UNIDADE 10UNIDADE 10

ORGANIZACIÓN TERRITORIAL DE ORGANIZACIÓN TERRITORIAL DE ESPAÑAESPAÑA

ESPAÑA EN EUROPA E NO MUNDOESPAÑA EN EUROPA E NO MUNDO

ORGANIZACIÓN TERRITORIAL DE ESPAÑA

España = estado cunha España = estado cunha organización político-organización político-administrativa en comunidades administrativa en comunidades autónomas, provincias e autónomas, provincias e municipios.municipios.

Orixe do estado autonómico Orixe do estado autonómico arrinca na Constitución de 1978 arrinca na Constitución de 1978 recoñecemento e garantía ao recoñecemento e garantía ao dereito á autonomía das dereito á autonomía das nacionalidades históricas (Cat, Eus nacionalidades históricas (Cat, Eus e Gal; chamadas así por ser e Gal; chamadas así por ser aprobado o seu estatuto na IIª aprobado o seu estatuto na IIª República) e das rexións República) e das rexións recoñecemento de autogoberno e recoñecemento de autogoberno e libre dirección de propios asuntos libre dirección de propios asuntos descentralización. descentralización.

Características das CCAA:Características das CCAA:a) Cada CCAA atópase rexida por a) Cada CCAA atópase rexida por un estatuto de autonomía un estatuto de autonomía (delimitación territorial, (delimitación territorial, organización, competencias…) , organización, competencias…) , aprobado polas Cortes.aprobado polas Cortes.

b) As CCAA teñen competencias = funcións en diversos asuntos. As b) As CCAA teñen competencias = funcións en diversos asuntos. As competencias poden ser:competencias poden ser: Exclusivas: das CCAA Exclusivas: das CCAA políticas (organizar institucións de políticas (organizar institucións de autogoberno), ec (agricultura, pesca,…), infraestructuras (obras autogoberno), ec (agricultura, pesca,…), infraestructuras (obras públicas…), transportes (estradas, ferrocarril,…), urbanismo, públicas…), transportes (estradas, ferrocarril,…), urbanismo, vivenda, educación, sanidade…vivenda, educación, sanidade… Mixtas: o Estado realiza a lexislación básica e as CCAA a súa Mixtas: o Estado realiza a lexislación básica e as CCAA a súa aplicación. As CCAA poden ampliar as súas competencias entre as aplicación. As CCAA poden ampliar as súas competencias entre as que non son consideradas exclusivas para o Estado.que non son consideradas exclusivas para o Estado. Exclusivas do Estado: materias esenciais para o Estado: relacións Exclusivas do Estado: materias esenciais para o Estado: relacións ext, defensa, inmigración,…ext, defensa, inmigración,…

c) Institucións das CCAA: c) Institucións das CCAA: Parlamento autonómico: Parlamento autonómico: elixido por sufraxio universal.elixido por sufraxio universal. Goberno: Goberno: dividido en consellerías, especializadas nas diferentes dividido en consellerías, especializadas nas diferentes áreas de goberno.áreas de goberno. Presidente:Presidente: cabeza do goberno, é elixido polo Parlamento e cabeza do goberno, é elixido polo Parlamento e nomeado polo rei.nomeado polo rei. Tribunal Superior de Xustiza.Tribunal Superior de Xustiza.

Ademáis o goberno central nomea a un delegado do goberno para Ademáis o goberno central nomea a un delegado do goberno para dirixir a administración do Estado en cada CCAA.dirixir a administración do Estado en cada CCAA.

d) Financiamento: d) Financiamento: 2 tipos:2 tipos:

€ € Réxime comúnRéxime común: : inclúe tributos inclúe tributos cedidos polo Estado (33% IRPF, cedidos polo Estado (33% IRPF, 33% IVE e entre 40 e 100% de 33% IVE e entre 40 e 100% de outros tributos, coma outros tributos, coma electricidade e matriculación de electricidade e matriculación de vehículos), ingresos achegados vehículos), ingresos achegados polo Estado (financian polo Estado (financian competencias asumidas) e competencias asumidas) e propios (patrimonio de cada propios (patrimonio de cada CCAA).CCAA).

€ € Réxime foral:Réxime foral: País Vasco e País Vasco e Navarra Navarra financiación con todos financiación con todos os ingresos tributarios recadados os ingresos tributarios recadados no seu territorio pola súa propia no seu territorio pola súa propia administración fiscal e pactan administración fiscal e pactan (concertos e convenios) a (concertos e convenios) a cantidade que se lle paga ao cantidade que se lle paga ao Estado.Estado.

Para corrixir desequilibrios territoriais Para corrixir desequilibrios territoriais algunhas comunidades reciben algunhas comunidades reciben ingresos procedentes do Fondo de ingresos procedentes do Fondo de Compensación Interterritorial e de Compensación Interterritorial e de SuficienciaSuficiencia

e) e) CCAA divídense en provincias e CCAA divídense en provincias e municipios:municipios:

Provincia: Provincia: entidade formada por entidade formada por unha agrupación de municipios. O seu unha agrupación de municipios. O seu órgano de goberno é a Deputación, órgano de goberno é a Deputación, que ten como misión fomentar os que ten como misión fomentar os intereses provinciais e asegurar a intereses provinciais e asegurar a prestación de servizos aos veciños: prestación de servizos aos veciños: sumidoiros, pavimentación, recollida sumidoiros, pavimentación, recollida de lixo…de lixo…

Municipio: Municipio: entidade básica de entidade básica de organización territorial do Estado. O organización territorial do Estado. O seu órgano de goberno é o concello, seu órgano de goberno é o concello, rexido polo alcalde e os concelleiros. O rexido polo alcalde e os concelleiros. O municipio debe prestar servizos aos municipio debe prestar servizos aos veciños: sumidoiros, recollida de lixo…veciños: sumidoiros, recollida de lixo…

Canarias e BalearesCanarias e Baleares: manteñen : manteñen unha organización local especial unha organización local especial cabidos (Canarias) e consellos cabidos (Canarias) e consellos insulares (Baleares).insulares (Baleares).

A Constitución permite a creación de A Constitución permite a creación de demarcacións submunicipais demarcacións submunicipais (parroquias) e supramunicipais (parroquias) e supramunicipais (comarcas).(comarcas).

f) f) O Estado das autonomías baséase O Estado das autonomías baséase na igualdade territorial e na na igualdade territorial e na soliedaridade soliedaridade Estado debe velar Estado debe velar por equilibrio axeitado por equilibrio axeitado pol rexionais pol rexionais nivel de benestar. nivel de benestar.

UNIÓN EUROPEA: CONSTRUCIÓN E UNIÓN EUROPEA: CONSTRUCIÓN E ESTRUTURAESTRUTURA

1. O CAMIÑO CARA A INTEGRACIÓN 1. O CAMIÑO CARA A INTEGRACIÓN EUROPEA.EUROPEA.

- A actual UE é resultado dun longo A actual UE é resultado dun longo proceso de integración proceso de integración supranacional que se foi supranacional que se foi ampliando, etapas:ampliando, etapas:a) a) Primeiros pasosPrimeiros pasos: inicio tras IIª : inicio tras IIª Guerra Mundial Guerra Mundial comezo comezo construción europea para acabar construción europea para acabar coas rivalidades entre países, coas rivalidades entre países, coordinar as súas ec e formar coordinar as súas ec e formar unha 3ª potencia mundial ante unha 3ª potencia mundial ante USA e URSS.USA e URSS.b) b) Anos 50 e 60:Anos 50 e 60: Tratados de Tratados de París (1951) e Roma (1957) París (1951) e Roma (1957) integración ec:integración ec:

€ € Tratado de ParísTratado de París: : creación da creación da CECACECA ( (Comunidade Comunidade Europea do Carbón e Aceiro) = Europea do Carbón e Aceiro) = mercado común europeo do mercado común europeo do carbón e aceiro integrado carbón e aceiro integrado por Rep por Rep Federal de Alemaña, Francia, Federal de Alemaña, Francia, Italia, Holanda, Bélxica e Italia, Holanda, Bélxica e LuxemburgoLuxemburgo inicio da inicio da integración ecintegración ec..

€ € Tratado de Roma:Tratado de Roma: creación de creación de EuratomEuratom (Comunidade (Comunidade Europea da Enerxía Atómica) e da Europea da Enerxía Atómica) e da CEECEE (Comunidade (Comunidade Económica Europea) Económica Europea) mercado únicomercado único libre libre circulación de persoas, mercadorías, servizos e circulación de persoas, mercadorías, servizos e capitaiscapitais entre os seus membros (mesmos que na CECA); entre os seus membros (mesmos que na CECA); pol común agrariapol común agraria (PAC) e (PAC) e coordinar pol económicas e coordinar pol económicas e sociais.sociais.

c) c) Anos 70Anos 70: continuación construción europea (creación : continuación construción europea (creación institucións para coordinar pol exterior e estabilidade institucións para coordinar pol exterior e estabilidade monetaria) e monetaria) e inicio ampliacióninicio ampliación, con estados de similar , con estados de similar nivel ec (nivel ec (Dinamarca, Reino Unido e IrlandaDinamarca, Reino Unido e Irlanda, 1973). , 1973).

d) d) Anos 80Anos 80: : ampliación cara ao surampliación cara ao sur GreciaGrecia (1981) e (1981) e España e Portugal España e Portugal (1986). Tamén entrou en vigor a (1986). Tamén entrou en vigor a Acta Acta Única EuropeaÚnica Europea (1987) (1987) sustitución nome de CEE por CE sustitución nome de CEE por CE (Comunidade Europea) e obxectivos:(Comunidade Europea) e obxectivos: Reforma institucional:Reforma institucional: poder do Parlamento Europeo, poder do Parlamento Europeo, ata entón cámara consultiva sen forza nas súas resolucións.ata entón cámara consultiva sen forza nas súas resolucións. A plena integración ec nun mercado único para 1993A plena integración ec nun mercado único para 1993.. Redución das diferenzas de desenvolvemento entre Redución das diferenzas de desenvolvemento entre estados membrosestados membros, necesaria para bo funcionamento de , necesaria para bo funcionamento de mercado único mercado único duplicación fondos estructurais para duplicación fondos estructurais para rexións + atrasadas.rexións + atrasadas.

e) e) Anos 90:Anos 90: Tratado de Maastricht (1992)Tratado de Maastricht (1992):: CE CE UE (Unión Europea) e UE (Unión Europea) e establecemento tres bases: establecemento tres bases: unión ec e monetaria (Euro)unión ec e monetaria (Euro) e e avances en avances en pol social, pol exterior de seguridade común pol social, pol exterior de seguridade común (PESC) (PESC) e cooperación en e cooperación en xustiza e asuntos do interior.xustiza e asuntos do interior. Definitiva instauración mercado únicoDefinitiva instauración mercado único (1993).(1993). Ampliación UE:Ampliación UE: Suecia, Finlandia e Austria Suecia, Finlandia e Austria (1995).(1995). Tratado de Amsterdam (1997)Tratado de Amsterdam (1997) necesidade de lograr unha Europa + necesidade de lograr unha Europa + democrática e social + próxima aos cidadáns.democrática e social + próxima aos cidadáns. Axenda 2000Axenda 2000: obxectivos para S.XXI = : obxectivos para S.XXI = fortalecemento da Unión e a fortalecemento da Unión e a ampliación da UE ampliación da UE (condicións para ingreso: institucións estables que (condicións para ingreso: institucións estables que garantan democracia, Estado e dereito, dereitos humanos, economía de garantan democracia, Estado e dereito, dereitos humanos, economía de mercado en funcionamento…).mercado en funcionamento…).

f) f) S.XXI:S.XXI:€ € Tratado de Niza (2001): Tratado de Niza (2001): reformas institucionais para asegurar o reformas institucionais para asegurar o funcionamento da Unión trala ampliación de 2004.funcionamento da Unión trala ampliación de 2004.€ € Posta en circulación Posta en circulación moeda única (2002): euro.moeda única (2002): euro.€ € Ampliacións cara o lesteAmpliacións cara o leste: 2004 (: 2004 (Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Rep Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Rep Checa, Eslovaquia, Hungría, Eslovenia, Malta e ChipreCheca, Eslovaquia, Hungría, Eslovenia, Malta e Chipre), e 2007 (), e 2007 (Rumanía e Rumanía e BulgariaBulgaria).).€ € Tratado de Roma (2004)Tratado de Roma (2004): establecía un : establecía un proxecto de Constitución proxecto de Constitución para Europapara Europa necesidade de ratificación por estados membros por decisión necesidade de ratificación por estados membros por decisión Parlamentos nacionais ou referéndum Parlamentos nacionais ou referéndum rexeitamento en Francia e rexeitamento en Francia e Holanda Holanda (mai e xuño 2005).(mai e xuño 2005).€ € Tratado europeo de Lisboa (dec de 2007)Tratado europeo de Lisboa (dec de 2007): : sustitúe á Constitución sustitúe á Constitución europeaeuropea, , abandona forma de Constitución por unha abandona forma de Constitución por unha forma de tratado forma de tratado máis limitada.máis limitada.

2. ESTRUCTURA INSTITUCIONAL DA UE.2. ESTRUCTURA INSTITUCIONAL DA UE.- As institucións fundamentais da UE foron modificadas polo Tratado de As institucións fundamentais da UE foron modificadas polo Tratado de

Niza e máis recentemente polo Tratado de Lisboa, co fin de garantizar o Niza e máis recentemente polo Tratado de Lisboa, co fin de garantizar o funcionamento eficaz dunha UE de 27 membros.funcionamento eficaz dunha UE de 27 membros. Consello EuropeoConsello Europeo: : constituido por xefes de Estado e goberno e o constituido por xefes de Estado e goberno e o presidente da Comisión Europea. Funcións: define liñas xerais política, ec presidente da Comisión Europea. Funcións: define liñas xerais política, ec e pol exterior. O tratado de Lisboa establece a creación do Presidente do e pol exterior. O tratado de Lisboa establece a creación do Presidente do Consello da UE (mal chamado Presidente de Europa) por un mandato de 2 Consello da UE (mal chamado Presidente de Europa) por un mandato de 2 anos e medio.anos e medio. Consello de ministrosConsello de ministros:: ministros de A. Exteriores de países membros, ministros de A. Exteriores de países membros, aínda que para temas específicos asiste o ministro correspondente. A súa aínda que para temas específicos asiste o ministro correspondente. A súa presidencia é semestral e rotatoria entre os estados membros (na presidencia é semestral e rotatoria entre os estados membros (na actualidade España), o T de Lisboa establecerá unha presidencia actualidade España), o T de Lisboa establecerá unha presidencia compartida por tres estados durante 18 meses para asegurar compartida por tres estados durante 18 meses para asegurar continuidade. O nº de votos de cada Estado no Consello é proporcional ao continuidade. O nº de votos de cada Estado no Consello é proporcional ao seu volume demográfico. Funcións: executivas: decidir sobre leis seu volume demográfico. Funcións: executivas: decidir sobre leis propostas por Comisión e elaborar presuposto. As decisións adóptanse propostas por Comisión e elaborar presuposto. As decisións adóptanse por unanimidade, maioría cualificada ou maioría simple, aínda que por unanimidade, maioría cualificada ou maioría simple, aínda que mantense o veto para as decisións + importantes.mantense o veto para as decisións + importantes.

Comisión EuropeaComisión Europea: : formada por formada por presidente e comisarios cada un presidente e comisarios cada un dos cales se ocupa dunha área da dos cales se ocupa dunha área da pol comunitaria. Funcións: propoñer pol comunitaria. Funcións: propoñer as leis (iniciativa lexislativa), as leis (iniciativa lexislativa), asegurar o cumprimento da asegurar o cumprimento da lexislación e dos tratados e lexislación e dos tratados e xestionar o presuposto. Sede: xestionar o presuposto. Sede: Bruselas.Bruselas.

Parlamento Europeo: representa : representa aos pobos da Unión. Elixido por aos pobos da Unión. Elixido por sufraxio universal cada 5 anos e se sufraxio universal cada 5 anos e se reparten en función da pob do país reparten en función da pob do país (actualmente 732 deputados). No (actualmente 732 deputados). No Parlamento están representadas as Parlamento están representadas as diferentes correntes políticas diferentes correntes políticas europeas (Partido Popular Europeo, europeas (Partido Popular Europeo, Partido de Socialistas Europeos, Partido de Socialistas Europeos, Partido Liberal Europeo, Partido Liberal Europeo, Comunistas, Verdes,…). Funcións: Comunistas, Verdes,…). Funcións: ampliadas recentemente ampliadas recentemente lexislación comunitaria, control da lexislación comunitaria, control da Comisión e o Consello de Ministros Comisión e o Consello de Ministros e aproba e modifica os presupostos. e aproba e modifica os presupostos. Sedes: Estrasburgo e Bruselas.Sedes: Estrasburgo e Bruselas.

Tribunal de XustizaTribunal de Xustiza: formada por : formada por un xuíz de cada país + un un xuíz de cada país + un rotatorio, designados polos rotatorio, designados polos estados membros por 6 anos. estados membros por 6 anos. Funcións: supervisar e garantir a Funcións: supervisar e garantir a aplicación dos tratados e resolver aplicación dos tratados e resolver as disputas relativas ás leis as disputas relativas ás leis comunitarias. Sede: Luxemburgo.comunitarias. Sede: Luxemburgo.

Tribunal de Contas: Tribunal de Contas: comproba comproba que a Unión invirte o seu diñeiro que a Unión invirte o seu diñeiro de acordo cos presupostos .de acordo cos presupostos .

Comité Económico e Social: Comité Económico e Social: funcións consultivas sobre leis e funcións consultivas sobre leis e temas económicos e sociais.temas económicos e sociais.

Comité das Rexións: Comité das Rexións: obxectivo: obxectivo: respectar as identidades rexionais respectar as identidades rexionais e de facelas participar na pol de e de facelas participar na pol de Unión. Unión.

Banco Central EuropeoBanco Central Europeo Banco Europeo de Inversións: Banco Europeo de Inversións:

concede préstamos a baixo concede préstamos a baixo interese e a longo prazo ás interese e a longo prazo ás rexións menos favorecidas e rexións menos favorecidas e países atrasados.países atrasados.

3. POSICIÓN DE ESPAÑA NO 3. POSICIÓN DE ESPAÑA NO MUNDOMUNDO

Actualmente a posición de España Actualmente a posición de España no mundo pode resumirse nos no mundo pode resumirse nos seguintes puntos:seguintes puntos: A súa superficie e a súa A súa superficie e a súa poboación poboación estado de tamaño estado de tamaño medio e con considerable peso medio e con considerable peso demográfico.demográfico. A súa características ec e soc A súa características ec e soc área xeoeconómica dos países área xeoeconómica dos países desenvolvidos cun caracter de desenvolvidos cun caracter de potencia intermedia.potencia intermedia. A súa posición xeoestratéxica A súa posición xeoestratéxica nunha encrucillada de mares e nunha encrucillada de mares e continentes continentes liñas xeopolíticas liñas xeopolíticas prioritarias hacia o Mediterráneo, prioritarias hacia o Mediterráneo, Norte de África, Europa e Norte de África, Europa e Atlántico.Atlántico. Desde o punto de vista Desde o punto de vista cultural vai adquirindo cultural vai adquirindo importancia no plano importancia no plano internacional.internacional.

1. ESPAÑA NAS ÁREAS XEOECONÓMICAS.1. ESPAÑA NAS ÁREAS XEOECONÓMICAS.- Desde os anos 60 España potenciou o sector exterior da súa ec Desde os anos 60 España potenciou o sector exterior da súa ec

+ conectada ao exterior. Este feito apréciase na presencia de + conectada ao exterior. Este feito apréciase na presencia de empresas multinacionais en España e na internacionalización de empresas multinacionais en España e na internacionalización de moitas empresas españolas, no moitas empresas españolas, no do comercio exterior de do comercio exterior de mercadorías, no mercadorías, no relacións finaceiras co exterior, ou no alto relacións finaceiras co exterior, ou no alto grado de liberalización da súa ec fronte o gran intervencionismo grado de liberalización da súa ec fronte o gran intervencionismo de épocas anteriores…de épocas anteriores…

- Na actualidade España = potencia intermedia en relación co Na actualidade España = potencia intermedia en relación co centro do sistema capitalista mundial, debido a:centro do sistema capitalista mundial, debido a:

€ € Déficit do comercio exterior de mercadorías e tecnoloxía.Déficit do comercio exterior de mercadorías e tecnoloxía.

€ € Modestos investimentos exteriores españois fronte os Modestos investimentos exteriores españois fronte os investimentos estranxeiros en España.investimentos estranxeiros en España.

€ € Valor total da súa ec Valor total da súa ec 8ª potencia ec mundial por PIB en 2008 8ª potencia ec mundial por PIB en 2008 (12ª en 2009), 30 por PIB per cápita.(12ª en 2009), 30 por PIB per cápita.

- Ademáis do criterio ec, España colócase entre os países cun Indice - Ademáis do criterio ec, España colócase entre os países cun Indice de Desenvolvemento Humano alto (IDH). O IDH, medido pola ONU de Desenvolvemento Humano alto (IDH). O IDH, medido pola ONU non só mide o crecemento ec, senón tamén a esperanza de vida e non só mide o crecemento ec, senón tamén a esperanza de vida e o nivel educativo o nivel educativo posto 13mundial, 6º da UE. posto 13mundial, 6º da UE.

G-20 = un grupo de países formado en 1999 plos sete países máis industrializados (G-7), Rusia (G-7+1 o G-8), once países recentemente industrializados de todas as rexións do mundo, e a Unión Europea como bloque. É un foro de cooperación e consultas entre os países en temas relacionados co sistema financeiro internacional.

2. ESPAÑA NAS ÁREAS XEOPOLÍTICAS.2. ESPAÑA NAS ÁREAS XEOPOLÍTICAS.2.1 Participación nos organismo internacionais.2.1 Participación nos organismo internacionais.- Desde 1975 incrementouse a participación Desde 1975 incrementouse a participación

española en grandes organizacións española en grandes organizacións internacionais para a paz, o internacionais para a paz, o desenvolvemento ec, a defensa e a desenvolvemento ec, a defensa e a solidariedade:solidariedade: ONU: Organización das Nacións Unidas. Os ONU: Organización das Nacións Unidas. Os seus obxectivos son manter a paz e a seus obxectivos son manter a paz e a seguridade mundial, defender os dereitos seguridade mundial, defender os dereitos humanos e a libre determinación dos pobos; humanos e a libre determinación dos pobos; e promover a cooperación internacional en e promover a cooperación internacional en todos os ámbitos (ec, edu, saúde…). todos os ámbitos (ec, edu, saúde…). Estructura da ONU: Estructura da ONU:

Asamblea Xeral: reúne a todos os Asamblea Xeral: reúne a todos os membros, unha vez ao ano na se (Nova membros, unha vez ao ano na se (Nova York) York) aproba resolucións, decide aproba resolucións, decide admisións e expulsións de países membros, admisións e expulsións de países membros, elabora presuposto da organización.elabora presuposto da organización.

Consello de Seguridade: órgano Consello de Seguridade: órgano permanente e verdadeiro centro de poder permanente e verdadeiro centro de poder da ONU da ONU decide sancións, intervencións... decide sancións, intervencións... Constituido polos 5 aliados vencedores da Constituido polos 5 aliados vencedores da guerra (USA, URSS, GB, Francia e China) = guerra (USA, URSS, GB, Francia e China) = membros permanentes con voz, voto e veto membros permanentes con voz, voto e veto (posibilidade de anular resolucións) e 10 (posibilidade de anular resolucións) e 10 estados membros temporais (anualmente) e estados membros temporais (anualmente) e rotatorios con voz e voto rotatorios con voz e voto hexemonía dos hexemonía dos grandes.grandes.

Secretario Xeral: máximo Secretario Xeral: máximo representante e coordinador da organización representante e coordinador da organización elexido pola Asamblea por mandatos de 5 elexido pola Asamblea por mandatos de 5 anos.anos.

Organizacións especializadas en diversos asuntos:Organizacións especializadas en diversos asuntos:$ Económicas: FAO $ Económicas: FAO produción alimentos, Banco produción alimentos, Banco

Mundial Mundial asistencia financeira a países subdesenvolvidos, FMI asistencia financeira a países subdesenvolvidos, FMI (Fondo Monetario Internacional) (Fondo Monetario Internacional) estabilidade monetaria estabilidade monetaria internacional e concede fondos a países subdesenvolvidos a internacional e concede fondos a países subdesenvolvidos a cambio de duras pol de axuste ec, OMC (Organización Mundial do cambio de duras pol de axuste ec, OMC (Organización Mundial do Comercio) Comercio) liberalización do comercio internacional. liberalización do comercio internacional.

Sociais: OIT (Org Internacional do Traballo) Sociais: OIT (Org Internacional do Traballo) xustiza xustiza social e emprego, OMS (Organización Mundial da Saúde) social e emprego, OMS (Organización Mundial da Saúde) reducir reducir mortalidade e aumentar esp de vida.mortalidade e aumentar esp de vida.

Culturais: UNESCO Culturais: UNESCO fomenta educación e cultura. fomenta educación e cultura. Pacifistas: cascos azuis.Pacifistas: cascos azuis.

OCDE: Organización de Cooperación e Desenvolvemento Económico, OCDE: Organización de Cooperación e Desenvolvemento Económico, formada por países que contan cun amplo nivel de benestar e formada por países que contan cun amplo nivel de benestar e desenvolvemento, co fin de favorecer expansión ec e comercio mundial.desenvolvemento, co fin de favorecer expansión ec e comercio mundial.

Organizacións con fins defensivas:Organizacións con fins defensivas: OTAN: Organización do Tratado do Atlántico Norte OTAN: Organización do Tratado do Atlántico Norte defensa político- defensa político-militar, integrada por 19 países de ambos lados do Atlántico norte. O seu militar, integrada por 19 países de ambos lados do Atlántico norte. O seu obxectivo é salvagardar paz, seguridade e estabilidade e benestar na área. obxectivo é salvagardar paz, seguridade e estabilidade e benestar na área. España ingresou en 1982.España ingresou en 1982. UEO: Unión Europea Occ UEO: Unión Europea Occ organización europea de carácter defensivo organización europea de carácter defensivo á que pertence España desde o seu ingreso na UE (1986).á que pertence España desde o seu ingreso na UE (1986).

ONGs (Organizacións non gubernamentais): constituidas por ONGs (Organizacións non gubernamentais): constituidas por voluntariado que traballa en prol de solidariedade e voluntariado que traballa en prol de solidariedade e desenvolvemento de persoas e pobos. Para obter fondos desenvolvemento de persoas e pobos. Para obter fondos recorren aos medios de comunicación (prensa, radio, TV, recorren aos medios de comunicación (prensa, radio, TV, Internet…). Algunhas fináncianse con contribucións dos Internet…). Algunhas fináncianse con contribucións dos estados, sen embargo, outros a rexeitan para actuar fóra estados, sen embargo, outros a rexeitan para actuar fóra de calquera presión pol de calquera presión pol fins humanitarios (Medicos sen fins humanitarios (Medicos sen fronteiras), ambientais (Greenpeace) ou defensa fronteiras), ambientais (Greenpeace) ou defensa democracia e dereitos humanos (Amnistía Internacional).democracia e dereitos humanos (Amnistía Internacional).

2.2 AS LIÑAS XEOPOLÍTICAS.2.2 AS LIÑAS XEOPOLÍTICAS.- - A posición xeoestratéxica da península, nunha encrucillada entre 2 mares e A posición xeoestratéxica da península, nunha encrucillada entre 2 mares e

2 continentes 2 continentes relacións: relacións:a) Mediterráneo e Norte de África: Actualmente, a pol exterior española e a) Mediterráneo e Norte de África: Actualmente, a pol exterior española e da UE manteñen estreitas relacións co ámbito mediterráneo da UE manteñen estreitas relacións co ámbito mediterráneo cumios cumios euromediterráneos nos que se reúnen os xefes de estado dos países euromediterráneos nos que se reúnen os xefes de estado dos países ribereños ribereños obxectivos. Fomentar cooperación ec, social e cultural e lograr obxectivos. Fomentar cooperación ec, social e cultural e lograr a estabilidade pol da zona, prestando especial atención actualmente á a estabilidade pol da zona, prestando especial atención actualmente á inmigración á UE. inmigración á UE. España mantén importantes relacións, sobre todo con Marrocos España mantén importantes relacións, sobre todo con Marrocos roces: roces: reclamación de Ceuta e Melilla, emigración marroquí a España, acordos de reclamación de Ceuta e Melilla, emigración marroquí a España, acordos de pesca, a independencia de Sahara Occ. A pesar disto, España e Marrocos pesca, a independencia de Sahara Occ. A pesar disto, España e Marrocos manteñen importantes realcións comerciais, investimentos e construción manteñen importantes realcións comerciais, investimentos e construción de gaseoductos (para traer a España gas alxerino).de gaseoductos (para traer a España gas alxerino).

b) América latina: Actualmente España mantén importantes relacións que b) América latina: Actualmente España mantén importantes relacións que tratan de mellorarse e ampliarse:tratan de mellorarse e ampliarse:

Relacións institucionais (viaxes da Casa real a América e de Relacións institucionais (viaxes da Casa real a América e de xefes de Estado latinoamericanos a España, participación nos cumios xefes de Estado latinoamericanos a España, participación nos cumios hispanoamericanos).hispanoamericanos).

Apoio á democratización de gobernos latinoamericanos.Apoio á democratización de gobernos latinoamericanos. Desenvolvemento ec e social de América Latina, mediante apoio Desenvolvemento ec e social de América Latina, mediante apoio

dos organismos de unión comercial en marcha (NAFTA e Mercosur), dos organismos de unión comercial en marcha (NAFTA e Mercosur), prestación de axudas ao desenvolvemento, ampliación de comercio e prestación de axudas ao desenvolvemento, ampliación de comercio e investimentos.investimentos.

Estreitamento relacións UE e América Latina Estreitamento relacións UE e América Latina Cumios UE- Cumios UE-América Latina-Caribe.América Latina-Caribe.

c) Europa: na actualidade a pertenza española á UE c) Europa: na actualidade a pertenza española á UE ámbito co que se ámbito co que se manteñen relacións ec, pol e culturais + estreitas.manteñen relacións ec, pol e culturais + estreitas.

2.3 AXUDA ESPAÑOLA AO DESENVOLVEMENTO.2.3 AXUDA ESPAÑOLA AO DESENVOLVEMENTO.- Axuda oficial para desenvolvemento (AOD) - Axuda oficial para desenvolvemento (AOD) trazos: trazos:

Nos últimos catro anos duplicouse: pasando dun 0,25% do PIB en 2003 a Nos últimos catro anos duplicouse: pasando dun 0,25% do PIB en 2003 a 0,5% en 2007.0,5% en 2007. Gran parte da axuda a través de créditos FAD (Fondos de Axuda para o Gran parte da axuda a través de créditos FAD (Fondos de Axuda para o Desenvolvemento), condicionados á adquisición polo receptor de bens e Desenvolvemento), condicionados á adquisición polo receptor de bens e servizos españois.servizos españois. Os principais receptores son os países + atrasados, o que encobre un Os principais receptores son os países + atrasados, o que encobre un desexo de expansión das empresas españolasdesexo de expansión das empresas españolas