7 Lurreko dibertsitate biologikoa etabiziaren historia
Natura Zientziak - DBH 1
BIODIBERTSITATEA ESPAINIAN:BASOAK
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Haritz kandudunen basoak
• Zuhaitz nagusia: haritz kanduduna
• Harizti-eremu askotan, gizakiaren jardueren ondorioz, gaztainondoak daude.
• Haritz kandudunaren zura itsasontzigintzarako erabili zen; gaur egun, ardo-upelak egiteko erabiltzen da, eta ebanisterian ere bai.
Baso atlantikoak
Haritz kanduduna
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pagadiak
•Zuhaitz nagusia: pagoa
•Kantabriar mendikateko baso bereizgarrienak dira.
•Pagoaren zura, oro har, altzariak egiteko erabiltzen da.
Baso atlantikoak
Pagoa
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Urkidiak
•Zuhaitz nagusia: urkia
•Kantabriar mendikateko lurzoru pobreenetako basoak dira.
•Urkiaren zura paper-orea lortzeko eta erreminten kirtena egiteko erabiltzen da.
•Urkiaren azala eskalapoiak, saskiak eta abar egiteko erabiltzen da.
• Urkiaren izerdia eta hostoak medikuntzan eta kosmetikan erabiltzen dira.
Baso atlantikoak
Urkia
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Ameztiak
•Zuhaitz nagusia: ametza
•Klima kontinentaleko baso tipikoak dira, baina hezetasun pixka bat behar dute.
•Ametzaren zura egurra eta ikatza lortzeko erabiltzen da.
•Ametzaren azala larrua ontzeko erabiltzen da.
Baso mediterraneoak
Ametza
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Artelatz-basoak
•Zuhaitz nagusia: artelatza
•Iberiar penintsularen hego-mendebaldeko koadranteko eta Kataluniako basoak dira.
•Artelatzaren azaletik artelazkia lortzen da.
Baso mediterraneoak
Artelatza
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Artadiak
•Zuhaitz nagusia: Gaztelako artea edo karraska, eta arte katalana edo alzina.
•Karraska mesetako eremu lauetako espezie bereizgarria da. Alzina Kataluniako, Balear Uharteetako eta Valentziako erkidegoetan hazten da.
•Zuhaitz horiek formazio irekiak eratzen dituzte, zuhaixka gabeak. Formazio horiei larre esaten zaie, eta bertan, ezkurrak aprobetxatzen dira azienda elikatzeko, eta egurra, berriz, ikatza egiteko.
Baso mediterraneoak
Artea edo karraska
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pinu gorria
•Pinu gorriaren ezaugarri bereizgarria da azala gorria izatea.
•Pinu gorriaren pinudiak Sierra Nevadan eta Katalunian daude.
Pinudiak
Pinu gorria
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Mendi-pinua
• Mendi-pinua altuera txikiko zuhaitza da eta azal gris iluna du.
• Mendi-pinuaren pinudiak Pirinioetan daude.
Pinudiak
Mendi-pinua
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Larizio pinua
• Larizio pinuak enbor zurixka du eta pinaburu txikiak.
• Pinudi horiek Pirinioetan, Iberiar mendikatean eta Mendikate Betikoan daude, batez ere.
Pinudiak
Larizio pinua
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pinaster pinua
•Pinaster pinuaren azala gorri laranjatua da, oso lodia, eta oinarrian pitzatua.
•Pinudi horiek ugariak dira, pinaster pinua basoberritzeetan erabiltzen baita.
•Pinaster pinuaren basoetan erretxina ustiatzen da.
Pinudiak
Pinaster pinua
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pinudiak
Pinazi-pinua
•Pinazi-pinuak enbor zuzen eta bertikala du. Enborrak ez du adarrik erdialdera arte, eta hortik gorakoak antzeko lodiera dute eta eguzkitako baten formako adaburu biribil eta zapaldua eratzen dute.
•Pinudi horietan, pinaburuak biltzen dira (hiru urteko umotze-zikloa dute).
Pinazi-pinua
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Espainian zenbait pinu-espezie daude:
Pinu gorria
Mendi-pinua
Larizio pinua
Pinaster pinua
Pinazi-pinua
Alepo pinua
Pinudiak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pinudiak
Alepo pinua
•Alepo pinuak enbor trinkoa eta bihurria du, eta azala gris gorrixka.
• Alepo pinuaren pinudiak oso eremu lehorretan daude. Duna egonkortuetan ere egon daitezke; adibidez, Dehesa del Salerren (Valentzia).
Alepo pinua
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Izeidiak
Espainian bi izei-espezie daude: izei zuria eta izei espainiarra.
Izei zuria
• Izei zuria Pirinioetan soilik dago.
Izei espainiarra
• Izei espainiarra Mendikate Betikoko zenbait mendilerrotan dago.
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Laurisilva
•Laurisilva hosto iraunkorreko zenbait zuhaitz-espeziez osatutako basoa da. Zuhaitz horien hostoek ereinotza ekartzen dute gogora, laurisilvaren osagai nagusia.
•Badaude espezie ugari baso mota horretan soilik aurkitzen direnak. Horrelako espezieei endemismo esaten zaie.
•Laurisilva Gomeran, Palman eta Tenerifen dago, batez ere.
Baso kanariarrak
Laurisilva
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Pinu kanariarren basoak
•Zuhaitz nagusia: pinu kanariarra
•Pinu kanariarrak hiru azikula ditu
•Pinu kanariarra oinarritik ernaberritzen da suteen ondoren; horregatik, eremu bolkanikoetan egon ohi da.
•Pinu kanariarraren basoak Kanaria Handian, Tenerifen, Palman eta Hierron daude.
Baso kanariarrak
Pinu kanariarra
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Basoak
Baso atlantikoak
Haritz kandudunen basoak
Pagadiak
Urkidiak
Baso mediterraneoak
Ameztiak
Artelatz-basoak
Artadiak
Pinudiak Izeidiak Baso kanariarrak
Laurisilva
Pinu kanariarren basoak
UNIDAD
3
Natura Zientziak – DBH 1
7 Biodibertsitatea Espainian: basoak
Top Related