UNHA NOVAFORMA DEPARTICIPAR NOGOBERNO DASUNIVERSIDADES

e- VOTO

I Plan Piloto de votación electrónica 2010

IntroduciónIntrodución

As As Universidades do Sistema Universitario Galego (SUG) Universidades do Sistema Universitario Galego (SUG) impulsan impulsan diversas iniciativas en materia de Administración Electrónica (e-diversas iniciativas en materia de Administración Electrónica (e-Universidade) e pretenden estendelas a outros ámbitos nos que o uso das Universidade) e pretenden estendelas a outros ámbitos nos que o uso das tecnoloxías da información pode favorecer o exercicio dos dereitos e tecnoloxías da información pode favorecer o exercicio dos dereitos e liberdades dos membros da comunidade universitaria. liberdades dos membros da comunidade universitaria. En concreto preténdese que os membros da comunidade universitaria En concreto preténdese que os membros da comunidade universitaria participen no goberno e na administración das universidades mediante participen no goberno e na administración das universidades mediante sistemas do denominado sistemas do denominado “voto electrónico” “voto electrónico” para elixir os seus para elixir os seus representantes nos órganos colexiados e de goberno das universidades, representantes nos órganos colexiados e de goberno das universidades, así como favorecer un sistema de consulta entre os membros da así como favorecer un sistema de consulta entre os membros da comunidade universitaria.comunidade universitaria.Neste senso a Neste senso a Xunta de GaliciaXunta de Galicia, a través da súa Secretaría Xeral de , a través da súa Secretaría Xeral de Modernización e Innovación e Innovación Tecnolóxica en liña coa Modernización e Innovación e Innovación Tecnolóxica en liña coa Estratexia galega da Sociedade da Información, apoia ao conxunto das Estratexia galega da Sociedade da Información, apoia ao conxunto das universidades públicas galegas para a posta en funcionamento de universidades públicas galegas para a posta en funcionamento de ferramentas informáticas que posibiliten o voto electrónico, o seu principal ferramentas informáticas que posibiliten o voto electrónico, o seu principal obxectivo é o impulso da administración electrónica en procesos electorais obxectivo é o impulso da administración electrónica en procesos electorais no ámbito da universidades galegas.no ámbito da universidades galegas.

IntroduciónIntrodución

A Lei 11/2007, de 22 de xuño, de acceso electrónico dos cidadáns A Lei 11/2007, de 22 de xuño, de acceso electrónico dos cidadáns aos servizos públicos, comunmente denominada, de Administración aos servizos públicos, comunmente denominada, de Administración Electrónica, prevé que os cidadáns poderán realizar todas as súas Electrónica, prevé que os cidadáns poderán realizar todas as súas xestións administrativas por medios electrónicosxestións administrativas por medios electrónicos, coa consecuente , coa consecuente obrigación da Administración de ofrecer os seus servizos por obrigación da Administración de ofrecer os seus servizos por calquera canle que facilite esta relación (Internet, móbiles, etc). calquera canle que facilite esta relación (Internet, móbiles, etc). Os Os procesos electorais universitarios son altamente complexosprocesos electorais universitarios son altamente complexos tanto polo número de electores (todo o alumnado, profesorado e tanto polo número de electores (todo o alumnado, profesorado e PAS) como polo número de sectores elixibles e pola súa alta PAS) como polo número de sectores elixibles e pola súa alta frecuencia nas votacións (case cada ano hai unha elección como frecuencia nas votacións (case cada ano hai unha elección como mínimo en cada universidade). mínimo en cada universidade). Así mesmo, a Así mesmo, a participaciónparticipación nalgúns sectores, como os estudantes, nalgúns sectores, como os estudantes, é habitualmente baixa polos curtos períodos de tempo para as é habitualmente baixa polos curtos períodos de tempo para as votacións e a necesidade de desprazarse as mesas electorais, así votacións e a necesidade de desprazarse as mesas electorais, así como o cada vez maior número de persoas da comunidade como o cada vez maior número de persoas da comunidade universitaria que realizan estadías fora da súa Universidade, universitaria que realizan estadías fora da súa Universidade, porcentaxe de participación que pode mellorar substancialmente porcentaxe de participación que pode mellorar substancialmente por sistemas por sistemas on lineon line de votación. de votación.

e-Votoe-VotoQue é o voto electrónico?Que é o voto electrónico?– O voto electrónico consiste na emisión de votos a través dun O voto electrónico consiste na emisión de votos a través dun

dispositivo telemático utilizando identificación electrónica. Isto dispositivo telemático utilizando identificación electrónica. Isto permite a emisión de votos a través das redes de datos de permite a emisión de votos a través das redes de datos de forma totalmente segura.forma totalmente segura.

Cales son as súas vantaxes?Cales son as súas vantaxes?– O voto electrónico ofrece unha maior O voto electrónico ofrece unha maior comodidade comodidade xa que evita o xa que evita o

desprazamento ata as mesas electorais o día da elección. desprazamento ata as mesas electorais o día da elección. – Poderase votar a través dunha plataforma moi fácil de usar e Poderase votar a través dunha plataforma moi fácil de usar e

axudará tamén a axudará tamén a previr erros involuntariosprevir erros involuntarios no proceso de no proceso de votación.votación.

– Ademais o sistema asegura unha totalAdemais o sistema asegura unha total transparencia transparencia dos dos procesos electorais na medida en que se poden auditar por procesos electorais na medida en que se poden auditar por terceiras partes.terceiras partes.

– Todos os compoñentes do sistema son selados Todos os compoñentes do sistema son selados electrónicamente por auditores que garanten que electrónicamente por auditores que garanten que non se leva a non se leva a cabo ningún tipo de alteración informáticacabo ningún tipo de alteración informática do proceso. do proceso.

PROCESO DE VOTACIÓNPROCESO DE VOTACIÓNConexiónConexión

Para cada elección no portal da Para cada elección no portal da universidade atoparase unha universidade atoparase unha ligazón que levará á aplicación de ligazón que levará á aplicación de voto electrónico.voto electrónico.

AutenticaciónAutenticaciónAntes de votar, o usuario terá que Antes de votar, o usuario terá que autenticarse mediante un sistema autenticarse mediante un sistema de usuario/contrasinal ou PIN que de usuario/contrasinal ou PIN que lle proporcionará a Universidade. lle proporcionará a Universidade. Nalgúns casos tamén poderá Nalgúns casos tamén poderá utilizarse certificados de sinatura utilizarse certificados de sinatura avanzada como os da Fábrica avanzada como os da Fábrica Nacional de Moeda e Timbre Nacional de Moeda e Timbre FNMT, eDNI ou calquera outro FNMT, eDNI ou calquera outro tipo de certificado dixital.tipo de certificado dixital.

VotoVotoLogo da autenticación accederase Logo da autenticación accederase á plataforma de voto electrónico á plataforma de voto electrónico que presentará as opcións de que presentará as opcións de voto. Unha vez seleccionada a voto. Unha vez seleccionada a preferencia terá que confirmarse e preferencia terá que confirmarse e logo enviar o teu voto logo enviar o teu voto electrónicamente.electrónicamente.

1

2

3

PROCESO DE VOTACIÓNPROCESO DE VOTACIÓN

Imprimir o recibo de voto:Imprimir o recibo de voto:Antes de saír da Antes de saír da aplicación de votación aplicación de votación aparecerá na pantalla un aparecerá na pantalla un recibo de voto que se recibo de voto que se poderá imprimir e que poderá imprimir e que permitirá comprobar que permitirá comprobar que o voto sexa contabilizado o voto sexa contabilizado cando se publiquen os cando se publiquen os resultados. resultados.

En ningún caso será posible En ningún caso será posible rastrexar o emitido a rastrexar o emitido a través deste xustificante través deste xustificante de votode voto

4

SeguridadeSeguridade

Segredo e integridade do voto:Segredo e integridade do voto:O segredo e a integridade do voto conséguense grazas ao cifrado do O segredo e a integridade do voto conséguense grazas ao cifrado do mesmo de punta a punta, é dicir, desde o computador ata a mesa electoral. mesmo de punta a punta, é dicir, desde o computador ata a mesa electoral. Cífrase e asínase dixitalmente o voto no ordenador antes de emitilo. O voto, Cífrase e asínase dixitalmente o voto no ordenador antes de emitilo. O voto, unha vez almacenado nos servidores de votación, está en todo momento unha vez almacenado nos servidores de votación, está en todo momento criptograficamente protexido; só a mesa electoral poderá descifralo e criptograficamente protexido; só a mesa electoral poderá descifralo e ninguén poderá manipulalo nin, obviamente, coñecer o seu emisor.ninguén poderá manipulalo nin, obviamente, coñecer o seu emisor.

Privacidade do votante:Privacidade do votante:O respecto da privacidade conséguese grazas á separación dos datos O respecto da privacidade conséguese grazas á separación dos datos confidenciais. Este proceso rompe a correlación entre a túa identidade e o confidenciais. Este proceso rompe a correlación entre a túa identidade e o teu voto descifrado e lévase a cabo nun servidor illado e fisicamente teu voto descifrado e lévase a cabo nun servidor illado e fisicamente seguro.seguro.

Prevención de votos múltiples:Prevención de votos múltiples:O sistema de voto electrónico tamén permite previr a emisión de votos O sistema de voto electrónico tamén permite previr a emisión de votos múltiples por un mesmo votante. Primeiro, a base de datos co censo múltiples por un mesmo votante. Primeiro, a base de datos co censo electoral indica os votantes que xa votaron para así impedirlles votar de electoral indica os votantes que xa votaron para así impedirlles votar de novo. Ademais, a mesa electoral verifica as sinaturas nos votos cifrados novo. Ademais, a mesa electoral verifica as sinaturas nos votos cifrados antes de descifrar e contar os votos. No caso de que houbese un votante antes de descifrar e contar os votos. No caso de que houbese un votante que votase dúas veces, a mesa electoral detectaría a duplicación ao que votase dúas veces, a mesa electoral detectaría a duplicación ao realizar a verificación das sinaturasrealizar a verificación das sinaturas..

ELECCIÓNS 2010ELECCIÓNS 2010A recente convocatoria de eleccións autoriza á A recente convocatoria de eleccións autoriza á Secretaría Xeral, para a organización e realización dun Secretaría Xeral, para a organización e realización dun proxecto pilotoproxecto piloto de votación electrónica para as eleccións de votación electrónica para as eleccións a representantes nos Consello de Departamento a representantes nos Consello de Departamento Preténdese que as eleccións dos sectores elixibles:Preténdese que as eleccións dos sectores elixibles:– Persoal docente e investigador non doutor con dedicación a Persoal docente e investigador non doutor con dedicación a

tempo parcial e investigadores en formacióntempo parcial e investigadores en formación– Estudantes de terceiro cicloEstudantes de terceiro ciclo– Estudantes de primeiro, segundo ciclo, (licenciaturas, Estudantes de primeiro, segundo ciclo, (licenciaturas,

enxeñarías, diplomaturas, grao e máster)enxeñarías, diplomaturas, grao e máster)– Persoal de administración e servizos,Persoal de administración e servizos, como representantes en como representantes en

Consello de Departamento realizarán o sistema de votación Consello de Departamento realizarán o sistema de votación establecido na Convocatoria de eleccións de data 23 de febreiro establecido na Convocatoria de eleccións de data 23 de febreiro de 2010 por medios electrónicosde 2010 por medios electrónicos

Departamentos Departamentos

MediosMedios

A USC dará soporte técnico e tecnolóxico para efectuar A USC dará soporte técnico e tecnolóxico para efectuar a votación electrónica e resolverá as dúbidas e a votación electrónica e resolverá as dúbidas e incidencias que se presenten.incidencias que se presenten.O correo de consultas será O correo de consultas será evoto@usc.es evoto@usc.es e as e as incidencias técnicas poderanse tramitar a través da incidencias técnicas poderanse tramitar a través da extensión 55555 ou extensión 55555 ou cau@usccau@usc.es.esA USC garantirá que a infraestrutura tecnolóxica que da A USC garantirá que a infraestrutura tecnolóxica que da soporte ao sistema electoral, contemple as medidas de soporte ao sistema electoral, contemple as medidas de seguridade que garantan o correcto funcionamento seguridade que garantan o correcto funcionamento durante o período no que se exerce o dereito ao voto; o durante o período no que se exerce o dereito ao voto; o secreto e a privacidade do votante, a integridade do voto secreto e a privacidade do votante, a integridade do voto e un escrutinio disociado.e un escrutinio disociado.

PeríodosPeríodos

O voto electrónico poderá realizarseO voto electrónico poderá realizarse

– No período de No período de voto anticipado voto anticipado (29, 30 (29, 30 de abril e 3 de maio) de abril e 3 de maio)

– Durante a Durante a xornada de votaciónxornada de votación establecida na convocatoria electoral (5 establecida na convocatoria electoral (5 de maio de 10:30 a 18:30)de maio de 10:30 a 18:30)

Órganos responsablesÓrganos responsables

Corresponde á Secretaría Xeral a dirección e Corresponde á Secretaría Xeral a dirección e coordinación dos medios humanos e a área TIC a dos coordinación dos medios humanos e a área TIC a dos tecnolóxicos para a realización do voto electrónico.tecnolóxicos para a realización do voto electrónico.A Comisión Electoral Central será a responsable da A Comisión Electoral Central será a responsable da custodia dos votos emitidos e da apertura da urna custodia dos votos emitidos e da apertura da urna electrónica en presenza dos interventores designados. electrónica en presenza dos interventores designados. Para estes efectos constitúese en mesa electoral Para estes efectos constitúese en mesa electoral electrónica e terá as seguintes funcións:electrónica e terá as seguintes funcións:– Responsabilizarse da custodia da clave descifradora para Responsabilizarse da custodia da clave descifradora para

permitir o escrutinio.permitir o escrutinio.– Realizar o escrutinio das mesas que forman parte do plan pilotoRealizar o escrutinio das mesas que forman parte do plan piloto– Resolver as incidencias do procedemento e difundir os acordos Resolver as incidencias do procedemento e difundir os acordos

adoptados pola resolución das mesmas.adoptados pola resolución das mesmas.– Publicar e difundir os resultados do escrutinio.Publicar e difundir os resultados do escrutinio.– Resolver as reclamacións e recursos Resolver as reclamacións e recursos

Votación electrónicaVotación electrónica

O voto electrónico emitirase desde calquera dispositivo conectado a O voto electrónico emitirase desde calquera dispositivo conectado a Internet. Co fin de garantir a privacidade do voto poderanse habilitar Internet. Co fin de garantir a privacidade do voto poderanse habilitar unha ou varias unha ou varias cabinas electrónicascabinas electrónicas. A localización delas será . A localización delas será preferentemente preferentemente nos Centrosnos Centros nos que se realiza a votación, ou en nos que se realiza a votación, ou en servizos centrais de Santiago e Lugo.servizos centrais de Santiago e Lugo.

As electoras e os electores terán que As electoras e os electores terán que conectarse conectarse á través da á través da secretaría virtual ou a unha dirección electrónica. En caso de non secretaría virtual ou a unha dirección electrónica. En caso de non poder conectarse, porase en coñecemento da Mesa electoral poder conectarse, porase en coñecemento da Mesa electoral electrónica ou a Secretaría Xeral a efectos de tomar as oportunas electrónica ou a Secretaría Xeral a efectos de tomar as oportunas medidas e resolver a incidencia ou no correo medidas e resolver a incidencia ou no correo evoto@usc.esevoto@usc.es..

Os electores, membros do PDI e PAS, teranse que Os electores, membros do PDI e PAS, teranse que identificar identificar coas coas claves de acceso corporativas (Secretaría Virtual). claves de acceso corporativas (Secretaría Virtual).

Na pantalla de votación constarán relacionadas, as candidaturas Na pantalla de votación constarán relacionadas, as candidaturas proclamadas, así como a opción de voto en branco. proclamadas, así como a opción de voto en branco.

Votación electrónica IIVotación electrónica IIUnha vez realizada a opción de voto, terase que premer "Emitir o Unha vez realizada a opción de voto, terase que premer "Emitir o voto" e, a continuación, mostrarase a candidatura ou as voto" e, a continuación, mostrarase a candidatura ou as candidaturas escollida/s e solicitarase a confirmación da opción candidaturas escollida/s e solicitarase a confirmación da opción elixida. En caso de non querer confirmala, a electora ou o elector elixida. En caso de non querer confirmala, a electora ou o elector terá a posibilidade de realizar unha nova selección. terá a posibilidade de realizar unha nova selección. Unha vez confirmada a opción de voto, codificarase o voto coa Unha vez confirmada a opción de voto, codificarase o voto coa clave de codificación/cifra. Seguidamente, tense que asinar o voto clave de codificación/cifra. Seguidamente, tense que asinar o voto co certificado dixital da electora ou o elector e tense que remitir á co certificado dixital da electora ou o elector e tense que remitir á urna dixital remota. urna dixital remota. Unha vez finalizado o procesamento do voto, darase opción a Unha vez finalizado o procesamento do voto, darase opción a imprimir ou gardar unimprimir ou gardar un recibo recibo cun código de control, que permitirá cun código de control, que permitirá comprobar á electora ou o elector que o seu voto foi emitido e comprobar á electora ou o elector que o seu voto foi emitido e utilizado no escrutinio. utilizado no escrutinio. Considerarase voto electrónico en branco o que se emita enchendo Considerarase voto electrónico en branco o que se emita enchendo a casilla prevista para ese efecto na pantalla de votación. a casilla prevista para ese efecto na pantalla de votación. As votacións realizadas por este sistema substitúen ás votacións As votacións realizadas por este sistema substitúen ás votacións con urna e con urna e os resultados serán vinculantesos resultados serán vinculantes, sen que se sexa , sen que se sexa necesario establecer sistemas alternativos para a votación necesario establecer sistemas alternativos para a votación presencial.presencial.

Incidencias no proceso de Incidencias no proceso de votaciónvotación

Se por causas de forza maior ou por calquera Se por causas de forza maior ou por calquera incidencia técnica non é posible iniciar o acto da incidencia técnica non é posible iniciar o acto da votación ou do escrutinio, ou se interrompen votación ou do escrutinio, ou se interrompen unha vez iniciados, a Comisión Electoral, en unha vez iniciados, a Comisión Electoral, en función da duración e natureza da causa ou función da duración e natureza da causa ou incidencia e doutras circunstancias, poderá incidencia e doutras circunstancias, poderá adoptar calquera das solucións seguintes: adoptar calquera das solucións seguintes: – a) Acordar que a votación se leve a cabo polo a) Acordar que a votación se leve a cabo polo

sistema tradicional, indicando os prazos pertinentes e sistema tradicional, indicando os prazos pertinentes e outras cuestións que se estime oportunas. outras cuestións que se estime oportunas.

– b) Prorrogar a duración do período da votación b) Prorrogar a duración do período da votación electrónica polo tempo que estime conveniente. electrónica polo tempo que estime conveniente.

– c) Suspender ou aprazar a votación ou o escrutinioc) Suspender ou aprazar a votación ou o escrutinio

Escrutinio do voto electrónicoEscrutinio do voto electrónico

Acabadas as votacións electrónicas, os membros da Acabadas as votacións electrónicas, os membros da Comisión Comisión ElectoralElectoral constituídos en constituídos en Mesa electoral electrónicaMesa electoral electrónica reuniranse no reuniranse no lugar que o Presidente determine. No caso de que algún dos lugar que o Presidente determine. No caso de que algún dos membros titulares non poida asistir ou extravíe a súa fracción de membros titulares non poida asistir ou extravíe a súa fracción de clave, terao que xustificar e comunicar ao Presidente, debéndose clave, terao que xustificar e comunicar ao Presidente, debéndose constar na acta da sesión. constar na acta da sesión. Os membros da Mesa electoral electrónica, con presenza dos Os membros da Mesa electoral electrónica, con presenza dos interventores e no seu caso cos asesores técnicos do voto interventores e no seu caso cos asesores técnicos do voto electrónico, procederán a electrónico, procederán a reconstruír a clave descifradorareconstruír a clave descifradora, , descodificar os votos e iniciar o escrutinio. En todo caso, será descodificar os votos e iniciar o escrutinio. En todo caso, será necesaria para a reconstrución da clave descifradora a presenza necesaria para a reconstrución da clave descifradora a presenza dun mínimo de tres membros da Mesa electoral electrónica dun mínimo de tres membros da Mesa electoral electrónica Cada un dos membros da Mesa electoral electrónica, achegará a Cada un dos membros da Mesa electoral electrónica, achegará a fracción da clave descifradora que lle corresponde e a descodificará fracción da clave descifradora que lle corresponde e a descodificará co seu certificado dixital. Así se reconstruirá a clave mencionada co seu certificado dixital. Así se reconstruirá a clave mencionada que permitirá interpretar o contido dos votos electrónicos. A que permitirá interpretar o contido dos votos electrónicos. A continuación, iniciarase o escrutinio electrónico. continuación, iniciarase o escrutinio electrónico. O proceso de decodificación dos votos garante que non se poda O proceso de decodificación dos votos garante que non se poda coñecer a identidade dos votantes. coñecer a identidade dos votantes.

Conservación de datosConservación de datos

Agás no caso de impugnación, unha vez transcorrido o Agás no caso de impugnación, unha vez transcorrido o prazo de prazo de catro mesescatro meses desde a proclamación dos desde a proclamación dos representantes electos, o Presidente da Comisión representantes electos, o Presidente da Comisión Electoral en presenza do secretario xeral ou a secretaria Electoral en presenza do secretario xeral ou a secretaria xeral, e coa presenza, se é o caso, do asesoramento xeral, e coa presenza, se é o caso, do asesoramento técnico pertinente, procederá á destrución, tanto da técnico pertinente, procederá á destrución, tanto da clave descifradora que permite abrir a urna electoral, clave descifradora que permite abrir a urna electoral, como dos votos electrónicos depositados na urna como dos votos electrónicos depositados na urna electrónica remota. electrónica remota. Non se poderán destruír os votos electrónicos que foron Non se poderán destruír os votos electrónicos que foron obxecto de impugnación, reclamación ou dúbida, nin, obxecto de impugnación, reclamación ou dúbida, nin, polo tanto, a clave descifradora. Esta e os votos polo tanto, a clave descifradora. Esta e os votos electrónicos custodiaranse e conservaranse ata que electrónicos custodiaranse e conservaranse ata que finalice o procedemento correspondente. finalice o procedemento correspondente.

Formación e difusiónFormación e difusión

Xornadas de formación especializadaXornadas de formación especializada– Marzo 2010 Marzo 2010

Xornadas de difusiónXornadas de difusión– Días 15 e 16 de abril de 2010Días 15 e 16 de abril de 2010

CONTROLCONTROL

Auditoría do sistemaAuditoría do sistema

Xustificante de votoXustificante de voto

Presenza de interventores na mesa Presenza de interventores na mesa electoral electrónicaelectoral electrónica

PlataformaPlataforma

http://www.scytl.com/http://www.scytl.com/

Referencias Referencias

Experiencia previaExperiencia previa

UniversidadesUniversidades

Utilización para outros procesos electorais Utilización para outros procesos electorais e consultase consultas

UNHA NOVAFORMA DEPARTICIPAR NOGOBERNO DASUNIVERSIDADES

UNHA NOVAFORMA DEPARTICIPAR NOGOBERNO DASUNIVERSIDADES