Descubrimiento tumba Apostol Santiago por el Obispo Teodomiro de Iria, sec. IX
El Camino de Santiago
Camino Francés / Melide - Leboreiro
Camino Francés
Plaza del Obradoiro. Santiago de Compostela
Camino Francés / Sarria
Monte do Gozo
“Botafumeiro”
Santiago de Compostela
Camiño Pilgrimss % Francés 176.118 63,37%
Portugués 52.145 18,76%
Norte 17.294 6,22%
Primitivo 12.090 4,35%
Inglés 9.704 3,49%
Vía da Prata 9.071 3,26%
Fisterra-Muxía 770 0,28%
Others Camiños 436 0,16%
Camiño de Inverno 287 0,10%
278.041 PILGRIMS
146 Nationalties
Increase 6 %
YEAR 2016
11. ANEXO I. PERFIL DO PEREGRINO
Pilgrim profile 2016 Pilgrims: 278.041
Age (between 30 - 60 years): 55,12 %
Men: 51,84%
Women: 48,16%
Reason religious and others 50,62 %
Walking, 91,42%
Bicycle: 8,40%
Horse: 0,12%
Camiño Francés: 63,37%
Camiño Portugués: 18,76%
Camiño do Norte:6,22%
International origin 55,29 %
Italy: 15,59 %, Germany 13,81%, USA 15.236
(9,92%)
National origin 44,71 %
Increase 6% Historical maximium
FONTE: OFICINA DO PEREGRINO
PILGRIMS 1990-2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
4.918 7.274 9.763
99.436
15.869 19.821 23.218 25.179
30.126
154.613
55.004 61.418
68.952 74.614
179.944
93.924
100.377
114.026
125.141
145.878
272.135
183.396
192.488
215.880
237.886
262.458
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.000
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Nº peregrinos
Spanish Pilgrims 1990-2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
2.731 4.927 7.003
94.343
11.680 14.064 16.508 17.508
20.112
135.852
37.069 39.429
42.495 44.430
137.163
52.928 52.248
55.326 61.112
79.007
188.089
97.822 95.274
105.891
113.584
122.344
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
180.000
200.000
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Españois
Foreign Pilgrims 1990-2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
2.187 2.347 2.760
5.093
4.189 5.757 6.710 7.671
10.014
18.761
17.935 21.989
26.457 30.184
42.781
40.996
48.129
58.700 64.029
66.871
84.046 85.544
97.214
109.989
124.302
140.114
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Estranxeiros
Evolution Pilgrims 1990-2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
90,0%
100,0%
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peso Esp. Peso Estranx.
Spanish Pilgrims Seasonality 2013-15 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
390 604
4.439 4.478
7.961
11.384
22.471
29.794
14.547
6.584
2.288
951 416 495
1.529
8.245 8.731
12.657
23.807
31.277
14.741
8.803
1.922
961 493 667
2.889
8.724 9.033
13.705
27.068
33.212
15.359
8.029
2.069 1.096
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
Xan Mar Mai Xul Set Nov Xan Mar Mai Xul Set Nov Xan Mar Mai Xul Set Nov
ESPAÑOIS
Foreign Pilgrims Seasonality 2013-15 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
416 778
2.790
7.055
17.245
17.990
14.088
16.934 16.349
13.024
2.612
708 490 475
1.621
9.101
18.623
20.366
15.774
19.942 19.717
14.403
2.881
909 724 877
2.191
8.998
22.045 22.219
17.731
21.584 22.073
17.546
3.160
966
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
Xan Mar Mai Xul Set Nov Xan Mar Mai Xul Set Nov Xan Mar Mai Xul Set Nov
ESTRANX.
START POINTS 2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
START POINTS Nº PILGRIMS (%) WAY DISTANCE
(Km)
Sarria 67.421 25,7% C. Francés 115
S. Jean P. Port 31.057 11,8% C. Francés 775
Tui 13.799 5,3% C. Portugués 119
Oporto 13.201 5,0% C. Portugués 240
León 11.496 4,4% C. Francés 311
O Cebreiro 10.354 3,9% C. Francés 155
Ferrol 8.685 3,3% C. Inglés 183
Ponferrada 8.402 3,2% C. Francés 207
Roncesvalles 7.419 2,8% C. Francés 750
Oviedo 6.412 2,4% C. Primitivo 318
Astorga 6.034 2,3% C. Francés 260
Valença do Minho 5.706 2,2% C. Portugués 118
Pamplona 4.640 1,8% C. Francés 708
PILGRIM PROFILE. Years 2006;2015 (Nº de Compostelas. Oficina do Peregrino)
59,2% 52,9%
40,8% 47,1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2006 2015
Home Muller
Señalización en el Camino
SIGNALITY
Señalización en el Camino
Señalización en el Camino
Camino Francés / O Pino
CONSERVATION
Camino de Fisterra-Muxía
El Camino en Arcade, Soutomaior
Camino Francés / Melide - Leboreiro
Camino Francés / Albergue de O Cebreiro
XACOBEO PILGRIM HOSTEL NETWORK: 69 hostels
Camino Francés / Albergue de Triacastela
Albergue de Melide
Camino Francés / Albergue de Ribadiso
Albergue do Monte do Gozo – Santiago de Compostela
Residencia de peregrinos de San Lázaro – Santiago de Compostela
Albergue de Tui
Albergue de Padrón
Camino de Fisterra-Muxía / Olveiroa
Camino de Fisterra-Muxía / Albergue de Dumbría
Albergues de Fisterra e Muxía
Albergues de Laza, Vilar de Barrio, Verín e Xinzo de Limia
Albergues de Bandeira (Silleda) e Outeiro (Vedra)
Albergues de Neda, Miño., Bruma (Mesia) e Sergude (Carral)
Albergue “Casa da Pescadería” - Betanzos
Albergues de Castroverde, Lugo e Retorta (Guntín)
Albergue de Seixas (Palas de Rei)
Casa de Pasarín – A Fonsagrada / Camiño Primitivo
NEW HOSTELS
Albergue de Ourense e nova ubicación
A Cabana – Friol / CaminoNorte
Rectoral de Poulo – Ordes / Camino Inglés
Camiños xaneiro febreiro marzo abril maio xuño xullo agosto setembro outubro novembro decembro TOTAL
Camiño Francés 2.917 4.214 8.356 13.051 20.714 24.751 30.070 32.395 24.231 17.835 6.564 3.486 188.584
Camino Inglés 85 73 582 765 1.121 1.529 2.051 2.580 1.861 775 244 208 11.874
Camiño do Norte 74 135 560 1.045 2.264 3.070 4.692 5.586 3.454 1.764 406 154 23.204
Camiño Primitivo 63 110 408 1.001 1.905 2.606 3.125 3.774 2.929 1.558 477 222 18.178
Camiño Fisterra-Muxía 394 306 818 1.618 2.546 2.990 3.179 3.341 3.060 2.660 1.394 715 23.021
Camiño Portugués 458 572 2.494 4.495 6.289 5.960 7.166 8.832 7.196 4.147 1.008 618 49.235
Camiño do Sueste-Vía da Prata 138 201 858 2.024 3.641 3.193 2.533 3.229 2.466 1.728 567 301 20.879
TOTAL 4.129 5.611 14.076 23.999 38.480 44.099 52.816 59.737 45.197 30.467 10.660 5.704 334.975
Albergue de Ribadiso - Arzúa
PROGRAMME FOR VOLUNTEER
HOSPITALEROS
Centro Internacional de Acogida a los Peregrinos en Santiago de Compostela en rúa das Carretas
INFORMATION CENTERS
Centro Internacional de Acogida a los Peregrinos en Santiago de Compostela
Centro Internacional de Acogida a los Peregrinos en Santiago de Compostela en rúa das Carretas
Centro Internacional de Acogida a los Peregrinos en Santiago de Compostela en rúa das Carretas
Centro de Interpretación Camino Primitivo - Lugo
Centro de Interpretación del Camino Norte - Mondoñedo
Punto de Información – O Cebreiro / Camino Francés
RESTAURATION HERITAGE
Camino Francés – Iglesia de Vilar de Donas (Palas de Rei)
CHURCHS
OPENING
RELACIONES CON ASOCIACIONES DE AMIGOS DEL CAMINO DE SANTIAGO RELATIONSHIPS WITH ASSOCIATIONS OF FRIENDS OF WAY
Comité Internacional de Expertos del Camino de Santiago
INVESTIGATION
CULTURAL ACTIVITIES
PROMOTION
European Federation of Way St. James •Galicia (Spain) • Le Puy-en-Velay (France) •Namur (Bélgium) •Asis (Italy) •Vilapouca de Aguiar (Portugal) •Rothembrug (Germany) • Kujawsko-Pomorskiej (Poland) •Municipalities Association Lithuanie
EUROPEAN CULTURAL ROUTES
INTERNATIONAL COOPERATION
-Kumano Kodo
(JapAn)
-Shikoku
(Japan)
-México
- Exchange of
experiencies
with Paraguay,
Argentina,
Palestine,
World Bank,
UNWTO, etc
PRIVATE COLABORATION
Colaboración con sector privado
1. Presencia conjunta en ferias y otras acciones de promoción
2. Acciones de formación a través de la Escola Itinerante de Turismo
3. Papel del Cluster de Turismo de Galicia
SMART CAMIÑO
ACCESSIBILITY
Camino de Fisterra-Muxía / Costa da Morte
Valuation
• SiSingular, atractive and interesting 84,4%
• They They would recommend this experience 93,2%
• They would repeat the experience 79,8%
Camino Francés/ O Cebreiro
PLAN DIRECTOR E PLAN ESTRATÉXICO DO CAMIÑO DE
SANTIAGO EN GALICIA 2015-2021
4. PLAN DIRECTOR: RETOS E VISIÓN COMPARTIDA
Retos del Plan Director e Estratéxico do Camiño de Santiago
CON VISIÓN 2021
1.
CONCIENCIA Y POSICIONAMENTO DE LOS VALORES ESENCIALES DEL
CAMINO
2.
PUESTA EN VALOR DEL PATRIMONIO DEL
CAMIÑO
3.
EXCELENCIA EN LA EXPERIENCIA DEL
PEREGRINO
4.
EJE DE DESARROLLO SOCIOECONÓMICO SOSTENIBLE Y
RESPONSABLE
5.
CAMINO COMO FORTALECEDOR DE LA MARCA “GALICIA”
Gestionado integralmente por todas
las administraciones y agentes implicados
Hospitalario atendiendo a la multiculturaridad
Sostenible social, económica y
medioambientalmente
Protegido, conservado y puesto en valor
Para el peregrino, que satisfaga sus necesidades
y expectativas
Conectado globalmente y accesible
Generador de conocimiento con
difusión internacional
Que posiciona internacionalmente a la
marca Galicia
Un Camino de todos, para toda la sociedad Un Camino adaptado para el peregrino del 2021 Un Camino modelo demostrador internacional
En 2021 aspiramos a un Camino…
Visión
4. PLAN DIRECTOR: RETOS E VISIÓN COMPARTIDA
4 EJES DE DESARROLLO
8 LINEAS ESTRATÉGICAS
26 PLANES DE ACCIÓN Y
83 ACCIONES A
IMPULSAR
PLAN ESTRATÉXICO
2015-20201
5. EIXES DE DENVOLVEMENTO E LIÑAS ESTRATÉXICAS
5. EIXES DE DENVOLVEMENTO E LIÑAS ESTRATÉXICAS
EIXO 3. USO
EIXO 4. DIFUSIÓN
EJE 2. GESTIÓN
EJE1. GOBERNANZA
L.E.3. Conservación y mantenimiento del Camino de Santiago
L.E.2. Preservación y potenciación de los valores patrimoniales del Camino de Santiago
L.E.1. Coordinación Y organización administrativa
L.E.4. Camino de Santiago medioambientalmente sostenible
L.E.6. Potenciación de todas las rutas de peregrinación a Santiago de Compostela
L.E.7. Especialización e calidad en el servizo de atención al peregrino
L.E.8. Comunicación y divulgación del Camino y de la Cultura Jacobea
L.E.5. Fortalecimiento de la ciudad de Santiago de Compostela como meta da ruta Xacobea
Plantación de especies autóctonas arbóreas, arbustas e herbáceas
restaurando con vexetación a zona das marxes do Camiño, homoxeneizando o mosaico paisaxístico, garantindo unha mellor experiencia do peregrino e mellorando a biodiversidade. Patrimonio natural inventariado, catalogado, protexido e con información accesible ao peregrino
Asistencia sanitaria garantizada Posibilidade de adquirir materiais de primeiros auxilios para
curar as principais patoloxías do peregrino en cada etapa. Servizos de fisioterapia, masaxes ou aqueles necesarios para
emprender o Camiño de novo.
Acceso a internet gratuito no trazado do Camiño .
App Smart Camiño con toda a información necesaria por etapas para os peregrinos.(km,
servizos, patrimonio cultural, natural e etnográfico, fontes,)
7. VISIÓN DESEXADA NO 2021: ETAPA MODELO 21 KM
Camiño limpo e en bo estado de mantemento. Camiño cunha xestión integral de residuos. Habilitación de contenedores e/ou papepeleiras de recollida selectiva
por cada etapa elaborados con materiais harmoniosos co entorno natural. Servizo de recollida eficiente.
Núcleos de poboación e patrimonio etnográfico protexidos e rehabilitados con criterios de
edificación harmoniosos co entorno
Servizos ao peregrino: Albergues con equipamento en bo estado cunha xestión enerxética, hídrica e de residuos eficiente e Implantación da Q de calidade nos albergues. WIFFI na rede de albergues públicos Profesionais cualificados, que acaden a excelencia na calidade de atención ao peregrino. Formados en idiomas, que ao menos o 80% falen inglés. Información de outros servizos ao peregrino (transporte de mochilas, aluguer de bicicletas) Oferta gastronómica galega de calidade para o peregrino. Comercios con produtos de Artesanía de Galicia Oferta cultural para o peregrino e información da oferta existente (feiras, festas e actividades) nos concellos do Camiño e en Santiago de Compostela.
1 área de descanso por cada etapa ou aproveitamento de zonas existentes no Camiños
para tal efecto.
7. VISIÓN DESEXADA NO 2021: ETAPA MODELO 21 KM
7. VISIÓN DESEXADA NO 2021: PLAN DE ACCIÓNS E MELLORAS E PLAN DE COMUNICACIÓN E MARKETING
101
ORZAMENTO
Previsión de orzamento nos Camiños ata 2021.
Orzamento contía total: 56.119.805,00 €
Orzamento estimado en etapa modelo: 906.550,70 €
Investimento estimado por peregrino: 22, 61 €/ peregrino
Previsión de ingresos por peregrinos: 655 M€
8. Orzamento
Macrodatos previstos:
Estimación peregrinos no 2021: 464.000 peregrinois
Estimación peregrinos 2015-2021: 2.482.000 peregrinos
Gasto medio por peregrino: 44 €/ día
Media de estadia peregrinando: 6 días
Gasto medio peregrino por semana: 264 €