GENERALIDADES
CApítuLo 1
3Manual de Antibióticos en Pediatría
GRupo SuB-GRupo ANtIBIÓtICo
pENICILINAS (1)
NATURALES
Penicilina cristalinaPenicilina procaínicaPenicilina benzatínicaPenicilina V
RESISTENTES A PENICILINASAS
OxacilinaMeticilinaNafcilinaCloxacilinaDicloxacilinaFlucloxacilina
AMINOPENICILINAS
AmpicilinaAmpicilina/SulbactamAmoxicilinaAmoxicilina/ClavulánicoBacampicilina
ESPECTRO EXTENDIDO
TicarcilinaTicarcilina/ClavulánicoCarbenicilinaPiperacilinaPiperacilina/TazobactamMezlocilina
CEFALoSpoRINAS (1)
PRIMERA GENERACIÓN
CefalexinaCefadroxiloCefradinaCefapirinaCefalotinaCefazolina
SEGUNDA GENERACIÓN
CefuroximaCefprozilCefaclorCefamandolCefonicidCeforanidaLoracarbef(2)
Cefotetán(3)
Cefoxitín(3)
Cefmetazol(3)
TERCERA GENERACIÓN
CefiximaCeftibuténCefpodoximaCefnidirCefditorénCefotaximaCeftriaxonaCeftizoximaMoxalactamCeftazidimaCefoperazonaCefoperazona/Sulbactam
CUARTA GENERACIÓN CefepimaCefpiroma
TABLA 1.1. CLASIFICACIÓN
(Ver leyenda página 5).
4 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
GRupo SuB-GRupo ANtIBIÓtICo
CARBApENEMS (1)
ImipenemMeropenemErtapenem
MoNoBACtÁMICoS (1) Aztreonam
GLuCopÉptIDoS
VancomicinaTeicoplaninaDaptomicinaRamoplanina
AMINoGLuCÓSIDoS
GentamicinaAmikacinaTobramicinaNetilmicinaKanamicinaDibekacinaEstreptomicina
MACRÓLIDoS
EritromicinaClaritromicinaAzitromicina(4)
DiritromicinaRoxitromicinaJosamicinaMiocamicina
QuINoLoNAS
PRIMERA GENERACIÓN Ácido nalidíxico
SEGUNDA GENERACIÓN
CiprofloxacinaNorfloxacinaOfloxacinaPefloxacinaLomefloxacinaEnoxacina
TERCERA GENERACIÓNLevofloxacinaTosufloxacina
CUARTA GENERACIÓNMoxifloxacinaGemifloxacinaClinafloxacina
LINCoSAMINASClindamicinaLincomicina
NItRoIMIDAZoLES Metronidazol
FENICoLES Cloranfenicol
TABLA 1.1. CLASIFICACIÓN (Continuación)
(Ver leyenda página 5).
5Manual de Antibióticos en Pediatría
GRupo SuB-GRupo ANtIBIÓtICo
CARBApENEMS (1)
ImipenemMeropenemErtapenem
MoNoBACtÁMICoS (1) Aztreonam
GLuCopÉptIDoS
VancomicinaTeicoplaninaDaptomicinaRamoplanina
AMINoGLuCÓSIDoS
GentamicinaAmikacinaTobramicinaNetilmicinaKanamicinaDibekacinaEstreptomicina
MACRÓLIDoS
EritromicinaClaritromicinaAzitromicina(4)
DiritromicinaRoxitromicinaJosamicinaMiocamicina
QuINoLoNAS
PRIMERA GENERACIÓN Ácido nalidíxico
SEGUNDA GENERACIÓN
CiprofloxacinaNorfloxacinaOfloxacinaPefloxacinaLomefloxacinaEnoxacina
TERCERA GENERACIÓNLevofloxacinaTosufloxacina
CUARTA GENERACIÓNMoxifloxacinaGemifloxacinaClinafloxacina
LINCoSAMINASClindamicinaLincomicina
NItRoIMIDAZoLES Metronidazol
FENICoLES Cloranfenicol
GRupo SuB-GRupo ANtIBIÓtICo
SuLFoNAMIDASSulfisoxazolSulfametoxazol
DIAMINopIRIMIDINAS Trimetoprim
DIAMINopIRIMIDINAS + SuLFoNAMIDAS
Trimetoprim/Sulfametozaxol
RIFAMICINAS Rifampicina
tEtRACICLINASDoxiciclinaMinociclina Tigeciclina
NItRoFuRANoS Nitrofurantoína
FoSFoNADoS Fosfomicina
poLIMIXINAS Colistina(5)
AMINoCICLItoLES Espectinomicina
oXAZoLIDoNASLinezolidEperezolid
KEtÓLIDoS Telitromicina
StREptoGRAMINAS Quinupristina/Dalfopristina
TABLA 1.1. CLASIFICACIÓN (Continuación)
(1) Son antibióticos ß-Lactámicos.(2) Pertenece a los Carbacepem.(3) Pertenece a las Cefamicinas.(4) Pertenece a los Azálidos.(5) También llamada Polimixina E.
6 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
MECANISMoS DE ACCIÓN (1)
MECANISMoS DE RESIStENCIA (2)
GRupo / ANtIBIÓtICo
Alt
era
ción
de la s
ínte
sis
de p
are
d
Alt
era
ción
de s
ínte
sis
pro
téic
a
Alt
era
ción
de s
ínte
nsi
s de á
cidos
nucl
éic
os
Inh
ibic
ión
de s
ínte
sis
de á
cido f
ólico
Inh
ibic
ión
de e
nzi
mas
del m
eta
bolism
o
Inact
ivaci
ón
en
zim
áti
ca
Modifi
caci
ón
del si
tio d
e a
cció
n
Imposi
bilid
ad d
e a
cceso
al si
tio d
e a
cció
n
pENICILINAS x x x x
CEFALoSpoRINAS x x x x
CARBApENEMS x x x x
MoNoBACtÁMICoS x x x
GLuCopÉptIDoS x x x
AMINoGLuCÓSIDoS x x x x
MACRÓLIDoS x x x x
QuINoLoNAS x x x
Clindamicina x x
Cloranfenicol x x x
Metronidazol x x
trimetoprim/Sulfametoxazol x x x
Rifampicina x x
Doxiciclina x x x
Nitrofurantoína x x
Linezolid x x
telitromicina x x
Quinupristina/Dalfopristina x x x x
TABLA 1.2. MECANISMoS DE ACCIÓN Y RESIStENCIA BACtERIANA
(1) Incluye los principales mecanismos de acción.(2) Incluye los principales mecanismos de resistencia bacteriana adquirida.
7Manual de Antibióticos en Pediatría
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacílina o Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavulánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina o Cefazolina
Cefadroxilo o Cefalexina
Cefproxil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Cefixima
Ceftibutén
Ceftriaxona o Cefotaxima
Ceftazidima o Cefoperazona
Cefepima
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
GR
AM
- N
EG
AtIV
oS A
ER
oB
IoS
Neis
seri
a g
on
orr
hoeae
±0
00
±0
±±
±±
±±
±±
±±
±+
0+
±+
++
+
Neis
seri
a m
en
ingit
idis
+0
0+
++
++
++
+0
0±
±±
±±
±+
±+
++
+
Mora
xella c
ata
rrh
alis
00
00
+0
+0
+0
+0
0+
++
++
++
++
++
+
Haem
oph
ilus
infl
uen
zae
00
0±
+±
+±
+±
+0
0+
++
++
++
++
++
+
Esc
heri
chia
coli
00
0±
±±
±±
+±
+±
±±
±±
±+
++
++
++
+
Kle
bsi
ella s
pp.
00
00
±0
±±
±±
±±
±±
±±
±+
++
++
++
+
pro
teus
mir
abilis
00
0+
++
++
++
+±
±+
++
++
++
++
++
+
pro
teus
vulg
ari
s0
00
0+
0+
++
++
00
00
00
++
++
++
++
Morg
an
ella s
pp.
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
0+
++
++
+
Serr
ati
a sp
p.
00
00
00
0±
+±
+0
00
00
00
0+
++
++
+
Cit
robact
er
spp.
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
0+
++
++
+
En
tero
bact
er
spp.
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
00
++
++
+
Aci
neto
bact
er
spp.
00
00
±0
0±
+±
+0
00
00
00
0+
++
++
0
pse
udom
on
as
aeru
gin
osa
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
00
++
++
0
Burk
hold
eri
a c
epaci
a0
00
00
00
00
00
00
00
00
00
0±
++
+0
Sten
otr
oph
om
on
as
malt
oph
ilia
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
00
±0
00
0
Salm
on
ella s
pp.
00
0±
±0
0+
++
+0
00
00
0+
++
++
++
+
Shig
ella s
pp.
00
0±
±0
0+
++
+0
00
00
0+
++
++
++
+
Yers
inia
en
tero
colíti
ca0
00
0±
0±
±+
±+
00
±±
±±
±±
++
++
++
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
8 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
GR
AM
- N
EG
AtIV
oS A
ER
oB
IoS
Neis
seri
a g
on
orr
hoeae
+0
00
00
0±
±±
++
00
±0
±±
±0
00
Neis
seri
a m
en
ingit
idis
+0
00
00
0±
±±
++
00
+±
+±
00
00
Mora
xella c
ata
rrh
alis
+0
00
00
0+
++
++
00
++
++
00
+0
Haem
oph
ilus
infl
uen
zae
+0
00
00
0±
++
++
00
+±
++
00
+0
Esc
heri
chia
coli
+0
0+
++
+0
00
++
00
±±
0+
+0
00
Kle
bsi
ella s
pp.
+0
0+
++
+0
00
++
00
00
0±
±0
00
pro
teus
mir
abilis
+0
0+
++
+0
00
++
00
0±
00
00
00
pro
teus
vulg
ari
s+
00
++
++
00
0+
+0
00
00
00
00
0
Morg
an
ella s
pp.
+0
0+
++
+0
00
++
00
00
00
00
00
Serr
ati
a sp
p.
+0
0+
++
+0
00
++
00
00
00
00
00
Cit
robact
er
spp.
+0
0+
++
+0
00
++
00
0+
00
00
00
En
tero
bact
er
spp.
+0
0+
++
+0
00
++
00
00
00
±0
00
Aci
neto
bact
er
spp.
00
0±
±±
±0
00
++
00
0+
00
00
00
pse
udom
on
as
aeru
gin
osa
+0
0+
++
+0
00
++
00
00
00
00
00
Burk
hold
eri
a c
epaci
a0
00
00
00
00
0+
+0
0±
+0
+0
00
0
Ste
notr
oph
om
on
as
malt
oph
ilia
00
00
00
00
00
±0
00
0+
00
00
00
Salm
on
ella s
pp.
00
00
00
00
0±
++
00
+±
0±
±0
00
Sh
igella s
pp.
00
00
00
00
0±
++
00
+±
0±
±0
00
Yers
inia
en
tero
colíti
ca+
00
++
++
00
±+
+0
0+
+0
00
00
0
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o (C
on
tin
uaci
ón
)
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
9Manual de Antibióticos en Pediatría
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o (C
on
tin
uaci
ón
)
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacílina o Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavulánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina o Cefazolina
Cefadroxilo o Cefalexina
Cefproxil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Cefixima
Ceftibutén
Ceftriaxona o Cefotaxima
Ceftazidima o Cefoperazona
Cefepima
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
GR
AM
- p
oSIt
IVo
S A
ER
oB
IoS
Stre
pto
cocc
us
pyogen
es
(ß-h
em
olíti
co G
rupo A
)+
++
++
++
++
++
++
++
+0
±±
++
++
++
Stre
pto
cocc
us
agala
ctie
(ß
-hem
olíti
co G
rupo B
)+
++
++
++
++
++
++
++
+±
++
++
++
++
Stre
pto
cocc
us
pn
eum
on
iae
sen
sible
a p
en
icilin
a+
++
++
++
++
++
++
++
+±
00
++
++
++
Stre
pto
cocc
us
pn
eum
on
iae
resi
sten
te a
pen
icilin
a±
±±
±±
±±
±±
±±
00
00
±0
00
++
++
++
En
tero
cocc
us
faeca
lis
+0
0+
++
+±
++
+0
00
00
00
00
00
±±
±
En
tero
cocc
us
faeci
um
±0
0±
+±
+±
±±
±0
00
00
00
00
00
00
0
Staph
ylo
cocc
us
aure
us
sen
sible
a o
xaci
lin
a0
++
0+
0+
0+
0+
++
++
+±
00
00
0+
++
Staph
ylo
cocc
us
aure
us
resi
sten
te a
oxaci
lin
a0
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
Staph
ylo
cocc
us
epid
erm
idis
0±
±0
±0
±0
±0
±±
±±
±±
00
00
00
±±
±
List
eri
a m
on
ocy
togen
es
+0
0+
++
++
++
+0
00
00
00
00
00
++
+
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
10 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
GR
AM
- p
oSIt
IVo
S A
ER
oB
IoS
Stre
pto
cocc
us
pyogen
es
(ß-h
em
olíti
co G
rupo A
)0
++
00
00
++
+±
++
0+
±s
±±
++
+
Stre
pto
cocc
us
agala
ctie
(ß
-hem
olíti
co G
rupo B
)0
++
00
00
++
+0
++
0+
±s
±±
++
+
Stre
pto
cocc
us
pn
eum
on
iae
sen
sible
a p
en
icilin
a0
++
00
00
++
+0
+±
0±
0s
±±
++
+
Stre
pto
cocc
us
pn
eum
on
iae
resi
sten
te a
pen
icilin
a0
++
00
00
±±
±0
+±
0±
0s
0±
++
+
En
tero
cocc
us
faeca
lis
0+
+S
SS
S0
00
++
00
±±
s±
±+
±±
En
tero
cocc
us
faeci
um
0+
±S
00
00
00
00
00
±0
00
±+
0+
Staph
ylo
cocc
us
aure
us
sen
sible
a o
xaci
lin
a0
++
SS
SS
±+
++
++
0±
±s
±±
++
+
Staph
ylo
cocc
us
aure
us
resi
sten
te a
oxaci
lin
a0
++
00
00
00
00
0±
00
±s
±0
+0
+
Staph
ylo
cocc
us
epid
erm
idis
0+
+S
SS
S0
00
++
00
0±
s0
0+
++
List
eri
a m
on
ocy
togen
es
0+
+S
SS
S+
++
+0
00
+±
s+
0+
++
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o (C
on
tin
uaci
ón
)
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
11Manual de Antibióticos en Pediatría
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacílina o Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavulánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina o Cefazolina
Cefadroxilo o Cefalexina
Cefproxil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Cefixima
Ceftibutén
Ceftriaxona o Cefotaxima
Ceftazidima o Cefoperazona
Cefepima
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
AN
AE
Ro
BIo
S
Bact
ero
ides
spp.
00
00
+0
+0
+0
+0
00
00
+0
00
00
++
+
pre
vote
lla s
pp.
+0
0±
+±
+±
+±
+0
00
00
00
00
00
++
+
Clo
stri
diu
m d
iffi
cile
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
Clo
stri
diu
m s
pp. (n
o d
iffi
cile
)+
00
±+
±+
±+
±+
00
00
0+
00
00
0+
++
pepto
stre
pto
cocc
us
spp.
++
++
++
++
++
+0
00
00
00
00
00
++
+
pepto
cocc
us
spp.
++
++
++
++
±+
+0
00
00
00
00
00
++
+
otR
oS
Ch
lam
ydoph
ila s
pp.
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
Myco
pla
sma p
neum
on
iae
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o (C
on
tin
uaci
ón
)
12 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
pA
tÓ
GEN
o
AN
tIB
IÓtIC
o
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
AN
AE
Ro
BIo
S
Bact
ero
ides
spp.
00
00
00
00
00
00
++
+0
00
00
00
pre
vote
lla s
pp.
00
00
00
00
00
0+
++
+0
00
00
00
Clo
stri
diu
m d
iffi
cile
0+
+0
00
00
00
00
0+
00
00
00
00
Clo
stri
diu
m s
pp. (n
o d
iffi
cile
)0
++
00
00
00
00
++
++
00
±0
00
0
pepto
stre
pto
cocc
us
spp.
0+
+0
00
00
00
00
++
+0
00
00
00
pepto
cocc
us
spp.
0+
+0
00
00
00
00
++
+0
00
00
00
otR
oS
Ch
lam
ydoph
ila s
pp.
00
00
00
0+
++
++
00
±0
±+
0+
++
Myco
pla
sma p
neum
on
iae
00
00
00
0+
++
±+
00
±0
0+
0±
++
(+)
Es s
usc
eptib
le y
tie
ne
efec
tivid
ad t
erap
éutic
a.
(0)
No
es
susc
eptib
le, n
o t
ien
e ef
ectiv
idad
ter
apéu
tica
o n
o s
e co
no
ce.
(±)
Pued
e se
r su
scep
tible
, per
o d
ebe
con
sid
erar
se lo
caliz
ació
n d
e la
infe
cció
n y
res
iste
nci
a lo
cal s
egú
n e
l pat
óg
eno
. (S
) U
sar
solo
par
a ef
ecto
sin
erg
ico
.
TABLA
1.3
. E
SpECtR
o A
NtIB
ACtER
IAN
o (C
on
tin
uaci
ón
)
13Manual de Antibióticos en Pediatría
AN
tIB
IÓtIC
o
Vía
de
adm
inis
traci
ón
Abso
rció
n v
ía o
ral
%
un
ión
a
pro
teín
as
Aju
ste
en
fa
lla
ren
al
Aju
ste
en
fa
lla
hepáti
caV
oIM
IV
Con
alim
en
tos
Sin
alim
en
tos
%A
bso
rció
n
pen
icilin
a c
rist
alin
aX
65SI
NO
oxaci
lin
aX
XX
X35
92N
ON
O
Dic
loxaci
lin
aX
X50
96N
ON
O
Flu
cloxaci
lin
aX
X65
96N
ON
O
Am
pic
ilin
aX
XX
5020
SIN
O
Am
pic
ilin
a/S
ulb
act
am
XX
X50
35SI
NO
Am
oxic
ilin
aX
XX
7518
SIN
O
Am
oxic
ilin
a/C
lavulá
nic
oX
XX
X75
28SI
NO
tic
arc
ilin
aX
45SI
NO
tic
arc
ilin
a/C
lavulá
nic
oX
45SI
NO
pip
era
cilin
aX
30SI
NO
pip
era
cilin
a/t
azo
bact
am
X25
SIN
O
Cefa
loti
na
X70
SIN
O
Cefa
zolin
a
X30
SIN
O
Cefa
lexin
aX
X90
10SI
NO
Cefa
dro
xilo
XX
XX
X90
20SI
NO
Cefp
rozi
lX
XX
9540
SIN
O
Cefa
clor
XX
9325
SIN
O
Cefu
roxim
aX
40SI
NO
Cefu
roxim
a a
xeti
lX
X52
40N
OSI
TABLA
1.4
. C
AR
ACTE
RÍS
TICA
S FA
RM
ACO
CIN
éTIC
AS
14 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
AN
tIB
IÓtIC
o
Vía
de
adm
inis
traci
ón
Abso
rció
n v
ía o
ral
%
un
ión
a
pro
teín
as
Aju
ste
en
fa
lla
ren
al
Aju
ste
en
fa
lla
hepáti
caV
oIM
IV
Con
alim
en
tos
Sin
alim
en
tos
%A
bso
rció
n
Cefo
xit
ínX
70SI
NO
Ceft
riaxon
aX
X90
NO
SI
Cefo
taxim
aX
40SI
NO
Ceft
azi
dim
aX
20SI
NO
Cefo
pera
zon
aX
91N
OSI
Cefi
xim
aX
XX
5065
SIN
O
Ceft
ibuté
nX
XX
8065
SIN
O
Cefe
pim
aX
X20
SIN
O
Imip
en
em
X10
SIN
O
Mero
pen
em
X20
SIN
O
Ert
apen
em
XX
95SI
NO
Azt
reon
am
X60
SIN
O
Van
com
icin
aX
50SI
NO
teic
opla
nin
aX
X90
SIN
O
Gen
tam
icin
aX
X10
SIN
O
Am
ikaci
na
XX
10SI
NO
tobra
mic
ina
XX
10SI
NO
Neti
lmic
ina
XX
10SI
NO
TABLA
1.4
. C
AR
ACTE
RÍS
TICA
S FA
RM
ACO
CIN
éTIC
AS
(Con
tin
uaci
ón
)
15Manual de Antibióticos en Pediatría
AN
tIB
IÓtIC
o
Vía
de
adm
inis
traci
ón
Abso
rció
n v
ía o
ral
%
un
ión
a
pro
teín
as
Aju
ste
en
fa
lla
ren
al
Aju
ste
en
fa
lla
hepáti
caV
oIM
IV
Con
alim
en
tos
Sin
alim
en
tos
%A
bso
rció
n
Eri
trom
icin
aX
XX
4590
SIN
O
Cla
ritr
om
icin
aX
XX
6070
SIN
O
Azi
trom
icin
aX
XX
4040
NO
SI
Cip
rofl
oxaci
na
XX
XX
7030
SIN
O
Levofl
oxaci
na
XX
XX
9830
SIN
O
Clin
dam
icin
aX
XX
XX
9084
NO
SI
Metr
on
idazo
lX
XX
8020
SISI
Clo
ran
fen
icol
XX
X90
60N
OEV
ITA
R
trim
eto
pri
m/S
ulf
am
eto
xazo
lX
XX
X95
50SI
NO
Rif
am
pic
ina
XX
X90
80SI
EVIT
AR
Doxic
iclin
aX
XX
9590
NO
EVIT
AR
Nit
rofu
ran
toín
aX
X90
40EV
ITA
RN
O
Lin
ezo
lid
XX
XX
100
30N
OSI
telitr
om
icin
aX
XX
5770
SISI
Quin
upri
stin
a/D
alf
opri
stin
aX
30N
OSI
TABLA
1.4
. C
AR
ACTE
RÍS
TICA
S FA
RM
ACO
CIN
éTIC
AS
(Con
tin
uaci
ón
)
16 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
ANtIBIÓtICo ACCIÓN ANtIBACtERIANA (1) EFECto poStANtIBIÓtICo (2)
pENICILINAS Tiempo NO
CEFALoSpoRINAS Tiempo NO
CARBApENEMS Tiempo NO
MoNoBACtAMS Tiempo NO
GLuCopÉptIDoS Tiempo NO
AMINoGLuCÓSIDoS Concentración SI
MACRÓLIDoS Tiempo NO(3)
QuINoLoNAS Concentración SI
Clindamicina Tiempo NO
Metronidazol NE NE
Cloranfenicol NE NE
trimetoprim/Sulfametoxazol NE NE
Rifampicina NE NE
Doxiciclina Tiempo SI
Nitrofurantoína NE NE
Linezolid Tiempo NO
telitromicina Concentración SI
Quinupristina/Dalfopristina Tiempo SI
(1) Acción dependiente del tiempo o de la concentración.(2) Presencia de efecto postantibiótico significativo.(3) Solo Azitromicina tiene efecto postantibiótico.(NE) No establecido.
TABLA 1.5. CARACtERíStICAS FARMACoDINÁMICAS
17Manual de Antibióticos en Pediatría
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavuánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina
Cefazolina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
RE
AC
CIo
NE
S D
E H
IpE
RSE
NSIB
ILID
AD
Fle
bit
isI
RI
II
RR
RR
IR
II
II
II
Dolo
r y
erit
ema e
n s
itio
de
inye
cció
nF
FR
II
RR
IR
RR
Fie
bre
II
RR
II
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Foto
sen
sibilid
ad
RI
An
afi
laxia
RR
RR
II
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
En
ferm
edad d
el su
ero
RR
RR
II
RR
II
II
RR
RR
RI
RR
RR
RR
RR
R
Exan
tem
aI
II
II
II
II
II
IR
RR
RI
IR
RI
II
IR
RI
Eri
tem
a m
ult
iform
eR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Sin
dro
me S
teven
s Jo
hn
son
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
pru
rito
IR
RI
RR
RR
RR
GA
StR
oIN
tE
StIN
ALE
S
Náuse
as
II
II
II
II
RR
RI
II
II
II
II
II
II
II
I
Vóm
itos
IR
RR
II
II
RR
RF
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Dia
rrea
II
II
FF
IF
RR
RI
RR
RR
II
FI
II
II
FI
I
TABLA
1.6
. E
FECto
S A
DV
ER
SoS
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
18 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES T
ABLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavuánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina
Cefazolina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
GA
StR
oIN
tE
StIN
ALE
S
Dolo
r abdom
inal
II
II
II
II
RR
RR
II
II
II
II
II
II
II
I
Coliti
s aso
ciada a
an
tibió
tico
sR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Sín
tom
as
buca
les
RR
NE
uR
oLÓ
GIC
oS
Cefa
lea
RR
RR
RR
RR
RR
RI
RR
RR
RR
RI
I
Mare
os
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Con
fusi
ón
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Irri
tabilid
ad
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Con
vuls
ion
es
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Alu
cin
aci
on
es
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Vért
igo
RR
RR
RR
R
Inso
mn
ioR
RR
RR
RR
IR
RR
Dip
lopía
RR
RR
RR
RR
Mio
clon
ías
RR
RR
R
pare
stesi
as
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
19Manual de Antibióticos en Pediatría
TA
BLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavuánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina
Cefazolina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
NE
uR
oLÓ
GIC
oS
Agit
aci
ón
/hip
era
ctiv
idad
RR
RR
RR
pse
udotu
mor
cere
bra
l
HE
pÁ
tIC
oS
Ele
vaci
ón
de t
ran
sam
inasa
sR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
II
IR
RR
RR
RI
R
Cole
stasi
sR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RI
R
Insu
fici
en
cia h
epáti
caR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
pro
lon
gaci
ón
de t
iem
pos
de c
oagula
ción
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RI
RR
R
RE
NA
LE
S
Ele
vaci
ón
de c
reati
nin
aR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
IR
Dis
uri
aR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Nefr
itis
in
ters
tici
al
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Insu
fici
en
cia r
en
al
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Dese
quilib
rio h
idro
ele
ctro
líti
coR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
20 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES T
ABLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavuánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina
Cefazolina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
HE
MA
to
LÓ
GIC
oS
An
em
iaR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RI
RR
RR
RR
II
Hem
olisi
sR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Coom
bs
posi
tivo
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Leuco
pen
iaR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Neutr
open
iaR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Eosi
nofi
lia
II
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
trom
boci
topen
iaR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
trom
boci
tosi
sR
RR
RR
Apla
sia m
edula
rR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
CA
RD
IoV
ASC
uLA
RE
S
Hip
ote
nsi
ón
RR
RI
IR
RR
RR
RR
R
Hip
ert
en
sión
RR
RI
Arr
itm
ias
RR
RR
RR
RR
RR
Sín
dro
me g
ris
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
21Manual de Antibióticos en Pediatría
TA
BLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavuánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefalotina
Cefazolina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
VA
RIo
S
Hip
ore
xia
Esc
alo
frío
sR
R
Sobre
infe
cció
nR
RR
RR
RR
IR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Vagin
itis
RR
RR
RR
IR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
R
Art
ralg
ias/
Mia
lgia
sR
R
toxic
idad ó
tica
toxic
idad v
est
ibula
r
Necr
olísi
s epid
érm
ica t
óxic
aR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
Derm
ati
tis
exfo
liati
va
RR
R
Reacc
ión
de J
ari
sh H
erx
heim
er
RR
RR
R
Sín
dro
me d
e n
iño r
ojo
Alt
era
ción
de c
olo
r de d
ien
tes
Reacc
ión
tip
o d
isulfi
ram
ten
don
itis
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
22 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES T
ABLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
RE
AC
CIo
NE
S D
E H
IpE
RSE
NSIB
ILID
AD
Fle
bit
isI
II
II
RR
RR
II
RR
RR
F
Dolo
r y
erit
ema e
n s
itio
de
inye
cció
nR
RR
II
II
IR
RR
F
Fie
bre
RR
RR
FR
RR
RR
RR
RI
RR
Foto
sen
sibilid
ad
IR
IF
RR
RR
RR
RF
IR
An
afi
laxia
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
En
ferm
edad d
el su
ero
I
Exan
tem
aR
RR
RI
RI
RR
RI
RI
II
RR
FI
II
II
Eri
tem
a m
ult
iform
eR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
I
Sin
dro
me S
teven
s Jo
hn
son
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
RR
I
pru
rito
RI
IR
RI
II
GA
StR
oIN
tE
StIN
ALE
S
Náuse
as
II
IF
RR
RF
II
II
IF
RF
II
II
FI
Vóm
itos
II
IF
RR
RF
II
II
IF
RF
II
II
FI
Dia
rrea
II
II
RR
RI
II
IF
FR
II
II
IF
I
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
23Manual de Antibióticos en Pediatría T
ABLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
GA
StR
oIN
tE
StIN
ALE
S
Dolo
r abdom
inal
II
RR
FI
II
II
FR
II
II
II
I
Coliti
s aso
ciada a
an
tibió
tico
sR
RR
RR
RR
RI
RR
RR
RR
R
Sín
tom
as
buca
les
RR
IR
II
NE
uR
oLÓ
GIC
oS
Cefa
lea
II
RR
RR
RI
RI
II
FR
FI
II
IF
I
Mare
os
I
Con
fusi
ón
RR
RR
RI
R
Irri
tabilid
ad
RR
RI
Con
vuls
ion
es
IR
RR
RR
RI
Alu
cin
aci
on
es
RR
R
Vért
igo
RI
RF
RR
I
Inso
mn
ioR
RI
IR
I
Dip
lopía
RI
IR
RI
Mio
clon
ías
pare
stesi
as
RR
R
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
24 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
TA
BLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
NE
uR
oLÓ
GIC
oS
Agit
aci
ón
/hip
era
ctiv
idad
RR
RR
RR
RR
RR
pse
udotu
mor
cere
bra
lR
RR
HE
pÁ
tIC
oS
Ele
vaci
ón
de t
ran
sam
inasa
sR
RI
RI
II
RI
II
II
Cole
stasi
sR
IR
RR
RR
RR
IF
Insu
fici
en
cia h
epáti
caR
RR
R
pro
lon
gaci
ón
de t
iem
pos
de c
oagula
ción
RR
R
RE
NA
LE
S
Ele
vaci
ón
de c
reati
nin
aR
RF
FF
IF
RR
IR
R
Dis
uri
aR
RI
FI
I
Nefr
itis
in
ters
tici
al
RF
FI
FR
RR
I
Insu
fici
en
cia r
en
al
RF
FI
FR
R
Dese
quilib
rio h
idro
ele
ctro
líti
coI
R
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
25Manual de Antibióticos en Pediatría
TA
BLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
HE
MA
to
LÓ
GIC
oS
An
em
iaR
RR
RR
RF
RI
RI
Hem
olisi
sR
IR
RI
R
Coom
bs
posi
tiva
RR
R
Leuco
pen
iaR
IR
RR
RR
IR
II
Neutr
open
iaR
IR
RR
RR
RR
IR
II
Eosi
nofi
lia
RR
FR
RR
RR
R
trom
boci
topen
iaR
RR
RR
RR
RI
RI
RI
trom
boci
tosi
s
Apla
sia M
edula
rR
RI
R
CA
RD
IoV
ASC
uLA
RE
S
Hip
ote
nsi
ón
RR
RF
RR
RR
RI
Hip
ert
en
sión
RR
Arr
itm
ias
RR
RR
RR
RI
Sín
dro
me g
ris
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
26 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES T
ABLA
1.6
.
EFECto
S A
DV
ER
SoS
(Con
tin
uaci
ón
)
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
VA
RIo
S
Hip
ore
xia
RR
RF
FR
RI
I
Esc
alo
frio
sR
Sobre
infe
cció
nI
RR
RI
II
Vagin
itis
RR
Art
ralg
ias/
Mia
lgia
sR
RR
RR
RR
RR
RF
toxic
idad ó
tica
RR
IF
IF
R
toxic
idad v
est
ibula
rI
FI
FR
Necr
olísi
s epid
érm
ica t
óxic
aR
R
Derm
ati
tis
exfo
liati
va
RR
Reacc
ión
de J
ari
sh H
erx
heim
er
Sin
dro
me d
e n
iño r
ojo
R
Alt
era
ción
de c
olo
r de d
ien
tes
F
Reacc
ión
tip
o d
isulfi
ram
R
ten
don
itis
R
(F)
Fre
cuen
te (i
ncl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
ás d
el 1
0%).
(I)
In
frec
uen
tes
(in
clu
ye e
fect
os
rep
ort
ado
s en
tre
el 1
y 1
0%
).
(R
) R
aro
s (
incl
uye
efe
cto
s re
po
rtad
os
en m
eno
s d
el 1
%).
27Manual de Antibióticos en Pediatría
EFECto
AN
tIB
IÓtIC
o
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
VA
RIo
S
Hip
ore
xia
RR
RF
FR
RI
I
Esc
alo
frio
sR
Sobre
infe
cció
nI
RR
RI
II
Vagin
itis
RR
Art
ralg
ias/
Mia
lgia
sR
RR
RR
RR
RR
RF
toxic
idad ó
tica
RR
IF
IF
R
toxic
idad v
est
ibula
rI
FI
FR
Necr
olísi
s epid
érm
ica t
óxic
aR
R
Derm
ati
tis
exfo
liati
va
RR
Reacc
ión
de J
ari
sh H
erx
heim
er
Sin
dro
me d
e n
iño r
ojo
R
Alt
era
ción
de c
olo
r de d
ien
tes
F
Reacc
ión
tip
o d
isulfi
ram
R
ten
don
itis
R
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
pEN
ICIL
INA
S
Tetr
acic
lina
An
tag
on
ism
o c
on
Pen
icili
na
cris
talin
a
Clo
ran
fen
ico
lA
nta
go
nis
mo
co
n P
enic
ilin
a cr
ista
lina
Met
rote
xate
Au
men
to t
oxi
cid
ad d
e M
eto
trex
ate
Pro
ben
ecid
Dis
min
uye
elim
inac
ión
de
Pen
icili
nas
Alo
pu
rino
lA
um
enta
frec
uen
cia
de
exan
tem
a co
n A
mp
icili
na
y A
mo
xici
lina
An
tico
nce
ptiv
os
ora
les
Dis
min
uye
efe
ctiv
idad
de
An
tico
nce
ptiv
os
ora
les
con
Am
pic
ilin
a y
Am
oxi
cilin
a
CEFA
Lo
Spo
RIN
AS
Am
ino
glu
cósi
do
sA
um
enta
to
xici
dad
ren
al
Furo
sem
ida
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
An
tico
agu
lan
tes
Au
men
ta r
iesg
o d
e sa
ng
ram
ien
to c
on
Cef
op
eraz
on
a
Cic
losp
orin
aA
um
enta
niv
eles
de
Cic
losp
orin
a co
n C
eftr
iaxo
na
o C
efo
taxi
ma
Pro
ben
ecid
Dis
min
uye
elim
inac
ión
de
Cef
alo
spo
rinas
Alc
oh
ol
Efec
to t
ipo
Dis
ulfi
ram
co
n C
efo
per
azo
na
CA
RB
ApEN
EM
S
Val
pro
ato
A
um
enta
niv
eles
de
Val
pro
ato
co
n M
ero
pen
em
Pro
ben
ecid
Dis
min
uye
elim
inac
ión
de
Car
bap
enem
s
Gan
cicl
ovi
rA
um
enta
rie
sgo
de
con
vuls
ion
es c
on
Imip
enem
GLu
Co
pÉptID
oS
Am
ino
glu
cósi
do
sA
um
enta
to
xici
dad
ren
al y
ótic
a co
n V
anco
mic
ina
An
fote
ricin
a B
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
28 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
(Con
tin
uaci
ón
)
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
AM
INo
GLu
CÓ
SID
oS
An
fote
ricin
a B
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
Glu
cop
éptid
os
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
Cic
losp
orin
aA
um
enta
to
xici
dad
ren
al
Blo
qu
ean
tes
neu
rom
usc
ula
res
Au
men
ta a
cció
n d
e b
loq
uea
nte
s n
euro
mu
scu
lare
s d
ura
nte
an
este
sia
Furo
sem
ida
Au
men
ta t
oxi
cid
ad ó
tica
An
tiin
flam
ato
rios
no
est
ero
ideo
sA
um
enta
to
xici
dad
ren
al
Co
ntr
aste
rad
ioló
gic
oA
um
enta
to
xici
dad
ren
al
MA
CR
ÓLID
oS
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
Au
men
ta a
cció
n d
e A
ntic
oag
ula
nte
s o
rale
s
Car
bam
acep
ina,
Val
pro
ato
Au
men
ta n
ivel
es d
e A
ntic
on
vuls
ivan
tes
Tria
zola
m. M
idaz
ola
mA
um
enta
niv
eles
de
Sed
ante
s
Ast
emiz
ol,
Lora
tad
ina,
Ter
fen
adrin
aA
um
enta
rie
sgo
de
arrit
mia
s
Este
roid
esA
um
enta
niv
eles
de
Este
roid
es
Dig
oxi
na
Au
men
ta n
ivel
es d
e D
igo
xin
a
Cic
losp
orin
aA
um
enta
niv
eles
de
Cic
losp
orin
a
Cis
aprid
eA
um
enta
rie
sgo
de
arrit
mia
s
Zid
ovu
din
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Zi
do
vud
ina
Efav
iren
zD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e M
acró
lido
s
29Manual de Antibióticos en Pediatría
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
(Con
tin
uaci
ón
)
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
Qu
INo
Lo
NA
S
An
tiáci
do
s D
ism
inu
yen
ab
sorc
ión
de
Qu
ino
lon
as
An
tiin
flam
ato
rios
no
est
ero
ideo
sA
um
enta
rie
sgo
de
estim
ula
ció
n n
euro
lóg
ica
Fen
itoín
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Fe
nito
ína
Cim
etid
ina
Au
men
ta n
ivel
es d
e Q
uin
olo
nas
Cic
losp
orin
aA
um
enta
niv
eles
de
Cic
losp
orin
a
War
farin
a A
um
enta
acc
ión
de
War
farin
a
Clin
dam
icin
a
Rela
jan
tes
mu
scu
lare
s A
um
enta
acc
ión
de
Rela
jan
tes
mu
scu
lare
s
Clo
ran
fen
ico
lA
nta
go
nis
mo
Mac
rólid
os
An
tag
on
ism
o
Metr
on
idazo
l
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoín
a D
ism
inu
yen
niv
eles
de
Met
ron
idaz
ol
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
Au
men
ta a
cció
n d
e A
ntic
oag
ula
nte
s o
rale
s
Alc
oh
ol
Efec
to t
ipo
dis
ulfi
ram
Clo
ran
fen
icol
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoin
aA
um
enta
niv
eles
de
Fen
ob
arb
ital y
Fen
itoín
a
Rifa
mp
icin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
lora
nfe
nic
ol
Am
pic
ilin
aA
nta
go
nis
mo
par
a St
rep
toco
ccu
s p
neu
mon
iae
Am
ino
glu
cósi
do
sA
nta
go
nis
mo
par
a Es
cher
ich
ia c
oli
Pen
icili
nas
y C
efal
osp
orin
asD
ism
inu
ye e
fect
o b
acte
ricid
a d
e Pe
nic
ilin
as y
Cef
alo
spo
rinas
Inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa
Au
men
ta n
ivel
es d
e C
lora
nfe
nic
ol e
Inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
Au
men
ta a
cció
n d
e A
ntic
oag
ula
nte
s o
rale
s
Cic
lofo
sfam
ida
Au
men
ta n
ivel
es d
e C
iclo
fosf
amid
a
30 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
(Con
tin
uaci
ón
)
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
trim
eto
pri
m/S
ulf
am
eto
xazo
l
Fen
itoín
aA
um
enta
niv
eles
de
Fen
itoín
a
Rifa
mp
icin
aA
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Met
rote
xate
Au
men
ta s
up
resi
ón
med
ula
r
Cic
losp
orin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
iclo
spo
rina.
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
War
farin
a A
um
enta
acc
ión
de
War
farin
a
Aci
do
ace
tilsa
licíli
coA
um
enta
act
ivid
ad d
e Su
lfon
amid
as
Rif
am
pic
ina
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoín
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e A
ntic
on
vuls
ivan
tes
Trim
eto
prim
/Su
lfam
eto
xazo
lA
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Flu
con
azo
l, Itr
aco
naz
ol,
keto
con
azo
lD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Im
idaz
ole
s. A
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Clo
ran
fen
ico
lD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
lora
nfe
nic
ol
Do
xici
clin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e D
oxi
cicl
ina
Telit
rom
icin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Te
litro
mic
ina
Cim
etid
ina
Dis
min
uye
niv
eles
de
Cim
etid
ina
Dia
zep
amD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e D
iaze
pam
Dig
oxi
na
Dis
min
uye
niv
eles
de
Dig
oxi
na
Este
roid
esD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Es
tero
ides
Inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa
Dis
min
uye
niv
eles
de
inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa.
Au
men
ta n
ivel
es d
e Ri
fam
pic
ina
31Manual de Antibióticos en Pediatría
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
trim
eto
pri
m/S
ulf
am
eto
xazo
l
Fen
itoín
aA
um
enta
niv
eles
de
Fen
itoín
a
Rifa
mp
icin
aA
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Met
rote
xate
Au
men
ta s
up
resi
ón
med
ula
r
Cic
losp
orin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
iclo
spo
rina.
Au
men
ta t
oxi
cid
ad r
enal
War
farin
a A
um
enta
acc
ión
de
War
farin
a
Aci
do
ace
tilsa
licíli
coA
um
enta
act
ivid
ad d
e Su
lfon
amid
as
Rif
am
pic
ina
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoín
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e A
ntic
on
vuls
ivan
tes
Trim
eto
prim
/Su
lfam
eto
xazo
lA
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Flu
con
azo
l, Itr
aco
naz
ol,
keto
con
azo
lD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Im
idaz
ole
s. A
um
enta
niv
eles
de
Rifa
mp
icin
a
Clo
ran
fen
ico
lD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
lora
nfe
nic
ol
Do
xici
clin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e D
oxi
cicl
ina
Telit
rom
icin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Te
litro
mic
ina
Cim
etid
ina
Dis
min
uye
niv
eles
de
Cim
etid
ina
Dia
zep
amD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e D
iaze
pam
Dig
oxi
na
Dis
min
uye
niv
eles
de
Dig
oxi
na
Este
roid
esD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Es
tero
ides
Inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa
Dis
min
uye
niv
eles
de
inh
ibid
ore
s d
e p
rote
asa.
Au
men
ta n
ivel
es d
e Ri
fam
pic
ina
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
(Con
tin
uaci
ón
)
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
Rif
am
pic
ina
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
Dis
min
uye
acc
ión
de
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
An
tico
nce
ptiv
os
ora
les
Dis
min
uye
niv
eles
de
An
tico
nce
ptiv
os
ora
les
Cic
losp
orin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e C
iclo
spo
rina
Doxic
iclin
a
An
tiáci
do
s D
ism
inu
yen
ab
sorc
ión
de
Do
xici
clin
a
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoín
a, C
arb
amaz
epin
aD
ism
inu
yen
ab
sorc
ión
de
Do
xici
clin
a
Dig
oxi
na
Au
men
ta n
ivel
es d
e D
igo
xin
a
An
tico
agu
lan
tes
ora
les
Au
men
ta a
cció
n d
e A
ntic
oag
ula
nte
s o
rale
s
Met
otr
exat
eA
um
enta
niv
eles
de
Met
rote
xate
Pen
icili
nas
A
nta
go
nis
mo
Nit
rofu
ran
toín
aN
orfl
oxa
cin
aA
nta
go
nis
mo
An
tiaci
do
sD
ism
inu
ció
n a
bso
rció
n d
e N
itro
fura
nto
ína
Lin
ezo
lid
Ag
ente
s ad
ren
érg
ico
sRi
esg
o d
e h
iper
ten
sió
n
Met
ocl
op
ram
ida
Ries
go
de
hip
erte
nsi
ón
telitr
om
icin
a
Dig
oxi
na
Au
men
ta n
ivel
es d
e D
igo
xin
a
Itrac
on
azo
l, Ke
toco
naz
ol
Au
men
ta n
ivel
es d
e Te
litro
mic
ina
Fen
ob
arb
ital,
Fen
itoín
a, C
arb
amaz
epin
aA
um
enta
niv
eles
de
An
tico
nvu
lsiv
ante
s. D
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Te
litro
mic
ina
32 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
TABLA
1.7
. I
NtER
ACCIo
NES
MED
ICA
MEN
to
SAS
(Con
tin
uaci
ón
)
GR
upo
/AN
tIB
IÓtIC
oo
tR
oS
MED
ICA
MEN
to
SEFECto
telitr
om
icin
a
Rifa
mp
icin
aD
ism
inu
ye n
ivel
es d
e Te
litro
mic
ina
Cic
losp
orin
aA
um
enta
niv
eles
de
Cic
losp
orin
a
Cis
aprid
eA
um
enta
niv
eles
de
Cis
aprid
e
Quin
upri
stin
a/D
alf
opri
stin
a
Eritr
om
icin
a, C
larit
rom
icin
aA
um
enta
niv
eles
de
Mac
rólid
os
Bu
des
on
ida,
Flu
ticas
on
aA
um
enta
niv
eles
de
Este
roid
es
Car
bam
azep
ina
Au
men
ta n
ivel
es d
e C
arb
amaz
epin
a
Cic
losp
orin
aA
um
enta
niv
eles
de
Cic
losp
orin
a
Cis
aprid
eA
um
enta
niv
eles
de
Cis
aprid
e
33Manual de Antibióticos en Pediatría
GRupo/ANtIBIÓtICo CoNDICIÓN
pENICILINAS HipersensibilidadFalla renal(1)
CEFALoSpoRINAS
HipersensibilidadFalla renal(1)
Falla hepática(2)
CARBApENEMS
HipersensibilidadFalla renal(1)
Trastornos convulsivos(3)
MoNoBACtÁMICoS Hipersensibilidad
GLuCopÉptIDoS
HipersensibilidadFalla renal(1)
Daño auditivo
AMINoGLuCÓSIDoS
HipersensibilidadFalla renal(1)
Daño auditivo o vestibularImplantes cocleares y vestibularesMiastenia grave(4)
MACRÓLIDoS
HipersensibilidadFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Embarazo(5)
Hipopotasemia o HipomagnesemiaMiastenia grave Intervalo QT prolongadoBradicardia significativaCardiomiopatía o Isquemia miocárdica
QuINoLoNAS
HipersensibilidadEdad menor de 18 añosFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Embarazo(5)
Lactancia(6)
Trastornos convulsivosEnfermedad neurológica
TABLA 1.8. CoNtRAINDICACIoNES Y pRECAuCIoNES
(Ver leyenda página 35).
34 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
GRupo/ANtIBIÓtICo CoNDICIÓN
Clindamicina
HipersensibildadFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Colitis pseudomembranosa
Metronidazol
HipersensibilidadFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Embarazo(5)
Enfermedad hematológicaEnfermedad neurológica
Cloranfenicol
HipersensibilidadEdad menor de 1 mesFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Lactancia(6)
Enfermedad hematológicaTratamiento con inmunosupresores
trimetoprim/Sulfametoxazol
HipersensibilidadEdad menor de 6 semanasFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Embarazo(5)
Lactancia(6)
Anemia megaloblásticaDeficiencia de folatosDeficiencia de glucosa-6-fosfato deshidrogenasa
Rifampicina
HipersensibilidadFalla hepática(2)
Embarazo(5)
Doxiciclina
HipersensensibilidadEdad menor de 8 añosFalla renal(1)
Falla hepática(2)
Embarazo(5)
Lactancia(6)
TABLA 1.8. CoNtRAINDICACIoNES Y pRECAuCIoNES (Continuación)
(Ver leyenda página 35).
35Manual de Antibióticos en Pediatría
GRupo/ANtIBIÓtICo CoNDICIÓN
Nitrofurantoína
HipersensibilidadEdad menor de 1 mesFalla renal(1)
Embarazo(5)
Lactancia(6)
AnemiaDeficiencia de vitamina complejo BDeficiencia de glucosa-6-fosfato deshidrogenasa
Linezolid
HipersensibilidadFalla hepática (2)
Embarazo(5)
Lactancia (6)
Tratamiento con inmunosupresores
telitromicina
Hipersensibilidad a TelitromicinaHipersensibilidad a MacrólidosFalla hepática(2)
Embarazo(5)
Lactancia(6)
Intervalo QT prolongadoBradicardia significativaHipopotasemia o HipomagnesemiaMiastenia grave
Quinupristina/Dalfopristina
HipersensibilidadEmbarazo (5)
Lactancia (6)
TABLA 1.8. CoNtRAINDICACIoNES Y pRECAuCIoNES (Continuación)
(1) Ver Tabla 3.1.3.(2) Ver Tabla 3.1.4.(3) Con Imipenem.(4) Con Gentamicina y Tobramicina.(5) Ver Tabla 1.9.(6) Ver Tabla 1.10.
Precaución.
36 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
ANtIBIÓtICoS CAtEGoRíA
penicilina cristalina B
oxacilina B
Dicloxacilina B
Flucloxacilina B
Ampicilina B
Ampicilina/Sulbactam B
Amoxicilina B
Amoxicilina/Clavulánico B
ticarcilina B
ticarcilina/Clavulánico B
piperacilina B
piperacilina/tazobactam B
Cefazolina B
Cefalotina B
Cefalexina B
Cefadroxilo B
Cefprozil B
Cefaclor B
Cefuroxima B
Cefoxitín B
Ceftriaxona B
Cefotaxima B
Ceftazidima B
Cefoperazona B
Cefixima B
Ceftibutén B
Cefepima B
TABLA 1.9. RIESGo EN EL EMBARAZo
(Ver leyenda página 37).
37Manual de Antibióticos en Pediatría
ANtIBIÓtICoS CAtEGoRíA
Imipenem C
Meropenem B
Ertapenem B
Aztreonam B
Vancomicina C
teicoplanina IND
Gentamicina D
Amikacina D
tobramicina D
Netilmicina D
Eritromicina B
Claritromicina C
Azitromicina B
Ciprofloxacina C
Levofloxacina C
Moxifloxacina C
Clindamicina B
Metronidazol B(1)
Cloranfenicol C
trimetoprim/Sulfametoxazol C
Rifampicina C(2)
Doxiciclina D
Nitrofurantoína B(2)
Linezolid C
telitromicina C
Quinupristina/Dalfopristina IND
(1) Evitar en el primer trimestre. (2) Evitar en el tercer trimestre.
(A) Estudios controlados en mujeres no demuestran riesgo fetal. (B) Estudios en animales no han demostrado riesgo fetal. No hay estudios controlados en mujeres. (C) Estudios en animales han demostrado efectos adversos en el feto (efecto teratogénico. embriopatía
u otro). No hay estudios controlados en mujeres. (D) Estudios controlados u observacionales en mujeres embarazadas han demostrado riesgo en el feto.
Sin embargo, el beneficio de su uso sobre el riesgo debe considerarse en situaciones que amenacen la vida y en las cuales drogas más seguras no pueden usarse o son inefectivas.
(IND) Información no disponible.
TABLA 1.9. RIESGo EN EL EMBARAZo (Continuación)
38 CAPÍTULO 1 - GENERALIDADES
ANtIBIÓtICo RECoMENDACIÓN
penicilina cristalina
oxacilina
Dicloxacilina
Flucloxacilina
Ampicilina
Ampicilina/Sulbactam
Amoxicilina
Amoxicilina/Clavulánico
ticarcilina
ticarcilina/Clavulánico
piperacilina
piperacilina/tazobactam
Cefazolina
Cefalotina
Cefalexina
Cefadroxilo
Cefprozil
Cefaclor
Cefuroxima
Cefoxitín
Ceftriaxona
Cefotaxima
Ceftazidima
Cefoperazona
Cefixima
Ceftibutén
Cefepima
TABLA 1.10. RIESGO EN LA LACTANCIA MATERNA
(Ver leyenda página 39).
39Manual de Antibióticos en Pediatría
ANtIBIÓtICo RECoMENDACIÓN
Imipenem
Meropenem
Ertapenem
Aztreonam
Vancomicina
teicoplanina
Gentamicina
Amikacina
tobramicina
Netilmicina
Eritromicina
Claritromicina
Azitromicina
Ciprofloxacina
Levofloxacina
Moxifloxacina
Clindamicina
Metronidazol
Cloranfenicol
trimetoprim/Sulfametoxazol
Rifampicina
Doxiciclina
Nitrofurantoína
Linezolid
telitromicina
Quinupristina/Dalfopristina
TABLA 1.10. RIESGO EN LA LACTANCIA MATERNA (Continuación)
uso permitido.
uso con precaución.
uso prohibido.
Información no disponible.