o

UN MUSICAL DE CINE

2015

Unidade didáctica

IES Plurilingüe de Ames

2

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

UN MUSICAL DE CINE UN MUSICAL DE CINE .............................................................................................................................. 2

QUE SON AS ARTES ESCÉNICAS? .................................................................................................................... 4

Actividade 1 ......................................................................................................................................... 4

Actividade 2 ......................................................................................................................................... 5

QUE IDES VER E ESCOITAR?............................................................................................................................ 5

COMO SE CONSTRÚE UN MUSICAL? .............................................................................................................. 6

O ARGUMENTO ............................................................................................................................................. 7

Proceso de creación do guión .................................................................................................................... 7

Sinopse ...................................................................................................................................................... 7

Argumento ................................................................................................................................................ 8

AS PELÍCULAS E AS ESCENAS .......................................................................................................................... 9

Torrente, el brazo tonto de la ley ............................................................................................................... 9

Bienvenido, Mister Marshall ...................................................................................................................... 9

Unha noite na ópera (A Night at the Opera) ............................................................................................... 9

Os paxaros (The Birds) ..............................................................................................................................10

Casablanca, ...............................................................................................................................................10

A tentación vive enriba (The Seven Year Itch) ............................................................................................10

Mujeres al borde de un ataque de nervios ................................................................................................10

O mago de Oz (The Wizard of O), ..............................................................................................................10

Matrix .......................................................................................................................................................10

A lingua das bolboretas .............................................................................................................................10

La Dolce Vita, ............................................................................................................................................11

Rambo .....................................................................................................................................................11

Piratas do Caribe (Pirates of the Caribbean) ............................................................................... 11

Actividade 3: .......................................................................................................................................11

OS PROTAGONISTAS .....................................................................................................................................11

OS DECORADOS ............................................................................................................................................12

A MÚSICA .....................................................................................................................................................14

Actividade 1: .......................................................................................................................................15

Actividade 2: .......................................................................................................................................15

3

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

OS SONS .......................................................................................................................................................15

Actividade 1: .......................................................................................................................................17

AS COREOGRAFÍAS ........................................................................................................................................17

Escena 1. The Wall. ...................................................................................................................................17

Actividade 1: .......................................................................................................................................17

Escena 5. Bienvenido Mr. Marshall............................................................................................................17

Actividade 2: .......................................................................................................................................18

Escena 8. Gilda ..........................................................................................................................................18

Actividade 3: .......................................................................................................................................18

Escena 10. Parellas de cine ........................................................................................................................18

Actividade 4: .......................................................................................................................................18

Escena 11. Cantando baixo a chuvia ..........................................................................................................18

Escena 14 Vaqueiros .................................................................................................................................19

Escena 16. O libro da selva ........................................................................................................................19

Escena 19. Moulin Rouge. .........................................................................................................................19

Escena 21. A guerra...................................................................................................................................19

Escena 22. Grease .....................................................................................................................................19

O VESTIARIO .................................................................................................................................................19

Traballos preliminares ...........................................................................................................................20

Realización ................................................................................................................................................20

Representación .........................................................................................................................................21

A TREMOIA ...................................................................................................................................................21

Os elementos básicos................................................................................................................................22

1º proxecto: Movemento da estada de 4 corpos soporte dos diferentes decorados. .................................22

2º proxecto: Realización dunha estrutura móbil e convertible de muíño a helicóptero. ............................22

ACTIVIDADES DE AVALIACIÓN: ......................................................................................................................24

4

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

QUE SON AS ARTES ESCÉNICAS? As artes escénicas son todas aquelas artes que se desenvolven enriba dun escenario como o teatro, a danza ou a música (especialmente a ópera, a zarzuela, os musicais ou o cabaret).

Actividade 1 Observa os seguintes fragmentos de artes escénicas e relaciona cada unha delas coa súa definición correspondente, mediante unha frecha.

- Ballet (Hada de Azúcar):

https://www.youtube.com/watch?v=x59rQncGWEI - Ópera (La Donna e Mobile): https://www.youtube.com/watch?v=FkRwXLQEne0 - Zarzuela (Coplas de don Hilarion):

https://www.youtube.com/watch?v=PxQLWnDAfSs - Cabaret (The Moulin Rouge): http://youtu.be/3F7B2i02jrM - Musical (La Bella y la Bestia ): http://youtu.be/gEB3GL9xU9w

Arte escénica Definición

Ballet Arte escénica na que os personaxes se

expresan unicamente cantando.

Zarzuela Arte escénica en forma de teatro que combina

música, cancións, diálogo e baile.

Cabaret Arte escénica na que a través da danza se

interpreta unha peza musical.

Ópera

Arte escénica en forma de show na que se combina danza e canto, acompañado de escenas de carácter erótico.

Musical Arte escénica semellante á ópera, pero na que

os personaxes tamén dialogan sen cantar.

5

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Actividade 2 Observa os fragmentos das seguintes artes escénicas e indica a que tipo pertencen.

Título Ballet Zarzuela Cabaret Ópera Musical

“La Bella Durmiente” http://youtu.be/RFfdb3X88T0

“La Verbena de la Paloma” http://youtu.be/GYN4CYqfoU0

“El Rey León” http://youtu.be/bszUmtKRE40

“El Lago de los Cisnes” http://youtu.be/Efl5fg5BaG4

"Cabaret” http://youtu.be/CX-24Zm0bjk

“La Traviata” http://youtu.be/uDo8Iz8LzW4

“Mamma Mia” http://youtu.be/B8FC6xq9KN0

“Carmen” http://youtu.be/KJ_HHRJf0xg

QUE IDES VER E ESCOITAR?

O que ides a ver e escoitar o 16 e 17 de xuño no Auditorio de Galicia é un musical representado por máis de 120 alumnos e alumnas do IES de Ames (Bertamiráns). Trátase dunha obra escénica orixinal, de 100 minutos de duración, que integra teatro, música, danza, malabarismos e acrobacias, cun fío argumental que supón un percorrido ao longo da historia do cine.

6

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

O musical narra, a situación dunha sociedade imaxinaria, situada nun futuro próximo, na que as artes e as humanidades son desvalorizadas e perseguidas. Nesta sociedade, un grupo de alumnos rebeldes dun instituto decide facer unha película, a pesar da oposición da directora do seu centro. Non obstante, grazas á creatividade e á ilusión, este alumnado conseguirá gravar unha longametraxe que contará a historia da sétima arte. Así, ao longo do musical levaremos a cabo unha viaxe dende o cinema mudo ata o actual, con fragmentos de películas como “Mujeres al Borde de un ataque de Nervios”, “Bienvenido Mister Marshall”, “Matrix”, “O Mago de Oz”, “Greasse”, “Moulin Rouge”, “Casablanca” ou o mesmo “Harry Potter”.

COMO SE CONSTRÚE UN MUSICAL? Despois da experiencia dos cinco últimos anos, elaborando tres musicais: “Como a auga”, “Folía en Semasei” e “Viaxe no tempo”, o 16 de xuño o IES de Ames presenta o seu cuarto musical: “Un musical de cine”. O número total de persoas participantes directamente nesta representación é de 129 alumnos e alumnas e de 19 profesores, tendo en conta aos intérpretes, os equipos encargados de música, iluminación, son, vestiario, decorados... A este número hai que sumar o alumnado que participou elaborando os elementos escenográficos ao longo do curso escolar, aproximadamente outros 200 alumnos. O total de alumnos implicados, polo tanto, neste musical supera os 300 repartidos da seguinte forma:

Actores 33 Bailaríns 50 Músicos e coros 52 Técnicos de luz e son 5 Vestiario, estética e perruquería 10 Tremoia e 10 Atrezzo - alumnos de tecnoloxía industrial 8 Decorados – alumnos de plástica (1º, 3º, 4º ESO) 200 TOTAL 329

Para a realización deste musical foi necesaria a creación dos seguintes equipos:

un equipo de redacción do guión. Este guión elaborouse por fases, en

colaboración cos equipos de coreografía e de música. No guión é onde se detalla o desenvolvemento da propia historia e tamén as necesidades expresivas de músicos e bailaríns.

Un equipo de músicos que interpretan os temas e efectos musicais necesarios

para simular ambiente de escena. Todas as intervencións musicais están interpretadas en directo por una banda do Instituto. O conxunto está formado por: piano, clarinete, frauta, teclado/sintetizador, xilófono, violín, violonchelo, 2 guitarras, baixo, saxo, trompeta, acordeón, percusión e batería.

7

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Un equipo responsable das coreografías que interpretan diversos estilos: rock,

danza, danza contemporánea, danzas étnicas, danzas populares, etc.

Un equipo de voces que interpretan as cancións escollidas e adaptadas, cantadas

en directo sobre o escenario

Un equipo de escenografía que en conxunto realizaron máis de 9 decorados

diferentes.

Un equipo de luz e son responsable da montaxe dos distintos focos, vídeo,

megafonía e mesturas de son.

Un equipo de tremoia responsable da montaxe e desmontaxe dos distintos

decorados que se suceden ao longo do musical.

Un equipo de vestiario responsable de levar a cabo rápidos cambios de vestiario

entre escenas.

Un equipo de maquillaxe e peitado.

O ARGUMENTO

Proceso de creación do guión A trama que une as escenas de cine que compoñen "Un musical de cine" e que conta a historia dese grupo de estudantes que contra vento e marea se empeñan en rodar unha película, naceu despois dun intenso traballo cos alumnos e alumnas de interpretación. Unha vez elixidas as escenas de cine, baseándose nas suxestións do alumnado e do profesorado que forma parte do proxecto, durante os primeiros meses do curso traballáronse dinámicas que favorecen a relaxación, a concentración, a capacidade de improvisación, o sentido de equipo e o traballo do corpo, a expresión e a voz. É a través destas dinámicas que se van perfilando as características de cada personaxe sobre a base da observación do que cada actor e actriz pode ofrecer. Unha vez decidido o fío condutor, moitas das tramas que compoñen o libreto están baseadas nos exercicios de improvisación que se realizan durante esa primeira fase do proceso e nas suxestións do alumnado que desde o primeiro momento participa tamén da creación da historia.

Sinopse Nunha sociedade imaxinaria na que as artes e as humanidades non están presentes nos programas educativos e son desvalorizadas e perseguidas, o alumnado dun instituto decide facer unha película. A oposición da dirección da escola, a escasa información e os limitados recursos cos que contan non serán impedimento para que os rapaces e as rapazas consigan o seu obxectivo. “Un musical de cine” fai un percorrido pola historia da sétima arte desde os tempos do cine mudo ata hogano.

8

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Argumento Mentres a directora, dona María Virtudes Resurrección Ferro de Todos os Santos, defende un ensino baseado na disciplina e na man dura, os alumnos e alumnas da escola soñan con ser músicos, actores e actrices, directores e guionistas... Soñan con ser creadores, artistas... Soñan con facer cine. Por iso, cando accidentalmente descobren un cuarto secreto agochado tras os muros da biblioteca (que resulta ser a antiga aula de audiovisuais, tapiada desde o momento no que se instaurara ese réxime educativo autoritario), empezan a crer nas súas posibilidades e deciden gravar unha película que conte a historia do cine, esa arte que o sistema educativo lles veta. Despois das dúbidas iniciais, e de asinar un contrato de confidencialidade que garanta o máximo segredo, comezan a rodaxe. As pescudas da directora e das mestras (dona Inocencia e dona Pepita, que escoitan continuos ruídos na biblioteca) e os chivatazos de Carme, a alumna acusona que só quere participar no musical, poñen continuamente en perigo o obxectivo. Pero estes non serán os únicos atrancos. Para finalizar con éxito haberá que superar o enfado de Elsa e Edu (guionista e director, respectivamente) por causa da gravación da famosa escena de Gilda, a rivalidade de Uxía e Marta que se disputan o papel protagonista, a perda e recuperación do plan de rodaxe, os despistes de Rodolfo, o cansazo acumulado e as horas de sono perdidas por causa das gravacións nocturnas, os múltiples cástings na busca dos actores, o medo a ser descubertos...

9

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Polo medio, os protagonistas soñan cos seus heroes: Chaplin, Hitchcock, Torrente... que lles axudarán a mellorar o seu traballo. O obxectivo final ben merece todos estes esforzos. Pero, conseguirán unha ducia de rapaces gravar un musical de cine sen apenas medios e traballando de incógnito? É posible que a directora lles permita continuar?

AS PELÍCULAS E AS ESCENAS

Torrente, el BrazoTtonto de la Ley foi dirixida en 1998 por Santiago Segura é a

primeira película que se evoca no musical. Non se reproduce exactamente unha escena senón que se intenta imitar o seu humor caricaturesco, as bromas pesadas, a linguaxe basta e o machismo do protagonista. Durante anos foi a película con maior recadación do cine español, e este é o motivo polo que Noe, a produtora do musical soña con ela.

Bienvenido, Mister Marshall é unha película española do ano 1953, dirixida por Luis

García Berlanga. Os habitantes de Villar del Río están contentos porque os americanos van ir de visita á súa vila con ocasión da presentación en España do Plan Marshall (cuxo obxectivo é axudar a países europeos a recuperarse tras a II Guerra Mundial e frear así a expansión soviética). A escena que se reproduce no musical é, sen dúbida, a máis famosa da película, na que a tonadillera entoa o coñecido “Americanos, os recibimos con alegría”.

Unha Noite na Ópera (A Night at the Opera) é a sexta película dos irmáns Marx.

Está protagonizada polos tres (Groucho, Chico e Harpo) e foi dirixida por Sam Wood en

10

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

1935. A escena do contrato é unha das secuencias máis famosas e populares destes cómicos e responde a necesidade do alumnado do instituto de garantirse mutuamente a confidencialidade do seu proxecto.

Os Paxaros (The Birds) é unha película estadounidense dirixida por Alfred Hitchcock

en 1963 supostamente baseada en feitos reais. É una das películas máis populares do seu director, totalmente carente de música e na que destacan especialmente os efectos sonoros (movementos das as e o grallar dos paxaros). No musical represéntase a elaborada escena da acometida dos corvos que acaban asasinando a varios dos habitantes de Bahía Bodega.

Casablanca, película estadounidense de 1942 dirixida por Michael Curtiz, narra un drama

romántico na cidade marroquí de Casablanca. O desenvolvemento da película céntrase no conflito de Rick entre o amor e a virtude: deberá escoller entre a súa amada Ilsa ou facer o correcto. Un musical de cine reproduce a escena máis famosa do filme que recolle tamén algunhas das frases máis coñecidas (“Sempre nos quedará París”).

A Tentación Vive Enriba (The Seven Year Itch) é unha película estadounidense

de 1955, dirixida por Billy Wilder . Inclúe unha das escenas máis recordadas do cine hollywoodense, na que Marilyn Monroe pasa por riba dunhas reixas de ventilación, e o aire expulsado cara arriba levanta a súa saia. Esta escena tamén aparece en Un musical de cine: Marilyn (o personaxe non ten outro nome na película) e Sherman conversan ó saír do cine sobre o anuncio que ela vai protagonizar e sobre a veracidade da publicidade americana.

Mujeres al Borde dun Ataque de Nervios foi dirixida por Pedro Almodovar en

1988. A sucesión de feitos extraordinarios e mesmo absurdos que alteran o comportamento lóxico das persoas, as situacións de tensión máxima que levan a perder os papeis son as ideas que se intentan transmitir coa escena desta película no musical, protagonizada por Pepa e Lucía (amante e exmuller de Iván, o protagonista da película).

O Mago de Oz (The Wizard of Oz) película musical de 1939 baseada na novela

infantil de L. Frank Baum O marabilloso mago de Oz, no que unha mozas arrastrada por un tornado chega a unha fantástica terra onde habitan bruxas boas e malas, un espantallo que fala, un león covarde, un home de folla de lata e outros seres extraordinarios, os mesmo que aparecen na escena de “Un musical de cine”, á busca dese lugar onde todos os seus problemas se solucionen.

Matrix é un filme de ciencia ficción escrito e dirixido por Larry e Andy Wachowski no ano

1999. Matrix é un mundo virtual onde os seres humanos están dominados polas máquinas. Só os que son conscientes da verdadeira esencia do que os rodea, son capaces de desafiar parcialmente as leis físicas e realizar fazañas asombrosas. Neo é un deles e Trinity será quen lle axude.

A Lingua das Bolboretas é unha película española de 1999 dirixida por José Luis

Cuerda e baseada no relato homónimo de Manuel Rivas, do libro Que me queres, amor? O conto trata sobre a relación dun neno e o seu mestre durante os meses previos ó golpe de

11

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

estado do 17 e 18 de xullo de 1936 que deron comezo á Guerra Civil española. Na escena do musical, Don Gregorio pronuncia un discurso de encomio da liberdade cando se despide dos seus alumnos ó se xubilar.

La Dolce Vita, película italiana ade 1960 escrita e dirixida por Federico Fellini. En

España non se estreou ata 1980 por causa do seu suposto contido obsceno. A escena máis famosa do filme: o baño de Marcello e Sylvia na Fontana de Trevi despois dunha noite paseando polas rúas de Roma, reprodúcese no musical.

Rambo é outra das sagas rememoradas en Un musical de cine. Rambo e é un veterano

da Guerra de Vietnam, sumamente experto en técnicas de supervivencia e guerra de guerrillas. A saga consta de catro películas rodadas entre 1982 e 2008. No musical reprodúcese unha das frases máis célebres da película “Non encontro as pernas”, erroneamente lembrada como “Non sinto as pernas”.

Piratas do Caribe (Pirates of the Caribbean) é tamén unha saga composta por 5

películas, rodadas entre 2003 e 2017 (en proxecto). Todas elas contan as aventuras do ficticio pirata Jack Sparrow. En Un musical de cine aparece o protagonista e unha das súas frases máis célebres “Se fose un soño habería ron”

Actividade 3:

Deseño e construción de carteis despregables tipo Pop-Up. Cunha investigación previa sobre as películas que se citan e traballan no musical, construír carteis que reflictan a escena da película ou ben que poidan servir como a súa presentación.

OS PROTAGONISTAS Directora: Dona María Virtudes Resurrección Ferro de Todos os Santos é a directora da escola. Autoritaria e convencida da necesidade de ensinar mediante disciplina e man dura, non dubidará en empregar a violencia física se é necesaria para conseguir os seus obxectivos. Dona Pepita: É unha mestra sen criterio propio, cursi e aduladora, sempre pendente de

agradar á directora, da que se considera a man dereita. Dona Inocencia: É outra das mestras. Non está de acordo coas consignas educativas da dirección e timidamente, con moitas dificultades dado o sistema opresivo no que se move, amosa sempre que pode o seu criterio. En canto ten ocasión, axudaralles ós rapaces a rematar a súa gravación. Carme: É a alumna acusona. Por algunha razón quedou fóra do musical e sempre anda

espiando por ver se aínda se pode coar no equipo. A directora válese desta observación e utilízaa para obter información. Así se converte en acusona. A partir do momento no que logra infiltrarse na rodaxe, despois de conseguir un papel nun casting, vaille custar moito máis exercer o seu papel de acusona.

12

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Edu: É o alumno que soña con ser un gran director de cine, será o director do musical e está namorado de Elsa desde que eran nenos. É serio, teimudo e por veces un pouco pesimista. Necesita do equipo para superar eses momentos de desánimo. Nos seus soños está sempre acompañado da súa conciencia que lle di todo aquilo que el non se atreve e dicirse, que lle axuda a decidirse e que o empurra a afrontar grandes retos. Elsa: É a guionista do musical, namorada de Edu, o director. É soñadora, optimista, resolutiva e creativa, cun alto sentido de responsabilidade e unha conciencia feminista moi clara. Nos seus soños acompáñase dunha xemelga coa que poucas veces está de acordo. A defensa das mulleres traeralle problemas coa súa propia conciencia e mesmo con Edu. Noe: Produtora do musical, práctica e soñadora ao mesmo tempo. É o impulso do

proxecto, a que busca solucións para servírllelas en bandexa a Edu e a Noe Nuria: Rápida e eficiente, soña con reflectir a vida e captar o mundo coa súa cámara. Terá oportunidade de facelo no musical. Marta: Quere ser actriz e para iso ensaia constantemente.

Uxia: Tamén quere ser actriz e por isto compite con Marta

Roi: É actor e un gran coñecedor do cine, aproveita a mínima ocasión para lanzar frases

célebres da historia do cine nacional e internacional. David: É o técnico de son. É irónico e ten un gran sentido do humor. As súas brincadeiras sarcásticas van dirixidas con frecuencia a Rodolfo. Rodolfo: Iluminador. É tremendamente despistado e un pouco preguiceiro. Ten a

sensación de chegar sempre tarde a todo, especialmente á hora do bocadillo.

OS DECORADOS Para realizar a escenografía do Musical traballaron os alumnos 1º, 2º, 3º , 4ºESO e Bacharelato, na aula de plástica, aplicando as técnicas aprendidas nesta materia ao conxunto da produción do musical . Realizáronse traballos que recollen tanto elementos que atinxen aos decorados das diferentes escenas, como á escenografía ou como apoio aos elementos de tremoia, elementos móbiles, etc.

Escenarios

Escenario de cidade castelá para a escena de Benvido Mr Marshalll e outros. Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Acrílico sobre tea.

Escenario para a cidade con rañaceos coa versión dos carteis de cine dos que se fai mención na peza teatral. Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Acrílico sobre tea.

13

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Escenario para Moulin Rouge Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Acrílico sobre tea.

Escenario para a selva. Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Acrílico sobre tea.

Escenario de The Wall de Pink Floyd.

Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Acrílico sobre tea.

Barco a Perla Negra. Perspectiva cónica frontal de 36 m2 aproximadamente. Rede de poleas e cordas para que o barco se despregue ante o público como gran final. Acrílico sobre tea.

Decoración de camuflaxe dos helicópteros de Apocalipsis Now. Acrílico sobre madeira.

Escenografía e elementos móbiles

Cartela co logotipo do musical Grease. Acrílico sobre cartón pluma 2 m2.

Cartela inicial imitando a cabeceira cinematográfica da Metro Goldwin Meyer. Acrílico sobre cartón pluma 2 m2.

Nube para ocultar a polea coa que baixa Mary Poppins.Acrílico sobre cartón pluma.

14

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Paxaros para a escena da película homónima de Alfred Hitchock. Materiais diversos e técnica mixta.

Cáctus para o deserto. Acrílico sobre cartón pluma

Pupitres portátiles para a actuación de The Wall. Acrílico sobre cartón pluma

Cabalos-vasoira para a cabalaría. Materiais diversos e técnica mixta.

Figuras para O Guernica. Acrílico sobre cartón pluma

A MÚSICA Para poñerlle música ás escenas, a nosa orquestra consta dunha diversidade de instrumentos que veñen determinados polos alumnos que desexan participar no musical e polos instrumentos que tocan. Para esta representación contamos con: batería, baixo, dúas guitarras, un piano, un teclado, dous violíns, unha frauta, un clarinete, un saxofón e unha trompeta. Ademais contamos cun espléndido coro principal, mais un coro pequeno e diferentes combinacións de solistas, que poñen a voz a un repertorio cinematográfico. Isto da lugar a un repertorio moi variado que vai dende o folclore (Americanos), a o rock´n´roll (You´are the one that I want) pasando polo swing (Quiero ser como Tú ou Put a blame on mane), o pop (Somewhere over the rainbow) ou mesmo a psicodelia (Another Brick on the Wall) e a música clásica (Cabalgata das Valkirias ou Marcha fúnebre por unha marioneta).

Para montar estes temas tivemos que adaptalos á planilla orquestral resultante baseándonos en xogos tímbricos e buscando harmonías. Así hai obras que están escritas na súa versión orixinal para orquestra sinfónica ou para grupos maiores ca o noso co que fixemos unha redución. Noutros casos o proceso é o contrario xa que son cancións pensadas para formación pop/rock e fixemos harmonizacións para que puidesen participar a maior parte dos músicos.

15

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Actividade 4: Explica a que familia pertence cada un dos instrumentos que forman a orquestra desta agrupación.

Actividade 5: Fai as túas indagacións e a ver se es quen de atopar a que películas pertencen estas cancións:

OS SONS Como en toda grande produción cinematográfica non poden faltar os efectos especiais, eses que nos fan, case sen que nos decatemos, entrar na pantalla. E non falo só de grandes explosións, senón tamén daqueles outros que nos achegan aos personaxes e nos fan escoitar cousas que, en circunstancias convencionais non conseguimos escoitar. Isto ten unha tradición moi longa que vén do teatro, onde se creaban máquinas de tremoia para imitar o son das tormentas, a choiva, ou mesmo o vento.

16

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

O son no cine é un dos seus grandes paradoxos, xa que normalmente para que parezan máis reais utilízanse son gravados a parte da gravación orixinal. Así os sons que se utilizan nas accións, movementos, caídas, etc, non son os orixinais senón que se superpoñen sobre as imaxes xa gravadas. A persoa encargada de facer isto coñécese co nome de foley en honor a Jack Foley, un deseñador de son que desenvolveu esta técnica

traballando en múltiples producións, aínda que tamén se coñece con outros nomes como o de ruideiro ou ruidista. A forma na que se recrean estes sons é moi variada e esíxelles aos artistas “foley” unha grande imaxinación, xa que non sempre se pode facer do mesmo xeito, e moita concentración para sincronizar os sons cos movementos dos personaxes e as situacións que acontecen na escena. Así podes ver como os sons duns cabalos se fan chocando un par de cáscaras de coco ao tempo que se moven cadeas ou se utilizan diferentes tipos de calzado para reproducir os pasos dos personaxes,

Aínda que hoxe en día os foleys poden axudarse da tecnoloxía utilizando sons que xa están gravados e que se poden atopar ben en Internet ou ben compralos en formato de librerías sonoras profesionais, segue sendo necesario recrear moitos efectos como se facía tradicionalmente xa que é o único xeito de sincronizar audio e imaxe de xeito natural.

17

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Actividade 6: Busca unha escena dunha ou varias películas nas que non haxa diálogos e tenta imaxinar como recrearías cada un dos sons que acontecen, que obxectos usarías, cantas persoas seriades necesarias para reproducir a escena?... Proba a ver que acontece. Intenta tamén escoitar os sons cotiáns que te rodean e pensa como os poderías reproducir. Todo isto espertará a túa imaxinación sonora e irá transformando a túa escoita. Realmente é unha experiencia moi enriquecedora. Por exemplo, como poderías imitar o son dunha onda, ou o son da choiva...

AS COREOGRAFÍAS

Escena 1. The Wall. Dobre desfile en dous grupos no que se entrecruzan todos os participantes no musical interpretando “Another brick in the wall”, de Pink Floid.

Actividade 7: Despois de ver a escena explica: Que emocións che inspirou a música? Que tentaba reflectir a coreografía? Por que se elixiu a cor negra como vestiario? Que papel xoga o rapaz vestido diferente?

Escena 5. Bienvenido Mr. Marshall

18

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Interpretamos o pasodobre: “Americanos” con 20 parellas de baile con distintas distribucións. O pasodobre é un baile en parella que se orixina en España no século XVI, utilizándose ata o día de hoxe nas festas populares. O baile de ritmo binario ten constantes referencias ao mundo taurino e ao folclore español. É un dos cinco bailes latinos interpretados en competicións de baile deportivo e de salón.

Actividade 8:

Despois de ver a escena explica: Que tópicos da sociedade española se representan na escena? Que intenta reflectir a coreografía? Investiga sobre a crítica que facía a película no seu momento sobre a sociedade española

Escena 8. Gilda Baile individual, representando a canción “Put the Blame on Mame”. Esta escena, na que Gilda quita a luva, é considerada como unha das iconas da historia do cine, polo seu simbolismo e a súa estética.

Actividade 9: Despois de ver a escena explica: Que intenta expresar a escena na película? Que significado pode ter quitar a luva no momento en que se fixo a película? Hoxe en día tería o mesmo significado?

Escena 10. Parellas de cine Valse vienés representado por seis parellas de cine e oito cintas de rítmica, sobre

“Twilight”, música da primeira película da saga Crepúsculo.

O valse, orixinario de Austria no século XII, desenvólvese como baile elegante a partir do

século XVIII. Báilase en parellas con ritmo ternario e en liña de danza, en circunferencia

con xiro á esquerda. É un dos cinco bailes estándar dos bailes deportivos e de salón.

Actividade 10:

Despois de ver a escena explica: Que importancia tivo o valse na súa época histórica? A que bailes substituíu? Que significou este baile respecto ás relacións corporais públicas?

Escena 11. Cantando baixo a chuvia Coreografía desenvolvida por dous cantantes e 10 bailarinas con paraugas, sobre a música “Singin´ in The Rain” da película do mesmo nome.

19

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Escena 14 Vaqueiros Danza india que se desenvolve no marco dun hipotético ataque indio a unha caravana de colonos. O número inclúe músicas de: “O bo, o feo e o malo”, “A lenda da cidade sen nome” e a “Danza India”.

Escena 16. O libro da selva Coreografía de lindy hop sobre a música “Quero ser coma ti” de “O libro da selva”. O lindy Hop é un baile americano dos anos 20, evolución do Charleston, e que orixina distintos bailes coma o Jive e outros.

Escena 19. Moulin Rouge. Desenvólvense dúas coreografías consecutivas:

-Un cancán a cargo de 10 bailarinas, neste caso bailado sobre o cancán da ópera “Orfeo nos infernos” de Offenbach. O cancán é un baile do século XIX, rápido e provocativo, que se orixina a partir da música da ópera citada. -Un tango arxentino a cargo de 12 parellas, sobre a música de “O tango de Roxane”. O tango orixínase nos barrios baixos de Bos Aires e Montevideo a finais do século XIX. Nace da fusión de elementos das culturas afroamericanas, crioula e dos inmigrantes europeos.

Escena 21. A guerra Con música das películas “A ponte sobre o río Kwai” e “Apocalipse Now” facemos una aproximación á danza contemporánea. Usamos a danza contemporánea como medio de expresión corporal das emocións que irán xurdindo, ante os sucesos que se presentarán ao longo desta escena.

Escena 22. Grease Presentamos neste caso unha fusión entre as cancións do principio, “Summer Nigths”, e final, “You're the One That I Want”, como expoñente da evolución da película Grease. As coreografías son unha interpretación baseada no desenvolvemento das correspondentes escenas da película.

O VESTIARIO O traballo en vestiario ten diferentes actividades en función do momento do proxecto. Contamos con 6 alumnas, ademais dunha profesora responsable e a colaboración das familias na creación do vestiario e no proceso o día da representación.

20

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Traballos preliminares Para iniciar o traballo lévase a cabo unha visualización das películas das que se extraeron as escenas para o musical. A raíz do estudo desas secuencias deseñouse o vestiario de Un musical de cine. Unha vez que o director realiza a asignación de papeis a intérpretes e bailaríns cóbrense unhas fichas individualizadas de cada un destes.

A maior complicación do traballo de vestiario estriba en que a mesma persoa representa varios papeis, ás veces o cambio de vestiario ten que realizarse en moi pouco tempo pois o alumno ou alumna sae en dúas escenas consecutivas, e hai que sincronizalo perfectamente.

Marta B. F. Escena Vestiario Complementos Perruq/maqui

Alumno 2 Básico negro

Bailarina 5 Vestido faralaes Peineta Recollido

Soldado 7º Cabalería

12 Pantalón vaqueiro con tirantes amarelos Camisa azul Gorra azul. Pano amarelo

Cabalo escopeta

Pelo oculto na gorra

Bailarín 19 Camiseta branca, pantalón escuro axustado e cazadora coiro ou “universitaria” Gorra

Pelo oculto na gorra

Ademais do vestiario en si mesmo hai que deseñar e realizar (coa colaboración da profesora de plástica) algúns dos complementos mencionados coma o cabalo.

Realización O seguinte paso é a elaboración e recompilación do vestiario. Contamos coa colaboración do CDG o cal supuxo dispoñer de moitas das pezas de roupa e complementos que precisabamos. A maioría do que faltaba fixérono as familias sen as que sería imposible lograr o resultado final. E unha mínima parte foi buscada ou elaborada polas persoas encargadas do vestiario. Para pedir a colaboración das familias presentaron os deseños feitos polas alumnas encargadas do vestiario e nos casos de vestiario grupal, onde tod@s deberan ir o máis iguais posible, puxéronse de acordo para unificar o traballo.

21

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Representación O día da representación é cando se comproba se o traballo anterior deu resultado. Aínda que previamente se visualizou o vestiario e se comprobou que era o correcto sempre hai algún imprevisto que hai que solucionar no momento, para isto adoitamos levar pezas a maiores que poidan utilizarse en caso de apuro. As pezas de roupa ordénanse por orde de saída a escena o cal facilita a súa localización. Dado que se fan varias representacións é importante ir recolocando o roupeiro a medida que vai avanzando a obra. Así mesmo faise unha escaleta a tamaño grande para remarcar os “puntos críticos” eses onde algún alumno ten pouco tempo para o cambio de vestiario. No musical dáse o caso dunha intérprete que ten que cambiar a roupa para a mesma escena, o que nos obrigou a introducir o cambio como parte da escena. Exemplo de guión de cambios de vestiario:

A TREMOIA A tremoia é o conxunto de máquinas ou artificios empregados no teatro para efectuar os cambios de decoración e os efectos escénicos.

22

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

Os elementos básicos Elementos móbiles a través de varas e angazos. Un andamio de catro corpos con barras móbiles, que será o soporte dos decorados. Unha estrutura móbil e convertible de muíño a helicóptero. Un equipo de 8 alumnos que realizarán todos as actividades necesarias para mover os diferentes elementos en escena. Realizado polo alumnado de 1º de bacharelato de tecnoloxía (durante o primeiro ano) e o de 2º de bacharelato de electrotécnia (durante o segundo) e baixo as directrices do profesor destas materias.

1º Proxecto: Movemento do andamio de 4 corpos, soporte dos diferentes

decorados. Todo o dispositivo de tremoia deste espectáculo disponse sobre un andamio que xira sobre si mesmo empregando tres das súas catro caras como soportes de decorados. Para que cumprira a súa función:

- Deseñamos un mecanismo que permitise acoplar a nosa estrutura de forma fixa dende o comezo da obra ao andamio sen entorpecer o traballo de cambio de decorados dos tremoístas, e que ao mesmo tempo permitira a mobilidade da estrutura muíño-helicóptero sobre ela.

- Tomamos as medidas oportunas e realizamos planos do andamio e un estudo do

mesmo para determinar a colocación desta estrutura sustentadora e os elementos, principalmente tubulares, que permitirán un movemento lonxitudinal e o soporte dos elementos necesarios para os decorados.

- Usamos un sistema mecánico que permitiu o acoplamento en vertical do muíño-

helicóptero, sobre unha das caras do andamio.

- Realizamos sucesivas probas de funcionamento.

2º proxecto: Realización dunha estrutura móbil e convertible de muíño a

helicóptero.

Para este espectáculo era necesaria a creación tanto dun muíño coma dun helicóptero, e ao tratarse ambos os dous aparellos de estruturas con aspas, decidiuse realizar unha única estrutura que puidese servir tanto para o muíño como para o helicóptero. Posta a punto artística do muíño-helicóptero. Desenvolveuse en dúas ramas, unha dedicada a pintura de cada unha das partes e outra dedicada a efectos especiais de iluminación.

23

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

En canto a decoración e pintura intentouse buscar aquelas cores que cadrasen da forma mais axeitada con cada unha das escenas e a referencia artística orixinal da que partían.

o Réplica do muíño orixinal. Predominan o amarelo e o vermello mate. Intaláronse tamén dispositivos luminosos tipo Led para resaltar as aspas, cos seus correspondentes circuítos eléctricos.

o Estrutura do helicóptero. Escolleuse o apache americano, representando o frontal do modelo orixinal, cunhas medidas de 1,75 de profundidade, 4 m de ancho e 2 m de altura e estruturado en módulos para facilitar o seu traslado.

24

-Valor Creativo-

- UN MUSICAL DE CINE

-

ACTIVIDADES DE AVALIACIÓN:

Realiza agora o seguinte cuestionario para valorar o que aprendiches nesta unidade

didáctica.

O primeiro que tes que facer para montar un

musical é…

a) Formar un equipo humano e distribuír traballos b) Pensar a música c) Deseñar o guión

A música pode ser recollida sen mais de

gravacións

a) Verdadeiro b) Falso

Os sons en escena prodúcense xunto coa

música

a) Verdadeiro b) Falso

O guión amosa só as historias dos personaxes a) Verdadeiro b) Falso

Os cambios de vestiario non necesitan un guión a) Verdadeiro b) Falso

A tremoia é a) O conxunto de efectos especiais b) O conxunto dos decorados c) Os mecanismos e tecnoloxías que fan posible a posta en escena

A escenografía consiste en… a) O conxunto de efectos especiais b) O conxunto dos decorados c) Os mecanismos e tecnoloxías que fan posible a posta en escena

Un musical é a) Arte escénica na que os personaxes se expresan unicamente cantando

b) Arte escénica en forma de teatro que combina música, cancións, diálogo e baile

c) Arte escénica na que a través da danza se interpreta unha peza musical

As coreografías poden non existir nun musical a) Verdadeiro b) Falso

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Valora ti agora o Musical ( puntuando de 1 a 10) de acordo cos seguintes criterios:

Posta en escena Música Coreografías Actuación

Dá a túa opinión persoal sobre a obra: