zabalak, lokalak zabalik: beste elkarte batzuek erabiltzeko aukera,

elkarkidetza, elkarteen artean baliabideak banatzea, konpartitzea, uztea.

Garrantzia handia ematea halako balioei.

5. Elkarte bakoitzak bere helburu sozial eta kulturalak zeintzuk diren zehaztu

beharra dago, Udal eraikinen erabilera eta banaketarekin hasi aurretik.

6. Ase gabe dauden esparruetarako, herritarrentzako edo elkarte berrientzako ere

guneak izan ditzagun, gaur egun erabilerarik ez duten lokalak ere banatu

beharko lirateke.

7. Lokalak beharrizanetara moldatu, eta ez elkarteetara: herritarren eta herriaren

beharrak dira asetzen lehenak izan beharko luketenak.

8. Lokal desberdinetan Araudi desberdinak. Hasierako saioetan ateratako Araudi

orokor baten beharraren kontra, lokal edo espazio bakoitzak bere arauak idatzi eta

adosteko beharra lehenesten da. Azkenean, funtzioaren arabera arautegi ezberdina

izan beharko du lokal bakoitzak.

9. Asebetetze inkestak zalantzan, ez dute balio. Lehenagoko bilera batean egindako

proposamena zen hau ere, eta ez da aurrera atera.

10. Lokalen erabileraren eta egoeraren inguruan jarraipena egitearen garrantzia.

11. Malgutasunez jokatzearen garrantzia azpimarratzen da: bai lokalak erabiltzerako

garaian, bai jarraipena egiterakoan, etab.

32

4. Gomendioak eta ondorioak

Prozesuaren nondik norakoak azaldu ditugu jada txosten honetan zehar. Herritarren

eta elkarteen proposamenak eta ekarpenak ahalik eta modu ordenatuenean

laburbiltzen saiatu gara, eta emaitza honako txosten hau duzue.

Ondorio eta gomendioen puntu honetan, prozesua gertutik bizi ondoren egin nahi

ditugun ekarpen batzuk dira, lagungarriak izango direlakoan. Puntuz puntu gomendio

eta ondorio bakoitzean sakontzen joango gara:

- Txosten hau idatzi ondoren, eta Udalari lehen aurkezpen bat egin eta gero,

Herrian aurkeztea behar-beharrezkoa ikusten dugu. Bizkaiko Urtxintxa

Eskolak prozesu honen deboluzioa egiteko konpromisoa hartu zuen, eta

prozesuan parte hartu duten herritar guztiei gonbidatuko zaie bertara, herritar

guztientzat irekia izango dela ahaztu gabe. Bilera honetan udalak izan

behar du protagonismoa eta txosten hau aurkezteaz eta bere edukia

kontrastatzeaz gain, udalak gaiaren inguruan ze iritzi duen azaldu

beharko luke. Herritarrekin prozesuaren balorazio bat egiteko momentu hau

aprobetxatzea egokia litzateke.

- Prozesuan atera den ondorio bat azpimarratu nahi dugu: lokalen banaketaz

hitz egiterakoan, ezin da elkarteez soilik hitz egin. Herriko hiru adin taldeen

beharrak eta hauei espazio edo gune bat eskaintzea behin eta berriz atera

den ideia bat izan da, eta beraz, garrantzia eman nahi diogu. Haur, gazte eta

adinekoen beharrak asetzea lehentasun bat da.

- Hiru adin talde hauen artean, ‘presa’ gehien duena haurren kasua dela ere

ondorioztatu dugu. Izan ere, adin honetako herritarrek neguan bere aisialdia

igarotzeko zailtasunak dituzte: gurasoekin kafetegietan, Elizako aterpean

edo etxean egoteko beste aukerarik ez dute. Lehenbailehen konponbiderik

ematen ez bazaio, negu bat gehiago gunerik gabe igaro beharko dute

haurrek, eta ‘urte bat galduko litzateke’.

- Ondorioak azaltzeko aurkezpen publiko horren ondoren, lokalen banaketa edo

erabileraz hitz egiteko elkarteekin bilera bat egitea proposatzen diogu

Udalari. Guztiak bildu, prozesuan adostu diren irizpideak hartu eta benetan

lokalen erabilera eta banaketarako dauden aukera guztiez hitz egin eta

elkarren artean adostasun batera iristeko aukerak daudela ikusten dugu. Hala

ere, azpimarratu nahi dugu bilera hauen jarrera oinarri integratzaile batetik

abiatzen dela, hau da, premia eta behar bakar bat kanpoan utzi gabe.

- Gizarte Etxearen kasuarekin, gora-behera asko sortu dira, batez ere

prozesuaren hasieran. Gizarte Etxearen kasuaren arazoa prozesuan hasiera

33

hasieratik nabarmendu da eta prozesua zaildu du. Arazo hau udalak

konpondu egin behar du.

- Prozesuan zehar ateratako proposamen bat azpimarratzea gustatuko

litzaiguke. Elkarte batzuek bilerak egiteko gune batekin nahikoa dutela azaldu

dute, eta gune hori beste elkarte batzuekin konpartitzeko aukera zabalik utzi

dute. Proposamen horretatik abiatuta, bilerak egiteko gune zabal eta

egokitu baten beharra ikusten da herrian, eta guztiek bertara sarbidea izan

dezaten, elkarte bakoitzak gune horretara sartzeko aukera izatea. Horretaz

gain, elkarte bakoitzaren materiala (koadernoak, aktak, etab) gorde ahal

izateko, armairu edo takila batzuk egotea oso egokia litzateke.

34

5. Prozesuaren balorazioa

Azken txosten honekin amaitzeko, balorazioa egitea besterik ez zaigu geratzen. Hiru

aspektu ezberdin baloratzen saiatuko gara: prozesua bera nola joan den baloratuko

dugu lehendabizi; ondoren, parte hartzearen ikuspegia landuko dugu; eta amaitzeko,

dinamizazioaren eta Udalaren inguruko balorazioa egingo dugu.

5.1. Prozesuaren balorazioa

Prozesu osoaren balorazioa egiteko azken aurkezpen eta ekarpenak falta ditugun

arren, orain arte egindakoan zentratuko gara.

Prozesuaren hasieran idatzi genituen helburuetatik abiatutako balorazio txiki bat egiteko, proiektuan idatzi genituen helburuak gogoraraziko ditugu:

Busturiko herrian parte-hartze prozesu bat martxan jartzea.

Herriko erabakiak parte-hartze prozesu baten bidez hartzea.

Herriko eraikin publikoen erabileraren inguruan herritarrei galdetzea.

Herriko eraikin publikoen inguruan dauden behar sozialei irtenbidea ematea.

Lehen hiru helburuak bete ditugula esan dezakegu, hau da, herritarrekin parte

hartze prozesu baten bitartez Udal eraikinen inguruan hitz egin dugu, eta

adostasunak bilatu ditugu. Herriko eraikin publikoen inguruan dauden behar

sozialei irtenbidea eman zaien edo ez baloratzeko goiz dela uste dugu, eraikinen

erabilera aldatzen denean eta azken erabaki horiek hartzen direnean behar sozialei

benetan erantzun zaien jakin ahal izango dugu.

Baina prozesu hau ez dugu aholkulariek bakarrik baloratu behar, eta herritarrekin

baloraziorako uneak irekitzea ezinbestekoa izango da prozesuarekin behin betiko

amaitu aurretik.

Hala ere, prozesuan izan ditugun bilkura ezberdinetan zehar saioen ebaluazioak

egiteko tarteak izan ditugu: saioan landutako edukiak eta metodologia baloratzeko

eskatu diegu herritarrei saio bakoitzaren ondoren, arrozaren dinamika erabili

dugularik saio guztietan. Irteerako atearen ondoan arroz ontzi bat egon da, eta

ondoan bi edalontzi. Edalontzi batek irribarretsu azaltzen den aurpegi bat dauka, eta

besteak berriz triste azaltzen den aurpegia. Ateratzen doazen heinean arroz

eskukada bat botatzeko eskatzen zaie gaurko tailerrean nola sentitu diren

baloratzeko eskatuaz.

Horretaz gain, ekarpenak idatziz jasota uzteko aukera ere eman dugu, eta besteak

beste, ekarpen hauek jaso dira saio ezberdinetan:

35

- “Oso ondo! Baina gero herrian dinamika hauek aplikatu behar dituztenak ez

daude.”

- “Oso parte hartzaile eta irekia, gustura gelditu naiz zuen lanarekin.”

5.2. Parte hartzearen ikuspegitik egin beharreko ekarpenak

Parte hartzea kuantitatiboki baloratzerakoan, esan daiteke parte hartzaile

kopurua ezberdina izan dela prozesuaren momentu ezberdinetan, eta horren

zergatia zein izan den hausnartzea garrantzitsua da.

Diagnosi fasean bi momentu ezberdin izan genituen, elkarrizketak eta inkestak, baina

kuantitatiboki baloratzekoa inkesten kasua dugu. Etxe guztietara atez ate banatu

ziren inkestak, eta 10 gune ezberdinetan inkestak jasotzeko postontziak jarri ziren.

33 inkesten erantzunak jaso ziren bi asteren buruan, eta hainbeste herritarri

zabaldua izateko, kopurua baxua izan dela esan daiteke. Honetan eragina izan

zezaketen arrazoiak honakoak izan daitezke: inkestaren idazkera eta planteamendua

ez zegoen herritarren ulermen mailara egokitua, edo galderak ez zeuden ondo

formulatuak, eta beraz, inkestak ez ditu herritarrak nahikoa motibatu inkestak

erantzuteko. Beste alde batetik, inkestak betetzeko denbora tarte txikiegia utzi zen

beharbada, eta gainera, denbora tarte honetan ez zen informazio lanketa nahikorik

egin, hau da, kanpaina informatibo ahula egin zen, herritarrek ez zekiten postontziak

non zeuden, etab.

Diagnosi fasean ateratako ondorioen aurkezpena egin zen egunean, ekainaren

28an, 35 pertsona inguru hurbildu ziren, eta lehen eztabaida tailerrera berriz

(uztailaren 19an), 25 pertsona inguru. Herritarren presentzia nabarmen honek,

gaiarekiko zuten interesari erantzuna ematen dion kopuru egokia da. Irailean egin

zen bigarren eztabaida tailerrera hurbildu ziren pertsona kopurua berriz, nahikoa

baxuagoa izan zen, 11 pertsonakoa hain zuzen. Herritarren beraiek azaldu

zutenagatik, komunikazio lan eskasa egin omen zen bilera honetarako deialdiarekin,

eta benetan interesa izan zezaketen herritar ugari ez ziren hurbildu. Komunikazio

lanari eman beharreko garrantzia nabarmena da eta prozesuko antolatzaileek alderdi

honi garrantzia handiagoa ematearen beharra ikusi da prozesuak aurrera egin duen

heinean.

Hobetzera bidean, estrategia eta komunikazio bide berriak pentsatzen hasi

beharko dugu ohiko kartelez gain, e-posta sare bat sortzea, aurrez aurreko

gonbidapenak egitea, gonbidapen txartelak egitea eta herrian banatzea, etab.

36

Parte hartzearen balorazioa ikuspegi kualitatibo batetik hartzen baldin badugu

berriz, egin beharreko balorazioa oso ona dugu.

Bai diagnosiaren aurkezpen publikoan eta baita lehen eztabaida tailerrean ere, perfil

oso anitza izan dugu taldean: emakume eta gizonen presentzia antzerakoa, adin

tarte ezberdinen arteko oreka, etab. Gazteen eta adineko pertsonen parte hartzea

bermatzea zaila izan ohi da, baina kasu honetan, bi adin talde hauen elkarteek

prozesuan parte hartzeak perfil hauek integratu ditu. Hala ere, aipatzekoa da gazteak

gizonezkoak bakarrik izan direla, eta adinekoak berriz, emakumeak bakarrik.

Bigarren eztabaida tailerrean guztiz desorekatu zen orain arteko egoera, eta 8 gizon

eta 3 emakume izan genituen.

Elkarteekin aparteko bilera bat egin zen irailaren 27an, beraien beharretan gehiago

sakontzeko asmoz. Bertan, ardurak banatzerakoan edo taldetik errepresentazio bat

izendatzerakoan gizonezkoak aukeratzeko dagoen joera orokorra gailendu zela esan

daiteke. Izan ere, errepresentazio edo ardurak hartzen dituzten pertsonak bildu

genituenean, emakume bakarraren presentzia izan genuen.

Falta izan ditugun perfilei dagokionez, aipatzekoa da pertsona etorkinik ez dugula

izan prozesuan (Gizarte etxeko elkarrizketan bakarrik), ezta bazterketa arriskuan

egon daitekeen edozein gizarte talderena ere.

Herritar antolatu eta ez antolatuen artean, elkarteetako kideen presentzia gailendu

dela esan genezake. Egiten zen aurreikuspena hauxe zen, izan ere, lokalen inguruan

proposamen eta zeresan handia zutela esan daiteke, beraiek baitira erabiltzaile

nagusiak.

Parte hartzearen inguruko balorazioarekin amaitzeko, herritarrek izan duten jarrera

azpimarratu behar dugu. Eztabaida tailerretan eta elkarteen bileran parte hartu

duten herritar guztiek, elkarrekin lan egiteko borondatea azaldu dute, eta

jarrera oso eraikitzailea gailendu da taldeetan. Elkarte eta herritar ezberdinek

dituzten beharrak ulertzeko saiakera egin dela uste dugu, eta parte hartu duten

herritarrek, beraien proposamenak egiteaz gain, ondokoenak entzun, eztabaidatu eta

onartu dituztela esan dezakegu. Bide horretan, proposamen eta irizpide zerrenda

batzuk guztion artean adostea horren isla dugu.

Adin, sexu eta jarrera guztietako pertsonek parte hartu dute eztabaidetan, eta denen

jarrera parte hartzailea izan da, talde txikietan guztiek hartu dute hitza, eta norbaitek

zailtasunak azaldu dituenean (hizkuntza ulertzeko, irakurtzeko, aulkia mugitzeko,

etab.) bere taldeak lagundu izan dio.

37

5.3. Udalaren eta Dinamizazioaren inguruko balorazioa

Dinamizazio lanetan Bizkaiko Urtxintxa Eskola ibili da prozesu osoan zehar.

Prozesuaren nondik norakoa adostu eta maiatzean hasi ginen elkarrizketa eta

inkestez osatutako lehen fasearekin. Ekaina amaieran egin zen lehen zati honen

aurkezpena, eta ondoren, uztailean eta irailean burutu dira elkarte eta herritarrekin

eztabaidak.

Denborak eta epeak malguak izan dira, eta herritarren beharretara moldatu

direla esan daiteke, baina aldi berean saioetako denborak zorroztasunez zaindu

ditugu. Uztailan egin zen lehen eztabaida tailerrean izandako herritar kopuruak

gaiarekiko interesa azaltzeaz gain, prozesuarekin irailean jarraitzea erabaki zuen, eta

beraien beharretara moldatzea erabaki zen. Horretaz gain, saio bakoitzari ordu eta

erdi eskaini diogu, eta batzuetan labur geratu baldin bada ere, uste dugu herritarren

bilera baterako nahikoa denbora dela.

Prozesuaren hasieran hizkuntza kontuan hartzea gomendatu zen Udaletik, eta

horren ondorioz, inkesta bi hizkuntzatan zabaltzea erabaki zen. Eztabaida tailerrekin

hasterakoan, ohartu ginen idatziz pasatzen ziren materialak ez zirela ulertzen adin

talde batzuetan, eta beraz, lehen eztabaida tailerretik aurrera, idatziz pasatzen ziren

edukiak bi hizkuntzatan pasa ditugu, nahiz eta euskarak izan duen

erreferentzialtasun nagusia.

Udalari dagokionez, gogoratu behar dugu prozesuaren hasieran erabaki zela Udal

zinegotzi eta alkateak prozesuan ez parte hartzea. Behin prozesua amaituta,

aukera egokia hartu genuela uste dugu, izan ere, herritarren eta Udalaren arteko

hartu-eman, galdera-erantzun bilakatzeko arriskua zeukan prozesuak, beste gai

batzuekin nahasteko, etab. Hori dela eta eztabaida tailerretan bere presentziarik ez

egotea erabaki zen, eta horrek erraztu du, herritarren arteko eztabaida soila izatea,

Udalaren inongo eraginik gabe.

Prozesuaren azken fase honetan Urtxintxako lana bukatuta, Udalari tokatzen zaio

protagonismoa hartu eta prozesua era egokian eta argian bukatzea.

38