cultura
economía e empresa
patrimonio
equipamentos públicos
patrimonio
A Panificadora
A PANIFICADORA
OBXECTIVOS•Coñecerevaloraronosahistoria.
•IdentificarerecoñeceropatrimonioindustriaLdacidade.
•Coñeceraspectosfundamentaisdahistoriaedacultura,conespecialatenciónaosrela-cionadosevinculadosconGalicia.
•FacilitaracomprensióndahistoriadeVigomedianteocontactocolugareasarquitec-turasconservadas.
•Desenvolveracuriosidadeporcoñecerosectorindustrialnopasado,valorandoaimportanciaqueteñenfábricasparaocoñecementoeestudodahistoriaecomopatri-monioculturalquehaiquecoidarelegar.
•Traballarsobrealinguaxeapropiadaparaentendereexpresarseáhoradefalardahis-toria,introducindovocabulariobásico(industria,fábrica,silo,pan-piensos,etc.)
•Destacaroquesignificabaparaunhacidadedenovacreaciónunhagranfábricadepanetaménnosaspectosarquitectónicosdestagranfactoríadecaraavaloraraimpor-tanciadaarquitecturaindustrialcomoherdanzaculturalesocialdaevolucióndanosacidade.
PREPARAMOS A VISITAEnlacesdeinteresequeaxudaránaprepararavisita:
http://galego.farodevigo.es/multimedia/videos/gran-vigo/2016-09-13-107753-entraas-panifi-cadora-descubierto.html
https://www.vigoe.es/vigo/mas-vigo/item/3632-el-grupo-pesquero-privado-mas-grande-de-espana
http://www.hjbarreras.es/?page=historia.1
http://www.factoriasvulcano.com/index_ga.php
http://arquitecturavigo.blogspot.com.es/2008/03/fbrica-de-santa-clara-1941.html
http://arquitecturavigo.blogspot.com.es/2007/04/fbrica-de-conservas-alfageme_28.html
http://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/ribadumia/2015/04/09/fabrica-alfageme-sale-subasta/0003_201504V9C19910.htm
DESTINATARIOS DA VISITA5º - 6º de Ed. PrimariaE.S.O.
http://museodomar.xunta.gal/es/explora
http://www.gentesdelmar.es/patrimonio-cultural-pesquero/industrias-conserveras/
DESCRICIÓN DO ESPAZOApanificadoraatópaseenplenocentrodacidade,pegadaaoConcellodeVigoemirandoaomarcomosefoseunxiganteparalizadonotempo.
Ocomplexo(comenzouseaconstruíren1923)estabacompostodevariosedificioscondife-rentesfuncións,ocupando7.000m²dentrodochamadobarriodaFalperra.
GUIÓN DA VISITAAntesdequeasrápidascomunicaciónsdaactualidadefixerantansinxelomercarencalqueralugardomundoatravésdeE-bay,AmazonouAliexpress,ascidadestiñannasúacontornaasindustriasnecesariasparaoseuabastecemento.NocasodeVigo,unhagrancidadequeme-droumoirápido,acreacióndasempresaslevouseacaboenapenasdúasdécadas.Tiñabamostodooqueprecisábamos:
LouzanoGrupodeEmpresasÁlvarez(GEA)
PannaPanificadora,
ConservasenAlfagemeouMassó
BarcosnosasteleirosdeBarrerasouVulcano
PescanoBerbés–Casamar-OPorto
123
4 56
INDUSTRIA VIGOAs industrias de Vigo
Fábrica Manuel Álvarez
Panificadora
Alfageme
Barreras
Vulcano
Casa MAR
A PANIFICADORA: A GRAN FÁBRICA DE PAN
O democratizador do pan blanco
AprincipiosdoséculoXXopandetrigoeraunprodutoexclusivodasclasesaltas.Nascasasdealdeaasfamiliasfacíanoseupropiopanconfariñademilloedecenteo.
Qué pan pensas que será de mellor calidade, o plan blanco ou o pan artesán de millo ou centeo?
AgranapostadoempresarioAntonioValcarcefoifaceloac-cesibleaoconsumidorgraciasáfabricaciónmasiva,coaqueconseguíabaixaroprezo.
ImaxinadeVigonosprimeirosanosdoséculoXX:unhaci-dadepequenacungranPortoconectadoconAmérica.DendeaquípartíanmilesdeemigrantescaraArxentina,México...EpolofondodomartaménestabamoscomunicadosatravésdoscablestelegráficosdoCableIngléseAlemánquesaíadeVigoeconectabaEuropaeAmérica.
NasegundametadedoséculoXIXacidademedroudunxeitomoirápidoetraspasouasfron-teirasdamuralla.Asindustriasligadasaomar,conserveiras,asteleirosemetalúrxicasaca-daronungrandedesenvolvementoxaqueademandademáisprodutoeraconstante.AntonioValcarcefoiunvisionario,unhomechegadodunfermosopobodeLugo(FerreiradePantón)quesouboverasnovasnecesidadesdacidadequexurdía.A clave do seu éxito foi que indus-trializou a fabricación do alimento básico, o pan.ViaxouaAlemañaparamercaramaquina-riamáismodernacoaquecreou nos anos vinte a fábrica máis moderna de España.Aempre-sapanadeiramáisimportantedeGaliciaqueestivoenfuncionamentode1920a1980.
ValcarceempezouatraballarcomopanadeiroenVigoen1914eenpoucosanosmultiplicouasúaprodución.En1920asociouseconoutrospanadeirosparacrearaCompañíaPanificado-raViguesa.AfábricadaFalperraempezouatraballaren1924eestabadeseñadaparacubrirtodasasnecesidadesdacidade.
Nosanosnosqueatecnoloxíapuntaeraunbenmoiprezadopresumíadeterunhafábricahixiénicaporquenoninterviñanasmanshumanasaoestarmecanizadostodososprocesos.ParabuscaromellorparaonegocioviaxouporEuropaemercoutecnoloxíaalemana.
Pareceimposiblepensarquehaicenanoshouberaunhafábricanacidadedesemellantetecno-loxíaeresultaincriblepensarcomounhomedesenvolveuunhaindustriatanambiciosaebenpensada.Podía fabricar 30.000 pans nunha hora e 50 toneladas de pan diarias!!!
Consemellanteproduciónbuscounovosclientescomohoteis,colexios,cuarteisdoexército,prisións,suministrosparaosbarcoseatapiensosparagranxas.
Parafacerrentableaempresaoimportanteeratercontroladoosuministrodetrigoenondependerdeninguén.PoidoconseguiloabastecéndosetantodetrigodeCastela(tivofábricasenSalamancaeÁvila)comodeoutrochegadodoestranxeiro,deNorteamérica.Creouunhafábricadefariñasparaabarataroscosteseparagardarogranedificouosgrandessilosquehoxesonemblemadapanificadora,construídosen1931.
É importante nunha cidade contar con pan fresco?
Sabes como se fai o pan e que contén?
Que pan é máis rico o do súper ou o da panadería? Qué pan estaría máis sabroso
o da panificadora (fabricado en serie por máquinas) ou o das panaderías artesa-
nais?
NoseumomentoaPanificadoraeraagrandeenimigadaspequenaspanaderíasartesanais.
Silos da panificadora nos anos 50
O EDIFICIOCandoAntonioValcarceconstruíuafábricadepandaFalperraocupouametadedasuperficiedobarrio,uns7.000m².
APanificadoraéuncomplexoenclaveindustrialrealizadoaolongodecorentaanosnoquetraballaronarquitectoseenxeñeiroscomoManuelGómezRomán,OttoWerner,AntonioRománCondeeAntonioFernández.Estabacompostoporvariosedificioscondiferentesfun-cións:afactoríaprincipal,ossilos,osalmacénsdefariñaeoedificiodarúaFalperra.
Edificio Principal
ÉunproxectodoarquitectorexionalistaManuelGómezRománedoenxeñeiroOttoWerneren1923-24aoqueposteriorenteseengadendúasplantaspolocontinuocrecementodafábrica.Combinabaaplantainferiordegranitocoasuperiordeladrilloeacubertademadeiraetella.
Aquísituábaseoobradoiroeosfornos.Eraunhagranobradearquitecturaeenxeñería,postoqueestabadotadademuroscortalumesecubertasplanasparamanteratemperaturadosalma-cénsdefariña.
Silos De Gran
En1931realizaronsecatrosilosparaogrande25metrosdealturaquerematabannunmira-dornoquesesituaronospararraios.Eratantaanecesidadedealmacenamentoquenosanos50realizaronseseissilosmáis.
Almacén De Fariñas
Asvecesatecnoloxíaestáocultaenpequenosdetalles.Oalmacéndefariñas,realizadopoloenxeñeiroAntonioFernándezenpedradegranitoconcubertasdeformigón,chamaaatenciónporterescollidoen1948acubertaplananaquesealmacenabaunhacapadeaugade25cm.quefuncionabacomoillantetérmico.
Edificio Da Rúa Falperra
OedificiodarúaFalperrafoiedificadocorentaanosdespoisdaprimeiraconstrución,nosanos60,coafinalidadedeservirdealmacéns,talleresefábricadepiensos.Nosbaixosubicáronsevarioslocaiscomerciais.FoideseñadoporAntonioRománCondeconliñassobriasefuncio-nais.
Ocomplexodispoñíataméndetalleres,zonadecarga,enfermaría,evivendasparaemprega-dosepombal.
Panificadora en 1920
Actividade
Se hoxe vos achegades ao complexo, veredes que está un pouco cambiado. Propoño
que coa axuda das imaxes antigas e os enlaces traballedes en grupos de 5 para
intentar reconstruír a panificadora tal e como era cando pechou nos anos trinta.
Os materiais ou formatos son cousa vosa.
Aescala:pensasqueaescaladosedificiosestabapensadaacordecobarriodaFalperraoucunhagrancidade?
Pensaronosarquitectosnobarrioáhoradeconstruírosedificios?
Actividade
A arquitectura do movemento moderno dicía que a forma dos edificios debía mos-
trar a súa función. Que edificios deste complexo mostran a súa función pola forma
que teñen? Pensas que son modernos?
Top Related