XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO....

XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO. NADAL 2008. 2

XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO. NADAL 2008.

O ESPIGONCIÑO

XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO

NADAL DE 2008.

NOVAS 3

ACTIVIDADES: XORNADA DE XOGOS TRADICIONAIS 4

VISITA AO BARCO 5

MAGOSTO 6

EXCURSIÓN Á CASA DO MEL 11

ENTREVISTA 16

EXPOSICIÓNS: CABAZAS DECORADAS 19

EXPOSICIÓNS: O BELÉN 21

REFRÁN PARA CADA MES 22

CONTOS 24

POEMAS 35

DEREITOS DO NENO 37

O NADAL 39

BIBLIOTECA 41

OBRADOIRO 43

INTERNET 44

DEPORTES 45

HUMOR 46

PASATEMPOS 51

3


Obras no pavillón.

Este ano houbo moitos cambios no colexio, un deles é que arranxaron o pavillón polideportivo municipal e así e moito mellor e podemos facer Educación Física nel e podemos xogar ao fútbol ou ao baloncesto.

Informa Jesús de 6ºB

Xornadas sobre o troco climático.

Durante a semana do 10 ao 14 de Novembro leváronse a cabo no salón de actos da Casa da Cultura diversos actos sobre o troco climático. Os nenos e nenas do colexio fomos ver unha película.

O Concello de Cariño edita guías de divulgación medioambiental.

O material inclúe trípticos informativos sobre o tratamento dos residuos domésticos, guías ornitolóxicas e planos turísticos do concello.

Barco turístico.

Hai uns días comezou a funcionar un barco que fai viaxes ata o Cabo Ortegal e ata os cantís da Serra da Capelada. É unha viaxe moi interesante pois a paisaxe é moi fermosa e pódense ver moitos paxaros.A reserva pode facerse no número 626 483 350

Informa Pablo de 6ºB

Cine infantil.

Na Casa da Cultura comezou un ciclo de cine infantil no que podemos ver películas para nenos e nenas. Hai películas de aventuras, de debuxos , etc. Son os xoves ás 16:45

Informa Pablo de 6ºB

NOVAS

5


ACTIVIDADES: XORNADA DE XOGOS POPULARES

6


ACTIVIDADES: VISITA AO BARCO

7


ACTIVIDADES: O MAGOSTO

8


EXCURSIÓNS: A CASA DO MEL.

13


ENTREVISTA

Neste xornal de decembro, entrevistamos a un persoeiro moi coñecido no noso pobo: o xardiñeiro maior, é dicir, o noso amigo RIOLA, do que poderemos aprender como veredes nestas páxinas moitas cousas sumamente interesantes. Antes de nada, agradecerlle publicamente a súa simpatía e cordialidade, pero sobre todo que tivera a amabilidade a achegarse ao centro para que Náthaly, Antón e Damara lle puideran facer esta entrevista. Grazas Riola e que teñas moitos éxitos na túa profesión.

Pregunta.- Todos te coñecemos por RIOLA, pero este é o teu verdadeiro nome?Resposta.- Non, eu chámome José Rodríguez Vilela. O que pasou foi que, meu pai apelidábase RIOLA, e eu era coñecido polo fillo de Riola. Na “mili” e en Astano, onde traballei, todos me coñecían por ese nome. O caso é que desde entón empezaron a chamarme RIOLA e RIOLA me quedou. Hai moita xente que pensa que me chamo así, pero en realidade o meu nome é José.

Pregunta.- Por que tés a barba tan mesta e tan longa que logo nos pareces Papá Noel?Resposta.- Empecei con 25 anos deixando un pouco de barba, que coidaba e cortaba con navalla, que era a folla de afeitar daquela época. Pouco a pouco foime gustando o meu aspecto e funa deixando un pouco máis longa ata chegar á que teño hoxe. Como non me molesta, e vexo que é fácil de manter, déixoa así. En realidade, podemos dicir que foi por antollo.

Pregunta.- Cantos anos levas traballando para o concello de xardineiro? En realidade que che gustaría ser na vida?Resposta.- Eu traballei toda a miña vida, e teño 52 anos. Empecei con 14 anos de soldador, fixen a mili, despois traballei en Astano. Volvín con case 22 anos e había unha crise moi grande. Tiven moitas ocupacións: fixen de albanel, traballei nos piñeiros, plantei montes, na forestal e por último de xardiñeiro para o concello de Cariño, no que xa levo 13 anos traballando. E teño que dicir que me gusta o meu traballo e estou moi contento con el.

Pregunta.- Non cres que no paseo marítimo de Cariño sobra xardín e faltan aparcamento?Resposta.- Si o creo. Sobra un pouco de xardín e faltan aparcamentos. Penso que debería de habelos diante do concello, e incluso unha gran praza que podería servir para outros moitos usos. Polas táboas da praia poñer o paseo e desde as Casas Baratas ata o cobertizo facer aparcamentos.

Pregunta.- Que melloras debería haber nos xardíns do noso concello? Acaso estaría ben un parque botánico?Resposta.- Deberían restaurarse os parques infantís e que aumentaran os xogos para os nenos. Pero, con respecto ao parque botánico, non son moi partidario porque temos que pensar que un parque botánico ten moito gasto e custa moito mantelo.

Pregunta.- Amais da xardinería , ¿que outras afeccións tés?Resposta.- A min gústanme moitas cousas. Son afeccionado á arqueoloxía e sobre todo ao sendeirismo. Participei en escavacións arqueolóxicas da zona e coñezo moitos sitios enigmáticos do concello. Pero tamén me gusta moito a restauración de mobles antigos.

18


Pregunta.- Sabemos que es un estudoso ou coñecedor da flora da zona, pero que outras especialidades coñeces tamén?

Resposta.- Como xa vos dixen, gústame a arqueoloxía e estiven cun arqueólogo de Cariño: Emilio Ramil, que fixo moitas escavacións por esta zona. É un gran coñecedor da arqueoloxía do Ortegal.

Pregunta.- Cres que no concello de Cariño existen suficientes restos patrimoniais como para a creación dun museo histórioo ou arqueolóxico?Resposta.- Si. Hai moitos restos antigos que deberían de ser conservados nun museo. Eu mesmo, nas miñas rotas de sendeirismo teño atopado moitas cousas dignas de estudo. Desde os restos da pena do Castelo ata a enigmática cova das Figueiras que aínda non están suficientemente investigados.

Pregunta.- En todo caso, poderías nomear os que para ti, son restos históricos que se deberían protexer ou conservar.Resposta.- Á parte dos castros, hai unha enigmática Cova das Figueiras, preto do Cabo Ortegal. E, por aquela zona apareceron varios mortos. Dun naufraxio ocorrido por aquela zona, no que sobrevirían dous homes, un deles faleceu a familia atopouno máis tarde arrimado a unha rocha os seus restos, Lle puxeron unha cruz , que desde entón é coñecida con nome da Cruz dos Mortos.

Pregunta.- ¿É certo que a ponte de pedra que está fronte ao colexio é romana?Resposta.-Non, é do ano 1700, pero debería ser un dos monumentos de Cariño que se ten que protexer, porque é un resto dos máis antigos na recente historia de Cariño.

Pregunta.- Volverías con nós á excursión que fixemos contigo á Capelada ou quedaches decepcionado?Resposta.-Acompañaríavos aínda que fora sábado ou domingo. Se queredes facer un grupo de 11 ou 12 nenos, poderíavos ensinar a cova das Figueiras ou calquera sitio que queirades.

Pregunta.- Notas preocupación ou sensibilidade na xuventude actual polos temas ambientais ou patrimoniais do noso concello? Que consellos nos darías de cara a facernos maiores?Resposta.- Non noto ningunha inquietude. O único que lles preocupa é ir para a Coruña, facer algún tipo de cursiño, que moitas veces non serve para nada, ou pensar en ir para o cobertizo a facer botellón. O meu consello para vós e que sigades estudando e saquedes como mínimo o título de bacharel. Despois, se podedes seguir estudando, facede o que vos guste, porque se o queredes, atoparedes traballo polo que vos gusta. O que si tedes que facer, é ampliar estudos e facer prácticas na profesión que sigades. Eu mesmo, que son unha persoa que non teño moitos estudos, tiven que sacar o título oficial de xardineiro este ano para poder seguir no meu oficio. É dicir, eu teño moita práctica, e sei cando podo unha árbore cantas froitas vai dar o próximo ano. Non é o mesmo talar que podar. Talar sabe calquera pero podar non. Con isto quero dicir que se non tedes título oficial non atoparedes traballo nas empresas.

Pregunta.- E que pensas da explotación forestal que se está a facer dos nosos montes? Non sobran eucaliptos?Resposta.- Penso que debería haber unha ordenación forestal: zonas para horta, zonas de labor, zona para árbores autóctonas, árbores comerciais coma piñeiros e eucaliptos e zonas para pastizais. O que está pasando é que a maior parte dos montes estanse a plantar de eucaliptos, con moita merma das outras especies.

19


Pregunta.- ¿Qué fragas quedan que deberiamos coidar?Resposta.- Quedan poucas, pero algunhas están aínda conservadas e deberiamos protexelas. Son: a do Forte, fronte á mina de Landoi; a que vimos este ano en Zarza, Landoi e a do Faroleiro,, preto de Cabo Ortegal. Tamén se deberían de preservar outros enclaves paisaxísticos importantes como a fervenza do Lourido que está rodeada de castaños, acivros, rascacús...

Pregunta.- ¿Gústanche os nenos ? tes rapaces que van ao colexio? Que desexas engadir a esta entrevista?Resposta.- Non teño fillos pero si que me gustan os nenos, se no me dan moito a lata. En canto ao que desexo engadir, recordarvos que aproveitedes o tempo para estudar, porque se non o facedes despois ides botar a man á orella e a orella vai quedar no sitio. Pero sobre todo quero dicirvos unha cousa moi importante: a medida que ides crecendo, intentade sempre sobre todo ser “PERSOAS”.

20


EXPOSICIÓNS: I CONCURSO DE CABAZAS DECORADAS

A semana do10 ao 14 de novembro celebramos o magosto no noso cole. Participamos nos xogos populares, construímos xoguetes con castañas, asámolas , comémolas e, como

novidade, tamén lle dedicamos un tempo ao samaín.

Nós fixemos un traballo de investigación sobre esta festa. Ímosvos contar algunhas das cousas que averiguamos.O samaín é unha celebración de orixe celta. Tiña lugar a noite do 31 de outubro, día en que comezaba o ano novo celta, pois

seguían un calendario diferente ao noso. Para os pobos celtas era a festa máis importante do ano e tamén a máis perigosa, estaba dedicada ao mundos dos mortos. Cando chegaban estas celebracións, os guerreiros celtas colocaban unha pequena candea nas caveiras dos seus inimigos derrotados para escorrentar aos seus espíritos.

Máis tarde esta tradición substituíuse polo costume de tallar nabos de gran tamaño, e posteriormente cabazas que se baleiraban para poñerlles dentro candeas.

Na actualidade esta tradición volveuse a recuperar grazas ao traballo de Rafael López Loureiro, mestre do colexio de Cedeira. Nesta localidade, centos de persoas percorren as rúas, con todas as luces apagadas, coas súas cabazas talladas cunha candea acendida no seu interior.

Os profes do noso cole tamén nos quixeron achegar a esta tradición celta dunha maneira lúdica e convocaron o I Concurso-Exposición de Cabazas Decoradas. Participamos case todos os alumnos do cole, había cinco categorías diferentes:

• Enxebre• Terrorífica• Orixinal• Fashion• Pequena

21


Premiáronnos cun diploma a todos os participantes e cun diploma e un libro ás cinco gañadoras: “O rato”, “O gato lambón”, “O bruxo”, “O duque de Alba” e “Calabazote”.

Lucía: “O rato” Álvaro: “Obruxo”

Sergio: “Calabazote”

Eran todas chulísimas!!!Din os profes que foi moi difícil elixir as gañadoras, que con participantes coma nós da gusto convocar concursos!!!

Esperamos que se repita !!!

Alumnos e alumnas de 4º A

22


EXPOSICIÓNS: O BELÉN

Este ano construímos o Belén con material escolar, todos os elementos de decoración son cousas que usamos todos os días no colexio: lapis de cores, tesoiras, xiz, botes de cola, libros , etc. Quedounos moi orixinal !!!!!

23


REFRÁNS

PARA TODO O ANO.A auga perde o mes, pero non perde o ano.Ano de ameixas e cereixas, todas son queixas.Febres de maio, saúde para todo o ano.No ano bisesto, caben as crías debaixo dun cesto.Ano de xeadas, ano de fornadas.

XANEIROAuga de xaneiro, cada gota vale un diñeiro.En xaneiro, o campo labrar, a viña podar e o viño trasegar.O sol de xaneiro é pouco duradeiro.A flor de xaneiro non chega ao fruteiro.Non te poñas ao sol sen sombreiro, nin en agosto nin en xaneiro.

FEBREIROAs patacas de febreiro, van no cesto e veñen no sombreiro.En febreiro, saben as verzas coma o carneiro.No mes de febreiro co cu no mesote e cos pés no braseiro.En febreiro, sete capas e un sombreiro.A neve febreiriña pica a galiña.

MARZOMarzo, marzadas, aire frío e granizadas.O vento marzal implica forte temporal.En marzo a veleta, nin dúas horas pode estar quieta.Marzo é enganador, un día malo e outro peor.Marzo chuvioso, verán caloroso.

ABRILAbril se mal quere vir nin as portas deixa abrir.Abril concluído, inverno ido.En abril sae o cuco do cudril.Auga de abril, enche o carro e o carril.Bos amigos e bos abriles, un entre miles.

24


MAIOMaio ventoso, para o campesiño fermoso e para o mariñeiro penoso.Quen en maio come a sardiña, en agosto come a espiña.Maio ventoso, ano fermoso.En maio, aínda a vella queima o talo.Cando en marzo maiea, en maio marcea.

XUÑOXuño brillante, ano abundante.En San Xoán, a sardiña molla o pan.Xuño, mes de San Xoán, días longos e verán.Por San Antón nubrado e por San Xoán despexado.Polo San Antón, xa a galiña pon.

XULLOEn xullo arder, e patacas coller.Por moito que queira ser, en xullo pouco vai chover.Pola festividade do Carme, todo o mundo traballa e come carne.Xullo, xulleiro, que traes o centolo baldeiro.O que non aproveite xullo para se bañar, é que ten medo do río e do mar.

AGOSTOEn agosto, o porco pon o entrecosto.Auga en agosto, nin bo viño nin magosto.En agosto, corre o sol coma o lóstrego.Por San Bartolomé, treboada ha de haber.Agosto, todo o seca agás o mosto.

SETEMBROTemperá é a castaña que por setembro regaña.Setembro, ou leva as pontes ou seca as fontes.En setembro, colle o viño e non durmas no camiño.Setembro asegura o que agosto madura.A comezos de setembro aparella as cubas para vendimar as uvas.

OUTUBROPolo Pilar, os nabos na terra e o viño a envasar.Polo San Simón, proba o viño e o porco, polo San Martiño.Outubro quente, inverno detente.Flores en outono, fame no ano novo.En outono bota as patacas e garda cedo as vacas.

NOVEMBROPolo San Martiño, peóns ao camiño.Por todos os Santos, neve nos altos, polo San Andrés, neve nos pés.Novembro, ditoso mes que comezo con Santos e remata con San Andrés.Polo San Martiño, andan as noces a roliño.No mes dos mortos, mata os teus porcos.

DECEMBROTras o verán de San Martiño, chega o Nadal co seu inverniño.Se queres un bo allal, seméntao no mes de Nadal.Dende Santa Lucía, mingua a noite e medra o día.Nadal mollado, xaneiro xeado.Cada cousa no seu tempo, e os nabos no advento.

25


Había unha vez unha nena que vivía nunha aldea moi pequena. A nena chamábase Uxía e non tiña irmáns nin amigos cos que xogar. Entón chegou o día do Nadal e a nena púxose moi contenta porque ía poñer a árbore e escribirlle a carta aos Reis Magos.Uxía quería que este ano lle trouxeran un irmán para xogar con el.

Ainhoa Varela. 2º “ B ”.

“Lili aprende a lección”Érase unha vez unha nena que se chamaba Lili. Era moi caprichosa e quería moitos, moitos xoguetes para ela soa.l Por iso, cando chegou a época do Nadal, Papá Noel e os Reis Magos quixeron darlle unha lección e non lle regalaron nada.Lili choraba e os seus pais dixéronlle que non se podía ser tan caprichosa e que había que saber compartir cos demais nenos.Lili aprendeu a lección e lles pediu perdón a Papá Noel e aos Reis Magos e desde aquel día se comportou moi ben e no Nadal seguinte trouxéronlle agasallos coma aos demais nenos.

Nuria Ramos. 2º “ B ”.

Había unha vez dous nenos chamados Ana e Xoán que vivían nun pobo moi pequeniño cos seus pais e máis coa súa avoa que xa estaba enferma.A Ana e a Xoán encantábanlles as festas do Nadal e sempre disfrutaban cos agasallos que lle traían Papá Noel e os Reis Magos. Pero este ano os nenos non se portaron ben e eles sabíano. A noite de Reis, Ana e Xoán non podían durmir polos nervios que tiñan. A súa nai deuse conta do que pasaba e tentou tranquilizalos cunhas sinxelas palabras.Xoán e Ana xa quedaron durmidos placidamente. Á mañá seguinte Ana e Xoán levantáronse de seguido a mirar se os Reis lles deixaran os agasallos que pediran e levaron unha grata sorpresa canda viron que estaba todo o que eles pediran.

María Paz. 2º “ B ”.

CONTOS

26


A HISTORIA DA CABAZA

Un día case de noite, un neno chamado Xan ía coa súa nai ao cemiterio. Xan era un neno moi curioso. Era o día de Samaín e Xan parouse a coller un nabo. Cando se deu a volta, a súa nai xa non estaba e púxose a chamala. Non houbo reposta. Daquela Xan viu unha horta onde había cabazas e colleu unha. Cun pau fíxolle un furado e baleirouna e cunha navalla fíxolle unha boca, un nariz e dous ollos. Logo meteulle unha candea e acendeuna con dúas pedras

A nai de Xan ao ver que non estaba ao seu lado, deu a volta e cando viu aquel resplandor asustouse. Foi correndo ata alí e aí estaba Xan moi contento coa súa cabaza.

Adrián G. 5ºA

OUTRA HISTORIA DE CABAZAS

Había unha vez un neno que estaba aburrido na súa casa. Ocorréuselle debuxar unha cara nunha cabaza. Como lle gustou moito, baleirouna e meteulle unha candea dentro. Gustoulle tanto que se lle ocorreu colocala na porta da casa.

Cando a nai chegou levou tal susto que correu ata a casa dos veciños. Cando o neno lle contou o que fixera decidiron que ese día fora unha festa. Decidiron poñerlle o nome de Samaín e ese día o pobo poñería cabazas na porta das súas casas.

Cristina 5ºA

UN AGASALLO POR NAVIDADE

Había unha vez un neno chamado Xaquín que vivía en Vigo.A Xaquín gustábanlle moito o Nadal: poñer a árbore,poñer o Belén e escribir a nota a Papá Noel.

Esperaba ter o mellor Nadal da súa vida pero a falta duns días o seu avó Paco enfermou do figado.

Xaquín estaba moi preocupado. El pensaba que o seu avó non podería celebrar o Nadal coa familia. Xaquín quería que o seu avó se curase moi rápido.

El escribiu na carta de papa Noel que o seu avó se curase. Pero por moito que o escribía el pensaba que non se chegaría a cumprir o desexo.Chegou o día e a hora eran as dez da noite,pero a súa nai díxolle :Cerra os ollos ,non Quero que vexas esta sorpresa.Xaquín,xa podes abrir os ollos.

Non podía ser o agasallo era o seu avó Paco. AVO! Xaquín abraiouse moito.Despois cenaron xuntos. Aquel foi o mellor Nadal da súa vida.

O NENO ORFO

Un neno moi contento saía do colexio e foi para a casa cando ao chegar viu aos seus pais berrando coma sempre.

El ía ao seu cuarto e non lle facían caso. O pai e a nai chegaron a un punto no que xa non se falaban e separáronse. A nai dicíalle a Tono, o neno, só nos enfadamos, nada máis. Pero Tono sabía que non, que se separaran para sempre. O pai era un borrachuzas que ía de bar en bar. O pai ao día seguinte tivo que ir ao hospital, tiña unha enfermidade de tanto alcol no seu corpo. Logo morreu. A súa nai xa non lle facía caso a Tono, e non lle daba de comer. O neno foi ao Concello, falou co alcalde e foron ao xulgado e a nai foi ao cárcere.

Tono foi ao colexio onde lle daban de comer, podía xogar, estudar, durmir e ter amigos como todos os nenos desexarían. Logo o adoptaron e foi feliz para sempre.

Jesús 5ºA

27


A LÁMPADA

Érase unha vez, hai moito tempo, nun lonxano lugar, dous irmáns. Un deles era pobre e tiña unha gran familia ,e o outro era rico e non tiña muller nin fillos.O pobre precisaba comida para darlle de comer á súa familia e foi a pedirlle diñeiro o seu irmán e este enfadouse e botouno fora. De regreso a casa sentouse a descansar nun tronco dunha árbore, Ao mirar a un lado viu algo entre a herba, ao collelo decatouse de que era unha lámpada.Frotouna e ao momento apareceu un xenio que lle concedeu un desexo. O home díxolle que quería que cada vez que frotara a lámpada quería que saíra sal, porque naqueles tempos o sal era moi caro. Co diñeiro que gañaba mercou un barco para poder vender o sal por todo o mundo. Ó seu irmán tiña envexa e escondeuse no barco para saber comoconseguira a súa fortuna.cando viu que frotaba a lámpada intentou quitarlla pero na pelexa a lámpada caeu ao mar e esa é a razón de por qué a auga do mar é salgada porque as olas do mar frotan a lámpada continuamente.

Xián 5ºB

UN EXTRATERRESTRE POR NADAL

Érase unha vez unha nena chamada Martiña, que se deitou cedo para que os Reis Magos Ile trouxeran moítos regalos, porque este Nadal se portou moi ben: Axudou a moita xente, recolleu a basura das rúas... Ela estaba soñando con que a súa casa estivera chea de regalos, que case non se puidera andar con tantas cousas. Abría todos os regalos, pero quedáballe un, e cando o ía desnvolver espertou. Oíu un ruído na ventá, e cando se asomou viu un extraterrestre. Volveu a asomarse e xa non estaba. Tíñao detrás dela e asustouse. O extraterrestre dixo:

- Non teñas medo - cómo te chamas?- Martiña- Queres vir comigo no meu pratiño voante a ver o meu

planeta? - preguntou o extraterrestre.E Martiña subiu, sucou a Lúa, as estrelas, constelacións, os planetas. ..mentres o extraterrestre lle explicaba como era o planeta onde vivía. Á velocidade da luz , non tardaron nin cinco minutos en chegaren a un planeta descoñecido, e Marttiña preguntou :

- Cal é este planeta? - É Néctunig, un planeta azulado - respondeu o

extraterrestre.- Si, é moi lindo. O azul lle favorece mohito. E vosoutros por

que non sodes azuis? - dixo Martiña . - Nós viviamos en Mártunig. O planeta era verde, pero uns

extraterrestres azuis cambiáronos o planeta por quince alieníxenas, pois todo verde cansa moito. Agora, deixémonos de tanta conversa e imos divertirnos.

- A que imos primero, á montaña rusa, á casa das pantasmas, á casa do terror ou á nora ? - preguntou a nena.

- E o marciano dixo: Imos na montaña rusa.Cando saíron da montaña rusa foron a moitos sitios máis. Estiveron toda a noite montando nas atraccións e comeron algodón de azucre. Pero entón, Martiña acordouse que tiña que regresar para a súa casa.O marcíano levouna, e cando chegaron dixo:

- Ata logo, xa nos veremos.Cando entrou na casa xa era pola mañá, meteuse na cama rapidamente. O pai abriu a porta e Martiña díxolle ao seu pai:

- Vin un extraterrestre que me veu buscar e me levou na nave espacial.

28


- Martiña. Iso foi un soño, os extraterrestres non existen - dixo o pai.- Pero foi verdade – protestou a nena.- Bueno, vale, pero por que non vas abrir os teus regalos – dixo o pai.

Martiña foi correndo ata a árbore de Nadal. Estaba chea de regalos, uns eran dos pais, outros dos familiares e amigos, etc.

- Abre todos os agasalloss - dixo o pai.- Martiña, ainda che queda un regalo por abrir – volveu dicir

Cando a nena o viu, notou que era moi grande. E nunha nota poñia:

Ola Martíña:

Quero que aceptes isto que merquei en Néctunig para ti. Espero que che guste moito e que nos vexamos pronto. Escríbeme por correo neftunif. Recorda tamén que se es boa, en Nadal sempre che traerei xoguetes e unha carta.

BICOS. O EXTRATERRESTRE.

Cando abriu o regalo veu un pratiño voante do seo tamaño con dous asentos e tiña unha ventá xigante. Martiña dixo:

- Así podo visitalo- A quen Martiña ? - dixo o pai. - Non, a ninguén – respondeu ela. - Quen cho regalou? - dixo o pai.

Pensou Martiña no extraterrestre pero non o podia dicir porque non llo creería, e contestoulle:

- Non o sei... sería Papá NoelE debaixo do pratiño, había unhas botas espaciais para andar por Néptunig.Desde aquel ano, Martiña foi moi feliz, porque o seu amigo extraterrestrre volvería cada ano por Nadal para visitala e deixarlle preciosos regalos traídos desde o seu planeta Néctunig.

Por Sara. 6º A

Lydia Iker Carmen

29


UN SONO MÁXICO

Nun pequeno pobo rodeado de montañas, vivía un anciá moi rico que non tiña familia nin amigos, ademais non cría no Nadal.Era a tarde de noite boa e un grupo de nenos recorrían as casas pedindo cartos para os pobres. Cando foron a casa do anciá, este enfadouse moito e non lles deu ningunha moeda e pechoulles a porta na cara, berrándolles: ¡marchaos, marchaos, non creo no Nadal! Esa noite o anciá foise á cama moi cedo para non escoitar as panxoliñas e os xogos dos nenos na rúa. A media noite comezou a ter un sono: escoitaba ruído preto da chimenea e voces no salón. Con moito medo levantouse da cama, e viu un pequeno agasallo no chan. Abriullo rapidamente e descubriu un libro que falaba do Nadal.Cando ó outro día espertou sentíase moi alegre e cambiado, todo parecíalle máis fermoso, entón saíu á rúa con agasallos e comida para os pobres facendo unha gran festa para todo o pobo. Dende entón o Nadal é a noite máis desexada para o anciá.

Camila 5ºB

35


36


POEMAS

37


EDUCAR

Educar é o mesmoque poñer motor a unha barca…

hai que medir, pesar, equilibrar…… e poñer todo en marcha.

Para iso,un ten que levar na almaun pouco de mariñeiro…

un pouco de pirata…un pouco de poeta…

e un quilo medio de pacienciaconcentrada.

Pero é consolador soñarmentres un traballa,

que ese barco, ese nenoirá moi lonxe pola auga.

Soñar que ese navíolevará a nosa carga de palabras

cara a portos distantes,cara a illas lonxanas.

Soñar que cando un díaestea durmindo a nosa propia barca,

en barcos novos seguiráa nosa bandeira

enarbolada.

Gabriel Celaya ( Tradución)

P0EMA DO NADALAcaba o outono,empeza o inverno.A árbore nevada,segue crecendo.

Cerca do valhai unha arañaque quere escalara árbore branca.

A árbore brancacáenlle as follas.Médranlle as polas,e nácenlle outras.

Na noite pechadavolve a araña,que quere escalara alta montaña.

Lydia e Sara. 6º A

chegou o Nadal,cantamos con moito brío,comemos moitos doces,e abrimos tódalas noces,todos reunidos,que somos amigos.

38


DEREITOS DO NENO E A NENA

Todos os nenos e nenas teñen dereito a unha educación básica gratuíta para que preparen os nenos para a vida. E ten que ser nun ambiente de comprensión, paz, tolerancia e amizade entre a xente.

Todos os nen@s teñen dereito á saúde a atención medica. Todos os países do mundo, deben traballar para

que non morran e enfermen os nen@s por falta de medicinas e médicos ou hospitais.

Todos os nen@s teñen dereito a expresar a súa opinión e que sexa escoitada.

Todos os nen@s teñen dereito a ser coidados e amados por os pais e adultos que viven con eles.

Todos os nen@s teñen dereito a un nome e a coñecer a seus pais.

Todos os nen@s teñen dereito a o descanso, xogos e tempo libre para que os nenos compartan con outros

nen@s a súas cousas.

Todos os nen@s do mundo teñen dereito a unha alimentación sá que nos poña en perigo a súa vida.

Todos os nen@s teñen dereito a no ser discriminados por o seo color ou discapacidade.

Todos os nen@s teñen dereito a participar e integrase na sociedade.

Todos os nen@s deben aprender e respectar a os maiores en aquelas cousas que son boas para eles.

Eki 5º B

Todos temos dereito á vida e á integridade física e moral, sen que en ningún caso poidamos ser

sometidos a torturas, nin a penas ou tratos inhumanos ou degradantes.

Todos temos dereito á seguridade e ninguén pode ser privado da súa liberdade.

Todos temos dereito a unha educación gratuíta.

O neno como ser indefenso debe estar protexido e amparado por unha lei, para que diante de calquera

situación de malos tratos ou abandono, non se atope en ningún caso desprotexido ou só.

Nalguns casos nós, os nenos, somos utilizados como ferramentas nas pelexas dos nosos pais. Utilízannos

como armas de defensa para eles e en ningún momento se paran a pensar no que nós sentimos ou pensamos

sobre as decisións que toman, e que nos afectan en moitos casos.

Por iso os maiores, tedes que pararvos a pensar o que ides dicir diante de nós cando vos pelexedes. Aínda

con todo isto os nenos temos dereito a estar cos nosos pais, a estar recoñecidos pola lei en todos os ámbitos

( carné, seguridade social) a ter amigos que non se mofen de nós polo noso aspecto, raza ou cor, para poder

así ser uns nenos cheos de ledicia e capaces de medrar como boas persoas e nun futuro ser homes e mulleres

de ben.

Carlos 5º A

39


40


CURIOSIDADES DO NADALO BELÉN

Nos pobos de tradición católica, o nacemento de Xesús nun presebe de Belén represéntase con réplicas deste momento: o presebe, o boi e a mula, Xosé, María e Xesús, os pastores e os Reis Magos forman parte da simboloxía popular iniciada por San Francisco de Asís en 1223, segundo conta a lenda. En España foi a dona de Carlos III quen levou á Corte unhas figuriñas de porcelana procedentes de Nápoles e que representaban o Nadal. Prendado deste nacemento, o monarca mandou traer un Belén completo para o seu fillo e mandou crear unha fábrica de porcelana.

A ESTRELA

É o símbolo da guía: a que levou aos Magos ata Belén para adorar a Xesús no presebe. Soe colocarse na punta da árbore de Nadal, ou sobre o Portal na representación do nacemento.

OS REIS MAGOS

As primeiras referencias a Melchor, Gaspar e Baltasar aparecen no século VII nun Códice da Biblioteca de París. San Mateo os cita no seu Evanxeo e narra como uns Magos, guiados por unha luminosa estrela, chegan a Belén para adorar o Neno Xesús. Sen mencionar os seus nomes (ata o século IX) nin a súa orixe, algunhas interpretacións din que podían ter sido astrólogos babilonios ou sacerdotes persas, e dise que son tres polo número de agasallos ofrecidos: ouro, incienso e mirra.

A ÁRBORE DE NADAL

A colocación do pino de Nadal é unha tradición anterior á cristiandade que provén da cultura celta onde soia celebrarse a chegada do inverno colocando unha árbore no centro do pobo adornado con cáscara de ovo pintadas. Algunhas investigacións especifican que esta árbore estaba presente nas cerimonias da primitiva Roma, sendo conservado polo cristianismo que o adornou con obxectos brillantes e candeas que representaban o sol, a lúa e as estrelas. Foi cara o século XVI cando Martín Lutero e os seus seguidores adaptaron este costume e introduciron a árbore adornada con candeas na noite do 24 de decembro en fogares e templos. Existe tamén a lenda dun misioneiro inglés que difundía a Palabra de Deus entre as tribos do norte de Alemaña. Ao chegar a Geismar viu como pretendían sacrificar un príncipe atado ao tronco dunha árbore para ser ofrecido ao deus Thor. Irrumpindo na cerimonia, o misioneiro derribou a árbore cun machado, brotando nese mesmo intre un fermoso pino que, segundo a lenda, era a proba da vida nova que representaba Xesús.

41


PAPÁ NOEL

A orixe desta personaxe anglosaxona débese buscar na tradición danesa de San Nicolás como un home que repartía agasallos. Unha figura que no século XIX comeza a asociarse a un vello home tomando a forma que actualmente coñecemos.

O TURRON

Sobremesa de Nadal de fama universal, asóciase á tradición cristiá e hoxe alcanzou fama universal. Elaborado con améndoas ou abelás, mel, clara de ovo e azucre, o turrón español conseguiu denominación de orixe en 1939. O proceso de fabricación foi artesanal ata mediados do século XX, aínda que o turrón conserva hoxe o aroma romántico dos antigos produtos que continúan nas mesas durante os días de Nadal.

AS UVAS DE NOITEVELLA

A tradición de tomar as doce uvas remóntase a principios do século XX. Esta costume é exclusiva do noso país. A súa orixe non foi por motivos relixiosos ou culturais, senón máis ben por intereses económicos.

Na Noitevella do 1909, os cosecheiros idearon o rito de tomar as uvas da sorte, na última noite do ano, para desfacerse do excedente de uvas daquel ano. Con elas damos paso ao aninovo que celebramos na coñecida como noitevella: unha tradición que se remonta ós inicios do Imperio Romano onde dedicaban xaneiro ao deus Janus que mira diante e detrás - o ano que se vai e o principio do que ven- representados en dous rostros de home, vello e mozo.

O ROSCÓN DE REIS

Este doce de Nadal ten unha orixe pagana e vencellada ao Imperio Romano, aínda que foi anos máis tarde (coa cristianización) cando se empezaron a elaborar unhas tortas redondas con figos, mel e dátiles que levaban no seu interior unha faba seca: a quen lle tocaba era nomeado rei de reis durante un curto período de tempo. En Francia a figura do “rei faba” recaía no rapaz máis pobre, sendo Felipe V quen importou esta tradición para España como remate das festas do Nadal e tal e como o coñecemos hoxe: un doce desprovisto de simbolismo, con froitas escarchadas e unha sorpresa agachada no seu interior.

42


BIBLIOTECA

Este curso comezámolo moi forte: INAUGURAMOS NOVA BIBLIOTECA!!!!!!

A inauguración foi o día 24 de outubro e por todo o alto: estivo presente a nosa mascota MULTILEO en “persoa” ou mellor dito en “camaleoa”(ou algo así).

Multileo amosounos a nova biblioteca e lembrounos como debemos comportarnos dentro dela. Ademais deulle a todo o alumnado un pequeno agasallo de benvida así como un díptico coas normas básicas , horario, etc. As familias, en concreto ás do alumnado de E.I., tamén visitaron a biblioteca acompañadas das súas titoras

A biblioteca é agora máis ampla e luminosa. Conta cun novo ordenador para o alumnado e novo mobiliario: andeis de cor azul, mesa especial de bibliotecas e cadeiras de cor laranxa, como pedises vós. Esperamos no segundo trimestre ter dúas mesas máis e tamén todas as cadeiras que faltan, tamén de cor laranxa.

En breve empezaremos a funcionar cun programa informático novo para a realización dos empréstitos, programa que nos facilita a conexión en rede con moitas bibliotecas.

Como diciamos ao principio, empezamos forte pois xa iniciamos as actividades deseñadas polo grupo de profesores que colaboran na biblioteca: visita á biblioteca pública municipal.

Todos os cursos pasaron xa polo biblioteca municipal onde Maruxa e Ruth lles tiñan preparadas unhas actividades adaptadas a cada nivel. Coñeceron as normas dunha biblioteca pública e aprenderon a utilizar os recursos que se atopan nela.Para os maiores utilizamos unha serie de tres preguntas encadeadas que lles levaron a necesitar as enciclopedias e INTERNET. Para os máis pequenos un xogo para aprender a comportarse nunha biblioteca e un conto do que adiviñar o seu título.

43


Esta actividade non sairía ben sen o esforzo posto por Maruxa e Ruth e a colaboración de todo o profesorado do colexio.Grazas a todos por colaborar.

Xa que estamos dando as grazas seguimos por aí: grazas a Vanessa e a Tatiana de 5ºA pola dación de dous libros para a nosa biblioteca; tamén grazas a Manolo(profe de Relixión) pola doación dun libro e varias revistas; e grazas como non ao Club de Fútbol de Cariño por doar un lote de libros.

Neste trimestre levaredes o boletín coas recomencións de lecturas que vos facemos desde a biblioteca para o Nadal, pero aproveitamos tamén esta revista para que Eva Pernas de 5ºB (colaboradora da biblioteca) vos faga a súa recomendación persoal:LA MAGIA DEL AMOR(colección Whicht)

No vindeiro trimestre esperamos seguir tan forte contando coa vosa colaboración.

Bo Nadal!!!!!!!!!!!

44


OBRADORIO: UN XOGUETE CON CASTAÑAS.

45


INTERNET. O NOSO SITIO NA INTERNET

O noso enderezo na internet é http://centros.edu.xunta.es/ceip.manuel.fraga , aínda que tamén podes escribir http://www.colecarino.net, que é máis doado de lembrar. Cando entres podes atopar información sobre o colexio, os teus traballos, debuxos, fotografías e materiais para aprender o que estás a facer no cole.Co menú de arriba podes ir á …Aula virtual: na que recollemos ligazóns, xogos, unidades didácticas, etc.Galería de imaxes: aquí poñemos as fotografías das actividades do colexio: concursos, excursións, …..Nenear: é unha lembranza aos nosos inicios na rede Internet. Foron as primeiras páxinas que elaboramos hai case seis anos.

Nenear, unha lembranza aos inicios (http://centros.edu.xunta.es/ceip.manuel.fraga/webantiga/debuxo/presenta.htm )

46


DEPORTES

• Os pre-benxamíns van quintos na liga. Teñen moito futuro

• Benxamíns. Teñen un bo equipo. Van décimo terceiros. Os mellores xogadores son: Julen, Levin e María.

• Alevíns. Van de décimos de once equipos que hai no grupo. Os mellores xogadores son: Abel e Rubén.

• Infantís. Van de cuartos de dezasete que hai no grupo. Os mellores xogadores son : Christian, Kuty, Sergio Maseda e José Andrés cando xoga.

• Xuvenís. Van de sextos de dez equipos que hai no grupo.

Por Antonio e Antón. 6º A

47


HUMOR

COLMOS

Cal é o colmo dun boxeador?Caerse duna ventá e esquivar o golpe.

Cal é o colmo dun carpinteiro?Ter unha filla paleta, un fillo listón e un can que mova a cola.

Cal é o colmo duna sardiña?Que lle dean a lata.

ESAXERACIÓNS

Era tan doce, tan doce, que para ter doces soños, botaba azucre debaixo da almofada.

Era tan, tan, tan, tan, tan... que o chamaban campá.

Era tan gorda, tan gorda que era mellor saltala que rodeala.

Paula e Andrea. 6º A

48


ADIVIÑAS

51


PASATEMPOS

Completa o encrucillado e atopa a mensaxe de Nadal

1.- Nadal é unha ….2.- Cor da cola de Multileo. 3.- Papá Noel tráenos ….4.- Vogal 5.- Consoante6.- En Nadal comemos … 7.- O nome to terceiro rei mago8.- Consoante9.- O Abeto de Nadal é unha …10.- Segunda cor do arco da vella

Carmen e Damara 6º A

1 - - - - - -2 - -3 -4 - - - - - -5 - - - - - -6 -7 - - - - -8 - - - - - -9 - - - - - -10 - - - - - -

!!! A XOGAR¡¡¡ ¿QUEREDES XOGAR? O que tedes que facer é o debuxo sen levantar o lapis e sen pasar dúas veces pola mesma liña:

PAULA E ANDREA 6ºA.

53


Colorea polos números estes debuxos

1.- amarelo 2.- verde3.- laranxa 4.- marrón5.- gris 6.- vermello7.- dourado 8.- rosa

Damara e Lydia

SUDOKU DE 36 CASIÑASNon pode repetirse o mesmo númeroNin na fila, nin na columnaAida

4 6 2 88 6

5 1 49 7 6

6 5 44 5 1

4 1 6 2 5 8

2 8 9 3 6 7

5 3 7 1 9 4

1 9 8 7 2 6

6 7 5 9 4 3

3 4 2 5 8 1

Atopa na sopa de letras (Damara)TURRON, NADAL, REIS, MAZAPANXOGUETES, FESTA E DIVERSION

A P E L U E T X O

D I V E R S I O N

O T U R R O N G X

H G S E T A N U P

S E L V P S I E O

L A D A N P I T L

O I Z E S T S E F

N A L O V A U S R

M I E D T X E A T

SOPA DE LETRASNathaly

54

XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO....

Documents

Transcript of XORNAL ESCOLAR DO CEIP “MANUEL FRAGA I.” DE CARIÑO....