Download - 4. animaliak

Transcript
Page 1: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANIMALIAK 4

ANIMALIAK

ORNOGABEAK:

Barne eskeletorik

eta bizkarrezurrik ez

dute.

Batzuk OSKOLA edo

MASKORRA dute.

Beste batzuk

KANPO-ESKELETOA

dute.

ORNODUNAK:

Barne-eskeletoa eta

bizkarrezurra izaten

dute.

Eskeletoak forma

ematen dio

gorputzari.

Eskeletoak barne-

organoak babesten

ditu.

Page 2: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANELIDOAK KNIDARIOAK MOLUSKUAK EKINODERMATUAK ARTROPODOAK

LUR-ZIZAREA MARMOKA TXIRLA ITSAS IZARRA ARMIARMA

ANIMALIA ORNOGABEAK

Ez dute barne-eskeletorik ez bizkarrezurrik

Page 3: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANFIBIOAK NARRASTIAK ARRAINAK HEGAZTIAK UGAZTUNAK

IGELA KROKODILOA SARDINA OILARRA TXAKURRA

ANIMALIA ORNODUNAK

Barne-eskeletoa eta bizkarrezurra dituzte.

Page 4: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANIMALIAK SAILKATU

ORNOGABEAK ORNODUNAK

OILOA, ITSAS-IZARRA, , TXIRLA, ARMIARMA, PERIKITOA, APOA, KARRAMARROA, SUGEA,

ELEFANTEA, USOA ,TXIMELETA, ARRAIN-GORRIA, KATUA, IZURDEA, BARRASKILOA, MARMOKA

Page 5: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANELIDOAK

Arrautzetatik jaiotzen dira (obiparoak).

Gorputz bigun eta luzea.

Gorputza eraztunez osatuta daude.

Uretako edo lurrekoak izan daitezke.

Gorputza uzkurtu eta luzatuz mugitzen dira.

KNIDARIOAK

garroak

Anemona

Arrautzetatik jaiotzen dira (obiparoak).

Gorputz biguna .

Aho inguruan garroak dituzte.

Uretakoak dira.

MARMOKEK aterki forma dute. Ur gainean bizi dira. ANEMONEK, zaku forma dute. Harkaitzei loturik bizi dira. Ez dira mugitzen.

ANIMALIAK ORNOGABEAK

Page 6: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

MOLUSKUAK

Arrautzetatik jaiotzen dira (obiparoak).

Gorputz biguna dute eta gehienek MASKORRA dute babesteko.

Gehienak uretakoak dira.

Barraskiloak berriz, lurrekoak.

Mugitzeko modu desberdinak dituzte, gorputzsaren forma arabera.

EKINODERMATUAK

Itsas izarra

Arrautzetatik jaiotzen dira (obiparoak).

Itsasoan bizi dira.

Kanpo-eskeletoa dute eta arantzak irteten dira kanpoaldera.

Hondarretan edo arroketan bizi dira.

Oso mantso mugitzen dira.

Gorputzaren behealdean hanka txikiak dituzte.

Page 7: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ARTROPODOAK

INTSEKTUAK

2 antena

6 hanka

Batzuk hegoak

lurrekoak

ARAKNIDOAK

8 hanka

Lurrekoak

KRUSTAZEOAK

4 antena

Oskola

Uretakoak

10 hanka

MIRIAPODOAK

Gorputz luzea, eraztunetan

Hanka pare bat edo 2 eraztun bakitzean

Lurrekoak

Hanka asko dituzte.

Obiparoak dira.

Kanpo-eskeletoa dute.

Uretakoak edo lurrekoak izan daitezke.

Hanka artikulatuak dituzte mugitzeko.

4 taldetan sailkatzen dira:

1. Intsektuak 2. Araknidoak 3. Krustazeoak 4. miriapodoak

Page 8: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ANFIBIOAK:

Anfibioak ornodunak dira.

Arrautzetatik jaoitzen dira, obiparoak dira.

Haragijaleak dira, ornogabe txikiak jaten dituzte.

AZAL BILUZIA dute( ezkatarik, lumarik eta ilerik gabe).

Beti heze (húmedo) izan behar dute. Horregatik uretatik

hurbil bizi dira.

Uretan (txikiak direnean) eta lehorretan bizi dira.

ANIMALIAK ORNODUNAK

Page 9: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

Anfibioek buru handi bat, enborra eta lau gorputz adar

dituzte.

Atzeko hankak aurrrekoak baino luzeagoak dira.

Ez dute itsasik.

IGEL BATEN METAMORFOSIA

Biriken bidez eta larruazal osoaren bidez arnasten dute.

IGELA

ZAPABURUAK

URUAK

ARRAUTZAK

URUAK

Page 10: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

NARRASTIAK

Narrastiak obiparoak dira.

Batzuk haragijaleak (krokodiloa), beste batzuk

belarjaleak (iguana) eta beste batzuk orojaleak (itsas

dordoka).

Gorputza ezkataz estalita dute.

Gehienetan, burua, enborra eta lau gorputz adar dituzte.

Batzuk ez dute gorputz-adarrik.

Gorputza arrastaka eramaten dute: narras ibiltzen dira.

Narrastiek biriken bidez hartzen dute arnasa.

Narrasti gehienak lehorrean bizi dira.

Page 11: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

Burua, ezkatak, buztana, enborra, gorputz-adarrak

Dordoka batzuk itsasoan bizi dira baina atera behar dute arnasa hartzeko. Oskol gogorra dute .

OSKOLA KOLOREZTATU.

Gorputz-atalak idatzi:

Page 12: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ARRAINAK

Uretan bizi dira.

Ornodunak dira.

Arrautzetatik jaiotzen dira, obiparoak dira.

Gehienak haragijaleak dira, batzuk belarjaleak eta

beste batzuk orojaleak.

Gorputza ezkataz estalia dute.

Arrainek hegatsak eta isatsa dute.

Igeri eginez mugitzen dira.

Ez daukate birikarik arnasa hartzeko, zakatzak

baizik.

zakatzak

Page 13: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

ARRAINEN GORPUTZ ATALAK:

Burua, ezkatak, isatsa, hegatsak, zakatzak

Page 14: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

HEGAZTIAK

Arrautzetatik jaiotzen dira. Obiparoak dira.

Ornodunak dira, barne eskeletoa dute.

Batzuk haragijaleak dira (arranoa), beste batzuk

belarjaleak (kolibria) eta beste batzuk orojaleak (oiloa).

Mokoa dute jateko.

Gorputza lumez estalia dute. Lumarik handienak eta

sendoenak, hego eta isatsean dituzte.

Lau gorputz adar dituzte: goian 2 hego eta behean 2

hanka.

Hegazti gehienek hegan egiten dute.

Hegaztiek arnasa biriketatik hartzen dute.

Page 15: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

Batzuek ezin dute hegan egin, adibidez: ostruka eta

pinguinoak.

Ostruka pinguinoa

Burua, mokoa, lumak, hankak, isatsa, hegoa

Page 16: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

UGAZTUNAK

Barne eskeletoa dute, ornodunak dira.

Amaren sabelatik jaiotzen dira, bibiparoak dira.

Txikiak direnean, amaren esnez elikatzen dira.

Helduak direnean:

HARAGIJALEAK

BELARJALEAK

OROJALEAK

Ugaztun gehienek, ilez estalia dute gorputza.

Itsas-ugaztunek ez dute ilerik baina bai larru oso lodia.

Page 17: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

Gehienek lau hanka dituzte oinez ibiltzeko.

Itsas-ugaztunek hegatsak dituzte igeri egiteko.

Saguzarren goiko gorputz-adarrak hegoak dira, hegan

egin ahal izateko.

Belarriak, adarrak, buztana, muturra, hankak, enborra

Page 18: 4. animaliak

NATUR ZIENTZIAK 3. MAILA EGOKITZAPENA

www.margarigela.blogspot.com www.laguntza2ziklo.blogpot.com

Biriketatik arnasa hartzen dute.

TRAKEA

BRONKIOAK

ALBEOLOAK

BRONKIOLOAK

BIRIKAK