ZERBITZU KONTRATUA ARAUTUKO DUTEN EZAUGARRI ... · Web viewMENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE...

ZERBITZU KONTRATUA ARAUTUKO DUTEN EZAUGARRI TEKNIKO BEREZIEN AGIRIA, HONAKO LAN HONETARAKO:

“MENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE LOKALEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA”

1-RF-7/2012

1. - AGIRIAREN HELBURUA Agiri honen helburua da “Mendebaldeko Eskualde Sareko eta Sare Lokaleko

errepideen gainazala konpontzeko” zerbitzu kontratuan sartuko diren lanak izendatzea eta deskribatzea, eta kontratu hori egiteko oinarritzat hartu beharreko baldintzak eta irizpide teknikoak zehaztea.

Mugikortasuneko eta Bide Azpiegituretako Departamenduak, Artapen Plan bat egiten du urtero; eta bertan, urtean zehar hasiko diren jarduerak zehazten ditu. Zerbitzu Kontratu hau Errepideak Artatzeko Planaren barruan dago; beraz, urte hasieran zehaztu behar dira errepideen gainazala konpontzeko lanak hartuko dituzten Gipuzkoako Eskualde Sareko eta Sare Lokaleko errepideak.

Bestetik, errepideen gainazala konpontzeko lanek eguraldi-baldintza egokiak eskatzen dituzte, eta horrek, aipatutako lanak egiteko garaia udaberrira eta udara mugatzen du; horregatik, ahalik eta lehen planifikatu behar dira, hilabete horietan gauzatu ahal izateko.

Xede horri begira idatzi da Agiri hau; izan ere, Mendebaldeko Eskualde Sareko eta Sare Lokaleko errepideen gainazala konpontzeko lanak modu erraz eta sistematikoan programatzeko eta antolatzeko aukera emango baitu, urtez urte aurreikusitako helburuak beteko diren moduan.

2. - KONTRATUAREN HELBURUA

2.1. - IRIZPIDE OROKORRAK

Errepideen gainazala konpontzearen edo eraberritzearen helburua da, bide-zoruaren azaleko ezaugarriak leheneratzea edo hobetzea, eta duten funtzionaltasun eta iraunkortasun premietara egokitzea. Egiturazko konponketan ez bezala, jarduera honen helburua ez da zoruaren erresistentzia-gaitasuna areagotzea, nahiz eta kasu jakin batzuetan hobetu dezakeen.

Errepide baten gainazala konpontzea edo eraberritzea bidezkoa da, honako zirkunstantzia hauetakoren bat gertatzen denean:

- Egitura konpontzea beharrezkoa ez izan arren, zoruaren gainazalak, zirkulazioaren segurtasunerako, erabiltzailearen erosotasunerako edota zoruaren beraren iraunkortasunerako arazoak ekar ditzaketen gabeziak dituenean. Hauek dira, halako maila batera iritsita, zoruaren gainazala birgaitu beharra ekar dezaketen gabeziak:

- Zorua irristagarria izatea, labainketaren aurka erresistentzia txikiegia duelako, edo azaleko makroehundurarik ez duelako.

- Zorua luzeran edo zeharka desitxuratua egotea, eta gainazala behar bezain erregularra ez izatea.

SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA. AGIRIA:

MENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE LOKALEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEAGakoa: 1-RF-7/2012

- Zorua artesitua edota ezkatatua izatea, edo gainazala desegiteko bidean egotea.

- Bidezatiak erabaki ondoren, ez egitura eta ez gainazala konpontzeko premiarik ez duten zati laburrak ondorioztatzen badira (baina halako premia baduten bi zatiren tartean daudenak), uniformetasun funtzionalari begira komenigarria izan daiteke errodadura-azalerari jarraipena ematea.

- Kasu jakin batzuetan, prebentziozko artapena dela-eta, arestian aipatutako irizpidea erabili beharko da zati edo zati-multzo luzeagoetan ere, baldin eta momentuz egitura edo gainazala konpontzea behar-beharrezkoa ez izan arren, epe laburrera birgaitu egin beharko dela aurreikusten bada. 2.2. - HELBURUA

Kontratu honek, Mendebaldeko Eskualde Sareko eta Sare Lokaleko errepideen gainazala konpontzea du helburu; zehazki, honako taula honetan aipatzen diren errepideetan:

ZENBAKIA

IZENA LUZERA

ESKUALDE SAREA (SARE BERDEA)Gl-2620 Legutiano - Arrasate, Aramaiotik 5.085,00Gl-2630 Urretxu - Bergara (Elorregi), Legazpi eta Oñatitik 23.265,00Gl-2631 Villabona - Orioko gaina (Zudugarai), Asteasu eta Aiatik

Bidezatia: 10,630 kp — 25,350 kp 14.720,00Gl-2632 Beasain (N-I) – Elorrio. Bidezatia: 0,000 kp — 11,520 kp

27,170 kp — 34,900 kp11.520,007.730,00

Gl-2633 Zarautz - Zestoa (Iraeta), Meagatik 12.960,00Gl-2634 Tolosa - N-634 errepidea (Elgoibarren AP-8 autobideko

lotunea) Bidezatia: 6,050 kp — 23,730 kp 28,800 kp – 38,760 kp

17,680,009.960,00

Gl-2635 Azpeitia - Beasain 21.800,00Gl-2636 Elgoiba - Markina 6.110,00Gl-2639 GI-632 errepidea (Kanpazar) - Eibar, Elgetatik 13.580,00

SARE LOKALA (SARE HORIA)Gl-3210 Debatik (Itziarko gaina) - Azkoitia, Azkarateko gainetik 19.770,00Gl-3230 N-634 errepidea (Sasiola) - Mutriku 6.440,00Gl-3310 Eskoriatza – Leintz Gatzaga 6.730,00Gl-3360 Bergara - Elgeta, Angiozartik 7.810,00Gl-3520 Segura - Legazpi (Motxorro), Zeraindik. Bidezatia: 7,950 kp –

10,790 pk 2.840,00Gl-3540 Ormaiztegi - Legazpi (Motxorro), Gabiriatik 11.740,00Gl-3710 Orlo - Aia, Andatzatik 9.290,00Gl-3720 Azpeitia (Nuarbe) - Albiztur (Santutxo), Beizamatik 11.750,00Gl-3730 Zestoa (Iraeta) - Errezil (Bentaberri), Aizarnatik

16.140,00Gl-3740 Azpeitia - Bidania (Bidegoian), Urraki gainetik 11.740,00Gl-3750 Azkoitia - Bergara, Elosutik 16.020,00Gl-3760 Zumaia (Txikierdi) - Zumaia (Muniasoro) 4.010,00Gl-3920 Aretxabaleta - Aramaio 4.380,00Gl-3950 Eibar - Etxebarria. 9.150,00

SARE LOKALA (LEHEN MAILAKO SARE GRISA)GI-3031 Aizarnazabal 350,00Gl-3042 Argisaingo Santa Marina (Albiztur) 2.900,00Gl-3111 Irimo (Antzuola) 1.040,00Gl-3112 Uzarraga (Antzuola) 2.020,00Gl-3131 Goroeta (Aretxabaleta) 3.100,00



Gl-3132 Izurieta (Aretxabaleta) 1.170,00Gl-3133 Galartza (Aretxabaleta) 1.790,00Gl-3161 Ubegun (Aia) 1.860,00Gl-3162 Urdaneta (Aia) 4.490,00Gl-3163 Elkano (Aia) 2.560,00Gl-3171 Kukuerri (Azkoitia) 2.560,00Gl-3172 Martirieta (Azkoitia) 3.665,00Gl-3173 Urrategi (Azkoitia) 2.650,00Gl-3174 Olaso (Azkoitia) 3.400,00Gl-3181 Oñatz (Azpeitia) 3.690,00Gl-3182 Aratzerreka (Azpeitia) 4.055,00Gl-3183 Loiolako Santutegia (Azpeitia) 130,00Gl-3192 Mandubiako gaina, Arriaran, Garin eta Astigarretatik (Beasain)

7.990,00Gl-3271 Arroa (Zestoa) 700,00Gl-3272 Lasao (Zestoa) 460,00Gl-3273 Ibañarrieta (Zestoa) 1.490,00Gl-3291 Itsaspe (Deba) 1.600,00Gl-3292 Sasiola, Lasturbea eta Lastur (Deba) 7.670,00Gl-3293 Endoia (Deba) 3.950,00Gl-3294 Presalde (Deba) 2.330,00Gl-3301 Arrateko Santutegia (Eibar) 3.120,00Gl-3302 Aginaga (Elbar) 820,00Gl-3321 Azkarate gaina - Elgoibar 5.400,00Gl-3322 Azkue eta Beratzeta (Elgoibar) 2.450,00Gl-3323 Sallobente - Ermuaran auzoa (Elgoibar) 1.980,00Gl-3324 Idotorbe (San Pedro) auzoa (Elgoibar) 3.570,00Gl-3331 Soraluze – Santiago baseliza (Elgeta) 6.030,00Gl-3341 Apotzaga (Eskoriatza) 1.970,00Gl-3342 Mazmela (Eskoriatza) 1.760,00Gl-3343 Marin (Eskoriatza) 1.800,00Gl-3344 Bolibar (Eskoriatza) 2.700,00Gl-3345 Mendiola (Eskoriatza) 2.410,00Gl-3346 Zarimutz (Eskoriatza) 1.250,00Gl-3351 Ezkio 2.510,00Gl-3352 ltsaso 3.360,00GI-3381 Gabiria 4.300,00Gl-3391 Meaga gaina (Getaria) 3.710,00Gl-3392 Askizu (Getaria) 2.040,00Gl-3511 Brinkola eta Barrendiolako urtegia (Legazpi) 3.310,00Gl-3551 Kanpazar - Arrasate 2.370,00Gl-3552 Udala (Arrasate) 3.100,00Gl-3554 Bedoña (Arrasate) 1.570,00Gl-3561 Galdoa (Mutriku) 1.250,00Gl-3562 Olatz (Mutriku) 3.860,00Gl-3572 Ormaiztegi - Mutiloa. Bidezatia: 0,000 kp – 1,600 kp 1.600,00Gl-3573 Liernia (Mutiloa) 250,00Gl-3591 Arantzazuko Santutegia (Oñati) 8.500,00Gl-3592 Araotz (Oñati) 4.400,00Gl-3593 Lamiategi eta Urrexola (Oñati) 4.080,00Gl-3651 Txurruka (Soraluze) 2.160,00Gl-3652 San Andres eta Urkiazelai (Soraluze) 5.300,00Gl-3653 Ezozia (Soraluze) 1.000,00Gl-3661 Erdoizta (Errezil) 2.400,00Gl-3681 Dorletako Santutegia (Leintz Gatzaga) 1.270,00



Gl-3741 Basalgo (Bergara) 2.790,00Gl-3742 Elosu (Bergara) 460,00Gl-3771 GI-632 errepidea (Urretxu) – Erratza, Santa Barbara baselizatik

4.310,00Gl-3791 Urteta (Zarautz) 1.545,00Gl-3801 Antio baseliza (Zumarraga) 2.380,00Gl-3802 San Kristobal baseliza (Zumarraga) 2.650,00Gl-3803 Aginaga (Zumarraga) 3.590,00Gl-3811 Artadi (Zumaia) 1.860,00Gl-3812 Oikia (Zumaia) 310,00Gl-3821 Mendaro 60,00GI-3831 Txikierdiko bidegurutzea – Lasarte-Oria 140,00

SARE LOKALA (BIGARREN MAILAKO SARE GRISA)Gl-4131 Areantza (Aretxabaleta) 1.280,00Gl-4163 Txindurrieta baserria (Aia) 410,00Gl-4164 Manterola baserria (Aia) 1.020,00Gl-4271 Lasaoko luzapena (Zestoa) 3.380,00Gl-4331 Arantzeta baserria (Elgeta) 1.750,00Gl-4335 Aixolako urtegia (Elgeta) 660,00Gl-4342 Eraña baserria (Eskoriatza) 950,00Gl-4381 Estandako urtegiko saihesbidea (Gabiria) 1.950,00Gl-4383 Aztiria (Gabiria) 110,00

Egin beharreko lana, hotzeko mikroaglomeratu geruza bat edo bi zabaltzea izango da. Hala ere, zenbaitetan, egiturazko konponketa moduko jardueraren bat burutu beharko da; esate baterako, blandoiak saneatzea, zorua edota errodadura geruza konpontzeko lanak. Sarritan, aldez aurretik birprofilatu egin beharko da, beroko betun nahastea erabilita, errepidearen gainazala behar bezain erregularra izan dadin, bai luzeran eta bai zeharka.

2.3. APLIKATU BEHARREKO LEGE XEDAPENAK

1. Errepideen eta Auzobideen Zuzendaritza Nagusiaren errepide eta zubietako obretarako ezaugarri tekniko orokorren agiria (PG-3/75), 1976ko otsailaren 6ko Ministerioaren Aginduan onartutakoa, eta gerora egin diren eguneratzeak.

2. Abenduaren 28ko 8/2001 Agindu Zirkularra, Errepideak artatzeko obretarako ezaugarri tekniko orokorren agiria (PG-4), bide-zoruak birziklatzeari buruzkoa.

3. Otsailaren 13ko FOM/475/2002 Ministerioaren Agindua, errepide eta zubietako hormigoi eta altzairuei buruzko ezaugarri tekniko orokorren agiriko hainbat artikulu eguneratzen dituena.

4. Azaroaren 16ko FOM/1382/2002 Ministerioaren Agindua, errepide eta zubietako zabaluneak, drainatze lanak eta zimenduak eraikitzeari buruzko ezaugarri tekniko orokorren agiriko hainbat artikulu eguneratzen dituena.

5. Martxoaren 1eko FOM/891/2004 Ministerioaren Agindua, errepide eta zubietako bide-zoru eta zoladurei buruzko ezaugarri tekniko orokorren agiriko hainbat artikulu eguneratzen dituena.

6. Egiturako hormigoiaren instrukzioa (EHE-08), uztailaren 18ko 1247/2008 Errege Dekretuan onartutakoa.



7. 24/2008 Agindu Zirkularra, 542. artikulua –beroko betun nahasteak, betun nahastezko hormigoi itxurakoak– eta 543. artikulua –Errodadura geruzetarako betun nahasteak. Drainatzeko nahaste etenak.

8. Urriaren 14ko 29/2011 Agindu Zirkularra, Errepide eta zubietako obretarako ezaugarri tekniko orokorren agiriari buruzkoa. Betun nahastezko aglutinatzaileak eta hotzeko mikroaglomeratuak.

9. Errepideen 8.3-I.C instrukzioa, “Obrak seinalizatzea" eta xedapen osagarriak.

10. Era berean, Lan Legeriari buruzko xedapen ofizialak aplikatuko dira; bereziki, azaroaren 8ko 31/1995 Legea, lan arriskuen prebentzioari buruzkoa, eta urriaren 24ko 1627/1997 Errege Dekretua, eraiketa lanetan bete beharreko gutxieneko segurtasun eta osasun arloko xedapenei buruzkoa.

3. - LANEN ZUZENDARITZA

Bide Azpiegituren Zuzendaritza Nagusiak kontratuaren zuzendaritzan esku hartuko duten funtzionarioak izendatuko ditu, bere teknikarien artean. Zuzendaritza talde horrek ikuspegi tekniko, administratibo eta ekonomikotik begiratuta beteko ditu bere zuzendari eta ikuskatze lanak; horretarako, Esleipendunaren jarduerarako ildo nagusiak ezarriko ditu, lan horiek Bide Azpiegituren Zuzendaritza Nagusiak lortu nahi dituen helburuetara joan daitezen, ahal den hobekien. Kontratuko Zuzendaritzari dagozkio, bereziki, honako eginkizunak:

- Kontratazio Organoa jakinaren gainean edukitzea, ezaugarri teknikoen agiriaren eta kontratuan ezarritako gainerako baldintza teknikoen interpretazioari buruz.

- Aldaketen berri ematea eta aldaketa horiek lanak idazteko aurrekontuan edota epean izan lezaketen eragina jakinaraztea.

- Esleipendunak erabili behar dituen irizpideak ezarri eta zehaztea, eta honek egindako lanen garapena ikuskatzea.

- Aholkulariari lanak ordaintzeko ziurtagiriak ematea, betiere kontratuko baldintza administratibo berezien agirian ezarritakoarekin bat.

- Aholkulariari lanak gauzatzeko aginduak ematea; eta horietan, ikuskatu nahi diren errepideak edo errepide-zatiak zehaztea, burutu beharreko lanen gutxi gorabeherako neurketa emanez eta lan horiek zein epetan egin behar diren adieraziz.

- Esleipendunak proposatutako lan programa, Artapen eta Berrikuntzako zerbitzuburuarekin batera informatzea.

4. - KONTRATUA GAUZATZEKO EPEA

Zerbitzu Kontratu hau gauzatzeko epea BI (2) URTEkoa izango da, gehienez ere beste BI (2) URTE luzatzeko aukerarekin.

5. - BALIABIDE HORNIDURA

Kontratu honek, kontratatutako lanak modurik eta unerik egokienean gauzatu ahal izateko behar diren giza baliabideak eta bitarteko materialak izatea dakar berarekin. Horri begira, Esleipendunak kontratu hau gauzatzeko jarriko dituen baliabideen zerrenda bat



aurkeztuko du, betiere, behar besteko jarraitasunaz, lanaren kalitatea eta eragingarritasuna murriztuak izan ez daitezen; horrez gain, kontratuari berariaz lotuko dizkion baliabideak ere zehaztu egingo ditu.

Esleipendunak talde bat izendatuko du. Honen buru, Eraikuntzako Teknikari bat izango da (aparejadorea, arkitekto teknikoa edo goi mailakoa, ingeniari teknikoa edo goi mailakoa, industria alorrekoa, meatzeetakoa, herrilanetakoa, edota bide, ubide eta portuetakoa). Teknikari horrek gutxienez 10 urteko esperientzia izan beharko du, Eskuorde gisa jardungo du, eta taldearen lana zuzenduko du, garatu beharreko lanak koordinatuz eta dagokion erantzukizun teknikoa bere gain hartuz.

6.- LANEN GARAPENARI BURUZKO TXOSTENAK

Esleipendunak, honako agiri honen 8. atalean xedatutakoa betez, lan programa bat aurkeztuko du Eskuordearen bitartez, exekuzio-agindu bakoitza ematen zaionetik hasi eta hamabost eguneko epean. Kontratuaren zuzendaritzak eta Errepideen Artapen eta Berrikuntzako zerbitzuburuak programa horri buruzko txosten formala egin beharko dute, hamabost eguneko epean.

Esleipendunak, Kontratuaren zuzendariak eskatzen dion bakoitzean, agindutako lanen bilakaeraren berri emango dio. Era berean, lan horiek gauzatzean gertatu den eta aurrez onartutako lan programa ez betetzea ekar dezakeen gorabehera ororen berri emango dio.

Esleipendunari dagokio Agiri honetan azaldutako lan guzti-guztiak egiteko ardura, baita unitate batzuk eta besteak egitea, seinaleak ipintzea, garbitzea eta lanak bukatzea ere.

7.- EGIN BEHARREKO LANAK PROGRAMATZEA

Kontratuaren zuzendaritzak, lanen Hasiera Akta sinatzen denetik hasi eta hamabost eguneko epean, kontratuaren lehendabiziko urtean landu asmo dituen errepideen edo errepide-zatien zerrenda bat aurkeztuko dio Esleipendunari. Horrekin batera, garatu beharreko lan guztien neurketak eman, eta gutxi gorabehera zein epetan gauzatu beharko diren adieraziko dio. Informazio hori idatziz emango da. Hau aztertu ondoren, gauzatze-agindua egingo da, eta hau, Kontratuaren zuzendariak eta Errepideen Artapen eta Berrikuntzako zerbitzuburuak sinatuko dute. Gauzatze-agindu hori, Kontratuaren zuzendariak xede horretarako prestatutako berariazko agiri batean zertuko da; eta bertan, diru-kopurua, zatikako epeak eta guztizkoak adieraziko dira.

Bigarren urterako eta hurrengoetarako aurreikusitako jarduerak ere, lehendabiziko urterako finkatutako modu berean ezarriko dira, honako salbuespen honekin: exekuzio-agindu nagusia, aurrekontuaren proportziorik handiena hartzen duena, kasuan kasuko urteko lehen hiru hilabeteetan emango da; hau da, agindu horretan aurreikusitako jarduerak planifikatu, eta lan programa onartu bezain laster jarduera horiei ekin ahal izango zaien moduan.

Exekuzio-agindu nagusiek, Kontratu honetara bideratuko den urteko aurrekontuaren % 80tik gora hartuko du; horrela, Esleipendunak egun horretan bertan ezagutu ahal izango ditu gauzatu beharreko eragiketen helmena eta hurrenkera. Gainerako diru-kopurua, hau da urte bakoitzerako bideratutako aurrekontuaren gainerakoa, bestelako jarduerak gauzatzeko erabiliko da. Eta jarduera horiek ere kasuan kasuko exekuzio-aginduetan zehaztuko dira, agindu bakoitzaren gutxieneko kopuruak 25.000 €-tik behera egingo ez duen moduan. Hala eta guztiz ere, Artapen Zerbitzuaren premiei erantzuteko, konpontze lanen kostu osoa –aldez aurreko konponketak, gainazala konpontzea, obra osagarriak eta seinaleak ipintzea sartuta– aurreko zifra hori gaindituko ez duten errepideetan jardun behar bada, obra egiteko partida bat ordainduko da. Aurreko lan guztiak bere baitan hartuko dituen partida hori, 2.2 azpikapituluan ageri da.



3. kapituluan “Obra osagarriak” jasotako unitateak, gerora gainazala birgaitu beharko zaizkien errepideetan gauzatuko dira, konponketa horien aurretik hain zuzen. Dena den, kapitulu horretan ageri diren gutxi gorabeherako proportzioak errespetatu egingo dira, errepide batzuen eta besteen premiek eskatzen dituzten zentzuzko aldaketa eginda.

Esleipendunak lan programa bat aurkeztuko du, exekuzio-agindu bakoitza ematen zaionetik hasi eta hamabost eguneko epean. Eta programa horretan, aipatutako exekuzio-aginduan aurreikusitako unitate bakoitza noiz gauzatuko duen zehaztuko du, betiere epe osoa, gehienez ere aginduan ezarritakoa izango den moduan. Kontratuaren zuzendariak eta Errepideen Artapen eta Berrikuntzako zerbitzuburuak, hamabost eguneko epean, lan programa horri buruzko informea egingo dute; horrela, lanen exekuzio-erritmoa aurrez onartutako programarekin bat datorren baloratu ahal izango da.

Kontratuaren zuzendaritzak aldaketak egin ahal izango ditu programa horretan, eragiketen helmenei, hurrenkerari edota antolaketari dagokienez. Oro har, exekuzio-agindu bakoitzaren edukian eragin ditzaketen lan guztietan egin ditzake aldaketak, eta gero, lanen exekuzio-erritmoa aurrez onartutako programarekin bat datorren baloratu. Lan guzti-guztiak, kontratuaren zuzendaritzarekiko elkarlan estuan egingo dira; gainera, honen onespena ezinbestekoa izango da exekuzio-unitatean aurreikusitako lanei ekiteko.

8.- PRESTATZE ERAGIKETAK

Kontratuaren zuzendaritzak, lanei ekiteko egintza gisa, Exekuzio-Aginduaren Hasiera Akta egingo du, eta hau, bi aldeek sinatuko dute.

Definizio geometrikoari eutsiko dioten oinarri edo erreferentzien egoera eta baliozkotasuna egiaztatu ondoren, Esleipendunaren ardura izango da beri zaintzea, mantentzea eta, behar bada, ordeztea.

Esleipendunaren ardura izango da, halaber, lurra prestatzeko lanak egitea eta, mugarriak kontserbatzeko eta berritzeko egin behar diren gainerako lan guztiak gauzatzea. Prestatze lan horiek eta aipatutako zuinketa-lanak Esleipendunaren ardurapekoak dira, eta honen kontura gauzatuko dira; beraz, kontratuan jasotako bakarkako prezioetan sartutzat joko dira.

9.- ENTSEGUAK

Xehetasunez egin eta lanak gauzatzen diren bitartean egiaztatuko diren entseguak eta araketak, lanen harrera egiteko aurrekari soilak izango dira, besterik gabe. Horrela bada, lanen harrera egin aurretik materialak edo unitateak edozein modutan onartzeak, Esleipendunari ez dio kenduko onartezinak gertatzen diren unitateak konpontzeko edo berritzeko obligaziotik, harik eta lanen harrera-akta formalizatzen den arte.

Lanen harrera egiaztatu aurretik, ahal bada behintzat, entseguak egiteko laginak hartuko dira, eta lekuan bertan, egindako guztia egokia den egiaztatuko da, betiere Kontratuaren zuzendariak emandako jarraibideak aintzat hartuta.

Materialak eta unitateak onartzeko edo baztertzeko, egindako entsegu eta frogen emaitzei begiratuko zaie; eta froga horiek behar beste bider egin beharko dira, emaitza egokiak lortu arte.

Klausula administratibo berezien agirian ezarritakoari jarraituz, aipatutako froga eta entseguen ondorioz sortzen diren gastu guztiak Esleipendunari edo Kontratazio Organoari egotziko zaizkio.



10.- BABES NEURRIAK ETA GARBIKETA

Esleipendunak, beraren bakarraren ardurapean hartuko ditu istripuen, suteen eta hirugarrenei eragin dakiekeen kalteen inguruan gaur egun indarrean dagoen araudia betetzeko hartu beharreko neurriak; eta, era berean, Kontratuaren zuzendaritzak gai honen inguruan eman ditzakeen aginduak bete egingo ditu.

Esleipendunak, kontratuaren iraunaldi osoan zehar, hondamen eta kalte orotatik babestu egin beharko ditu material guztiak eta jarduera-eremua; eta, material sukoi guztiak, biltegiratu eta suteetatik babestu egin beharko ditu.

Esleipendunak behar diren neurri guztiak hartuko ditu, erregaien, aglutinatzaileen, olioen edo beste edozein materia kaltegarriren ondorioz, urak kutsa ez daitezen.

Lan eremuen barruko zein kanpoaldeko eremu guztiak garbi-garbi eduki beharko ditu, hondakinak eta zaborrak bertatik kenduta.

Esleipendunak oztoporik gabe eta egoera onean utzi behar ditu herribideak, eta lanek dirauten bitartean, egin beharreko guztia egingo du, oinezkoen eta ibilgailuen zirkulazioa ahalbidetzeko. Ukitutako zerbitzuei dagozkien jarduerak, Kontratuaren zuzendaritzak emandako aginduei jarraituz gauzatuko dira, trafikoari ahalik eta gutxien eragin eta erabiltzaileen bide-segurtasuna bermatuko den moduan.

11.- LANAK SEINALEZTATZEA

Esleipendunak, nahitaez, beharrezko seinaleak ipini beharko ditu errepidean bere egoera adierazteko eta lanak burutzen ari diren eremuan trafikoa bideratzeko; eta uneoro, Trafikoko Gipuzkoako Lurralde Bulegoarekin harremanetan egongo da. Seinaleak, adierazleak eta jendeari zuzendutako ohar guztiak Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan egon beharko dute. Lanek dirauten bitartean, hauek behar bezala adieraziko dira, seinaleak ipinita, 8.3-I.C Errepideen Arauan ezarritakoari jarraituz.

Zirkulazioaren segurtasunean eragin dezakeen gorabehera oro (galtzada zikina, lur-jausia, txintxorra, eta abar) bidezko seinaleen bitartez behar bezala adieraziko zaie errepidearen erabiltzaileei (ibilgailu, bizikletari, oinezko, ...); eta, hala egokitzen denean, errepidearen erabilera mugatu ahal izango da, Kontratuaren zuzendaritzarekin bat. Hasiera batean trafikoa erregulatzeko aurreikusitako neurriek trafiko horri kalte larria eragiten badiote, Kontratuaren zuzendaritzak lan-baldintza berriak ezarriko ditu; edo bestela, lan-eremu osoan edota kasuan kasuko zona jakinetan hartu beharreko neurri osagarriak finkatuko ditu.

Kontratuaren zuzendaritzak gai horri buruz agin dezakeena baldintzatu gabe, Laneko Segurtasun eta Osasun arloan, hala nola Trafikoaren arloan indarrean dauden xedapenak zorroztasun osoz betetzeko erantzukizuna izango du Aholkulariak; eta, seinaleak ipintzen eragiten dituen gastuak ere berak ordainduko ditu.

12.- KONTRATUAREN PREZIOA

3 zenbakiko eranskinean “Neurketak” eta 4 zenbakiko eranskinean “Prezioen taula” jasota daude, hurrenez hurren, lehiakideak bere proposamenean aurkeztu beharreko neurketa aurreikusgarriak, eta bakarkako gehieneko prezioen taula. Eta prezio horietan, Kontratua behar bezala gauzatzeko beharrezko gastu guztiez gain, kontratu horretatik ondorioztatzen diren zerga, tasa eta tributu guztiak sartutzat emango dira, bereziki Balio Erantsiaren gaineko Zerga.



Kontratu honen guztizko gehieneko prezioa ezartzerakoan aintzat hartu dira arestian aipatutako bakarkako prezioak eta egin daitezkeen neurketak. Hori horrela, 5 zenbakiko eranskinean “Aurrekontu orokorra” ezarritakoaren arabera, guztizko prezioak ez du 841.897,90 eurotik gora egingo (BEZ sartuta), honako honela banakatuta:

- 1 kapitulua.- Zorua egin aurreko jarduerak:……………………….........15.645,30

- 2 kapitulua.- Gainazala birprofilatzea eta konpontzea:……………….........587.330,00

- 3 kapitulua.- Obra osagarriak:……………………………………….72.921,50

- 4 kapitulua.- Seinale horizontalak:………………………………………..37.000,00

- 5 kapitulua.- Segurtasun eta osasun azterketa:……………………………….........576,00

EXEKUZIO MATERIALAREN AURREKONTUA…………...713.472,80

BEZ: % 18..................................................................................................128.425,10

KONTRATA BIDEZKO EXEKUZIOAREN AURREKONTUA…………...841.897,90

Prezio horretan, kontratua behar bezala gauzatzeko Esleipendunak ordaindu beharreko gastu guztiez gain, kontratu horretatik ondorioztatzen diren zerga, tasa eta tributu guztiak sartutzat emango dira.

13.- LANAK BALORATZEA ETA ORDAINTZEA

Esleipendunak egindako lanen balorazioa eta ordainketa hileko ziurtagiriez egingo da, eskainitako unitate-prezioak harturik, betiere, oinarri. Ziurtagiri horiek, 3. atalean ezarritakoari jarraituz, Kontratuaren zuzendaritzak egingo ditu, aldi horretan gauzatutako lanak adieraziz.

14.- KONTRATUA ALDATZEA. MUGAK

Zenbatetsitako neurketaren arabera baloratu da kontratua; baina, benetako premietatik ondorioztatzen den neurketak, Administrazioak bere eduki ekonomikoa aldatzea ekar dezake berarekin. Aldaketa hori, dena den, aurrekontuko muga hauen barruan egongo da beti:

a) Aldaketaren zenbatekoak ez du gaindituko kontratuaren esleitzen prezioaren % 20a.

b) Kontratuaren esleipen prezio osoak ez du gaindituko kontratuaren oinarrizko lizitazio-prezioa.

15. - AGIRI HAU OSATZEN DUTEN DOKUMENTUAK

1 ZK. DOKUMENTUA.- BALDINTZA-AGIRIA

1 ZK.ERANSKINA.- MATERIALAK ETA OBRA-UNITATEAK DEFINITZEKO, GAUZATZEKO, NEURTZEKO ETA ORDAINTZEKO ZEHAZTAPENAK

2 ZK. ERANSKINA.- SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA

3 ZK. ERANSKINA.- NEURKETAK

4 ZK. ERANSKINA.- PREZIOEN TAULA

5 ZK. ERANSKINA.- AURREKONTU OROKORRA



Donostian, 2012ko urtarrilean

AGIRIAREN EGILEAK

JOSE ANTONIO NAVARRO JAUSORO IÑIGO ZUFIRIA ZATARAIN Herrilanetako ingeniari teknikoa Bide, ubide eta portuetako ingeniaria

EGIN BEHAR DIREN OBRA UNITATEEN DESKRIBAPENA

Jarraian, Kontratu honen barruan egin beharreko obra unitateak deskribatzen dira, bost kapitulutan banatuta. Ezinbestekoa izango da Esleipendunak proposatuko duen lan-programak obra unitate horiek egiteko eta planifikatzeko irizpideak jasotzea. Ondoren, kontratuaren zuzendaritzak programa hori onesteko txostena egin beharko du. Jarraian adierazten diren kapituluetan bildutako obra unitateak egingo dira, kontratuaren xede guztiak betetzeko helburuarekin:

- 1. kapitulua.- ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK

- 2. kapitulua.- GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA

- 3. kapitulua.- DRAINATZE LANAK

- 4. kapitulua.- FABRIKAKO OBRAK ETA EUSKARRIAK

- 5. kapitulua.- SEINALEAK ETA BALIZAK JARTZEA

1.- ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK

1.1.- ZABALUNEA EGITEKO HONDEAKETA ETA MAILEGUAK

Errepideak oinarri izango dituen aldeak hondeatzeko eta maila berean jartzeko eragiketen multzoa da, barruan sartzen direlarik plataforma, ezpondak eta arekak, eta baita ere aurreikusitako edo baimendutako mailegu eremuak ere, obratik ateratako produktuak depositura edo erabiliko diren lekura eramatearekin batera.

Hondeaketa mota berariaz definituta duten proiektuetan salbu, gainerakoetan erabiltzen den hondeaketa "sailkatu gabea" izango da. Hondeaketa mota horren barruan sartzen dira harkaitzean egiten diren hondeaketak, tarteko lurrean egiten direnak eta lurrean egiten direnak. Behin eremuko sastrakak garbitu ondoren, hondeaketa lanei ekingo zaie, proiektuan aurreikusitako exekuzio sistemari jarraiki.

Ahal den guztietan, hondeaketatik ateratzen diren material guztiak betelanerako nahiz proiektuan zehaztutako gainerako erabileretarako erabiliko dira, eta zuzenean garraiatuko dira horretarako aurreikusitako eremuetara. Hondeaketatik ateratako landare-lurra hondeatutako gainerako produktuetatik bereizita gordeko da, eta ezponda edo azalera higagarriak babesteko erabiliko da ondoren. Hondeaketatik ateratako gainerako produktuetatik ondoren izango duten erabileraren araberako materiala aterako da, eta ez dira ordainduko ondorioztatzen den materialaren granulometria doitzeko eragiketak. Azkenik, ateratako materialetik aprobetxatu ezin daitekeena baimendutako zabortegira eramango da. Horrek ez du aparteko ordainketarik ekarriko.



Ezpondak hondeatzerakoan kontuan hartuko da saihestu egin behar dela amaierako azalera kaltetzea, oinarriaren dekonpresio goiztiarra edo gehiegizkoa eta amaierako hondeaketaren egonkortasuna arriskuan jarri dezakeen beste edozein arrazoi. Ezpondaren azalera babesteko neurri bereziak hartu behar direnean, hala nola buloiak, gunitak, azalerako landaketak, estaldura, babes arekak, eta abar, lan horiek lehenbailehen egin beharko dira, ezpondaren hondeaketak ahalbidetu bezain laster.

Hondeaketa zeharkako profilen planoen gainean neurtutako metro kuboen (m3) arabera ordainduko da, profil horiek zuzenak direla egiaztatu ondoren. Prezioan sartzen dira beharrezko gerta litezkeen lur biltegiak eratzeko prozesuak, okupazio kanonen ordainketa eta unitatea erabat exekutatzeko beharrezkoak diren eragiketak eta sor daitezkeen kostuak ere. Hala ere, ez dira ordainduko proiektuan definitutako ebakiduren gaineko hondeaketa soberakinak, eta ezta ere antolatutako edo proiektatutako ebakidura eraikitzeko beharrezkoak diren betegarri trinkotuak. Zabalunea amaitzea eta fintzea, hots, zabalunearen akabera geometrikoa lortzeko beharrezkoak diren eragiketa guztiak, hondeaketa unitatearen barruan sartuta daudela ulertzen da. Hortaz, ez da modu bereizian neurtuko, eta ezta ordainduko ere.

Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, FOM/1382/2002 aginduak aldatutako PG-3/75eko 320. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“ZABALUNEKO HONDEAKETA, METRO KUBOKO”

“SANEATZEKO HONDEAKETA, METRO KUBOKO”

1.2.- HARTXINTXARRA

DEFINIZIOA

Hartxintxarra da harrobiko harritik edo legar naturaletik datozen partikula erabat edo partzialki birrinduek eratzen duten material pikortsua, granulometria jarraitukoa, bide-zoruaren geruza gisa erabiltzen dena. Hartxintxar geruzetarako materialek ez dute meteorizazio edo aldaketa fisiko edo kimiko aipagarririk jasango, erabiliko diren eremuan segur aski eman daitezkeen baldintza txarrenetan ere.

MATERIALAK

Materialen ezaugarriak honakoak izango dira:

Garbitasuna

Materialak ez du buztin-zokor, marga, materia organiko edo geruzaren iraunkortasuna kaltetu dezakeen bestelako materia berezirik izan behar. Garbitasun-koefizienteak bi (2) baino txikiagoa izan behar du, eta hareazko baliokideak 510.2.3 atalean adierazitakoa bete beharko du.

Plastikotasuna

Materialak ez du plastikotasunik izango hartxintxarrentzat.

Zatikatzearen aurreko erresistentzia

UNE-EN 1097-2 arauaren arabera, hartxintxarrerako agregakinen Los Angelesko koefizienteak ez du izan behar 510.2.5 atalean adierazitako balioak baino gehiagokoa.

Forma



Agregakin lodiaren zatiek izango duten lauza indizea 35 baino gutxiagokoa izango da.

Ertz kopurua

Birrindutako partikulen gutxieneko portzentajea, UNE-EN 933-5 arauaren arabera, % 100ekoa izango da T00 eta T0 motako trafiko astuneko errepideen galtzadaren zoruetarako, % 75ekoa T1 eta T2 motako trafiko astuneko errepideen galtzadaren zoruetarako eta T00 eta T0 errepideen bazterbideetarako, eta % 50ekoa gainerako kasuetarako.

Mota eta osaera

Materialaren granulometria, UNE-EN 933-1 arauaren arabera, honako tarte hauetakoren batetakoa izango da:

HARTXINTXAR MOTA

BAHEEN ZABALDURA UNE-EN 933-2 (mm)40 25 20 8 4 2 0,500 0,250 0,063

ZA25 100 75-100 65-90 40-63 26-45 15-32 7-21 4-16 0-9ZA20 - 100 75-100 45-73 31-54 20-40 9-24 5-18 0-9

EXEKUZIOA

Zoruaren geruzak hartxintxarraz egiteak honako eragiketak hartzen ditu barruan:

Materiala aztertzea eta lan formula eskuratzea.

Formula horrek adieraziko du zein diren frakzio bakoitzaren identifikazioa eta proportzioa (lehorrean), hartxintxarraren granulometria -granulometria motaren definizioan ezarritako baheen araberakoa-, trinkotzeko hezetasuna eta lortu beharreko gutxieneko dentsitatea.

Hartxintxarra jasoko duen azalera prestatzea

Hartxintxar geruza ez da zabalduko oinarrian izango duen azalerak aurreikusitako kalitate eta forma baldintzak betetzen dituela egiaztatu arte.

Materiala prestatzea eta erabiliko den lekura eramatea.

Hartxintxarrak zentral batean fabrikatzen direnean, trinkotzeko bota behar zaion ura zentralean bertan botako da baita ere; gainerako kasuetan, geruza bat zabaldu aurretik homogeneizatu eta trinkotu egin beharko da.

Hartxintxarra zabaltzea, bustitzea eta trinkotzea.

Hartxintxarra gehienez ere 30 cm-ko lodiera izango duten geruzak eginez zabalduko da, eta jariatzea eta kutsatzea saihesteko beharrezkoak diren neurriak hartuko dira. Komenigarriena den hezetasuna lortu ondoren, geruza trinkotu egingo da, eta proiektuan zehaztutako dentsitatea lortu arte jarraituko da.

UNITATE AMAITUAREN ZEHAZTAPENAK

Dentsitatea

T00tik T2ra bitarteko trafiko astuneko kategorietarako, hartxintxarraren trinkotzeak lortu behar duen dentsitatea ez da izango Proctor trinkotze-entsegu aldatuan dentsitate handiena



lortu duenerakoa baino txikiagoa, UNE 103501 arauaren arabera. T3 eta T4 trafiko astuneko errepideetarako, edo bazterbideetarako, entseguan lortu den gehienekoaren % 98koa izango da gutxienez.

Eusteko gaitasuna

Plaka bidezko karga entseguaren bigarren zikloan lortutako konprimigarritasun moduluaren balioa (Ev2), NLT-357/98 arauaren arabera, honako hauek gutxieneko balioaren gainetik egongo da:

1.- Honako taula honetan zehaztutakoak:

TRAFIKO ASTUNAREN KATEGORIAT2 T3 T4 eta

bazterbideak150 100 80

2.- Zelaiguneen edo zelaigune hobetuen gailurren gaineko hartxintxarrak direnean, hartxintxar geruzak oinarri duen zelaigunearen planoari eskatzen zaion balioa bider 1,3.

Lehenengo eta bigarren karga zikloetan eskuratutako konprimigarritasun moduluen arteko K erlazioa (EV2/EV1=K) 2,2 baino gutxiagokoa izango da.

Sestra, lodiera eta zabalera

Amaitutako azaleraren sestrak ez du gaindituko sestra teorikoa inon. Gainera, ez da beheratuko sestra teorikotik 15 mm baino gehiago, T00tik T2ra bitarteko trafiko astuneko errepideetan, ete 20 mm baino gehiago gainerako kasuetan. Era berean, geruzaren lodiera ez da izango ebakidura moten planoen arabera dagokiona baino txikiagoa.

Azaleraren erregulartasuna

Nazioarteko Erregulartasun Indizeak, NLT-330 arauaren arabera, 510.7.4 atalean ezarritakoa beteko du.

NEURKETA ETA ORDAINKETA

Hartxintxarra tonaka (T) neurtu eta ordainduko da. Obran benetan erabili den hartxintxarra neurtu eta ordainduko da eta, horretarako, erabili aurretik neurtuko da, zuzenean behar bezala kontrastatutako baskulan pisatuz. Materiala baskulan pisatzerik ez dagoenean, 2/20 T/m3 dentsitatea aplikatuko zaio material lehorrari.

Ordainketan sartuta egongo dira lehendik dagoen azalera prestatzeko lanak eta materiala garraiatzeko, zabaltzeko eta trinkotzeko lanak. Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, bide-zoruen egiturazko geruzei buruzko FOM 891/2004 aginduko 510. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

"ZA25 MOTAKO HARTXINTXARRA, TONAKO”

"ZA20 MOTAKO HARTXINTXARRA, TONAKO”



1.3.- FRESATZEAK

Fresatzea da bide-zoruaren azaleko geruza mekanikoki kentzea, horretarako makina batekin. Makina horrek ardatz horizontala duen danbor birakari bat du, eta horren gainean daude muntatuta fresatzeko elementuak.

Iraganaldi bakoitzean tratatuko den azaleraren gutxieneko zabalera 1,50 metrokoa izango da. Fresatze lanek barruan hartzen dituzte bide-zorua altxatzea, fresatutako produktuak kentzea eta zabortegira eramatea, eta galtzada eta inguruak garbitzea.

Benetan tratatutako metro karratutan neurtu eta ordainduko da (M/2), eta bereizi egingo dira azalerako fresatua, 8 cm-ko edo gutxiagoko lodieretan, eta sakoneko fresatua, 8 cm baino gehiagoko lodieretan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“AZALEKO FRESATZEA, METRO KARRATUKO”

“SAKONEKO FRESATZEA, METRO KARRATUKO"

Era berean, teknika hori erabiliko da galtzadaren ertzak edo muturrak errematatzeko, betun nahastea zabaldu aurretik, eta baita ere egituren taulatan gainkarga ez areagotzeko eta betun karesnea duten zatietako itsasgarritasun baldintzak hobetzeko. Kasu horietan, fresatu beharreko lodiera 5 cm edo gutxiagokoa izango da. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“ERTZETAKO FRESATZEA, METROKO”

“EGITUREN GAINEKO FRESATZEA, METRO KARRATUKO”

1.4.- GEOTESTILAK

Ehun-material lauak dira, iragazkorrak, zuntz polimeriko sintetiko edo naturalez eginak. Ehundu gabe, trikotatuta edo ehunduta egon daitezke, eta lurzoruekiko kontaktuan nahiz beste materialekiko kontaktuan erabiltzen dira, aplikazio geoteknikoetarako nahiz zoruak egiteko. Geotestilak osatzen dituzten elementuak, hau da, hariak, zuntzak, harizpiak, zintak eta abar, mekanikoki, termikoki edo kimikoki lotuta egon daitezke, orientazio erregularreko edo aleatorioko lamina lauak eratuz (ehundu gabe), elkarri lotuz (trikotatuta) edota angelu zuzena eginez elkarri lotuz (ehunduta).

Ehundutako geotestiletan, bi norabide bereizten dira: fabrikazioaren norabidearekiko paraleloa dena, hots, irazkiaren norabidea; eta irazkiaren norabidearekiko paraleloa dena, hots, bilbearen norabidea. Horri dagokionez, UNE 40523 arauak adierazitakoa beteko da, arau hori dagokion UNE EN arau europarrak ordeztu arte behintzat.

Geotestilak bobinatan edo biribilkietan hornituko dira. UNE EN ISO 10320 arauaren arabera identifikatuta eta etiketatuta egongo dira: geotestilaren izena eta mota geotestilean bertan estanpatuko dira, agerian, 5 metrotik 5 metrora. Obran bertan, geotestilak leku lau, lehor eta garbietan biltegiratuko dira, objektu zorrotz eta ziztatzailerik gabeko lekuetan. Gainera, biribilkien kanpoko geruzak bota egingo dira, kalte zantzuak ikusten badira.

Obran erabiltzen diren geotestilen kalitatearen bermea exijigarri izango zaio beti obraren esleipendun den kontratistari. Honek, idatziz jakinaraziko ditu erabiliko diren materialak hornituko dituzten enpresen zerrenda osoa eta material horien ezaugarri teknikoak. Horrekin batera, arauzko baldintzak betetzen direla egiaztatzen duten ziurtagiriak edota markaren homologazioa egiaztatzen duen agiria, zigilua edo bereizgarria ere helaraziko dira. Obren zuzendaritzak, eman zaion informazioa edukitzeaz gain, bilduta dauden elementuen kalitatea identifikatu eta egiaztatu ahal izango du, dagozkion loteak onartuz edo baztertuz. Lotetzat hartzen dira partida, marka, mota eta erabilera berari dagozkion elementuak.



Izaera orokorrez, geotestilen izaera honako parametro hauek zehaztuko dute:

Azalera unitateko masa: UNE EN 965 arauaren arabera neurtuta. Lodiera: UNE EN 964-1 arauaren arabera neurtuta. Iraunkortasuna: UNE EN 12226 arauaren arabera neurtuta.

Geotestilen ezaugarri mekanikoak ondoren beteko duten funtzioaren araberakoak izango dira, eta honako zehaztapen hauek beteko dituzte:

LURRAREN GAITASUN MEKANIKOA SENDOTZEA Geotestilaren funtzioa da lurraren kalitatea hobetzea, eusteko gaitasuna eta

eraikuntzaren egonkortasuna areagotuz. Geotestilak mintzaren efektuaren bidez zurgatzen ditu trakzioak, indar ebakitzaileak eraldatuz, geruza anizkunen sistemari esker.

Trakzioarekiko erresistentzia (UNE EN ISO 10319) > 13,5 KN/m

Puntzonaketa estatukoarekiko erresistentzia (UNE EN ISO 12236) > 2.000 N

Zulaketa dinamikoarekiko erresistentzia (UNE EN 918) < 15 mm Isurpen entsegua (UNE EN ISO 13431) 35 – 78 %

BEREIZLEA ETA IRAZKIA DRAINATZE SISTEMETAN Bere funtzioa da ezaugarri fisiko desberdinak dituzten lurzoru geruzak bereiztea,

obraren balio-bizitzan irazkiak egonkortasun mekanikoa eta hidraulikoa izan dezan bermatuz. Geotestilari esker, lurzoru mota desberdinak nahastea eragozten da, partikula meheak eutsiz eta urak geotestilaren lodieran zirkulatzeko duen gaitasuna bermatuz, lohiz betetzea saihestuz.

Irizpide mekanikoa (UNE EN ISO 10319) e (KN/m) = RT (KN/m) . (0/00) Bereizketa funtzioa: Taldea 1: e > 4,8 KN/m Irazki funtzioa: Taldea 1: e > 2,1 KN/m Euste irizpidea (UNE EN ISO 12956) Poroen irekitze eraginkorra (O 90,W) Irizpide hidraulikoa (UNE EN ISO 11058) Irazkortasun gutxien duen Ks-ren materialari dagokionez Norabide bakarreko jario laminarra: K g >

10 Ks

Norabidez aldatzen den jarioa (alternatiboa edo zurrunbilotsua): Kg > 100 Ks

ASFALTOZKO BIDE-ZORUA SENDOTZEA

Makurduragatiko nekeak eta zahartze naturalaren prozesuak bat egitearen ondoriozko nahiz trafikoak, aldaketa termikoek eta hezetasunak sortutako esfortzuen ondoriozko pitzadurak agertzea geroratzeko helburuarekin, geotestila jartzen da, asfaltozko bide-zorua sendotzeko. Geotestilaren funtzioak dira: bide-zorua zigilatzea, betun inpregnazioaz, ura sartzea eragotziz; geruzak bata bestearekin lotzea, ebaketarekiko erresistentzia areagotuz; eta makurduragatiko nekea murriztea, trakzioaren esfortzuak betun nahastearen beheko aldeak zurgatzen baititu, zahartze prozesu naturala geroratu egiten baita eta atzeratu egiten baita, halaber, esfortzu termikoen eta islapen esfortzuen ondoriozko erreiak eta pitzadurak sortzea. Trakzioarekiko erresistenteak eta eraso kimiko nahiz biologikoekiko ere erresistenteak diren elementuez osatutako sare erregular eta irekia izango da. Elementu horiek elkarri lotuta egongo dira, eta horien arteko loturak mekanikoki soldatuta egongo dira. Irekidurak sarea osatzen duten elementuak baino handiagoak izango dira.

Trakzioarekiko erresistentzia (UNE EN ISO 10319) > 9,0 KN/m



Gehieneko trakzioarekiko erresistentziaren % 100eko elongazioa > 50 %

Biguntze puntua > 235 º C. Fusio puntua > 255 º C. Betunaren erretentzioa (Task Force 25/FHV zk.) > 1,35

Kg/m2

Geotestilak estalitako azaleraren metro karratuka (M/2) neurtu eta ordainduko dira, eta prezioaren barruan sartuta daude beharrezkoak gerta daitezkeen gainjarpenak. Prezio horretan sartzen dira geotestila obran jartzeko beharrezkoak diren elementu guztiak (joste, soldadura edo grapatze bidezko elkartze mekanikoak), eta baita ere geotestila obrara eramatea, bertan hartzea eta biltegiratzea. Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, FOM/1382/2002 aginduaren 290. eta 422. artikuluetan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“LURRAREN GAITASUN MEKANIKOA SENDOTZEKO GEOTESTILA, METRO KARRATUKO”

“DRAINATZE SISTEMETAN BEREIZLE ETA IRAZKI GISA ERABILTZEKO GEOTESTILA, METRO KARRATUKO”

“GEOTESTILA ASFALTOZKO BIDE-ZORUA SENDOTZEKO, METRO KARRATUKO”

2.- GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA

2.1.- INPRIMAZIO ETA ITSASPEN GARAZTADAK

Inprimazio eta itsaspen garaztada deitzen zaio geruza pikortsu baten gainean (inprimazioa) edo aglutinatzaile hidrokarbonatuekin edo konglomeratzaile hidraulikoekin tratatutako geruza baten gainean (itsaspena) betun emultsioa zabaltzeari. Aplikagarriak izango dira FOM/891/2004 Aginduan jasotzen diren 530. eta 531. artikuluak.

Inprimazio eta itsaspen garaztadak egiteak honako eragiketa hauek hartzen ditu barruan:

- Oraingo gainazala prestatzea.

- Aglutinatzaile hidrokarbonatua aplikatzea.

- Estaldurarako agregakina zabaltzea (itsaspen garaztadaren kasuan hori ez da egingo).

Erabiliko den aglutinatzaile hidrokarbonatua 11/2011 Agindu Zirkularrak aldatutako Baldintza Agiriko 213. artikuluan xedatutakoa betetzen duen betun emultsio kationikoa izango da; C60BF5 IMP motakoa inprimazio garaztadetarako eta C60B4 ADH edo C60B3 ADH, obra zein urte sasoitan egiten den, itsaspen garaztadetarako. Aglutinatzaile hondarraren gutxieneko hornidurak honakoak izango dira:

- 500 g/m2 C60BF5 IMP inprimazio garaztadetarako.

- 200 gr/m2 C60B4 ADH edo C60B3 ADH itsaspen garaztadetarako.

Arrapala moduko garaztagailu bat erabiliko da. Aurreikusitako hornidurara egokitutako dosifikatzaileak edukiko ditu. Horrela, behar besteko uniformetasun transbertsala lortuko da, laneko juntura transbertsaletan bikoizketak gertatzea saihestuz. Bestela garaztatu ezin diren puntuetan eta ukituak emateko bakarrik erabili daiteke eskuko garaztagailua.

Estaldurarako agregakinak 530. eta 532. artikuluetan xedatutako baldintzak beteko ditu, granulometriari, garbitasunari eta plastikotasunari dagokionez, eta hornidura gehiegizko aglutinatzailea zurgatzeko edo zirkulazioaren eraginpean inprimazioa babestea eta gogortzea bermatzeko behar bestekoa izango da.



Garaztadak aplikatu ahal izateko, ezinbestekoa izango da giro-tenperatura, itzaletan, eta garaztatu beharreko azaleraren tenperatura gutxienez hamar gradu zentigradukoa (10ºC) izatea, eta prezipitazio atmosferikorik espero ez izatea. Garaztadak koordinatuta egongo dira ondoren gainean zabaldu beharreko tratamenduarekin edo betun-geruzarekin, elkarri lotzeko elementu gisa duen eraginkortasuna erabatekoa izan dadin.

Oraingo gainazala prestatzea garaztadetatik bereizita ordainduko da bakar bakarrik horien eraikuntza kontratu beraren barruan egin ez denean; gainerako kasuetan, oraingo gainazalaren prestaketa, aglutinatzaile hidrokarbonatua eta erabili daitekeen agregakina unitate bakarrean neurtu eta ordainduko dira. Unitate horretan sartzen dira materiala, materiala banatzea eta zabaltzea. Enuntziatuak hauek izango dira:

“INPRIMAZIO GARAZTADA, METRO KARRATUKO”

“ITSASPEN GARAZTADA, METRO KARRATUKO”

2.2.- BEROKO BETUN NAHASTEAK, BETUN HORMIGOI MOTAKOAK

DEFINIZIOA

Betun hormigoi motako beroko betun nahaste gisa definitzen da honako hauen nahasketa: aglutinatzaile hidrokarbonatua, granulometria jarraituko agregakinak (hauts minerala barne) eta, batzuetan, gehigarriak, agregakin partikula guztiak aglutinatzaile geruza homogeneo batek estali ditzan. Nahaste hori fabrikatzeko, aglutinatzailea eta agregakinak (hauts mineral eranskina salbu) berotu egin behar dira. Ondoren, giro-tenperatura baino tenperatura askoz ere beroagoan jarri behar da obran.

MATERIALAK

• Aglutinatzaile hidrokarbonatua

Gipuzkoako Lurralde Historikoa udako zona termiko epel eta ertainen barruan dago, horien arteko gutxi gorabeherako bereizketak bat egiten du Gipuzkoaren iparraldea eta hegoaldea bereizten dituen isolerroarekin, EAEko Errepide Sareko Bide-zoruak Neurtzeko Arauaren arabera. Ondorioz, B 50/70 motako aglutinatzailea erabiliko da. Aglutinatzaile hori BC 50/70 motako kautxuaz hobetutako betunaz ordeztu daiteke. Biek balio dute T2tik T4ra arteko trafiko kategorietarako.

• AgregakinakAgregakinak karezko harrobi-harria edo labe elektrikodun altzairutegiko siderurgi

agregatuak txikitu edo birrintzetik nahiz betun nahasteak beroan birziklatzetik aterako dira. Nahastearen masa osoaren % 10 baino gutxiagoko proportzioa izango du tarteko geruzetan, eta % 25 baino gutxiagokoa, berriz, beheko geruzetan.

Agregakinak frakzio granulometriko bereizietan produzitu edo ekarriko dira. Halaber, bereizita gordeko eta erabiliko dira, hozteko toberatan sartu arte. Ez dute meteorizazio edo aldaketa fisiko edo kimiko aipagarririk jasango, erabiliko diren eremuan segur aski eman daitezkeen baldintza txarrenetan ere. Urarekin nahastuta ere, ez dituzte sortuko egiturengan edo bide-zoruaren beste geruzengan kalteak eragin ditzaketen disoluzioak, eta ez dituzte ur korronteak kutsatuko. Hala ere, agregakinen azterketa petrografiko bat egitea eska daiteke, UNE-EN 932-3 arauaren arabera, osagai mineralak zein diren jakiteko, eta horien alterazio eta meteorizazio maila zehazteko,



Era berean, errodadura geruzatan erabiltzen diren betun nahasteek osatzen duten harri-materialaren homogeneotasuna neurtzeko test bat egingo da. Test horrekin neurtuko da zein den obra-hondakinak sartzearen ondorioz edo manipulatzerakoan edo biltegiratzerakoan kutsatzearen ondorioz izan ditzakeen partikula meteorizatu edo bigunen proportzioa. Test hori UNE 146147 arauaren arabera egingo da, eta behin zatiki meteorizatu edo bigunak eta astunak eskuz bereizi ondoren, homogeneotasun koefizientea eskuratuko da. Homogeneoa izango da koefiziente hori % 5 baino gutxiagokoa baldin bada. Homogeneotasun koefizientea % 5ekoa edo gehiagokoa baldin bada, lagin horri Los Angeles higadura koefizientean neurtzeko entsegua ere egingo zaio, UNE-EN 1097-2 arauaren arabera. Materiala ez dela homogeneoa eta, hortaz, onartezina dela ulertuko da koefiziente horrek kasuan kasuko agregakin motari dagokion muga gainditzen badu.

Agregakin lodia izango da, UNE-EN 933-2 arauaren arabera, agregakina 2 mm-ko bahetik iragazi eta bahean geratzen dena. Erabat eta partzialki birrindutako partikulen portzentajea, UNE-EN 933-5 arauaren arabera, % 100ekoa izango da (C100/0 kategoria). Agregakin xehea izango da 2 mm-ko bahetik igarotzen den agregakina eta UNE-EN 933-2 arauaren araberako 0,063 mm-ko bahean geratzen dena. Agregakinak karezko harrobi-harria edo labe elektrikodun altzairutegiko siderurgi agregatuak txikitu edo birrintzetik aterako dira, eta ez dute buztin-zokor, marga, materia organiko edo bestelakorik izango. Betun nahasteak egiteko agregakin siderurgikoak erabiltzen direnean, agregakin xehea kareharrizkoa izango da, gehienez ere agregakin xeheari dagokion frakzioaren masako % 50eko portzentajean. Gainerako portzentajea, berriz, kareharrizkoa izango da.

Hauts minerala izango da UNE-EN 933-2 arauaren araberako 0,063 mm-ko bahetik igarotzen den agregakin konbinatua. Hauts minerala gehigarria izan daiteke, karbonato kaltziko motakoa edo berreskurapenekoa. Betun nahasteak egiterakoan erabilitako agregakinetatik dator, eta horietatik bereizten da fabrikazio-zentraleko zikloien bidez. Era berean, hauts mineral mistoa erabili daiteke, kareharritik ateratako hauts mineralaren eta II/A motako zementuaren edo CL 90-S motako kaltzio hidroxidoaren arteko nahasturatik abiatuta prestatutakoa. Hala ere, agregakin ofitikoetatik edo siderurgikoetatik abiatuta fabrikatutako betun nahasteetan lortutako hauts minerala deuseztatu egin beharko da fabrikazio prozesuan.

T 2 motako trafiko kategorietarako oinarrizko nahiz tarteko geruzetan edo T 3 eta T 4 motako trafiko kategorietarako tarteko geruzetan erabiliko diren betun nahasteen fabrikaziorako hauts mineral guztia berdin-berdin izan daiteke erantsitakoa edo berreskuratutakoa. Hauts mineral mistoa erabiltzen denean, berariazko azterlan bat egin beharko da, obrei ekin aurretik. Horrela, aterako den mastikoaren ezaugarriak zehaztuko dira. Erabili ahal izateko, ezinbestekoa izango da obren zuzendaritzak aldez aurretik onestea. Lehorgailutik igaro ondoren ezinbestean agregakinei itsatsita geratzen zaien hauts mineralak ez du gaindituko, inoiz, nahasturaren masaren ehuneko bi (% 2).

Agregakinek honako taula honetan zehaztutako ezaugarriak izango dituzte:

EZAUGARRIA PARAMETROA

GERUZA MOTA

TRAFIKO ASTUNAREN KATEGORIA

T 2 T 3 T 4KONBINATU

A (lehorgailuare

n aurretik)

Xeheen edukia

Harea baliokidea

Errodadura

Tart. eta Oin.

SE55 kategoria edoSE45 kategoria eta MB3

kategoria Metileno urdina

AGREGAKIN LODIA (2 mm

eutsita)

Testura eta forma

Partikula birrinduak

Erro. eta tart.

C100/0 kategoria

Oinarria C90/1 kategoria Lauza indizea D, S eta G FI25 kategoria

ZATIK. ERRESIST..

Los Angeles higadura

Errodadura

LA20 kategoria



Tart. eta Oin.

LA25 kategoria

AGREGAKIN

SIDERURG.

Hedagarritasuna

Errodadura

Tartekoa eta

Oinarria

V3,5 kategoria

IGE indizea < 1 %Kare librea < 0,5 %

GARBITASUNA

Xeheen edukia D, S eta G f0,5 kategoria

AGREGAKIN XEHEA

(2 mm igaro eta 0,063 mm eutsi)

ZATIK. ERRESIST.

Los Angeles higadura

Errodadura LA25 kategoria Tart. eta

Oin.LA30 kategoria

GARBITASUNA

Buztin-zokorrik,materia organikorik, margarik eta bestelakorik gabe

HAUTS MINERALA(0,063 mm

igaro)

JARDUERA

Metileno urdina Errodadu

raTart. eta

Oin.

Nahasteak

D, S eta G

MBF7 kategoria

DENTSITATEA

Itxurazko dentsitatea

0,5 – 0,9 Mg/m3

ZURRUNTASUNA

Rigden zuloak

V28/38 kategoria

Eraztuna eta bola

ΔR&B8/16

PROPIETATE

KIMIKOAK

Disolbagarritasuna uretan

WS10 kategoria

Kaltzio karbonatoa

CAC90 kategoria (aport)/CAC70

kategoria (rec)Kaltzio

hidroxidoaKa kategoria

NAHASTE MOTA ETA OSAGAIAK

Agregakin frakzio desberdinak konbinatuz (hauts minerala barne) eskuratutako agregakinaren granulometria, obra unitatearen edo erabileraren arabera, honako taula honetan zehaztutako tarte hauetakoren baten barruan egongo da. Azterketa granulometrikoa UNE-EN 933-1 arauaren arabera egingo da.

GRANULOMETRIA TARTEAK, BAHEKIN METATUA (% masan)

NAHASTURA MOTA

BAHEEN ZABALDURA UNE-EN 933-2 (mm)45 31,5 22,4 16 8 4 2 0,500 0,250 0,063

Trinkoa AC16D - - 100 90-100 64-79 44-59 31-46 16-27 11-20 4-8AC22D - 100 90-100 73-88 55-70 31-46 16-27 11-20 4-8

Erdi-trinkoa

AC16S - - 100 90-100 60-75 35-50 24-38 11-21 7-15 4-8AC22S - 100 90-100 70-88 50-66 24-38 11-21 7-15 3-7AC32S 100 90-100 68-82 48-63 24-38 11-21 7-15 3-7

Lodia AC22G 100 90-100 65-86 40-60 18-32 7-18 4-12 2-5AC32G 100 90-100 58-76 35-54 18-32 7-18 4-12 2-5

Beroan egindako betun nahasteak edukiko duen aglutinatzaile hidrokarbonatuak honako taula honetan adierazitakoa bete beharko du, nahastura motaren edo geruza motaren arabera.

ERABILI BEHARREKO NAHASTURA MOTA ETA AGLUTINATZAILE HIDROKARBONATUAREN GUTXIENEKO KOPURUA (*)



(% masan, betun nahastearen guztizkoaren gainean, hauts minerala barne)



GERUZA MOTA

LODIERA (cm) NAHASTURA MOTA GUTXIENEKO KOPURUA (%)

ERRODADURA

4 < e < 5 AC16 surf D AC16 surf S 4,80

TARTEKOA 5 < e < 9 AC22 bin D AC22 bin S 4,30OINARRIA 6 < e < 9 AC22 base S AC22 base G 4,00

9 < e < 15 AC32 base S AC32 base G

(*) Agregakinen guztizkoaren masako (hauts minerala barne) % 0,3ko tolerantzia onartuko da, gorantz nahiz beherantz, lanerako formulako aglutinatzaile hidrokarbonatu kopuruari dagokionez, taulan geruza mota eta nahastura mota bakoitzerako zehazten den gutxienekotik jaitsi gabe betiere.

(**) Gutxieneko kopuruak ρ = 2,65 g/cm3 berariazko pisua eta % 1eko zurgapena duten agregakinak kontuan hartuta zehaztu dira. Beste balio batzuetarako, agregakinen berariazko pisuaren eta zurgapenaren araberako zuzenketa egokiak egingo dira.

Aglutinatzaile hidrokarbonatuaren dosifikazioa honako irizpide hauei jarraiki zehaztuko da.

- Baoen edukiak, UNE-EN 12697-8 arauko entsegu metodoaren arabera xedatutakoak, UNE-EN 13108-20 arauaren B eranskinean adierazitakoaren arabera, 542.13 taulan ezarritakoa bete beharko du.

- Deformazio plastikoetarako erresistentziak, laborategiko pista entseguaren bidez xedatutakoak, 542-14a eta 542-14b tauletan ezarritakoa bete beharko du, UNE-EN 12697-22 arauaren arabera.

- Agregakin-aglutinatzaile arteko itsasgarritasuna egiaztatzeko, kontserbatutako erresistentzia xedatuko da, inmersio ondorengo zeharkako trakzio entseguan , 15ºC-tara, UNE-EN 12697-12 arauaren arabera. Gutxieneko balioa % 80koa izango da (ITSR80 kategoria) oinarrizko geruzentzat eta tarteko geruzentzat, eta % 85ekoa (ITSR85 kategoria) errodadura geruzentzat.

.Beroan egindako betun nahasteetako hauts mineralen eta aglutinatzaile

hidrokarbonatuaren edukien arteko erlazioa bolumetrikoki egin behar da. Gainera, osatu egin behar da, hauts mineralaren kontzentrazio bolumetrikoaren (Cv) zehaztapenarekin. Zehaztapen hori fillerraren itxurazko bolumenaren (Ridgen baoen entseguan zehaztuta) eta hauts mineral partikulen eta aglutinatzailearen benetako bolumenen baturaren arteko erlazioak definitzen du.

Kontzentrazio bolumetriko horrek 0,60ko balio kritikoa hartzen du, eta balio horren azpitik dagoenean eta lehen aipatu ezaugarriak dituen erantsitako nahiz berreskuratutako hauts minerala erabiltzen denean bakarrik hartu daiteke baliozkotzat honako taula hau. Hala ere, hauts minerala / aglutinatzailea erlazioa aldatu egin behar da, behar bezala justifikatutako berariazko azterlanaren bidez, Cv 0,60tik gorakoa denean, nahiz hauts mineral mistoa erabiltzen denean, kasuan kasuko betun nahastura motari egokitzen zaion xedatzeko.

GERUZA MOTA ERLAZIO PONDERALA ERLAZIO BOLUMETRIKOAERRODADURA 1,2 + 0,1 0,46 + 0,05

TARTEKOA 1,1 + 0,1 0,42 + 0,05OINARRIA 1,0 + 0,1 0,38+ 0,05

EXEKUZIOAREN KONTROLA

- Nahasgailutik irteterakoan duen tenperatura (º C) ................................ ………………….160-175- Zabaltzerakoan itzaletan egongo den giro tenperatura (º C):



Tarteko geruza eta oinarriko geruza ............................................………………….. > 8 Errodadura geruza ……………………………………………………………………….> 10 - Nahasgailutik irteten denetik garraio elementuak deskargatzen direnera arte igaroko den denbora (orduak) ....................................................................................………………………. < 2 ½- Nahasturak garraio elementuak deskargatzerakoan izango duen tenperatura (º C): …..> Nahastura fabrikatzerakoan erabilitako aglutinatzaile mota bakoitzari dagokion trinkotze tenperatura. - Geruzaren lodiera diferentzia, ebakidura tipoan aurreikusitakoari dagokionez (%): ………….< 10


● Dentsitatea

Betun nahasturak zabaltzerakoan, loteka sailkatutako laginak hartuko dira, eta probetak UNE-EN 12697-30 arauaren arabera prestatuko dira, alde bakoitzeko 75 kolpe aplikatuz, UNE-EN 12697-35 arauan ezarritako trinkotze tenperatura egokian, aglutinatzaile motaren arabera. B 50/70 betunarentzat, 150 + 5 ºC da hori. Lote bakoitzarentzat, obrako zuzendaritzak izendatutako laborategian, erreferentziazko dentsitatea xedatuko da. Erreferentziazko dentsitate hori lote bakoitza zabaltzerakoan lortutako itxurazko dentsitateen batezbesteko balioa izango da.

Amaitutako unitatetik, behin betun geruza zabaldu ondoren, lagin batzuk hartuko dira, obra zuzendaritzak definitutako zenbait puntu aleatorioetatik, eta lagun horien lodiera eta itxurazko dentsitatea zehaztuko da, UNE-EN 12697-6 arauaren arabera, UNE-EN 13108-20 arauaren B eranskinean azaltzen den entsegu-motari jarraiki. Hartutako lagin horietatik eskuratutako emaitzetatik, baztertu egingo dira proiektuan ezarritako lodiera teorikoa baino 2 cm gehiagokoak edo gutxiagokoak direnak. Lagin horiek atera direneko zatiaren adierazgarri izango dira eta, horrela, betun nahastura altxa edo kendu beharko balitz, lagin horiei dagozkien zatietan esku hartu beharko litzake, behin kasuan kasuko interpolazioa egin ondoren.

- 6 cm edo gehiagoko lodiera duten geruzak (%) .............……………………. 98- 6 cm baino gehiagoko lodiera ez duten geruzak (%) .....……………………. 97

● Lodiera eta zabalera

Amaitutako azaleraren eta teorian izan beharko lukeenaren artean 15 mm-ko aldea onartuko da gehienez ere, oinarriko geruzatan eta tarteko geruzatan. Era berean, geruza baten lodiera ez da izango planoetako ebakidura tipoaren arabera dagokiona baino txikiagoa.

● Deformazio plastikoekiko erresistentzia

Behin laginak atera ondoren, eta deformazio plastikoekiko erresistentzia laborategiko pista entseguaren bidez xedatu ondoren (UNE-EN 12697-22 arauaren arabera), laborategiko pistan, 5.000 ziklotik 10.000 ziklora arteko tartean, emango duen deformazioaren batezbesteko malda 0,10 mm baino gutxiagokoa izango da, betun nahaste mota ororentzat eta trafiko astuneko kategoria ororentzat.

● Azaleraren erregulartasuna

Nazioarteko Erregulartasun Indizeak, NLT-330 arauaren arabera, 542.7.3 atalean ezarritakoa beteko du.



● Azalerako makrotestura eta lerradurarekiko erresistentzia

Geruzaren azalerak testura homogeneo eta uniformea izango du, segregaziorik gabea.


Artikulu honetan xedatzen ez den guztia, 24/2008 Agindu Zirkularraren 542. artikuluari egokituko zaio.

Berotan egindako betun nahastea fabrikatzea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea neurtzeko eta ordaintzeko, kontuan hartuko dira obran benetan erabilitako tonak (T), erabili aurretik neurtuak, behar bezala kontrastatutako baskulan zuzenean pisatuta. Betun nahastearen pisua kalkulatzeko kareharrizko agregakinak erabiltzen dira, partikulen dentsitatea, berogailuan lehortu ondoren, ρrd = 2,65 g/cm3 dela; aldiz, labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoak erabiltzen badira, ρrd = 3,45 g/cm3 izango da; eta, azkenik, kareharrizko agregakinen eta agregakin siderurgikoen nahasketak erabiltzen badira, kasuan kasu beharrezko gerta daitezkeen zuzenketak egingo dira, betun nahastea fabrikatzerakoan erabilitako agregakinen bolumenak zerikusirik izan ez dezan agregakin mota bat edo beste erabiltzearekin.

Ordainketa egiteko, ulertuko da barruan daudela oraingo azalera prestatzeko lanak, aglomeratzaile hidrokarbonatua, agregakinak, hauts mineral naturala edo erantsitakoak, eta izan ditzakeen gehigarriak (aktibatzaileak salbu), proiektuaren prezioen taulan zehazki bestelakorik adierazi ezean.

2.3.- HOTZEAN EGINDAKO MIKROAGLOMERATUAK

DEFINIZIOA

Hotzean egindako mikroaglomeratuak giro-tenperaturan fabrikatutako betun nahasteak dira. Nahastea egiteko betun emultsioa, agregakinak, ura eta, batzuetan, hauts minerala eta gehigarriak erabiltzen dira. Obran berehala jarri ahal izateko behar den kontsistentzia egokia izango du, eta azalerako tratamenduetan erabiltzen da, azalerako testura hobetzeko, lerradurarekiko erresistentzia hobetzeko, eta zoladuren zigilatzea hobetzeko, lodiera oso txikiko aplikazioetan, geruza batean zein bitan.

MATERIALAK

• Betun emultsioa

C60B5 MIC motako betun emultsio bat erabiliko da, honako taula honetan adierazitako ezaugarriak izango dituena:

BALDINTZA MOTAKHaustura indizea 120 – 180 (mota 5)Isurpen denbora, 2 mm, 40º C-tan 15 – 45 (mota 3)Itsaskortasuna > 90 % (mota 3)Aglutinatzaile kopurua 58 – 62 (mota 5)0,5 mm-ko bahe hondarra < 0,2 (mota 3)Sedimentaziorako joera < 10 (mota 3)Lurruntzearen ondorengo aglutinatzaile hondarrarentzako baldintzakSarketa < 100 (mota 3)



Biguntze puntua > 43 (mota 4)

• Agregakinak

Agregakinak harrobiko harria, ofitarria edo labe elektrikodun altzairutegikoa txikitzetik eta birrintzetik ateratzen dira. Azkeneko kasu horretan, agregakin siderurgiko deituko zaie.

Agregakinak frakzio granulometriko bereizietan produzitu edo ekarriko dira. Halaber, bereizita gordeko eta erabiliko dira. Frakzio desberdinen arteko konbinazioa, laneko formulan definitutako proportzioetan, metaketan bertan egingo da, hortik aterako den nahasturaren homogeneotasuna bermatuko duten bitarteko mekanikoak erabiliz. Konbinatutako agregakinak bereizita bilduko dira, segregazioak edo kutsatzeak saihesteko behar besteko neurriak hartuz, fabrikazio ekipoan kargatzeko unera arte.

UNE-EN 933-8 arauko A eranskinaren arabera, agregakin konbinatuaren 0/4 frakziorako harea-kopuru baliokidea, laneko formulan zehaztutako proportzioen arabera, eta behar dezakeen hauts mineral gehigarria gehitu aurretik, ez da izango hirurogei baino gutxiagokoa (SE60 kategoria). Baldintza hori betetzen ez bada, metileno-urdinaren balioa, UNE-EN 933-9 arauaren A eranskinean jasotakoaren arabera, hamar baino gutxiagokoa izango da 0/0,125 frakziorako (MB10 kategoria) eta, aldi berean, bere harea-kopuru baliokidea berrogeita hamar baino gehiagokoa izango da (SE50 kategoria).

Agregakinek ez dute meteorizazio edo aldaketa fisiko edo kimiko aipagarririk jasango, erabiliko diren eremuan segur aski eman daitezkeen baldintza txarrenetan ere. Urarekin nahastuta ere, ez dituzte sortuko egiturengan edo bide-zoruaren beste geruzengan kalteak eragin ditzaketen disoluzioak, eta ez dituzte ur korronteak kutsatuko. Agregakinen iraunkortasuna bermatzeko helburuarekin, uraren zurgadura xedatuko da, UNE-EN 1097-6 arauaren arabera, ulertuz agregakin bat izotz-aldiekiko eta urtze-aldiekiko erresistentea dela % 0,5ekoa edo gutxiagokoa denean (Wcm0,5 kategoria). Nolanahi ere, uraren zurgapenak % 2koa edo gutxiagokoa izan behar du (WA242 kategoria). Hala ere, zurgapena % 0,5 baino gehiagokoa den guztietan, masako galera portzentajea xedatuko da, horrek adierazten baitu izozte-aldiekiko eta urtze-aldiekiko erresistentzia, UNE-EN 1367-1 arauaren arabera, eta balio horrek 1ekoa edo gutxiagokoa izan behar du (F1 kategoria). Magnesio sulfatoaren balioa, berriz, UNE-EN 1367-2 arauaren arabera, 18koa edo gutxiagokoa izango da (MS18 kategoria). Hala ere, agregakinen azterketa petrografikoa egin dadila eskatu ahal izango da, UNE-EN 932-3 artikuluaren arabera, osagai mineralak zein diren xedatzeko, eta horien alterazio eta meteorizazio maila zehazteko.

Era berean, hotzeko mikroaglomeratuetako harri-materialaren homogeneotasuna neurtzeko test bat egingo da. Test horrekin neurtuko da zein den obra-hondakinak sartzearen ondorioz edo manipulatzerakoan edo biltegiratzerakoan kutsatzearen ondorioz izan ditzakeen partikula meteorizatu edo bigunen proportzioa. Test hori UNE 146147 arauaren arabera egingo da, eta behin zatiki meteorizatu edo bigunak eta astunak eskuz bereizi ondoren, homogeneotasun koefizientea eskuratuko da. Homogeneoa izango da koefiziente hori % 5 baino gutxiagokoa baldin bada. Homogeneotasun koefizientea % 5ekoa edo gehiagokoa baldin bada, lagin horri Los Angeles higadura koefizientean neurtzeko entsegua ere egingo zaio, UNE-EN 1097-2 arauaren arabera. Materiala ez dela homogeneoa eta, hortaz, onartezina dela ulertuko da koefiziente horrek kasuan kasuko agregakin motari dagokion muga gainditzen badu.

• Agregakin lodia

Agregakin lodia izango da, UNE-EN 933-2 arauaren arabera, agregakinak 2 mm-ko bahetik iragazi eta bahean geratzen dena. Erabat eta partzialki birrindutako partikulen portzentajea, UNE-EN 933-5 arauaren arabera, % 100ekoa izango da (C100/0 kategoria).



- Agregakin lodiaren forma (lauza indizea)

Agregakin lodiaren lauza indizea, UNE-EN 933-3 arauaren arabera, 20koa edo gutxiagokoa izango da (FI20 kategoria).

- Agregakin lodiaren zatikatzearekiko erresistentzia (Los Angeles higadura koefizientea)

Agregakin lodiaren Los Angeles higadura koefizientea, UNE-EN 1097-2 arauaren arabera, 15eoa edo gutxiagokoa izango da (LA15 kategoria).

- Agregakin lodiaren higadurarekiko erresistentzia (micro-Devalen koefizientea)

Agregakin lodiaren micro-Devalen koefizientea, UNE-EN 1097-1 arauaren arabera, 15ekoa edo gutxiagokoa izango da (MDE15 kategoria).

- Agregakin lodiaren leunketarekiko erresistentzia (leunketa bizkortuaren koefizientea).

Agregakin lodiaren leunketa bizkortuaren koefizientea, UNE-EN 1097-8 arauaren arabera, 50ekoa edo gehiagokoa izango da (PSV50 kategoria).

- Labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoak

Labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoak erabili daitezke, betiere bolumenean % 3,5 baino gutxiagoko hedagarritasuna baldin badute (V3,5 kategoria), UNE-EN 1744-1 arauaren arabera, 168 orduko iraupena duen entseguan. Gainera, IGE indizearen emaitza, NLT-361 arauaren arabera, % 1 baino gutxiagokoa izango da. Kare librearen edukia % 0,5 baino gutxiagokoa izango da, UNE-EN 1744-1 arauaren arabera neurtuta. Agregakin mota honetarako, Los Angeles higadura koefizientearen balioa, UNE-EN 1097-2 arauaren arabera, eskatutakoa baino bost (5) unitate gehiagokoa izan daiteke. Hala ere, agregakin lodiaren higadurarekiko erresistentziaren entsegua egin beharko da, UNE-EN 1097-1 arauaren arabera, eta micro-Deval koefizientea 15ekoa edo gutxiagokoa izango da (MDE15 kategoria). Hori horrela, eskuratutako bi koefizienteen batura 30ekoa edo gutxiagokoa izango da.

- Agregakin lodiaren garbitasuna (xeheen edukia)

Agregakin lodiak ez du izango agregakinaren beraren iraunkortasuna edo hotzean egindako mikroaglomeratuaren iraunkortasuna aldatu dezakeen buztin-zokorrik, materia organikorik eta bestelakorik. Agregakin lodiak dituen xeheak UNE-EN 933-1 arauaren arabera xedatuko dira, 0,063 mm-ko bahetik igarotzen den portzentaje gisa, eta % 0,5ekoa edo gutxiagokoa izango da (f0,5 kategoria). Bestela, garbitzea eska daiteke, garbiketa, aspirazioa edo onetsitako beste metodoak erabiliz. Ondoren, berriro egiaztatuko litzake.

• Agregakin xehea

Agregakin xehea izango da 2 mm-ko bahetik igarotzen den agregakina eta UNE-EN 933-2 arauaren araberako 0,063 mm-ko bahean geratzen dena. Agregakinak harrobiko harria, ofitarria edo labe elektrikodun altzairutegikoa txikitzetik eta birrintzetik ateratzen dira. Azkeneko kasu horretan, agregakin siderurgiko deituko zaie. Agregakin lodiaren jatorri berekoa ez den agregakin xehea erabiltzekotan, 0/2 frakzioaren araberakoa izango da, 2 mm-ko baheak eutsi ez duen agregakinaren portzentajea guztizkoaren % 10 baino gehiagokoa izango ez delarik. Horrela, saihestu nahi da agregakin lodiari eskatzen zaizkion ezaugarriak betetzen ez dituzten 2 mm baino tamaina handiagoko partikulak egotea.

- Agregakin xehearen zatikatzearekiko erresistentzia



Agregakin xehea eskuratzeko birrintzen den materialak agregakin lodiari eskatzen zaizkion baldintzak beteko ditu, zatikatzearekiko eta leunketarekiko erresistentziari dagokienez. Beste jatorri batetako agregakin xeheak erabiltzea baimenduko da, agregakinaren ezaugarrietakoren bat hobetzen denean, bereziki hotzean zabaldu berri den mikroaglomeratuaren maneiagarritasuna, betiere UNE-EN 1097-2 arauaren arabera Los Angeles higadura koefizientea 15ekoa edo gutxiagokoa duen (LA15 kategoria) agregakin batetatik datorrenean, eta leunketa bizkortuaren koefizientea 0,50ekoa edo gehiagokoa (PSV50

kategoria) denean.

• Hauts minerala

Hauts minerala izango da UNE-EN 933-2 arauaren araberako 0,063 mm-ko bahetik igarotzen den agregakina.

- Hauts mineralaren jatorria

Hauts minerala agregakinetatik aterako da, eta xedetzat emultsioaren haustura prozesua bizkortzea edo amaierako kohesioaren lorpena aktibatzea duen produktu komertzial batekin edo berariaz prestatutako produktu batekin osatu ahal izango da.

Hauts minerala karbonato kaltzikokoa edo mistoa izan daiteke, kareharritik ateratako hauts mineralaren eta II/A motako zementuaren edo CL 90-S motako kaltzio hidroxidoaren arteko nahasturatik abiatuta prestatutakoa. Nolanahi ere, ekarpen horren proportzioak eta ezaugarriak hotzean egindako mikroaglomeratuaren laneko formulan zehaztuko dira, kontratuaren zuzendaritzak onartuta.

- Hauts mineralaren fintasuna eta jarduera

Hauts mineralaren itxurazko dentsitatea, UNE-EN 1097-3 arauko A eranskinaren arabera, 0,5 g/cm3 eta 0,9 g/cm3 artekoa izango da.

• Gehigarriak

Gehigarriak dira hotzean egindako mikroaglomeratuari eransten zaizkion produktu horiek guztiak. Produktu horiek xedetzat dute fabrikazioa eta erabilera hobetzea, ezaugarri mekanikoak eta zerbitzu prestaziokoak hobetzea -hala nola osatze denbora murriztea, kohesioa hobetzea eta epe laburrerako erresistentzia mekanikoa areagotzea- eta emultsioaren haustura denbora erregulatzea.

Obren zuzendaritzak onartu egin behar ditu erabili daitezkeen gehigarriak, bai gehigarriak eta baita ondoren ateratzen den hotzeko mikroaglomeratuak bete beharreko zehaztapenak ezarriz. Laneko formulak egiaztatu eta zehaztu egin beharko ditu erabiliko den gehigarriaren izaera, edukia eta ezaugarriak.

Agregakinaren eta betun emultsioaren arteko itsasgarritasuna hobetu egin daiteke, aktibatzaileak edo esperientziak berretsitako beste edozein produktu erabiliz; kasu horietan, obren zuzendaritzak ezarriko du zein diren gehigarri horiek eta horietatik ondorioztatzen diren mikroaglomeratuek bete beharreko baldintzak.

• Ura

Erabilitako urak EHE 2008 Egiturazko Hormigoiaren Jarraibideko 27. artikuluan edo hori ordezten duen araudian xedatutakoa beteko du.

HOTZEAN EGINDAKO MIKROAGLOMERATU MOTAK ETA HORIEN OSAERA



Agregakin frakzio desberdinak konbinatuz (hauts minerala barne) eskuratutako agregakinaren granulometria, hotzean egindako mikroaglomeratu motaren arabera, honako taula honetan zehaztutako tarte hauetakoren baten barruan egongo da. Azterketa granulometrikoa UNE-EN 933-1 arauaren arabera egingo da.

GRANULOMETRIA TARTEAK, BAHEKIN METATUA (% masan)

MIKROAGLOM. MOTA

BAHEEN ZABALDURA UNE-EN 933-2 (mm)11,2 8 5,6 4 2 1 0’500 0,250 0’063

MICROF 8 100 90-100

74 - 92

60 - 84

40 – 64

25 – 45

15 - 31

10 - 22

5 – 9

MICROF 5 100 90-100

78 - 93

60 – 80

44 – 64

30 - 48

19 - 33

8 – 14

Baldintza tekniko berezien agirian zehaztuko da zein izango diren hotzean egindako mikroaglomeratuaren mota, osaera eta batezbesteko nahiz gutxieneko hornidura (ur guztia salbu), eta baita ere zein izango den aplikazioaren geruza kopurua. Guztiak bete beharko du ondorengo taula honetan adierazitakoa.

HOTZEAN EGINDAKO MIKROAGLOMERATU MOTA DESBERDINEN OSAERA, HORNIDURA ETA APLIKAZIO ESPARRUA

EZAUGARRIA HOTZEAN EGINDAKO MIKROAGLOMERATU MOTA

MICROF 8 MICROF 5

BATEZ BESTEKO HORNIDURA (KG/M2)(ur guztia salbu)

Agregakin mota 9 – 12 7 – 9Ofitarrizko agregakina

9,90 – 13,10 7,70 – 9,90

Agregakin siderurgikoa

11,70 – 15,60 9,10 – 11,70

HONDAKIN BETUNA (*) (agregakin masaren %) 6,0 – 8,0 6,5 – 9,0ZEIN GERUZATAN APLIKATZEN DEN 2. EDO BAKARRA 1. EDO

BAKARRA

(*) Hondakin betunaren batezbesteko hornidurak ρrd = 2,65 g/cm3 berariazko pisua duten eta % 1eko zurgapena duten agregakinei dagozkienak dira, UNE-EN 1097-6 arauaren arabera. Ofitarrizko agregakinak, labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoak edo bien arteko konbinazioak erabiliz gero, hondakin betunaren edukia zuzendu egingo da, α = 2,65 / ρrd, faktoreagatik bidertuz. Kasu horretan, ρrd agregakin partikulen dentsitatea izando da, berogailuan lehortu ondoren.

OBREN EXEKUZIOA

● Hotzean egindako mikroaglomeratuaren azterketa eta laneko formula eskuratzea

Hotzeko mikroaglomeratuaren fabrikazioari ez litzaioke ekin behar Kontratuaren zuzendaritzak dagokion lanerako formula onetsi arte. Formula hori, aurretik, laborategian aztertzen da, eta dagokion proba zatian egiaztatzen da. Egindako proba horretan, agindutako azalerako makrotestura lortu beharko da. Formula horrek honako ezaugarri hauek zehaztuko ditu gutxienez:

- Agregakin konbinatuen granulometria eta, hala dagokionean, hotzean egindako

mikroaglomeratuan erabili beharreko frakzioen portzentajeak.



- Erabili beharreko betun emultsioaren mota eta dosifikazioa, agregakinen masa osoari buruzkoa, aglutinatzaile hondarraren portzentajea adieraziz.

- Gehigarrien mota eta hornidura, agregakinen guztizko masari dagokionez.

Laneko formula diseinatzerakoan kontuan hartuko dira honako taula honetan zehaztutako irizpideak, eta unitate amaituaren ezaugarriak betetzen direla ziurtatu beharko du, azalerako makrotesturari dagokionez eta lerradurarekiko erresistentziari dagokionez:

HOTZEAN EGINDAKO MIKROAGLOMERATUEN DOSIFIKAZIO IRIZPIDEAK

ENTSEGUA TRAFIKO ASTUNAREN KATEGORIAESKUALDEKO

SAREATOKIKO SAREA

KONTSISTENTZIAA (mm) (UNE-EN 12274-3)

0 – 20

HIGADURA (g/m2) (UNE-EN 12274-5) < 450 < 550KOHESIOA (min) (UNE-EN 12274-4) < 30 < 60

● Oraingo gainazala prestatzea.

Hain zuzen ere hotzean egindako mikroaglomeratua aplikatu aurretik, tratatu beharreko gainazala garbitu egingo da, eta materia askeak edo kaltegarriak kenduko zaizkio; horretarako, ekortzaile mekanikoak edo presiopeko airea erabiliko da, egokiena zein den ikusita. Gainazalaren zoladura bituminosoa baldin bada, eta hau heterogeneoa bada, lehenik eta behin gehiegizko aglutinatzaile hidrokarbonatua kendu beharko da, mikrofresatuaren bidez; ondoren iragazkorregiak diren zonaldeak zigilatuko dira; eta, azkenik, hotzean egindako mikroaglomeratua behar bezala itsastea eragotzi dezaketen kalteak konponduko dira.

● Agregakinen hornikuntza

Agregakinak frakzio granulometriko bereizietan hornituko dira. Frakzio horiek nahikoa homogeneoak izango dira, eta jariatzearen beldurrik gabe bildu eta maneiatu ahal izango dira. Agregakinaren frakzio bakoitza besteetatik bereizita bilduko da, eta frakzio baten eta bestearen arteko kutsadurak saihestuko dira.

Metaketak lurzoru naturalaren gainean jartzen badira, azpiko 15 cm-ak ez dira erabiliko, zorua zolatuta ez badago behintzat. Metaketak gehienez ere 2,00 m-ko lodiera izango duten geruzatan egingo dira, eta ez kono formako pilatan. Materialaren kargak ondoan jarriko dira, jariatzea edo kutsatzea saihesteko beharrezkoak diren neurriak hartuz.

Agregakinak metatzeko gutxieneko bolumena, hotzean egindako mikroaglomeratua fabrikatzeari ekin aurretik, ez da izango dagokion exekuzio aginduan aurreikusten den jarduketa bakoitzari dagokion guztizkoaren % 50 baino gutxiagokoa.

● Hotzeko mikroaglomeratua fabrikatzea

Hotzeko mikroaglomeratuaren osagaien proportzioak onetsitako laneko formularen araberakoak izango dira. Materialak gehitzerakoan bilatuko da aglutinatzaileak erabat eta homogeneoki biltzea agregakinak, hotzean egindako mikroaglomeratua nahasteko makinan dagoen bitartean.



Fabrikatutako nahastea kutxa banatzailera eroriko da, modu jarraituan. Nahasteko makinaren deskargaren eta gainazalaren arteko maila desberdintasuna erregulatu egin beharko da, jariorik egon ez dadin. Nahastea heterogeneoa baldin bada, edo betun nahasteak gaizki bildu baldin baditu agregakinak, baztertu egingo da.

● Hotzeko mikroaglomeratua zabaltzea

Aplikazio bakoitzean zabalduko denaren zabalera galtzadaren zabaleraren araberakoa izango da. Galtzadan aurrera egiteko, bidearen ardatzarekiko paraleloan jarraituko da, testura uniformea eta aurreikusitako hornidura lortzeko beharrezkoa den abiaduran. Hotzean egindako mikroaglomeratua luzetarako zerrendatan zabaltzen denean, 10 cm-ko gainjarpena ezarriko da, alboan dauden bina zerrenden artean. Bigarren geruza aplikatzen baldin bada, lehenengo eta bigarren geruzen gainjartzeek ez lukete bat etorri behar, gehiegizko hornidura saihestearren. Zerrenda bakoitza zabaltzeaz bukatu ondoren, lanerako zeharkako juntura bat egingo da, zuzen eta bidearen ardatzarekiko zut geratuko delarik.

Zenbait kasutan eskatu daiteke hotzean egindako mikroaglomeratua konpaktatzaile pneumatikoak erabiliz trinkotu dadila, behin emultsioa hautsi ondoren eta zabaldutako materiala gogortzeko epea amaitu aurretik. Helburua izango da gogortze epea murriztea, hotzean egindako mikroaglomeratuaren hasierako kohesioa areagotuz eta trafikoari bizkorrago ireki ahal izatea bilatuz.

● Exekuzioaren mugak

Betunezko karesnea giro-tenperatura 15º C-tilk gorakoa denean eta prezipitazio atmosferikorik espero ez bada bakarrik aplikatuko da. Hotzeko mikroaglomeratu geruzaren gainean ez da zirkulaziorik baimenduko, zirkulazioaren eragina behar bezala jasateko nahikoa kohesio lortu arte behintzat.

Hotzeko mikroaglomeratu geruza bat baino gehiago aurreikusten direnean, azkeneko geruza aplikatu aurretik, zirkulazioaren eraginpean jarriko da aurrekoa, gutxienez egun batez, eta askatutako materiala ekortu aurretik.


● Hornidura eta zabalera

Hotzeko mikroaglomeratuaren hornidura, kg/m2–tan adierazia, UNE-EN 12274-6 arauaren bidez xedatuko da, egunero, fabrikatutako eta zabaldutako nahastearen masa osoa benetan tratatutako gainazalagatik zatituz. Nahastearen masa osoa kalkulatzeko, masa zabaldu aurretik eta zabaldu ondoren nahaste makinan dagoen masa diferentzia kalkulatuko da, eta balio horri hotzeko mikroaglomeratuan jasotako ur guztia deskontatuko zaio. Ur kopuru hori laborategian egindako kontroleko entseguetan kalkulatzen da.

Kutxa banatzailea elikatzen duen kanalaren irteeran hotzeko mikroaglomeratuaren laginak hartuko dira, eta lagin horietatik betun hondarraren edukia aterako da, UNE-EN 12272-2 arauaren arabera eginiko erauzketa entseguen bidez. Eduki hori ez da izango dagokion taulan ezarritakoa baino txikiagoa.

Ez da isuririk egingo areken gainean, estalita egon ala ez, eta ezta ere zolatu gabeko bazterbideen gainean, edo bide-zorurik ez dute plataforma zatien gainean.



● Azalerako makrotestura eta lerradurarekiko erresistentzia

Hotzeko mikroaglomeratu geruzaren azalerak testura homogeneo eta uniformea izango du, segregaziorik gabea.

Azalerako makrotestura kalkulatzeko testurometro laserra erabiliko da, kontrolerako bitarteko bizkor gisa. Azalerako makrotestura horrek eta lerradurarekiko erresistentziak, UNE 14201 IN arauaren arabera, 540.7 atalean ezarritako mugak bete beharko dituzte.


Hotzeko mikroaglomeratua fabrikatzea eta zabaltzea tonaka (T) ordainduko da. Benetan tratatutako azaleraren gaineko produktua kalkulatuko da, lur gainean neurtuta. Horretarako, kontrol entseguetatik ateratako batezbesteko hornidura hartuko da kontuan, eta kopuru horri masa egiteko ura kenduko zaio. Entsegu horien ordez zuzenean pisatu daitezke kamioiak, behar bezala kontrastatutako baskuletan. Hala ere, ordaindu beharreko betunezko karesne kopurua ez da izango inoiz proiektuan aurreikusitakoa baino handiagoa, Kontratuaren zuzendaritzak horretarako berariazko baimena eman ezean.

Hotzeko mikroaglomeratuaren batezbesteko hornidura, kg/m2-tan adierazia, agregakin tipo bati buruz ari da. Agregakin tipo horren partikulek berogailuan lehortu ondoren izango duten dentsitatea ρrd = 2,65 g/cm3 izango da; ofitarrizko agregakinak erabiltzekotan, dentsitatea ρrd = 2,90 g/cm3 izango da; eta labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoak erabiltzen direnean, berriz, ρrd = 3,45 g/cm3. Hala ere, agregakin mota horien arteko konbinazioak erabiliz gero, beharrezkoak diren zuzenketak egingo dira. Horrela, hotzeko mikroaglomeratua fabrikatzerakoan erabilitako agregakin bolumenak ez du zerikusirik izango agregakin mota bat edo beste erabiltzearekin.

Ordainketaren barruan sartuta daude oraingo gainazala prestatzeko lanak, betun emultsioa, agregakinak, erantsitako hauts minerala eta izan ditzakeen gehigarriak, eta baita ere horiek fabrikatzea eta zabaltzea. Prezioan sartuta daude, halaber, zirkulazioaren eraginez edo aurkako baldintza klimatologikoen ondorioz, Kontratuaren zuzendaritzak birjartzea agintzen dituen eremu horiek.

Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, 11/2011 Agindu Zirkularrak aldatutako PG-3ko 540. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatua honakoa izango da:

“HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 8 MOTAKOA, TONAKA”

“HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 5 MOTAKOA, TONAKA”

3.- DRAINATZE LANAK

3.1.- HORMIGOIZKO AREKAK ETA IRTENGUNEAK

Obran bertan egindako hormigoizko areka da lurrean, plataformaren ondoan, luzetara irekitako zanga. Bere xedea da euri-urak jasotzea eta bideratzea. Lekuan bertan estaltzen da hormigoiz, behar bezala prestatutako asentu-ohe baten gainean. Obran bertan egindako hormigoizko irtengunea da lurrean, plataformarako sarbideetan, luzetara irekitako zanga. Hormigoizko arekak duen xede bera du irtenguneak, baina normalean areka baino zabalagoa izaten da, eta sakontasun gutxiagokoa. Horrela, urak husteko gaitasuna uniforme mantenduko da azalerako drainatze sarean.

Estaldurarako erabiliko den hormigoiak, eta bere osagaiek, indarrean dagoen Egiturazko Hormigoiaren Jarraibideak (EHE-08), Zementuak Hartzeko Jarraibideak (RC-03) eta PG 3/75



arauaren 610. eta 630. artikuluek xedatutako baldintzak beteko dituzte, oro har. Hormigoiak trinkotzearekiko edukiko duen berariazko erresistentzia ez da izango 20 MPa baino gutxiagokoa, hogeita zortzi egunera.

Hondeatzen den lur naturalak lurzoru onargarriaren baldintzak betetzen ez dituenean, material iragazlez egindako betegarri geruza bat jarri beharko da, 10 cm baino gehiagoko lodierarekin. Geruza hori behar bezala berdinduta eta trinkotuta egongo da. Material hori bera jarriko da behin hondeaketa egin ondoren geratzen diren gehiegizko zabaleretan, eta hormigoizko arekaren eta bide-zoruaren arteko espazioan.

Dilatazio-junturak fabrikako obrekiko loturatan exekutatuko dira, eta 30,00 m baino gehiagoko luzera ez duten zatietan; horien lodiera 15 eta 20 mm artekoa izango da. Hormigoia gogortu ondoren, junturak garbitu egin behar dira, eta ondoren betelana egiteko, zigilatzeko eta babesteko beharrezkoak diren materialak jarriko dira.

Forma, tamaina, mota eta gainerako ezaugarriak proiektuaren planoetan agertzen denaren araberakoak izango dira. Obran bertan egindako hormigoizko arekak eta irtenguneak benetan exekutatutako metroka (M) ordainduko dira, lurraren gainean neurtuta. Prezioaren barruan sartuta egongo dira hondeaketa, lehendik egon daitekeenaren eraispena, birfintzea, asentu-ohea, hormigoizko estaldura, banaketa armadura, junturak eta obrak behar bezala exekutatzeko eta funtzionamendua egokia izateko beharrezkoak diren elementu eta lan guztiak.


“HORMIGOIZKO AREKA, M-KOA, METROKA”

“HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, M-KOA, METROKA”

3.2.- MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUA

Zangetan, fabrikako obren harri-hormetan edo bestelako eremuetan, tamainagatik makineria astuna erabiltzea ezinezkoa denean, material iragazlea zabaltzea eta trinkotzea da.

Erabiliko den material iragazlea harrobiko harria edo labe elektrikodun altzairutegiko agregakin siderurgikoa txikitzetik eta birrintzetik ateratako agregakina izango da, buztinik, margarik eta bestelako materialik gabea. Gehieneko tamaina ez da izango 76 mm baino gehiagokoa, eta 0,080 UNE arauaren araberako galbahetik metatutako bahekin ponderalak ez du % 5 gaindituko. Osaera granulometrikoa 421. artikuluan zehaztutakoa izango da, aurreikusitako ebakuazio sistemaren arabera eta lurzoru naturalaren ezaugarrien arabera. Materialak ez du plastikotasunik izango, eta bere harea baliokidea, UNE EN 933-8 arauaren arabera xedatutakoa, 30 baino gehiagokoa izango da. Harrizko materialen higadura koefizientea, Los Angeles entseguarekin neurtuta, UNE EN 1097-2 arauaren arabera, 40 baino gutxiagokoa izango da. Nolanahi ere, ez du buztin-zokorrik,materia organikorik, margarik, elementu metalikorik, erregogorrik, kare partikularik edo geruzaren iraunkortasuna eragin dezaketen bestelako materiarik izango.

Betelanaren exekuzioan sartzen dira asentu-azalera prestatzea, geruzak zabaltzea eta trinkotzea, eta betelana babestea. Materiala zabaltzeko geruzak horizontalak izango dira eta lodiera uniformea izango dute, gehienez ere 20 cm-koa. % 80 baino gehiagoko dentsitate indizea lortu arte trinkotuko dira. Hodien inguruan lokalizatutako betelanak direnean, eta hodiaren goialdeko sortzailea baino 30 cm beheragoko altuerara arte, partikulen gehieneko tamaina ez da izango 2 cm baino gehiagokoa, eta gutxienez % 75ekoa izango den dentsitate indizea lortu arte trinkotuko dira. Arreta berezia jarriko da trinkotze lanak egiterakoan, hodia mugitzea edo kaltetzea saihesteko. Horretarako, beharrezkoa izango balitz, geruzaren lodiera eta trinkotzeko makineriaren potentzia murriztu egingo dira.



Lanak egiterakoan kontuan hartuko da betegarria bestelako materialez kutsatzea saihestu behar dela, edo betegarritik bestelako materialak edo partikula xehez kargatutako euri-ura igarotzea saihestu behar dela. Zangaren goiko aldea, justu gainean hormigoizko arekarik edo bide-zorua drainatzeko geruzarik ez badu, material iragazgaitzaz beteko da. Horrela, azalerako arrasteekin betetzea eta zangak drainatu beharreko urak ez diren beste urak sartzea eragotziko da.

Material iragazlez egin beharreko betelan lokalizatua tonaka (T) neurtu eta ordainduko da. Obran benetan erabili den betegarria neurtu eta ordainduko da eta, horretarako, erabili aurretik pisatuko da, zuzenean, behar bezala kontrastatutako baskulan. Baskulan pisatutako materiala hornitu ezin denean, 2,30 T/m3-ko dentsitatea aplikatuko zaio material lehorrari. Hori erreferentziazko dentsitatea izango da, eta dentsitate handiagoko agregakinak erabiltzen badira, beharrezko zuzenketak egingo dira. Horrela, erabilitako materialaren bolumenak ez du zerikusirik izango agregakin mota bat edo beste erabiltzearekin.

Prezioaren barruan sartuta egongo dira asentu-azalera prestatzea, materiala zabaltzea eta trinkotzea eta betelana babestea; hala ere, ez dira ordainduko gehiegi hondeatzearen ondorioz erabili beharreko gehiegizko betegarria, zonaldea mugatzeko lanak, beste obra unitateetan sartutako neurketak... Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, FOM/1382/2002 Aginduak aldatutako PG-3/75eko 421. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatua honakoa izango da:

“MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUA, TONAKO”

3.3.- DRAINATZE HODIAK

Drainatze hodiak dira zulatuta dauden, artekatuta dauden edo junturak irekita dituzten hodiak, behar bezala trinkotutako edo geotestilez inguratutako material iragazkorrez betetako drainatze zangen hondoan daudenak. Hodi horiek gainazaleko urengandik isolatuta daude, goiko aldea okupatzen eta ixten duen geruza iragazgaitz baten bidez. Gainera, ur freatikoak edo infiltrazio urak hartzeko moduan jarrita egongo dira.

Hodien barrualdeko gutxieneko diametroa 150 mm-koa izango da. Ez dira diametro txikiagoak onartuko, sistemaren garbitasuna eta kontserbazioa ahalbidetzeko xedez. Ebakidura zirkularra ez bada, diametro hori duen zirkulua inskribatu ahal izango da barruan. Hodiak behar bezala kalibratuta egongo dira, eta horien sortzaileak zuzenak izango dira, edo dagokien kurbatura edukiko dute, ukondoetan edo pieza berezietan; gehieneko gezia, hodiaren alde konkaboa neurtuta, 2 cm/m izango da. Barrualdeko gainazala leuna izango da, eta garrantzirik gabeko edo tokian tokiko akatsak bakarrik onartuko dira, betiere akats horiek hodien kalitatea kaltetzen ez badute edo urak husteko gaitasuna murrizten ez badute.

Drainatze zangek infiltrazio horizontalarengandik babestuko dituzte bide-zoruaren geruzak eta zabalunea, eta infiltrazio bertikalaren bidez sar zitekeen uraren zati bat husten dute, maila freatikoak beheratzen dituzte eta lur-erauzketako ezpondak edo betelanen zimenduak drainatzen dituzte, lokalki. Ura zangetara eroriko da, alboko paretetatik, eta hortik edo drainatze hoditik isuriko da hondoren. Gainazala ondo isolatuta edukiko ez balu, isurketa-ura sartu liteke, eta hori saihestu egin behar da kasu orotan.

Drainatze zangak, ahal bada behintzat, hormigoiz estalitako areken azpian jarriko dira, betiere areken azpian filtrazioak gertatzea saihesteko neurriak hartzen badira. Drainatze zanga baten eta hodi biltzaile baten oinplanoko trazatuak bat datozenean, hodi biltzailea zangaren azpialdean jarriko da, drainatze hodiaren azpian; hodi biltzailea aldi berean drainatze hodiaren zorutzat balioko duen hormigoizko ebakidura batean sartuta utziko da. Salbuespenezko kasuetan, drainatze zangak ura zuzenean kanpoaldera atera behar duenean, aldez aurretik hodi biltegi batetara atera gabe, bermatu beharko da isurketa azalerako drainatze sarerako irteera duen puntu batetara edo, ahal bada, ibilgu batetara egiten dela. Gainerako kasuetan,



drainatze zangek lehendik dauden kutxatiletara edo erregistro putzuetara botako dute ura, sistemaren garbitasun eta kontserbazio premiak ukitu gabe.

Unitatearen exekuzioaren barruan sartzen dira honako jarduketa hauek:

- Drainatze zanga irekitzea: zangak hondeatzerakoan kontuan hartuko dira zangaren tokiko egonkortasuna eta obren egonkortasun orokorra, eraikuntza aurretik, eraikuntzan zehar nahiz eraikuntzaren ondoren.

- Zangaren hondoa HM-20 motako hormigoi masaz iragazgaiztea, % 0,5 baino gehiagoko luzetarako malda duen sestra eginez, eta zeharkako ebakidura "V” formakoa edo % 5eko edo gehiagoko maldak dituen azpil formakoa duela.

- Hodia jartzea, gorantz etzanda, zehaztutako maldekin eta lerrokadurekin, eta hodien arteko junturatan eta loturatan tratamendu egokia emanez.

- Material iragazkorra jartzea: Lurra barrutik higatzea eta zangako betegarriak gainezka egitea eragin lezaketen elementu xeheen mugimenduak saihestearren, lur naturalaren eta zangaren betegarriaren arteko iragazi funtzioa beteko duen material iragazlea jarriko da, planoetan zehaztutako kotara arte. Bestela, konplexutasuna kontuan izanda, iragazi eta aldi berean bereizle ere izango den geotestila jarri daiteke.

Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, errepideko obratan lurpeko drainatze

proiektuak egiteko eta eraikitzeko gomendioak ematen dituen 17/2003 Aginduak Zirkularrean eta PG-3ko 420. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“ CM-KO DIAMETROA DUEN HODI POROTSUA, METROKA”

3.4.- KUTXATILAK ETA ERREGISTRO PUTZUAK

Kutxatila da areketako edo drainatze hodietako ura biltzen duen eta, ondoren, hustubide batetara bideratzen duen ontzi prismatikoa; erregistro putzua da, berriz, metro eta erdi (1,50 m) baino gehiagoko sakonera duen kutxatila bisitagarria.

Kutxatilen eta erregistro putzuen forma eta tamaina proiektuan definitutakoak izango dira. Hormigoizkoak izango dira, eta Egiturazko Hormigoiaren Jarraibideari (EHE), Zementuak Hartzeko Jarraibideari (RC-03) eta PG-3/75 arauko 610. eta 630. artikuluei dagozkien berariazko arauak beteko dituzte. Garbiketako eta betelanerako hormigoiek, trinkotzearena urrean, 12,5 MPa-ko berariazko erresistentzia izango dute gutxienez, eta hormigoi armatuzko altxaerek eta tapek 20 eta 25 MPa-koa, hurrenez hurren (guztiak hogeita zortzi egunera). Salbuespenez, hormigoiz aurrefabrikatutako piezak erabili ahal izango dira, trinkotzearekiko 25 MPa-ko berariazko erresistentzia dutenak gutxienez. Horrelakoetan, zaindu behar da garraio, deskarga eta biltegiratze lanek ez dituztela piezak kaltetu behar.

Hondoa premia hidraulikoetara eta, hala dagokionean, ikusgaitasun premietara egokituko da. Uraren korronteak jarraipena duela bermatuko da, eta horretarako harea-ontziak jarriko dira beharrezkoa den leku orotan. Halakorik egongo ez balitz, urek sedimentu guztiak herrestatzen dituztela bermatuko da. Tapak eta saretoak obraren gorputzari egokituko zaizkio, eta obran jartzerakoan kontuan hartuko da kanpoaldeak alboko azaleren maila berera geratu behar duela. Fabrikaren harri-horma hondeaketatik datorren materialarekin beteko da. Bai kutxatilak eta baita erregistro putzuak ere erraz garbitu ahal izango dira, eta debekatuta daude erregistratu ezin daitezkeen kutxatilak.

Kutxatilak eta erregistro putzuak benetan jarritako unitateka (UD) ordainduko dira. Prezioan sartuko da lehendik egon daitekeenaren eraispena eta obra osoa, harri-hormaren betelana amaituta, eta baita elementu osagarriak ere, hala nola tapak, markoak, eta abar.




“KUTXATILA UNITATEA"

“ERREGISTRO PUTZU UNITATEA”

3.5.- HORMIGOI HODIAK

DEFINIZIOA ETA SAILKAPENA

Hormigoizko hoditeriak dira hormigoi masaz edo hormigoi armatuz aurrefabrikatutako hodiek osatutakoak, presiorik gabeko urak eramateko erabiltzen direnak.

Definizio honetatik kanpo geratzen dira hodi porotsuak edo antzekoak, lurpeko urak hartzen dituztenak eta presiopeko hoditeriatan erabiltzen direnak. Baldintza agiri honetan xedatutakoarekin kontraesanean ez dagoen guztian, Biztanleguneen Saneamendurako Baldintza Tekniko Orokorren Agiria (228. zenbakia duen BOE, 1986ko irailaren 23koa).

EZAUGARRI TEKNIKOAK

• Materialaren ezaugarriak

Hormigoi masazko hodiak mekanikoki fabrikatuko dira, hormigoiak trinkotasun handia izango duela bermatuko duen prozedura erabiliz. Hormigoiak eta oinarrizko osagaiek, baldintza agiri honetako baldintzez gain, hormigoi masazko edo hormigoi armatuzko obren proiekturako eta exekuziorako indarrean dagoen jarraibidea beteko dute.

Zementu mota aukeratzerakoan kontuan hartuko da, bereziki, efluentearen eta lurraren agresibitatea. Altzairu zuntzak erabiltzen badira, hodiaren ezaugarri mekanikoak hobetzeko xedez hormigoiari erantsita, zuntz horiek uniformeki banatuta geratuko dira hormigoi masan. Gainera, ez dute ez oliorik, ez koiperik eta ezta hormigoia kaltetu dezakeen beste substantziarik edukiko.

Zentrifugazio hodietarako zein dardaraketa hodietarako, hormigoiaren trinkotzearekiko berariazko erresistentzia ez da izango 27,5 N/mm2 baino gutxiagokoa, hogeita zortzi egunetara, probeta zilindrikoan neurtuta. Berariazko erresistentzia hormigoi masazko edo hormigoi armatuzko obren proiekturako eta exekuziorako jarraibidean (EHE-08) zehazten da.

Hodietan erabiltzen diren hormigoiak sei probetez osatutako serie batekin probatuko dira, egunero gutxienez. Proba horietatik ateratzen diren ezaugarriak egun horretan ekoizten den hormigoiaren ezaugarri adierazkorrak izango dira. Probeta horiek hodiak gogortzeko erabiltzen diren prozedura berdinak erabiliz gogortuko dira.

• Hodi motak

C serieko hormigoi masazko hodiak erabiliko dira (zanpatze kargaren gutxieneko balioa 9.000 Kp/m2), 600 mm-ko edo gutxiagoko diámetro nominalera arte. Diametro handiagoetarako, hormigoi armatuzko hodiak erabiliko dira. Honako taula honetan karga lineal baliokideak agertuko dira, diametro bakoitzerako metro linealeko kilopondioetan adieraziak.

HORMIGOI MASAZKO HODIAK, SAILKAPENA ETA TOLERANTZIAKDiametro nominala

milimetrotanC 9.000 seriea (kp/m2) Tolerantziak (mm)

300 2.700+ 4350 3.150

400 3.600



500 4.500 + 5600 5.400 + 6

Kasu orotan, hodi bat lau zati berdinetan zatitzetik ateratzen diren zeharkako bost ebakiduratan neurtutako barrualdeko diametroen batezbestekoa ez da izango hodiaren diametro nominala baino txikiagoa. Bost ebakidura horietako bakoitzaren barrualdeko diametrotzat hartuko da diametro perpendikularretatik txikiena.

• Lodiera

Hodien horma lodierak sailkapenaren arabera dagozkien metro linealeko kargen zanpaketa jasateko beharrezkoak diren gutxienekoak izango dira. Fabrikatzaileak bere katalogoan zehaztuko ditu hodien lodierak.

HARRERA KONTROLA

Kontratuaren zuzendaritzak eskatuko du materialak obran hartzen direnean, behar bezala probatzea, entsegu bidez, material horien kalitatea bermatzeko, proiektuaren zehaztapenei jarraiki. Hala ere, entsegu edo proba horietatik salbuetsi daitezke kalitate zigiluak dituzten materialak, edo entsegu horiek jada eginda dituztela egiaztatzen dutenak.

Saneamendu sareko obra guztietan erabilitako hormigoiek hormigoi masazko edo hormigoi armatuzko obren proiekturako eta exekuziorako jarraibidean (EHE-08) zehazten diren baldintzak beteko dituzte.

• Alderdi orokorrak

Harrerako egiaztapenak eta entseguak, bai fabrikan eta bai obran egiten direnak, fabrikatzaileak bermatutako gogortze-maila nahikoa duten hodien eta junturen gainean egingo dira. Horiek onartzen edo baztertzen diren, honako paragrafo honetan agintzen dena kontuan hartuta arautuko da: “Entrega bakoitzarekin batera albaran bat aurkeztuko da. Bertan pieza guztien izaera, kopurua, mota eta erreferentzia zehaztuko da. Entregak proiektuan zehaztutako edo, bestela, Kontratuaren zuzendaritzak zehaztutako erritmoan eta epeetan egin beharko dira".

Entseguak hodiaren gainean pintura edo akaberako beste edozein tratamendu aplikatu aurretik egingo dira.

Derrigorrezkoak izango dira honako egiaztapen eta entsegu hauek, edozein hodi motarentzat, kasuan kasuko kapituluan agertzen diren berariazkoez gain:

1. Junturetarako hodien eta piezen itxura orokorra bisualki aztertzea, eta neurriak eta lodierak egiaztatzea.

2. Hermetikotasun entsegua, hodi bakoitzari dagokion kapituluan definitzen denaren arabera.

3. Zanpatze entsegua, hodi bakoitzari dagokion kapituluan definitzen denaren arabera.

Harreran egin beharreko entsegu hauek, Kontratuaren zuzendaritzak egoki iritziz gero, ziurtagiri batengatik ordezkatu daitezke. Ziurtagiri horretan adierazi behar da hodien loteari dagozkion hermetikotasun entseguen, zanpatze entseguen eta, hala balegokie, luzetarako flexioaren entseguen emaitzak behar bezalakoak izan direla, edota fabrikazioan hermetikotasuna, zanpatzea eta, hala balegokie, luzetarako flexioa bermatzen duten autokontrolerako entsegu sistematikoak egin dituztela.

• Hodien itxura orokorra bisualki aztertzea eta neurriak egiaztatzea



Hodien itxura aztertuko da, eta zehaztutako kotak egiaztatuko dira, bereziki hodien luzera erabilgarriari eta diametroei dagokienez, ahokaduren edo, hala balegokie, zorroen luzerari eta diametroei dagokienez, eta muturreko ebakidurek ardatzarekiko duten perpendikulartasuna eta lodierak.

• Juntura moten hermetikotasun entsegua

Proposatutako juntura mota onartu aurretik, Kontratuaren zuzendaritzak juntura moten hermetikotasun entseguak agindu ditzake. Kasu honetan egin beharreko entsegua hodiekin egiten denaren antzekoa izango da: bi hodi zati jarriko dira, bata bestearen jarraian, junturaren bidez lotuta, eta libre dauden muturrak itxi egingo dira, gailu egokiekin, hodietarako adierazi den prozedura berari jarraiki. Galerarik ez dagoela egiaztatuko da.

• Hormigoi masazko hodien gainean egin beharreko entseguak

Hormigoi masazko hodien gainean egingo diren entseguak honakoak izango dira:

- Hermetikotasun entsegua- Zanpatze entsegua- Luzetarako flexioaren entsegua

Entsegu horiek Biztanleguneen Saneamendurako Baldintza Tekniko Orokorren Agirian adierazitako moduan egingo dira.

GARRAIOA, MANIPULAZIOA ETA HARRERA

Hodiak fabrikan manipulatzerakoan eta ondoren hodi horiek garraiatzerakoan, kontuan hartuko da hodiak ezin direla ez kolpatu ezta urratu ere. Zakartasunik gabe utziko dira lurrean, erortzen utzi gabe; harrien gainean biraka ibiltzea saihestuko da eta, oro har, garrantzizko kolperik hartzea saihesteko beharrezkoak diren neurriak hartuko dira. Hodiak garraiatzeko, ibilgailuan horizontalki jarriko dira, ibilgailuaren noranzkoarekiko paraleloan. Nolabaiteko hauskortasuna duten hodiak direnean, eta garraioa luzea denean, hodien buruak behar bezala babestu behar dira.

Kontratistak Kontratuaren zuzendaritzaren onespenera jarriko ditu materiala obran deskargatzeko prozedura eta hodiak manipulatzeko prozedura. Hodiak manipulatzeko ezin da hodia ukituko duen kable soilik edo katerik erabili. Kableak erabili ahal izateko, ezinbestekoa izango da hodiaren azalera ez dela kaltetuko bermatuko duen babes estaldura. Zintzilikatzeko, estaldura egokia izango duten zinta zabaleko bridak erabiltzea komeni da.

Deskargatzerakoan, komeni da hodiak elkarren aurka ez kolpatzea, edo lurraren kontra ez kolpatzea. Ahal dela, dagokien zangatik gertu deskargatuko dira hodiak; horrela, erraz eramango dira ondoren erabili beharreko lekura. Hodia puntu isolatuen gainean jarrita uztea saihestuko da.

Bai garraiatzerakoan eta baita pilatzerakoan ere, kontuan izango da pilatu daitekeen hodi geruza kopurua zein den. Horrela, zanpatze kargak ez dira izango probakoen % 50 baino gehiagokoak.

Gomendagarria da, ahal den guztietan, hodiak zangaren ertzera deskargatzea, ondoren behin eta berriz manipulatu beharra saihesteko. Zanga oraindik ireki gabe baldin badago, hodiak, ahal dela behintzat, hondeaketaren produktuak utzi nahi diren lekuaren beste aldean jarriko dira. Horrela, joan-etorrietatik, lehergailuetatik eta abarretik babestuta egongo dira.

Hormigoizko hodi fabrikatu berrien kasuan, horiek ez dira obra-lekuan denbora luzez utziko, gehiegi lehortzea eragin dezaketen baldintzen edo hotz bortitzen pean. Beharrezkoa izango balitz, hodietan kalteak eragitea saihesteko neurri egokiak hartuko lirateke.




Hoditeria osatzen duten hormigoizko hodiak lehendik exekutatutako zangen gainean jarriko dira. Horien tamaina drainatzea segurtasun baldintzatan gauzatzea bermatzeko modukoa izango da. Lan horien barruan sartzen dira garraiatzea, hornitzea, lekuan jartzea HM-20 motako hormigoiz sendotzea eta junturak berdintzea. Honako enuntziatu hau edukiko du:

“ CM-KO DIAMETROA DUEN HORMIGOIZKO HODIA, METROKO”

3.6.- PVC-ko HODIAK

DEFINIZIOA ETA SAILKAPENA

PVC-ko hodiak, presiorik gabeak, eta saneamendurako birjarpenetan erabiltzen direnak, Herrilan eta Garraio Ministerioaren araudian saneamenduari buruz xedatutakora eta, bereziki, UNE 53.114, 53.144 eta 53.332 arauetan jasotakora doituko dira. Hortaz, juntura elastiko bidezko loturak bakarrik erabiliko dira.

Hodiak obran jarri aurretik berrikusiko dira eta, obraren zuzendaritzaren iritziz, hodiek aipatu arauak urratuko balituzte, baztertu egin daitezke. Hodiak garbitu egingo dira, eta elementu arrotz oro kenduko zaizkie; horrela mantenduko dira obran behin betiko hartu arte.

Hodiak hartu behar dituzten lur-eremuetan, kota teorikoak bermatzeko eta hodiak haustea saihesteko beharrezko neurriak hartuko dira.

EZAUGARRI TEKNIKOAK

• PVC-ko hodiak saneamendurako birjarpenetan

PVC-ko hodien nahiz horien osagarrien eta junturen fabrikazioan erabili beharreko materialen kalitateak berariaz zehazten dira lehen aipatu arauetan. Obra zuzendaritzak berariaz adierazten ez baldin badu behintzat, 6 m-ko luzera duten hodiak erabili dira, 315, 400 eta 500 mm-ko diametroekin. Hodia teila koloreko seriekoa izango da, eta serie horri buruz UNE 53.332 arauan adierazitakoren arabera arautuko da.

• Junturak

Junturak hodiaren material bereko zorroak erabiliz egin daitezke, ahokadura bidez –hodiek horretarako ahoak dituztenean- edo behar bezala funtzionatuko dutela bermatzen duen beste prozeduraren baten bidez. Juntura eratzen duten elementuen neurrien gaineko tolerantziak fabrikatzaileak zehaztu eta bermatuko ditu. Horiek katalogoetan agertuko dira.

HARRERA KONTROLA

- Hodien materialak

PVC-ko hodiak fabrikatzeko oinarrizko materiala binil polikloruroaren erretxin teknikoki purua izango da, hau da, substantzia arrotzak % 1 baino gutxiagoan dituena. Oinarrizko materialari ezingo zaio substantzia plastifikatzailerik gehitu.

Bestelako osagaiak edo gehigarriak gehitu daitezke, betiere gehitutako substantzia horiek osorik amaitutako hodiaren horma eratzen duen materialaren ehuneko lau (% 4) gainditzen ez badute. Osagai edo gehigarri horiek lubrifikatzaileak, egonkortzaileak, produktuaren amaierako propietateak aldatzen dituztenak eta koloratzaileak izan daitezke.



Hodien fabrikatzaileak binil polikloruroaren erretxinaren baldintza teknikoak ezarriko ditu, baldintza agiri honetan eskatzen diren epe laburrerako nahiz epe luzerako (50 urte) baldintzak betetzen direla bermatzeko moduan. Bereziki hartuko dira kontuan erretxinaren honako ezaugarri hauek:

- Itxurazko pisu espezifikoa.- Granulometria.- Alearen porotasuna.- Biskositate indizea.- Isurgarritasuna.- Kolorea.- Monomero librearen gehieneko edukia.- Hezetasuna.

Ezaugarri horiek kasuan kasuko UNE arauen arabera xedatuko dira edo, bestela, ISO arauen arabera.

Hodiaren horma eratzen duen materialak ondoren adierazten diren ezaugarriak izango ditu. Taulan zehazten dira, baita ere, ezaugarri bakoitza kalkulatzeko erabili beharreko entsegu metodoa:

PVC-ko HODIAK HODIAREN MATERIALAREN EZAUGARRIAK EPE LABURRERAEzaugarriak Balioak Entsegu metodoa

Dentsitatea 1,35tik 1,46 kg/dm-ra UNE 53020/73, A metodoa

Dilatazio termikoko koefizientea 60tik 80ra x 10-6

10 gradu C-koUNE 53126/79

Biguntze tenperatura, VICAT gutxienekoa

79 gradu C UNE 53118/78

Elastikotasun linealeko modulua, 20 ºC-tan, gutxienez

28.000 kp/cm2 Trakzio entseguko tentsio deformazio diagrama

Trakzio soilarekiko erresistentzia, gutxienez

500 kp/cm2 UNE 53112/81

Luzapena, trakziorako hausturan 80% UNE 53112/81Ur zurgapena, gehienez 40 g/m2 UNE 53112/81Opakotasuna, gehienez 0,2% UNE 53039/55

• Erresistentzia epe laburrera

(200 ± 5) milimetroko luzera duen lagin bat hartuko da, eta 3 x D Kilopondioko (D izanik kanpoko diametroa, zentimetrotan) kargaren pean jarritako bi xafla paraleloren artean jarriko da, hamar minutuz (10 min), (23± 2) gradu zentigraduko tenperaturara.

Onar daitekeen gehieneko deformazioa jatorrizko diametroaren ehuneko hogeikoa (% 20) izango da. Entsegu hori bi laginekin egingo da.

• Erresistentzia epe luzera

(200 ± 5) milimetroko luzera duen lagin bat hartuko da, eta 3 x D Kilopondioko (D izanik kanpoko diametroa, zentimetrotan) kargaren pean jarritako bi xafla paraleloren artean jarriko da, hamar minutuz (10 min), (23± 2) gradu zentigraduko tenperaturara.

Xaflaren mugimendu bertikalaren eta hodiaren barrualdeko diametroaren arteko erlazioa, zentimetrotan, 4 hamarrenekoa (0,4) izango da gehienez ere.



• Inpaktuarekiko erresistentzia

Inpaktu entsegua DIN 1.187 arauaren arabera egingo da; gehienez ere hogeitik (20) lagin bakar batek huts egitea edo bakar bat haustea onartuko da. Lagin bat baino gehiago hausten baldin bada, entsegua beste berrogei laginen gainean egingo da; kasu horretan, guztira hirurogei laginetatik gehienez ere zazpi (7) hutsegite egotea baimenduko da.

• Trakzioarekiko erresistentzia, hodi uzkurtuetan

Trakzioarekiko erresistentzia (700±2) luzera duten probetekin entseatuko da, (23±2) gradu zentigraduko tenperaturara. Probeta bi aldeetatik finkatuko da, ehun milimetroko (100 mm) luzera duten zorro konikoetan; hodia zintzilikatu egingo da, eta beheko muturretik zintzilikatzen den inpaktu xaflaren gainean eragiten duen hogeita bost kilopondioko (25 Kp) pisua jasango du.

Ez da onartuko ehuneko bost (% 5) baino gehiago haustea. Fabrikatzaileak aurreko ataletan xedatzen diren ezaugarri geometrikoen nahiz mekanikoen balioak zehaztu eta bermatuko ditu.

- PVC-ko hodiak saneamendurako birjarpenetan

Baldintza agiri honetan adierazten denaz gain, kalitate kontrola haustura entsegu baten bidez egingo da. Entsegua lote bakoitzeko hodi baten ertzen gainean egingo da, hoditeriako edo frakzioko 500 metro linealekin.

Probatutako hodiak zehaztutako haustura karga kolapsatu gabe jasaten ez badu, lote osoa baztertuko da. Hala ere, Obrako zuzendaritzak, hala nahiko balu, hodiak kategoria txikiago batean birsailkatzea onar dezake, entsegutik ateratako emaitzak kontuan hartuta.

- Hodiak eta osagarriak obran hartzea eta biltegiratzea

Material partida edo entrega guztiekin ibilbide orri bat egingo da. Bertan, entrega osatzen duten piezen izaera, kopurua, mota eta erreferentzia zehaztuko dira. Obra zuzendaritzak zehaztutako erritmoan eta epeetan egin beharko da. Garraiatzerakoan matxurak izan dituzten piezak edo fabrikako harreran ikusi ez diren kalteak dituzten piezak baztertu egingo dira.

Obrako zuzendaritzak, beharrezkotzat iritziz gero, jadanik fabrikan probatu diren piezen gaineko entseguak errepikatzea agindu dezake edozein unetan. Kontratistak, aldez aurretik idatziz jakinarazi baldin bazaio, entsegu horiek egin ahal izateko beharrezkoak diren bitartekoak jarriko ditu. Entsegu horien akta egingo da, eta bertan ateratako emaitzek lehentasuna izango dute fabrikan egindako entseguen gainean. Errepikatutako entsegu horien emaitzak aldekoak baldin badira, gastuak Administrazioaren kargurakoak izango dira; bestela, Kontratistaren kargurakoak izango dira. Kasu horretan, gainera, akastun gisa markatutako hodiak, piezak eta abar ordezkatu egin beharko ditu Kontratistak, obra zuzendaritzak zehaztutako epearen barruan. Kontratistak egingo ez balu, Administrazioak egingo luke, haren kontura.

Kontuan hartu behar da PVC-ko hodiek inpaktuarekiko dute erresistentzia nabarmen murrizten dela zero gradu zentigradu baino gutxiagoko tenperaturatan. Hala ere, modu egokian maneiatu eta metatu daitezke, eragiketak kontu handiz egiten badira.

- Onartzeko edo baztertzeko irizpideak



Materiala 200 unitate edo frakzioko sailkatu ondoren, entseguak lote bakoitzetik hartutako laginen gainean egingo dira. Horrela, entseguetatik ateratzen diren emaitzak lote bakoitzari esleituko zaizkio.

Baldintza agiri honetan zehazten diren baldintza orokorrak eta hodi mota bakoitzarentzat ezarritako entseguak nahiz baldintza agiri honetan definitutako neurriak eta tolerantziak betetzen ez dituzten hodiak baztertu egingo dira. Lagin batek proba bat gainditzen ez badu, lagina entseatutako loteko beste bi laginen gainean errepikatuko da. Proba horietako batek ere huts egiten badu, entseatutako lotea baztertu egingo da; aitzitik, emaitzak onak baldin badira, lotea onartu egingo da.

Lote bat onartzeak ez du esan nahi Kontratistak ez duenik instalatutako hoditeria probatzeko betebeharra. Gainera, bere kostura jarri beharko ditu muntatzeko lanetan edo instalatutako hoditeria probatzerakoan kaltetu edo hautsi daitezkeen hodiak edo piezak.


Saneamendurako birjarpenetan jarri beharreko PVC-ko hodiak lehendik exekutatutako zangen gainean jarriko dira. Horien tamaina drainatzea segurtasun baldintzatan gauzatzea bermatzeko modukoa izango da. Lan horien barruan sartzen dira garraiatzea, hornitzea, lekuan jartzea HM-20 motako hormigoiz sendotzea eta junturak berdintzea. Honako enuntziatu hau edukiko du:

“ MM-KO DIAMETROA DUEN PVC-KO HODITERIA, METROKA”

4.- FABRIKAKO OBRAK ETA EUSKARRIAK

4.1.- HORMIGOIAK

DEFINIZIOAK

Hormigoia da zementua, ura, agregakinak eta, batzutan, gehigarriak nahastetik ateratzen den produktua, fraguatu eta gogortzean erresistentzia nabarmena izatera iristen dena. 1999ko ekainaren 11ko 996/1999 Errege Dekretuak aldatutako 1998ko abenduaren 11ko 2661/1998 Errege Dekretuak onetsitako Egiturazko Hormigoiaren Jarraibidea (EHE) aplikatuko da. Egiturak eraikitzeko edo egiturazko elementuak eraikitzeko erabili beharreko nahasteak prestatzeko aukeratutako konposizioa aldez aurretik aztertu beharko da, hormigoiaren ezaugarri mekanikoek, ezaugarri erreologikoek eta iraunkortasun ezaugarriek proiektuaren baldintzak betetzen dituztela bermatzeko xedez.

Hormigoiak honako formatu honen arabera tipifikatuko dira: T – R / C / TM / A

T: HM hormigoi masaren kasuan eta HA hormigoi armatuaren kasuan.R: Zehaztutako berariazko erresistentzia, N/mm2-tan; normalean, 20, 25 edo 30.C: Kontsistentzia mota; lehorra (S), plastikoa (P), biguna (B) edo jariakorra (F)TM: D agregakinaren gehieneko tamaina, mm-tan. A: Inguruaren izendapena, honako hauen konbinazioaz definitutakoa:

- Armadurek herdoiltzearen aurrean duten esposizio klase orokorretako bat; arrunta (II) izan daiteke, kloruroena ez den beste jatorriko herdoiltzeagatik, edo itsasokoa (III), itsas jatorria duten kloruroen ondoriozko herdoiltzeagatik. Lehenengo klaseak bi azpiklase ditu, IIa eta IIb, hezetasuna handia edo txikia den, hurrenez hurren. Bigarren klaseak, berriz, hiru azpiklase ditu, IIIa, IIIb eta IIIc, kosta lerrotik gertu dauden itsas egituretako elementuak diren, itsasbeheraren gutxieneko mailaren azpitik erabat itsaspean daudenak diren, edo itsasgoren ur-lasterren zonaldean daudenak diren, hurrenez hurren.



- Beste higadura prozesuei dagozkien berariazko esposizio klaseak, sulfatoen presentziaren ondoriozkoak funtsean, bai uren kasuan eta baita lurzoruen kasuan ere. Klase horren barruan hiru azpiklase daude, Qa, Qb eta Qc, hormigoia abiadura bizian, ertainean edo mantsoan aldatu dezaketen inguruneei erreferentzia egiten dietenak.



MATERIALAK

Zementua

Zementu arruntak erabiliko dira, bai hormigoi masa egiteko, bai hormigoi armatua egiteko ere, eta zementuen harrera egiteko indarrean dagoen jarraibidea (RC-03), 1797/2003 Errege Dekretuak onartutakoa, bete behar da. CEM II/A-L (Portland zementua, gehigarri nagusiaren –kasu honetan, kareharria- eduki txikiarekin) eta CEM III (labe garaiko zementua, gehigarri nagusia zepa duena) motako zementuak erabiliko dira, II eta III esposizio klaseetarako, hurrenez hurren. Erresistentzia klasea, bi kasuetan, 32,5 izango da.

MR ezaugarri gehigarria duten zementuak erabiliko dira IIIb edo IIIc motako klase orokorra duten inguruetan egongo diren egiturazko elementuetarako, eta baita Qa agresibitate ahuleko inguruetan daudenetarako; aldiz, SR ezaugarria dutenak erabiliko dira Qb agresibitate ertaina edo Qc agresibitate handia aurreikusten direnean.

Zementua entregatzerakoan, hornitzaileak albaran bat ere aurkeztu beharko du. Bertan, bete beharreko hornidura eta identifikazio baldintzei dagokienez eskatzen diren datuak jasoko dira. Kontserbazio baldintzak onak badira ere, zementua ezin da denbora luzez biltegiratu, meteorizatu egin baitaiteke. Erabiltzeko unean, zementu horrekin fabrikatu den hormigoiak 28 egunera izango duen erresistentzia mekanikoa neurtzean lortuko diren emaitzek berretsiko dute behin betikoz zementuaren egokitasuna.

• Ura

Obran bertan hormigoi masa egiteko nahiz hormigoia gogortzeko erabiliko den urak ez du osagai kaltegarririk izango, ez behintzat hormigoiaren ezaugarrietan edo armadurek herdoiltzearen aurrean izan dezaketen babes ahalmenean eragina izateko moduko kopuruetan. Praktikan ikusitakoaren arabera onargarriak diren ur guztiak erabili daitezke.

• AgregakinakAgregakinen izaerak eta prestatzeko moduak hormigoiaren erresistentzia eta

iraunkortasun egokia bermatzea ahalbidetuko dute. Hobi naturaletan dauden hareak edo legarrak nahiz birrindutako harkaitzak erabili daitezke, eta baita ere praktikaren ondorioz onartuta dauden edo laborategian egindako azterketen ondorioz aholkagarriak diren bestelako produktuak ere. Honako ezaugarri hauek beteko dituzte:

- Harea baliokidea (EAV) (UNE 83131:90 entsegua)……………………………………..> 80

- Harearen hauskortasuna (FA) (UNE EN 1097-1:97 entsegua)……………………………..< 40

- Agregakin lodiaren higadurarekiko erresistentzia (UNE EN 1097-2:99 entsegua)……………..< 40

- Agregakinen ur zurgapena (UNE EN 83133:90 entsegua)……………………….< 5 %

- Agregakin lodiaren forma koefizientea (UNE 7238:71 entsegua)………………………..> 0,20

- Agregakin lodiaren lauza indizea (UNE EN 933-3:97 entsegua)………………………….< 35



DosifikazioakHormigoiaren iraunkortasuna da ekintza fisiko edo kimiko agresiboen aurrean portaera

egokia izateko ahalmena, eta armadurak eta hormigoian sartutako gainerako elementu metalikoak egituraren zerbitzu bizitzan zehar babesteko ahalmena. Hormigoiaren iraunkortasun egokia lortzeko, honako taula honetan zehaztutako baldintzak bete behar dira:

PARAMETROA HORMIGOIA ESPOSIZIO KLASEA

IIa IIb IIIa IIIb IIIc Qa Qb QcMAX A/C MASA - - - - - 0,50 0,50 0,45

ARMATUA 0,60 0,55 0,50 0,50 0,45 0,50 0,50 0,45MIN CEM MASA - - - - - 275 300 325

Kg/m3 ARMATUA 275 300 300 325 350 325 350 350RES. MIN. MASA - - - - - 30 30 35

N/mm2 ARMATUA 25 30 30 30 35 30 30 35

HORMIGOIAREN EZAUGARRIAK

Ezaugarri mekanikoakHormigoiak trinkotzearekiko duen erresistentzia da produktu unitateak edo masaldiak

duen erresistentzia. Erresistentzia hori kalkulatzeko, konpresio soilaren bidezko haustura entsegua egingo da, bita edo gehiagotan. 15 cm-ko diametroa eta 30 cm-ko altuera duten probeta zilindrikoetan egiten da. Horiek 28 eguneko adina izango dute, masaldiarekin fabrikatuak izango dira, UNE 83301:91 arauan adierazitako entsegu metodoaren arabera kontserbatuta eta UNE 83301:91 arauaren arabera aurpegituta egongo dira, eta konpresio bidez hautsiak, UNE 83304:84 arauan adierazitako entsegu metodoaren arabera.

Proiektuaren berariazko erresistentzia, fck, proiektuan trinkotzearekiko erresistentziatzat hartzen den balioa da, kalkuluetarako oinarritzat hartzen dena. Zehaztutako berariazko erresistentzia edo proiektu erresistentzia ere deitzen zaio. Ez da 20 N/mm2 baini gutxiagokoa izango hormigoi masatan, eta ezta 25 N/mm2 baino gutxiagokoa ere hormigoi armatuetan. Gogortze arrunteko hormigoiak dira; gogortze bizkorra nahi izango balitz, hormigoia 32,5R edo 42,5 klase erresistenteko zementuaz fabrikatuko litzake, 0,50eko edo gutxiagoko ur/zementu erlazioarekin, edo behar bezala baimendutako azeleratzailea erabiliko litzake.

Honako hormigoi mota hauek erabiliko dira:

- HM-20: grabitate hormetan, hormigoi masako elementuetan, zolatetan, ura husteko obretan eta drainatze obretan.

- HA-25: hormigoi armatuko hormetan eta elementuetan, hormigoizko langetan, euskarrietan.

- HA-30: hormigoi armatuz eginiko hormetan eta elementuetan: egituren zapatak, altxaerak, inpostak eta lauzak.

Otzantasuna Hormigoiak, obran jartzeko eta trinkotzeko aurreikusi diren metodoekin, jarraipen

soluziorik erabili gabe inguratuko ditu armadurak, eta erabat beteko ditu enkofratuak, hormigoian burbuilarik sortu gabe; horregatik, hormigoiak hori lortzeko beharrezkoa den otzantasuna edukiko du. Ezaugarri hau baloratzeko, kontsistentzia neurtuko da, UNE 83313:90 arauaren araberako entseguarekin. Abrams-en konoaren metodoa erabiliz neurtuko da, eta cm kopuru osoaz adieraziko da, honako muga balio hauen arabera: Lehorra (0-2), plastikoa (3-5), biguna (6-9) eta jariakorra (10-15).



FABRIKATZEA ETA OBRARA GARRAIATZEA

Hormigoia fabrikatzeko ezinbestekoa da lehengaiak, dosifikaziorako instalazioa eta amasatzeko ekipoa gordetzea. Lehengaiak biltegiratzeko eta garraiatzeko, kontuan hartuko da elkar nahastea, kutsatzea, kaltetzea edota ezaugarriak nabarmen aldatzea eragotzi behar dela. Zementua, agregakinak eta, beharrezkoa denean, gehigarriak dosifikatzerakoan, pisua hartuko da kontuan. Horretarako, masaldien arteko uniformetasun egokia lortzeko xedatutakoa bete beharko da. Lehengaiak amasatzerakoan, horiek ondo eta homogeneoki nahastea lortu behar da. Hori horrela, agregakina ondo estali behar da zementu-oreaz.

Hormigoia garraiatzerakoan, entrega-lekura aurretik hitzartutako baldintzatan iritsiko dela bermatzeko beharrezkoak diren prozedurak erabiliko dira. Izan ere, hormigoiak amasatu berritan zituen ezaugarriak ez direla nabarmen aldatu bermatuko da. Zementuari eta agregakinei masa egiteko ura erantsi zaienetik hormigoia obran erabili den unera arte igaroko den denbora ordu eta erdikoa izango da gehienez ere. Denbora muga hori laburragoa izango da bero egiten duenean, edo hormigoia azkar lehortzea eragin dezaketen baldintzen pean.

Zentralean fabrikatutako hormigoia propietateen arabera edo dosifikazioaren arabera izendatu daiteke; bai kasu batean bai bestean zehaztu egin behar dira, gutxienez, konsistentzia, agregakinaren gehieneko tamaina, ingurune mota, berariazko erresistentzia (propietateen arabera izendatzen bada), zementu edukia (dosifikazioaren arabera izendatzen bada) eta hormigoia masan erabiliko den edo hormigoi armatu gisa erabiliko den.

Berariaz debekatuta dago hormigoiari ura edo masa freskoaren jatorrizko konposizioa alda dezaketen beste substantziak gehitzea.

OBRAN JARTZEA

JartzeaInolaz ere ez da baimenduko fraguatzen hasita dagoen masarik erabiltzea obran. Masak

isurtzean eta jartzean, eragiketa horiek egiteko hodi egokiak erabiltzen badira ere, nahastearen disegrazioa saihesteko neurriak hartu beharko dira; erortze askea gehienez ere bi metroko altuerara mugatuko da. Obran ez da jarriko masa erabat trinkotzea ahalbidetzen duen lodiera baino gehiagoko lodiera duen geruzarik. Lodiera hori, oro har, 30 cm eta 60 cm artekoa izango da. Hormigoia ez da jarriko obraren zuzendaritzak bere adostasuna adierazi arte, behin armadurak behin betiko posizioan jarrita aztertu ostean. Elementu bakoitza hormigoiztatzeko, aurretik ezarritako planari jarraituko zaio. Plan horretan kontuan hartuko dira enkofratuetan eta zinbriatan aurreikusi daitezkeen deformazioak.

TrinkotzeaHormigoiak obran trinkotzeko, nahasteen konsistentziaren araberako prozedurak

erabiliko dira. Gainera, zuloak desagerraraztea eta masa erabat ixtea lortu behar da, segregaziorik gertatu gabe. Trinkotze prozesua pasta gainazalera atera eta airea irteten utzi arte luzatuko da. Hormigoiaren konsistentziaren arabera, trinkotzea hainbat modutara egin daiteke: dardaraketa energetikotik hasi eta barraren laguntzaz zulatzeraino, konsistentzia lehor eta jariakorrentzat, hurrenez hurren.

Hormigoiztatzearen junturakHormigoiztaketaren junturak konpresio tentsioen norabidearen araberako norabide

arruntenean kokatuko dira, junturen eraginak ahalik eta kalte gutxien sor ditzakeen lekuan. Horretarako, armadurak trakzio handiak jasan behar dituen alde horietatik urrunduko dira. Hormigoi zaharraren eta berriaren arteko lotura ahalik eta estuena izatea bermatuko duen forma emango zaie junturei. Hormigoiztatzeari berriro ekin aurretik, azaleko mortero geruza



kendu egingo da, agregakinak estali gabe utziz. Gainera, juntura garbitu egingo da, solte geratu den agregakin, zikinkeria edo karesne oro kenduz.

Justu hormigoi freskoa jarri aurretik, enkofratu guztiak jadanik jarrita dagoen hormigoiaren kontra doituko dira, eta kaltetutako nahiz hondatutako aldeak kenduko dira. Ondoren, ukitze-azala busti egingo da eta, azkenik, hormigoi freskoa isuriko da. Hormigoi masaz eginiko hormetan, ebakidura osoa hormigoiztatuko da, juntura horizontalik egin gabe; altuera handiko hormak izateagatik junturak ezinbestekoak diren kasuetan, hormigoian altzairu uzkurtuko barra bertikalak sartuko dira, junturen ondoz ondoko geruzak josi ahal izateko beharrezkoak diren kopuruan, diametroarekin eta luzerarekin.

Proiektuaren planoetan definitutako dilatazio junturak bakarrik onartuko dira; juntura horiek betetzeko materiala nahikoa lodiera duen poliestireno hedatua edo obrako zuzendaritzak baimendutako beste edozein izango da.

Giro hotzean hormigoiztatzeaHormigoi masaren tenperatura, moldera edo enkofratura isurtzeko unean, ez da 5ºC

baino gutxiagokoa izango. Debekatuta dago hormigoia 0ºC baino gutxiagoko ukitze tenperatura duten elementuen gainera (armadurak, moldeak, eta abar) isurtzea, eta hormigoiztatze lanak eten egingo dira hurrengo 48 orduetan giroko tenperatura 0ºC-tik behera jaitsiko dela aurreikusten bada.

Izotzaldietan hormigoiztatzea ezinbestekoa denean, neurriak hartuko dira, bermatzeko hormigoia lehenengoz gogortzen eta fraguatzen den bitartean elementuak ez direla kaltetuko, eta materialaren erresistentzia ezaugarrietan ez dela kalte nabarmenik gertatuko.

Giro beroan hormigoiztatzeaHormigoiztatze lanak eguraldi beroa dagoenean egin behar direnean, masa egiteko

erabilitako ura lurruntzea saihesteko neurri egokiak hartuko dira, bereziki hormigoia garraiatzerakoan. Era berean, masa hozteko neurriak ere hartuko dira. Horretarako, hormigoia osatzen duten elementuak eta hormigoia hartu behar duten enkofratuak edo moldeak eguzkitik babestuko dira. Hormigoia jarri ondoren ere jarraitu beharko da babes neurri honekin.

Hormigoia gogortzeaHormigoia fraguatzean eta lehenengoz gogortzean, hormigoiaren hezetasuna

mantentzen dela bermatuko da, gogortze prozesu egokiaren bidez. Horretarako, gogortze prozesua behar bezain beste luzatuko da, zementu motaren eta klasearen arabera, airearen tenperaturaren eta hezetasun mailaren arabera, eta abar. Hormigoia gogortzeko prozesuan heze mantenduko dira hormigoizko elementuen gainazalak. Horretarako, zuzenean ureztatuko dira, hormigoia indargabetu gabe, eta gainazalak babestuz, estalki plastikoen bidez edo beste tratamendu egokien bidez, betiere masaren hasierako hezetasuna mantentzea lortzen denean eta hormigoiarentzat kaltegarriak diren substantziarik ez dutenean.

Zinbriak eta enkofratuak kentzea

Enkofratua, apeoak eta zinbriak osatzen dituzten elementuak egitura astindu gabe edo egituraren kontra talka egin gabe kenduko dira; eragiketa horiek egiteko ezinbestekoa da hormigoiak enkofratuak eta zinbriak kentzerakoan nahiz kendu ostean jasan beharko dituen esfortzuak nahikoa segurtasunekin eta gehiegizko deformaziorik gabe jasateko beharrezkoa izango den erresistentzia izatea.

Inguruneko baldintzak eta behin enkofratua kendu ondoren hartu beharreko babes neurriak hartuko dira kontuan. Enkofratuak kentzea errazagoa izan dadin, komeni da enkofratuak berniz itsasgaitzez margotzea. Berniz horrek ez du arrastorik utzi behar, eta ez dio



kalterik eragingo hormigoiaren gainazalari. Ez da, ezta ere, enkofratuen gainazal bertikaletatik edo makurretatik isuriko.


Hormigoia benetan obran jarritako metro kuboka neurtu eta ordainduko da (M/3). Proiektuaren planoen arabera kalkulatuko da. Prezioaren barruan sartzen dira materialak, aurreikusitako edo aurreikusi gabeko gehigarriekin, fabrikazioa, garraioa eta obran jartzea. Hala ere, Proiektu bakoitzari dagokion ezaugarri tekniko berezien agiriak beste unitate batzuk ere definitu ditzake, hala nola habe metroa (m), lauza metro karratua (M/2), eta abar.

Ez dira ordainduko enkofratuetan irregulartasunak baimendutakoak baino handiagoak direlako edo akatsak dituztelako hormigoiaren gainazala garbitu, luzitu eta konpondu beharraren ondorioz egin beharreko eragiketak. Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, indarrean dagoen Egiturazko Hormigoiaren Jarraibidean (EHE-08) jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ZIMENDUETAN ETA ZOLATAN, METRO KUBIKOKO”

“HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ALTXAERATAN, METRO KUBIKOKA”

“HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, INPOSTAN, METRO KUBIKOKA”

“HORMIGOIA, HA-25/P/20/IIa MOTAKOA, METRO KUBIKOKA”

“HORMIGOIA, HA-25/P/20/IIa MOTAKOA, METRO KUBIKOKA”

4.2.- SARE ELEKTROSOLDATUAK

Sare elektrosoldatuak dira elkarren artean ortogonalki gurutzatzen diren bi elementu-sistemez osatutako altzairu produktuak, horien ukitze puntuak soldadura elektrikoz lotuta daudenean, instalazio finkoak seriean ekoizteko prozesu baten bidez. Sare elektrosoldatuak eratzen dituzten alanbre uzkurtuen diametro nominalen serietik, honakoak onartzen dira: 6 mm, 8 mm eta 10 mm, UNE 36092:96 arauan ezarritako baldintza teknikoak betez.

B 400 S edo B 500 S motako barra uzkurtuekin fabrikatu daitezke, edo B 500 T motako alanbre uzkurtuekin, betiere barren itsasgarritasun baldintzak eta alanbreen berariazko ezaugarri mekanikoak betetzen badituzte. Bermatutako gutxieneko ezaugarri mekanikoak honakoak izango dira:



IZENAMUGA

ELASTIKOA fy

HAUSTURA KARGA fs

HAUSTURAREN LUZAPENA %

ERLAZIOA fs s / f/ fyy no < que no < que

B 400 S 400 440 14 1,05B 500 S 500 550 12 1,05B 500 T 500 550 8 1,03

Pakete bakoitza bere identifikazio etiketarekin iritsiko da hornidura puntura, UNE 36092 arauan zehaztutakoaren arabera. Barra uzkurtuen kalitatea fabrikatzaileak bermatuko du, Kontratistaren bidez, eta kalitate hori edozein unetan exijitu ahal izango da, obrak iraun bitartean. Kalitate markak, zigiluak edo bereizgarriak aitortzeari dagokionez, indarrean dagoen Egiturazko Hormigoiaren Jarraibidean (EHE) xedatutakoa edo hori ordeztu dezakeen araudian xedatutakoa beteko da.

Oxidazio edo korrosio arriskurik egon ez dadin, sareak ondo aireztatutako lokaletan gordeko dira, zoruko eta hormetako hezetasunetik babestuta. Materiala zikintzea edo altzairuak eraso kimikoen ondorioz, handik gertu egindako soldatze lanen ondorioz eta antzekoen ondorioz gerta daitekeen kalte oro saihesteko beharrezkoak diren neurriak hartuko dira biltegian. Armadurak biltegiratu aurretik, garbiak daudela egiaztatuko da, koiperik, oliorik, pinturarik, hautsik, lurrik edo kontserbazio egokia eta itsasgarritasuna kaltetu dezakeen edozein materialik gabe. Altzairu guztien azaleko egoera aztertu egingo da beti erabili aurretik, bereziki obran edo lantegian denbora luzez biltegiratuta egon direnean, kaltetuta ez daudela ziurtatzeko.

Sare elektrosoldatuak metro karratuka (m2) neurtu eta ordainduko dira, obran benetan jarri direnak kontuan hartuta. Neurketa hori ezingo da inondik inora areagotu, ezta produkzio tolerantziengatik ere. Prezioaren barruan sartzen da unitatea exekutatzeko beharrezkoak diren materialen, ekipoen, eragiketen, erreminten, ustekabeen eta abarren kostua, eta baita ere garraiatzea, manipulatzea eta obran jartzea ere, lokarrien, bereizleen, zirien, ebakinen, gainjartzeen, junturen, lotuneen eta abarren zati proportzionalarekin, horiek ez baitira aparte ordainduko.

Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, FOM 475/2002 Ministerio Aginduak aldatutako PG-3/75 arauaren 241. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatua honakoa izango da:

"SARE ELEKTROSOLDATUA, ME S x S A d-d B 500 T MOTAKOA, METRO KARRATUKO”

4.3.- ERAISPENAK

Obra behar bezala exekutatzeko desagerrarazi beharreko eraikuntza elementu guztiak botatzea da; hala nola espaloiak, bide-zoruak, eraikinak, hormigoizko fabrikak eta bestelakoak.

Eraispenak egiteak honako eragiketa hauek hartzen ditu barruan: prestaketa lanak, babes lanak, eraispena, eraikuntzak zatikatzea edo desmuntatzea eta materialak bertatik eramatea. Ondoren obran erabiliko diren eraispen materialak garbitu, metatu eta garraiatu egingo dira, zehaztutako moduan eta lekuetan. Erabili ezin direnak zabortegira eramango dira, eta Kontratistaren erantzukizuna izango da beharrezko baimenak eskuratzea.

Eraispenak metro kubikoka (m3) ordainduko dira; prezioan sartzen da eraispenaren ondoriozko produktuak biltzea eta ondoren erabili, metatu edo isuriko diren lekura eramatea. Bide-zoruak, espaloiak, babesguneak, kutxatilak, hormak eta abar bezalakoen eraispenak, proiektuan berariaz jasotzen ez direnak, hondeaketa unitatearen barruan sartuta daudela ulertzen da eta, hortaz, ez dira modu bereizian neurtu eta ordainduko. Proiektuan eraispenen



unitateari erreferentzia egiten ez bazaio, eraispenak hondeatzeari dagokion unitatean sartuta daudela ulertuko da eta, hortaz, eraispenak ez dira modu bereizian ez neurtuko ezta ordainduko ere.

Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, FOM/1382/2002 aginduak aldatutako PG-3/75 arauko 301. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“FABRIKAKO OBRA ERAISTEA, METRO KUBIKOKA”

“HARRI-OBRA ERAISTEA, METRO KUBIKOKA”

4.4.- SEGURTASUN HESIAK

DEFINIZIOA

Ibilgailuak eusteko sistemak dira kontrola galtzen duen ibilgailu bat nolabait eusteko xedearekin errepidean jartzen diren gailuak, ibilgailuan dauden pertsonen nahiz errepidearen gainerako erabiltzaileen edo gertu dauden pertsona edo objektuen gaineko kalteak eta lesioak murriztuz.

Aplikagarri izango da 321/95 T eta P Agindu Zirkularra, ibilgailuak eusteko sistemei buruzko gomendioena. Bertan, lau euste sistema sailkatzen dira, funtzioaren eta kokapenaren arabera: segurtasun hesiak, karelak, motelgailuak eta balaztatze oheak.

SEGURTASUN HESIEN DESKRIBAPENA

Segurtasun hesiak honako mota hauetakoak izango dira, materialaren arabera:

Metalezkoak: luzetarako elementuen (hesiak) serie jarraitua, altuera jakin batean mantentzen dituzten euskarrietan (zutoinak) eta horiek biak lotzen dituzten tarteko elementuetan (banantzaileak) oinarritzen dena.

Atal honetan adierazten diren materialak UNE 135 121 eta UNE 135 122 arauetan definitutako elementuentzat erabiliko dira. Hesia fabrikatzeko erabiliko den altzairuak UNE 36 093 arauan AP-11 gradurako zehaztutako ezaugarri kimiko eta mekanikoak izango ditu, baina 3 mm-ko lodiera nominalarekin eta + 0,1 mm-ko tolerantziarekin. Hartutako laginaren xaflaren batez besteko lodiera beti izango da nominala baino gehiagokoa. Banantzaileak eta hesiaren amaierako elementuak fabrikatzeko erabiliko den altzairuak hesia egiten erabilitako altzairuaren ezaugarri berdinak izango ditu.

Altzairu bero galvanizatua izango da, UNE 37 501 eta UNE 37 508 arauen araberakoa. Galvanizatuan erabilitako zinkaren ezaugarriak UNE 37 301 arauan jasotakoak izango dira, eta estalduraren gutxieneko lodiera eta masa UNE 37 508 arauan 3 eta 6 mm arteko lodiera duten altzairuentzat definitutakoak izango dira.

Zutoinak eta hotzean egindako bestelako osagarriak fabrikatzeko erabilitako altzairua AP-11 gradukoa izango da, UNE 36 093 arauan ezarritakoaren arabera. Erabilitako altzairua berotan ijeztu bada, UNE-EN-10025 arauan ezarritako ezaugarriak izango ditu. Horrela, hartutako laginen xaflek izango duten batez besteko lodiera beti izango da lodiera nominala baino handiagoa.

Lotzeko elementuek (torlojuek) UNE 135 125 arauan zehaztutakoa beteko dute. Elementu osagarri guztiak korrosioaren kontra babestuta egongo dira, bero galvanizatuaren bidez, UNE 37 507 arauaren arabera torlojuen kasuan eta finkatze elementuen kasuan eta UNE 37 501 eta UNE 37 508 arauaren arabera, berriz, zutoinen, banantzaileen eta beste elementuen kasuan.



Banantzaileak altzairu galvanizatuz eginda egongo dira, xehetasunezko planoetan adierazitako formari eta tamainari jarraiki. Zutoinak C-120 motakoak izango dira, eta planoetan adierazitako neurriak izango dituzte. Zutoinen luzera proiektuan jasotako ainguratze sistemaren araberakoa izango da.

Amaierako hegoak eta hesietan erabilitako uhin bikoitzeko profila material berekoak izango dira. Horien forma eta neurriak xehetasunezko planoetan adieraziko dira. Amaiera bereziak kasuan kasuko loturaren formari egokituko zaizkio.

Segurtasun hesiak osatzen dituzten elementuek, ahal bada, dagokien ziurtagiria edukiko dute (AENORen “N” marka). Dagokien ziurtagiria (AENORen “N” marka) ez duten elementuei dagokienez, horien ezaugarri teknikoak UNE 135 111, UNE 135 112, UNE 135 121 eta UNE 135 122 arauetan zehaztutakoak izango dira.

Hormigoizkoak: NJ edo F motako zeharkako profila duten hormigoizko pieza prismatikoz osatutako serie jarraitua.

Atal honetan adierazten diren materialak UNE 135 111 eta UNE 135 112 arauetan definitutako elementuentzat erabiliko dira. Hesia fabrikatzeko erabiliko den hormigoiak 25 Mpa baino gehiagoko berariazko erresistentzia izango du, Egiturazko Hormigoiaren Jarraibidean (EHE) jasotakoari jarraiki. Aurrefabrikatutako hormigoizko hesien kasuan, berariazko erresistentzia horren balioa 35 MPa izango da.

Hormigoia fabrikatzeko I edo II motako zementuak erabiliko dira, UNE 80 301 arauan definitutako mota guztietan. Agregakinaren gehieneko tamaina 20 mm-koa izango da, eta EHE jarraibidean adierazitako ezaugarri teknikoak izango ditu. Baimendutako gehigarriak erabiltzen badira, horiek UNE 83 200 arauan adierazitako baldintzak beteko dituzte. Armadurek, berriz, EHE jarraibidean jasotakoak beteko dituzte.

EXEKUZIOA

Metalezko segurtasun hesiak: Segurtasun hesia bazterbidearen kanpoaldeko ertzetik kanpo jarriko da, kasuan kasuko oztopoen (argi-paldoak, seinale-paldoak,...) aurretik beti. Distantzia hori uniformea izango da errepide tarte osoan zehar, bide-tartearen hasieran edo fabrikako obraren batean turuta forma egiten denean salbu.

Uhin bikoitzeko profila duten zerrendak gainjarrita jarriko dira, zirkulazioaren noranzkoa kontuan hartuta. Ondo tenkatuta egongo dira, galtzadaren sestrari jarraiki. Ez da paralelismoarekiko desbideratze nabarmenik onartuko, ez horizontalki ez bertikalki ere. Desbideratze bertikalak ez dira izango inoiz + 1,0 cm baino gehiagokoak. Planoetan adierazitako altuerara jarriko dira eta, altuera neurtzeko, erreferentziatzat hartuko da bide-zoruaren maila, hesiaren lerrokaduraren barrualdetik 50 cm-ra neurtuta. Hesiak jartzen edo birjartzen diren guztietan, edo hesiak igotzea beharrezkoa den guztietan, segurtasun hesi baten gainaldearen altuera 70 cm-koa izango da, 5 cm gehiagoko eta 0 cm gutxiagoko tolerantziarekin.

Hesia baldintza agirian jasotako baldintzen arabera ipiniko da, eta ez da onartuko piezak obran bertan aldatzea, ez moztea ezta zulatzea ere. Hortaz, pieza guztiak obrara eraman diren bezala jarriko dira. Pieza bereziren bat beharrezkoa izango balitz, banantzaile edo zutoin motzagoak edo luzera bereziko hesiak, nahiz tarteko zutoinak dituzten hesiak eskatu beharko litzaizkioke fabrikari.

Zutoinak lurrean tinkatuta, zulatuta edo pletina metalikora soldatuta jarriko dira, zein bide-tartetan ipini behar diren kontuan hartuta. UNE 135 122 arauan adierazitako segurtasun hesi metalikoetako zutoinak lurrean tinkatuta zimendatuko dira, lurraren gogortasunak hori



ezinezko egiten duenean salbu, edo lurraren erresistentzia nahikoa ez denean salbu. Lur gogorretan, zutoinak bertan tinkatu ezin direnean, zutoina diametro eta sakontasun egokiko zulo batean sartuko da. Zutoina ziriekin doituko da, eta baoak hareaz beteko dira. Gaineko geruza iragazgaizgarria izango da, inoiz ez hormigoizkoa.

Lurrera proiektatutako bukaerak “C” formako zutoinak dira, erabat lurperatuta geratuko den ezkutua dutenak. Ahal dela, hesia ez da jaitsiko, baizik eta kota berean luzatuko da, ezpondan lurperatuta geratu arte, baina beti bukaera bereziarekin eta ezkutua duten zutoinekin. Hormak, karelak, barandak edo antzekoak baldin badaude, hesi metalikoaren zatia trinkotu egingo da, azkeneko zortzi metroetan zutoinak bi metrotik bi metrora ipiniz; hau da, bi zutoin gehiago ipiniz. Ainguratzeko, zanpatutako arrain-isatsa eta M 16 x 40-ko ainguratze espantsiboak erabiliko dira, 22 KN-ko trakziorako, 200 m-ko gutxieneko luzera duten taladroekin.

Banantzaile luzea jarriko da tarte guztietan; kasu berezietan, eta aldez aurretik baimenduta, banantzaile motza ere jarri ahal izango da. Hesia errepidearen goraguneak duen maldarekin jarriko da.

Obratik kenduko den materiala, ondoren berriro erabiliko ez dena, babestutako lekuren batean metatuko da, obren zuzendaritzak material hori aprobetxagarria den erabaki arte. Gainerakoa baimendutako zabortegi batetara isuriko da. Desmuntatzen den unetik, ondoren berriro muntatzea aurreikusten bada, kontratista izango da materialaren erantzule. Horregatik, material hori lapurtzen edo galtzen baldin bada, kontratistak berrezarri beharko du.

Hormigoizko segurtasun hesiak: 20 cm-ko lodiera duen hormigoi geruza baten, hartxintxar geruza baten edo geruza egonkortu baten gainean jarriko dira. Oinarri izango den geruza hori behar bezala trinkotuta eta berdinduta egongo da. Horrela, behin hesia jarri ondoren, gainazalaren maila arteko desberdintasuna, errepidearen ardatzaren noranzkoan neurtuta, ezarritakoa baino txikiagoa izango dela bermatuko da.

Hormigoizko segurtasun hesiek ez dute karesnea galdu izanaren adierazgarri den bizarrik izango, eta ezta armadurak agerian uzten dituen burbuilarik ere. Hesiak ez du kaltetutako aurpegirik izango, hormigoi kolorgeturik, eta ezta etenik ere hormigoiztatzean. Ez da 0,1 mm baino gehiagoko zabalera duten pitzadurak dituen hesirik onartuko, eta ezta 2 cm baino gehiagoko luzerako atzerapena duten pitzadurak dituenik ere.

Hesiak jartzen edo birjartzen diren guztietan, edo hesiak igotzea beharrezkoa den guztietan, segurtasun hesi baten gainaldearen altuera 80 cm-koa edo gehiagokoa izango da, 3 cm gehiagoko eta 2 cm gutxiagoko tolerantziarekin.


1.- Segurtasun hesia kentzea

Benetan kendutako metroen (M) arabera neurtu eta ordainduko da, gainjartzeak kontuan hartu gabe. Prezioaren barruan sartzen dira zutoinak, banantzaileak, faro-islatzaileak, ainguratzeko piezak, eta abar. Eta baita ere horiek zaintzea eta zabortegira garraiatzea. Enuntziatua honakoa izango da:

“SEGURTASUN HESIA KENTZEA, METROKO”

2.- Segurtasun hesi metalikoa

Benetan jarritako metroen (M) arabera neurtu eta ordainduko da. Prezioaren barruan sartzen dira hesiak, zutoinak eta banantzaileak, eta baita ere batasun elementu guztiak, dagozkien gainjartzeekin. Horien enuntziatuak honakoak dira:



“SEGURTASUN HESI METALIKOA, MOTAKOA, METROKA”

3.- Karel metalikoak

Errepideetako zubietan 311/95 Agindu Zirkularrean jasotzen diren “ibilgailuak eusteko sistemei buruzko gomendioak” beteko dituzten karel metalikoak erabiliko dira. Horien enuntziatua honakoa izango da:

“KAREL METALIKOA, PMC2/10a MOTAKOA, METROKA”

4.- Bukaerak

Lurrerako bukaerak, eta arrain-isats formakoak, benetan jarritako unitateen arabera (UD) neurtu eta ordainduko dira. Prezioaren barruan sartzen dira jaitsigunea osatzen duten hesiak, zutoinak eta lurrera ainguratzeko nahiz lotzeko piezak, nahiz hormigoiez, morteroz edo erretxinez hartutako fabrikako obrak edo hormak. Horien enuntziatuak honakoak izango dira:

“JAITSIGUNE LUZEA, UNITATEKA”

“JAITSIGUNE LABURRA, UNITATEKA”

“ARRAIN-ISATS ZAPALDUAREN TANKERAKO BUKAERA, UNITATEKA”

5.- Hormigoizko segurtasun hesiak:

Benetan jarritako metroen (M) arabera neurtu eta ordainduko dira. Prezioaren barruan sartzen dira hesiaren oinarri izango den geruza prestatzea, hormigoia, enkofratua, armadurak, junturak hartzea eta zementu zuriz pintatzea. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“HORMIGOI SOILEZ IN SITU EGINDAKO HESIA, BHSEJ0/0a MOTAKOA, METROKA”

“AURREFRABRIKATUTAKO HORMIGOIZKO HESIA JARTZEA, METROKA”

6.- Hesi metalikoa muntatzea eta desmuntatzea

Benetan desmuntatu eta muntatu diren hesi metalikoak neurtu eta ordainduko dira, metroka. Prezioaren barruan sartzen dira hesi metalikoa desmuntatzea, zutoina ateratzea eta zulatzea (C-120 motakoa izango da, nahiz eta lehendik zegoena halakoa ez izan), banantzaileak (lehendik ez bazeuden ere), hesia muntatzea, faro-islatzaileak, ainguratzeko piezak, elementu laguntzaileak, maila berdintzea eta amaitzea. Enuntziatua honakoa izango da:

“HESIA DESMUNTATZEA ETA MUNTATZEA, METROKA”

5.- SEINALE HORIZONTALAK ETA BALIZAK JARTZEA

5.1.- BIDE-MARKAK

DEFINIZIOA

Bide-zoruaren gainean ibilgailuen eta oinezkoen zirkulazioa arautzeko balio duten marrak, hitzak edo ikurrak margotzea. Unitate honetan errepideen seinaleztapen horizontalerako jasotzen diren materialak hiru mota hauetakoak dira: pinturak, beroan aplikatzeko termoplastikoak eta hotzean aplikatzeko plastikoak.

Pinturak



Epigrafe honetan aipatzen diren materialak disoluzioan dauden pinturak dira, kolore zurikoak, bide-zoru malguen gainean bide-markak egiteko erabiliko direnak. Bide-markak islatzaileak izango dira, gauez ikusgarri direnak, eta hori lortzeko beirazko mikroesferak erantsiko zaizkie lehen aipatu materialei.

Kolore zuriko pinturek edukiko duten pigmentu eta aglutinatzaile edukia ez da izango pinturaren pisu osoaren % 12 eta % 16 baino gutxiagokoa, hurrenez hurren. Pigmentua titanio dioxidoz osatua izango da. Aglutinatzailea akrilikoa bakarrik baldin bada, pigmentuaren eta aglutinatzailearen edukia ez da izango pisuaren % 10 eta % 14 baino gutxiagokoa, hurrenez hurren.

Pintura likidoaren kolorea zuria izango da, pintura horren formulaziorako erabilitako pigmentuen kolore propioa. Bide-markak egiteko erabiliko diren materialentzat gomendatzen den gutxieneko dosifikazioa honakoa izango da: 720 g/m2 + beirazko mikroesferen % 10 eta 480 g/m2 + beirazko mikroesferen % 15.

Beroan aplikatu beharreko termoplastikoak

Seinaleztapen horizontalerako material termoplastikoei buruzkoa da zehaztapen hau. Material horiek, urtzen direnean, berotan aplikatzen dira, bide-zoru malguen gainean.

Material termoplastikoa nahastura bat da. Nahastura honakoez osatuta dago: agregatuak, pigmentuak eta zabaltzaileak, erretxin termoplastiko mota bat edo gehiago dituzten aglomeratuak eta plastifikatzaileak. Ez du disolbatzailerik izango. Agregatuak kolore zuria duten substantzia mineral naturalez daude osatuta funtsean, ahalik eta trinkotze handiena lortzeko egokia den granulometriarekin. Adibidez, harea silizeoa, kuartzoa edo kaltzita. Pigmentua titanio dioxidoz eratzen da, eta kolore zuria ematen dio produktuari. Gainera, batzutan, zabaltzailea ere eraman dezake pigmentuak.

Aglomeratzailea edo eramailea erretxin termoplastiko, natural edo sintetiko mota batez edo gehiagoz osatuta dago. Horien xedea da agregatuak eta pigmentuak elkarri lotzea, eta bide-zoruari itsasgarritasuna ematea. Eramailea, hortaz, UV erradiazioen aurrean, behar bezala plastifikatuta eta egonkortuta egongo da. Beirazko mikroesferek gauez ere ikusgarri egiten dituzte bide-zoruaren gainean aplikatutako bide-markak. Ahal dela, mikroesferak aplikatzeko metodo konbinatua erabiliko da; hau da, zati bat material termoplastikoan txertatuta joango da eta bestea, berriz, markaren gainean botako da, marka aplikatu berritan, hasiera hasieratik ondo ikustea lortzeko.

Bere fusio egoeran ez da ke toxikorik edo pertsonentzat edo propietateentzat arriskutsuak izan daitezkeen kerik askatuko. Aplikatutako materiala berehala lehortuko da, eta gehienez ere 30 s arteko marjina emango da. Behin epe hori igaro ondoren, ibilgailuen zirkulazioarekin ez da itsasgarritasunik galduko, ez dekoloraziorik gertatuko, eta ezta mugituko ere.

Nahastea osatzen duten materialen proportzioa fabrikatzaileak erabakiko du, betiere materialari aplikatu aurrerako nahiz aplikatu osterako ezarri zaizkion baldintzak betetzen direnean. Materiala makina automatiko egokia erabiliz aplikatuko da, eta bide-markak itxura uniformea edukiko du. Oinarriaren egoera dela-eta beharrezko ikusten denean, fabrikatzaileak hornitutako inprimazioa erabili ahal izango da, materiala bide-zorura itsastea errazteko. Materiala solidoa izango da giro-tenperaturan, eta bere dentsitate erlatiboa 2,0 ± 0,2 kg/l izango da fusionaren ondoren. Biguntze-puntua, eraztun eta bola bidezko entseguan xedatutakoa, ez da % 95 baino gutxiagokoa izango.

Bide-markak egiteko erabiliko diren material termoplastikoentzat gomendatzen den dosifikazioa 2,8 eta 3,2 kg/m2 artekoa izango da, 1,5 mm inguruko banda lodiera lortzeko beharrezkoak. Bide-markek edukiko duten beira mikroesferen kopurua % 25ekoa izango da gutxienez, nahaste aurreko eta nahaste ondorengo mikroesferak kontuan hartuta.



Hotzean aplikatzeko plastikoak

Epigrafe honetan aipatzen den materiala bi osagai dituen pintura bat da, kolore zurikoa, hotzean aplikatzen dena, eta bide-zoru malguen gainean bide-markak egiteko erabiliko dena. Material horien osaera fabrikatzaileek erabakiko dute. Lehengaiak aukeratzeko marjina zabala ematen zaie, betiere bi osagaiko pintura horiek hemen zehaztutako baldintzak betetzen badituzte.

Osagai bakoitza bere ontzi propioan egongo da, eta fabrikazio datatik sei hilabetera, 5ºC eta 35ªC arteko tenperaturan gordeta egon ondoren, ez dute inolako alteraziorik erakutsiko. Osagaia likidoa baldin bada, honek ez du gehiegizko sedimentaziorik izango ontzi ireki berrian, eta bere egoera homogeneora itzuliko da espatulaz astindu ondoren. Nahastu ondoren, osagaiak ez du koagulurik izango, ez azalik, ez depositu gogorrik eta ezta bestelako inperfekziorik ere.

Bi osagaiak fabrikatzaileak adierazitako proportzioetan nahastu eta pintura prestatu ondoren, erraz aplikatuko da, tresna edo makina egokiekin. Pinturaren osagaiak nahasterakoan, honen kolorea zuria izango da, bere formulazioan erabilitako pigmentuen kolorekoa.

Lehortzeko beharrezkoa izango den gehieneko denbora 30 minutukoa izango da; aplikatu ondoren, hogeita lau orduz 23 ± 2 ºC-ko tenperaturan eta % 50 ± 5ko hezetasunean lehortzen utzita, materialak itxura eta kolore uniformea izango du. Bi osagaiko pintura eskuz aplikatuko da, 1,5 mm-ko gutxieneko lodiera lortzeko beharrezkoa izango den errendimenduarekin. Eskuz aplikatzen ez bada, errendimendua 350 µm-ko gutxieneko lodiera lortzeko modukoa izango da. Bi kasuetan, beirazko mikroesferen kopurua beharrezkoa den islapen balioa lortzeko adinakoa izango da.


Bide-markak benetan exekutatu denaren arabera neurtu eta ordainduko dira, metroka (M) edo metro karratuka (M2). Prezio horren barruan sartzen da aurretik egin beharreko eskuzko nahiz makina bidezko garbiketa eta ekortzea, seinaleak, babesak, materialak, makinak eta bitarteko laguntzaileak, eta sobera dauden marken ezabapena. Artikulu honetan xedatzen ez den guztirako, PG-3/75 arauko 700. artikuluan jasotakoa hartuko da kontuan. Enuntziatuak honakoak izango dira:

“AURREMARKATZEA, METROKA”

“ARDATZ-LERROA, 10 cm-koa, METROKA”

“ERTZ-LERROA, 15 cm-koa, METROKA”

“ERREIAK BEREIZTEKO LERROA, 30 cm-koa, METROKA”

“IKURRAK ETA GEZIAK PINTATZEA, METRO KARRATUKA”

“OINEZKOEN BABESGUNEAK ETA GELDITZE-MARRAK TXANTILOIZ PINTATZEA, METRO KARRATUKA”

Mugikortasuneko eta Bide Azpiegituretako Departamentua

1.1.1. Departamento de

Movilidad e

Infraestructuras Viarias

Gipuzkoako Foru Aldundia

1.1.1.1. Diputación

Foral de

Gipuzkoa



2. ERANSKINASEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA. AGIRIA:

“MENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE LOKALEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA”

(Gakoa: 1-RF-7/2012)

SEGURTASUN AZTERKETAREN EGILEA:

1.2. JORGE GOLDARACENA GONZALEZEraikuntza zibileko ingeniari teknikoa

Kolegiatu zk.: 7.865Lan Arriskuen Prebentzioko goi mailako teknikaria



AURKIBIDEA

1.- MEMORIA

1.1.- AZTERKETAREN XEDEA

1.2.- LANEN EZAUGARRIAK1.2.1.- Lanen deskripzioa.1.2.2.- Aurrekontua, gauzatze epea eta langileak.1.2.3.- Interferentziak eta ukitutako zerbitzuak.1.2.4.- Obra osatzen duten eraikuntza unitateak.1.2.5.- Makineria eta baliabide osagarriak.

1.3.- LANEKO ARAUAK ETA PROZEDURAK ARRISKUEN ARABERA1.3.1.- Arrisku berezien identifikazioa.1.3.2.- Arriskuen identifikazioa lanak egitean.

1.3.2.1.- Obrako seinaleak jartzea eta kentzea.1.3.2.2.- Eraisketak1.3.2.3.- Hormigoizko egiturak1.3.2.4.- Betun-esneak zabaltzea.1.3.2.5.- Bide-marrak aurrez markatzea.1.3.2.6.- Bide-marrak eskuz pintatzea.1.3.2.7.- Bide-marrak baliabide mekanikoz pintatzea.1.3.2.8.- Gainazalak garbitzea eta ekortzea.

1.4.- ARRISKUAK ETA PREBENTZIO EKINTZAK MAKINERIARI DAGOKIONEZ1.4.1.- Hondeamakina beldardun txikia.1.4.2.- Pala kargatzailea.1.4.3.- Dumper kamioia.1.4.4.- Garabi-kamioia.1.4.5.- Betun-esneak zabaltzeko makina.1.4.6.- Kamioi ekortzailea.1.4.7.- Zerrendak pintatzeko makina.1.4.8.- Ekipo elektrogenoa.1.4.9.- Mailu pneumatikoa.1.4.10.- Konpresorea.



1.4.11.- Egurra mozteko mahaia.1.4.12.- Bide-zorua mozteko makina.1.4.13.- Irabiagailu elektrikoa.1.4.14.- Butanozko sopletea.1.4.15.- Dardaragailua.1.4.16.- Disko-makina.1.4.17.- Mailu elektrikoa.1.4.18.- Kableak, kateak eta eslingak.

1.5.- OBRAN BABES KOLEKTIBORAKO EZARRI BEHARREKO BALIABIDEEN DESKRIPZIOA

1.6.- OBRAN BABES PERTSONALERAKO ERABILI BEHARREKO JANTZIEN DESKRIPZIOA

1.7.- BEHIN-BEHINEKO INSTALAZIOAK1.7.1.- Higiene eta ongizate instalazioak.1.7.2.- Sute-kontrako babeserako instalazioak.

1.8.- OBRAKO SEGURTASUNAREN ANTOLAKETA1.8.1.- Prebentzio lanaren antolaketa.1.8.2.- Langileen osasunaren zaintza.1.8.3.- Segurtasun eta osasun arloko prestakuntza.1.8.4.- Gorabeheren liburua.1.8.5.- Babes indibidualerako ekipoen entregaren kontrola.1.8.6.- Telefonoak eta helbideak.1.8.7.- Larrialdi plana.1.8.8.- Obrarako sarrerak.

1.9.- GEROKO LANAK

ERANSKINAK

1. ERANSKINA. SEINALEAK INSTALATZEKO PROZEDURA EREDUA

2. ERANSKINA. DOKUMENTU EREDUA



2.- BALDINTZA AGIRIA

2.1.- APLIKATU BEHARREKO LEGEZKO XEDAPENAK

2.2.- ALDERDI INPLIKATUEN BETEKIZUNAK2.2.1.- Promotorea.2.2.2.- Obra Zuzendaritza.2.2.3.- Segurtasun eta Osasun koordinatzailea.2.2.4.- Enpresa eraikitzailea.2.2.5.- Langileak.

2.3.- OBRAKO HIGIENE ETA OSASUN INSTALAZIOEK ETA BEHIN-BEHINEKO LOKALEK BETE BEHARREKOAK

2.4.- BABES BALIABIDEEN EZAUGARRIAK2.4.1.- Alderdi orokorrak.2.4.2.- Laneko ekipoak.2.4.3.- Seinaleztapen arauak.2.4.4.- Babes kolektiboak.

2.5.- BANAKAKO BABES EKIPOAK (BBE)

2.6.- SUTEAK: PREBENTZIOA ETA ITZALTZEA2.6.1.- Xedapen orokorrak.2.6.2.- Prebentzio eta itzaltze neurriak.

2.7.- PREBENTZIO NEURRIAK2.7.1.- Lanak.

2.8.- PREBENTZIO ETA LEHEN SOROSPEN ZERBITZUAK

2.9.- DERRIGORREZKO PRESTAKUNTZA ETA BILERAK

2.10.- MAKINERIARI ETA MAKINERIA MANTENTZEKO LANEI ORO HAR APLIKATU BEHARREKO SEGURTASUN ARAUAK



2.11.- HIGIENE ARRISKUEN PREBENTZIOA

2.12.- OBRAKO SEINALEEN KONTSERBAZIOA

2.12.1.- Sailkapen orokorra.2.12.2.- Seinaleetarako sailkapena.2.12.3.- Paneletarako sailkapena.2.12.4.- Konoetarako sailkapena.

2.13.- SEGURTASUN ETA OSASUN ELEMENTUAK ZIURTATZEKO ARAUAK

3.- AURREKONTUA

3.1.- NEURKETAK

3.2.- AURREKONTUA



2.3.4.5.

6.7.8.

9. MEMORIA



MEMORIA

1.1.- AZTERKETAREN XEDEA

Segurtasun eta Osasun Azterketa hau eraikuntzako lanetako segurtasun eta osasun arloko gutxieneko xedapenak ezartzen dituen 1627/1997 Errege Dekretua, 1997ko urriaren 24koa, betez erredaktatzen da, hain zuzen ere GIPUZKOAKO MENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA UDAL SAREKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA (Klabea: 1-RF-7/2012) izeneko agiriari dagokionez.

Azterketaren helburu nagusia obran garatu behar diren lan guztiei obrako bertako zertzelada espezifikoak direla-eta darizkien arriskuen prebentzioa da. Horregatik, hainbat neurri ezarri behar dira, obrak dirauen epe osoan zehar eta aurreikusten den gauzatze planaren arabera garatzeko.

Neurri horietako lehena prebentzio medikuntza izango da (osasunaren zaintza), hurrena lan higiene egokia etorriko da, eta, azkenik, lan sistemetan beretan prebentzio eta segurtasun neurriak txertatzeko txanda izango da. Azken helburu hau lortzeko, betiere laneko istripuak saihestera begira eta, egoerarik txarrenean, istripu kopurua eta beronen ondorioak murrizteko, ezagutu egin behar dira lanpostu bakoitzean dauden arriskuak, hain zuzen arrisku egoerak sorburuan bertan saihestu ahal izateko.

Segurtasunaren funtsezko beste alderdi bat lanak gauzatu bitartean garatu behar da. Izan ere, denbora horretan zehar segurtasuneko teknikariak -promotoreak izendatuak- aztertu eta onartu egin beharko ditu, hala badagokio, laneko metodoak, hau da, metodoen beren bilakaeragatik eta obran zehar sor daitezkeen gorabehera edo aldaketengatik aurrez onartutako Segurtasun Planean jasotzeke daudenak.

Segurtasun neurriak, uneoro, zenbait alderdiri jarraiki ezarriko dira, alderdiok honakoak baitira:- Lanaren antolaketa eta egiteko modua, arrisku-potentziala kentzearren zertua.- Beharrezko babes kolektiboak diseinatzea, obran jartzea eta kontserbatzea.- Beharrezko babes indibidualak erabiltzea.



Obra behar besteko segurtasun bermez garatzea ahalbidetuko duten beste neurri osagarri batzuk honakoak izango dira:

- Langileak lan bakoitzerako aukeratzea eta prestatzea.- Lehen aipatutako neurrien jarraipen eta kontrola egitea.

Segurtasun eta Osasun Azterketa honen bidez -Eraikuntza zibileko ingeniari tekniko eta Laneko Arriskuen Prebentzioko goi mailako teknikari Jorge Goldaracena González jaunak egin du enuntziatutako Agiriaren promotore GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIArentzat-, bete egiten dira eraikuntza lanetako gutxieneko segurtasun eta osasun xedapenei buruzko 1.627/97 Errege Dekretuak 4. eta 5. artikuluetan dioena, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/95 Legearen 24. artikulua garatzen duen 171/04 Errege Dekretuaren 7. artikuluak enpresa-jardueren koordinazioari dagokionez aipatzen duen informazio beharrarekin batera.

1.2.- LANEN EZAUGARRIAK

1.2.1.- LANEN DESKRIPZIOA

Segurtasun eta Osasun Azterketa honek jasotzen dituen lanak Gipuzkoako Foru Aldundiaren Mendebaldeko Eskualde Sareko eta Sare Lokaleko hainbat errepideren gainazala konpontzeko dira. Errepide horien zerrenda Ezaugarri Tekniko Berezien Agiriko 2.2.- Helburua apartatuan dago.

Egin beharreko lanak errepideen gainazala konpontzea edo berritzea dira, hain zuzen bide-zoruaren gainazalaren ezaugarriak leheneratu edo hobetzearren.

Egin beharreko lanen artean, betun-esnezko geruza bat edo bi zabaltzea dago; dena den, baliteke kasuren batean egiturazko lanen bat egin behar izatea ere, esaterako blandoiak saneatzea edo bide-zorua edo errodadura-geruza konpontzea. Sarritan, aurrez birprofilatu egin beharko da, betun nahastea erabiliz horretarako, errepidearen gainazalak erregulartasun baldintza egokiak izan ditzan, hala luzera nola zeharka.

Lan horietan sartzen dira, halaber, amaieran bide-marrak atzera pintatzeko eginbeharrak, hala nola errepidearen gainazalari eman beharreko azken ekortua eta garbitua; eginbehar hauek arreta bereziz zertu behar dira elkarguneetan, trafikoko ibilgailuek botatako hautsak eta txintxorrek estali egiten dituzte eta bazterreko gainazalak.

1.2.2.- AURREKONTUA, GAUZATZE EPEA ETA LANGILEAK

AURREKONTUA:

Obrako Aurrekontua, Balio Erantsiaren gaineko Zerga (BEZ) barne, ZORTZIEHUN ETA HOGEITA HAMABI MILA BEDERATZIEHUN ETA LAU EURO ETA BERROGEI ZENTIMOkoa da (832.904,40 €).



GAUZATZE EPEA:

Lanak egiteko aurreikusten den epea HOGEITA LAU (24) HILABETEKOA da.

AURREIKUSTEN DIREN LANGILEAK:

Lanak egiteko aurreikusten diren lantaldeak honakoak dira:

Unitate kop.

LANTALDEA LANGILE KOP.

1 Seinaleztapeneko lantaldea 42 Betun-esneak zabaltzeko lantaldea 41 Bideak pintatzeko lantaldea 31 Garbitze eta ekortzeko lantaldea 2

Beraz, batez beste 12 langile izango direla jotzen da.

1.2.3.- INTERFERENTZIAK ETA UKITUTAKO ZERBITZUAK

Ukitutako zerbitzuei dagokienez, aurreikusten diren lanek ez dute inolako zerbitzurik ukituko duen inolako obra-unitaterik.

TRAFIKOAREN GAINEKO AFEKZIOAK ETA LANETAN ZEHARREKO SEINALEZTAPENA

Hirugarrenen gaineko afekzio garbi bat izango da, galtzadatik igarotzen diren ibilgailuen kasuan. Beraz, beharrezko mugak ezarri beharko zaizkio zirkulazioari, erabili beharreko makineriak errei eta bazterbideetan zertzen duen okupazioaren eta lanek hartuko duten eremuaren arabera.

Beharrezko seinaleztapen guztiak jarraitu egingo ditu 8.3-IC Arauak adierazitako xedapenak, eta bete egingo du, halaber, Ezaugarri Tekniko Berezien Agiriko 11. apartatuan ezarritakoa.

Instalatzen diren seinaleak HANDIAK izango dira, II. erretroislapen MAILA edo goragokoak (Errepideei buruzko 8.3-IC Arauari jarraiki), galtzadaren alde banatan jarrita egongo dira, eta barrenaldea bide-zorutik metro bete gora edukiko dute. TP seinaleak eta TB-1 panelak argi elementuz hornituta egongo dira, hots, halogeno edo xenon-flash gisako TL-2 edo TL-4z, baita egunez ere, eta ikusgarritasun baldintza egokietan betiere.

Txintxorra askatzeko arriskua dagoen bitartean, TP-18 motako bi seinale jarriko dira, TP-28 motako beste bi, eta bide-tartearen arabera dagokion lastertasun muga halaber, argi elementu halogenoak edo Xenon - flash motakoak erabiliz osagarri gisa.



Lanak hasi aurretik, Obrako Zuzendaritzak onartu egin beharko du lan horien Seinaleztapenerako Plana. Plana onartu ondoren, seinaleak bildu egin beharko dira; seinaleak berak ere onartu egin beharko dira. Lanak egin bitartean Seinaleztapen Plana obran egongo da, eta zehatz-mehatz bete beharko da.

1.2.4.- OBRA OSATZEN DUTEN ERAIKUNTZA UNITATEAK

Obrak egiteko prozesuan, ondoko eraikuntza unitate hauek izango dira:

- Obrako seinale finkoak muntatzea eta desmuntatzea.- Dauden seinaleak estaltzea eta desestaltzea.- Barandak kendu eta hormigoizko obrak eraistea.- Hormigoizko karelak eta hesiak egitea.- Arekak eta irtenguneak egitea.- Zabaltze lanetarako kamioian materialak kargatzea.- Hotzeko mikroaglomeratua ematea.- Bide-marrak atzera pintatzea.- Gainazalak garbitzea eta ekortzea.

1.2.5.- MAKINERIA ETA BALIABIDE OSAGARRIAK

Obrak egiteko, ondoren deskribatzen diren baliabide osagarriak eta makineria erabiltzea pentsatu da:- Hondeamakina beldardun txikia.- Pala kargatzailea.- Dumper kamioia.- Garabi-kamioia.- Ureztatze kamioia.- Zabaltzeko makina.- Ekortzeko makina.- Zerrendak pintatzeko makina.- Ekipo elektrogenoa.

- Makineria osagarria: Mailu pneumatikoa. Konpresorea. Egurra mozteko mahaia. Bide-zorua mozteko makina. Irabiagailu elektrikoa. Butanozko sopletea.

- Eskuko makineria: Dardaragailua. Disko-makina. Mailu elektrikoa eta zulatzeko makina.



- Baliabide osagarriak Kableak, kateak eta eslingak.

1.3.- LANEKO ARAUAK ETA PROZEDURAK ARRISKUEN ARABERA

1.3.1.- ARRISKU BEREZIEN IDENTIFIKAZIOA

1.627/97 Errege Dekretuaren II. eranskina betez, ondoren identifikatu egiten dira arrisku bereziak, aplikatu beharreko prebentzio neurriak adieraztearekin batera.

ARRISKU BEREZIAK 1.627/97 ERREGE DEKRETUAREN ARABERA

OBRAN IDENTIFIKATZEA

Garatzen den jardueraren ezaugarri bereziengatik, aplikatzen diren prozedurengatik edo lanpostuaren inguruagatik lurpean geratzeko, hondoratzeko edo garaiera batetik erortzeko arrisku bereziki larriak dituzten lanak.

Garaiera batetik erortzeko arriskua murru eta fabrika-obren goreneko aldean egin behar diren lanetan.

Agente kimiko edo biologikoekiko esposizioak larritasun bereziko arriskua dakarren lanak, edo langileen osasunaren zaintza espezifikoa legez exiji daitekeen lanak.

“Arrisku berezi” kalifikazioa hotzetako mikroaglomeratuetako betun eta emultsiogileen konposizioan sartzen diren produktuen mendean egongo da. Gauza bera esan daiteke bide-marrak egiteko pinturen osagaiei dagokienez ere.

10. ARRISKU BEREZIEN AURREKO PREBENTZIO NEURRIAK


HARTU BEHARREKO NEURRIAK

Garatzen den jardueraren ezaugarri bereziengatik, aplikatzen diren prozedurengatik edo lanpostuaren inguruagatik lurpean geratzeko, hondoratzeko edo garaiera batetik erortzeko arrisku bereziki larriak dituzten lanak.

Murru eta fabrika-obren goreneko aldean egiten diren lanen kasuan, ertzetik 2,00 m baino gutxiagoko tartera lan egiten duten langileek segurtasun-arnesa eraman beharko dute, dispositibo erretraktil batez, aurrez instalatutako eta ainguraketa eta erresistentzia handiko elementuz finkatutako bizitza-linea batean mosketoi bidez ainguraturik.




HARTU BEHARREKO NEURRIAK

Agente kimiko edo biologikoekiko esposizioak larritasun bereziko arriskua dakarren lanak, edo langileen osasunaren zaintza espezifikoa legez exiji daitekeen lanak.

Betun-produktuak zabaltze eta trinkotze lanetan parte hartzen duten langile guztien “osasunaren zaintza” betetzeko exijentzia zorrotz-zorrotza izango da, eta ez da GAI kalifikazioa ez duen batere langilerik onartuko.Fitxa teknikoan adierazitako jarraibideak bete behar dira, eta aplikatu behar diren produktu kimikoen segurtasun orrian adierazten diren babesak erabili.

Hurrengo atalean aipatzen diren lanak egiteari berari lotutako arriskuez gain, baina, eta lan horiek egiten diren lekua dela eta, HARRAPATZE ARRISKUA kontuan hartu beharreko oso faktore garrantzitsutzat hartzen da. Horregatik, ondoren hainbat neurri aipatzen dira, galtzada ertzean lanen bat egiten den guztietan aplikatu beharrekoak guztiak:

- Galtzadan dauden langileen babesa lanetan parte hartzen duten ibilgailuek berek emango dute, langileen aurretik jarrita egongo baitira, martxaren norabidean.

- Lanetan parte hartzen duten ibilgailu guztiek argi birakari edo keinukari anbar bat eduki beharko dute gutxienez, goian edo galtzadari dagokion alboan jarrita, ingurura hurbiltzen diren beste gidariek ikusteko moduan. Argi horrek gutxienez 55 W-ko potentzia edukiko du.

- Ibilgailuak zuriz, horiz, laranjaz edo erraz ikusteko moduko kolorez pintatuta egongo dira.- Langileek erraz ikusteko moduko jantziak eramango dituzte uneoro, zerrenda erretroislatzailez

horniturik gauez lanik eginez gero.- Ikusgarritasun txikiko egoeretan (behe lainoa, elurra, etab.) eten egin behar dira lanak.- Euritarako jantziak ere erraz ikusteko modukoak izango dira, eta zerrenda erretroislatzailez hornituta

egongo dira halaber gaueko lanetarako.

1.3.2.- ARRISKUEN IDENTIFIKAZIOA LANAK EGITEAN

Ondoren laburtzen da deskribatutako lanak egiteko unean sortzen diren arriskuen analisi eta ebaluazioa; horretarako, puntu hauek jarraitzendira:

- Obrako seinaleak jartzea eta kentzea.- Lehendik dauden hormigoizko elementuak eraistea.- Hormigoizko karelak eta hesiak, arekak eta irtenguneak egitea.- Betun-esneak eta hotzeko mikroaglomeratuak aplikatzea.- Bide-marrak aurrez markatzea.- Eskuz pintatzea.- Pintatze mekanikoa.- Gainazalak ekortzea.



1.3.2.1.- OBRAKO SEINALEAK JARTZEA ETA KENTZEA

Lanen deskripzioa.Obrako seinale finkoak jartzeko eta kentzeko beharrezko lanak dira. Horien artean, honakoak sartzen dira:

- Beharrezko obrako seinaleak instalatzea.- Lehendik dagoen eta obrako seinaleekiko koherenteak ez diren seinaleak estaltzea.- Obrako seinaleak kentzea.- Galtzadan lehendik dauden seinaleak desestaltzea.

Arauak eta prebentzio neurriak.Lan prozedura argi eta zehatza prestatzea 8.3-IC Arauan jasotako eta aplikatu beharreko kasuetako bakoitzean behar diren seinaleak jartzeko (1. eranskinean horretarako eredu bat dago); prozedura horrek hainbat alderdi jasoko ditu, honakoak:

Instalatu beharreko seinale kopurua eta mota. Beharrezko gutxieneko ibilgailu eta langile kopuruak. Ibilgailu bakoitzak eraman behar duen argi eta seinale ekipamendua. Ibilgailu bakoitzaren kokapena eta beharrezko mugimenduak. Seinaleak jartzeko hurrenkera eta sekuentzia. Gauza bera, seinaleak kentzeko lanei dagokienez.

Lan prozedura bakoitzean adierazten denaz gain, oro har seinaleztatze eta balizatze materiala errepideko erabiltzaileak berak topatuko duen hurrenkera berean deskargatu eta jarriko da. Seinale guztiak ezin badira bidaia bakar batean zehar banatu, galtzadatik kanpo lagatzen joango dira, trafikoari bizkarra emanez.

Seinale eta baliza guztiek ikusteko moduan geratu behar dute, eta errepideei buruzko 8.3-IC Arauan adierazten den distantziara. Seinaleak erabiltzaileak topatuko dituen hurrenkera berean jarriko dira, hain zuzen ere jartze lana egiten ari den pertsonalak aurretik jarritako seinaleen babesa izan dezan.Gaueko orduetan zehar seinaleak indarrean mantendu edo lanik eginez gero, beharrezko argi-seinaleak instalatuko dira, betiere 8.3-IC Arauak adierazitako ezaugarriekin.

Seinaleak jarri ondoren, obrak direla-eta jarritako seinaleekiko koherenteak ez diren aurretiko seinaleak estaliko dira.

Seinaleak kentzeko, jartzeko unean jarraitutako hurrenkeraren kontrakoari jarraituko zaio, betiere ahal den guztietan zirkulaziorako galarazita dagoen zonatik edo bazterbidetik.

Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero. Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean behe laino edo euri biziaren eraginez.



Seinaleak eta panelak ez dira harriz edo inpakturen bat gertatuz gero proiektatuta atera daitekeen beste inolako elementuz lastatu behar. Elementu horiei eusteko, aldiz, berariaz diseinatutako zutiko edo zapatak edo harea edo legar txiki zakuak erabiliko dira.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea.- Ebakiak seinaleak manipulatzean.- Gehiegizko esfortzuak.

Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Ibilgailuetako seinale optikoak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Larruzko eskularruak edo esku-azpiak ez ebakitzeko babesa dutenak.- Segurtasun botak.

1.3.2.2.- ERAISKETAK

Lanen deskripzioa.Baliabide mekanikoak erabiliz edo eskuz, beharrezko operazio guztiak egitea ondoko lan hauetarako:

- Hormigoizko karelak eta hesiak eraisteko.- Hormigoizko areka, zintarriak, barandak eta inpostak etab. eraisteko.

Eraiste lanak hondeamakina beldardun txiki batez, hauste mailu hidraulikoz hornitutako batez egiten dira, konpresoreak eta eskuzko mailu pneumatikoak ere erabilita.

Arauak eta prebentzio neurriak.Lanak hasi aurretik, promotoreak izendatutako Segurtasun koordinatzaileari emango zaio erabili beharreko makineriaren C€ adostasun ziurtagiriaren kopia bat, edo egokitze dokumentua bestela makineria 1995 baino lehen egina den kasuetan.

Lanen bat egiteko unean makinaren besoak zirkulaziorako libre dagoen erreian sartu behar badu, zirkulazio edo trafikoa erabat moztuko da, lan horrek dirauen bitartean.

Euskotren-en trenbidearen ondoko lanetan ez da inoiz sartu behar tren-zirkulazioko galiboaren eremuan.

Hondeamakina txikiak kabina baldin badauka, itxita egon beharko du mailu hidraulikoa erabiltzen den bitartean.

Zeregin berean ez dira batera egingo lan mekanikoak eta eskuzkoak, makina lanean ari denean.

Makinaren ekintza-erradiotik kanpo egon behar da.



Dauden arriskuak- Makinariak edota ibilgailuek harrapatzea.- Beste makina edo ibilgailu batzuen kontrako kolpeak.- Materialak erortzea.- Partikulak proiektatzea.- Eskuak ebakitzea.- Hautsa.- Zarata.- Bibrazioak.

Babes kolektiboak- Lan eremua balizatzea.- Atzera martxaren seinale optiko eta akustikoak ibilgailuetan.- Zinta edo sare plastikoz balizatzea desnibel garrantzitsuak dauden guneak.

Banakako babesak- Kaskoa.- Hauts-kontrako maskarak.- Proiekzio-kontrako betaurrekoak.- Belarrietarako babesak.- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Larruzko eskularruak.- Bibrazio-kontrako gerrikoak.- Segurtasun botak.

1.3.2.3- HORMIGOIZKO EGITURAK

Lanen deskripzioa.Enkofratuak eta armadurako burdinagak jartzeko eta hormigonatzeko beharrezko eginkizunak egitea, zehazki lan hauetan:

- Murruak goratzeko lanetan.- Tokian bertan segurtasun hesiak egiteko.

Arauak eta prebentzio neurriak.Molde aurrefabrikatuak erabiliz hormigoi armatuzko murruak enkofratzeko, prebentzio neurri hauek jarraituko dira:

- Moldea igotze aparatuan eusteko, enkofratuen fabrikatzaileak prestatutako baraila edo pieza bereziak erabiliko dira.

- Moldeak banaka eramango dira jarri behar diren tokira, edo hainbat molde batera bestela garabi-kamioaren bidez, eta askatu baino lehen baraila bereziz lotu eta behar bezala zurkaiztuko dira.

- Moldeak elkarri lotzeko, grapak edo fabrikatzaileak horretarako berariaz diseinatu dituen eta sistemako osagaien artean dauden piezak erabiliko dira.

- Lehen-lehenik, enkofratuko kanpoaldeko aurpegiko moldea jarriko da; ondoren, armadurak muntatuko dira, beharrezko bereizgailu eta guzti.



- Armadurak jartzen amaitu ondoren, enkofratuaren beste aldea jarriko da. Aurrez jarriko dira plastikozko tututxoak edo bereizgailuak, ezpataz lotuta (hauek altzairu-biribilak dira, haridunak, sistemako osagaien parte direnak); horien eginkizuna moldeen arteko tartea definitzea eta multzo osoari egonkortasuna ematea da.

- Beste alde honetako moldeak manipulatu eta elkarri lotzen zaizkio, dagoeneko instalatuta daudenetan erabilitako piezekin eta era berean.

- Egon behar duten tokian jarri eta gero, aurrez aurre dauden panelak ezpataz zeharkatzen dira, eta tximeleta batzuk jartzen dira (sistemako osagaiak dira horiek ere) tututxoekin topea egin eta moldeak elkarri loturik laga arte estutzeko.

Zapatak, zolatak eta hesiak hormigonatzeko, honako prebentzio arau hauek jarraituko dira:

- Hormigonatu aurretik, eskora, tximeleta eta abarren estutze eta finkapenak berrikusiko dira, beharrezko egonkortasuna eta galgatze bertikala lortzeko.

- Hormigoia isurtzeko lana zirkulaziorako moztutako erreitik egingo da, horretatik zehar joango baita upel-kamioia. Hormigoiari dardaraketa aplikatuko zaio, trinkotzea eta enkofratu barruan modu egoki batez banatzea lortzeko; horretarako, eskuzko dardaragailu elektrikoak edo pneumatikoak erabiliko dira.

- Dardaragailuek isolamendu bikoitza eduki behar dute, eta lurrera konektatuta egon, eta erabiltzeko unean kontuan hartuko dira dagokien atalean adierazten diren segurtasun arau espezifikoak.

Murruetako panel aurrefabrikatuak desenkofratzeko, honako arau hauek jarraituko dira derrigorrean:

- Desenkofratze lanak enkofratze lanen hurrenkeraren alderantzizkoari jarraiki egingo dira.- Lehen moldea kentzeko, elementu hori kendu eta dagokion inguruan metatuko duen igotze aparatuak

manipulaziorako duen pieza berezia erabiliz hartuko da.- Moldeari heldu ondoren, aurreko panelarekin josteko ezpatak askatzen dira, ondoko panelekin eta

eskorekin lotzen duten bestelako baraila eta piezekin batera.- Ondoren, moldea askatu egiten dugu hesirik, eskuzko palankak erabiliz eta igotze aparatuaren tentsio

arin bat baliatuz horretarako.- Kanpo moldea kentzeko, langileak galtzadaren aldean jarriko dira.- Moldea askatu ondoren, metatze gunera eramaten da, garbitu eta hurrengoetan erabiltzeko prestatzeko.

Dauden arriskuak- Maila bereko erorikoak.- Maila desberdinen arteko erorikoak.- Materialak erortzea edo okertzea.- Hormigoia ukitzeagatiko dermatitisa.- Partikula zipriztin eta proiekzioa.- Material edo tresnekin kolpeak hartzea edo zauriak egitea.- Kontaktu elektriko zuzenak edo zeharkakoak.- Gehiegizko esfortzuak.- Zarata.- Hautsa.

Babes kolektiboak- Diferentzial bidez babestutako linea elektrikoak.- Moldeak manipulatzeko unean fabrikatzaileak adierazitako ainguraketak eta piezak erabiltzea.



Banakako babesak- Kaskoa.- Hauts-kontrako maskarak.- Proiekzio-kontrako betaurrekoak.- Belarrietarako babesak.- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Larruzko eskularruak.- Eskularru irazgaitzak.- Bibrazio-kontrako gerrikoak.- Uretarako botak.- Segurtasun botak.

1.3.2.4- MIKROAGLOMERATUAK HOTZETAN APLIKATZEA

Lanen deskripzioa.Agregakina eta betun-aglutinatzailea nahastea, produktua homogenotu ondoren zabaltzeko makina baten bidez galtzadaren gainazalean zabaltzeko.

Lan honetan laguntzeko, nahaste planta bat erabiltzen da, atoi batean instalatua normalean kamioi batean garraiatu ahal izateko; planta horretan kokatzen dira betun-aglomeratzaileak dauzkaten andel berotuak, agregakinerako hainbat kalapatxarekin batera. Dosifikatzaile baten bidez, produktua nahastu eta homogenotu egiten da, eta kanaleta batetik zehar plantaren atzealdean eta galtzada gainean oinarriturik dagoen plantxa baten gainean isurtzen da; ondoren, torloju amaigabe batzuek zabaltzen dute materiala. Multzo osoak arrastan darama plantxa; hau, osterantzean, beso hidrauliko bidez altxa daiteke.

Agregakinak biltzeko gune bat eduki behar da, kalapatxak berak txikiak direlako neurriz; beraz, galtzadako erreietako batean materiala zabaldu ondoren, eta produktua bertatik zirkulatu ahal izateko “ontzen” den bitartean, kamioia bilgune horretara joaten da eta, bertan, orgatxo teleskopiko, pala kargatzaile edo antzeko makineria erabiliz, materialez betetzen ditu atzera kalapatxak, berriro ere nahastu eta zabaltzeko lanari ekitearren.

Lanak amaitu ondoren, kendu egin behar da “narra”, garbitzeko; garbitze lan horretan betun-produktuarentzako disolbatzaileak eta butanozko soplete baten garrak ematen duen beroa erabiliko dira.

Arauak eta prebentzio neurriak. Lan hauek egiteko, moztu egingo da erreiko zirkulazioa; izan ere produktua erreian bertan zabaldu behar da, eta ibilgailu trafikorik gabe egon behar du produktua “ondu” bitartean.Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero.

Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak behe lainoen eraginez ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean.

Fabrikatzaileak aurreikusitako tokietatik joan behar da kalapatxara eta nahaste plantarako beste alderdietara.

C€ marka duen makineria. Segurtasun-kisketaz hornitutako kakoak erabiltzea.

Agregakinak kalapatxetan kargatu bitartean, langileak makineriaren ekintza-erradiotik kanpo egongo dira.



Materialaren biltokiak zein kalapatxak daramatzan atoia ez dira jarri behar altueragatik kontaktu elektrikoa sortzeko arriskua egon daitekeen airetiko linea elektrikoen azpian.

Langileak ez dira zirkulazioa badabilen erreian sartuko; beraz, errei hori mugatzeko konoak jarri beharko dira, 0,50 m-ko espazioa lagaz tratatzen ari den eremuarekiko.

Ekipoaren atzealdean seinaledun bat jarri behar da, seinale-paleta batez horniturik, trafikorako itxitako zonan ibilgailuren bat sartuz gero beste langileak ohartaraztearren.

Erabili behar diren disolbatzaileen fitxa teknikoan adierazten diren manipulazio baldintzak bete behar dira.

Aldian-aldian ikuskatu behar dira butanozko sopletearen mahukak eta balbulak.

Gas-botilak bertikalean mantendu behar dira, eta bero-iturrietatik urrun.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea.- Agregakinetarako kalapatxetatik erortzea.- Gehiegizko esfortzuak.- Manipulatzen ari diren materialak erortzea.- Substantzia korrosiboekiko kontaktua.- Erredurak eta leherketak.- Kontaktu elektrikoa.

Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Seinale finkoak.- Ibilgailuetako seinale optikoak.- Eskalak, plataformak eta nahaste plantarako sarbideak.- Segurtasun-kisketaz hornitutako kakoak.- Itzalgailuak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Eskularruak.- Gerrialdeko faxak.- Segurtasun botak.

1.3.2.5- BIDE-MARRAK AURREZ MARKATZEA

Lanen deskripzioa.Lan honetan, puntu-lerroen bidez adierazi egiten da pintatu behar den luzerako zerrendak joan behar duen tokia.

Lan honetarako, aglomeratuaren ertza hartzen da erreferentziatzat, eta horrekiko lerro paralelo bat markatuz joaten da, aurrez zehaztutako tarte bat mantenduz; ardatza markatzeko unean, prozedura bera jarraitzen da. Markatze lan hori soka luze batez egiten da, eta bertan zuzenak



eta bihurguneak marrazten dira; behin jarri ondoren, puntu batzuk markatzen zaizkio gainean, pintura zuria edo horia erabilita, eta ondoren pintatzeko makina pasatzen da horien gainean.Sinbolo, gezi eta zebra-marren kasuan, pintatu behar den marraren kanpoaldeko ertzak lurrean zinta itsaskorra jarriz markatzen dira, edo txantiloi edo ohol bidez bestela. Ondoren, marraren barnealdea eskuzko pistola batez pintatzen da, edo bestela paleta batez zabaltzen da pintura, azkenean zinta edo txantiloia kenduz.

Arauak eta prebentzio neurriak. Eskuartean dugun kasu honetan, aurrez markatzeko eta pintatzeko lana egiteko moztu egingo da erreiko trafikoa, Obrako Zuzendaritzak baimena eman ostean, betiere, betun-esnea zabaldutako eremuan zirkulatu ahal izateko. Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero.

Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak behe lainoen eraginez ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean.

Erabili behar den pinturaren fitxa teknikoan adierazten diren manipulazio baldintzak bete behar dira.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea.- Substantzia korrosiboekiko kontaktua.

Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Seinale finkoak.- Ibilgailuetako seinale optikoak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Eskularruak, erabili beharreko pintura motaren arabera.- Segurtasuneko oinetakoak.

1.3.2.6- BIDE-MARRAK ESKUZ PINTATZEA

Lanen deskripzioa.Oinezkoen babesguneak eskuz pintatzea, txantiloi bidez pintatzea, sinboloak pintatzea, … bai eskuzko aplikazioak eginez bai pintura pistola bidez lainoztatuz.

Zerrendak pintatzeko lana desberdina izaten da, erabiltzen den makina mota dela eta; izan ere, honetan erabiltzen den makina pintatze mekanikoan erabiltzen dena baino txikiagoa izaten da,



propultsioduna izan ala ez izan. Funtsean, konpresore bat da makina; honek bultza egiten dio pinturari, pintatu beharreko gainazalaren gainean lainoztatzen duen pistolaraino. Lerro akasgabeak ziurtatzeko, txantiloiak jarriko dira, edo pintura-ertzak zinta itsaskorrez markatuko dira bestela.

Arauak eta prebentzio neurriak.Eskuarteko kasu honetan, oinezkoen babesguneak eskuz eta txantiloiz pintatzean moztu egingo da erreiko zirkulazioa. Dena den, hori egitea ezinezkoa bada, obrako seinale finkoak edo mugikorrak jarriko dira, eta jarraitu egingo da 8.3-IC Arauan edo Sustapen Ministerioko Errepide Zuzendaritza Nagusiak “obretako seinale mugikorrei” buruz ematen dituen adibideetan jasotzen den ekipoen kokapena.Obra amaitu bezain pronto kendu egingo dira seinaleak dituzten ibilgailuak, eta obrei buruzko seinale guztiak jasoko dira, betiere jartzeko uneko hurrenkeraren kontrakoari jarraiki.Pintatzeko makina kamioiko atoira edo kaxara igotzeko zein bertatik jaisteko, garabiak edo dibidietak erabiliko dira, makina arrapala egoki eta proiektatuen gainean arrastan eramateko. Berariaz galarazita dago biondak edo arrapala inprobisatuak erabiltzea, eta baita makinaren gainean jartzea ere operazio honetarako.C€ marka duen makineria lagungarria.Erabili beharreko pinturaren fitxa teknikoan adierazten diren manipulaziorako arauak bete behar dira. Pintura manipulatzeko eta lainoztatzeko maskara, betaurreko eta eskularru egokiak erabili behar dira, erabiltzen den produktuaren fitxa teknikoaren araberakoak.

Pintura eskuz ematen denean, eta batez ere paletaz ematen denean, azpimarratu egin behar da langileek hartzen dituzten jarreren eta egiten dituzten keinuen garrantzia. Laneko jarrera txarrak gaizki egindako esfortzu handi bat bezain kaltegarriak izan daitezke.

Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero.

Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak behe lainoaren eraginez ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean.

Pinturak manipulatu bitartean ezin izango da erre, ezta erregaia hartzera joatean ere.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea. - Langileak erortzea, galtzadan zehar seinaleak eta konoak daramatzatela doazenean.- Partikulak begi eta arnasbideetara proiektatzea, pintura lainoztatuz egiten diren lanetan.- Pintatzeko makina kamioian edo garraio-furgoian kargatzeko lanetan harrapatuta

geratzea.- Substantzia osasungaitz edo toxikoen aurreko esposizioa, pintura eta disolbatzaileak

erabiltzean.- Substantzia korrosiboekiko kontaktua.- Leherketak edo suteak, produktu sukoiak erabiltzeagatik.



- Zarata.Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Seinale finkoak edo mugikorrak.- Ibilgailuetako seinale optikoak.- Itzalgailuak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Eskularruak, erabili beharreko pintura motaren arabera.

- Segurtasuneko oinetakoak.- Begietarako babesak.- Tapoiak edo aurikularrak.- Maskarak.

1.3.2.7- BIDE-MARRAK BALIABIDE MEKANIKOZ PINTATZEA

Lanen deskripzioa.Honetan sartzen dira bide-marrak bere kasa mugitzen den makineria lagungarria edo kamioiak erabiliz pintatzeko beharrezko lanak. Bi bide-marra mota daude, luzerako marrak eta eremu bat hartzen dutenak. Luzerakoak, bere aldetik, zerrendak izan daitezke, galtzadaren kanpoaldearen eta bazterbidearen arteko muga egiteko edo erreiak bereizten dituzten ardatzak egiteko; lerro etengabeak edo lerro etenak izan daitezke. Luzerako marra horiek pintatzeko ekipoaren osagaiak honakoak dira: pintatzeko makina autopropultsatu bat -makinista gainean doa- eta horren osagarriak diren konpresorea, eta pintura eta beirazko mikroesferetarako depositu batzuk. Normalean, atzealdean bilgune bat ere izaten du, seinaleztapenean erabiltzen diren konoetarako.Laneko ekipo osoan ibilgailu bat, 2 edo 3 langile, eta makina eta pintura garraiatzeko kamioi bat izaten dira. Makinaren deposituak kargatzeko, dagozkien ontzietatik zuzenean isurtzen dira bertan pintura eta esferak.Pintura berotan emateari dagokionez, erabiltzen den makineria osagarria sofistikatuagoxea da, eta kamioi galdaradun baten laguntza ere behar du, pintura berotzearren hain zuzen. Inude-ibilgailu hori galtzadaren kanpoaldean kokatzen da, eta bertatik pasatuko du pintura beroa galdaretatik marrak pintatzeko makinako deposituetara; lan horretarako, hormigoia isurtzeko kanaleten antzeko arrapala bat erabiltzen da.Elementu multzo oso hau ibilgailu berean ere egon daiteke, eta pintatzeko sistema lehen deskribatutako makina klasikoetakoaren berdina da, aplikazioari berari dagokionez.



11. Arauak eta prebentzio neurriak.Eskuarteko kasu honetan, bide-marrak pintatzean moztu egingo da erreiko zirkulazioa. Dena den, hori egitea ezinezkoa bada, obrako seinale finkoak edo mugikorrak jarriko dira, eta jarraitu egingo da 8.3-IC Arauan edo Sustapen Ministerioko Errepide Zuzendaritza Nagusiak “obretako seinale mugikorrei” buruz ematen dituen adibideetan jasotzen den ekipoen kokapena, hain zuzen ere Segurtasun Azterketa honetako 1.3.2.1. apartatuan deskribatzen den moduan.Pintatzeko makina kamioiko atoira edo kaxara igotzeko zein bertatik jaisteko, garabiak edo dibidietak erabiliko dira, makina arrapala egoki eta proiektatuen gainean arrastan eramateko. Berariaz galarazita dago biondak edo arrapala inprobisatuak erabiltzea, eta baita makinaren gainean jartzea ere operazio honetarako.Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero.

Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak behe lainoaren eraginez ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean.

Erabili beharreko pinturaren fitxa teknikoan adierazten diren manipulaziorako arauak bete behar dira. Pintura manipulatzeko maskara, betaurreko eta eskularru egokiak erabili behar dira, erabiltzen den produktuaren fitxa teknikoaren araberakoak.

Pinturak manipulatu bitartean ezin izango da erre, ezta erregaia hartzera joatean ere.

Ibilgailuaren eta bide-zoruaren arteko kontaktu elementuak jarriko dira, elektrizitate estatikorik meta ez dadin eta txinpartarik sortzea saihestearren; izan ere, txinparta batek leherketa bat eragin dezake aire eta disolbatzaile nahasketarekin bat eginez gero.

C€ marka duen makineria lagungarria.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea. - Langileak erortzea, galtzadan zehar seinaleak eta konoak daramatzatela doazenean.- Pertsonak altuera batetik bestera erortzea:

Kamioira okerreko tokitik igotzean.- Partikulak begi eta arnasbideetara proiektatzea, pintura lainoztatuz egiten diren lanetan.- Pintatzeko makina kamioian edo garraio-furgoian kargatzeko lanetan harrapatuta

geratzea.- Substantzia osasungaitz edo toxikoen aurreko esposizioa, pintura eta disolbatzaileak

erabiltzean.- Kontaktu termikoak, pinturak eta elementu beroak manipulatzeagatik.- Substantzia korrosiboekiko kontaktua.- Leherketak edo suteak, produktu sukoiak erabiltzeagatik.- Zarata eta bibrazioak.



Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Seinale finkoak edo mugikorrak.- Ibilgailuetako seinale optikoak.- Itzalgailuak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Eskularruak, erabili beharreko pintura motaren arabera.

- Segurtasuneko oinetakoak.- Begietarako babesak.- Tapoiak edo aurikularrak.- Maskarak.- Gerrialdeko faxak.

1.3.2.8- GAINAZALAK GARBITZEA ETA EKORTZEA.

Lanen deskripzioa.Betun-esnearekin bota baina bide-zoruari itsatsi ez zaion hartxintxarra kentzeko beharrezko lanak dira.

Garbitze lanak eskuz egin daitezke, edo eskuilak eta erratzak erabilita, material soltea kargatzeko palak ere baliatuta lagungarri. Garbiketa mekanikoa egiteko, ekortze-eskuilaz hornitutako kamioi xurgatzaileak erabiltzen dira.

Arauak eta prebentzio neurriak.Gainazalak eskuz edo ekortzeko kamioi xurgatzaileak erabiliz garbitzen direnean, jarri egin beharko dira obrako seinale finkoak edo mugikorrak, horretarako kontuan hartuz 8.3-IC Arauan eta Sustapen Ministerioko Errepide Zuzendaritza Nagusiak “obretako seinale mugikorrei” buruz ematen dituen ezaugarriak; eta Segurtasun Azterketa honetako 1.3.2.1 apartatuan deskribatzen den moduan jardun beharko da.

Erdibitzaileko arekak eskuz garbitzeko lanak ezkerreko erreiko zirkulazioa etenda egin behar dira beti.

Erraz ikusteko moduko jantziak erabili behar dira derrigorrean, zerrenda erretroislatzailez hornituak gaueko lanik eginez gero.

Eguneko ordutegian zehar, berriz, eten egingo dira lanak ikusgarritasun baldintzak murrizten direnean behe laino edo euri biziaren eraginez.

Dauden arriskuak- Ibilgailuek harrapatzea edo kolpea ematea.- Proiekzioak.- Zarata.- Hautsa.



- Bibrazioak.

Babes kolektiboak- Ibilgailu propioen kokapenak eskaintzen duen babesa.- Ibilgailuetako seinale optikoak.

Banakako babesak- Erraz ikusteko moduko koloreak dituen laneko arropa.- Txaleko islatzailea.- Larruzko eskularruak.- Segurtasun botak.- Begietarako babesak.- Tapoiak edo aurikularrak.- Gerrialdeko faxak.

1.4.- ARRISKUAK ETA PREBENTZIO EKINTZAK MAKINERIARI DAGOKIONEZ

Ondoren aztertu egiten dira obran erabiliko den makineriaren erabilerak eragiten dituen arrisku partikularrak.

1.4.1.- HONDEAMAKINA BELDARDUNA, PALA KARGATZAILE MISTOA, BELDARDUN TXIKIA, KARGATZAILE TXIKIA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.

- Pertsonak harrapatzea.- Makina iraultzea.- Beste makina batzuekin talka.- Harrapatuta geratzea.- Hondeatutako materiala erortzea eta proiektatzea.- Kabinan sartzean edo irtetean pertsonak erortzea.b) Segurtasun arauak.

- Arreta bereziz jardun beharko da lurpeko gas, elektrizitate, telefono edo ur hodietatik hurbil jardutean; zangetako hondeatze lanak eskuz amaituko dira.

- Hondaketa lanetan zehar, makinak altxagarri edo ziriak jarrita izango ditu, fabrikatzaileak aurreikusten duen sistemari jarraiki, makina mugitzea saihesteko eta multzo osoa ibilgetzea ahalbidetzeko. Pneumatikoak presio egokiz puztuta egongo dira.

- Saihestu egingo da makina bat-batean igotzea edo biratzea, edo bat-batean galgatzea. Ekintza hauek gainkarga osagarri bat eragiten dute makinako elementuen gainean, eta multzo osoa ezegonkortu dezakete.

- Galarazita dago kabinan makinistaz beste inor sartzea, lanean ari den bitartean.- Ez kabinatik jaitsi enbrage orokorra engranatuta dagoenean.- Ez alde egin makinatik kargatuta dagoenean, ezta motorra martxan edo koilara igota duela ere.- Zapi koipetsuak eta erre daitezkeen beste material batzuk leku seguruan gorde.- Kabina barruan ez da ordezko gasolina-latarik gorde behar. - Langileak makinaren ekintza-eremutik kanpo egongo dira.



- C€ marka edo makineriaren egokitasun dokumentua duen makineria.- Kargak manipulatu behar izanez gero, garabi-besoa jaisteko kontrol sistema bat edukiko du, igotze-

zilindro batean edo batzuetan muntatuta, eta baita soinu edo ikusizko ohar sistema bat ere, langileari aditzera ematearren kargak maneiatzeko ahalmen nominal aurreikusira iritsi dela; osterantzean, fabrikatzaileak zehaztutako kargak manipulatzeko ahalmen nominalen taula izango du, langilearen postuan ikusgarri uneoro (betiere UNE EN 474-5 arauarekin bat).

- Horiez guztiez gain, fabrikatzailearen instrukzio eskuliburuan jasoak, lanen esleipendun ateratako enpresaren arrisku ebaluazioarekin batera.

c) Babes pertsonalerako ekipoa

- Segurtasun kaskoa kabinatik irtetean, beharrezkoa izanez gero.- Kabina ez badago intsonorizatuta, zarata-kontrako belarriak eta tapoiak, zarata sortzen duten lanak

egin bitartean.- Erabili eta botatzeko hauts-kontrako maskara.- Goma edo P.V.C.zko eskularruak mantentze-lanetarako.- Bibrazio-kontrako gerrikoa.- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.- Segurtasun botak, puntako sendotuz eta ez labaintzeko zolaz hornituak.

1.4.2.- PALA KARGATZAILEA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak

- Pertsonak harrapatzea.

- Makina iraultzea.

- Beste makina batzuekin talka.

- Harrapatuta geratzea.

- Kabinan sartzean edo irtetean pertsonak erortzea.

b) Segurtasun arauak.

- Ez sartu inoiz zirkulazioa dagoen zonetan.

- Saihestu egingo da makina bat-batean igotzea edo biratzea, edo bat-batean galgatzea.

- Galarazita dago kabinan makinistaz beste inor sartzea, lanean ari den bitartean.

- Ez kabinatik jaitsi enbrage orokorra engranatuta dagoenean.

- Ez alde egin makinatik kargatuta dagoenean, ezta motorra martxan edo koilara igota duela ere.

- Zapi koipetsuak eta erre daitezkeen beste material batzuk leku seguruan gorde.

- Kabina barruan ez da ordezko gasolina-latarik gorde behar.

- Langileak makinaren ekintza-eremutik kanpo egongo dira.

- C€ marka duen makineria.


c) Babes pertsonalerako ekipoa

- Bibrazio-kontrako gerrikoa.

- Kabina ez badago intsonorizatuta, zarata-kontrako belarriak eta tapoiak.



- Goma edo P.V.C.zko eskularruak mantentze-lanetarako.

- Segurtasun botak.

1.4.3.- DUMPER KAMIOIA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Arrapaletatik zirkulatzean iraultzea.- Kolpeak.- Talkak edo kolisioak.- Pertsonak harrapatzea eta harrapatuta geratzea maniobretan eta mantentze-lanetan.

b) Segurtasun arauak.- Galgak eta pneumatikoak aldian-aldian aztertzea.- Zirkulazio Kodeko arau guztiak errespetatzea.- Kaxa berehala jaitsiko da, deskarga lana amaitu orduko, eta ibilgailua atzera abiatu baino lehen.- Uneoro errespetatu beharko dira obrako seinaleak.- Obra eremuaren barruko maniobrak ez dira bat-batean egingo; aurrez iragarri beharko dira, obrako

pertsonala erabiliz horretarako lagungarri.- Zirkulazio abiadura bat etorriko da garraiatzen den zamarekin, ikusgarritasunarekin eta inguruko

baldintzekin.- Kamioiaren inguruan ez da inor egongo, ibilgailuak maniobrak egin behar dituen unean.- Obrako sarrera/irteeran, ibilgailu kargatuek lehentasuna izango dute beti. - Kamioiak bisera baldin badu, gidaria kabinan egon ahal izango da karga lanetan zehar. Biserarik ez

badu, kabinatik irten egingo da karga lana hasi aurretik. Isurketa-eremuan kamioi-kaxaren igogailuari eragin aurretik, ibilgailuak erabat geldirik egon beharko du.

- Zeharo galarazita dago kutxan edo kalapatxan inor egotea. Obrako zirkulazio pista ez da aparkalekua, larrialdi kasuetan izan ezik. Atzerako martxa sartu aurretik, zonan inor ez dagoela eta argiak eta alarma-txistua piztuta daudela egiaztatuko da.


c) Babes pertsonalerako ekipoa- Goma edo P.V.C.zko eskularruak mantentze-lanetarako.- Segurtasun botak.

1.4.4.- GARABI-KAMIOIA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Pertsonak harrapatzea.- Harrapatuta geratzea.- Mugitzen ari den materiala erortzea.- Pertsonak kabinatik erortzea.



b) Segurtasun arauak.- Makinista espezializatu batek gidatuko du garabia.- Lanerako eremua garbi edo seinaleztatuta egongo da.- Kamioia trafikoarentzat itxitako zona balizadunean egongo da, edo ibilgailuen zirkulazio zonatik

kanpo bestela.- Lanak hasi aurretik, makinistak egiaztatu egingo du garabiko segurtasun sistema guztiek behar bezala

funtzionatzen dutela.- Maniobra lanetan zehar, maniobra-seinaleak ezagutzen dituen langile batek laguntzaile moduan

jardungo du.- Garabi-besoak ez du inoiz sartu behar zirkulazioa dagoen zonetan.- Operadoreak uneoro zaindu behar du karga, eta anomaliaren bat gertatuz gero abisu seinaleak egin

behar ditu.- Ibilgailua mugitzeko unean, kakoan ez du kargarik eduki behar, eta igotze mekanismoa geldirik egon

behar du.- Mantentze-lanak ere makina geldirik dagoela egin behar dira.- Horiez guztiez gain, fabrikatzailearen instrukzio eskuliburuan jasoak, lanen esleipendun ateratako

enpresaren arrisku ebaluazioarekin batera.

c) Babes pertsonalerako ekipoa- Erraz ikusteko moduko laneko arropa (kamioitik irtetean).- Segurtasuneko oinetakoak.- Larruzko eskularruak (mantentze-lanak).- Gomazko eskularruak (mantentze-lanak).

1.4.5.- BETUN-ESNEAK ZABALTZEKO MAKINA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Pertsonak makinatik erortzea.- Betunaren eta betun-aglutinatzaileen lurrunek eragindakoak.- Zabaltze-plantxa akoplatzeko maniobretan zehar inor harrapatzea.- Manipulatzen ari diren elementuak erortzea.- Elementuak garbitzean erretzea.b) Segurtasun arauak.- Makina martxan dagoenean, ezin izango da gidariaz eta zabaltze-lanaren arduradunaz beste inor egon

makina gainean.- Laguntzako langile guztiak makinatik atzera egongo dira, nahastea galtzadan zabaltzeko lanetan zehar.- Zeharo galarazita dago lan eremuan egotea zabaltze lanetarako taldekoa ez den inongo langilerik.- Zabaltze lanetan zehar berariaz debekatuta egongo da zabaltze-plantxara igotzea.- Makinara igo eta bertatik jaisteko, horretarako propio jarrita dauden maila eta heldulekuak erabiliko

dira.- C€ marka duen makineria.- Horiez guztiez gain, fabrikatzailearen instrukzio eskuliburuan jasoak, lanen esleipendun ateratako




c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.- Segurtasuneko oinetakoak.- Babes termikoa duten eskularruak.- Larruzko eskularruak (mantentze-lanak).- Gomazko eskularruak (mantentze-lanak).

1.4.6.- KAMIOI EKORTZAILEA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Pertsonak harrapatzea.- Harrapatuta geratzea.- Pertsonak kabinatik erortzea.

b) Segurtasun arauak.- Kamioiak beharrezko seinaleak edukiko ditu, mugitzen ari dela lanak egin ahal izateko.- Kasu bakoitzean 8.3-IC Arauaren arabera derrigorrezkoak diren seinale finko edo mugikorrak ere izan

beharko ditu, kokapenaren eta bide motaren arabera.- Horiez guztiez gain, fabrikatzailearen instrukzio eskuliburuan jasoak, lanen esleipendun ateratako


c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.- Segurtasuneko oinetakoak.- Larruzko eskularruak (mantentze-lanak).- Gomazko eskularruak (mantentze-lanak).

1.4.7.- ZERRENDAK PINTATZEKO MAKINA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Harrapatzea.- Harrapatuta geratzea.- Pertsonak erortzea.- Substantzia toxikoak inhalatzea.- Erredurak.

b) Segurtasun arauak.- Beharrezko seinaleak edukiko ditu, mugitzen ari dela lanak egin ahal izateko.- Kasu bakoitzean 8.3-IC Arauaren arabera derrigorrezkoak diren seinale finko edo mugikorrak ere izan

beharko ditu, kokapenaren eta bide motaren arabera.- Organo mugikorrek inor harrapatuta uztea edo inor erretzea saihesteko, edota zarata-mailak jaisteko,

karkasak itxita egongo dira.- Langileei prestakuntza emango zaie, seinaleei eta makinako depositua bete eta husteko unean izan

beharreko arretari dagokionez.



- Behar bezala seinalatuko da. Makinak birakaria eramango du, eta makinara iritsi aurretik seinale finko edo mugikorrak aurkituko ditugu, erabat ikusteko moduan.

- Pintura eta beirazko esferak manipulatzeko, fabrikatzaileek berek “fitxa teknikoetan” adierazten dituzten babesak erabiliko dira.

- Makinaren mantentze-lanak egin beharko dira, fabrikatzaileak adierazitako epeak eta berrikuspenak betez.

- Su-itzalgailu eramangarri bat egongo da makinan.- Gidaria langile baimendua izango da, beharrezko prestakuntzaz hornitua, eta ahal delarik B motako

gida-baimena duena.- C€ marka duen makineria.- Horiez guztiez gain, fabrikatzailearen instrukzio eskuliburuan jasoak, lanen esleipendun ateratako


c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Maskara.- Proiekzio-kontrako betaurrekoak.- Larruzko eskularruak.- Gomazko eskularruak.- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.- Segurtasuneko oinetakoak.

1.4.8.- EKIPO ELEKTROGENOA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Elektrokuzioak.- Harrapatuta geratzea.

b) Segurtasun arauak.- Neutroak lurrerako kablea eduki behar du sorburuan, 20tik gora egiten ez duen erresistentzia

elektrikoz.- Ekipoaren masak lur-konexioa eduki behar du, aurrekoaz independente den hartune elektriko baten

bidez, non eta babes isolamendu edo isolamendu sendoturik ez duen.- Ekipoak banaketa-panel orokor bat elikatuko du; honek ere beharrezko babesak izango ditu, eta bertan

konektatuko da obrako makineria elektrikoa.- Kontrol tresnak erabilera egoera akasgabean mantendu beharko dira, eta mantentze-lanak, konponketak

eta bestelakoak makina geldirik dagoela egin beharko dituzte langile baimenduek.- C€ marka duen makineria.c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Belarrietarako babesak.- Segurtasuneko oinetakoak.- Gomazko eskularruak (mantentze-lanak).- Larruzko eskularruak (mantentze-lanak).- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.

1.4.9.- MAILU PNEUMATIKOA



a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Airea eta partikulak proiektatzea.- Zarata.- Hautsa.- Bibrazioak.

b) Segurtasun arauak.- Mailuak ongi zainduta eta koipeztatuta mantentzea.- Arreta handia jarri mailuz ez apuntatzeko beste pertsonaren bat dagoen lekura. Segurtasun

dispositiborik baldin badu, mailuarekin lan egiten ez den guztietan jarrita eduki.- Ez jarri gorputzaren pisu osoa mailuaren gainean; labaindu eta lurrera eror daiteke lanean ari garen

tokian. - Harrotze tresna mailuan ongi akoplatuta dagoela ziurtatu, zeren eta ongi lotu ezean jaurtigai baten

antzera atera baitaiteke.- Mailua beti beherantz erabili.- Ez da palanka esfortzurik egin behar mailua martxan dagoela.- Mailua intsonorizatu eta indargetu egin beharko da.- Babes betaurrekoak erabili beharko dira.- C€ marka duen makineria.

1.4.10.- MOTOKONPRESOREA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Leherketa eta sutea.- Airea eta partikulak proiektatzea.- Organo mugikorrek inor harrapatuta lagatzea.- Makineria erortzea.- Zarata maila.

b) Segurtasun arauak.- Konpresorearen tapak itxita mantendu behar dira lanean ari ez denean. Hoztu behar dela-eta tapak ireki

behar direla iritziz gero, sare metaliko trinko bat jarri behar da, tapa lana egin eta uneoro organo mugikorrekiko kontaktua eragoz dezan.

- Mantentze, doitze, konpontze eta bestelako lan guztiak motorra geldirik dagoela egin behar dira.- Konpresoreak eremu horizontal batean egon behar du, eta gurpilek ziriak jarrita eduki behar dituzte;

malda batez jarri beharra fortunatuz gero, gurpiletan ziriak jarri eta konpresorea bera kable edo kate batez lotu beharko da elementu finko eta erresistente batean.

- Pertikan modu seguruan jarri behar dira altxagarriak, zurezko tako zabalak erabilita edo, hobeto, oin erregulagarri bat jarrita.


1.4.11.- EGURRA MOZTEKO MAHAIA



a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Elektrokuzioak.- Harrapatuta geratzea.- Kolpeak.- Ebakiak eta anputazioak.- Partikulak eta hautsa proiektatzea.

b) Segurtasun arauak.- Bakar-bakarrik pertsonal baimenduak erabiliko du zerra.- Zerra erabiltzeko unean, langileek ez dute eskumutur, kate edo lepokorik eduki behar.- Makina honen eta sarearen arteko konexioa egitean, ziurtatu egingo da uneoro lurrera konektatuta

egotea, eta mekanismo bat ere izango du, energia-eten batengatik gelditu ondoren martxan jar dadin eragozteko.

- Erregelamenduzko klabe, entxufe, konexio, larako eta bestelakoak erabiliko dira.- Makina nibelatuta egongo da, eta egonkor, igarotzeko ez diren eta ongi aireztatuta dauden zonetan

jarrita.- Ez kendu diskoaren babes karkasa, erabileran zehar hausten diren disko zatiak -edo moztutako

materialarenak- proiektatzea saihesteko.- Aurrez kendu egurrak dituen iltze edo metalezko elementu guztiak.- Bultzagailu egokiak erabili, eskuak mozte puntutik urruntzeko.- Makina deskonektatu, matxura edo konponketa kasuan.- C€ marka.

c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Proiekzio-kontrako betaurrekoak edo pantaila.- Larruzko eskularruak.- Segurtasun botak.

1.4.12.- BIDE-ZORUAK MOZTEKO MAKINA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Harrapatuta geratzea.- Kolpeak eta ebakiak.- Hautsa.- Zarata.

b) Segurtasun arauak.- Diskoko babes karkasa. Gauza jakina da erabiltzen diren widiazko diskoak puskatu egiten direla, eta

harrapatzen duten guztia txikitzen dutela.- Disko akasgabeak.- Babes egokiak organo mugikor guztietan.- Diskoa ura erabiliz hoztuko da; urak, bide batez, hautsa sortzea eragotziko du.- Zarata-kontrako babesak erabiltzea.




c) Banakako babesak- Belarrietarako babesak.- Proiekzio-kontrako betaurrekoak.- Goma edo P.V.C.zko eskularruak.- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.- Segurtasuneko oinetakoak.

1.4.13.- IRABIAGAILU ELEKTRIKOA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Elektrokuzioak.- Kolpeak eta zauriak.- Partikulen dispertsioa.

b) Segurtasun arauak.- Arauzko elikatze-kable, interkonektore eta larakoak erabiltzea.- Makinen isolamendu bikoitzaren egoera ona egiaztatzea.- Egiten den lanerako barauts, zizel eta hagaxka egokiak erabiltzea.- Segurtasun betaurrekoak erabiltzea.- Mandrilaren giltzak eta mandrilak berak egoera onean egon behar dute.- Barautsez lan egitean ez erabiltzea mota bakoitzarentzat egokia den abiaduratik gorakorik.- C€ marka duen makineria.

c) Babes pertsonalerako ekipoa.- Segurtasuneko oinetakoak.- Gomazko eskularruak (mantentze-lanak).- Larruzko eskularruak (mantentze-lanak).- Erraz ikusteko moduko laneko arropa.

1.4.14.- BUTANOZKO SOPLETEA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Leherketak eta suteak.- Substantzia toxikoak inhalatzea.- Erredurak.

b) Segurtasun arauak.- Aldian-aldian ikuskatuko dira balbulak, kanalizazioak, sopleteak eta horien arteko loturak; lotura

horiek bridaz egin beharko dira, gas-ihesik sor ez dadin.- Bonbonak urrundu bero-iturri orotatik, eta eguzkitatik gorde.- Bonbonak bertikalean mantendu, eta beti lanaren mailatik beheragoko batean.



- Mahuken estankotasuna eta juntura eta abarretatik sor daitezkeen gas-ihesak xaboi-urez egiaztatuko dira, sekula ez garrak erabiliz.

- Garraren eta materia koipetsuen arteko kontaktu oro saihestu.- Garra ez zuzendu pertsona, material edo gauzetara, lana egiten ari den materialen salbuespenaz.- Sopletearen garrak kanalizazioan barrena atzera egitea aurreikusi, atzeratze-kontrako balbulak

erabilita.- Su-itzalgailu bat eduki inguruan.- Eragotzi erabiltzeko baimenik ez duten langileek sopleteak har ditzaten.

c) Babes pertsonalerako ekipoa- Beira inaktinikozko betaurrekoak. - Segurtasun botak.- Soldatzaile eskularruak.- Soldatzaile mantala.

1.4.15.- DARDARAGAILUA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Korronte elektrikoaren deribazioa.- Zementuak ukitze eta manipulatzeagatiko dermatosia.- Makineria erortzeagatiko kolpeak.

b) Segurtasun arauak.- Makina sarean konektatzeko, beti-beti lur-konexioa izateko moduan egingo da.- Arauzko elikatze-kable eta larakoak erabiliko dira.- Gomazko eskularru eta botaz erabiliko da.- Ez da hutsean lanean lagako, eta ez da elikatze-kabletik tira eginez mugituko.- Etengailua eta konexio-kutxa egoera onean mantenduko dira, tapa eta guzti.

- Arreta berezia jarriko da hutsuneetatik hurbileko inguruetako lanean, segurtasun gerrikoa erabiliz behar izanez gero.

- C€ marka.

1.4.16.- DISKO-MAKINA EDO ROTAFLEXA

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Elektrokuzioak.- Ebakiak.- Harrapatuta geratzea.- Hautsak eragindako toxikazioa.- Moztutako elementuen dispertsioa.



b) Segurtasun arauak.- Arauzko elikatze-kable, interkonektore eta larakoak erabiltzea.- Makinen isolamendu bikoitzaren egoera ona egiaztatzea.- Makinaren erreboluzioetarako diametro egokiko abrasio diskoak erabiltzea.- Makina inoiz ez erabiltzea babesik zein segurtasun betaurrekorik gabe.- Moztu beharreko material motak hautsa sortzen badu, hauts-kontrako maskara erabili beharko da.- Diskoak makinan finkatzeko, fabrikatzaileak diseinatutako elementuak erabili behar dira.- C€ marka duen makineria.

1.4.17.- MAILU ETA ZULAGAILU ELEKTRIKOAK

a) Istripu motak eta istripu eragile motak.- Elektrokuzioak.- Kolpeak eta zauriak.- Partikulen dispertsioa.

b) Segurtasun arauak.- Arauzko elikatze-kable, interkonektadore eta larakoak erabiltzea.- Makinen isolamendu bikoitzaren egoera ona egiaztatzea.- Egiten den lanerako barauts, zizel eta hagaxka egokiak erabiltzea.- Segurtasun betaurrekoak erabiltzea.- Mandrilaren giltzak eta mandrilak berak egoera onean egon behar dute.- Barautsez lan egitean ez erabiltzea mota bakoitzarentzat egokia den abiaduratik gorakorik.- C€ marka.

1.4.18.- ESLINGAK, KATEAK ETA KABLEAK

Eslingak kargak lotzeko eta jasotzeko balio duten elementu osagarriak dira. Atal luze bat dute, eta honen muturretan normalean BEGIZTA izeneko zulo bat, antzadilaz babestuta, eslinga osatzen duen materiala honda ez dadin. Eslingaren materialaren arabera honakoak bereizten dira:

Ehun-materialez eginak (zuntz sintetikoz eginak eskuarki). Katez eginak. Altzairuzko kablez eginak.

Arauak eta prebentzio neurriak.- Pertsonak igotzeko segurtasun koefizientea honakoa izango da:

MOTA KOEFIZIENTEAEhun-materialez eginak 14

Katez eginak 8Kablez eginak 10



- Eslinga baten lan zama eslingak segurtasun osoz eutsi dezakeena da. Datu honek argi eta garbi markatuta egon beharko du eslingan bertan.

- Kontuan hartu behar da eslingaren erresistentzia murriztu egiten dela bere adarrek elkarrekin eratzen duten angeluaren arabera.

- Kargak altxatzeko unean, adar luzeko eslingak aukeratuko dira, adarrok eratzen duten angelua ez dadin 90ºtik gorakoa izan. Angelua zenbat eta txikiagoa izan hobeto egingo du lan eslingak.

- Saihestu egin behar da neguan kableak estalperik gabe uztea (hotzak hauskor egiten du altzairua). Hotzetan egon den kable bat erabili aurretik, berotu egin behar da.

- Kable berri bati ez zaio, inoiz, berehala jarri behar har dezakeen gehienezko karga. Hainbat aldiz erabili beharko da karga txikiago batez, kablea osatzen duten hari guztiak asenta daitezen eta tentsio uniforme bat izan dezaten.

- Saihestu egin behar da bihurrituak eratzea eta garraiatu behar diren kargetarako kable ahulegiak erabiltzea.

- Behar beste luzeko klabeak aukeratu behar dira, adarrek eratzen duten angelua ez dadin 90ºtik gorakoa izan. Angelu hori minimora murrizten saiatu behar da.

- Eslingak eta estropuak ez dira abandonatuta edo lurrean botata utzi behar, harea eta hartxintxarrak kordoien artean sar daitezen saihestearren. Toki lehor eta ongi aireztatuan gorde beharko dira, babesean eta azido-emanazioetatik aparte. Aldian-aldian eskuilatu eta koipeztatuko dira, eta euskarri egokietatik zintzilikatuko.

- Aldian-aldian ikuskatuko dira.- C€ marka edukiko dute.

Egiaztapenak- Eslinga eta estropuak arretaz eta aldian-aldian aztertuko dira, deformaziorik, ezohiko luzaketarik, hari

etenik, desgasterik, korrosiorik edo beste zerbait dagoen eta horrelako zerbaiten eraginez aldatu beharra dagoen ikusteko; arriskutsuak izan daitezken arazoak dauzkatenak erretiratu egingo dira zerbitzutik.

- Zeharo komenigarria da zalantzak sortzen dituzten eslingak eta estropuak suntsitzea.- Grapen urkilak, beti-beti, kablearen adar hilean jarriko dira, eta graparen oinarri ildaskatua tentsioa

duen adarraren gainean geratuko da.- Ondoren jasotzen dugu gai honi dagokionez DIN-15060 Arauak dioena:- Kableak zerbitzutik kenduko dira zonarik hondatuenean hari etenak daudela egiaztatu eta horren

eraginez ondoko taula honetako baldintzetako edozein betetzen denean:

DIN-655 kableko alanbre kopurua

Alanbre-eten kopurua erretiratzeko unean

Kiribiltze gurutzatua

Lang kiribiltzea



Zenbateko luzera

Zenbateko luzera

6 d 30 d 6 d 30 d

6X19=1146X37=2228X37=296

83040

166080

31012

62024

- Hari-eten kopuru horiek gaindituz gero, kablea erabiltzea arriskutsu bihurtzen da.- Kordoi bat etenez gero, kablea une horretan bertan kendu beharko da. Unean bertan aldatuko da

kablea, halaber, inguru zapalduak, tolesdurak edo beste kalte garrantzitsu batzuk dituenean, edo desgaste nabarmena duenean.

Erabiltzea eta mantentzea- Eslingak erabiltzen direnean jarraitu egin behar dira fabrikatzaileak emandako instrukzioak, zehazki

honakoak:o Eslingak kurba hondoan oinarritzeko moduan krokatuko dira. Kargan kanporantz irekiuneak

dituztela lotuko dira.

o Soldadurak edo besarkadera edo brida bidez lotutako zonak ez dira kakoan edo karga-ertzetan

jarriko, hain zuzen bakar-bakarrik trakzio lana egin dezaten.o Eslinga desberdinetako bi adarren kableak ez dira euste-kakoaren gainean gurutzatu behar.

o Saihestu egingo da garraiatu beharreko kargetako ertz biziak ukitzea eslingek.

o Adarren angelua 90ºtik gorakoa bada, eslinga luzeagoak edo portiko egokiak erabili behar dira.

1.5.- OBRAN BABES KOLEKTIBORAKO EZARRI BEHARREKO BALIABIDEEN DESKRIPZIOA

Obran zehar sor daitezkeen arriskuak deskribatu ondoren, orain horiek ezabatzea aurreikusten da, betiere babes kolektiboak erabiliz horrelakoetarako aukera dagoen kasuetan; babesok hurrenak dira:

- Lurreko lanak. Errepideei buruzko 8.3-IC Arauaren araberako seinaleak. Seinale handiak.

- Babes elektrikoak ekipo elektrogenoan. 30 mA-ko diferentziala. 300 mA-ko diferentziala.



Lurrerako hartunearen segurtasuneko sare orokorra.

- Suteen kontrako babesa. Itzalgailu mugikorra, hauts polibalentekoa, 12 litroko edukierakoa, A, B eta C motako suen kontra

eraginkorra. Eskuz eusteko itzalgailua, A eta B kode eta su elektrikoetarako, 81, 34B itzaltze ahalmenekoa, UNE

23.110 arauaren arabera.

1.6.- OBRAN BABES PERTSONALERAKO ERABILI BEHARREKO JANTZIEN DESKRIPZIOA

Aurreko puntuan deskribatutako babesa instalatuta saihestu ezin izan diren arriskuak desagerrarazteko, babes pertsonalerako jantziak erabiliko dira, ondoren zehazten denari jarraiki:

- Buruaren babesa. Hauts eta proiekzioen kontrako betaurrekoak. Erabili eta botatzeko hauts-kontrako maskara. Maskara irazkiduna. Belarrietarako babesak (kaskoak eta tapoiak).

- Gorputzaren babesa Erraz ikusteko moduko buzoak edo jantziak. Txaleko islatzaileak. Gerrialdeko faxa.

- Goiko gorputz adarren babesa. Goma edo PVCzko eskularruak. Olana eta larruzko eskularruak. Babes termikoa duten eskularruak.

- Beheko gorputz adarren babesa. Segurtasun botak.

1.7.- BEHIN-BEHINEKO INSTALAZIOAK

1.7.1.- HIGIENE ETA ONGIZATE INSTALAZIOAK

Obra mota honen izaera mugikorra eta obra bera egiteko tokiaren ezaugarri bereziak direla eta (errepidean bertan izaten baita), obrako txabolen instalazioa zeharo gauza konplexua izaten da. Hori dela eta, obrarako materialaren biltegia hartzen da lantokitzat, eta bertan prestatu beharko dira ondoren aipatzen diren instalazioak; langile batek edo propio jarritako pertsona batek izango du instalazio horiek garbitzeko eta kontserbatzeko ardura, eta beharrezko dedikazio eskainiko dio eginkizun horri, ordubete alegia astean bitan.

ALDAGELAK



Langileentzako aldagelei dagokienez, barruti bat prestatuko da, instalazio elektriko, eserleku, berogailu eta banakako armairu giltzadunez hornituta; gutxieneko azalera 2,00 m2-koa izango da, langileko.

JANGELA

Lehen adierazi moduan lana egiteko tokia aldatzen dela eta, jangela instalazio orokorretan egongo da; aldagelez aparteko barruti bat prestatu beharko da, mahai, eserleku edo sukaldez edo janaria berotzeko aparaturen batez hornituta.

KOMUNAK

Gauza bera komunei dagokienez; ur hotza eta beroa eduki beharko dute, eta gutxienez 1 dutxa, 2 konketa eta 1 komun.

1.7.2.- SUTE-KONTRAKO BABESERAKO INSTALAZIOAK

Suak itzaltzeko baliabideak 6 kg-ko erabilera anitzeko hautseko eta CO2-ko su-itzalgailu eramangarriak izango dira; ibilgailuetan, esneak zabaltzeko plantan eta marrak pintatzeko makinan egongo dira. Lehen deskribatutako baliabideez gain, kontuan hartu behar dira beste itzaltze baliabide batzuk, hala nola ura, harea eta erabili ohi diren lanabesak (palak, eskuareak, pikatxoiak, etab.). Neurri hauek guztiak langileek sua hasierako fasean itzali ahal izan dezaten pentsatu dira, edo suaren eragina murritz dezaten, suhiltzaileak iritsi bitartean; izan ere, kasu guztietan berehala eman beharko zaie abisua suhiltzaileei.

1.8.- OBRAKO SEGURTASUNAREN ANTOLAKETA

1.8.1.- PREBENTZIO LANAREN ANTOLAKETA

Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legea eta Prebentzio Zerbitzuen Erregelamendua onartzen duen 39/1997 Errege Dekretua indarrean sartu direnez geroztik, eraikuntza arloko enpresariak beharrezko baliabideak antolatuko ditu prebentzio jarduerak garatzera begira; betiere ondoko modalitate hauetako bati jarraiki:

a) Jarduera hori garatzeko langile bat edo batzuk izendatuz.b) Prebentzio zerbitzu propioa eratuz.c) Kanpoko prebentzio zerbitzu batera joz.

Obrak egiteko lanetan parte hartzen duen/duten enpresak/enpresek adieraziko du/dute modalitate aukeratua, obran segurtasun eta osasun arloan izango den arduradunarekin batera. Gainera, kontuan harturik obran egingo diren lanetako batzuek babes kolektiboak jarrita ere ezabatzerik ez dagoen arrisku bereziak dakartzatela langileen segurtasunari eta osasunari dagokienez (agente kimikoen aurreko esposizioa), eta laneko arriskuen prebentzioaren arau esparrua aldatzen duen abenduaren 12ko 54/2003 Legearen laugarren eta zazpigarren artikuluak betetzeko -lege honek aldatu egiten du Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legea-, lanen esleipenduna den kontratistak, lanak hasi aurretik, adierazi egin beharko du zer PREBENTZIO BALIABIDE atxikitzen dizkien lanei; horren haritik, hainbat argibide emango dizkie Segurtasun eta Osasuneko koordinatzaileei, hala nola:



Eginkizun horretarako izendatutako pertsonen izenak. Izendapenaren izaera (langile izendatua, Prebentzio Zerbitzu propiokoa den edo Kanpoko Prebentzio

Zerbitzukoa den, etab.). Segurtasun arloan duen prestakuntza. Eskura izango dituzten giza baliabideak, materialak eta baliabide osagarriak.

54/2003 Legeak adierazten duen moduan, kontratistak izendatzen dituen prebentzio baliabideek lantokian egon beharko dute presentzia hori eragiten duen egoera mantentzen den bitartean, eta laneko segurtasun eta osasun planean sartutako neurriak betetzen direla zaindu beharko dute, neurri horien eraginkortasuna egiaztatzearekin batera.

Osterantzean, 604/2006 Errege Dekretuaren 2. artikuluan adierazitakoa betetzeko, “segurtasun eta osasun planak zehaztuko du prebentzio baliabideen presentzia gauzatzeko modua”.

1.8.2.- LANGILEEN OSASUNAREN ZAINTZA

Bere betebeharrak direla eta, obraren enpresa esleipendunak uneoro ziurtatuko du, obran zehar, bere langileei lehen sorospeneko arreta, prebentzio eta larrialdiko arreta medikoa eta lan-osasuna mantentzeko eta hobetzeko arreta zerbitzuak ematea. Horretarako, arduratu egingo da bere langileen laneko osasunaren egoera aldian-aldian zaintzeaz, indarrean dagoen legediaren arabera eska daitezkeen mediku azterketa edo proben bidez, bai jarduerak abiatu aurretik derrigorrean egin behar direnei bai geroago errepikatu behar direnei dagokienez. Azterketa horiek beharrezko azterketa medikuak hartuko dituzte, betiere egiaztatzearren langilea gai ote den ematen zaizkion eginkizunak aurrera ateratzeko.

Obrako botikin bat egongo da, istripu edo lesio baten kasuan larrialdiko sendaketak egiteko beharrezko baliabide guztiez hornituta. Botikina obrako toki ikusgarri batean egongo da, behar bezala seinalatuta; beraz, eskuarteko kasu honetan, horren kokapen egokiena langileak kasuan kasuko obra-lekura joateko erabiltzen duten ibilgailua izango da. Pertsona gaituenak hartuko du botikinaren ardura; bera arduratuko da botikina mantentzeaz eta produktuak birjartzeaz. Horretarako, astero berrikusi beharko du botikina, eta beharrezkoa jarri, botiken kontsumoaren eta iraungipen-dataren arabera. Botikinak kanpotik babestuta egon beharko du, toki egokitu batean jarrita, eta itxitura hermetikoa izango du urik eta hezetasunik sar ez dakion. Hainbat konpartimendu edo kaxoi edukiko ditu halaber. Konpartimendu horietan banatuko dira botikak, bereiziz betiere, dituzten erabileren arabera; hau da, organo bakoitzerako edo eragin terapeutiko komuneko botikak bereiziz. Botikak, sendaketako materialak eta material kirurgikoak, botikina bera barne, bete behar duten eginkizunerako modu egokian egon beharko dute uneoro, eta materiala erraz eskuratzeko moduan egongo da; arreta bereziz zainduko da botiken iraungipen-data, behar denean ordezkatu ahal izatearren. Botikin barnean idatzita egongo dira lehen sorospenetarako jarraitu beharreko oinarrizko arauak, istripua izandako batekin izan beharreko jarrera, larrialdiko sendaketak, suspertze printzipioak eta zauri, hemorragia, haustura, ziztada, erredura eta abar direnean aritzeko moduak.

1.8.3.- SEGURTASUN ETA OSASUN ARLOKO PRESTAKUNTZA



Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/95 Legearen indarrez, enpresari orok bere langileak prestatu behar ditu, segurtasunari dagokionez. Eraikuntzako langileak, oro har, behin-behinekotasun eta mugikortasun baldintzen pean daudela-eta, eta eraikuntzako prozesuak eskura dauden baliabide eta elementuen arabera aldatzen direla aintzat hartuta, ezinbestekoa da lan edo eginkizun jakin batean parte hartzen duten langileak prestatzea eta horiei behar duten informazioa ematea, hain zuzen jasan ditzaketen arriskuak, instalatuta egon behar duten babes kolektiboko baliabideak eta erabili behar dituzten babes pertsonaleko baliabideak ezagut ditzaten, horiek ez erabiltzeak edo oker erabiltzeak izan ditzakeen ondorioekin batera. Lanak egiteko erabiltzen direnez besteko ibilgailuek eragiten duten harrapatze arriskutik etor daitezkeen ondorio larriak direla eta, lanak hasi aurretik derrigorrezkoa izango da langile guztiei prestakuntza ematea, gutxienez ondoko eduki hauek jorratuz horretan:

- Obrako seinaleak eta balizak jartzea eta kentzea.- Lan eta segurtasuneko ekipoa zaintzeko, mantentzeko eta probatzeko arauak.- Banakako babes ekipoen erabilera.- Segurtasunari eragin diezaioketen eguraldi baldintzen aurreko segurtasun neurriak.- Larrialdi kasuetan jarduteko modua.- Prebentzio baliabideen eginkizunak eta erantzukizunak.

1.8.4.- GORABEHEREN LIBURUA

Eraikuntzako lanetako gutxieneko segurtasun eta osasun xedapenak ezartzen dituen urriaren 24ko 1627/1997 Errege Dekretuan adierazitakoarekin bat, gorabeheren liburua egongo da lantokian; honek orri bikoiztuak izango ditu, eta obran bertan eduki beharko du beti, obra egin bitartean, sustatzaileak izendatzen duen segurtasun eta osasun arloko koordinatzaileak. Gorabeheren libururako sarrera izango dute, obrako Segurtasun eta Osasun Planean jasotako prebentzio jarraibide eta gomendioak ez betetzeari buruzko oharrak egiteko aukerarekin batera, honakook:

Kontratista, azpikontratista eta langile autonomoek. Obran parte hartzen duten enpresetako prebentzio arloko erantzukizuna duten pertsonek edo

organoek. Langileen ordezkariek. Eskumena duten herri administrazioetan segurtasun eta osasun arloan espezializatutako organoetako

teknikariek. Obra Zuzendaritzak.

Gorabeheren liburuan ohar bat egiten denean, obrako bertako Segurtasun eta Osasun koordinatzaileak, 24 orduko epean, kopia bat igorri beharko dio obra egiten den probintziako Lan eta Gizarte Segurantzako Ikuskaritzari; honetaz gain, ohar horren berri emango die bai dagokion kontratistari bai langileen ordezkariei.

1.8.5.- BABES INDIBIDUALERAKO EKIPOEN ENTREGAREN KONTROLA

Babes Indibidualerako Ekipoen gaineko kontrola egitearren, obren esleipenduna den kontratistak dokumentu bat emango dio babes pertsonaleko jantziak jasotzen dituen langile bakoitzari; dokumentu horretan justifikatu egiten da langileak jantziak jaso dituela. Dokumentuan erasota egongo dira jantzi kopurua eta jantzi mota, entrega datarekin batera, eta dokumentuan adierazten diren lanetan derrigorrean erabili beharrekoak direla ere zehaztuko da.

1.8.6.- TELEFONOAK ETA HELBIDEAK



Obrako aldageletan zerrenda bat jarriko da, larrialdietarako zentro, anbulantzia eta suhiltzaileen helbide eta telefonoak zein istripua izandakoei ahalik eta bizkorren tratamendu eraginkorra emateko anbulatorio eta ospitaleenak adierazteko.

1.8.7.- LARRIALDI PLANA

Obretako kontratista esleipendunak obrak hasi aurretik aurkeztu behar duen Segurtasun eta Osasun Planean, erantsi egin beharko da larrialdi plan bat, honetan adieraziz obran larrialdiren bat gertatuz gero jarraitu beharreko portaera eta antolaketa arauak. Orientazio gisa, pertsonal guztiarentzat honakoak proposatzen dira:

- Lanak gelditzea, segurtasun baldintzetan lagaz.- Erabiltzen ari diren ekipoak deskonektatzea.- Ingurutik irtetea, eta arazoa gertatutako eremutik kanpoko leku seguru batera

joatea, inor ez dela gelditu egiaztatuta.- Alarma ematea pertsona arduradunei, obra-buru, obra-arduradun, Prebentzio

Zerbitzu eta Segurtasun eta Osasun koordinatzaileari.

Istripuren bat gertatuz gero:

- Istripua izandakoa denen aurretik dago; berehala emango zaio arreta, lesioek okerrera edo larriagotzera egitea saihestearren.

- Ageriko larritasun baten kasuan, 112ra hots egingo da, ahal bada zauritua mugitzea saihestuz eta bakar-bakarrik lehen arreta bat emanez: hotzetatik babestu, etab.

- Larrialdi ekipoentzako sarrera erraz eta segurua prestatuko da, zauritua artatu ahal izan dezaten.

- Istripu arinen kasuan, hitzartutako istripuetarako mutualitatera joko da.- Istripu larria izanez gero, 112 telefonoari jakinaraziko zaio.

Istripurik edo pertsonak kaltetu gabekorik gertatuz gero, berehala emango zaie aditzera obra-buruari, Prebentzio Zerbitzuari eta gauzatze faseko Segurtasuneko koordinatzaileari, zergatiak ikertu eta beharrezko neurri zuzentzaileak ezartzearren.

1.8.8.- OBRARAKO SARRERAK

Eraikuntza obretako arriskuen Ebaluazio eta Prebentziorako Gida Teknikoan jasotakoarekin bat, lanen enpresa esleipendunak, Segurtasun eta Osasun Planaren bidez, pertsonak zein ibilgailuak obran sartzea kontrolatzeko prozedura aurkeztuko du.



1.9.- GEROKO LANAK

1627/97 Errege Dekretuaren 5.6 artikuluak ezartzen duenez, Segurtasun eta Osasun Azterketetan “jaso egingo dira, halaber, aurreikusten diren geroko lanak bere garaian beharrezko segurtasun eta osasun baldintzetan egin ahal izateko aurreikuspenak eta informazio baliagarriak”.

Adierazia betez, aipatu behar da proiektu honetan aurreikusten diren elementuak kontserbatzeko eta birjartzeko lanak Aldundiak berak ezarrita dituen “KONTSERBAZIO INTEGRALERAKO” agirietan garatzen direla. Era berean, kontserbazio kontratuen enpresa kontratista esleipendunek ebaluatu egin behar dituzte mota honetako lanen arriskuak, eta bere baliabideen arabera ezarri, hurrena, prebentzio neurriak; horrenbestez, Segurtasun eta Osasun Azterketa honetan ez da geroko lanei buruzko inolako aipamenik egiten.


Eraikuntza zibileko ingeniari teknikoa

Lan Arriskuen Prebentzioko goi mailako teknikaria

Sin.: JORGE GOLDARACENA GONZÁLEZ

Kolegiatu zk.: 7.865



12. ERANSKINAK



13. 1. ERANSKINA



SEINALEAK JARTZEKO PROZEDURA EREDUA

OBRAKO SEINALEAK JARTZEKO ETA KENTZEKO PROZEDURA.

ERREPIDE ARRUNTA.(Bi erreiko galtzada bakarra,errei bat norabide bakoitzeko)



1.- XEDEAProzedura honetan zehaztu egiten dira errei biko -errei bat norabide

bakoitzeko- errepide arruntetan egiten diren obretan seinaleak jartzeko, eta ondoren kentzeko, egin beharreko pausoak, betiere kontuan harturik errepideetan egiten diren obrak seinalatzeari buruzko 8.3-IC seinaleztatze arauak ezartzen duenaren arabera seinaleztapen egokia zein den.

2.- INSTALAZIORAKO LANGILEAK, IBILGAILUAK ETA ELEMENTUAK Seinaleak jartzeko gutxieneko ekipoa honakoa izango da:

Bi ibilgailu; horietako bat seinaleak eta balizatzeko materiala eramateko izango da, eta ibilgailu eramailea esango diogu, eta besteak langileak errepidean daudela adierazteko seinaleen orga eramango du, eta aurre-seinaleztapeneko ibilgailua esango diogu.

Lau langileko lantaldea. Seinale joko oso bat, kono eta panelekin batera.

3.- OBRAKO SEINALEAK JARRI AURRETIKLanak hasi aurretik, lan zehatz bakoitzeko arduradunari edo lantalde-

buruari krokis bat emango zaio, beharrezko lanak egiteko jarri behar diren seinaleak eta balizak adierazita bertan; lanetarako kalkulatzen den denbora eta egunez edo gauez egingo diren ere azalduko zaio. Seinaleak eta ibilgailuak prestatuko dira, beharrezko elementu guztiekin, ezer ez dela falta eta behar bezala funtzionatzen dutela egiaztatuta. Jartzen diren seinaleen barreneko ertza galtzadatik 1 m-ra geratuko da -edo gorago-, eta piktograma duen plaka bide-ardatzarekiko perpendikularrean.

4.- KONTUAN HARTZEKO BESTE HAINBAT ALDERDISeinaleztapen lantaldetako kideek erraz ikusteko moduko banakako

babes ekipoak eramango dituzte.

Lantaldeko kideek trafikoari itxitako zonaren barnean egin behar dute lan, aurretik dituzten seinaleek babesten dituztela ziurtatuta.



Jarritako seinaleak obrak iraun bitartean behar bezala mantentzea zaindu beharko da. Zertzeladak aldatu eta horien eraginez seinaleztapenean aldaketaren bat egin behar izanez gero, aurrez arduradunari eman beharko zaio aditzera.

Oso eten luzea denean, galarazpena edo obligazioa adierazten duen seinale oro kendu edo baliogabetu egin beharko da aurreikusitako lastertasunean doan gidari batek ikusi duenetik 1 minutu igaro baino lehen.

Eguraldia oztopo denean (behe lainoa, oso ikusgarritasun murriztua) ezin izango da horrelakorik egin.

Inguru baldintzek zail egiten badute seinaleak ikustea, horiekin batera argi-balizak ere jarriko dira, honela:

Triflasha TP-18 seinaleetan (obrak). Argi-balizak (TL-2) TB-1 paneletan, zirkulaziotik hurbilen

dagoen panelaren goiko izkinan jarrita. Argi-balizak (TL-2) lau konoko.

(Gaueko lanak direnean, baliza hauek jasota egongo dira jada seinaleztapenerako krokisean bertan).

Dagoen trafikoagatik auto-ilararik sortzen bada, ibilgailu bat jarriko da galtzadaren kanpoaldeko bazterbidean, argi birakariak piztuta dituela, eta bide horretatik doazen ibilgailuek behar besteko aurrerapenez ikusteko moduan; ibilgailu honetako gidariak, ibilgailu barrutik, lastertasuna moteltzeko adieraziko die beste ibilgailuei, leihotik TM-1 banderatxo bati eraginez (auto-ilararik aurreikusiz gero, beharrezko seinaleak (TP-31) jasota egongo dira seinaleztapenerako krokisean bertan).



5.- SEINALEZTAPENERAKO PROZEDURA

SEINALEAK JARTZEA

Langileak errepidean daudela seinalatuko duen ibilgailuak (aurre-seinaleztapeneko ibilgailua) seinaleak eta balizatzeko elementuak daramatzan ibilgailuaren (ibilgailu eramailea) atzetik zirkulatuko du. Lehenbiziko seinalea, TP-18 (obrak), jarriko den puntua baino 300 m lehenago, ibilgailuek argi birakariak konektatzen dituzte, eskuineko keinukaria pizten dute, eta eskuineko bazterbidean sartzen dira pixkanaka, ahalik eta espazio txikiena okupatuz erreian, eta ondoren larrialdi-argiak pizten dituzte. Ibilgailu eramailea gelditu egingo da lehen seinalea jartzeko puntuaren parean, eta aurre-seinaleztapeneko ibilgailua lehenetik 100 m-ra geratuko da, atzerago alegia, langileak galtzadan daudelako abisua eman ahal izatearren.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidaria ibilgailutik irten eta seinaleztapen orgako edo mezu aldakorreko paneleko goiko modulua altxatzen du, erakusten dituen seinaleak argi eta garbi ikus ditzaten galtzadako erabiltzaileek, eta orgako triflasha edo paneleko oharrak pizten dira. Gero, gidaria ibilgailuan sartu eta, trafikoari arreta jarriz, TM-1 banderatxo baten laguntzaz erabiltzaileei adierazten die bazterbide ingurutik atera behar dutela.

Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-18 (obrak) seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TR-301 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik.



Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak Ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta TR-305 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-17a seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Egin behar den trafiko-mozketa semaforoz erregulatzen bada, toki honetan TP-3 seinalea jartzen da. Bestela izanez gero, hurrengo seinalea jartzen da. Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-3 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta



gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TR-301 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Obrako seinaleak jartzearekin batera estali egiten dira errepideko zutikako seinale finkoak, obrako seinaleek adierazten dutenarekin kontraesanean daudenak, esaterako lastertasuna mugatzeko edo lastertasun bat gomendatzeko seinaleak, moztu behar den tarte horretan eraman behar denarekin bat ez datozenak, edota aurreratzeko galarazpenaren amaiera adierazten dutenak.

Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta ibilgailutik konoak (TB-6) jaisten dituzte, hirunaka hamabi unitate osatu arte, eta baita TB-1 panel bat ere beharrezko oinarri eta guzti. Bazterbidearen kanpoaldeko ertzean metatzen dituzte. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta ibilgailutik konoak (TB-6) jaisten dituzte, hirunaka hogeita hamar unitate osatu arte, eta baita TB-1 panel bat ere beharrezko oinarri eta guzti. Konoak, panela eta oinarriak metatzen dituzte, guzti-guztia bazterbidearen kanpoaldeko ertzaren kontra jarriz. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.



Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta ibilgailutik konoak (TB-6) jaisten dituzte, hirunaka hogeita hamar unitate osatu arte, eta baita TB-1 panel bat ere beharrezko oinarri eta guzti. Konoak, panela eta oinarriak metatzen dituzte, guzti-guztia bazterbidearen kanpoaldeko ertzaren kontra jarriz. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta TR-500 seinalea eta horretarako oinarria jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko erreian sartzeko aukera ikusten dutenean, ezkerreko keinukaria piztu eta erreian sartzen dira, 100 m eginez bertan argi birakaria piztuta daramatela. Gero argi birakaria itzaltzen dute.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuaren gidaria, eskuineko erreian sartzeko aukera ikusten duenean, ezkerreko keinukaria piztu eta erreian sartzen da, 100 m eginez bertan argi birakaria piztuta daramala. Gero argi birakaria itzaltzen du.

- Ondoren, beste norabideko seinaleak jartzen dira.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailua eta ibilgailu eramailea erreia moztu behar duten galtzadatik doaz, hain zuzen beste norabidean eginez aurrera, hau da, oraindik seinaleak jartzeke dauden norabidean joanez. Lehenbiziko seinalea, TP-18 (obrak), jarriko den puntua baino 300 m lehenago, ibilgailuek argi birakariak konektatzen dituzte, eskuineko keinukaria pizten dute, eta eskuinean geratzen zaien bazterbidean sartzen dira pixkanaka, ahalik eta espazio txikiena okupatuz erreian. Ibilgailu eramailea gelditu egingo da lehen TP-18 seinalea jartzeko puntuaren parean, eta aurre-seinaleztapeneko ibilgailua lehenetik 100 m-ra geratuko da, atzerago alegia, langileak galtzadan daudelako abisua eman ahal izatearren.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidaria ibilgailutik irten eta seinaleztapen orgako edo mezu aldakorreko paneleko goiko modulua altxatzen du, erakusten dituen seinaleak argi eta garbi ikus ditzaten galtzadako erabiltzaileek, eta orgako triflasha edo paneleko oharrak pizten dira. Gero, gidaria ibilgailuan sartu eta, trafikoari arreta jarriz, TM-1



banderatxo baten laguntzaz erabiltzaileei adierazten die bazterbide ingurutik atera behar dutela.

Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-18 (obrak) seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.


Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta TR-305 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.



Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-17b seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.

Egin behar den trafiko-mozketa semaforoz erregulatzen bada, toki honetan TP-3 seinalea jartzen da. Bestela izanez gero, hurrengo seinalea jartzen da. Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta TP-3 seinale biak eta horietarako oinarriak -beharrezkoak badira- jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileetako batek beste seinalea hartzen du, eta oinarria besteak -behar izanez gero-, eta eskuineko bazterbidetik ezkerrera zeharkatzen dute, trafikoa zainduz aurretik, eta gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Bien artean jartzen dute seinalea galtzadaren ezkerreko aldean, eta ezkerreko bazterbidetik eskuinekora igarotzen dira, zeharkatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta eskuineko bazterbidean aurrera doaz, argi birakariak piztuta dituztela.


Ibilgailu eramailetik langile biak jaisten dira, eta TR-500 seinalea eta horretarako oinarria jaisten dituzte ibilgailutik. Bazterbide horretan doan seinalea jartzen dute. Langileak ibilgailu eramailera igotzen dira, eta



eskuineko erreian sartzeko aukera ikusten dutenean, ezkerreko keinukaria piztu eta erreian sartzen dira, 100 m eginez bertan argi birakaria piztuta daramatela. Gero argi birakaria itzaltzen dute.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuaren gidaria, eskuineko erreian sartzeko aukera ikusten duenean, ezkerreko keinukaria piztu eta erreian sartzen da, 100 m eginez bertan argi birakaria piztuta daramala. Gero argi birakaria itzaltzen du.

Obrako seinaleak jartzearekin batera estali egiten dira errepideko zutikako seinale finkoak, obrako seinaleek adierazten dutenarekin kontraesanean daudenak, esaterako lastertasuna mugatzeko edo lastertasun bat gomendatzeko seinaleak, moztu behar den tarte horretan eraman behar denarekin bat ez datozenak, edota aurreratzeko galarazpenaren amaiera adierazten dutenak.

Oso eten luzea denean, galarazpena edo obligazioa adierazten duen seinale oro kendu edo baliogabetu egin beharko da aurreikusitako lastertasunean doan gidari batek ikusi duenetik 1 minutu igaro baino lehen.

- Orain mozketa gauzatzen duten elementuak jartzen dira.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailua eta ibilgailu eramailea erreia moztu behar duten galtzadatik doaz, hain zuzen seinaleak hasieran jarri ziren eta konoak eta panelak pilatuta laga diren norabidean eginez aurrera. Konoak pilatzen hasitako puntua baino 300 m lehenago, ibilgailuek argi birakariak eta larrialdi-argiak konektatzen dituzte, eskuineko keinukaria pizten dute, eta eskuinean geratzen zaien bazterbidean sartzen dira pixkanaka, ahalik eta espazio txikiena okupatuz erreian. Ibilgailu eramailea lehen kono pilara iritsi baino 25 m lehenago geldituko da, eta aurre-seinaleztapeneko ibilgailua norabide horretako azken TR-301 seinalearen parean geratuko dira gutxi gorabehera.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuaren gidaria ibilgailutik irten eta kanpoan jartzen da, ibilgailuaren aurretik distantzia batera eta ibilgailuak berak babesten duela, Tm-2 (gezia) eta TM-3 (STOP) piktogramak dituen eskuzko paleta bat duela. Gidariak lastertasuna moteldu behar dutela adierazten die gidariei.



Ibilgailu eramailetik bi langile jaisten dira, eta oinez hurbiltzen dira lehen kono pila egin den tokiraino; bazterbidearen babesean itxaroten dute, eta ahal bada galtzadatik kanpo.

Ibilgailu eramaileak, leku libre bat dutenean, keinukaria piztu eta erreian sartzen da, argi birakaria piztuta daramala. 100 m igarota deskonektatu egiten du argi birakaria. Ibilgailuak aurrera segitzen du obra eremu osoa igaro arte, eta toki bat bilatzen du, norabidez aldatu eta berriro beste norabidean obrara hurbildu ahal izateko. Norabide horretan azken TR-301 seinalea dagoen puntua baino 300 m lehenago, ibilgailuak argi birakariak eta larrialdi-argiak konektatzen ditu, eta eskuinean geratzen zaion bazterbidean sartzen da pixkanaka, erreian ahalik eta espazio txikiena hartzen duela geratzen den arte. Ibilgailu eramailea azken TR-301 seinalearen parean geratuko da gutxi gorabehera.

Ibilgailu eramaileko gidaria ibilgailutik irten eta kanpoan jartzen da, ibilgailuaren aurretik distantzia batera eta ibilgailuak berak babesten duela, TM-2 (gezia) eta TM-3 (STOP) piktogramak dituen eskuzko paleta bat duela, eta beste langileei jakinarazten die jada bere postuan dagoela.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidariak TM-2 eta TM-3 piktogramak dituen eskuzko paleta hartu, eta egokien irizten dion unean gerarazi egiten ditu mozketa gauzatuko den erreitik doazen ibilgailuak. Une horretatik aurrera, zirkulazioa txandaka igaroko da libre dagoen erreitik zehar.

Bazterbidean zain zeuden ibilgailu eramaileko langileek lehen TB.1 hartzen eta jartzen dute, eta hiru kono, eta mozketa-lerroa itxuratzen hasten dira, konoak bazterbidetik jartzen hasi eta erreia okupatzera igaroz bazterbidetik jartzerik ez dutenean. Kono batetik hurrengora 5 m-ko tartea egongo da. Sei kono jarrita daudenean, TB-1 panela muntatzen da, eta errepidearen ardatzarekiko perpendikularrean jartzen da, mozketako bigarren konoa dagoen bazterbidean.

Hurrengo kono pilara iristen direnean, dagokien tokian jartzen dituzte kono horiek, eta TB-1 panela ipintzen dute mozketa-ziriaren azken konoaren ondoan.



Gero konoak errepidearen ardatzaren paraleloan jarriko dira, obra eremua mugatuz eta obra amaitzen den ingurutik 50 m haratago helduz.

Hau guztia egiteko beharrezko zuhurtziaz jokatuko da, uneoro arreta jarriz errepidetik igarotzen diren ibilgailuei.

Trafikoa semaforo bidez erregulatzen bada mozketan zehar, semaforoak jaitsi egiten dira, hurrena, daramatzan ibilgailutik, eta programatu egiten dira. Hau egin ondoren, eta ongi funtzionatzen dutela egiaztaturik, kokatuko diren tokietara eramaten dira, errepideko erabiltzaileek semaforoen aginduak ez ikusteko moduan biratuta, ziriaren hasieran alde batekoen kasuan eta TR-301 seinaletik 50 m-ra beste norabidekoei dagokienez. Une batez trafikoa eten egingo da norabide bietan, harik eta semaforoetako bat berde jartzen den arte; orduan biratzen dira semaforo biak erabiltzaileek arazorik gabe ikusi ahal izan ditzaten, eta horrela zirkulazioa erregulatuta geratzen da. Langileak eta ibilgailu eramailea eta aurre-seinaleztapeneko ibilgailua erretira daitezke jada.

Jarritako seinaleak obrak iraun bitartean behar bezala mantentzea zaindu beharko da. Zertzeladak aldatu eta horien eraginez seinaleztapenean aldaketaren bat egin behar izanez gero, aurrez arduradunari eman beharko zaio aditzera.

SEINALEAK JASOTZEA

Mozketa eragin duten lanak amaitzen direnean, lanabes eta material guztiak jaso eta erretiratu egiten dira ibilgailuak eta makineria, errei moztuan bakar-bakarrik mozketa jasoko duen ibilgailu eramailea gera dadin.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailua mozketaren muturretako batean jartzen da, moztu ez den erreian jarritako semaforoaren aurrean hain justu, galtzadan ahalik eta baztertuen.

Ibilgailu eramaileak errei moztutik zirkulatzen du konoak jarritako zonaren amaieraraino, eta han gelditu egiten da. Bertatik bi langile jaisten



dira, eta bazterbidetik doazela eta uneoro zainduz igarotzen ari den trafikoa TR-500 seinalera iritsi eta desmuntatu egiten dute. Langileetako batek seinalea hartzen du, eta besteak oinarria, eta ibilgailu eramaileraino eraman eta bertan gordetzen dituzte.

Ondoren, langileek konoak kentzen dituzte, mozketaren amaieratik hasierarantz, hirunaka bilduz eta ibilgailu eramailera igoz. Konoak kendu ahala, atzerantz egiten dute errei moztuan ibilgailu eramailearekin, kontu eta arreta handiz jardunez uneoro. TB-1 panelen parera iristen direnean, horiek desmuntatu eta ibilgailuan sartzen dituzte.

Lan hauek guztiak egin bitartean, zaindu egin behar da errepidetik igarotzen den trafikoa, eta zuhurtziaz jardun.

Konoak eta panelak kentzen amaitzean, bi langile jartzen dira trafikoa erregulatzen, eta semaforoak kentzen dira, ibilgailu eramailean kargatuz bata eta aurre-seinaleztapenerako ibilgailuan bestea. Ibilgailu eramaileak aurrera egiten du erreian, eta leku libre bat duenean bertatik jarraitzen du, argi birakaria piztuta daramala. 100 m igarota deskonektatu egiten du argi birakaria.

Errei biak garbiturik eta obrako ibilgailuak kenduta daudela, norabide bietan igarotzen lagatzen zaie ibilgailuei. Langileak errepide ertzera erretiratzen dira, ahal bada bionda edo hesiaren atzera, babestuago egoteko, eta zain geratzen dira.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuak eta ibilgailu eramaileak aurrera segitzen dute obra eremu osoa igaro arte, eta toki bat bilatzen dute, norabidez aldatu eta berriro obrara hurbildu ahal izateko.

Ibilgailu bakoitza norabide batetik hurbilduko da obrara. Norabide bakoitzean TP-18 seinalea dagoen puntua baino 500 m lehenago, ibilgailuek argi birakariak eta eskuineko keinukaria konektatzen dituzte, eta eskuinean geratzen zaien bazterbidean sartzen dira pixkanaka, erreian ahalik eta espazio txikiena hartzen dutela geratzen diren arte TP-18 seinalea baino 200 m lehenago; horrela, galtzadan langileak daudelako abisua ematen dute.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidaria ibilgailutik irten eta seinaleztapen orgako goiko modulua altxatzen du, erakusten dituen



seinaleak argi eta garbi ikus ditzaten galtzadako erabiltzaileek, eta orgako triflasha edo mezu aldakorreko panela pizten da. Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidaria ibilgailuan sartu eta, TM-1 banderatxo baten laguntzaz, lastertasuna moteltzeko adierazten die ibilgailuei.

Osterantzean, ibilgailu eramaileko gidariak, argi birakariak piztuta dauzkala, bere eserlekutik eta TM-1 banderatxo bat erabilia lastertasuna moteltzeko adierazten die ibilgailuei.

Galtzada bazterrean zain zeuden langileak seinaleak jaisten hasten dira norabide batean, eta gero bestean, eta guztiekin igaro egiten dira mozketa jarrita egon zen aldeko bazterbidera. Bide ertzetik ahalik eta hurbilen ibiliko dira, edo ahal bada biondaren atzetik, trafikoarekiko aurrez aurre.

Obrako seinaleak jaistearekin batera estalia kentzen zaie errepideko zutikako seinale finkoei, hots, obrako seinaleek adierazten zutenarekin kontraesanean zeudelako estali zirenei.

Seinaleak baliogabetzeko gauza bera egingo litzateke ia-ia, baina seinale bakoitza pilatuta utziz kasuan-kasuan dagokion galtzadaren alboan, bazterbidearen ertzean edo honetatik kanpo ahal bada, betiere erreira atera gabe.

Horrela seinale guztiak galtzadaren eskuineko ertzean geratzen dira pilatuta, eta ondoren bildu egiten dira.

Orain langileak eskuineko bazterbidetik ezkerrekora igarotzen dira, gurutzatu behar duten unean ibilgailurik ez datorrela ikusita. Langileak errepide ertzera erretiratzen dira, ahal bada bionda edo hesiaren atzera, babestuago egoteko, eta ibilgailu eramaileko gidariari abisua ematen diote, jaso ditzan. Ibilgailu eramailea, leku libre bat duenean, keinukaria piztu eta erreian sartzen da, argi birakaria piztuta daramala eta abiadura motelean doala, eta bere eskuinalderantz baztertuta doalarik une batez geratu egiten da, langileak ibilgailura igo daitezen. Ibilgailu eramaileak erreian barrena jarraitzen du. 100 m igarota deskonektatu egiten du argi birakaria.

Aurre-seinaleztapeneko ibilgailuak toki berean jarraitzen du, argi birakaria piztuta.



Ibilgailu eramaileak aurrera segitzen du obra eremu osoa igaro arte, eta toki bat bilatzen du, norabidez aldatu eta berriro beste norabidean obrara hurbildu ahal izateko. TP-18 seinalea zegoen puntua baino 300 m lehenago, ibilgailuak argi birakariak eta larrialdi-argiak konektatzen ditu, eta bazterbide eremuan sartzen da aurre-seinaleztapeneko ibilgailua eta beronen gidaria dauden tokia baino lehenago, erreian ahalik eta espazio txikiena hartzen duela geratzen den arte.

Ibilgailu eramailea pilatutako TP-18 seinaleen parean geratzen da gutxi gorabehera, langileak ibilgailutik jaisten dira, arretaz jardunez beti zirkulazioa dela eta, eta seinalea eta oinarriak hartu eta ibilgailura igotzen dituzte. Langileak ibilgailura igo eta ibilgailu eramaileak aurrera egiten du, bazterbidean lagatako hurrengo seinalera iritsi arte; eta prozesua errepikatu egiten da, seinaleak metatuta lagatako lekuak adina aldiz, harik eta guzti-guztiak jaso eta ibilgailuan gordetzen diren arte. Ibilgailu eramailea, leku libre bat dutenean, keinukaria piztu eta erreian sartzen da, argi birakaria piztuta daramala. 100 m igarota deskonektatu egiten du argi birakaria.

Seinale bilketa amaiturik, aurre-seinaleztapeneko ibilgailuko gidaria ibilgailutik jaisten da, arretaz, triflasha deskonektatzen du, orgako goiko modulua tolesten du eta berriro igotzen da ibilgailura. Ahal denean ezkerreko keinukaria jartzen du, eta eskuineko erreian sartzen da, argi birakaria pizturik eramanez eskuineko erreian sartzen denetik 100 m igaro arte.



14. 2. ERANSKINA



DOKUMENTU EREDUAK

BANAKAKO BABES EKIPOAK

................ jaunak jaso egin ditu, .....ren eskutik, ondoren zehazten diren banakako babes ekipoak, eta bera da ekipo horiek behar bezala erabiltzeko eta mantentzeko erantzule bakarra, eta, ekipoa hondatuz gero, berak egin beharko dio ordezkatzeko eskaria horren ardura duen pertsonari.B.B.E.:............................................................................................................................................



..........................

Sin.:

Langilea (NA: )

.................(e)n, 2012ko ..........aren ...(e)an.

DEIAK

ISTRIPUA gertatuz gero

KONTRATA: ___________________

_____________________________________

HELBIDEA: ___________________

______________________________



SOS DEIAK 112



15. BALDINTZA AGIRIA

16. 2.- BALDINTZA AGIRIA

2.1.- APLIKATU BEHARREKO LEGEZKO XEDAPENAK

Derrigorrean bete beharreko xedapenak hainbat lege testutan daude jasota; lege testu horiek honakoak dira:



Espainiar Konstituzioa, 1978ko abenduaren 27koa (78/12/29ko BOE). Langileen Estatutua. Eraikuntzaren IV. Hitzarmen Orokorra eta Gipuzkoako probintziako Eraikuntzaren eta Herri Lanen Hitzarmen

Kolektiboa. Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legea, azaroaren 8koa (95/11/10eko BOE).

Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 50/1998 Legea, abenduaren 30ekoa (98/12/31ko BOE).54/2003 Legea, abenduaren 12koa, laneko arriskuen prebentziorako arau esparrua aldatzekoa.171/2004 Errege Dekretua, urtarrilaren 30ekoa, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 24. artikulua garatzen duena enpresa-jardueren koordinazioari dagokionez.25/2009 Legea, abenduaren 22koa, 31/95 Legea aldatzekoa, 1627/97 Errege Dekretua, 32/06 Legea (2009/12/23ko BOE)

245/1989 Errege Dekretua, otsailaren 27koa, obrako material eta makineria jakin batzuetan onar daitekeen soinu-potentzia zehazteko eta mugatzekoa (89/3/11 BOE).

Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: Ministerio Agindua, 1989ko azaroaren 17koa (89/12/1eko BOE)

Ministerio Agindua, 1991ko uztailaren 18koa (91/7/26ko BOE)71/1992 Errege Dekretua (92/2/6ko BOE)

1407/1992 Errege Dekretua, azaroaren 20koa, banakako babes ekipoak merkaturatzeko eta Batasunaren barnean libre zirkulatzeko baldintzak arautzekoa (92/12/28ko eta 93/2/24ko BOE)Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: Ministerio Agindua, 1995eko maiatzaren 16koa (94/6/1eko BOE)

159/1995 Errege Dekretua, otsailaren 3koa (95/5/8ko eta 23ko BOE) 1435/1992 Errege Dekretua, azaroaren 27koa, estatu kideek makinei buruz dituzten legediak hurbiltzeko

Kontseiluaren 89/392/EEE Zuzentaraua aplikatzeko xedapenei buruzkoa (92/12/21eko BOE).Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 56/1995 Errege Dekretua, 1995eko urtarrilaren 20koa.

1630/1992 Errege Dekretua, abenduaren 29koa, eraikuntzako produktuen zirkulazio libreari buruzkoa (93/2/9ko BOE).

1/1995 Legegintzako Errege Dekretua, martxoaren 24koa, Langileen Estatutuaren Legearen testu bateratua onartzen duena (95/3/29ko BOE).Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 50/1998 Legea, 1998ko abenduaren 30ekoa (98/12/31ko BOE).

1993/1995 Errege Dekretua, abenduaren 7koa, Laneko Istripu eta Gaixotasun Profesionalen arloko mutualitateen lankidetzarako araudia onartzekoa (95/12/12ko BOE).

39/1997 Errege Dekretua, 1997ko urtarrilaren 17koa, prebentzio zerbitzuen araudiari buruzkoa (97/1/31ko BOE).Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 54/2003 Legea, abenduaren 12koa, laneko arriskuen

prebentziorako arau esparrua aldatzekoa.

604/2006 Errege Dekretua, maiatzaren 19koa, 39/1997 Errege Dekretua eta 1627/1997 Errege Dekretua aldatzekoa (06/05/29ko BOE).337/2010 Errege Dekretua, martxoaren 19koa, 39/97 Errege Dekretua, 1109/07 Errege Dekretua, 32/06 Legea eta 1627/97 Errege Dekretua aldatzekoa (2010/03/23ko BOE).

485/1997 Errege Dekretua, apirilaren 14koa, laneko segurtasunerako seinaleztapenerako gutxieneko xedapenei buruzkoa (97/04/23ko BOE).



485/1997 Errege Dekretua, apirilaren 14koa, lantokietako segurtasun eta osasunerako gutxieneko xedapenei buruzkoa (97/04/23ko BOE).

487/1997 Errege Dekretua, apirilaren 14koa, segurtasun eta osasunerako gutxieneko xedapenei buruzkoa, langileei batez ere arrisku dortsal eta lunbarrak eragin diezazkieketen kargak eskuz manipulatzeari dagokionez (97/04/23ko BOE).

1997ko apirilaren 22ko Agindua, Gizarte Segurantzaren Laneko Istripu eta Gaixotasun Profesionalen arloko Mutualitateen funtzionamendu erregimena arautzekoa laneko arriskuen prebentziorako jardueren garapenari dagokionez (97/04/24ko BOE).

665/1997 Errege Dekretua, maiatzaren 12koa, langileak lanean zehar agente minbizi-sortzaileen aurreko esposizioarekin lotutako arriskuen kontra babestekoa (97/05/24ko BOE).

773/1997 Errege Dekretua, maiatzaren 30ekoa, segurtasun eta osasuneko gutxieneko xedapenei buruzkoa langileek banakako babes ekipoak erabiltzeari dagokionez (97/06/12ko BOE).

1997ko ekainaren 27ko Agindua, prebentzio zerbitzuen araudiari buruzko 39/1997 Errege Dekretua garatzekoa (97/07/04ko BOE).

1215/1997 Errege Dekretua, uztailaren 18koa, segurtasun eta osasuneko gutxieneko xedapenak ezartzekoa langileek banakako babes ekipoak erabiltzeari dagokionez (97/08/07ko BOE).Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 2177/2004 Errege Dekretua, azaroaren 12koa (04/11/13ko BOE)

1627/1997 Errege Dekretua, urriaren 24koa, eraikuntzako lanetako segurtasun eta osasun arloko gutxieneko xedapenak ezartzekoa (97/10/25eko BOE).

Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 54/2003 Legea, abenduaren 12koa, laneko arriskuen prebentziorako arau esparrua aldatzekoa.604/2006 Errege Dekretua, maiatzaren 19koa, 39/97 Errege Dekretua eta 1627/97 Errege Dekretua aldatzekoa (06/05/29ko BOE).337/2010 Errege Dekretua, martxoaren 19koa, 39/97 Errege Dekretua, 1109/07 Errege Dekretua, 32/06 Legea eta 1627/97 Errege Dekretua aldatzekoa (2010/03/23ko BOE).25/2009 Legea, abenduaren 22koa, 31/95 Legea aldatzekoa, 1627/97 Errege Dekretua, 32/06 Legea (2009/12/23ko BOE)

614/2001 Errege Dekretua, ekainaren 8koa, langileen osasuna babesteko eta langileen segurtasunerako gutxieneko xedapenei buruzkoa arrisku elektrikoari dagokionez (2001/06/21eko BOE).

842/2002 Errege Dekretua, abuztuaren 2koa, Behe Tentsioko Erregelamendu Elektroteknikoa onartzekoa (02/09/18ko BOE).

54/2003 Legea, abenduaren 12koa, laneko arriskuen prebentziorako arau esparrua aldatzekoa. (2003/12/13ko BOE).

1801/2003 Errege Dekretua, abenduaren 26koa, produktuen segurtasun orokorrari buruzkoa. 171/2004 Errege Dekretua, urtarrilaren 30ekoa, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 24. artikulua

garatzen duena enpresa-jardueren koordinazioari dagokionez (04/01/31ko BOE). 2177/2004 Errege Dekretua, azaroaren 12koa, langileek laneko ekipoak erabiltzeko segurtasun eta osasuneko

gutxieneko xedapenak ezartzekoa, altueran egiten diren aldi baterako lanei dagokienez. 286/2006 Errege Dekretua, martxoaren 10ekoa, langileen osasuna eta segurtasuna babestekoa, zarataren aurreko

esposizioarekin lotutako arriskuei dagokienez (06/03/11ko BOE). 604/2006 Errege Dekretua, maiatzaren 19koa, eraikuntzako lanetako segurtasun eta osasun arloko gutxieneko

xedapenak ezartzekoa. 32/2006 Legea, urriaren 18koa, eraikuntzaren arloko azpikontratazioa arautzen duena.

Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 337/2010 Errege Dekretua, martxoaren 19koa, 39/97 Errege Dekretua, 1109/07 Errege Dekretua, 32/06 Legea eta 1627/97 Errege Dekretua aldatzekoa (2010/03/23ko BOE).



25/2009 Legea, abenduaren 22koa, 31/95 Legea aldatzekoa, 1627/97 Errege Dekretua, 32/06 Legea (2009/12/23ko BOE)

1109/2007 Errege Dekretua, abuztuaren 14koa, eraikuntzaren arloko azpikontratazioa arautzen duen urriaren 18ko 32/2006 Legea garatzekoa.Lege hori aldatzera etorri dira honakoak: 337/2010 Errege Dekretua, martxoaren 19koa, 39/97 Errege

Dekretua, 1109/07 Errege Dekretua, 32/06 Legea eta 1627/97 Errege Dekretua aldatzekoa (2010/03/23ko BOE).

25/2009 Legea, abenduaren 22koa, hainbat lege aldatzekoa horiek zerbitzu jardueretarako eta horietan aritzeko aukera libreari buruzko Legera egokitzearren (8., 15. eta 16. artikuluak) (2009/12/23ko BOE).

337/2010 Errege Dekretua, martxoaren 19koa, honen bidez aldatzen baitira Prebentzio Zerbitzuen Erregelamendua onartzen duen 39/1997 Errege Dekretua, eraikuntzaren arloan azpikontratazioa arautzen duen urriaren 18ko 32/2006 Legea garatzen duen abuztuaren 24ko 1109/2007 Errege Dekretua, eta eraikuntzako lanetako segurtasun eta osasun arloko gutxieneko xedapenak ezartzen dituen urriaren 24ko 1627/1997 Errege Dekretua (2010/03/23ko BOE).

8.3-I.C Araua, herritik kanpoko obra finkoetako seinaleztatze, balizatze, defentsa, garbitze eta amaitzeari buruzkoa (87/08/31ko M.A., 87/09/18ko BOE).

Obretako seinaleztapen mugikorra (Errepide Zuzendaritza Nagusia, Sustapen Ministerioa). Eraikuntza obretako arriskuen ebaluazio eta prebentziorako Gida Teknikoa.

Eta obrak egin bitartean indarrean dauden arau edo erregelamendu guztiak, agian Segurtasun eta Osasun Azterketa hau erredaktatzeko unean indarrean daudenekin bat etorriko ez direnak.

2.2.- ALDERDI INPLIKATUEN BETEKIZUNAK

2.2.1.- PROMOTOREA

1627/97 Errege Dekretuan adierazitakoa betez, promotoreak segurtasun eta osasun arloko koordinatzaile bat izendatuko du obrak irauten duen denborarako, lanak hasi aurretik edo zertzelada hori detektatzen den unean obran enpresa batek baino gehiagok hartzen duenean parte, edo enpresa batek eta langile autonomo batzuek edo hainbat langile autonomok.

Era berean, enpresa eraikitzaileari ordaindu egingo dizkio, Segurtasun eta Osasuneko koordinatzaileak aurrez ziurtagiria emanda betiere, Segurtasun eta Osasun Planeko “Aurrekontua” dokumentuan jasotako partidak. Aurrekontuan jaso gabeko segurtasun elementurik ezarriz gero obrak egin bitartean, elementu horiek enpresa eraikitzaileari ordainduko zaizkio, proiektuko beste edozein partidaren kasuan segitzen den bide berari eta baldintza berei jarraiki.

2.2.2.- OBRA ZUZENDARITZA

Obra Zuzendaritzak obraren partetzat hartuko du Segurtasun eta Osasun Azterketa, eta berari egokituko zaio Segurtasun eta Osasun Planaren gauzatzea kontrolatzea eta ikuskatzea. Plan honetan egiten diren eta sartu behar



diren aldaketak txosten bidez jaso eta onartu egin beharko dira, hala badagokio; eta aldaketak idatziz erasota lagako dira.

Aldian-aldian, hitzartuaren arabera, Segurtasun Aurrekontuko beharrezko ziurtagiriak egingo dira, eta jabeari eta eskumena duten erakundeei jakinaraziko zaio enpresa eraikitzaileak ez dituela bete Segurtasun eta Osasun Planean jasotako segurtasun neurriak, horrelakorik gertatuz gero.

2.2.3.- SEGURTASUN ETA OSASUN KOORDINATZAILEA

Obrak egin bitartean, koordinatu egingo du prebentzio eta segurtasun printzipio orokorren aplikazioa: Erabaki teknikoak eta antolaketa mailakoak hartzean, aldi berean edo segida batean garatuko diren

lanak edo laneko faseak planifikatzeko. Lan edo laneko fase horiek gauzatzeko behar den denboraren zenbatespena egitean. Obrako jarduerak koordinatuko ditu, kontratistek eta, hala egokituz gero, azpikontratistek eta langile

autonomoek modu koherente eta arduratsu batez aplika ditzaten, obra egiten ari diren bitartean, Lan Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 15. artikuluak jasotzen dituen prebentzio lanaren printzipioak, bereziki eraikuntza lanetan gutxieneko segurtasun eta osasun xedapenak ezartzen dituen 1627/1997 Errege Dekretuak, urriaren 24koak, bere 10. artikuluan aipatzen dituen eginkizun edo jardueretan.

Kontratistak prestatutako Segurtasun eta Osasun Plana onartuko du, eta baita egiten zaizkion aldaketak ere hala egokituz gero.

Lan Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 24. artikuluan aurreikusitako enpresa jardueren koordinazioa antolatuko du.

Laneko metodoen aplikazio zuzenerako ekintzak eta kontrol eginkizunak koordinatuko ditu. Beharrezko neurriak hartuko ditu, bakar-bakarrik baimendutako pertsonak sartu ahal izan daitezen

obretan.

2.2.4.- ENPRESA ERAIKITZAILEA

1627/97 Errege Dekretuan ezarritakoaren indarrez, obren esleipendun ateratzen den enpresak Segurtasun eta Osasun Plan bat aurkeztuko du; plan horretan analizatu, aztertu, garatu eta osatuko dira Azterketan jasotako aurreikuspenak, betiere enpresak obra gauzatzera begira jarraitzen duen sistemaren arabera. Enkargua egiten duenak beharrezko neurriak hartuko ditu Segurtasun eta Osasun Plana Gauzatze Proiektuko dokumentutzat gera dadin. Gainera, planaren egileak adierazi egin beharko du segurtasun eta osasunaren arloan duen prestakuntza, hain zuzen ere Laneko Segurtasun eta Osasunerako Euskal Erakundeak (OSALAN) eta Eusko Jaurlaritzaren Lan Sailak eskatzen duten moduan.

Kontratistaren erantzukizuna izango da bere langileek, eta azpikontratatuta egon daitezkeen gremio edo enpresetako langileek zein hornikuntza, garraio, mantentze-lan edo beste edozein enpresatakoek, betetzea legezko xedapen eta arau guztiak, nazioarte, estatu, autonomia, probintzia eta toki mailan dauden, aplikagarriak diren eta obra egin bitartean indarrean dauden edo indarrean sartzen diren guztiak.

Kontratistaren erantzukizuna da Segurtasun eta Osasun Planean finkatutako neurriak behar bezala betetzea, eta erantzukizun solidarioa izango dute kontratistak eta azpikontrata edo antzekoek (hornikuntza, garraio, mantentze-lan eta bestelako arloetakoek), obran gertatzen eta azken hauei egozteko modukoak diren ez-betetzeen



ondorioen gainean. Promotoreak edo Obrako Zuzendaritzak, proiektuaren espiritu orokorretik aldentzeke, agintzen duen guztia derrigorrean gauzatu beharko du kontratistak, proiektuan berariaz jaso gabeko gauza bat denean ere.

Kontratistaren eta, horrelakorik baldin badago, azpikontratista eta antzekoen (hornikuntza, garraio, mantentze-lan eta bestelako arloetakoen) betekizun orokorra da Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legeak, azaroaren 8koak, ezarritakoa betetzea, obrako laneko jarduerak direla-eta obran aplikatu beharreko laneko segurtasun eta osasun arloko bestelako lege guztiekin batera.

Enpresa eraikitzaileak bete egin behar ditu Segurtasun eta Osasun Planean jasotako jarraibideak; Plana bera aurrez onartu beharko du, obra hasi aurretik, promotoreak izendatzen duen segurtasun eta osasun arloko koordinatzaileak. Enpresa eraikitzaileak aurkezten duen Segurtasun eta Osasun Planean jaso gabeko segurtasun elementurik ezarriz gero, koordinatzaileak, edo koordinatzailerik ezean Obrako Zuzendaritzak, aurrez, gauzatze fasean, baimendu egin beharko ditu elementu horiek.

Prebentzio lanaren printzipioak obra egin bitartean aplikatuko dira eta, bereziki, honako eginkizun eta jarduerotan:

a) Obra txukun eta garbi mantentzeko lanetan.b) Lanpostuen eta lan eremuen kokapena aukeratzean, kontuan harturik betiere horietarako sarrera baldintzak,

eta desplazamendu edo zirkulazio bide edo zonak zehaztean.c) Materialak manipulatzean eta baliabide osagarriak erabiltzean.d) Obra egiteko beharrezko instalazio eta dispositiboak mantentzeko unean, zerbitzuan jarri aurretik

kontrolatzean, eta aldian-aldian kontrolatzean, hain zuzen langileen segurtasun eta osasunean eragin dezaketen akatsak zuzentzearren.

e) Materialak biltzeko eta gordetzeko zonak mugatzean eta egokitzean, batez ere materia edo substantzia arriskutsuak badira.

f) Erabiltzen diren material arriskutsuak jasotzean.g) Hondakinak eta zaborrak biltzean eta deuseztatzean edo ateratzean.h) Obraren bilakaeraren arabera, lanetarako edo laneko faseetarako beharko den denbora epe efektiboa

egokitzean.i) Kontratista, azpikontratista eta langile autonomoen arteko elkarlanean.j) Obran edo obra egiten ari den lekutik hurbil garatzen ari den beste edozein lan edo jarduera motarekiko

elkarrekintza eta bateraezintasunetan.

2.2.5.- LANGILEAK

Laneko segurtasun eta osasunari buruzko prestakuntza egokia izango dute; horretarako, azaldu egingo zaizkie kontuan hartu beharreko arriskuak eta horiei dagozkien prebentzio neurriak. Informazioa kasuan kasuko langileek ulertzeko modukoa izango da. Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legeak, azaroaren 8koak, 29. artikuluan dioenarekin bat, langileek prebentzio arloan dituzten betekizunak honakoak dira:

Langile bakoitzaren ardura da, bere ahalmenen arabera, eta kasu bakoitzean hartutako prebentzio neurrien bidez, laneko segurtasuna eta osasuna zaintzea, berea zein bere lanbide-jarduerak, laneko jardunak eta ez-egiteek uki ditzaketen, bere prestakuntzaren eta enpresaburuaren jarraibideen arabera.

Langileen ardura da, euren prestakuntzaren arabera eta enpresaburuaren jarraibideei jarraituz:



o Makinak, aparatuak, lanabesak, substantzia arriskutsuak, garraio ekipamenduak eta,

orokorrean, lan egiteko osterantzeko tresnak modu egokian erabiltzea, horien izaera eta aurreikus daitezkeen arriskuak kontuan hartuta.

o Enpresaburuak emandako babes ekipamenduak modu egokian erabiltzea, enpresaburuaren

jarraibideekin bat etorriz.o Euren jarduerako tresnetan edo jarduera hori gauzatzeko lan-lekuetan dauden segurtasun-

gailuak edo instala daitezkeenak jardunbidetik ez kentzea eta modu egokian erabiltzea.o Hierarkian gainetik dagoen pertsona, eta babes zein prebentzio jarduerak gauzatzeko

izendatutako langilea edo, hala denean, prebentzio zerbitzua berehala informatzea, euren ustez, zentzuzko arrazoiak direla eta, langileen segurtasun eta osasunerako arriskua dakarren edozein egoeraz.

o Langileen laneko segurtasuna eta osasuna babesteko xedearekin, agintaritza eskudunak ezarri

betebeharrak betetzen laguntzea.o Enpresaburuarekin lankidetzan aritzea, horrek berma ditzan lan baldintza seguruak eta

langileen segurtasun zein osasunerako arriskurik ez dakartenak.

Aurreko idatz-zatiek aipatu arriskuak prebenitzeko betebeharren inguruko langileen ez-betetzeak laneko ez-betetzeak izango dira, Langileen Estatutuaren 58.1 artikuluak jaso ondorioetarako.

2.3 OBRAKO HIGIENE ETA OSASUN INSTALAZIOEK ETA BEHIN-BEHINEKO LOKALEK BETE BEHARREKOAK

Instalazio hauetako zoruak, paretak eta sabaiak jarraituak izango dira, lauak eta irazgaitzak, eta tonu argiz luzituta egongo dira, desinfektatzaileak edo antiseptikoak erabiliz behar beste aldiz garbitu ahal izateko material egokiz. Horietako elementu guztiak, hala nola kanilak, hustubideak eta dutxa-buruak funtzionamendu egoera akasgabean egongo dira uneoro, eta armairu eta eserlekuak ere erabiltzeko moduan. Lokal horiek guztiek argia eta berokuntza izango dute, eta garbi mantenduko dira.

Aldagelak eta garbigelakLantoki orok aldagelak eta komunak izango ditu langileek erabiltzeko; behar bezala bereizita egongo dira, sexu bietako langileak dauden kasuetan. Horrelakorik egitea ezinezkoa bada, denek instalazio berberak erabiltzeko baldintzak aurreikusi beharko dira.Horien gutxieneko azalera 2,20 m2-koa izango da erabili behar dituen langile bakoitzeko, eta sabaiaren gutxieneko altuera, berriz, 2,30 m-koa. Aldageletan eserlekuak eta banakako armairuak egongo dira, giltzadunak, arropa eta oinetakoak bertan gorde ahal izateko. Garbigeletan ur korrontea duen konketa bat egongo da, xaboiz hornituta, 10 langileko edo kopuru horren frakzioko, eta neurri egokiko ispilu bat ere egongo da bere lanaldia batera amaitzen duten 25 langileko edo kopuru horren frakzioko. Gainera, banakako xukaderak egongo dira, edo aire berozko lehorgailuak, toaila-euskarri automatikoak edo paperezko xukaderak; azken kasu honetan, erabilitakoak botatzeko ontzi egokiak egongo dira.

Komunak



Lantoki guztietan, ur korrontearen deskarga automatikoz eta komuneko paperez hornitutako komunak egongo dira. Sexuak bereiziz instalatuko dira hamar langile baino gehiago direnean. Emakumeek erabili behar dituzten komunetan ontzi berezi eta itxiak instalatuko dira.Komun-ontzi bat izango da, gutxienez, lanaldi berdina duten 25 gizoneko eta beste bat 15 emakumeko, edo kopuru horien frakzioko. Komunak lantokiekin komunikatuta daudenean, erabat itxita egongo dira, eta kanporako aireztapena izango dute, naturala edo behartua. Kanporako aireztapena duten garbigelekin edo korridoreekin komunikatzen badira, kabinetako sabaia kendu ahal izango da. Ez dute zuzeneko komunikaziorik izango jangela, sukalde, logela eta aldagelekin. Kabinen gutxieneko neurriak 1,00 x 1,20 m-ko azalera eta 2,30 m-ko garaiera izango dira. Ateek erabat eragotziko dute kanpotik ikustea, eta barnealdean itxigailua izango dute, esekitoki batekin batera. Komunak eta pixatokiak instalatu eta desinfekzio, usain-kentze eta emanazio-gabetze baldintza egokietan mantenduko dira.

DutxakUr hotz eta beroko dutxa bat jarriko da lanaldi berean ari diren 10 langileko edo kopuru horren frakzioko. Dutxak isolatuta egongo dira, banakako konpartimentutan itxita, eta ateak barnealdetik itxi ahal izango dira. Ahal delarik aldageletan eta garbigeletan egongo dira, edo horietatik hurbileko lokaletan, eta behar bezala bereiziko dira sexuak. Dutxak aldagela eta garbigelekin komunikatuta ez badaude, arropak esekitzekoak jarriko dira, langileek erabil ditzaten dutxatzen diren bitartean.

JangelaGaur egun joerak erakusten du langileak obratik kanpora joaten direla, inguruko establezimenduetan jatera. Dena den, langileren batek obran jaten badu, jangelak ezaugarri hauek izan beharko ditu:

o Laneko tokietatik hurbil egon behar dute, beste lokal batzuetatik eta gune osasungaitz edo

nekagarrietatik bereizirik.o Zoruak, paretak eta sabaiak lauak eta erraz garbitzeko modukoak izango dira, argiztapen,

aireztapen eta tenperatura egokia edukiko dute, eta sabaiaren gutxieneko altuera 2,60 m-koa izango da.

o Mahaiak eta eserlekuak egongo dira, eta edalontziak, platerak eta mahai-tresnak langile

bakoitzarentzat.o Edateko ura edukiko dute, tresnak eta ontziak garbitzeko.

o Harraska horietatik aparte, lokal horietatik hurbil garbigelak egongo dira.

o Ondoan sukalderik ez dagoenean, su txikiak edo beste sistema batzuk instalatuko dira langileek

bere janaria berotu ahal izan dezaten.

NEURTZEA ETA ORDAINTZEA

Osasun zerbitzuak eta zerbitzu komunak, dituzten azpiegitura eta ekipamenduekin batera, obrako zeharkako kostuen barnean sartzen dira, Herri Administrazioekiko Kontratuei buruzko Legearen Erregelamendu Orokorreko 130. artikuluak dioenaren ildotik.

2.4.- BABES BALIABIDEEN EZAUGARRIAK

2.4.1.- ALDERDI OROKORRAK

Lanean hasi aurretik, ezinbestekoa izango da Segurtasun eta Osasun Azterketa honetan jasotzen diren babes kolektiboak eta banakakoak zein segurtasun neurriak aurrez ezarrita eta probatuta egotea.



Gauzak horrela: Pertsonal prestatuak jarrita eta egiaztatuta edukiko ditu beharrezko babes kolektiboak. Ukitzen diren zona guztiak seinaleztatuta eta mugatuta egongo dira. Langileek beharrezko banakako babes ekipoak edukiko dituzte jada, lanerako arropa egokiarekin

batera. Lan-lekuak garbi egongo dira, hots, substantzia eta elementu ziztakari, irten, urratzaile, irristakorrik

edo langileentzat arriskutsua izan daitekeen bestelakorik gabe. Hartuta eta prestatuta egongo dira behar diren mota guztietako segurtasun neurriak.

Babes kolektiboak eta banakakoak eta beharrezko prebentzio neurriak prest daudenean, aldian-aldian probatu beharko dira, eta egoki mantendu eta kontserbatu beharko dira obran egon behar duten denbora osoan zehar. Segurtasun eta osasun arloko koordinatzaileak edo Obrako Zuzendaritzak zehaztuko dituzte behin-behineko egiturak, baliabide osagarriak eta lanak behar bezala egiteko behar diren beste elementu guztiak; ezin izango da inolako obra-unitatetan lanean hasi, baldintza hau bete ezean.

2.4.2.- LANEKO EKIPOAK

Laneko ekipoek egin behar den lanerako egokiak izan beharko dute, eta horretarako egokituta egon beharko dute, hain zuzen erabiltzen diren bitartean langileen babesa bermatzeko moduan edo dauden arriskuak minimora jaisteko. Aurrez egiaztatu behar dira, eta aldian-aldian kontrolatu eta behar dituzten mantentze-lanak egin, lanerako erabiltzen diren denbora guztian zehar segurtasun baldintzetan egon daitezen.

Makineriak, ekipoek eta lantresnek beharrezko babesak eduki beharko dituzte, eta hornitzaileek gomendatzen dituzten egoera, modu eta helburuetarako instalatu eta erabili beharko dira, hain zuzen horiek erabiltzean langileek arriskurik ez izatea ziurtatzearren. Makineria osagarri guztiak C€ marka eduki beharko du.

Langileei eman egin beharko zaizkie beharrezko informazio eta jarraibideak, laneko ekipoen erabilera-murrizpen, kontserbazio eta mantentzearen inguruan, ekipo horiek erabiltzeak langileei arriskurik eragin ez diezaien.

2.4.3- SEINALEZTAPEN ARAUAK

Ezin izango da errepideko inolako lanik abiatu, zirkulaziorako zabalik dagoelarik kontratistak jarri ez baditu aurreikusitako arrisku eta muga seinale informatiboak 8.3-IC arauak erregulatzen dituen mota, kopuru eta modalitateei jarraiki.

Obra hasieran, kontratistak seinaleztapen plan bat aurkeztuko du; honek Obrako Zuzendaritzaren onespena beharko du.

Inoiz ez da zirkulazioko erreirik inbadituko, ezta iraupen txikiko lanetarako ere, aurrez seinale egokiak jartzen ez badira.

Obrak egin bitartean, kontratistak zaindu egingo du seinale, hesi eta konoak behar bezala mantentzen direla, uneoro itxura akasgabean egon daitezen eta behin-behineko zerbaiten itxura eman ez dezaten. Seinale, hesi edo kono hondatu edo zikin oro konpondu, garbitu edo ordezkatu egin beharko da.



2.4.4.- BABES KOLEKTIBOAK

Babes mota honetan aukerak asko dira. Izan ere, jorra daitezkeen bideak askotarikoak dira, eta denak baliozkoak gainera baldin eta betetzen badituzte lehen aipatutako segurtasun arloko ordenantza eta erregelamenduek babes horien eginkizunei dagokienez ezartzen dituzten araudiak. Hala, obrak egitean honakoak aplikatuko ditugu:

Etengailu diferentzialak eta lurrerako harguneak:

Etengailu diferentzialen sentsibilitatea 30 mA-koa izango da argiteriarako, eta 300 mA-koa indarrerako. Lurrerako hartuneen erresistentzia ez da, etengailu diferentzialaren sentsibilitatearen arabera, gehienez 24 V-ko tentsioa bermatzen duenetik gorakoa izango.Aldian-aldian neurtuko da horien erresistentzia, gutxienez urteko garairik lehorrenean.

Banaketa-panel elektrikoak, lurrerako kableak eta eroaleak:

Obran instalatzen diren banaketa-panel elektrikoek bete beharko dituzten gutxieneko baldintzak honakoak izango dira:

Instalazioaren sorburuan polo orotako etengailu orokor bat jarriko da, banaketa-panel elektrikoaren kanpoaldetik, tapa zabaldu beharrik gabe alegia, eragiteko modukoa, obra osorako korronte elektrikoa eten ahal izateko.

Zirkuitu adina etengailu magnetotermiko egongo da. Elementuak material isolatzailezko muntatze plaka baten gainean antolatu behar dira. Multzo hori, obrako baldintzak direla eta, armairu batean jarriko da; armairuaren ezaugarriak

honakoak izango dira:- Ur eta hautsaren aurreko estankotasun mailak eta inpaktuen kontrako erresistentzia mekanikoak

I.P. 5-4-3 mailako babes indizeak emango dituzte gutxienez.- Metalezko karkasak lurrerako kablea edukiko du.- Sarraila edukiko du, eta laneko arduradunaren edo izendatzen duten espezialistaren eginkizuna

izango da hori zaintzea; atea beti itxita egongo da.- Instalazioaren alderdi aktiboak isolatzaile egokiz estaliko dira.- Korronterako hartuneak, ahal delarik, armairuaren alboetan jarriko dira, hain zuzen armairua

bera itxita mantendu ahal izateko.- Entxufe-baseek beharrezko lurrerako hartuneak edukiko dituzte, hala behar duten makinak

konektatu ahal izan daitezen.- Banaketa-panel elektrikorako sarrerak garbi eta oztoporik gabe mantendu beharko dira uneoro,

larrialdiren bat gertatuz gero maniobrak egin ahal izan daitezen.

Obran argindarrez erabiltzen den makina orok, 24 V-tik gorako tentsioekin egiten badu lan eta isolamendu bikoitzik ez badu, erresistentzia egokiko lurrerako kablea eduki beharko du; egokitasunaren neurria etengailu diferentzialak emango digu, ondoko erlazioaren arabera:

- 30 mA-ko diferentziala, 800eko lurrerako erresistentzia.- 300 mA-ko diferentziala, 80ko lurrerako erresistentzia.

Instalazio elektrikoa duten obrako metalezko txabolak lurrera konektatuta egongo dira. Lurrerako kablerako eroaleak makinatik elektrodora joango dira zuzenean, inolako fusible edo

etete dispositiborik gabe. Makinetara argindarra eramateko elikatze-kableetan, laneko segurtasunaren ikuspegitik, kontuan

hartu eta bete egin beharko dira, derrigorrean, gutxienez ondoko alderdiok:



- Ez dira lurrean jarriko ibilgailuak igarotzeko eta kargak metatzeko zonetan; zona horietatik igarotzea saihesteko modurik ez badago, goian jarriko dira, inguru horretatik igarotzen diren ibilgailuen irismenetik kanpo edo lurpean eta hodi erresistente batek babestuta, eta seinalez behar bezala adierazita beti.

- Putzuak dauden inguruetan, lurretik gora jarri beharko dira.- Kable muturrek beharrezko konexio-larakoak edukiko dituzte; eta galarazita dago hari soilak

entxufe-baseetan zuzenean konektatzea.- Junturarik egin behar izanez gero, pertsona espezializatu batek egin beharko ditu, eta

estankotasun baldintzak eroalearenak berak izango dira, gutxienez.- Isolatzaileen izaera eta lodiera erlazio zuzenean daude eroan beharreko energiaren tentsioaren

balioarekin eta ingurunearekin.- Obra bateko eguraldi baldintza desfaboragarriak eta, batez ere, eguzkiaren eragina direla eta,

PVCzko isolamendua duten kableak bizkor hondatzen dira: pitzadurak izaten dituzte, eta ahuldu egiten da esfortzu mekanikoetarako duten erresistentzia. Horregatik, neoprenoz isolatuak jartzea komeni da.

- Klabe hondatu bat ez da esparatrapuz, zinta isolatzailez edo plastikoz forratu behar, baizik eta autobulkanizazio-eragilez, honek askoz isolatze ahalmen handiagoa baitu.

Zirkulazio seinaleak:

Bete egingo dute Errepide eta Zubietako Obretarako Agindu Tekniko Orokorren Agiriko 701. artikuluan aurreikusitakoa (PG-3/75, 1976-VII-7ko BOE), eta obrak seinaleztatzeko 8.3 IC Arauak adierazten duenari egokituko zaizkio (1987-VIII-31ko Agindua, 1976-VII-7ko BOE). Seinaleak HANDIAK izango dira, eta II. erretroislapen mailakoak.

Argi seinaleak:

Elementu guztiek, hala nola ibilgailuen gaineko argi birakariek, baliza keinukariek, hainbat elementuz osatutako sortek, distira-argiek edo argi-panelek, 900 kandelako gutxieneko intentsitatea eman beharko dute gaueko ordutegian, eta 1,5 joule egunez erabiltzen direnean.

Instalatzea, aldatzea eta kentzea

Babes kolektiboak instalatzeko, aldatzeko eta kentzeko lanak horrelakoetan trebatutako langileek egingo dituzte, kasuan-kasuan behar diren babes pertsonalerako jantziez egoki babestuta betiere.

Itzalgailuak

Itzaltzeko agentea eta itzalgailuaren neurria egokiak izango dira gerta daitekeen sute motarako, eta berrikusi egingo dira, sute kontrako babes instalazioetarako Erregelamenduari buruzko 1942/1993 Errege Dekretuak ezartzen duenaren arabera.

Ikuskatze eta mantentze-lanak

Babes kolektiboko elementuak aldian-aldian ikuskatuko dira, eta lantalde bat atxikiko da, aldi batez, horrelakoak konpontzeko eta birjartzeko lanetarako.



2.5.- BANAKAKO BABES EKIPOAK (BBE)

Agiri honetako apartatu hau banakako babes ekipoei (BBE aurrerantzean) aplikatuko zaie, obrako erabiltzaileen osasuna babestu eta segurtasuna zaintzeko bete behar dituzten oinarrizko osasun eta segurtasun eskakizunak finkatzearren. Erabiltzaileen osasuna eta segurtasuna bermatzen duten BBEak jarri ahal izango dira obran eta zerbitzuan, ez besterik, beste pertsona edo ondasunen osasuna eta segurtasuna arriskuan jartzeke betiere, mantentze-lan egokiak eginez eta dagokien xedearekin bat erabiliz.

Baldintza Agiri honetako ondorioetarako, aipatutako funtsezko eskakizun horien araberakotzat hartuko dira “C€” marka duten BBEak, indarrean dauden xedapenetan ezarritako kategorien arabera.

Babes pertsonaleko jantzi edo babes kolektiboko elementu guztiek epe erabilgarri bat izango dute finkatuta; epe hori amaitzen denean bota egingo dira. Laneko zertzeladak direla eta jantzi edo ekipo jakin baten hondatze bizkorragoa gertatzen denean, ordezkatu egingo da, obrarako aurreikusitako iraupena edo entrega data dena dela.

Mugarainoko erabilera izan duen babes jantzi edo ekipo oro, hau da, bere eginkizunaren goreneko mailara iritsi den oro (esate baterako istripu bat gertatu delako) une horretan bertan botako da. Erabilera dela eta fabrikatzaileak onartzen dituen lasaierak edo tolerantziak baino handiagoak dituzten jantziak berehala ordezkatuko dira. Babeseko jantzi edo ekipo bat erabiltzeak ezin du berez arriskurik sortu behar.

Jardueraren ezaugarri bereziak direla eta, lan gehienak zirkulaziorako zabalik dauden bideetan egitean ezinbestekoa da IKUSGARRITASUN HANDIKO jantziak erabiltzea; horiek, gainera, material ERRETROISLATZAILEZko zerrendak eduki beharko dituzte, langilea argi eta garbi agerian egon dadin bidea erabiltzen duen gidariarentzat.

Babes mota hau uneoro eraman beharko dute soinean langileek, autopistako galtzadan edo honetatik hurbil lanen bat, edozein, egiten ari direlarik. Mota honetako jantziek, baita eguralditik babestekoek ere (uretarako jantziak eta beroki gisakoak) bete egin beharko dituzte UNE-EN-340 eta UNE-EN-471 (3. klasea) europar arauak.


Obra honetan ez da erabiliko banakako babes ekipo berezirik obraren ezaugarriak direla-eta beharrik ez badago, eta ohikoa ez bada.

Obrako unitateak behar bezala egiteko gutxieneko exijigarritzat hartzen diren ekipo guztiak obrako zeharkako kostuen barnean daude, Gomendioetako 2. apartatuaren eta 1627/1997 Errege Dekretuaren 5. artikuluaren arabera.

2.6.- SUTEAK: PREBENTZIOA ETA ITZALTZEA

2.6.1.- XEDAPEN OROKORRAK



Agiri honetan ezartzen diren agindu guztiez gain, bete egingo dira gai honi dagokionez indarrean dauden arau eta xedapenak. Sute arrisku espezifikoa dagoen lanetan, esandakoez gain bete egingo dira erregelamendu eta arau tekniko edo bereziek ezartzen dituzten aginduak, kasuan kasuko udal ordenantzek ezartzen dituztenekin batera.

Sute kontrako borrokarako behar adina dispositibo egoki aurreikusi beharko dira obran, betiere kontuan harturik obraren beraren ezaugarriak, lokalen neurri eta erabilerak barruan dituzten ekipoekin batera, dauden substantzia materialen ezaugarri fisikoak eta kimikoak, eta laneko toki eta lokaletan egon daitekeen gehienezko pertsona kopurua.

2.6.2.- PREBENTZIO ETA ITZALTZE NEURRIAK

Aurreko xedapenez gain, bete egingo dira ondoren aipatzen diren guztiak, horien erabilera konbinatuz, hala badagokio, sute kontrako zerbitzu publikoek eskain dezaketen babes orokor hurbilenarekin.

Uraren erabilera:

Tentsioa duten instalazio elektrikoei eragiten dieten suteetan, galarazi egingo da apar kimikoa, soluzio azidoa edo ura duten itzalgailuak erabiltzea.

Su-itzalgailu eramangarriak:

Apar fisiko edo kimikoa, bi horien nahasketa edo hauts lehorrak dituzten su-itzalgailu eramangarriak jarriko dira, itzali beharreko sua eragin dezakeen arrazoiaren arabera komeni dena alegia, lan inguruetara doazen ibilgailuetan.Su-itzalgailuak aldian-aldian ikuskatu eta, fabrikatzaileek dioten moduan, erabili orduko kargatu egingo dira. Enpresa baimenduak arduratuko dira lan hauek egiteaz.

Galarazpenak:

Sute arrisku handia dagoen laneko dependentzia eta tokietan zeharo galarazita egongo da erretzea edo pospoloak, metxeroak edo pizteko gailuak sartzea. Toki edo dependentzia horien sarreran eta espazio libreetan adieraziko da, kartel ikusgarri bidez, galarazpen hori. Era berean, pertsonalak galarazita izango du enpresak baimendu gabeko lantresnak sartzea edo erabiltzea, substantzia sukoiekiko kontaktu edo hurbiltasunagatik txinpartak eragin baditzakete.

2.7.- PREBENTZIO NEURRIAK

2.7.1.- LANAK

Betun-esneak zabaltzea:



Laneko eremuak erabat seinaleztatuta eta balizatuta egon behar du, errepideei buruzko 8.3-IC Arauaren zehaztapenen arabera.Langile guztiek erraz ikusteko moduko jantziak eramango dituzte soinean uneoro, zerrenda islatzailez gainera gaueko lanik eginez gero.Ibilgailuak eta makineria lagungarri gurpilduna zuri, hori, laranja edo erraz ikusteko moduko kolore batez pintatuta.Obra amaitu bezain pronto kendu egingo dira seinaleak dituzten ibilgailuak, eta obrei buruzko seinale guztiak jasoko dira, betiere jartzeko uneko hurrenkeraren kontrakoari jarraiki.Makina martxan dagoenean, ezin izango da gidariaz eta zabaltze-lanaren arduradunaz beste inor egon makina gainean.Laguntzako langile guztiak makinatik atzera egongo dira, nahastea galtzadan zabaltzeko lanetan zehar.Zeharo galarazita dago lan eremuan egotea zabaltze lanetarako taldekoa ez den inongo langilerik.Zabaltze lanetan zehar berariaz debekatuta egongo da zabaltze-plantxara igotzea.Makinara igo eta bertatik jaisteko, horretarako propio jarrita dauden maila eta heldulekuak erabiliko dira.Disolbatzaileak manipulatu bitartean ezin izango da erre, ezta erregaia hartzera joatean ere.

Bide-marrak pintatzea:

Laneko eremuak erabat seinaleztatuta eta balizatuta egon behar du, errepideei buruzko 8.3-IC Arauaren zehaztapenen arabera.Langile guztiek erraz ikusteko moduko jantziak eramango dituzte soinean uneoro, zerrenda islatzailez gainera gaueko lanik eginez gero.Ibilgailuak eta makineria lagungarri gurpilduna zuri, hori, laranja edo erraz ikusteko moduko kolore batez pintatuta.Obra amaitu bezain pronto kendu egingo dira seinaleak dituzten ibilgailuak, eta obrei buruzko seinale guztiak jasoko dira, betiere jartzeko uneko hurrenkeraren kontrakoari jarraiki.Arrapala egokiak eta proiektatuak egongo dira, pintatzeko makina kamioaren atoira edo kaxara igotzeko zein bertatik jaisteko. Berariaz galarazita dago lan honetarako biondak edo arrapala inprobisatuak erabiltzea.Marrak pintatzeko makinaren plataforma, pintura seinaleztatu eta inork ez zapaltzeko konoak jartzen dituen langilea jartzen dena, baranda batez hornituta egongo da, edo euste sistema batez, ibilgailua martxan dela langilea eror ez dadin.Erabili beharreko pinturaren fitxa teknikoan adierazten diren manipulaziorako arauak bete behar dira. Pintura manipulatzeko maskara, betaurreko eta eskularru egokiak erabili behar dira, erabiltzen den produktuaren fitxa teknikoaren araberakoak.Pinturak manipulatu bitartean ezin izango da erre, ezta erregaia hartzera joatean ere.Ibilgailuaren eta bide-zoruaren arteko kontaktu elementuak jarriko dira, elektrizitate estatikorik meta ez dadin eta txinpartarik sortzea saihestearren; izan ere, txinparta batek leherketa bat eragin dezake aire eta disolbatzaile nahasketarekin bat eginez gero.

2.8.- PREBENTZIO ETA LEHEN SOROSPEN ZERBITZUAK

Prebentzio eta lehen sorospen zerbitzuak dira segurtasun eta osasun arloko aholkularitzari eta zerbitzu medikuari dagokienez enpresa eraikitzaileak jartzen dituenak; hauen helburua laneko istripuen prebentzioa eta, horrelakorik gertatuz gero, lehen sorospen edo laguntza ematea izango da.



Segurtasun eta osasun zerbitzu teknikoaEnpresa eraikitzaileak segurtasun eta osasun arloko aholkularitza eskainiko du.

Mediku zerbitzuaObran lanean hasten den pertsona orok mediku azterketa bat igaro beharko du kontratatu aurretik. Mediku

azterketa hauek urtean behin errepikatu beharko dira, gutxienez.Enpresa eraikitzaileak Enpresako Mediku Zerbitzua edukiko du, bai propioa bai mankomunatua.Enpresaren mediku zerbitzuaren ardura izango da, indarrean dagoen erregelamendu ofizialarekin bat,

lantokiak bete behar dituen higiene baldintzak zaintzea; horien artean dira honakoak:- Laneko higienea, inguruneko higiene baldintzei dagokienez.- Obrako langileen higienea, aurretiazko azterketak eginez eta obran zehar osasuna, bajak eta

altak zainduz.- Aholkularitza eta lankidetza higiene gaietan, sorosleen prestakuntzan eta lehen sorospenen

aplikazioan.

Lehen sorospenak. BotikinakBotikin hauek Osasun Segurtasunerako Ordenantza Orokorrak jasotzen dituen osasun arauetan adierazten

diren produktu guztiak eduki beharko dituzte.Botikin guztietan, eta baita obrako funtsezko beste toki batzuetan ere, ikusteko moduko tokian jarriko dira

larrialdietarako esleitutako zentro, taxi, OLT, mediku, anbulantzia zerbitzu eta suhiltzaileen helbide eta telefonoak.Obra-leku guztietan sorosleren bat egongo da, lehen sorospenetarako.


Mediku azterketak eta lehen sorospenetarako materiala enpresariaren obligazioa dira, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legeak ezarritakoarekin bat. Beraz, horrelakoak ez dira ordaindu behar, gastu orokorretan sartuta baitaude; dena den, enpresariak osasun egoeraren aldian aldiko zaintza bermatuko die langileei, lanean diren arriskuen eta hartzen diren neurrien arabera, aipatu legeko 22. artikuluak dioenari jarraiki.

2.9.- DERRIGORREZKO PRESTAKUNTZA ETA BILERAK

Segurtasun eta osasun arloko prestakuntzan obrako langileei, egin behar duten obra motako lan espezifiko guztietarako mentalizatzera eta prestatzera begira -eta segurtasun neurri guztiak bete behar direla emanez aditzera- ematen zaizkien eskolak sartzen dira.

Langile kopurua Eraikuntzako Lan Ordenantzan ezarritako gutxienekora edo, bestela, Lan Hitzarmen Probintzialak ezartzen duen gutxienekora iristen denean, SEGURTASUN BATZORDEA eratuko da; honek aldian aldiko bilerak egin beharko ditu, segurtasun eta osasun arloko gaiak aztertu eta egin behar diren lanetan beteko diren segurtasun arloko arau eta konponbideak emateko.

OBRAK EGITEA



Segurtasun eta osasun gaiei buruzko azalpenetan, zehaztu egingo dira sor daitezkeen arrisku eta istripu motak, horietako bakoitzak eragin dezakeen larritasunarekin batera.

IRAKASKUNTZAri eskainitako atal hau obraren martxarekin egokitzeko, mentalizazio hitzaldi guztiak unean-unean egiten ari den lan fase eta motari egokiturik egingo dira.

Kontratistak Segurtasun Planean jasoko du bere enpresan garatzen duen prestakuntza sistema.


Laneko segurtasun eta osasuneko prestakuntza enpresariaren obligazioa da, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/1995 Legeak ezarritakoarekin bat. Beraz, prestakuntza hori ez da ordaindu behar, gastu orokorretan sartuta baitago. Aipatu legearen 19. artikuluak dioenaren arabera, enpresariak bermatu egin behar du langile bakoitzak, prebentzioaren arloan, behar besteko prestakuntza teoriko eta praktiko egokia jasotzea.

2.10.- MAKINERIARI ETA MAKINERIA MANTENTZEKO LANEI ORO HAR APLIKATU BEHARREKO SEGURTASUN ARAUAK

Makineriak eduki egingo ditu ezarritako prebentzio elementu guztiak; langile espezializatuek maneiatuko dituzte makinak, eta erabiltzeko egoera onean mantenduko dira. Horretarako, aldian-aldian aztertu egingo dira, eta matxurarik edo funtzionamendu okerrik aurkituz gero, paralizatu egingo dira konpondu arte. Babes elementuak, bai pertsonalak bai kolektiboak, aldian-aldian ikuskatuko dira, dagokien eginkizuna behar bezala bete dezaten.

Agiri honetako agindu partikularrez gain, kasu bakoitzean bete egingo da indarrean dagoen O.L.C.V.C., Makinetako Segurtasun Erregelamendu eta abarretan zehaztutakoa. Aurreko guztiari loturik, ondoko alderdiak azpimarratzen dira oro har, ezaugarri, erabiltzeko modu eta mantentze-lanei dagokienez:

- Trepidazioa duten makina-erremintek xurgatze eta indargetze mekanismoak edukiko dituzte. Ardatz eta polea bidezko transmisioa duten motorrek (birrintzeko makinak, zerrak, konpresoreak, etab.) harrapatze-kontrako babes karkasak edukiko dituzte. Erabili behar diren segurtasuneko karkasa babesleek objektu babestua ikusten lagako dute (biltze danborrak, esate baterako).

- Motor elektrikoak karkasa babeslez estalita egongo dira; karkasa horiek eragotzi egingo dute argindarrarekiko kontaktu zuzena. Galarazita dago motorrek karkasarik gabe edo karkasak nabarmen hondatuta dituztela funtzionatzea. Galarazita dago argindarrak eragindako makina bateko edozein elementu manipulatzea hornikuntza-sarera konektatuta dagoen bitartean.

- Edozein motatako eragite mekaniko, elektriko edo eskuzkoa duten engranajeak harrapatze-kontrako karkasa babeslez estalita egongo dira. Mekanikoki edo elektrizitate bidez eragiten zaien torloju amaigabeak harrapatze-kontrako karkasa babeslez estalita egongo dira.

Funtzionamendu irregularra duten edo matxuratuta dauden makinak berehala erretiratuko dira, konpontzeko. Erretiratzerik ez dagoen makina matxuratuak ohar-kartel bidez seinalatuko dira: “MAKINA MATXURATUA, EZ KONEKTATU”. “Makina matxuratua, …” kartela jartzen duen pertsona berak izango du kentzeko ardura, zerbitzurako kontrolik gabe konektatzerik izan ez dadin. Langile ez espezializatuek galarazita dute makinak manipulatzea eta doitzeko eta konpontzeko lanak egitea, kasuan-kasuan konpondu behar den makinari dagokionez. Zuhurtziazko neurri osagarri gisa, matxuratuta dauden makinak edo funtzionamendu irregularra dutenak zerbitzuan jartzea saihesteko, blokeatu egingo dira abiagailuak, edo, hala dagokionean, atera egingo dira fusible elektrikoak.



Energia eteten den kasurako, komeni da makinak deskonexio gailu automatiko batez babestea, hornikuntza itzultzen denean makina abiarazteko prozesua berriz osatu behar izan dadin, zerbitzurako prest egongo bada.

Makina hidraulikoetan sekula ez dira aldatuko presioa erregulatzeko adierazitako balioak, ezta kontrol prezintuak ere. Bakar-bakarrik idatzizko dokumentazio espezifikoa duen pertsonal baimenduak erabili ahal izango du makina edo makina-erreminta jakin bat.

Makineria osagarria oro har:

Motor elektrikoek estalki iraunkorrak edo beste babes egoki batzuk edukiko dituzte, pertsona edo objektuekiko kontaktuaren prebentzio gisa.Uhalak daramatzaten makinetan, galarazita dago martxan dagoenean eskuz maniobratzea. Maniobrak uhal-eragingailuz egingo dira, edo antzeko beste gailu batzuk erabiliz, istripu arrisku oro saihesteko.Bistan dauden engrajaneak, mugimendu mekanikoa dutenak edo eskuz eraginak, estalki osoz babestuta egongo dira; estalkiak jaso beharrik gabe koipeztatu ahal izango dira. Eta antzeko babes sistemak erabiliko dira torloju amaigabe, kremailera eta kate bidezko transmisioetarako.Makina matxuratu edo funtzionamendu irregularreko oro seinaleztatu egingo da, eta galarazita egongo da horien konponketaren ardura ez duten langileek maneiatzea. Nahi gabe makinak martxan jartzea eragozteko, blokeatu egingo dira motor elektrikoetako abiagailuak, edo kendu egingo dira makina matxuratuko fusibleak, eta hori ezin bada egin, maniobratzeko debekua adierazten duen kartela jarriko da; jarri zuen pertsonak berak, ez beste inork, kendu ahal izango du kartela. Aparatuek eta ibilgailuek errotulu ikusgarri bat eramango dute, har dezaketen gehienezko karga adierazita. Gehienezko karga hori ezin izango da inoiz gainditu.

Tresna elektrikoak maneiatzeko arauak

Isolamendu bikoitza ez duten makina eta tresna elektriko guztiek lur konexioa eduki behar dute.Konektatzen diren zirkuituak 0,03 anpereko sentsibilitateko etengailu diferentzial batek babestuta egon behar du.Kable elektrikoek, konexioek, eta abarrek egoera akasgabean egon beharko dute; maiz ikuskatzea komeni da.Erremintak aldatzen, doiketak egiten edo konponketak egiten direnean, zirkuitu elektrikotik deskonektatu behar dira, nahi gabe martxan jartzeko aukerarik ez dadin egon.Luzatze-klaberik erabili behar izanez gero, erremintan bertan hasi behar da konexioak egiten, gero korronte-hartunerantz jarraituz.Inguru bustietan erreminta elektrikoak erabiltzen direnean, Behe Tentsioko Erregelamendu Elektroteknikoan zehazten den babes maila eduki behar da.Sekula ez dira martxan utzi behar erreminta elektriko eramangarriak, erabiltzen ari ez bagara. Lurrean, aldamioetan eta abarretan uztean, deskonektatu egin behar dira.Erreminta elektrikoak (zulatzeko makina, disko-makina, etab.) ez dira kabletik helduta zintzilik eraman behar.



Langile batek beste bati tresna elektriko eramangarri bat pasatzen dionean, beti-beti makina geldirik dagoela egin behar du, eta ahal bada lurrean utzi behar du, besteak hartu ahal izan dezan; ez da eskutik eskura pasatu behar, nahi gabe martxan jartzeko dagoen arriskuagatik.

Eskuzko tresnak maneiatzeko arauak

Tresnak kontserbazio egoera onean mantendu behar dira. Erabiltzen ez direnean, kaxetan edo erreminta-gerrikoetan eduki behar dira. Ez dira lurrean, eskaileretan eta abarretan botata laga behar.Tresna bakoitzak bakar-bakarrik diseinatu den lan motarako balio du. Giltza ingelesa ez erabili mailu gisa, ezta bihurkina zizel gisa edo lima palanka gisa ere, lana arriskutsu bihurtuko baitute beharrik gabe.Tresnen kirtenek egoki doituta egon behar dute, eta pitzadurarik gabe.Mozteko erremintak ongi zorroztuta eduki behar dira.

Garabi-kamioia

Galarazita dago instalatutako kakoaren eramate gaitasuna gainditzea.Galarazita dago garabi-kamioiaren eramate gaitasuna gainditzea.Kargak igo eta jaisteko, aurrez egonkortze-katuak jarri beharko dira, kalteko mugimendurik sortuko ez den gainazal trinkotu baten gainean.Koordinazio lana egingo duen seinalegile batek zuzenduko ditu ikusgarritasunik gabeko maniobrak.

Zerrendak pintatzeko makina

Lanak mugimenduan egiteko derrigorrezko seinaleak edukiko ditu, eta baita kasu bakoitzean 8.3-IC

Arauaren arabera derrigorrezkoak diren seinale finko edo mugikorrak ere, kokapenaren eta bide motaren

arabera.

Langileei prestakuntza emango zaie, seinaleei eta makinako depositua bete eta husteko unean izan

beharreko arretari dagokionez. Gidaria langile baimendua izango da, beharrezko prestakuntzaz hornitua, eta

ahal delarik B motako gida-baimena duena.

2.11.- HIGIENE ARRISKUEN PREBENTZIOA

Zarata

Eguneko zarata maila baliokideak edo muturreko mailak gainditzen dutenean 1316/1989 Errege Dekretuak, urriaren 27koak (lanean zeharreko zarataren aurreko esposiziotik sortzen diren arriskuen aurrean langileak babestekoak), ezartzen duena, langileei behar bezala homologatutako entzumen-babesak emango zaizkie, arindu beharreko zarataren maiztasunaren araberakoak.Zarata 80 dBA-tik gorakoa denean, ukitutako langileei entzumen-babesak emango zaizkie.Eguneko maila baliokidea 90 dBA-tik gorakoa edo muturreko maila 140 dB-tik gorakoa denean, ukitutako langile guztiek entzumen-babesak erabili beharko dituzte derrigorrean.

Hautsa

Erreferentziako baliotzat higiene irizpideei jarraiki ezarritako Atalaseko Mugako Balioak ezartzen dira. Atalaseko Mugako Balioak (bai denboran zeharreko batez besteko kontzentrazio haztatu bai iraupen



laburreko balio maximo gisa) gainditzen duenean onartutako gehienezko kontzentrazioa, horren aurreko esposizioan dauden langileei maskarak eman beharko zaizkie.

Argiztapena

Ahal den guztietan, laneko inguruek argi naturala izango dute; horren osagarri, argiztapen artifiziala egongo da lehenak, berez, ikusgarritasun baldintza egokiak bermatzen ez dituenean. Kasu horietan, ahal delarik argiztapen artifizial orokorra erabiliko da, argiztapen lokalizatu batez osaturik zona jakin batzuetan argiztapen maila altuak behar direnean.Laneko inguruetako gutxieneko argiztapen mailak taula honetakoak izango dira:

Laneko inguruko zona edo partea Gutxieneko argiztapen maila (lux)

Ikusteko exijentzia baxua 100

Ikusteko exijentzia ertaina 200

Ikusteko exijentzia handia 500

Ikusteko exijentzia oso handia 1000

Noizbehinka erabiltzen diren eremuak edo lokalak 50

Ohiko erabilera duten eremuak edo lokalak 100

Noizbehinka erabiltzen diren zirkulazio bideak 25

Ohiz erabiltzen diren zirkulazio bideak 50

Bete egin beharko da, era berean, lantokietako gutxieneko segurtasun eta osasunerako xedapenak ezartzen dituen apirilaren 14ko 486/1997 Errege Dekretuko “Lantokietako argiztapena” IV. eranskinean zehaztutakoa, indarrean dagoen bestelako legediarekin batera.

2.12.- OBRAKO SEINALEEN KONTSERBAZIOA

2.12.1.- SAILKAPEN OROKORRA

OnargarriaSeinaleak eta balizatze elementuak, plano, agiri eta arauetako kalitate, diseinu, neurri, pisu… eskakizunak betetzen dituztenak.

Onargarria hainbat baldintzarekin‘Onargarria hainbat erreserbarekin’ mailaren parekoa; horrelakoak onargarritasun maila baxuenean daude. Maila honetan dauden elementuak obran egon daitezke, harik eta horien kopuruak gainditzen duen arte mota horretako elementuentzat ezarritako



portzentajea, edota onartezinak direla erabakitzen den arte. ‘Onargarria hainbat erreserbarekin’ kategoriako elementu portzentajea iristen denean gomendioetan zehaztutako portzentajera, behar adina elementu aldatuko da, ‘onargarri’ kategoriako elementuen portzentajea zehaztutako gutxienekora irits dadin.

OnartezinaKategoria honetan dauden elementuak ez dira obretara bidali behar. Obra-lekuetan daudenean ordezkatu edo konpondu beharko dira, gehienez ere hamabi orduko epean edo kontratuetan edo baldintza agirietan zehazten denean bestela.

2.12.2.- SEINALEETARAKO SAILKAPENA

OnargarriaKalitate eskakizunak –diseinua, neurria, kolorea, pisua, erretroislapena, ikusgarritasuna, …- betetzen dituzten elementuak.Gainazalean hainbat urradura, baina oso galera txikia letretan. Testuetan ez da ukiturik edo zuzenketarik egin. Mezua inolako arazorik gabe irakurtzen da.

Onargarria hainbat erreparorekinGainazaleko urraduretako asko eta asko seinaleko letren gainean daude. Seinalearen gainazalean ez dago inolako hondakinik. Kolore galera bat ikusten bada ere, seinalearen hondoa eta islapena oraindik ere hautemateko moduak dira gauez. Mezua inolako arazorik gabe ikusten da.

OnartezinaLetrek bere azaleraren % 50 baino gehiago galdu dute. Kolore galera nabarmena. Mezu irakurtezinak edo akatsa eragin dezaketenak. Zementu edo betun zipriztinak, kantitatez aipagarriak.

2.12.3.- PANELETARAKO SAILKAPENA

OnargarriaGainazala deformaturik ez duten panelak, hots, ikusten den gainazalaren murrizketarik ez dutenak. Gainazaletan hainbat urradura, baina oso islatzaile galera txikia.

Onargarria hainbat erreserbarekinUrradura ugari gainazalean. Kolore galera txikia baina agerikoa. Hondakinak kontzentratzen diren edo material islatzailea galdu den eremu zabalik ez.



OnartezinaGainazala altxatua panelaren zati handi batean. Islapen galera nabarmena edo kolore galera. Zementu edo betun zipriztinak, material islatzailearen galera gainazalaren % 20ko batean.

2.12.4.- KONOETARAKO SAILKAPENA

OnargarriaKono-forma zeharo agerikoa, distortsio adierazgarririk gabea, eta ohiko kokapenean zutik mantentzeko gaitasuna. Betun, zementu edo beste material batzuen zipriztinik gabe. Gainazala urradura eta zulorik gabe. Zerrenda islatzaileak islapen galera txiki batez edo gabe, urratu txiki batzuez.

Onargarria hainbat erreserbarekinLokatz, zementu edo betun zipriztin batzuk. Zerrenda islatzaileek urratu ugari dute, baina ez dago materiala galdutako edo hondakinez estalitako zona handirik.

OnartezinaUrratuak eta zipriztin orbanen eremu zabalak direla eta, are material islatzailea galdu dela zona askotan, konoa onartezina da.

Hasieran jartzeko unean edo aldaketa handien unean, seinale mota edo balizatze elementu bakoitzaren % 100ek egon behar du onargarrien taldean.

Obrak egin bitartean, onargarrien taldeko seinale eta balizatze elementuen kopurua hasierako kopuruaren % 75eraino jaits daiteke, hondatze edo kaltetzearen eraginez; beste guztiek onargarria hainbat erreparorekin kategorian segitu behar dute. Hau da, onargarriak % 75 eta onargarriak hainbat erreparorekin % 25.

Onartezinen kategorian dauden elementuak onargarri egoerara itzuli behar dira, gehienez ere 12 orduko epean edo, bestela, zehazten denean.

SEINALE BERTIKALAK

- Ikuskatu egingo da seinale erori, desplazatu edo gaizki orientaturik egon ez dadin.



- Errepideko seinale guztiek estalita jarraitzea zainduko da.- Seinale guztietako piktogramak Zirkulazio Erregelamendu Orokorraren

araberakoak direla zainduko da.- Ez da atzera pintatutako seinalerik edo xafla erretroislatzaileak gehitutakorik

onartuko.- Ez da onartuko gainazalaren % 20 baino gehiago hondatuta duen seinalerik.- Ez da onartuko % 20 baino gutxiago hondatuta eduki arren irakurtzen zaila den

seinalerik.- Aldian-aldian garbituko dira seinaleak, eta beharrezkoa den guztietan.- Ez da onartuko nominalaren % 80tik beherako erretroislapenik duen seinalerik.

BALIZATZEA

- Ez da onartuko TB-1, TB-2, TB-3, TB-4 eta TB-5 elementuetan batere elementurik falta izatea.

- Falta dena berehala birjarri beharrekotzat joko da, oro har guztiaren % 10 baino gutxiago bada eta segidako bi elementu baino gehiago ez badira TB-6, TB-7, TB-8, TB-9, TB-10, TB-11, TL-2, TL-3, TL-10 eta TL-11 elementuei dagokienez.

- TB-6 elementuen kasuan, errefusatzekotzat joko dira forma galdua dutenak, nominalaren azpiko altuera dutenak, edo gainazal islatzailearen galera jatorrizkoaren % 15etik gorakoa dutenak.

SEINALE HORIZONTALAK

- Soberako marka guztiak ezabatuko dira.- Arreta berezia jarri behar da marra zaharrak ezabatzean. Fresaketaz edo antzeko

sistema batez egingo da (ur edo harea zorrotada); galarazita dago pintura beltzez edo antzeko materialez gainetik pintatzea.

- Desgaste onargarrizko egoeran mantendu beharko dira (% 20tik gora ez).- Erretroislapena 160 mcd/lux m2-ko baino handiagoa izango da.

2.13.- SEGURTASUN ETA OSASUN ELEMENTUAK ZIURTATZEKO ARAUAK

Hilean behi, Segurtasun eta Osasun koordinatzaileak egingo du segurtasun eta osasunaren arloan obran egindako partiden balorazioa. Balorazioa Segurtasun eta Osasun Planaren arabera egingo da, jabearekin kontratatutako prezioei jarraiki, eta Obrako Zuzendaritzari aurkeztuko zaio, onar dezan; betekizun hau ezinbestekoa da jabeak ordainketa gauzatzeko. Segurtasun eta Osasun Planaren aurrekontua erredaktatzeko orduan, bakar-



bakarrik segurtasun eta osasuneko neurritzat parte hartzen duten partidak hartuko dira kontuan; hala, ez dira aintzat hartuko baliabide osagarriak, obra gauzatu ahal izateko ezinbestekoak.

Obran aurrekontuan aurreikusi gabeko unitaterik gauzatuz gero, horiek goitik behera eta zuzen definituko dira, eta dagokien prezioa esleituko zaie; ordaintzeko unean, aurreko apartatuetan adierazten den moduan jokatuko da.

Ziurtagiriak proiektuan azaltzen den neurtzeko moduaren arabera baloratuko dira, bai unitateak, metro linealak, m2 edo m3-koak diren, Segurtasun eta Osasun Planeko prezio deskonposatuekin bat; eta neurketa eta balorazio irizpide koherenteak aplikatuko dira, prezio kontraesankorrak ezarriz gero.


ERAIKUNTZA ZIBILEKO INGENIARI TEKNIKOA

Lan Arriskuen Prebentzioko goi mailako teknikaria

Sin.: JORGE GOLDARACENA GONZALEZ

Kolegiatu zk.: 7.865



17. AURREKONTUA

PLT-C-2012-0003

AURREKONTUA ETA NEURKETAKMENDEBALDEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA

KODEA LABURPENA UNITATEAK LUZERA ZABALERA GARAIERA PARTZIALAK KOPURUA PREZIOA ZENBATEKOA

I. KAPITULUA. BABES KOLEKTIBOAK

1.01 Sentsibilitate ertaineko etengailu diferentzialaren unit.Sentsibilitate ertaineko etengailu diferentzialaren unit., 30 mA-koa, banaketa-panelean jartzea eta lineako eta lurreko pikako konexioak eta zati proportzionala barne.

Banaketa-panel elektrikoetan 2 2,00

2,00 40,00 80,00

102 Sentsibilitate handiko etengailu diferentzialaren unit.Sentsibilitate handiko etengailu diferentzialaren unit., 300 mA-koa, banaketa-panelean jartzea eta lineako eta lurreko pikako konexioak eta zati proportzionala barne.

Banaketa-panel elektrikoetan 2 2,00

2,00 40,00 80,00

I. KAPITULUA. BABES KOLEKTIBOAK GUZTIRA 160,00

1. orriaAURREKONTUA ETA NEURKETAK

1-RF-7/2012 142

PLT-C-2012-0003

MENDEBALDEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA


II. KAPITULUA. SUTEAK ITZALTZEA

2.01 Hauts polibalentezko itzalgailu unit.Trxingar-kontrako ABC hauts kimiko polibalentezko itzalgailu unit., 21A/113B eraginkortasunekoa, 6 kg agente itzalgarrikoa, manometro egiaztagarriz eta aho barreiatzailez hornitua, EN-3:1996 Arauaren arabera. Euskarria eta ibilgailuetan jartzea, ikuskapenak eta atzera tinbratzea barne. Unitatea ibilgailuetan instalatuta neurtuta eta 486/97 Errege Dekretuaren arabera (2 erabilera).

Obra zonako ibilgailuetan 2 2,00

Birjartzea 2 2,00

4,00 50,00 200,00

II. KAPITULUA. SUTEAK ITZALTZEA GUZTIRA.....................................................................................................................................200,00

2. orria

AURREKONTUA ETA NEURKETAKMENDEBALDEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA

1-RF-7/2012 143

PLT-C-2012-0003


III. KAPITULUA. BILERAK ETA PRESTAKUNTZA

3.01 Prestakuntza hitzaldi edo ikastaroetara joateaPrestakuntza hitzaldi edo ikastaro espezifikoetara joateko orduak

Langileak 12 12,00

12,00 18,00 216,00

III. KAPITULUA. BILERAK ETA PRESTAKUNTZA GUZTIRA................................................................................................................................216,00

GUZTIRA................................................................................................................................................ 576,00

3. orria

AURREKONTUAREN LABURPENA

MENDEBALDEKO ERREPIDEEN GAINAZALA KONPONTZEA

1-RF-7/2012 144

PLT-C-2012-0003

KAPITULUA LABURPENA EURO

I BABES KOLEKTIBOAK................................................................................................................................160,00

II SUTEAK ITZALTZEA.......................................................................................................................... 200,00

III BILERAK ETA PRESTAKUNTZA........................................................................................................................ 216,00

GAUZATZE MATERIALA GUZTIRA 576,00

KONTRATA BIDEZ GAUZATZEKO AURREKONTUA GUZTIRA 576,00

AURREKONTU OROKORRA GUZTIRA 576,00

Beraz, horixe izango da aurrekontu osoa: BOSTEHUN ETA HIRUROGEITA HAMASEI EURO


ERAIKUNTZA ZIBILEKO INGENIARI TEKNIKOA

Sin.: Jorge Goldaracena GonzálezKolegiatu zk.: 7.865

2012ko urtarrilaren 18a 1. orria

01 KAPITULUA. ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK

01.01 AZPIKAPITULUA. BLANDOIAK SANEATZEA

01.01.01 M/3 SANEATZEKO HONDEAKETA 40,00Saneatze lanak egiteko hondeatzea, kaxa tankerakoak irekiz

1-RF-7/2012 145

PLT-C-2012-0003

edozein lur motatan; gainera, zaborrak eramatea, lursaila nibelatzea,eta mugitutako lurrak bertatik kentzea, ateratako produktuakerabiliko diren lekura edo zabortegira eramatea eta kalte-ordainak,makineria, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

BERROGEI EURO01.01.02 T HARTXINTXARRA, ZA20 MOTAKOA 42,00

ZA20 motako hartxintxarra; gainera, oraingo gainazala prestatu,hartxintxarra zabaldu eta geruzak trinkotzea FOM 382/2002 Aginduaren510. artikuluarekin bat, beharrezko makineria eta bitartekolagungarriak.

BERROGEITA BI EURO01.01.03 M/2 INPRIMAZIO GARAZTADA 1,10

Inprimazio garaztada, Baldintzen Agirian adierazitako dosiakerabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.

EURO BAT eta HAMAR ZENTIMO01.01.04 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC22 base S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 105,00

Beroko betun nahastea, AC22 base S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 7-9 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera,gainazala prestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzeaeta trinkotzea, proportzioan dagozkion junturekin.

EHUN ETA BOST EURO01.01.05 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 0,90

Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4ADH edo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazalaprestatzea.

ZERO EURO eta LAUROGEITA HAMAR ZENTIMO01.01.06 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 108,00

Beroko betun nahastea, AC16 surf S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 5 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea,proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin.

EHUN ETA ZORTZI EURO

01.02 AZPIKAPITULUA. BIDE-ZORUA KONPONTZEA

01.02.01 M/2 FRESATZE SAKONA 10,00Fresatze sakona 10-12 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,beharrezko makineria eta bitarteko lagungarriak.

1-RF-7/2012 146

PLT-C-2012-0003

HAMAR EURO01.02.02 M/2 GEOTESTILA ASFALTOZKO BIDE-ZORUA SENDOTZEKO 15,00

Bide-zorua sendotzeko geotestila, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako ezaugarriak beteko dituena; gainera, erostea,zoruan jartzea eta lana guztiz bukatzea.

HAMABOST EURO01.02.03 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 0,90

Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirian adierazitakodosiak erabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.

ZERO EURO eta LAUROGEITA HAMAR ZENTIMO01.02.04 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC22 base S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 105,00

Beroko betun nahastea, AC22 base S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 7-9 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzeaproportzioan dagozkion junturekin.

EHUN ETA BOST EURO01.02.05 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 108,00



01.03 AZPIKAPITULUA. ERRODADURA-GERUZA KONPONTZEA

01.03.01 M/2 AZALEKO FRESATZEA 8,50Azaleko fresatzea 5-8 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,beharrezko makineria eta bitarteko lagungarriak.

ZORTZI EURO eta BERROGEITA HAMAR ZENTIMO

01.03.02 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 0,90Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4ADH edo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazalaprestatzea.

ZERO EURO eta LAUROGEITA HAMAR ZENTIMO01.03.03 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 108,00


1-RF-7/2012 147

PLT-C-2012-0003


1-RF-7/2012 148

PLT-C-2012-0003

02 KAPITULUA. GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA

02.01 AZPIKAPITULUA. BIRPROFILATZEA

02.01.01 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 0,90Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirian adierazitakodosiak erabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.

ZERO EURO eta LAUROGEITA HAMAR ZENTIMO02.01.02 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf D MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 100,00

Beroko betun nahastea, AC16 surf D motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 4 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea,proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin.

EHUN EURO

02.02 KAPITULUA. GAINAZALA KONPONTZEA

02.02.01 UD OBRA EGITEA ETA SEINALEAK JARTZEA 2.500,00Obra honetan sartuko dira zorua egin aurreko konponketa lanak,betun nahastearekin birprofilatzea, gainazala konpontzea, obra osagarriakegitea, seinaleak eta balizak jartzea, batera hartuta 25.000,00 eurorairitsi gabe.

BI MILA ETA BOSTEHUN EURO02.02.02 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 5 MOTAKOA 150,00

Hotzeko mikroaglomeratua, MICROF 5 motakoa, agregakinofitikoez, siderurgikoez edo bien konbinaketaz egina, batez beste9,50 kg/m2 agregakin ofitikoz hornitua, 11/2011 Agindu Zirkularreanaldatutako PG-3aren 540. artikuluan adierazitako ezaugarriekin;gainera, tratatu beharreko gainazala garbitzea, mikroaglomeratuaegitea, garraiatzea, zabaltzea, ipintzea eta askatutako materiala kentzea.

EHUN ETA BERROGEITA HAMAR EURO02.02.03 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 8 MOTAKOA 150,00

Hotzeko mikroaglomeratua, MICROF 8 motakoa, agregakinofitikoez, siderurgikoez edo bien konbinaketaz egina, batez beste12,50 kg/m2 agregakin ofitikoz hornitua, 11/2011 Agindu Zirkularreanaldatutako PG-3aren 540. artikuluan adierazitako ezaugarriekin;gainera, tratatu beharreko gainazala garbitzea, mikroaglomeratuaegitea, garraiatzea, zabaltzea, ipintzea eta askatutako materiala kentzea.

EHUN ETA BERROGEITA HAMAR EURO

03 KAPITULUA. OBRA OSAGARRIAK

03.01 AZPIKAPITULUA. FABRIKAKO OBRAK

03.01.01 M/3 HONDEAKETA 25,00Fabrikako obren kokagunea hondeatzea eta zimenduak ezartzea,edozein lur motatan; gainera, zaborrak, eskoratzeak eta ahidurakkentzea eta soberakin guztiak zabortegira eramatea, isurketaren kanona,

1-RF-7/2012 149

PLT-C-2012-0003

makineria eta bitarteko lagungarriak.

HOGEITA BOST EURO03.01.02 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ZIMENDUETAN ETA ZOLATAN 160,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen eta zolataren zimenduetan, obran ipinia;gainera, enkofratzea, dardaraketa eta behar diren bitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HIRUROGEI EURO03.01.03 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ALTXAERATAN 175,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen altxaeran, obran ipinia; gainera, dardaraketaeta behar diren bitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HIRUROGEITA HAMABOST EURO03.01.04 M/3 HARLANGAITZEZKO HARRI-HORMA 300,00

Harlangaitzezko harri-horma, 0,30 m diametro baliokideko harlangaitzakhornitzea eta ipintzea, HM-20 motako hormigoia murruen altxaeran; gainera,horma-zuloak egitea, erkatzea, bistako paramentuetan junturak egitea etabehar diren bitarteko lagungarriak.

HIRUREHUN EURO03.01.05 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, INPOSTAN 200,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruko inpostan; gainera, enkofratzea, dardaraketa,lehendik dagoena kentzea igo beharreko zatietan, gero segurtasunelementuak ipintzeko prestatzea, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

BERREHUN EURO03.01.06 M/2 ENKOFRATUA 25,00

Murruen altxaerak egiteko enkofratua; gainera, materiala, lotzekoalanbreak, ainguratzeak, alboetako tapak eta junturak, enkofratuakentzea eta gero paramentua garbitzea.

HOGEITA BOST EURO03.01.07 M/2 SARE ELEKTROSOLDATUA, ME 15x15 A Ø 10-10 15,00

Sare elektrosoldatua, ME 15x15 A Ø 10-10 B 500 S 5 x 2 UNE 36068:94motakoa; gainera, sarea ebakitzea, loturak eta gainjartzeak egitea, tolestea,ipintzea, lotzeko alanbreak, banatzaileak, zurrungarriak, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

HAMABOST EURO

03.01.08 T MATERIAL PIKORTSUA PASEALEKUETAN 30,00Material pikortsua, hautatutako materiala erabilita, 1+0'20 m-ko zabaleraaldakorreko pasealekuak egiteko, asentatzeko azalera prestatzea,materiala zabaltzea, profilatzea, trinkotzea, eta behar diren bitartekolagungarriak.

HOGEITA HAMAR EURO

03.02 AZPIKAPITULUA. DRAINATZE LANAK

03.02.01 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,50 m-koa 47,00HM-20 hormigoi masazko areka, 0,50 m-koa, planoen arabera egina;gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea, harri-hormabetetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

1-RF-7/2012 150

PLT-C-2012-0003

BERROGEITA ZAZPI EURO03.02.02 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,60 m-koa 55,00

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,60 m-koa, planoen arabera egina;gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea, harri-hormabetetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

BERROGEITA HAMABOST EURO03.02.03 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,90 m-koa 80,00

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,90 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea,harri-horma betetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar denkaxa irekitzea.

LAUROGEI EURO03.02.04 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 1,00 m-koa 125,00

HM-20 hormigoi masazko irtengunea, 1,00 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, dardaraketa, talotxatzea,eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

EHUN ETA HOGEITA BOST EURO03.02.05 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 0,60 m-koa 75,00

HM-20 hormigoi masazko irtengunea, 0,60 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, dardaraketa, talotxatzea,ME 10x10 AØ 6-6 motako sare elektrosoldatua ipintzea, eta kasuan kasukogainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

HIRUROGEITA HAMABOST EURO03.02.06 M TUTUERIA POROTSUA, Ø 15 cm-koa 32,00

Ø 15 cm-ko tutueria porotsua, planoei jarraituz; gainera, hondeatzea,tutueriaren asentu-oherako hormigoizko zolata egitea, tutueria etamaterial iragazlea ipintzea.

HOGEITA HAMABI EURO

03.02.07 T MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUA 38,00Betelan lokalizatua, harrobi-harria txikitu edo birrintzetik atera deneta FOM 1382/2002 Arauan aldatutako PG-3/75aren 421. artikuluanxedatutako baldintzak betetzen dituen osaketa granulometrikoa duendrainatze-materialez egina, zangan edo fabrikako obraren harri-horman;gainera, asentatzeko azalera prestatzea, geruzak zabaltzea, betelanatrinkotzea eta babestea.

HOGEITA HEMEZORTZI EURO03.02.08 UD KUTXETA 1.000,00

HM-20 hormigoi masazko kutxeta, altuera aldakorrekoa, planoetakomarrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, hormigoiarmatuzko tapa egitea, harri-horma material iragazlez betetzea, etalehendik dagoen hodirako lotunea egitea, halakorik izanez gero.

MILA EURO03.02.09 UD KUTXETA IGOTZEA 380,00

Kutxeta igotzea, lehendik dagoen altuera aldakorreko kutxetaren gainean;gainera, hondeatzea, garbitzea, HM-20 hormigoi masa ezartzea, enkofratzea,

1-RF-7/2012 151

PLT-C-2012-0003

hormigoi armatuzko tapa egitea, harri-horma material iragazlez betetzea,barruan 0,80x0,80 metro emanez eta 0,40 metro lodiko paretak eginez.

HIRUREHUN ETA LAUROGEI EURO03.02.10 UD HUSTUBIDE-KUTXETA 250,00

HM-20 hormigoi masazko hustubide bakuna, altuera aldakorrekoa,planoetako marrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea,burdinurtuzko tapa egitea markoaz eta saretaz hornitua, harri-hormamaterial iragazlez betetzea, eta hodieria orokorrera dagokionhartune-zatia egitea.

BERREHUN ETA BERROGEITA HAMAR EURO03.02.11 UD BURDINURTUZKO SARETA, 80 x 80 cm-koa 125,00

Trafiko astunarentzako burdinurtuzko sareta, 0,80 x 0,80 m-koa;gainera, burdinurtuzko markoa, ainguratzeak eta kutxeta, erostea,garraiatzea eta ipintzea, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HOGEITA BOST EURO03.02.12 M HORMIGOIZKO HODIA, Ø 80 cm-koa 125,00

Hormigoi zentrifugatuzko hodia, Ø 80 cm-koa, eta lekuan bertan10 cm lodiko hormigoi geruzaz sendotzea; gainera, hondeatzea,hodia jartzea, juntura berriak eta lotuneak egitea, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HOGEITA BOST EURO03.02.13 M PVCzko HODIERIA, Ø 400 cm-koa 75,00

PVCzko hodieria juntura elastikoduna, Ø 400 mm, 41 mota, 5 seriea(UNE 5332), 7,7 mm lodikoa; gainera, hondeatzea, hodia jartzea,junturak ipintzea, HM-20 hormigoiz sendotzea, lotuneak egitea,eta behar diren bitarteko lagungarriak.

HIRUROGEITA HAMABOST EURO

03.03 AZPIKAPITULUA. EUSKARRIAK

03.03.01 M HORMIGOIZKO KARELA ERAISTEA 15,00Hormigoizko karela eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzea etazabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

HAMABOST EURO03.03.02 M HORMIGOIZKO BARANDA ERAISTEA 15,00

Hormigoizko baranda eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzea etazabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

HAMABOST EURO03.03.03 M SEGURTASUN HESIA KENTZEA 6,50

Hesi metalikoa kentzea, zutoinak kentzea, Obrako Zuzendaritzakadierazitako biltegira eramatea eta behar diren bitarteko lagungarriak.

SEI EURO eta BERROGEITA HAMAR ZENTIMO03.03.04 M HORMIGOIZKO KARELA 100,00

1-RF-7/2012 152

PLT-C-2012-0003

B 400 S motako altzairu borobilez armatutako HA-25 hormigoizatiez egindako karela, planoen arabera; gainera, ainguratzeak,enkofratzea, zementu zuri desenkrofratu berriaren karesneaz bibainu ematea, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

EHUN EURO03.03.05 M HESI METALIKOA KENTZEA ETA JARTZEA 35,00

Segurtasunerako hesi metalikoa kentzea eta jartzea; gainera,hormigoi masazko zimendu trinko berria egitea, 50x50x50 cm-koa,zutoinak eta torlojuak egokitzea, akabera ematea, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

HOGEITA HAMABOST EURO03.03.06 M SEGURTASUN HESI METALIKOA, BMSNA 4/120a MOTAKOA 55,00

Segurtasun hesi metalikoa, BMSNA 4/120a motakoa, galvanizatuaa,hormigoiz zimendatua edo lurrean tinkatua, planoetako marrazkienarabera; gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, banantzaileak,faro-islatzaileak, bukaerak, jaitsiguneak, eta behar diren bitartekolagungarriak.

BERROGEITA HAMABOST EURO03.03.07 UD JAITSIGUNE LABURRA 110,00

Jaitsigune laburra, bero galvanizatuaa, planoetako marrazkien arabera;gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak,faro-islatzaileak, eta bitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HAMAR EURO03.03.08 UD HESI BUKAERA, “ARRAIN-ISATS” ZAPALDUAREN TANKERAN 42,00

Bukaera, “arrain-isats” zapalduaren tankeran, bero galvanizatuaa,planoetako marrazkien arabera; gainera, ainguratzeko piezak,gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak, faro-islatzaileak, etabitarteko lagungarriak.

BERROGEITA BI EURO

03.03.09 UD MUGARRIAK, BALIZAK ETA SEINALEAK LEKUZ ALDATZEA 65,00Mugarriak, balizak eta seinaleak lekuz aldatzea, lehengoakdesmuntatuta, zimendu trinko berriak egitea, berriro ipintzea,zutoinak eta torlojuak egokitzea, akabera ematea, eta behardiren bitarteko lagungarriak.

HIRUROGEITA BOST EURO

1-RF-7/2012 153

PLT-C-2012-0003

04. KAPITULUA. SEINALE HORIZONTALAK

04.01 M AURREMARKATZEA 0,15Ardatz-lerroak, ertza, errei motela edota oinezkoen babesguneakzebra-marrak egiteea; gainera, bitarteko lagungarriak, makineria, seinalebereziak jartzea, babes elementuak, eta aldez aurretik garbitzeaeta ekortzea, eskuz edo makinen bitartez.

ZERO EURO eta HAMABOST ZENTIMO04.02 M ARDATZ-LERROA, 10 cm-koa 0,65

Ardatz-lerroa, 10 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitako motakoW7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetan pintatua; gainera,aldez aurretik eskuz edo makinen bitartez garbitzea, seinaleak eta babeselementuak ipintzea, bitarteko lagungarriak eta makinak, soberangeratzen diren markak urratzea, guztia erabat bukatuta.

ZERO EURO eta HIRUROGEITA BOST ZENTIMO04.03 M ERTZ-LERROA, 15 cm-koa 0,85

Ertz-lerroa, 15 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitako motakoW7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetan pintatua, 1,5 m-koluzera eta 2,00 m-ko baoko marra etenetan; gainera, aldez aurretikeskuz edo makinen bitartez garbitzea eta ekortzea, seinaleak etababes elementuak ipintzea, bitarteko lagungarriak eta makinak,soberan geratzen diren markak urratzea, guztia erabat bukatuta.

ZERO EURO eta LAUROGEI ZENTIMO

04.04 M/2 IKURRAK ETA GEZIAK PINTATZEA 50,00Ikurrak edo letrak benetan pintatzea, GRDC motako edo baldintza-agirianadierazitako mota eta klaseko bi osagaiz hotzean eratutako pintura distiratsutermoplastikoa erabilita; gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edomakinen bitartez garbitzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea,bitarteko lagungarriak, makinak, soberan geratzen diren markak urratzea,guztia erabat bukatuta.

BERROGEITA HAMAR EURO04.05 M/2 OINEZKOEN BABESGUNEAK ETA GELDITZE-MARRAK TXANTILOIZ PINTATZEA 40,00

Oinezkoen babesguneak eta gelditze-marrak txantiloiz pintatzea,GRDC motako edo baldintza-agirian adierazitako mota eta klasekobi osagaiz hotzean eratutako pintura distiratsu termoplastikoa erabilita;gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edo makinen bitartezgarbitzea eta ekortzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea, bitartekolagungarriak, makinak, soberan geratzen diren markak urratzea, guztiaerabat bukatuta.

BERROGEI EURO

05. KAPITULUA. SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA

05.01 UD BABES KOLEKTIBOAK 160,00Babes kolektiboak, hau da, obretako seinale islatzaileak ipintzea

1-RF-7/2012 154

PLT-C-2012-0003

eta artatzea, 8.3-IC Arauarekin bat etorriz, II mailako atzera-islapenmailakoak edo gehiagokoak, euskarri metalikoen gainean, erreimozketa mugatzeko eta babesteko hesietan, seinale eta balizenzinta, baliza argidun islatzaileak ipintzea, distiratsuak, behar izanezgero; gainera, obra amaitzean kentzea, garbitzea, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

EHUN ETA HIRUROGEI EURO05.02 UD SUTEAK ITZALTZEA 200,00

Suteak itzaltzeko elementuak, 2 zk. eranskinean adierazitakoezaugarrietakoak; gainera, euskarriak, muntatzea eta desmuntatzea.

BERREHUN EURO05.03 UD BILERAK ETA PRESTAKUNTZA 216,00

Kontratu honetan planteatutako jardueretan aurreikusitako neurriakegiaztatzera, ezartzera eta artatzera bideratutako bilerak etaprestakuntza, baldin eta prestazio hori aipatutako lanetanbakar-bakarrik eman behar bada.

BERREHUN ETA HAMASEI EURO

01 KAPITULUA. ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK

01.01 AZPIKAPITULUA. BLANDOIAK SANEATZEA

01.01.01 M/3 SANEATZEKO HONDEAKETASaneatze lanak egiteko hondeatzea, kaxa tankerakoak irekizedozein lur motatan; gainera, zaborrak eramatea, lursaila nibelatzeaeta mugitutako lurrak bertatik kentzea, ateratako produktuakerabiliko diren lekura edo zabortegira eramatea eta kalte-ordainak,makineria, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................40,0001.01.02 T HARTXINTXARRA, ZA20 MOTAKOA

ZA20 motako hartxintxarra; gainera, oraingo gainazala prestatu,hartxintxarra zabaldu eta geruzak trinkotzea FOM 1382/2002 Aginduaren510. artikuluarekin bat, makineria eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................42,0001.01.03 M/2 INPRIMAZIO GARAZTADA


PARTIDA, OROTARA..........................................1,1001.01.04 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC22 base S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN


1-RF-7/2012 155

PLT-C-2012-0003

PARTIDA, OROTARA..........................................105,0001.01.05 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO

Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4ADH edo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazalaprestatzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,9001.01.06 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN


PARTIDA, OROTARA..........................................108,00

01.02 AZPIKAPITULUA. BIDE-ZORUA KONPONTZEA

01.02.01 M/2 FRESATZE SAKONAFresatze sakona 10-12 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,makineria eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................10,0001.02.02 M/2 GEOTESTILA ASFALTOZKO BIDE-ZORUA SENDOTZEKO

Bide-zorua sendotzeko geotestila, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako ezaugarriak beteko dituena; gainera, erostea,zoruan jartzea eta lana guztiz bukatzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................15,0001.02.03 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO

Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirian adierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,9001.02.04 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC22 base S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN



1-RF-7/2012 156

PLT-C-2012-0003


PARTIDA, OROTARA..........................................108,00

01.03 AZPIKAPITULUA. ERRODADURA-GERUZA KONPONTZEA

01.03.01 M/2 AZALEKO FRESATZEAAzaleko fresatzea 5-8 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,makineria eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................8,50

01.03.02 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKOOinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazalaprestatzea.


Beroko betun nahastea, AC16 surf S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 5 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera,gainazala prestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzeaeta trinkotzea, proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin.

PARTIDA, OROTARA..........................................108,00

1-RF-7/2012 157

PLT-C-2012-0003

02 KAPITULUA. GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA

02.01 AZPIKAPITULUA. BIRPROFILATZEA

02.01.01 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKOOinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,9002.01.02 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf D MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN

Beroko betun nahastea, AC16 surf D motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 4 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera,gainazala prestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzeaeta trinkotzea, proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin.

PARTIDA, OROTARA..........................................100,00

02.02 KAPITULUA. GAINAZALA KONPONTZEA

02.02.01 UD OBRA EGITEA ETA SEINALEAK JARTZEAObra honetan sartuko dira zorua egin aurreko konponketa lanak,betun nahastearekin birprofilatzea, gainazala konpontzea, obraosagarriak egitea, seinaleak eta balizak jartzea, batera hartuta25.000,00 eurora iritsi gabe.

PARTIDA, OROTARA..........................................2.500,0002.02.02 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 5 MOTAKOA

Hotzeko mikroaglomeratua, MICROF 5 motakoa, agregakin ofitikoez,siderurgikoez edo bien konbinaketaz egina, batez beste 9,50 kg/m2

agregakin ofitikoz hornitua, 11/2011 Agindu Zirkularrean aldatutakoPG-3aren 540. artikuluan adierazitako ezaugarriekin; gainera, tratatubeharreko gainazala garbitzea, mikroaglomeratua egitea, garraiatzea,zabaltzea, ipintzea eta askatutako materiala kentzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................150,0002.02.03 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 8 MOTAKOA



PARTIDA, OROTARA..........................................150,00

03 KAPITULUA. OBRA OSAGARRIAK

03.01 AZPIKAPITULUA. FABRIKAKO OBRAK

03.01.01 M/3 HONDEAKETAFabrikako obren kokagunea hondeatzea eta zimenduak ezartzea,edozein lur motatan; gainera, zaborrak, eskoratzeak eta ahidurak

1-RF-7/2012 158

PLT-C-2012-0003

kentzea eta soberakin guztiak zabortegira eramatea, isurketaren kanona,makineria eta bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................25,0003.01.02 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ZIMENDUETAN ETA ZOLATAN

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen eta zolataren zimenduetan, obran ipinia;gainera, enkofratzea, dardaraketa eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................160,0003.01.03 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ALTXAERATAN

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen altxaeran, obran ipinia; gainera,dardaraketa eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................175,0003.01.04 M/3 HARLANGAITZEZKO HARRI-HORMA

Harlangaitzezko harri-horma, 0,30 m diametro baliokideko harlangaitzakhornitzea eta ipintzea, HM-20 motako hormigoia murruen altxaeran; gainera,horma-zuloak egitea, erkatzea, bistako paramentuetan junturak egitea etabehar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................300,0003.01.05 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, INPOSTAN

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruko inpostan; gainera, enkofratzea, dardaraketa,lehendik dagoena kentzea igo beharreko zatietan, gero segurtasunelementuak ipintzeko prestatzea, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................200,0003.01.06 M/2 ENKOFRATUA


PARTIDA, OROTARA..........................................25,0003.01.07 M/2 SARE ELEKTROSOLDATUA, ME 15x15 A Ø 10-10

Sare elektrosoldatua, ME 15x15 A Ø 10-10 B 500 S 5 x 2 UNE 36068:94motakoa; gainera, sarea ebakitzea, loturak eta gainjartzeak egitea, tolestea,ipintzea, lotzeko alanbreak, banatzaileak, zurrungarriak, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................15,00

03.01.08 T MATERIAL PIKORTSUA PASEALEKUETANMaterial pikortsua, hautatutako materiala erabilita, 1+0'20 m-ko zabaleraaldakorreko pasealekuak egiteko, asentatzeko azalera prestatzea,materiala zabaltzea, profilatzea, trinkotzea, eta behar diren bitartekolagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................30,00

1-RF-7/2012 159

PLT-C-2012-0003

03.02 AZPIKAPITULUA. DRAINATZE LANAK

03.02.01 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,50 m-koaHM-20 hormigoi masazko areka, 0,50 m-koa, planoetako marrazkien arabera egina;gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea, harri-hormabetetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................47,0003.02.02 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,60 m-koa

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,60 m-koa, planoetako marrazkien arabera egina;gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea, harri-hormabetetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................55,0003.02.03 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,90 m-koa

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,90 m-koa, planoetako marrazkien arabera egina;gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea, birfintzea, harri-hormabetetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................80,0003.02.04 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 1,00 m-koa


PARTIDA, OROTARA..........................................125,0003.02.05 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 0,60 m-koa

HM-20 hormigoi masazko irtengunea, 0,60 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, dardaraketa, talotxatzea,ME 10x10 AØ 6-6 motako sare elektrosoldatua ipintzea, eta kasuan kasukogainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

PARTIDA, OROTARA..........................................75,0003.02.06 M TUTUERIA POROTSUA, Ø 15 cm-koa


PARTIDA, OROTARA..........................................32,00

03.02.07 T MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUABetelan lokalizatua, harrobi-harria txikitu edo birrintzetik atera deneta FOM 1382/2002 Arauan aldatutako PG-3/75aren 421. artikuluanxedatutako baldintzak betetzen dituen osaketa granulometrikoa duendrainatze-materialez egina, zangan edo fabrikako obraren harri-horman;gainera, asentatzeko azalera prestatzea, geruzak zabaltzea, betelanatrinkotzea eta babestea.

PARTIDA, OROTARA..........................................38,00

1-RF-7/2012 160

PLT-C-2012-0003

03.02.08 UD KUTXETAHM-20 hormigoi masazko kutxeta, altuera aldakorrekoa, planoetakomarrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, hormigoiarmatuzko tapa egitea, harri-horma material iragazlez betetzea, etalehendik dagoen hodirako lotunea egitea, halakorik izanez gero.

PARTIDA, OROTARA..........................................1.000,0003.02.09 UD KUTXETA IGOTZEA

Kutxeta igotzea, lehendik dagoen altuera aldakorreko kutxetaren gainean;gainera, hondeatzea, garbitzea, HM-20 hormigoi masa ezartzea, enkofratzea,hormigoi armatuzko tapa egitea, harri-horma material iragazlez betetzea,barruan 0,80x0,80 metro emanez eta 0,40 metro lodiko paretak eginez.

PARTIDA, OROTARA..........................................380,0003.02.10 UD HUSTUBIDE-KUTXETA

HM-20 hormigoi masazko hustubide bakuna, altuera aldakorrekoa,planoetako marrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea,burdinurtuzko tapa egitea markoaz eta saretaz hornitua, harri-hormamaterial iragazlez betetzea, eta hodieria orokorrera dagokionhartune-zatia egitea.

PARTIDA, OROTARA..........................................250,0003.02.11 UD BURDINURTUZKO SARETA, 80 x 80 cm-koa


PARTIDA, OROTARA..........................................125,0003.02.12 M HORMIGOIZKO HODIA, Ø 80 cm-koa


PARTIDA, OROTARA..........................................125,0003.02.13 M PVCzko HODIERIA, Ø 400 cm-koa


PARTIDA, OROTARA..........................................75,00

03.03 AZPIKAPITULUA. EUSKARRIAK

03.03.01 M HORMIGOIZKO KARELA ERAISTEAHormigoizko karela eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzea etazabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................15,0003.03.02 M HORMIGOIZKO BARANDA ERAISTEA

Hormigoizko baranda eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzea eta

1-RF-7/2012 161

PLT-C-2012-0003

zabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................15,0003.03.03 M SEGURTASUN HESIA KENTZEA

Hesi metalikoa kentzea, zutoinak kentzea, Obrako Zuzendaritzakadierazitako biltegira eramatea eta behar diren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................6,5003.03.04 M HORMIGOIZKO KARELA


PARTIDA, OROTARA..........................................100,0003.03.05 M HESI METALIKOA KENTZEA ETA JARTZEA


PARTIDA, OROTARA..........................................35,0003.03.06 M SEGURTASUN HESI METALIKOA, BMSNA 4/120a MOTAKOA

Segurtasun hesi metalikoa, BMSNA 4/120a motakoa, galvanizatua,hormigoiz zimendatua edo lurrean tinkatua, planoetako marrazkienarabera; gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, banantzaileak,faro-islatzaileak, bukaerak, jaitsiguneak, eta behar diren bitartekolagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................55,0003.03.07 UD JAITSIGUNE LABURRA

Jaitsigune laburra, bero galvanizatua, planoetako marrazkien arabera;gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak,faro-islatzaileak, eta bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................110,0003.03.08 UD HESI BUKAERA, “ARRAIN-ISATS” ZAPALDUAREN TANKERAN

Bukaera, “arrain-isats” zapalduaren tankeran, bero galvanizatua,planoetako marrazkien arabera; gainera, ainguratzeko piezak,gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak, faro-islatzaileak, etabitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................42,00

03.03.09 UD MUGARRIAK, BALIZAK ETA SEINALEAK LEKUZ ALDATZEAMugarriak, balizak eta seinaleak lekuz aldatzea, lehengoakdesmuntatuta, zimendu trinko berriak egitea, berriro ipintzea,zutoinak eta torlojuak egokitzea, akabera ematea, eta behardiren bitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................65,00

1-RF-7/2012 162

PLT-C-2012-0003

04. KAPITULUA. SEINALE HORIZONTALAK

04.01 M AURREMARKATZEAArdatz-lerroak, ertza, errei motela edota oinezkoen babesguneakzebra-marrak egitea; gainera, bitarteko lagungarriak, makineria, seinalebereziak jartzea, babes elementuak, eta aldez aurretik garbitzeaeta ekortzea, eskuz edo makinen bitartez.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,1504.02 M ARDATZ-LERROA, 10 cm-koa

Ardatz-lerroa, 10 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitako motakoW>7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetan pintatua; gainera,aldez aurretik eskuz edo makinen bitartez garbitzea, seinaleak eta babeselementuak ipintzea, bitarteko lagungarriak eta makinak, soberangeratzen diren markak urratzea, guztia erabat bukatuta.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,6504.03 M ERTZ-LERROA, 15 cm-koa

Ertz-lerroa, 15 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitako motakoW>7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetan pintatua, 1,5 m-koluzera eta 2,00 m-ko baoko marra etenetan; gainera, aldez aurretikeskuz edo makinen bitartez garbitzea eta ekortzea, seinaleak etababes elementuak ipintzea, bitarteko lagungarriak eta makinak,soberan geratzen diren markak urratzea, guztia erabat bukatuta.

PARTIDA, OROTARA..........................................0,8504.04 M/2 IKURRAK ETA GEZIAK PINTATZEA

Ikurrak edo letrak benetan pintatzea, GRDC motako edo baldintza-agirianadierazitako mota eta klaseko bi osagaiz hotzean eratutako pintura distiratsutermoplastikoa erabilita; gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edomakinen bitartez garbitzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea,bitarteko lagungarriak, makinak, soberan geratzen diren markak urratzea,guztia erabat bukatuta.

PARTIDA, OROTARA..........................................50,0004.05 M/2 OINEZKOEN BABESGUNEAK ETA GELDITZE-MARRAK TXANTILOIZ PINTATZEA

Oinezkoen babesguneak eta gelditze-marrak txantiloiz pintatzea,GRDC motako edo baldintza-agirian adierazitako mota eta klasekobi osagaiz hotzean eratutako pintura distiratsu termoplastikoa erabilita;gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edo makinen bitartezgarbitzea eta ekortzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea, bitartekolagungarriak, makinak, soberan geratzen diren markak urratzea, guztiaerabat bukatuta.

PARTIDA, OROTARA..........................................40,00

05. KAPITULUA. SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA

1-RF-7/2012 163

PLT-C-2012-0003

05.01 UD BABES KOLEKTIBOAKBabes kolektiboak, hau da, obretako seinale islatzaileak ipintzeaeta artatzea, 8.3-IC Arauarekin bat etorriz, II mailako atzera-islapenmailakoak edo gehiagokoak, euskarri metalikoen gainean, erreimozketa mugatzeko eta babesteko hesietan, seinale eta balizenzinta, baliza argidun islatzaileak ipintzea, distiratsuak, behar izanezgero; gainera, obra amaitzean kentzea, garbitzea, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

PARTIDA, OROTARA..........................................160,0005.02 UD SUTEAK ITZALTZEA


PARTIDA, OROTARA..........................................200,0005.03 UD BILERAK ETA PRESTAKUNTZA


PARTIDA, OROTARA..........................................216,00

01 KAPITULUA. ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK01.01 AZPIKAPITULUA. BLANDOIAK SANEATZEA01.01.01 M/3 SANEATZEKO HONDEAKETA 45,00 40,001.800,00

Saneatze lanak egiteko hondeatzea, kaxa tankerakoak irekizedozein lur motatan; gainera, zaborrak eramatea, lursaila nibelatzeaeta mugitutako lurrak bertatik kentzea, ateratako produktuak erabilikodiren lekura edo zabortegira eramatea eta kalte-ordainak, makineria,eta behar diren bitarteko lagungarriak.

01.01.02 T HARTXINTXARRA, ZA20 MOTAKOA 70,88 42,002.976,96

ZA20 motako hartxintxarra; gainera, oraingo gainazala prestatu,hartxintxarra zabaldu eta geruzak trinkotzea FOM 1382/2002 Aginduaren510. artikuluarekin bat, makineria eta behar diren bitartekolagungarriak.

01.01.03 M/2 INPRIMAZIO GARAZTADA 90,00 1,1099,00


01.01.04 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC22 base S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 20,26 105,002.127,30

Beroko betun nahastea, AC22 base S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 7-9 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera,gainazala prestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea etatrinkotzea, proportzioan dagozkion junturekin.

01.01.05 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 90,00 0,90

1-RF-7/2012 164

PLT-C-2012-0003

81,00Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirian adierazitakodosiak erabilita; gainera, oraingo gainazala prestatzea.



_________01.01 AZPIKAPITULUA. BLANDOIAK SANEATZEA,

GUZTIRA ............................................................................................. 8.300,34

1-RF-7/2012 165

PLT-C-2012-0003

01.02 AZPIKAPITULUA. BIDE-ZORUA KONPONTZEA01.02.01 M/2 FRESATZE SAKONA 90,00 10,00900,00

Fresatze sakona 10-12 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,makineria eta behar diren bitarteko lagungarriak.

01.02.02 M/2 GEOTESTILA ASFALTOZKO BIDE-ZORUA SENDOTZEKO 90,00 15,001.350,00

Bide-zorua sendotzeko geotestila, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako ezaugarriak beteko dituena; gainera, erostea, zoruanjartzea eta lana guztiz bukatzea.

01.02.03 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 180,00 0,90162,00



Beroko betun nahastea, AC22 base S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 7-9 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea,proportzioan dagozkion junturekin.

01.02.05 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 11,26 108,001.216,08


_________01.02 AZPIKAPITULUA. BIDE-ZORUA KONPONTZEA,

GUZTIRA ............................................................................................. 5.282,88

1-RF-7/2012 166

PLT-C-2012-0003

01.03 AZPIKAPITULUA. ERRODADURA-GERUZA KONPONTZEA01.03.01 M/2 AZALEKO FRESATZEA 90,00 8,50765,00

Azaleko fresatzea 5-8 cm-ko lodieran, fresatutako produktuakbertatik kendu eta zabortegira garraiatzea, bide-zorua garbitzea,makineria eta behar diren bitarteko lagungarriak.

01.03.02 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 90,00 0,9081,00


01.03.03 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf S MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 11,26 108,001.216,08

Beroko betun nahastea, AC16 surf S motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 5 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea,proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin

_________01.03 AZPIKAPITULUA. ERRODADURA-GERUZA

KONPONTZEA, GUZTIRA ............................................................................................. 2.062,08

______________01 KAPITULUA. ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK, GUZTIRA.....................................................

15.645,30

1-RF-7/2012 167

PLT-C-2012-0003

02 KAPITULUA. GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA02.01 AZPIKAPITULUA. BIRPROFILATZEA02.01.01 M/2 ITSASPEN GARAZTADA, OINARRIKO EDO TARTEKO GERUZARAKO 17700,00 0,9015.930,00

Oinarriko edo tarteko geruzarako itsaspen garaztada, C60B4 ADHedo C60B3 ADH emultsioaz, Ezaugarri Teknikoen Agirianadierazitako dosiak erabilita; gainera, oraingo gainazalaprestatzea.

02.01.02 T BEROKO BETUN NAHASTEA, AC16 surf D MOTAKOA, KAREHARRIZKO AGREGAKINAREKIN 1770,00 100,00177.000,00

Beroko betun nahastea, AC16 surf D motakoa, kareharrizkoagregakinarekin, 4 cm lodiko geruzan zabaldua; gainera, gainazalaprestatzea, nahastea egitea, garraiatzea, zabaltzea eta trinkotzea,proportzioan dagozkion zeharkako eta luzerako junturekin

_________02.01 AZPIKAPITULUA. BIRPROFILATZEA, GUZTIRA.................

192.930,0002.02 KAPITULUA. GAINAZALA KONPONTZEA02.02.01 UD OBRA EGITEA ETA SEINALEAK JARTZEA 2,00 2.500,005.000,00

Obra honetan sartuko dira zorua egin aurreko konponketa lanak,betun nahastearekin birprofilatzea, gainazala konpontzea, obraosagarriak egitea, seinaleak eta balizak jartzea, batera hartuta25.000,00 eurora iritsi gabe.

02.02.02 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 5 MOTAKOA 1121,00 150,00168.150,00



02.02.03 T HOTZEKO MIKROAGLOMERATUA, MICROF 8 MOTAKOA 1475,00 150,00221.250,00

Hotzeko mikroaglomeratua, MICROF 5 motakoa, agregakin ofitikoez,siderurgikoez edo bien konbinaketaz egina, batez beste 12,50 kg/m2 agregakin ofitikoz hornitua, 11/2011 Agindu Zirkularrean aldatutakoPG-3aren 540. artikuluan adierazitako ezaugarriekin; gainera, tratatubeharreko gainazala garbitzea, mikroaglomeratua egitea, garraiatzea,zabaltzea, ipintzea eta askatutako materiala kentzea.

_________02.02 KAPITULUA. GAINAZALA KONPONTZEA, GUZTIRA..........

394.400,00______________

02 KAPITULUA. GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA KONPONTZEA, GUZTIRA...............................587.330,00

1-RF-7/2012 168

PLT-C-2012-0003

03 KAPITULUA. OBRA OSAGARRIAK03.01 AZPIKAPITULUA. FABRIKAKO OBRAK03.01.01 M/3 HONDEAKETA 85,00 25,002.125,00

Fabrikako obren kokagunea hondeatzea eta zimenduak ezartzea,edozein lur motatan; gainera, zaborrak, eskoratzeak eta ahidurakkentzea eta soberakin guztiak zabortegira eramatea, isurketarenkanona, makineria eta bitarteko lagungarriak.

03.01.02 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ZIMENDUETAN ETA ZOLATAN 14,00 160,002.240,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen eta zolataren zimenduetan, obranipinia; gainera, enkofratzea, dardaraketa eta behar diren bitartekolagungarriak.

03.01.03 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, ALTXAERATAN 35,40 175,006.195,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruen altxaeran, obran ipinia; gainera,enkofratzea, dardaraketa eta behar diren bitarteko lagungarriak.

03.01.04 M/3 HARLANGAITZEZKO HARRI-HORMA 8,26 300,002.478,00

Harlangaitzezko harri-horma, 0,30 m diametro baliokidekoharlangaitzak hornitzea eta ipintzea, HM-20 motako hormigoiamurruen altxaeran; gainera, horma-zuloak egitea, erkatzea,bistako paramentuetan junturak egitea eta behar diren bitartekolagungarriak.

03.01.05 M/3 HORMIGOIA, HM-20/P/20/I MOTAKOA, IMPOSTAN 3,90 200,00780,00

Hormigoi masa, HM-20/P/20/I motakoa, 20 N/mm2-ko berariazkoerresistentziakoa, murruko inpostan; gainera, enkofratzea, dardaraketa,lehendik dagoena kentzea igo beharreko zatietan, gero segurtasunelementuak ipintzeko prestatzea, eta behar diren bitartekolagungarriak.

03.01.06 M/2 ENKOFRATUA 94,30 25,002.357,50


03.01.07 M/2 SARE ELEKTROSOLDATUA, ME 15x15 A Ø 10-10 40,00 15,00600,00

Sare elektrosoldatua, ME 15x15 A Ø 10-10 B 500 S 5 x 2 UNE36068:94 motakoa; gainera, sarea ebakitzea, loturak etagainjartzeak egitea, tolestea, ipintzea, lotzeko alanbreak,banatzaileak, zurrungarriak, eta behar diren bitarteko lagungarriak.

03.01.08 T MATERIAL PIKORTSUA PASEALEKUETAN 54,00 30,001.620,00

Material pikortsua, hautatutako materiala erabilita, 1+0'20 m-kozabalera aldakorreko pasealekuak egiteko, asentatzeko azaleraprestatzea, materiala zabaltzea, profilatzea, trinkotzea, etabehar diren bitarteko lagungarriak.

03.01.08 T MATERIAL PIKORTSUA PASEALEKUETAN 54,00 30,00

1-RF-7/2012 169

PLT-C-2012-0003

1.620,00Material pikortsua, hautatutako materiala erabilita, 1+0'20 m-kozabalera aldakorreko pasealekuak egiteko, asentatzeko azaleraprestatzea, materiala zabaltzea, profilatzea, trinkotzea, etabehar diren bitarteko lagungarriak.

_________03.01 AZPIKAPITULUA. FABRIKAKO OBRAK, GUZTIRA.............

18.395,5003.02 AZPIKAPITULUA. DRAINATZE LANAK03.02.01 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,50 m-koa 100,00 47,004.700,00

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,50 m-koa, planoetakomarrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea,nibelatzea, birfintzea, harri-horma betetzea, eta kasuan kasukogainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

03.02.02 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,60 m-koa 150,00 55,008.250,00

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,60 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea,birfintzea, harri-horma betetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratanbehar den kaxa irekitzea.

03.02.03 M HORMIGOIZKO AREKA, 0,90 m-koa 100,00 80,008.000,00

HM-20 hormigoi masazko areka, 0,90 m-koa, planoetako marrazkienarabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea, nibelatzea,birfintzea, harri-horma betetzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratanbehar den kaxa irekitzea.

03.02.04 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 1,00 m-koa 35,00 125,004.375,00


03.02.05 M HORMIGOIZKO IRTENGUNEA, 0,60 m-koa 15,00 75,001.125,00

HM-20 hormigoi masazko irtengunea, 0,60 m-koa, planoetakomarrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea,dardaraketa, talotxatzea, ME 10x10 AØ 6-6 motako sare elektrosoldatuaipintzea, eta kasuan kasuko gainzabaleratan behar den kaxa irekitzea.

03.02.06 M TUTUERIA POROTSUA, Ø 15 cm-koa 60,00 32,001.920,00


03.02.07 T MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUA 254,00 38,009.652,00

Betelan lokalizatua, harrobi-harria txikitu edo birrintzetik atera deneta FOM 1382/2002 Arauan aldatutako PG-3/75aren 421. artikuluanxedatutako baldintzak betetzen dituen osaketa granulometrikoa duendrainatze-materialez egina, zangan edo fabrikako obrarenharri-horman; gainera, asentatzeko azalera prestatzea, geruzakzabaltzea, betelana trinkotzea eta babestea.

1-RF-7/2012 170

PLT-C-2012-0003

03.02.07 T MATERIAL IRAGAZLEZ EGINDAKO BETELAN LOKALIZATUA 254,00 38,009.652,00

Betelan lokalizatua, harrobi-harria txikitu edo birrintzetik atera deneta FOM 1382/2002 Arauan aldatutako PG-3/75aren 421. artikuluanxedatutako baldintzak betetzen dituen osaketa granulometrikoa duendrainatze-materialez egina, zangan edo fabrikako obrarenharri-horman; gainera, asentatzeko azalera prestatzea, geruzakzabaltzea, betelana trinkotzea eta babestea.

03.02.08 UD KUTXETA 4,00 1.000,004.000,00

HM-20 hormigoi masazko kutxeta, altuera aldakorrekoa, planoetakomarrazkien arabera egina; gainera, hondeatzea, enkofratzea,hormigoi armatuzko tapa egitea, harri-horma material iragazlezbetetzea, eta lehendik dagoen hodirako lotunea egitea,halakorik izanez gero.

03.02.09 UD KUTXETA IGOTZEA 2,00 380,00760,00

Kutxeta igotzea, lehendik dagoen altuera aldakorreko kutxetarengainean; gainera, hondeatzea, garbitzea, HM-20 hormigoi masaezartzea, enkofratzea, hormigoi armatuzko tapa egitea,harri-horma material iragazlez betetzea, barruan 0,80x0,80 metroemanez eta 0,40 metro lodiko paretak eginez.

03.02.10 UD HUSTUBIDE-KUTXETA 2,00 250,00500,00

HM-20 hormigoi masazko hustubide bakuna, altueraaldakorrekoa, planoetako marrazkien arabera egina; gainera,hondeatzea, enkofratzea, burdinurtuzko tapa egitea markoaz etasaretaz hornitua, harri-horma material iragazlez betetzea, etahodieria orokorrera dagokion hartune-zatia egitea.

03.02.11 UD BURDINURTUZKO SARETA, 80 x 80 cm-koa 2,00 125,00250,00


03.02.12 M HORMIGOIZKO HODIA, Ø 80 cm-koa 16,00 125,002.000,00


03.02.13 M PVCzko HODIERIA, Ø 400 cm-koa 20,00 75,001.500,00


_________03.02 AZPIKAPITULUA. DRAINATZE LANAK, GUZTIRA..............

47.032,00

1-RF-7/2012 171

PLT-C-2012-0003

03.03 AZPIKAPITULUA. EUSKARRIAK03.03.01 M HORMIGOIZKO KARELA ERAISTEA 20,00 15,00300,00

Hormigoizko karela eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzeaeta zabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

03.03.02 M HORMIGOIZKO BARANDA ERAISTEA 20,00 15,00300,00

Hormigoizko baranda eraistea; gainera, zaborrak bertatik kentzeaeta zabortegira eramatea, makineria eta bitarteko lagungarriak.

03.03.03 M SEGURTASUN HESIA KENTZEA 24,00 6,50156,00

Hesi metalikoa kentzea, zutoinak kentzea, Obrako Zuzendaritzakadierazitako biltegira eramatea eta behar diren bitartekolagungarriak.

03.03.04 M HORMIGOIZKO KARELA 20,00 100,002.000,00


03.03.05 M HESI METALIKOA KENTZEA ETA JARTZEA 24,00 35,00840,00


03.03.06 M SEGURTASUN HESI METALIKOA, BMSNA 4/120a MOTAKOA 48,00 55,002.640,00

Segurtasun hesi metalikoa, BMSNA 4/120a motakoa, galvanizatua,hormigoiz zimendatua edo lurrean tinkatua, planoetako marrazkienarabera; gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, banantzaileak,faro-islatzaileak, bukaerak, jaitsiguneak, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

03.03.07 UD JAITSIGUNE LABURRA 4,00 110,00440,00

Jaitsigune laburra, bero galvanizatua, planoetako marrazkien arabera;gainera, ainguratzeko piezak, gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak,faro-islatzaileak, eta bitarteko lagungarriak.

03.03.08 UD HESI BUKAERA, “ARRAIN-ISATS” ZAPALDUAREN TANKERAN 4,00 42,00168,00

Bukaera, “arrain-isats” zapalduaren tankeran, bero galvanizatua,planoetako marrazkien arabera; gainera, ainguratzeko piezak,gainjartzeak, torlojuak, banantzaileak, faro-islatzaileak, etabitarteko lagungarriak.

03.03.09 UD MUGARRIAK, BALIZAK ETA SEINALEAK LEKUZ ALDATZEA 10,00 65,00650,00

Mugarriak, balizak eta seinaleak lekuz aldatzea, lehengoakdesmuntatuta, zimendu trinko berriak egitea, berriro ipintzea,zutoinak eta torlojuak egokitzea, akabera ematea, eta behardiren bitarteko lagungarriak.

03.03.09 UD MUGARRIAK, BALIZAK ETA SEINALEAK LEKUZ ALDATZEA 10,00 65,00650,00

Mugarriak, balizak eta seinaleak lekuz aldatzea, lehengoak

1-RF-7/2012 172

PLT-C-2012-0003

desmuntatuta, zimendu trinko berriak egitea, berriro ipintzea,zutoinak eta torlojuak egokitzea, akabera ematea, eta behardiren bitarteko lagungarriak.

_________03.03 AZPIKAPITULUA. EUSKARRIAK, GUZTIRA.........................

7.494,00______________

03 KAPITULUA. OBRA OSAGARRIAK....................................................................................................72.921,50

1-RF-7/2012 173

PLT-C-2012-0003

04. KAPITULUA. SEINALE HORIZONTALAK04.01 M AURREMARKATZEA 42000,00 0,156.300,00

Ardatz-lerroak, ertza, errei motela edota oinezkoen babesguneakzebra-marrak egitea; gainera, bitarteko lagungarriak, makineria, seinalebereziak jartzea, babes elementuak, eta aldez aurretik garbitzeaeta ekortzea, eskuz edo makinen bitartez.

04.02 M ARDATZ-LERROA, 10 cm-koa 6000,00 0,653.900,00

Ardatz-lerroa, 10 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitakomotako W>7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetanpintatua; gainera, aldez aurretik eskuz edo makinen bitartezgarbitzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea, bitartekolagungarriak eta makinak, soberan geratzen diren markakurratzea, guztia erabat bukatuta.

04.03 M ERTZ-LERROA, 15 cm-koa 27000,00 0,8522.950,00

Ertz-lerroa, 15 cm zabalekoa, baldintza-agirian adierazitakomotako W>7,85eko koefizienteko pintura distiratsuaz benetanpintatua, 1,5 m-ko luzera eta 2,00 m-ko baoko marra etenetan;gainera, aldez aurretik eskuz edo makinen bitartez garbitzeaeta ekortzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea, bitartekolagungarriak eta makinak, soberan geratzen diren markakurratzea, guztia erabat bukatuta.

04.04 M/2 IKURRAK ETA GEZIAK PINTATZEA 45,00 50,002.250,00

Ikurrak edo letrak benetan pintatzea, GRDC motako edobaldintza-agirian adierazitako mota eta klaseko bi osagaizhotzean eratutako pintura distiratsu termoplastikoa erabilita;gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edo makinenbitartez garbitzea, seinaleak eta babes elementuak ipintzea,bitarteko lagungarriak, makinak, soberan geratzen direnmarkak urratzea, guztia erabat bukatuta.

04.05 M/2 OINEZKOEN BABESGUNEAK ETA GELDITZE-MARRAK TXANTILOIZ PINTATZEA 40,00 40,001.600,00

Oinezkoen babesguneak eta gelditze-marrak txantiloiz pintatzea,GRDC motako edo baldintza-agirian adierazitako mota eta klasekobi osagaiz hotzean eratutako pintura distiratsu termoplastikoaerabilita; gainera, aurremarkatzea, aldez aurretik eskuz edo makinenbitartez garbitzea eta ekortzea, seinaleak eta babes elementuakipintzea, bitarteko lagungarriak, makinak, soberan geratzen direnmarkak urratzea, guztia erabat bukatuta.

_________04. KAPITULUA. SEINALE HORIZONTALAK, GUZTIRA........................................................................

37.000,00

1-RF-7/2012 174

PLT-C-2012-0003

05. KAPITULUA. SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA05.01 UD BABES KOLEKTIBOAK 1,00 160,00160,00

Babes kolektiboak, hau da, obretako seinale islatzaileak ipintzeaeta artatzea, 8.3-IC Arauarekin bat etorriz, II mailako atzera-islapenmailakoak edo gehiagokoak, euskarri metalikoen gainean, erreimozketa mugatzeko eta babesteko hesietan, seinale eta balizen zinta,baliza argidun islatzaileak ipintzea, distiratsuak, behar izanez gero;gainera, obra amaitzean kentzea, garbitzea, eta behar direnbitarteko lagungarriak.

05.02 UD SUTEAK ITZALTZEA 1,00 200,00200,00


05.03 UD BILERAK ETA PRESTAKUNTZA 1,00 216,00216,00


_________05. KAPITULUA. SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA, GUZTIRA.............................................

576,00_______________

OROTARA..................................................................................................................................................713.472,80

01. KAPITULUA ZORUA EGIN AURREKO JARDUERAK.....................................................................................................................15.645,30

02. KAPITULUA GAINAZALA BIRPROFILATZEA ETA BIRGAITZEA...................................................................................................587.330,00

03. KAPITULUA OBRA OSAGARRIAK..................................................................................................................................................72.921,50

04. KAPITULUA SEINALE HORIZONTALAK.........................................................................................................................................37.000,00

05. KAPITULUA SEGURTASUN ETA OSASUN AZTERKETA.............................................................................................................. 576,00________________________

KONTRATA BIDEZ GAUZATZEKO AURREKONTUA, GUZTIRA, BEZ SARTU GABE713.472,80

BEZ, % 18........................................................................................................................128.425,10

________________________KONTRATA BIDEZ GAUZATZEKO AURREKONTUA, OROTARA

841.897,90Beraz, horixe izango da aurrekontu osoa: ZORTZIEHUN ETA BERROGEITA BAT MILA ZORTZIEHUN ETA LAUROGEITA

HAMAZAZPI EURO eta LAUROGEITA HAMAR ZENTIMO

1-RF-7/2012 175

ZERBITZU KONTRATUA ARAUTUKO DUTEN EZAUGARRI ... · Web viewMENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE...

Documents

Transcript of ZERBITZU KONTRATUA ARAUTUKO DUTEN EZAUGARRI ... · Web viewMENDEBALDEKO ESKUALDE SAREKO ETA SARE...