2007 Txostena

SarreraLehendakariaren mezua

aurkibideaLantaldea [4-5 orr.]

Balore kooperatiboakKooperatibetan balore eta espiritukooperatiboa berresteko proze-sutan barneratuta gaude. Balorehoriek birbizitzeko helburua dau-kagu, birbizitze horrek emangobaitigu konpetentzia altuko tes-tuinguru global honetan behardugun desberdintasuna.

Alde batetik, baloreak errekupe-ratzeko beharra eta, bestetik, bizidugun testuinguru ekonomiko etasozial globalean, geroz eta indareta zentzu bereziagoa hartuz doanprintzipio bat aipatu nahi nuke,Izaera Unibertsala: solidarioa de-mokrazia sozialaren alde lan egi-ten duten guztiekin, nazioartekokooperatibismoari berezkoak zaiz-kion bake, justizia eta garapena-ren helburuak partekatuz.

Ezin dugu jarraitu geure buruaribegira soilik. Ezin dugu segitumaila lokalean jarduten; ez eko-nomia arloan, ez gizarte arloan,ez harremanetan, ez kultura ar-

loan, ezta ekologia arloan ere …Marko horretan eragiten dugu etaeragiten gaituzte. Munduan ger-tatzen denarekin arduratu beha-rra daukagu. Maila horretansortzen diren arazo, behar, ezine-gon eta erronkei erantzuna emanbehar diegu.

Desafio horri gure printzipioetatikabiatuta erantzun diezaiokegu.Lankidetzatik (batez ere ezagu-pen, esperientzien eta baliabideentransferentzia bidez) eta Eralda-keta Sozialetik (garapen komuni-tarioen iniziatibak babestuz). Aldiberean, erantzuna eman dezakegumugimendu kooperatiboaren mi-siotik abiatuta; gizartean aberas-tasuna sortzen lagunduz, eta kasuhorretan gizarte unibertsalean,enpresa garapena eta lanpostukoo -peratibo berriak sortuz.

Printzipio horiekin eta misio orokorhorrekin lan egiten du Mundukidek.

Orain, inoiz baino gehiago, gure ba-loreak eta esperientzia kooperati-boa birbizitu nahi dugunean,Mundukidek printzipio horiek bete-tzeko aukera ematen digu. Mundu-kide laguntzeak, gure printzipio etamisioaren zati bat betetzeko ba-lioko digu kooperatibistak garenoi.

Jokin Esnal

Jokin Esnal(Orona S.coop.)

Publica: MUNDUKIDE Fundazioa | Iturriotz 27 - 2 esk. Arrasate 20500 | Tel. 943 77 20 10 | mundukide@mundukide.org | www.mundukide.org

Diseinua eta maketazioa: ADOX www.adoxnet.com

1

Interkooperazio proiektua San Clemente – Risaralda – Kolonbia [9 orr.]5

Eskualdeko Garapen Sozio-ekonomikorako Programa Marrupa – Niassa – Mozanbike [10 - 13 orr.]6

Interkooperazio proiektua Rukullakta – Alto Napo – Ekuador [9 orr.]4

Antolaketa egitura [6-7 orr.]2

Interkooperazio proiektua Jequetepeque bailara – La Libertad – Peru [8 orr.]3

Txostena | 2007

Datu ekonomikoak [20 orr.]11

Babesle eta laguntzaileak [21 orr.]12

7

Trebakuntza eta aholkularitza programa Parana Erdialdeko Eskualdea – Brasil [16-17 orr.]8

Trebakuntza eta aholkularitza programa Kuba Ekialdea [18 orr.]9

Interkooperazio beste ekintza batzuk [pág. 19]10

Eskualdeko Garapen Sozioekonomikorako ProgramaMitemelete – Evinayong – Ekuatore Ginea [14-15 orr.]

Lantaldea

4

Argazkietan azaltzen ez diren baina 2007 urteanzehar, modu batean edo bestean, beraien dedi-kazioa eman diguten askoren aipamena eta eske-rrak eman nahi dizkiegu memoria honetan,besteak beste: Pili Makazaga, Jose RamonElorza, Martin Muruamendiaraz, Jose Luis Ma-dinagoitia, Juan Mari Ruiz de Egino, Iratxe Atxa,Argiñe Larrea, Javier Gantxegi, Miguel Angel Laz-piur, Isabel Uribe, Armin Isasti, Mikel Lezamiz,Rene Arriau, Jean Francois Mingot, Anges Ar-gain, Muriel Ourthiague , Maite Tejero, JaimeZubia, Jose Mari Rubio, Jose Antonio eta AsierAgirrebeña, Juan Antonio Alegre, Jesus Reca-sens , Txope, Iñigo Trueba, Eneko Juaristi. …

Eta baita, MUNDUKIDErekin elkarlanean ari direnbeste GKE batzuetako bolondresei, zehazki: HA-RREMAN (Arrasate), HIRUATX (Aretxabaleta),MUNDUZABAL (Markina-Xemein), ATXORROTX(Eskoriatza), BANOIA (Oñati), ANELKAR (Antzuola)eta FISCeko (Bergara) lagunei.

Naiara Alonso

Beñat Arzadun

Urri Urizar

Jose AngelMikeo

Mikel Gantxegi

Jesus Mendizabal

Jose Mari Ortubai

Alberto Iñurrieta

Jose Mari Sarasua

Iñaki Maruri

MBrasil

Ginea

Kolonbia

Ekuador

Peru

Kuba

Arrasate - Mon

CAIA Kooperatiba • Ekuador

KUBA

COPAC Kooperatiba • Kolonbia

JEQUETEPEQUE • Peru CEAGRO–MST • Brasil

5

Txostena | 2007

Arrasateko egoitza

Ibon Antero

Enara Ruiz de Egino

Unax Zabala

Eduardo Martín

Silvia Santos

Gorka Solana

Amaia Uribetxebarria

Paul Karrikaburu

Alberto Trojaola

Felipe Uriarte

Jose AntonioMendikute

Jose Mari Larrañaga

Leire Uriarte

Eneritz Pagalday

Jon Sarasua

Andoni Mujika

Cuba Mitémeleté (Guinea Ecuatorial) Lanki - MUBolondres etea kolaboratzaileakMarrupa (Mozambique)

Mozambike

MondragónMARRUPA • MozanbikeMARRUPA • Mozanbike

MARRUPA • Mozanbike

CIPA Kooperatiba • Ginea

6

Antolaketa egitura

PATRONATUA da Fundazioko erabaki organogorena. Patronatuak BA TZORDE ES-KUORDEAN delegatzen du Gestio Plan etaproiektu eta lantaldearen bi hileroko ja-rraipenaren ardura; Ba tzorde Eskuorde hauera honetan osatuta dago: patronatuko 3kide, langileen ordezkari bat eta boluntarioenordezkari bat. Kudeaketari dagokionean,funtzioak prozesuen antolaketaren arabe-ra daude banatuak, hau da, prozesu/proiek-tu bakoitzeko gestore arduradun bat.

7

Txostena | 2007

MUNDUKIDEren MISIOA

3 Printzipio kooperatibotan oinarrituta:

LANKIDETZA: Dimentsioak bateratu, emaitzak birmoldatu eta baz-kideen ezagupen eta esperientzien transferentzia egitean sort-zen diren sinergiak bultzatuz.ERALDAKETA SOZIALA: Ingurunean proiektatuz, garapen komuni-tarioen iniziatibak babestuz, eta lanpostu kooperatibo berriaksortuz. IZAERA UNIBERTSALA: solidarioa demokrazia sozialaren alde lanegiten duten guztiekin. Nazioarteko kooperatibismoari berezkoakzaizkion bake, justizia eta garapenaren helburuak partekatuz.

MUNDUKIDEren MISIOA lan munduaren solidaritatea herrialdepobretuetara bideratzea da, esperientzia kooperatiboaren balia-bide eta jakituria aportatzea, herrialde eta komunitate bakoitza-ren protagonismoan oinarrituz eta euren esperientzienikasbideetara irekiaz.

MUNDUKIDEren lanaren berezitasuna markatzen dutenbeste zenbait alderdi:• garapen iraunkorra ekarriko dien ekimen ekonomiko - pro-

duktibo komunitario eta kooperatiboak bultzatuz lan egin• komunitate bakoitzari egokitutako prozesu sozio - enpresa

endogenoak lagundu .• epe luzeko konpromisoa, kooperazio estrategia moduan he-

rrien garapenerako esperientzia kooperatiboaren baliabideeta jakituria eskaini

• izaera kooperatiboari lotutako gure kooperazio eredu propioaeraiki

…eta hau guztia mugimendu kooperatiboko hainbat agentez osa-turiko INTERKOOPERAZIO SISTEMA bat sortuz. MUNDUKIDE FUN-DAZIOA, LANKI Lankidetza Ikertegia, UNIBERTSITATEA,ENPRESA ETA INSTITUZIO KOOPERATIBO-en esperientziakaprobetxatuz, gure kontra-parteei profesionaltasun maila han-dieneko laguntza eskaintzea lortzen dugu.

PATRONATUKO KIDEAK • Jokin Esnal Artola, ORONA S.

Coop. pertsona jurídiko lagun -tzailea (LEHENDAKARIA)

• Patxi Ormazabal, MCC, funda -tzailea (IDAZKARIA)

• Mikel Uribetxeberria, GrupoFAGOR, pertsona jurídiko la-guntzailea

• Ohiane Arietaleanizbeaskoa,Grupo FAGOR, pertsona jurídikolaguntzailea

• Javier Ortuzar, MAIER, S. Coop., pertsona jurídiko lagun tzailea

• José ignacio Ugarte, MAPSA,S. Coop., pertsona jurídiko la-guntzailea

• Xabier Mugarza, Grupo ULMA.Coop., pertsona jurídiko lagun -tzailea

• Ainara Ansa, ORKLI, S. Coop.,pertsona jurídiko laguntzailea

• Gorka Herranz, IRIZAR, S. Coop., pertsona jurídiko lagun tzailea

• Jesús María Astigarraga, DA-NOBAT S. Coop., pertsona jurí-diko laguntzailea

• Leire Uriarte, MU - MondragónUnibertsitatea, pertsona jurí-diko laguntzailea

• Felipe Pagaldai, ONGD ATXO-RROTX de Eskoriatza, lagun tzailea

• Jaime Zubia, ONGD FISC, fun-datzailea

• Iñaki Maruri, ONGD HARRE-MAN de Arrasate, fundatzailea

• Alberto Cereijo, ONGD SETEMde Vitoria-Gasteiz, pertsona ju-rídiko laguntzailea

BATZORDE ESKUODEKO ORDEZAKARIAK

• Jokin Esnal Artola, PatronatukoLehendakaria

• Patxi Ormazabal, PatronatukoIdazkaria

• Iñaki Maruri, Patronatuko bokala

• Urri Urizar, langileen ordezkaria• Jose Mari Ortubay, bolunta-

rioen ordezkaria

MUNDUKIDEko LANGILEAK –proiektuetan

• Eduardo Martin, proiektu koordinatzaileak

• Silvia Santos, proiektu teknikaria

• Gorka Solana, proiektu teknikaria

• Paul Carricaburu, proiektu koordinatzailea

• Amaia Uribetxeberria, proiektuteknikaria

MUNDUKIDEko LANGILEAK –egoitzan

• Ibon Antero, proiektu kudeatzai-lea

• Naiara Alonso, proiektu kudeat-zailea

• Beñat Arzadun, proiektu kude-atzailea

• Jose Angel Mikeo, proiektu ku-deatzailea

• Enara Ruiz de Egino, finantzia-zio kudeatzailea

• Urri Urizar, administraria• Mikel Gantxegi, zuzendaria

Jequetepeque proiektuaPeru iparraldean kokatzen da Je-quetepeque bailara, Cajamarca etaLa Libertad departamentuen arte-an. Kosta ingurua basamortua de-nez, nekazaritzarako lursail ga-rrantzitsuenak behe ibarrean aur-kitzen dira, zonalde honek Chepeneta Pacasmayo probintzien zatihandiena okupatzen du.

Egiten duguna da bailara horreta-ko nekazarien produkzio gaitasunaindartu eta lankidetza landu, bertakoCEDEPAS-NORTE organizazioarekinelkarlanean. Helburua da - eten-gabeko ekintza, laguntza eta pres-takuntza eskainiz - nekazarien pro-dukzioa dibertsifikatzea eta indar -tzea (banana, mahatsa, mangoa,piperrak eta barazkiak) eta produktuhauek eurak sortutako kooperatibaeta elkarteen bidez merkaturatzea.

2004an hasitako prozesuen bidezproduktu eta ibar bakoitzean hain-bat elkarte sortu ahal izan dira: halanola, APEPAYAC (Mangoa, micro-cuenca del Payac), 35 bazkide; AP-BOSJ (Banano orgánikoa, SanJosé), 45 bazkide; APROVIDEX(Mahatsa, San Pedro de Lloc ), 20bazkide; Cooperativa Agraria deProducción – CAP (Mahatsa, DuroBajo), 20 bazkide; APPLAM (Ba-nanO organikoa), 40 bazkide; Aso-ciaciones de Pacanga y Pacangui-

lla (Mahatsa eta banana), 38 baz-kide; APAIJ (Piperra, valle Jeque-tepeque), 12 bazkide.

Talde bakoitzak bere Plan Estrate-giko eta Gestio Planak definituditu. Prestakuntza jarraian ematenda: lan teknika berriak, elkartearenkudeaketa eta merkaturatzekogaitasuna eskuratzea (jada 310pertsona prestatu dira). Ardurahauek fase desberdinetan beregain hatzen dira, taldearen arabe-ra. Bi aipa daitezke (APEPAYAC-Mangoa eta APPLAN-Bananoa), bihauek merkatuan zuzenean ko-mertzializatzea lortu dute.

Elkarte hauen helburuetako bat daZiurtagiri Organikoa (Ekologikoa)eta Bidezko Merkataritza ziurtagirialortzea. 2006an mangoaren ziurta-giri organikoa lortu zuten, eta2007an produktu beraren BidezkoMerkataritza Zuzeneko zertifikazioa.

2007an ideia berri bat landu da,deshidratatuen planta eta kon tser- ba planta sortzea, alegia. Ideiaberri horrek kooperatibaren eral-daketa ekarriko luke, produkzioaribalore erantsia emanez.

Horrez gain, 2007an uraren arazoaaztertu da. Ura eskuratzea zein zai-la den ikusirik, proiektu bat sortu da.Proiektu horren helburua da, bi ur-teren buruan, basamortu ondoanbizi diren nekazariei ur horniduraziurtatzea.

Proiektu hau MUNDUKIDEk bultza -tzen du, Euskal Herrian FISC GKE-rekin eta CEDEPAS-NORTE era-kundearekin elkarlanean.

Proiektu honek Eusko Jaurlaritzarendirulaguntza jasotzen du (Garape-nerako Lankidetza Zuzendaritza)

8

Interkooperazio proiektuaJequetepeque bailara – La Libertad – Peru

2007. urtea ez da erraza izan CAIAkooperatibarentzat. Aurreko urteanfinkatutako helburuekin jarraitu ge-nuen urte horretan, hau da:

• Produkzio kostuak murriztea• Enpresa barruko lan dinamika ho-

betzea• Sozietatearen arloa berregitu-

ratzea

Lehenengo sei hilabeteetan hiru arlohauek hobetu ziren. Sozietatea be-rregituratzea lortu zen eta koope-ratibarekin benetako konpromisoaeta egiazko harremana zutenak ge-ratu ziren soilik. Produkzio kostua

apur bat hobetzea lortu zen eta landinamikan (ahula izan arren) minimobatzuk mantentzea lortu zuten.

Bigarren seihilekoan ondorio jasan-gaitzak ekarri ditu mundu mailan le-hengaien prezioak izandako igoerak.Txitatxoen prezioa % 8 igo da etapentsuena berriz %14, salmentaprezioa egonkor geratu den bitar-tean. Kanpoko zailtasun hauekbarne antolaketa eta dinamika ahulaerabat ez-egonkortu egin dute.

Azken urteotan enpresaren ges-tioan etengabeko hobekuntza ikusida, baina ez nahikoa. Urtez urte ku-

deaketa hobetzen joan da, baina ezdira lortu beharrezko emaitzak. Milaarazo izan dira: negozioa bera, mer-katu baldintzak, kooperatibaren egi-turaketa, langileen gaitasunmu ga tua, Mundukideren laguntzamota, etab. Gaur eguneko jarduerabideratzea ezinezko bihurtu da, etaepe laburrean ez da ikusten erreku-peratzeko gaitasunik.

2008an CAIAko bazkideen eta Mun-dukideren artean aukera ezberdinakaztertuko dira. Jarduera bideraezina da eta irtenbidea eman beharzaio. Saiatuko gara ahalik eta kaltegutxien egiten bazkideei hartuko

diren erabakiekin eta horiek gauza -tzerakoan. Horrekin batera, urtehauetako ibilbidearen hausnarketaegingo dugu Mundukide eta CAIA-ren artean. Asmoa da esperientziahonekin ikasitakoa eta izandako bi-zipenak ateratzea eta jakinaraztea.

CaiaKooperatiba

CopacKooperatiba2006ko enpresako barne gataz-ken ondorioak 2007ko apirilerarteizan zuten eragina. Hilabete ho-rretan gerentzia berria sartu zen,momentuko egoera txarrari bueltaemateko asmoarekin.

Lantalde berriak lan bikaina egin duondorengo arlo hauetan: koopera-tibaren aktibitatea egonkortu, be-zeroak berreskuratu, kostuak mu-rriztu, administrazio kontseiluainformatu,... egindako lanak erren-

tabilitate atarian jarri du koopera-tiba eta 2008rako aurreikuspenaketa esperantzak onak dira.

Horrela Mundukidek proiektu ho-neratako diru laguntzak bukatu tzatematen ditu baina oraindik aholku-laritza tekniko puntuala egiten ja-rraituko du.

Horretaz gain, 2007an, San Cle-mente inguruko beste bi kooperati-bak eta COPACek sortu behar du-

ten fundazioaren estatutuak lantzenaritu dira. Fundazio honen helburunagusia bazkide diren kooperatibenelkarren arteko lankidetza eta la-guntza bultzatzea eta kooperatibaberrien sorreran laguntzaile izateada. Esperientziak, irakaspenak,arrakastak, arazoak, infraestruktu-rak, etab. elkarbanatzeko leku batizatea nahi da, kooperatiben egoerasozioekonomikoa sendotzeko la-gungarri izan dadin.

Urtean zehar, Mundukideko egoit-zatik asistentzia emateaz gain, 2 bi-dai egin dira bertara zuzeneko ahol-kularitza eta laguntzarako.

Proiektu hau Arrasateko HARRE-MAN GKEarekin elkarlanean bul - tz a tzen da.

9

Datos totales anuales de 2005 2006 2007Facturación 149.137 $ 94.762 $ 73.210 $Nº pollos vendidos ±46.000 29.718 19.368Nº de trabajadores 6 4 4

Datos totales anuales de 2005 2006 2007Salmentak 73.210 $ 94.762 $ 149.137 $Saldutako oilasko kopurua ±19.368 29.718 46.000Langile Kopurua 6 4 4

Urteko datu totalak 2005 2006 2007Salmentak 145.680€ 111.838€ 114.107€Saldutako kiloak 304.670 kg 212.675 kg 255.378 kgNekazariei erositako kopurua 113.947€ 83.934€ 95.826€Langile Kopurua 6 4 3

Interkooperazio proiektuaRukullakta – Alto Napo – Ekuador

Interkooperazio proiektuaSan Clemente – Risaralda – Kolonbia

Eskualdeko Garapen Sozio-ekonomikorako ProgramaMarrupa – Niassa – Mozanbike

Zergatik Marrupa?Giza Garapen Indizea (GGI) NazioBatuek sortutako adierazlea da.GGIa kalkulatzeko ekonomia, hez-kuntza eta osasun arloko hainbatneurri hartzen dira kontuan. Hel-burua da herrialde bateko per tso-nek bizimodu duina izateko du ten(edo ez duten) aukera neurtzea. In-dize horrek besteak beste bi gauzaerakusten dizkigu:

Batetik, munduan dauden desber-dintasunak ikaragarriak direla.Hori ikusteko eskura dauden datuaskotatik bi bakarrik begiratuko di-tugu: per capita errenta eta biziitxaropena (ikus 1. irudia).

Herrialde batean urteko per ca-pi ta errenta, bataz beste, 161do larretakoa denean… Zenbat ja-nari eros daiteke? zer nolako e txe -an bizi? zer hezkuntza ordaindu?Zenbat aldiz bisita daitezke se-

nideak ? Herrialde batean jendeak,bataz beste, 40,5 urteko bizi itxa -ropena izateko …. zenbat hotz,bero, gose eta egarri? zenbat tra-tatu gabeko gaixotasun?

Bestetik, herrialdeen arteko des-berdintasunak aleatorioak ez di-rela erakusten digu, nolabaitesateko, munduan badaude au-zune aberatsak eta behartsuak,eta gainera zonalde bakoitzarenbarruan homogeneotasuna osonabarmena da. (ikus 2. irudia)

Adibidez, goiko muturrean, lehen20 herrialdetatik 15 europarrakdira, 4 Europako kolonizazio etapopulaziotik sortuak, (EEBB, Ka-nada, Australia eta Zelanda Be-rria) eta 1 Asiarra (Japonia).

Taularen beheko muturrean be-rriz, mundu osoko 177 herrialdezosatutako zerrendatik azken 56lekuetan daude Sahara AzpikoAfrikako herrialde guztiak. Azken24 herrialdeak, guztiak dira Afri-karrak. Ez da beraz kasualitatea1go irudian Malawi eta Zambia ai-patu izana.

Kooperazioaren alorrean bi hel-buru aipatzen dira gehien: gizakienarteko oinarrizko berdintasuneanaurreratzea eta bizimodu duinbaten aukerak guztientzako za-baltzea.

Gaur egun bi ikuspuntu horietatik,zalantzarik gabe, Afrika da lehen-tasunik handiena duena. Batetik,bertan ematen direlako giza esku-bideen urratzerik masiboenak; ba -taz beste, 40,5 urtetako bizii t x a ropena!. Eta bestetik, munduandauden desberdintasun handiaktxikiagotzeko modurik zuzenena,behe behean daudenen egoera ho-beagotzea delako; Malawiko etaNorvegiako per capita errenta di-ferentzia 1etik 397rakoa da !

Horixe da MUNDUKIDEko misioakagintzen diguna: “lan munduarensolidaritatea herrialde pobretue-tara bideratzea da”.

Sahara Azpiko Afrikarrek biziduten egoera aldatzeko pertsonaeta erakunde askoren parte har - tzea beharrezkoa da. Urteak be-harko dira, belaunaldiak, lanhandia eta inbertsio garrantzi -tsuak. Ez dago laburbiderik.

MUNDUKIDEk bere sorreratik hel-buru horretan laguntzea izan duasmo nagusia. Eta Marrupanasmo horrekin dabil lanean: in-bertsio garrantzitsuak eginez,bertako herriari aukera berriak za-balduaz eta euren proiektuetan la-gunduaz, gure esperientziako o peratiboaren gakoak eurenerrealitatera moldatuz; eta batezere, epe luzeko elkarlanean.

Berriz ere misioak agintzen digunbezala : “esperientzia kooperati-boaren baliabide eta jakituriaaportatzea” eta “herrialde eta ko-munitate bakoitzaren protagonis-moan oinarritzea”.

Munduko zonaldeak GGIOECD 0,916Europa Erdi etaEkialdea eta Errusia 0,808Amerika Latinoa eta Karibea 0,803Asia Ekialdea eta Pazifikoa 0,771Arabiar Herrialdeak 0,699Asia Hegoaldea 0,611Sahara Hego Afrika 0,4932: GGI munduan zehar

Per capita errentaNorvegia 63.918$Malawi 161$1: GGI datu batzuek

10

Bizi itxaropenaJaponia 82,3Zambia 40,51: GGI datu batzuek

Txostena | 2007

Marrupa Vahoxa programaErrepide sareaMarrupa Programaren diseinuahastear zela, lekuko gobernuakerrepideen arazoa mahai gaineanipini zuen. Marrupako barrutiosoan - zeina Gipuzkoa, Bizkaia,Araba eta Nafarroa bezain handiaden - ez zegoen nekazal guneetarajoateko batere biderik, hots, herrinagusitik kanpo bizi zen jendea(~40.000 pertsona, biztanleriaren%80) erabat isolatua bizi zen.

2007 urtean 2004an hasitako la-nari jarraipena eman zaio, erre-pide sarea osatzeko azkenzatiaren eraikuntza eginaz.

Urte hauetan, lan eginaz, egoerahorri buelta eman zaio . Bide be-rriak eraiki dira, 190 kilometrobaino gehiagoko luzerakoak (azken40 km oraindik amaitu gabedaude). 2009 urte bukaerarakoMarrupako biztanleriaren %100komunikaturik egongo da. Alegia,

• Herriaren eta gobernuarenparte hartzea zuzena izan da.Nekazariek definitu dute erre-pide sarea; gobernuak bere gainhartu ditu diseinu teknikoa, la-nen jarraipena eta ondorengomantentze lanak.

• Errepide zati gehienak ECOMA-Rek egin ditu. Programak la-gundutako gazte talde bateksortutako enpresa kooperati-boa da ECOMAR. Enpresa ho-rrek 2002an 3 bazkide zituen,gaur egun, berriz, 14. Pixka-naka-pixkanaka sendotzen ariden enpresa da; Niassa pro-bintziako enpresa erreferente-etako bat.

• Urte guzti hauetan, errepideobren inguruan bizi ziren 200pertsona inguruk lana eta sol-data izan dute urtean bederatzibat hilabetean. Horrek barru-tiko ekonomiari bultzada berriaeman dio.

• Errepide sareak lurralde anto-laketa berria gauzatzen lagundudu. Horretarako kontuan hartudira Marrupako bizilagunekgaur eta etorkizunean dituzteneta izango dituzten beharrak.

jende guztiak izango du errepideaetxetik ordu erdi baino gutxiagora.Era horretan, bizikletaz hiru or-duan iritsi ahal izango da herrira.

Nabarmena da dagoeneko erre-pide sare berriak (Gipuzkoa beza-lako azalera duena) zein eraginpositiboa duen jendearen bizimo-duan. Adibidez, nekazal ekoizpe-naren salmenta laukoiztu egin da,gaur egun barrutiko diru sarreranagusia izatera iritsiz. Eskola ma-trikulazioak eta osasun kontsultakere igo egin dira. Gainera, bes-teak beste, merkatu eta mikro-enpresa berriak sortu dira neka-zal guneetan.

11

Errepide sarearen ekimen horrek ezaugarri bereziak izan ditu, hala nola:

Nekazari kreditua2002 eta 2003 urte artean Pro-gramak mailegu sistema berezibatean oinarritutako ekimena abia-razi zuen, une hartan Marrupanbizi zen gose egoerari aurre egi-teko. Ekimen hark oso emaitzaonak eman zituen eta Programaeta nekazarien artean elkarlan giropositiboa sortzen lagundu zuen.

Esperientzia horretan oinarrituta,eta nekazarien eskariari erantzu-nez, nekazaritzara bideratutakomailegu sistema lantzen hasi zenPrograma. Ordutik hona hainbataldaketa egin dira. Lehenengo kre-ditua produktutan izan zen, gerodirutan, ondoren interesak sartuziren... denera 8 kreditu kanpainaizan dira.

Maileguak balio txikikoak dira(~55€ bataz beste) eta nekazalekoizpena bultzatzea dute helburu.2002 urtetik 2008ra bitartean1.233 mailegu eman zaizkie 513pertsonari. Denera 2.067.087MZN balioan (~63.000€) (ikus 5.irudia).

Urteak aurrera joan ahala, bezerokopurua (emakumeak batez ere)handitzen joan da eta emakumeenparte hartzea ere bultzatu eginda. Nekazarien eta programarenarteko konfiantza eta erantzunki-detasuna indartu da. Nekazarienesperientzia handitu ahala orduaneta mailegu handiagoak hartu etakudeatu ahal izan dituzte (ikus 6.irudia), eta orokorrean itzulpentasa ere hobetu egin da (ikus 7.irudia).

Baratzak eta nekazaritzaPrograma abiatu zenean Marru-pan ez zen barazkirik ekoizten,eta ez zen ureztatze sistemarikezagutzen. Programaren bidez,2005. urtean baratze lanean es-karmentua zuten beste probintziabateko nekazariak ekarri ziren,ereite, zaintze eta ureztatze tek-nikak irakasteko. Ordutik honaemaitza ikusgarriak lortu dira.

Bitarte horretan Programak BOMCARRIL izeneko enpresa lagundudu. Hasiera hartan enpresa horiMarrupako 3 gaztez osatua ze-goen. Gaur egun, berriz, nekaza-riekin bultzatzen diren ekimengehienak kudeatzen ditu. Era ho-rretan, landa garapena bultzatueta kudeatzeko gaitasuna izangoduen bertako enpresa bat sortzenlaguntzen ari gara.

2007an 400 familia baino gehia-gok landu dituzte baratzak ber-tako teknikak erabiliz. Ureztatzekanal txikiak egiteko 20 errekatikgora itxi zituzten. Teknika hauenbidez, BOM CARRILen lanarekineta Programaren laguntza eta ja-rraipenari esker, Marrupako mer-katuan barazki kopurua askogehitu da .

Marrupa Programak nekazaritzaarloan beste lan batzuk ere bul tza -tu eta laguntzen ditu, enpresa ko-operatiboen bidez. Adibidez, arrozprodukzioren teknika hobetzea, ne-kazari arloko beste esperientziabatzuek elkartrukatzea, ahuntzenhazkuntza sustatzea, etab.

2007 | Txostena

12

20 0 0 *70 1 1.042,90134 2 1.880,6016 3 3.12543 4 2.976,7012 5 3.041,7017 6 3.029,40

2007

-08

mail

eguk

o be

zero

ak

antzi

nata

suna

bate

zbes

teko

m

aileg

ua (M

ZN)

6: Mailegu tamaina *(berriek txosten hau egin zen unean maileguak jasotzeke zituzten).

2002-03 26/92%*2003-04 73%2004-05 80%2005-05 44%2005-06 90%2006-07 90%

2007

-08

mail

eguk

o

beze

roak

itzul

pen

portz

enta

ia

7: Itzulpenak* (1go urtean mailegua ez zen dirutan izan produktuetan baizik eta gose egoerazela eta itzuli beharreko balioa jasotakoaren ~%30 zen.Beraz itzuli behar zutena-ren %92a itzuli zuten, naiz eta jatorrizko gastuaren %26a bakarrik izan).

2002-03 75 74 12003-04 36 36 02004-05 109 108 12005-05 65 53 122005-06 308 262 462006-07 328 244 842007-08 312* 215 97

69% 31%5: Kreditu bezeroak

*( kanpaina bukatzerako bezero kopurura handiagoa izango da).

Kanp

aina

Beze

roak

den

etar

a

Gizo

nezk

oak

Emak

umez

koak

Kooperatibismoa

Konpromisoa

Marrupa Programaren arlorik ga-rrantzitsuena enpresa jardueraizan da hasieratik. MUNDUKIDEkere arlo horretan egin du lan- orduinbertsiorik handiena, zalantzarikgabe.

Hauek dira arlo horretan progra-mak dituen funtzio nagusiak : ne-gozio ideia eta jarduera berriakidentifikatzea talde sustatzaileakidentifikatu eta eratzea eta taldehoriei laguntza ematea, jardueraaztertzen, planifikatzen, martxanjartzen, enpresa kudeaketaren in-guruko prestakuntza ematen, fi-nantza arloan eta abar lagunduzaie. Beraz, helburua da Marru-pako pertsonei kooperatiba erakoenpresak sortzen laguntzea.Asmoa da, era horretan, barru-tiko ekonomia sustatzea eta abe-rastasuna banatzea.

Urte hauetan Programak Marru-pako 27 lantalderekin egin du laneta horietatik 14 jarduera has-tera iritsi dira. Arazo eta zailta-sun asko izan dira: enpresakultura falta, oinarrizko presta-kuntza baxua, merkatu murritza ,erosketa ahalmen mugatua, la-guntza eta jarraipen metodologiaegokiaren beharra e.a. Hainbatekimen gelditu dira bidean.

Aipatutako 14 talde horietatik 7taldek jarraitu dute jarduerarekin2007an. Talde hauek 4 enpresa-tan bilduta ari dira lanean,ondo-rengo sektoreetan: errepide etaeraikinen mantentzea, zaharberrit-zea eta eraikuntza, zerratze lanaeta aroztegia, arto-irintze errotak,ahuntz-hazkuntzaren sustapenaeta nekazal zerbitzu teknikoak.

Enpresa hauek guztiak NEPAMARizeneko elkartean daude batuta. El-kartea 2006. urtean sortu zen for-malki eta hiru helburu ditu: kideenarteko elkarlana, kanpoko lagunt-zak erakartzea eta enpresa be-rrien sustapena. 2007an elkartzeeta elkarlan dinamika mantendudute, elkartea sen do tzea ren bi-dean urratsak emanez.

Orokorrean esan beharra dago lanhori duela sei urte pentsatu ge-nuena baino askoz zailagoa suer-tatzen ari zaigula. Hala ere,Marrupa bezalako testuinguru zailbatean enpresak sustatzeko mo-duari buruz asko ikasi dugu. Za-lantzarik gabe epe luzeko bideaizango da hau, baina pixkanaka-pixkanaka emaitzak badatoz, halanola, enpresetako pertsonen ahal-mena hazi egin da eta lider ga-rrantzitsuak azaldu dira.

2007an MUNDUKIDEn hiru urrats garrantzitsu eman ditugu,Marrupako herriarekin dugun konpromisoa berritzeko: batetik,Programaren ardura osoa hartu dugu (lehen Intermon - Oxfa-mekin konpartitzen genuen); bestetik, Mozanbikeko gobernua-ren onarpen ofiziala lortu dugu; eta, azkenik, 2008ko otsaileanNiassako gobernuarekin lankidetza akordio orokorra sinatu dugu.

Badakigu jakin Marrupan egiten ari garen lanean badagoela zerhobetu. Lan batzuek ongi irten dira, baina beste askotan ez di-tugu lortu hasieran jarritako helburuak. Ez da ez lan erraza. Halaere, MUNDUKIDEren konpromisoa epe luzekoa da, ziur baikaudehori dela emaitza iraunkorrak lortzeko era bakarra.

2007. urtean Programa honetarako espezifikoki hainbat dirula-guntza jaso ditugu: Eusko Jaurlaritzaren (Garapen Lankidetza-rako Zuzendaritza), Markinako MUNDUZABAL GKE- aren etaArrasateko HARREMAN GKE- aren eskutik.

Txostena | 2007

Maileguak

Mailegu kopurua 48Mailegutan utzia 270.000€Dagoeneko itzulia 101.000€Itzultze prozesuan 151.000€Itzuli ezingo dena (galdua) 18.000€Interesetan ordaindua 21.000€

13

10: Enpresentzako maileguak

Eskualdeko Garapen Sozioekonomikorako ProgramaMitemelete – Evinayong – Ekuatore Ginea

CIPACIPA proiektua Mitemelete es-kualdean kokaturik dago. Lanak2005ean hasi ziren han eta2007an aurrera jarraitu dute.Aurten laguntza gehiago eta trin-koagoa jaso dute han bertan.Pertsona bat 4 hilabetean egonda han eraikuntzak bukatu etainstalakuntzak prest jartzen la-guntzen; irailean beste lankide batjoan zen enpresa jarduerako lehenurratsak ematen laguntzera, 2 ur-tetarako konpromisoarekin.

Proiektua 3 ardatzetan banatzenda: hegazti arraultza jartzaileengranja, pentsu ekoizpena eta ne-kazal eta ortu garapena. Guzti haumodu parte hartzaile eta auto-gestionatuan.

2007an CIPAren enpresa-jar-duera arrautzak merkaturatzeazen. Arrautzak ekoizteari ekin zio-ten; hasieran 500 oilorekin eta,ondoren, 2000rekin. Merkatuandagoen arrautza eskaera handiaizanik, ekoiztutako dena saltzenzen. Egunean gehienez 1.500arrautza ekoiztera iritsi ziren.Erronka berri honen aurrean CI-PAko bazkideen erantzuna osoona izan da. Arrautzak produzitueta sal tzerainoko prozesu osoabehar bezala eramatea lortu da.

2007an ekoiztu da lehenengo aldizMitemeleten pentsua. Lantegiareneraikuntza bukatuta eta beha-rrezko ekipamendua prest ja rrita,gaur egun oiloentzako pen tsuanormalki ekoizten da bertan,1.200 kg. orduko produkzio-ahal-menarekin.

2007 urte bukaeran kooperatibakolantaldean guztira 9 langile bazkidezeuden, horietako 1 emakumea.

Zailtasunak eta arazoak milakaizan dira. Fase bakoitzean arazoberriak sortzen dira. CIPAko lan-talde eta MUNDUKIDEko tuto-retza taldearen artean arazohoriek banan-banan gainditzenjoan dira. Oraindik produkzio pa-rametroak kontrolatzea eta pro-zesuak sendotzea falta da(gaixotasunak, kostuak, kontratukomertzialak, …) .Dena dela,batez ere, bazkideen eta langileenprestakuntza indartu behar da:bai arlo teknikoan bai sozietateantolaketan. Era horretan bertakolantaldea sendotuz joango da.Beraz, horiexek izango dira 2008urterako lan ildo garrantzitsuenak.

Bestalde aroztegiak (CIPAtik at)bere lantaldea dauka, eta laneanari da. Gainera, eraikuntzaz gainlan berriak ere hartzen ditu.

Oinarrizko azpiegituretan ere au-rrerapausoak eman dira. Martxandaude jada bi iturburu eta 25 m3-ko depositu zentral bat. Asmoa dabai biztanleriari bai etxaldeari urhornidura ziurtatzea. Elektrainda-rra emateko ekipoek ere lanean ja-rraitzen dute, eta argindarrezhornitzen ari dira bai jarduerakbai etxebizitzak. Aurrera begiraerronka nagusia izango da argin-darraren hornidura ziurta tzekoekipamendu egokia instala tzeaeta herrirako sarrerak hobetzea.2009rako martxan jarri daiteke.

Nekazaritza lana inflexio punturaheltzen da behin produkzio jar-dueraren lehen fasea bete eta bi-garren fasean hasten denean.Behin arrautza eta pentsu ekoiz-pena martxan dagoela (nekazalprodukzio familiarraren trakto-rea), nekazariek euren produk-zioaren salmenta ziurtatutadaukate (artua, soia, …). Horidela eta, nekazariei lagundukodien proiektu konkretu eta bereziajarriko da martxan. Helburua dafamilien arto eta ortu ekoizpenaindartzea eta hobetzea. Horreta-rako prestakuntza eta teknika be-rriak esperimentatzea etaortikulturarekin hastea izango diraardatz. Hori lortzeko, espresukiproiektu bat definitu eta planifi-katu da, epe ertaineko estrategiabatekin, giza eta ekonomia balia-bide propioekin. Proiektuak CIRADbezalako erakunde berezien la-guntza izango du eta 2008ko bu-kaeran hasiko da martxan.

CIPAko lehen datuak,2007koak

Arrautza ekoizpena: 130.000 un.

Pentsu

ekoizpena: 21.000 kg.

Salmentak: 1.500 €

Kooperat.

langile

bazkideak: 9 socios

Proiektu hau Markinako

MUNDUZABAL elkartearekin

eta Aretxabaletako HIRUATX

GKE-arekin elkarlanean

bul tza tzen du MUNDUKIDEK.

Proiektu honek Eusko

Jaurlaritzaren dirulaguntza

jasotzen du (Garapenerako

Lankidetza Zu zenda ritza).

14

15

Zergatik Brasil?Mundukideren lana, Interkoopera-zio Sistemaren barruan kokatzenda. Proiektuaren kooperazio ere-dua esperientzia elkartrukatzeanoinarritzen da; zehazki, Modrago-neko Esperientzia Kooperatiboa-ren elkartrukatzean. Hori izan daFundazio gazte honen lan etaproiektuak markatu dituen norabi-dea eta orientazioa. Proposamenadesberdina da eta ez ohikoa, gureantzerako erakundeek egitenduten garapenerako kooperazioereduen artean. Inspirazio ideiaederra da, alde batetik, eraginko-rra izateko duen aukeragatik eta,bestetik, garapenerako bideandauden komunitateentzat garapeneredu iraunkor eta subiranoa es-kaintzeko duen ahalmenarengatik.

Beste kooperazio mota batzuen al-dean, proposamen honek eska tzendu irizpide zorrotzagoak jar tzea el-karlana egin beharreko taldea au-keratzeko orduan. Zergatik? Bada,komunitate batek tradizio propioaeta identitate kooperatibo nahikoabehar duelako, garapen komunita-rio eta kooperatiboko prozesuakbehar dituen dimentsio guztiak ak-tibatu eta garapen eredu hau arra-kastaz hartzeko. Edo, bestela,proiektua planteatu behar da,batez ere, heltze eta hezkuntzakomunitario eta kooperatibo pro-zesu bezala. Bide horretan Mun-

dukidek badu lana. Pobrezia erre-alitate gehiago ezagutu, proze-suak esperimentatu eta beregarapenerako pedagogia egokitubehar du.

Badirudi auto-organizazio mailadesberdineko kontra-parteak egondaudela. Eraldaketa eta justiziaeskaria misio moduan argiagoduten mugimendu eta komunita-teak dira. Eta horretan guztiorre-tan, badirudi, Nekazari LurgabeenLangile Mugimenduak aurrekokondizioekin bat egiten duela.Hauek dira, laburki aipatuta, mu-gimendu horren ezaugarriak

MST auto-eraketa eta auto-kon-fiantza maila handiko organizazioada. Komunitate eta talde kont-zientzia daukana. Kontzientzia po-litikoa eta berritzaile garbia duenerakundea da.

Azkarrak eta ekintzaileak dira. Es-trategiak euren ekimen eta irizpi-deekin bultzatzen dituzte, batzuenedo besteen laguntza izan edo ez.Errekurtsoak aurkitzeko ahalmenadute. Gurekin elkarlanean hasi au-rretik badaukate eskarmentua ko-operatibak sortzen. Arazoak eraautogestionarioan lantzen dituzte.

Komunitatearen garapen osoarenkontzeptua daukate: emakumeak,hezkuntza, ingurugiroa, ekoizpena,eredu soziala. Brasileko bazter-tuekin lanean ari dira (sistemazkanpo aurkitzen diren milaka etamilaka pertsonekin) kolektiboazerbitzatzeko ikuspegiaz, kolekti-boa norbanakoaren gainetik jarriz.

Proiektu horretan benetako elkar-lankidetza eman daitekeela ustedugu.

Gainera, potentzialki, izaera bi-derkatzailea altua du. MST mugi-menduak 2.000.000 pertsonatikgora batzen ditu eta Ameriketanerreferentea da.

.

Trebakuntza eta aholkularitza programaParana Erdialdeko Eskualdea – Brasil

16

MST – Brasil

17

2007an zehaztu da lankidetza-akordioa Brasileko “TrabajadoresRurales Sin Tierra” (MST), Lanki(HUHEZI) eta Mundukideren ar-tean. Urte horretan proiektu kon-kretu bat jarri da martxan,laguntza teknikoa eta presta-kuntza emateko. Proiektu horrenhelburua da gaitasun teknikoa etaantolatzeko gaitasuna indartzeaeta enpresa sozialetan dabilenpertsonen lankidetza lortzea.Lortu nahi dena da egitura koope-ratiboak sortzea eta, ondorioz,MTS taldeen garapen sozio-eko-nomikoa bultzatzea eta bertan ko-katutako familien bizi baldintzakhobetzea.

Urte hasieran Sao Paulon bilduziren Mundukide, Lanki eta MSTkozuzendariak. Bilera horren helbu-rua izan zen Arrasateko koopera-tibismoaren inguruko ideiana gu siak transmititzea eta eginnahi den elkarlanerako adostasunalortzea; hau da, printzipioak, es-trategiak eta politikak bateratzea.

Behin elkarlanerako oinarriakadostu eta gero, 2007. urteko lanaizan da eskualdean martxan zeu-den enpresen azterketa eta ekintzaplanak egitea. Honako hauek az-tertu ziren: zazpi jarduera ekono-miko (esnekiak, kontserbak,supermerkatuak, albaitaritza, landamakinaria), aurrezki eta kreditu ko-operatiba bat eta bi ikastetxe.

Diagnostiko horrekin batera pres-takuntza saioak ere egin dira.Prestakuntza saio horien helburuaizan da MTS taldekoen gaitasunakhobetzea.

Ikastaro ezberdinak:

• Arrasaten ikastaro bat: “Koo-peratibismoa eta haren gakoak” gaiaren inguruan. Ikastaro ho-rretan 9 lagunek hartu zutenparte, Parana Erdialdeko es-kualdeko lider politiko-teknikoak

• Paranan hiru mintegi:. “Koope-ratiba enpresen kudeaketa ” .Mintegi horietan 25 lagunekhartu zuten parte (teknikariak,kokalekua bertan dutenak, poli-tikariak)

Kooperatiben kudeaketa, auto-ku-deaketa eta ekintzailetza daproiektu honen ezaugarri nagusia.Epe luzera lortu nahi dena da es-kualdea garatzeko poloa sortzea .Bi arlo nagusi landuko dira: bate-tik, hezkuntza arloa (GEAGRO Era-kundea) hainbat hezkuntza unitatedituena. Bestetik, enpresa koope-ratiboen arloa (GEAGRO Eskual-deko Kooperatiba Elkartea),nekazaritza eraldatzeko hainbatenpresa eta kreditu eta aurrezki

enpresa bat. Arlo bi hauek Koo-peratiba Enpresen Promozio Sai-laren bitartez bideratuko dira.

Kooperatiba Enpresen PromozioSaila dagoeneko lanean hasia da.Sail horren lehenengo helburua dadagoeneko martxan dauden jar-duera ekonomikoak optimizatzeaeta ekimen berriak bultzatzea, Es-kualde Taldean egituratzen joangodirenak.

Eusko Jaurlaritzak laguntzen duprograma hau finantzatzen (Gara-penerako Lankidetza Zuzenda-ritza).

Txostena | 2007

MINAZ – Kuba

2007. urtean jarri da martxan KubaEkialdean, prestakuntza, laguntza tek-niko eta ikerkuntza prozesua.

Prozesu horren bidez lortu nahiduguna da metodologia egokiasor tze a, Kubako egungo egoeraekonomikora egokitua. Metodolo-gia horren helburua da ekoizpeneta ekonomia ekimen berriakmartxan jartzea. Horrekin batera,ekonomia ekimen berriak sortzendituzten guneak garatu nahi di-tugu. Elikadura subiranotasunaridagokionean helburua da berta-koen kudeaketa gaitasuna in-dartzea eta Kuba Ekialdeko bostprobintzietako(Las Tunas, Holguin,Granma, Santiago eta Guantá-namo )azukre ustiaketa berregi-turatzen laguntzea.

Uztailean hasi zen ekintzaileen au-keraketa prozesua. Aukeratutakopertsona hauek prestakuntza jaso

zuten irailean, azaroan eta aben-duan, MUNDUKIDE fundazioaren es-kutik. Ekoizpen proiektuak garatzekobi ikastaro (250 ordukoak) jaso di-tuzte; bata Kuban eta, bestea,Arrasaten. Horrez gain, EuskalHerriko hainbat kooperatiba ere-dugarri ere bisitatu zituzten.

Prestakuntza ikastaro horietanparte hartu dute Kubako 8 ekin tzai-lek eta MINAZ erakundeko 5 era-gilek. Prestakuntzaren helburuada , batetik, eredu izango diren ne-gozioak martxan jartzea eta, bes-tetik, pertsonak aukeratzea etaprestatzea guneetatik ekimen be-rrien tutoretza hartzeko.

2008 urte hasierarako ekintzaile ba-koitzak bere eskuan dauka martxanjarri nahi duen enpresaren plan ga-ratua. Urtean horretan, ekimenarengauzatze fasean, plan horiei ja-rraipena eta laguntza emango zaie.

Gure ekintzaren ekarpen nagusie-na da ekintzailetza eta kudeaketakooperatiboa, beti ere Kubako in-guru sozio-ekonomikora egokitua.Esan behar da, SAIOLANek bere-ziki laguntzen digula ekarpen ho-rretan.

Proiektu honetan Mundukide el-karlanean arituko da Azukrearen Mi-nisteriorekin (MINAZ), Nekazari tzaMinisteriorekin (MINARGI) eta Ku-bako Animalia Ekoizpen Elkartea-rekin (ACPA).

Holguineko Unibertsitateko Proiek-tu Kudeaketa Diplomaturan partehartzea.

Ekintzailetzaren inguruko presta-kuntza emateaz gain, Mundukidekmodulu bat eman du Holguinekounibertsitatean Giza Kudeaketaeta Enpresa Kudeaketaren ingu-ruan. Horretarako lankidetzan ari-tu da Universitas de Cubarekin etaHegoarekin. Guztira 35 lagunek har-tu dute parte, Proiektu KudeaketaDiplomaturaren barruan.

Prestakuntzak kooperatibismoaneta kudeaketan

Santiago de Cuban beste bi pres-takuntza ikastaro izan dira Koope-ratibismoa eta Enpresa Kudeake-ta gaiaren ingurukoak. Horretara-ko elkarlana izan da Kubako Ani-malia Ekoizpen Elkartearekin(ACPA). Ikastaro bakoitzean 30pertsonak hartu dute parte.

Eusko Jaurlaritzak laguntzen du pro-grama hau finantzatzen eta “Eus-kadi – Cuba Estrategia” programabarruan kokaturik dago (EuskoJaurlaritza eta Kubako Gobernua-ren arteko programa da)

18

Trebakuntza eta aholkularitza programaKuba Ekialdea

Interkooperazio beste ekintza batzuk

Truke 2007Martxoan TRUKE Programa - Esperientzia Kooperatiboen Elkartrukearen 8. Edizioa burutu da, MUNDUKIDE FAUNDAZIOA eta LANKI -Lankidetza Ikertegiaren arteko elkarlanean.

Elkartrukean, Ecuador, Bolivia, Argentina, Brasil, Urugay, Venezuela eta Nicaraguako ekintza kooperatibo eta sozialetako hamabi lagunekparte hartu dute. Antolatutako programak Arrasateko esperientzia kooperatiboko arlo denak ezagutarazteko bide eman die parte har t-zaileei, ala nola, industria sektorea, finantza sektorea, banaketa sektorea, hezkuntza sektorea, etabar; horrez gain nekazal eta abeltzainsektoreko hainbat agente ere ezagutu ahal izan dituzte; guzti hau, FAGOR, ORKLI, MIBA, BEHI-ALDE, ARIZMENDI Ikastola, MU – Mon-dragon Unibertsitatea, IRIZAR, EROSKI eta beste enpresa batzuek bisitatuz.

Programa Euskal kultura eta beste euskal mugimendu batzuen ezagutzearekin osatu da.

Programa honek, Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntza du (Garapen Lankidetzarako Zuzendaritzatik)

Beste GKE batzuei formazioaHEGOA institutuaren bitartez, MUNDUKIDEko pertsonalak, Euskal Herriko GKE desberdinetako agente sozial eta langileei formakuntza jornadabatzuk eman ditu lankidetzako proiektuetako aktibitate ekonomiko-produktiboetarako bideragarritasun azterketak egiteko metodologian.

Practicum HegoaEkaina eta uztailean, MU-ko (Mondragon Unibertsitatea) HUHEZI Humanitate eta Hezkuntza fakultateko 7 ikaslek ikasketa praktikak MUN-DUKIDE eta LANKI institutuak erlazioak dituzten proiektu eta erakundeekin burutu dituzte.

HUHEZI-ko hezkuntza ikasketetako beste 20 ikasleri ere, laguntza ekonomikoa eman zaizkie beraien ikasketa praktikak hegoaldeko herrie-tan egin ditzaten.

Urrian, MU-ko MGEP- Mondragoi Goi Eskola Politeknikoa fakultateko bi ikasle, organizazioko espezialitatekoak, Mexikora joan ziren MUN-DUKIDE-ren bitartez, karrera amaierako proiektua Tehuacaneko ALTERNATIVAS Y PROCESOS DE PARTICIPACION elkartean egitera.Proiektu 2008an bukatuko dute.

Nekazaritza arloko beste erakunde eta organizazioekin harremanetan, Jean Errecart Institutuko (Donapaleu, Zuberoa) bi ikaslek, beraieknekazal produktuen komertzializazioko ikasketen praktikak MUNDUKIDE-k Cuban laguntzen duen proiektuan burutu dituzte.

19

2007ko DATU EKONOMIKOAK DATOS ECONÓMICOS 2007

SARRERAK GUZTIRA 1.432.855€ TOTAL INGRESOS

Enpresa eta Instituzio kooperatiboak 636.697 Empresa e Instituciones CooperativasErakundea Publikoak 585.819 Instituciones PúblicasGKE lankideak 165.000 ONGs asociadasPartikularrak + Beste enpresak 27.891 Particulares y otras empresasBestelakoak (finantz. + besteak) 17.448 Otros ingresos (financ. + otros)

GASTUAK GUZTIRA 1.407.616€ TOTAL GASTOS

MARRUPA PROGRAMA 506.941€ PROGRAMA MARRUPA

INTERKOOPERAZIO PROIEKTUAK 693.156€ PROYECTOS INTERCOOPERACION

CIPA (Guinea Ecuatorial) 313.521 CIPA (Guinea Ecuatorial)COPAC (Colombia) 16.952 COPAC (Colombia)CAIA (Ecuador) 24.374 CAIA (Ecuador)AGRUPA - TOITA (Zimbawe) 300 AGRUPA - TOITA (Zimbawe)CEDEPAS (Peru) 68.958 CEDEPAS (Perú)MINAZ (Cuba) 118.745 MINAZ (Cuba)MST (Brasil) 23.874 MST (Brasil)Interkoop. Administrazio Gastuak 126.433 Gastos Administración Intercoop.

INTERKOOPERAZIO BESTE EKINTZAK 29.213€ OTRAS ACTIVIDADES INTERCOOP.

TRUKE Programa 16.744 Programa TRUKE Practicum HEGOA 12.469 Practicum HEGOA

GASTUAK GESTIOA 178.306€ GASTOS GESTIÓN

Komunikazioa 13.308 ComunicaciónGastu orokorrak 29.309 Gastos GeneralesAdministrazio gastuak 135.689 Gastos Administración

EMAITZA 25.239€ RESULTADO((erreserba fondoetara bideratua) (con destino a fondos de reserva)

BABESLE ETA LAGUNTZAILEAKCOLABORADORES Y ESPÓNSORES

ENPRESA ETA ERAKUNDE guzti hauek dira Mun-dukideren helburua errealitate bihurtzenlaguntzen dutenak. Eskerrak baita aporta-zio partikularrak egiten dituzten PERTSONA

guztiei, zuen konpromisoak aurrera ja-rraitzen animatzen gaitu.

Son todas estas EMPRESAS Y ORGANIZACIONES

las que convierten los objetivos de Mun-dukide en realidad. Gracias también atodas las PERSONAS que realizan donacionesparticulares. Vuestro compromiso nosayuda a seguir adelante.