Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

Elikadura osasungarria,

bategin.alimentacionsaludable.eus

ZER DIRA?

• Elikadura-osagarri bat elikagai bat da, nahiz eta bere itxuragatik sendagai bat iruditu. Senda-gaien moduan saldu daitezkeen elikagai bakarrak dira, (kapsulak, konprimatuak, hautsak, anpoila edangarriak, tanta-kontagailuko ontziak, etab.), eta horrek kontsumitzailea nahas dezake.

• Haien helburua dieta normalak osatzea da. Nutriente edo efektu nutrizional / fisiologi-ko handia duten beste substantzia batzuen iturri kontzentratuak dira (bitaminak, mineralak, ami-noazidoak, gantz-azidoak, zuntza, hainbat landa-re, etab.) eta pertsona osasuntsuei zuzenduta daude.

- 3 -

• Ez dira sendagaiak, hortaz, ez dute giza gaixotasun bat saihesteko, tratatzeko edo sendatzeko propietaterik, ezta propietate horiek aipatu ere egin.

• Termino zuzena elikadura-osagarria da, nahiz eta batzuetan beste hitz batzuekin aurkit-zen diren, hala nola elikadura-gehigarriak edo nutrizio-osagarriak.

• Merkatuan aurkitzen ditugun elikagaien etiketetan pisu murrizketarekin, muskulu-ma-sa handitzearekin edo funtzio sexualaren es-timulazioarekin lotutako adierazpenak irakur ditzakegu, eta hauen kontsumoa elikadu-ra-jokabide desordenatuak edo kontrako erreakzioak ekar ditzake.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

NIRE ELIKADURAN BEHAR DITUT?

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

- 5 -

Egoera normalean dieta askotarikoa, orekatua eta elikagai freskoetan aberatsa jarraituz gero, ez zenuke zertan horrelako produkturik kontsumitu behar, zure organismoak ondo funtzionatzeko eta mantentzeko behar dituen elikagai guztiak bermatuta izango dituelako.

Hala ere, batzuetan, egoera ideal hau ez da elikagai guztientzat ematen ezta biztanle-talde guz-

tientzat ere. Gizarte talde batzuek mantenugai baten edo gehiagoren falta izan dezakete dietan edo bizitzaren zenbait uneetan gerta daiteke dietan hartzen diren elikagai baten kopurua nahikoa ez izatea beharrak handitu izanagatik. Kasu hauetan, osagarrien kontsumoa erabilgarria izan daiteke.

Kontuan hartu behar duzuna da, elikagai-osagarri batek inoiz ezin duela dieta askotariko eta ore-katu bat ezta sendagai bat ordezkatu.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

ELIKADURA -OSAGARRI BAT HARTZEA

ERABAKITZEN BADUZU

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

• Ontzian zehaztutako jarraibideak jarraitu eta ez hartu etiketan gomendatutako produktua-ren dosi handiagoa. Gehiegizko kontsumoak zure osasunean ondorio kaltegarriak izan ditzake.

• Bere osagaiak egiaztatu, horietako bati aler-gia edo intolerantzia duzun jakiteko.

• Ez utzi engainatzen, erabili zure sen ona. Mirariak egiten dituzten produktuez ez fidatu, egia izateko onegiak diruditenak eta publizitatea-ren bidez konponbide errazak sin egiten dituzte-nak.

- 7 -

• “Natural” gisa saltzen den produktu bat ez da produktu seguru, kaltegabe edo onu-ragarri baten sinonimoa. Naturatik datorren edozein elementu segurua eta onuragarria de-lakoaren ustea sustatzen da, baina beti ez da horrela izaten. Naturatik datozen hainbat osa-gai toxikoak izan daitezke; pozoirik indartsue-nak ere produktu naturalak dira.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

• Sendagaiek eta elikagai-osagarriek ongiza-terentzako dituzten helburuak ezberdinak dira, izan ere, osagarriak elikagaiak dira. Botikek ez bezala, elikadura-osagarriek ez dute gaixotas-unik saihesten, ez sendatzen, eta ez dute segur-tasun-kontrolik behar merkaturatu aurretik ezta haien eraginkortasuna frogatu ere.

- 8 -

• Interneten informazioa bilatzen baduzu, ziurtatu egiten dituzun bilaketak konfiantzazko guneetan egiten dituzula: onetsiriko erakun-deetan, unibertsitateetan edo gobernuko orrie-tan besteak beste.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz? Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

ETA GOGOAN IZAN

- 9 -

• Elikagai-osagarriak ez dira sendagaiak eta hauen kontsumo ez arduratsuak ondorio kaltega-rriak eragin ditzake.

• Osagarriak erosterakoan, saltoki seguruetan eta konfiantzazko dendetan eros itzazu, denda fisikoetan zein internet bidez egiten duzularik.

• Ez aldatu medikuak agindutako sendagaiak elikadura-osagarriekin, aurretik harekin hitz egin gabe.

• Kontsumitzen dituzun edo kontsumitzea pentsatzen ari zaren elikadura-osagarriak zure medikuari jakinarazi, batez ere:

— Gaixotasunen bat baduzu eta botikaren bat aginduta baduzu, osagarri batzuek sendagai batzuekin elkarri eragiten dute edo elkarreragin dezaketelako.

o San Joan belarrak interferentziak eragin ditzake depresioaren aurkako medikamentuekin eta antisorgailuekin hauen

eraginkortasuna murriztuz.

o K bitamina eta resveratrol Sintrom®-arekin interferentzia eragin dezake.

o Kurkuminak, kurkumaren printzipio aktiboa, koagulazioaren aurkako botikekin interferentzia eragina dezake

(Eliquis®, Xarelto®, Lixiana® eta Pradaxa®) odoljario arriskua eragiten.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

- 10 -

— Ebakuntza kirurgikoren bat egitea aurreikusita baduzu.

— Haurdun edo edoskitzaroan bazaude. Elikagai-osagarri gehienak ez dira haurdun edo edoskitzaroan dauden emakumeetan aztertu.

— Ume bati elikadura-osagarri bat ematea pentsatzen ari bazara. Elikagai-osagarri gehienak ez dira haurretan aztertu.

— Elikadura-osagarriak ondorio kaltegarriren bat eragiten dizula sentitzen edo susmatzen baduzu. Elikadura-osagarri batzuek ustekabeko ondorioak sor ditzaketen substantziak dituzte, edo sendagai jakin batzuekin elkar eragin dezakete osasun-arazoak sortuz.

Elikagai freskoetan oinarritutako dieta askotarikoa eta osasuntsua jarraituz gero,

ez duzu elikadura-osagarrien beharrik izango.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

- 10 -

Elikagai freskoetan oinarritutako dieta askotarikoa eta osasuntsua jarraituz gero,

ez duzu elikadura-osagarrien beharrik izango.

Zer jakin behar dut elikadura-osagarriei buruz?

bategin.alimentacionsaludable.eus