8/19/2019 Cartel de Capacidades Escritura Quechua
http://slidepdf.com/reader/full/cartel-de-capacidades-escritura-quechua 1/5
ATINAKUNA QHISWA SIMI QILLQAY YACHANAPAQPUNOUGEL LAMPA
ESTEBAN CURO ZAPANA :
ANGELICA CONDORI MAYTA :
CHAWPI YACHAQKUNAPAQ
HATUN YACHAYKUNA ATINAKUNARUNA SIMIPA UKHUNKUNAYACHANAPAQ
MUSUQSIMIKUNAYACHANAPAQEXPRESION
LINGUISTICA
ASPECTOS
GRAMATICALES
QI
L
L
Q
A
N
A
P
AQ
ÑUQAMANTARUNAkayninchik
Yo person!
- Rupa ukhunmanta,kaqpninkunamanta, p´achankunamanta ima, utichapaqi!qan"
- #!apan munapakuqanta,$phuk!!aykuna, tuuykuna% &ak !!anta pu'iykunamanta( &i!!akunqi!!qaqanpi"
-Ima utiyuqtaq)$ku'kuykipi kaqkuna(
-kaypaq utinqa)$uma, *a&i(,
- Ima- Suti- kaypaq
+RAMTICA
"ONETICA Y "ONOLOGIA
- Rimanapa qi!!qanapaq 'una imiukhunta 'iqin"
- Han!!a!!ikunata apan'imaqkunata, tupanachipa,
ak!!apa ima 'iqin" #$o%!es&
Achaha!a- Siq´i!!ukuna
&ak&an'imaqkuna$c.n.nant/(
- Han!!a!!ikuna apan 'imaqkuna$0.ca!/(
- - Kimahan!!a!!i&an'imanapaq $a,i,u(
" $p,t,ch, k)(
" $i,a,u(
1
8/19/2019 Cartel de Capacidades Escritura Quechua
http://slidepdf.com/reader/full/cartel-de-capacidades-escritura-quechua 2/5
Q
I
L
L
Q
A
N
A
P
A
Q
YA2AR MASI2ASIAY##U
"AMILIA
- 2ai ay!!upi 'u'aykunamanta&i!!akupa qi!!qan
- 2ain ay!!upi tiyaqkunamanta
'iqipa qi!!qan- 2ainpi 'u'aykunamanta qi!!qapi
&i!!akun
- Imata mamayki'u'an)"
- Mamayqa)
$2ayk´un, t´aqan)(
- Imata taytayki,tu'ayki, )*a*ayki,&a&qiyki)
T Tanta 3UNTAR Th Thanta USA45T6 T6anta PAN
+RAMTICA- Siq7i!!ukunata &ak&an
'imaqkunatapa tupanachipa,ak!!apa ima yachaqan$c.n.nant/(
- Simi ukhupi phamiqa qi!!qata,ka!!pa&an 'imaqta 'iqin" #%en'o&
Siq´i!!ukuna'iqinapaqSimi ukhupi t´aqaqapi ka!!pa&an'ima'iqkuna $ac/nt.(
8W"&a982a"&a"()"na982a"&a"ku"na"*n"ta9
AY##U KA2SAYMANTA##AQTAKA2SAYMANTA
COMUNIDAD
PUEBLO
- Qhatuymanta, 'antiymanta cantina&aimanta, ay!!u qhatumanta"Qi!!qapa &i!!akun"
- Uy&ankunata, &akuy&akunamanta, qha&apaqi!!qan"
- Imata !!aqtaykipiqhatunku)
- #!aqtaypiqaqhatunku)
+RAMTICA- Rimaykunamanta yachapa
qi!!qanku #$er+os&
- Rimaykuna
$0/':.(- Ña&paqmanta- Kunanmanta- Qhipamanta
$ti/mp.(
- 2ayk6u'qani- 2ayk6uni- 2ayk6uaq)
;
8/19/2019 Cartel de Capacidades Escritura Quechua
http://slidepdf.com/reader/full/cartel-de-capacidades-escritura-quechua 3/5
Q
I
L
L
Q
A
N
A
P
A
Q
YACHAY WASIMANTAESCUELA
- Tukuy !!amk6aykunamanta, maki'u'aykunamanta ima, uticha"
- Yachay &aiq kaqninkunataqha&apa qi!!qan"
- Yachay &aipi, 'u'aykunamantakamachiqamanhina &i!!akunqi!!qapi"
- Pachamanta yuyaykunata qi!!qan$h.'a'i. p/'.na!("
- Ña&paqqha&a'iykunata,ha'a&ikunata,takiykunata,&atuchikunata,yuyaychakupa qi!!qan"
+RAMTICA- Ch<!!a ikay ka&ayta 'iqinku
qi!!qanapaq,$+/n/'.- =ua!i=a=(- Simipaq phatminkunata
qha&aykupa,'iqipaima,qi!!qakunata caim>n hina&akichin" #Es'r)%')r s,!-+,%&
LEYENDA:
- Cp%,..es por e/es0
- 2aiymanta)- Yachay&aipi)- Yachay&ai)
- Ka&aykuna)
Ch6u!!api ikayka&aymanta$?/n/'. y =ua!i=a=(
Simiq ukhunpit>qaqa 'imaykuna$/t'uctu'a i!>:ica(
Qha'i - 2a'miChina @ U'=u
B .ca!a"qu u"chuC B .ca! c.n.nant/
D
8/19/2019 Cartel de Capacidades Escritura Quechua
http://slidepdf.com/reader/full/cartel-de-capacidades-escritura-quechua 4/5
CHAYAQ YACHAQKUNAPAQE
Q
I
L
LQ
A
N
A
P
A
Q
- *o.os .e $,.&
- 2ai ukhupi 'u'aykunamanta a!!inta
yuyaycha'ipa qi!!qanku" #!os 1)e2%eres .e! 2o3r&
+RAMTICAE- Qi!!qa ukhupi 'iqi!!auntaqE uti
mi'achikkunamanta #s)4,/os no*,n!es&
- Rimay mi'achikkunamanta #s)4,/os $er+!es&
- Runa imi ukhupi 'iqina!!antaqE
Suti mi'achiq Hunt6achiq$uFiG. n.mina!(
Rimay mi'achiq Huntachiq$uFiGi 0/'0a!(Hak tukuy imi mi'achi hunt6achiqkuna $uFiG.=/p/n=i/nt/ /in=/p/n=i/nt/(
Kuna @ puni
Tuu-ni @ nki- punicha"
AY##UYMANTA ##AQTAAY##UMANTA
- Qhatuymanta, 'antiymanta, 'antina &aimanta,ay!!uqhatumanta, ch6uyata qi!!qapa &i!!akunku"#p!56 ',en.6 *er%.o&
- Uy&ankunamanta &ak uy&akunamanta
qha&a'ipa, qha&a'ipa a!!inta qi!!qan #n,*!es.e s) re3,7n 8 o'ros&
- Tukuy !!ank6aykunamanta, maki 'u'aykunamantaima a!!inta utichapakana qi!!qanku"
- 2ataq p6uncha&ninkunata, ki!!ankunata, p6achakunata a!!inta yuyayachaqupa qi!!qan"
+RAMTICAESINTAIS $'imaykunaq ukhunmanta(- Suti&an 'imaykunata #4rse no*,n!&
- Ru'ay&an 'imaykunata #4rse 9er+!&
- Suti tika'aykunata chaninchapa qi!!qanku
$a=G/ti0.(
- Imaynataq)Munay)
- Sinchi)- Haqay)
- Kay)- Ma&6a)
- Mana Hunt6aqa'imaykunaq ukhunmanta$F'a/E N.mina! 0/':a!(
- Suti tik'aykuna$A=G/ti0.(
- Munay 'una"- A!!inta takin"- Munay 'una"- Atn munay
'una"- Ancha atn
mumnay
HATUN
YACHAYKUNA A T I N A K U N A
RUNA SIMIPA UKHUNKUNA YACHAÑAPAQ MUSUQ
SIMIKUNAYACHANAPAQJPRJSIN
#IN+UISTICAASPJCT5S +RAMATICA#JS
Q
I
L
LQ
A
N
A
P
A
Q
ÑUQAMANTARUNAKAYNINCHIK
- Runa kayninpa kaqninkunata p6achankunataima a!!inta yuyaychakupa, utichapa qi!!qan"#pr'es .e! %)erpo 2)*no6 pren.s .e $es',r&
- #!apan munapakuqanta $puk!!aykunata,tuuykunata, mikhuyqunata, &aq!!aqta pu'iykunamanta ima( &i!!akupa ch6uyataqi!!qanku" #es%r,+e %%,ones 8 %on'e'os&0
+RAMTICAEM.'F.!.?La $imiq ukhunmanta(- Runakay utichaykunamanta qi!!qanapaq
'iqinku #prono*+res person!es&0
- Qhi&a imiq ukhunpiE 'imayta,qi!!qayta ima'iqinE aphi, imi mi'achik" #*or4o!o3;&
- Qi!!qa ukhupi 'iqiunE uti aphikunata #r,5
no*,n!es& 'imay aphikunata #r,5 $er+!&
- Ñuqa)- Qan)- Pay)- Ñuqanchik)- Qankuna)
- Paykuna)
- Qayna)- Kunan)- Paqa'in)- Chaymanta)
Runa kaykunamanta%ch6u!!akuna apakuna$p'.n.m:'/ p/'.na!/ /nin?u!a'(
RunakaymantaEachkhakunamanta
$p'.n.m:'/ p/'.na!/ /n p!u'a!(
- Simi $pa!a:'a(- Saphi $'ai(- Simi mi'achiq
Hunt6achiq- Simi Saphi $'ai
n.mina!(- Rimay aphi $'ai
0/':a!(
- Ñuqa- Qan- Pay
- Ñuqanchik - Ñuqayku- Qankuna
- Paykuna
- Runa- 2A2A- 2a'mi
- #!ank6a
- 2ai @ y -
8/19/2019 Cartel de Capacidades Escritura Quechua
http://slidepdf.com/reader/full/cartel-de-capacidades-escritura-quechua 5/5
Q
I
L
L
Q
A
N
A
PA
Q
'una"
YACHAY2ASIMANTA"YACHAY2ASI"
o Yachay &aipi 'u'aykunamanta &i!!akun imaymanaqi!!qaykunapi" $/n =iF/'/nt/ tip. t/Ot.("
o Ta'ikuykuna, yupaykuna,chhikakuna,!!imp6ikunamanta ima &i!!akun umaq
qi!!qapi"o Ña&paq qha&a'iykunata, ha'a&ikunata,
takiykunata, &atuchikunata, yuyaychakupa qi!!qanmana pantapa"
-
Riqinku hunt6aqa 'imaypaq ukhunta" $/t'uctu'a ytip.!.?La =/ !a .'acin("
Ru'a! pi, 'u'anakun imata Rimaykuna ima
- Qha'i )2a'mi
- U'qu) China- 2ichay)U'ay
Hunt6aqa 'imaypaqukhunkuna" $/t'uctu'a ytip.!.?La =/ !a .'acin(
SJ+UN4A RJISI5N
CUSC5, 11 =/ n.0i/m:'/ =/ ;
Top Related