Rafael García Granados
Diccionario biográfico de historia antigua de Méjico. Tomo III. Indios crisitianos. Bibliografía e Índices
3 tomos
Segunda edición
México
Universidad Nacional Autónoma de México Instituto de Investigaciones Históricas
1995
458 p.
Cuadros y tablas
(Primera Serie, 23)
ISBN 968-36-4291-8 (obra completa) ISBN 968-36-4294-2 (tomo III)
Formato: PDF
Publicado en línea: 25 de septiembre de 2017
Disponible en:
http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
DR © 2017, Universidad Nacional Autónoma de México-Instituto de Investigaciones Históricas. Se autoriza la reproducción sin fines lucrativos, siempre y cuando no se mutile o altere; se debe citar la fuente completa y su dirección electrónica. De otra forma, se requiere permiso previo por escrito de la institución. Dirección: Circuito Mtro. Mario de la Cueva s/n, Ciudad Universitaria, Coyoacán, 04510. Ciudad de México
Algunas Dinastías Según las Fuentes
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
-
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SEIWRES DE A.COLMAN SEGUN IXTLILXOCHITL
Teiolcocoatzin (en tiempos de Tezozomoc)
Tecuhtlacacuilotzin
Nota: Lol Analea de Cuautidán mencionan a UD 11eilor Co,oclzia ea 1 acad 1519.
SERORES DE AMULA SEGUN TELLO
Tzomitloc (salió de Otztoc y pobl6 Amula, gobernó por muchos años). Miraxiquipe Parahumu Hupe lgucape. Perego Behupi 11 Tore ... undo Perego 11 Behupi 111 ... ego Boteca Perego III Tlopci (en su tiempo lleg6 Cort&) Minotlacoya (Señor de Tzapotitlan)
Nota: Mota Padilla 1ólo menciona 11 61timo: MillotlacoJa.
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
""' �
o Torquemada
Tzontecomatl ltzmitl
Huetzin
Acolmiztli
Tecocohuatzin t el 4o. año del reinado de Ahuizotl
SE!VORES DE COATLICHAN
Anales Tlatelolco
Tzontecomatl Aculhua
Tlacoxi Tzontecomamatl
Acolmiztli Huitzilihuitl
Xaquinteuctli
lxtlilxochitl
Tzontecoma
Tlacotzin Huetzin
(hijo de Itzmitl) Acolmiztli Mozocomatzin Quetzalrnaquiztli
(Tezozomoc lo hizo se� ñor).
Quauhpopocatzin
Xaquinteuctli
Anales Cuauhtitlan
Quetzalmaquiztli t 3 tochtli-1430
Cuappopocatzin t 6 calli-1485
Xaquintzin
SE!VORES DE COYOACAN
Chilmapain
Maxtlaton 9 conejo-1410
t 4 caña-1431
Tecolotzin 12 conejo-1426
Cuauhpopocatzin
Cohuayhuitl Tecohuatzin Tetlanmecatl
Cetochtli t 7 casa-1525
1 tztlollinqui Juan de Guzmán 1526
C. Mexicayotl
Maxtla
Tecolotzin
Cuauhpopoca
Cetochtzin don Remando
Juan Guzmán
Chimalpain
Cuauhpopocatzin t 6 caña-1485
Xaquinteuctli 6 casa 1485 entronizado
Las !igui�ntcs fuentes sólo mencionan a Maxtla: Anales Tepaneca.s, Anales de Tiatelolco, Torquemadat Betancourt, Durán, Tezolomoc, Boturinit Be
ristain, Beaumont, lxtlilxochitl, Historia de los Mexicanos por sus Pintur.,., Relación de la Genealogl .. Origen de los Mei<canos.
Los Anales de Cuauhtitlin 16!0 mencionan a Cuappopocattin.
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE!!IORES DE CUAUHTINCHAN SEGUN LA HISTORIA TOLTECO·CHICHIMECA
Quetzal (era mixteco popoloca, gobernó 4 años)
Xiuhcozcatl (hijo de Mamauini)
Tecamecatl Tloquatzin t 2 tochtli
Xochicozcatl 9 tochtli· 1462
13 tochtli-1466 le venció Axayacatl
Teuhtlecozauhqui
Teocuitlazin (Se instaló el año 1224 ?)
Torres, don Baltazar de
Loa Anales de Tlatelolco sólo mencionan a T 1euh1laeo<;auhqui que en 10 tochtli fue tomado prisionero.
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE!VORES DE CU.AUHTITL.AN SEGUN LOS .ANA.LES DE CU.AUHTITL.AN
I Chicontonatiuh 1 acatl-687
t 13 acatl-751 (gobernó 65 años)
II Xiuhncltzin 1 tecpatl-752
III Huactli 1 tecpatl-804
t 1 O calli 865 (gobernó 62 años)
IV Xiuhtlacuiloxochitzin 11 tochtli-866
t 7 acatl-87 5 (gobernó 12 años)
V Ayauhcoyotzin & tecpatl-876
t 10 tochtli-930 (gobernó 55 años)
VI Nequamexochitzin 11 acatl-931
t 12 calli-945
VII Mecellotzin 13 tochtli-946
t 9 calli-982
VIII Tzihuacpapalotzin 1 O toéhtli-983
t 12 acatl-1023 (gobernó 42 años)
IX Iztacxillotzin (mujer) 13 tecpatl-1024
t 11 acatl-1035
X Eztlaquencatzin 11 acatl-1035
t 2 acatl-1091 (gobernó 57 años)
XI Ezcoatzin 3 tecpatl-1092
t 5 acatl-1107
XII Teyztlacoatzin 6 tecpatl-1108
t 7 tochtli-1!75 (gobernó 67 años)
XIII Quinatzin 8 acatl-1175 8 tecpatl-1239
41.ll
XIV Tezcatlteuctli 2 acatl-124 7
t 2 tochtli-1286
XV Huactzin 3 acatl-128 7
t 13 calli-1348
XVI Iztactotozin 13 calli-1349
t 5 acatl-1368 (gobernó 19 años)
XVII Ehuatlycuetzin (mujer) 6 tecpatl-1369
t 10 tecpatl-1373
XVIII Temetzacocuitzin 11 calii-1374
t 3 tochtli-1379 (gobern6 6 años)
XIX Tlacateotzin 4 acatl-1380
t 2 ( 1) calli-1390 (gobernó 11 años)
XX Xaltemoctzin el viejo 2 tochtli-1390-91
t 7 tecpatl-1408 (lo mató Tezozomoc)
No hubo rey durante 9 años hasta 3 calli 141 7, sólo gobierno militar
XXI Tezozomoctli 4 tochtli-1418 3 tochtli-1430
(gobern6 31 años)
XXII Tecocohuatzin 3 tochtli-1430
t 6 calli-1433
XXIII Ayactlacatzin Xaquinteuctli 7 tochtli-1434
t 3 acatl-1495 (después de él no hubo rey sino gobernador militar que fue):
XXIV Tlacateccatl Tehuitzin (rigió 8 años)
XXV Aztatzontzin 11 acatl-1503 en 1 acatl-1519 era Selior.
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Anales de Cuauhtitlan
Tehehuetzin 12 tecpatl-1504
lzcoatzin 12 tecpatl-1504
7 tecpatl-1512
Durante 2 años no hubo rey
Yaocuixtli 10 acatl-1515
Yaomahuitzin 1 acatl-1519
SENORES DE CUERNA.VACA
Chimalpain
Tehuehuetzin 12 caña-1491 12 tecpatl-1504
(gobernó 14 años)
lzcohuat:dn 12 pedemal-1504
1 "'tlilxochitl
Tehuehuetzin
Izcoatzin 1504, instalado
Yoatzin (hacia 1521)
Bctancourt
y
Torquemada menc
i
onan a
Tezcacohuatzin1
en tiempo de Huitzilihuid. reo menciona a
Cuauhtototzin.
Anale1 de
T
iatelolco a
Teizuaconad
y a Tlalt
e
cod. D. Pablo Nma-
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
..,,. ..
..,,.
Ori1•• d• los Mexicanos
Totepev, ler. Señor de los Culhua (gobernó 56 año•)
Topilce, 2• Señor de los Culhua (gobernó 16 años y des
pués de él no hubo señor durante 97 años)
Vemac, 3er. Señor de los Culhua (gobernó 62
años1
se suicidó en
Chapultepcc
o en Tacubaya)
Naviunci, 4• Señor de los Culhua (gobernó 60 años)
Cuahutepetavatci, 59 Señor de los Culhua y fundador de Culhuacan (gobernó 11 años)
Vece, 6• Señor de los Culhua y 2• de Culhuacan (gobernó 25 años)
Nonovalcaci, 7• Señor de los Culhua y 3• de Culhuac.an (gobernó 16 años)
Achitometl, 8• Señor de los Culhua y 4• de Culhuacan
Cuathutunal 6 Ayahutunal, 9• Señor de los Culhua y 5• de Culhuacan
Macace. 10• Señor de los Culhua y 7• (sic) de Culhuacan (gobern6 23 años)
Relación de la Genealotlo
Toteheb (gobernó 56 años)
Topilce (gobernó 16 años, dC!
pués de él pasaron 97 años que no hubo se .. ñor)
Huemac (gobernó 62 años)
Nahuinci,3er. (1ic) Sr. de los Culhua {gobernó 60 años, los 16
primeros en Tula)
Cuauhtepetla
c
i, ler. Señor de Culhuacan
(gobernó 11 año1)
Hueci, 6• (sic) Señor de los Culhua y ler Señor electo en Culhuacan (gobern6 25 año•)
Nonohualca
c
i (gobernó 16 años)
Achitometl, 7 • Señor de los Culhua y 3• de Culhua-010 (gobern6 14 años)
Cuahotonal, 8• Señor de los Culhua y 4• de Culhuacan (gobernó 14 años)
(Falta el 9• de los Culhua y 5• de Culhuacan que según el "Origen de los Mexicanos" es ).-lacace)
SE!JORES DE CULHUACAN
Anales d• Cuauhtilla"
Matlacxochitzin, Señor en Tula (se entroniza en 1 acatl-
895)
Nauhyotzin ( + 9 tepatl-1072)
Cuauhtexpetlatzin ( + 11 calli-1129)
Huetzi ( + 9 tochtli-1151)
Nonohualcatzin ( + 4 acatl-1172)
Achitometl ( + 5 calli-1186)
Cuahuitonal ( {- 6 acatl-1194)
Ma�tzin ( + 1 tochtli-1194; ¿se
entronizó siendo rey de los Chichimecas en Chapoltepec?)
Chimalpoia Doctor
Hernández
Hoem.ac
Nauhyotzin
Quauhtlexpe-tlat
Hoe�in
Nonoalcatl
Achitometl
Qua uh tonal
Maca�i1f
Román 11 bllilxochill l
Nauchiocion Nauhrotl
Quauht Ex pe-tlat Vezio
Nonouakatl
Achitomel Achitometl (Jurado por Xolotl en l tecpatl-1090)
Quauhtonal
Maca�in
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
.,.. .. u.
Culcalce, 110 Señor de los Culhua y 7• (sic) de Culhuacan (gobern6 H años)
Chalchiutlatonac (gobern6 16 años)
Quathutlix, 12• Señor do los Culhua y 8• de Culhuacan (gobern6 9 años)
Yoalatonac, 13• Señor de los Culhua y 9• de Culhuacan (gobern6 12 años)
Ceyntccace,. 14, Señor de los Culha y 10• de Culhuacan (gobern6 13 años)
Gibeltemuc, 150 Señor de los Culhua y 11 • de Culhuacan (gobern6 18 años)
Cuxarse, 16• Señor de los Culhua y 12• de Culhuacan (gobern6 17 años)
Atamabia, 17• Señor de los Culhua y 13• de Culhuacan (gobern6 12 años)
Cuetan, ]()o Señor de los Culhua y 6• de Culhuacan
Chalchihutlatonac, 11• Señor de los Culhua y 7• de Culhuacan (gobernó 16 años)
Cuahutlix, 12• Señor de los Culhua y 8• de Culhuacan (gobernó 9 aiios)
Yohualatonac, 13i;i .Señor de los Culhua y 9• de Culhuacan (gouernó J(I años)
Cihutecaci, 14• Señor de los Culhua y 10• de Culhuacan (gobernó 14 aiic•)
Xihuitltemoc, 15• Señor de los Culhua y 11 • do Culhucan (gobernó 18 años)
Cuxcuci,. 16111 Señor de los Culhua y 12• de Culhuacan (gobernó 16 años)
Acamapichi, 17• Señor de los Culhua y 13• de Culhuacan (gobernó 12 años)
Achitnmete U (se perdió Culhuacan a los d o e e añ09 de su reinado)
Quetzaltsin (se entronizó en 3 tocb
tli-1222; + 3 acatl-1237)
Chalchiuhtlatonactzin ( + 7 tecpatl-1253)
Cuauhtlixtli ( + l acatl-1259)
Yohuallatonac ( + 11 calli-1269)
Xihuitlemoctzin ( + 2 acatl-1299)
Coxcoxteuctli ( + 1 tecpatl-1324)
Acamapichtli ( + 13 tecpatl-1336)
Achitometl ( + 11 acatl-1347 y se
despobl6 Culhuacan)
Xihuiltt'moc (gobernó 11 ó
14 años, + 10 ca.s:i-1281)
Coxcoxtli ( + 10 caña-1307)
Acamapich el Viejo (de 1 pedcrnal-
1324 a + 13 pedernal-13%)
Achitometl el Joven (de 13 pedernal-1336 a + 11 ca-
ña-1347)
Auhyotl (de 11 casa-1347 a + 12 casa-1413)
Que?
Cbalchiuhtona
Quauhtlcx
Yoalatonac
Cuihtetl
Xihocltem1><:
Cuxcux
Acamapichtli
Quep
Chalcbiuhtona
Quauhtlix Yohuallatonac
Chiuhtetl
Xiuiltemoc
Cuxcux
Acamapichtli
Xohualatonac Xobualla tonac
Calquiyauhtzin
Calcozametzin
Coxcox
� ,
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE!WRES DE CH.A.Leo
Esta provincia estaba dividida -según parece desprendenc de los Anales de Chima(. pain- en dos cabeceras: Amaquemeca y Tlalmanalco.
La c;ibecera de Amaquemeca comprendía seis señoríos:
1.-1 tztlacoc;auhcan 2.-Tiaillotlacan 3.-Tzacualtitlan-Tenanco (Chiconcohuac) 4.-Atlauhtlan· ( Tzacualtitlan )-Tenanco 5.-Tecuanipan (Pochtlan y Huixtoco) 6.-Panohuayan
La cabecera de Tialmanalco comprendía tres señoríos:
1.-0pochhuacan-Tlacochcalco 2 .-1 tzcahuacan· Tlacochcalco 3.-Acxotlan-Cihuateopan
Señorío de Itztlacoc;auhcan
Chimalpain
Atonaltzin 1240? fundador de Amaquemecan t 9 conejo-1306
(gobernó 66 años)
Acxitzin 10 caña-1307
(murió el mismo año)
H ueh ueteuhctli 10 caña-1307
t 1 caña-1363 (gobernó 56 años)
lpantlacualloctzin 1 caña-1363
t 4 pedernal-1393 (gobernó 30 años)
Quetzalmac;atl 4: pedernal-1392
t 9 conejo-1410
Aocuantzin 10 caña-1411
t 6 caña-1459
416
Crónica M11xicayotl
Atonaltzin
Huehueteuctli (en su época llegaron a Tenochtitlan los mexicanos, reinó 55 años, murió en 1 casa-1363)
Cacamatl el viejo (parece que sólo fué principe)
Temitzin Teohuateuctli (gobernó 55 años)
Tochiyacatzin Huehue
Nota: Los tres últimos no figuran como seiiores de ltztlaco,auhc:an en Chimalpain, pero 11 los dal primeros.
l 1
l
1 t
! l
'
¡,,
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
1462-1469 Guerra contra Tenochtitlan
22 años no hubo señor, sólo administrador, hasta que Tizoc instaló a:
Toyaotzin 7 conejo-1486
t 7 caña-1499 (gobernó 14 años)
Aocuentzin o Xollotzin En 7 caña-1499, fué nombrado señor, pero como era pequeño, fué coronado hasta 12 pedernal-1504 t 6 caña-1511
(gobernó 13 años)
Cihuayllacatzin, don Hernando Cortés 9 conejo-1514 5 caña-1523 (pasó a ser señor de
Tzacualtitlan-Tenanco-Amaquemecan)
Tomás de San Martín Quetzalmaljatzin 5 caña-1523 3 caña-1547
(gobernó 26 años)
Juan de Santo Domingo de Mendoza Tia-· caeleltzin
4 caña-1548 t 6 caña-1563
(gobernó 16 años)
Gregorio de los Angeles Tepoztlixayacatzin 7 pedernal-1564
t 10 pedernal-1580 (gobernó 1 7 años)
Don Tomás 12 conejo-1582
f 4 caña-1587 (gobernó 6 años)
Señorío de Tlailotlaccan, 1egún Chimalpain
Tcmitzin 13 pedernal-1336
t 2 caña-1351
Cacamatzin 1
3 pedernal-1352 t 5 casa-1367
(gobernó 60 años}
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
418
Chahuatlahtohuatzin 6 pedernal-1368
t 5 conejo-1406 (gobernó 39 años)
Inmigración al Sur
Cohuar acatzin 10 caña-1411
t 6 caña-1459
1462-1465 Guerra contra Tenochtitlan
22 años no hubo señor
Cacamatzin 11 7 conejo-1486
t 1 caña-1519 (gobernó 34 años)
Don Juan de Sandoval Tecuanxayacatzin 3 casa-1521 3 pedernal-1560 (nombrado goberna
dor de Amaquemecan) t 8 casa-1565
(gobernó 41 años)
Don Juan Bautista de Sandoval 8 caña-1565
t 6 pedernal-1576 (Había sido señor de Tecuanipan durante 8 años)
Señorío de Tzacualtitlan Tenanco Chiconcohuac Según Chimalpain
Quahuitza En 1268 fundó Tzacualtitlan t 2 conejo-1338
(Se dice que gobernó 70 años)
Xiuhtotzin (mujer) 4 pedernal-1340
t 12 pedernal-1348
Itztlotzin 12 pedernal-1348
t 3 casa-1417
Quauhtlahuanitzin 4 conejo-1418
t 6 caña-1459
22 años no hubo señor
Yotzintli 9 pedernal-1488
t 2 pedernal-1520 (gobernó 33 años) (Era rey de Tzacualtitlan y Atlauhtlan, a la vez. En Atlauhtlan tuvo un administrador)
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
r
'
Señorío de Atlauhtlan-{Tzacualtitlan )-Tenanco Según Chimalpain
Itzcuauhtzin 11 6 conejo-1290
t 5 casa-1341
Tlotli
(gobernó 52 años}
5 casa-1341 4 casa-1353
(gobernó 13 años)
Huecontzin 5 conejo-1354
t 10 caña-1359 (gobernó 6 años)
Oc;omatzin 11 pedernal-1360
t 7 casa-1369 (gobernó 10 años)
Huetzin 7 casa-1369
t 4 pedernal-1392 (gobernó 24 años)
Mactzin 5 casa-1393
t 1 casa-1441 (gobernó 49 años, con él terminó la dinastía chichimeca)
Popocatzin 3 caña-1443
t 6 caña-1459
22' años no hubo señor
Yotzintli, representado en Atlauhtlan, por su administrador:
Tetlatzin gobernador instalado por
Ahuizotl en 9 pedernal-1488
Señorío de Tecuanipan, según Chimalpain
Ecatzin 6 caña-1407
t 12 casa-1413 (gobernó 26 año�)
Mizquitzin 1 caña-1415
t. l l conejo-1438 (gobernó 24 años)
Yaopantzin 11 conejo-1438
t 6 caña-1465 (gobernó 28 años}
1462-1465 guerra contra Tenochtitlan
22 años sin señor, sólo administrador
Miccacalcatl 13 pedernal-1492
t 4 concjo-1522 (gobernó 31 años) (Instalado por Ahuizotl)
Señorío de Panohuayan, según Chimalpain
Toniztaltzin Quauhuixcaltzin en 7 pedernal 1304 se estableció en Ateneo y fué Rey de Panohuayan
Nochhuetzin "Tlamaocatl" jefe que llegó a Panohuayan-Amaquemecan en 7 pedernal-1304
Teuhctlacoc;auhcatzin "Tiamaocatl" t 12 casa-1465
22 años no hubo señor
Quauhcecécuin tzin 9 pedernal-1488 1 caña-1519
(gobernó 32 años)
D. !osé de Santa María Teuhctlacoc;auhcatzm
4 pcdcrnal-1548 t 7 pedcrnal-1564
(gobernó 17 años)
D. Felipe Pácz de Mendoza 7 pedernal-1564
t 8 pedernal-1604
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Señorío de Opochhuacan-nacochcalco, según Chimalpain
Yecahuetzcatzin 4 acatl-1275
t 10 acatl-1307
Malmaltzin o Macuilmalinaltzin
10 caña-1307 t 4 conejo-1314
(gobern6 8 años)
Cuapol6catl 5 caña-1315
t 6 pcdernal-1316 (Era también señor de ltzcahuacan en 1315)
Toyaotzin o Tlacochchimalpopocatzin 6 pedernal-1316
t 13 caña-1323 (gobernó 8 años)
Chichicuepotzin 13 caña-1323
t 9 pedernal-1332 (gobern6 10 años) (Después de su muerte nadie gobernó durante 4 años)
Xolhuahua<;antzin 1 casa-1337
t 12 casa-1361 (Después de su muerte nadie gobern6 durante 4 años)
Cuate6tzin Miccacalcatl 4 conejo-1366
t 11 caña-1399 (gobernó 34 años)
To<;anteuhtli 11 caña-1399
t 10 caiia-1411
Te<;iuhtzin 12 casa-1413
t 4 conejo-1418
Totéquixtzin 4 conejo-1418
t 3 caña-1443
Chalchiuhtlat6nac 7 caña-1447
t 10 conejo-1450 (gobernó 4 años)
Huitzilpopocatzin 11 caña-1451
6 caña-1459 (gobernó 15 años)
1462-1465 guerra contra Tenochtitlan
22 años no hubo gobernador s6lo administrador, hasta que Tizoc restableció a la nobleza con;
Yaotentzin 7 concjo-1486
t 1 casa-1493 (gobernó 8 años)
Administradores hasta
Necuametzin 12 caña-1504
t 2 pedornal-1520
Señorío de ltzcahuacan Tlacochcalco, según Chimalpain
Chalchiuhtlatonac 8 casa-1305
t 12 casa-1309
Quapolocatl 12 casa-1309
t 6 pedernal-1316
Hccaxayacatzin 7 casa-1317
t 12 conejo-1322
Caltzin 12 conejo-1322
t 3 caña-1339 (gobernó 18 años)
420
Cuateótl 1 5 casa-1341 7 pedernal-1356
(gobernó 15 años)
Chahuatlahtohuatzin o Milnacatzin 8 casa-1357
t 5 pedernal-1380 (gobernó 24 años)
Tres años no hubo señor. En este tiempo administró el pueblo Miccacálcatl Cuateotzin, de Opochhuacan
Ixmacpaltzin o Mapchuailoctzin 9 pedernal-1384
t 12 casa-1413 (gobernó 30 años)
f, .•
l_ DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
T
Cuateotzin 11 12 casa-1413
t 4 pedernal-1444 {gobcrn6 32 años)
22 años no hubo señor, sólo administrador, hasta que Tízoc restableció la nobleza con:
Itzcahuatzin Tres años no hubo gobernador 7 conejo-1486
Amihuatzin 7 caña-1447 6 caña-1459
t 2 pedernal-1520 {gobern6 35 años)
Francisco de Sandoval Acacitzin 3 casa-1521
De 1462-1465 guerra contra Tenochtitlan t 10 conejo-1554
Señorío de Acxotlan Cihuateopan, según Chimalpain
Toteociteuhctli 1 tztaccoyotl 6 caña-1407 t 6 caña-1459
En 1438 es mencionado como acompañante de Nezahualcoyotl Huitznecahual
7 conejo-1486, instalado por Tizoc.
SENORES DE CHIMALHUACAN ATENGO, SEGUN LA RELACION GEOGRAFICA DE ESTE LUGAR
Huaxomatl (gobernó 70 años)
Ghalchiuhtlatonac (gobernó 12 años)
Tlatzcantecuhtli
Nenequitzin
Tezcapoctzin (gobernó 52 años)
Ma tlacuah uacatzin (gobernó 18 años)
Momanticatzi (gobernó 170 dias)
Tlalatzintecuhtli ( gobern6 l O años)
Cocotzintecuhtli (gobernó 18 años)
Acxoyatlatoatzin
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SENORES DE ECATEPEC
Torquemaáa Chimalp11.in
Chimalpilli el Viejo 1 pedcmal-1428
t 11 pedernal-1464
Chimalpilli
(Parece que doce años fue Capitanía)
Tezozomoc (en tiempo de Nezahualcoyotl)
Matlaccohuatl 11 calli-1477
t 6 tochtli-1498 (gobernó 22 años)
Chimalpilli U 6 conejo-1498
t 2 pedernal-1520 (gobernó 23 años)
Huanitzin 2 pcdernal-1520
(en 7 conejo-1538 fue instalado gorebnador de Tenochtitlan)
Nota: La Crónica Mexicayotl sólo menciona al lo.: Huehue Chimalpilli.
Sahaida
Mazatzin (reinó 70 años)
Tochintccutli (l'einó 38 años)
Ayotzintecutli (reinó 7+ años)
IQuatlahuicctecutli (reinó 55 años)
"Totomochtzin (reinó 52 años)
Yaotdntecnhtli (reinó 53 años)
Xilotzintecutli (reinó 28 años)
Itlacanhtzin (reinó 28 años)
'Tlacuiliautzin (reinó 53 años)
Tzontcmoc (reinó 15 años)
Cuitlahuatzin (reinó 41 años}
Tzapocuetzin (reinó 13 años)
Canocuitlaoatzin
422
SENORES DE HUEXOTLA
Dr. Herruíndez Macatzin
(reinó 78 años)
Tochi ntecutli (reinó 38 años)
Ayotzintecutli (reinó 74 años)
Quatlahuicetecutli (reinó 55 años)
Totomochtzin (reinó 52 años)
Yaotzintecuhtli (reinó 53 años)
Xilotzintccutli (reinó 28 años)
Tlacaolitzin (reinó 53 años)
Tzontemoc (reinó 15 años)
Cuitlaoatzin
Anales Je Cuauhtitlán
CuapP.iYo (Hijo de Tczo
zomoc. - 1430)
Tlati¡olyaotzin
Tzontcmoc (3 tccpatl 1507 a
1 acatl 1519)
Cuitlahuac (1 tccpatl 1480 a
2 acatl 1507)
Chimalpain
Tia¡olyaotzin (1 pedernal 1480)
Cuitlahuatzin ( 1 pcde rnal 14 80
a 2 caña 1507)
lxtlilJ<oehill
Tochintccuhtli
Quiyauhtzin (Señor en ticm•
pos de Tcchotlala)
Tlacatzin
Tlazolyaotzin
ltlacauhtzin
Cuitlahuatzin (murió en 1508)
Tla¡otzin
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
l
SE!VORES DE HUEXOTZINCO
Ixtlilxochitl Tezozomoc Anales Cuauhtitl4n
Chicomacatzin y Tlacatlanex (les dio el señorlo Tlotzin Pochotl}
Temacatzin (en tiempos de Techotlala)
Xayacamachan (en tiempos de Nezahualcoyotl)
Coyolchiauhqui (en tiempos de Moquihuix)
Xayacamachan (en tiempos de Ahuizotl}
Xayacamachan 12 calli-1257
Tenocelotzin 13 tochtli-1348
Tecuan Ehuatl (en tiempos de Moctezuma 11}
Quecehuatl 1 acatl-1519
Chimalpain sólo menciona a Chiyauhcoatl, quien murió en 6 conejo-1498. Cr6nica Mc�icayotl m"nciona a Coyolchiuhqui. Dur6n menciona a Teayeyatl en tiempos de Moctezuma, 5o. señor de México. Torquemada sólo menciona a Xayacamachan, pero antes del reinado de Moctezuma l. N óteme las
contradicciones cronológicas de las fuentes, R. G. G.
SE!WRES DE IXTAPALAPA
C. M,xica)lotl
Techotlalatzin
Hu eh u e Cuitlahuatzin
Cuitlahuac
Axayacatl Ixhueucatocatzin, D o n Alonso
Doña Magdalena
l:dlilxochitl
Techotlala • f 1 tochtli-1482
Ti�otzicatzin
Cuauhxilotzin
Cuitlahuatzin
Cuitlahuac
Torquematla
Techotlala
Quauhxilotzin
Mencionan solamente a Cuitlahuac las siguientes fuentes: Anales Cuauhtitlan Torquemada Cortés, Cartas Gómara Cervantes de Salazar Historia de los Mexicanos por sus Pinturas Oviedo Beaumont * Lo menciona como abu•lo de Cuitlahuac
Chimalpain
Cuitlahuatzin e 1 viejo (fundó el señorlo en 3 conejo-1430)
Bdaneotirl
Quauhxilotl
Cuitlahuac
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SERORES DE MICHOA.CA.N
Señores de Michoacán según la Relación de Michoacán
1.-Hieriticatame o Ticatame, Señor de Naranjan. 2.-Sicuirancha, Señor de Uayameo. 3.-Pavacume, Señor de Uayameo. 4.-Vapeani, Señor de Uayamco. 5.-Tariácuri, Señor de Pátzcuaro. 6.-Curatame, Señor de Uayameo. 7.-Hiripan, Señor de lhuatzio. 8.-Thicatame, Señor de lhuatzio.
(por poco tiempo). 9.-Zizispandaquare, Señor de Tzintzuntzan.
10.-Zuangua o Tziuanqua, Señor de Tzintzuntzan. 11.-Sincicha Tangaxoan, Señor de Tzintzuntzan. 12.-Don Pedro, Designado por Cortés. 13.-Sincicha Tangaxoan, una vez más.
Señores de Naranjan según la Relación de Michoacán
Zizanbanacha, genérico de los señores de Naranjan anteriores a la conquista de Hieriticatame. Zizanzirancamaro. Señor de Naranjan anterior a dicha conquista. Hi11riticatam11 o Ticatame. Conquistador de Naranjan e iniciador de la dinastía de los seño
res de Michoacán.
Señores de Uayameo o Vayameo según la Relación de Michoacán
Sicuirancha, Señor de Michoacán Pavacume, Señor de Michoacán Vapeani, Señor de Michoacán Curatame, Señor de Michoacán
Señores de Pátzcuaro según la Relación de Michoacán
Tariácuri, Señor de Michoacán Curatame, Suplantó por algún tiempo a su padre Tariácuri, El anterior una vez más Hiqugage
Señores de Cuyacan o Ihuatzio según la Relación de Michoacán
Hiripan, Señor de Michoacán Ticatame, Señor de Michoacán Paguingata,
Señores de Tzintzunt:i:an según la Relación de Michoacán •
Tangaxoan 1 Zizispandacuarc, Señor de Michoacán Zuangua o T:i:iuanqua, Señor de Michoacán Sincicha Tangaxoan, Señor de Michoacán
Señores de Arar6 según la Relación de Michoacán
Thiacari Ticuric:.i.ta o Chicuricata
Señores de San Juan Carapan según el Códice Plancarte
Halame o Hasamc Vacusticatame Tziuanqua
• Beaumont cita un señor ll3mado Char:ic11 "en tiempos antiguos".
424
l DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Sicurancha Tzitzipandaquare Cayrecha Cara pu Thangaxoan Tzintzicha
Señores de Curnachen según la Relación de Michoacán
Hencivan Oresta o Huresta
Señores de Perexaripetío según la Relación de Michoacán.
Cando Chague
Señores de Xarácuaro según la Relación de Michoacán
Caricaten Quanta o Cuanta
Señores de Zacapo según la Relación de Michoacán
Zizarnban Caracornaco Quenornen (mujer)
Otros señores de Michoacán según el Códice Plancarte o la Relación de Michoacán.
Aguno Arnbova Anachurichenzi Atapezi Canhori, Cahhori, o
Chanhori
Señor de Arantzan Señor de Urechu Señor de Vacapu Señor de Zuzurna Harapeo Señor de Curinguaro
Codex Plancarte Relación de Michoacán Relación de Michoacán Relación de Michoacán
Sus hijos sucesores
Cavujancha Cuyuva
(Cando, Sica), Zinacuabi, Chapa
Señor de Tacárnbaro Señor de Crongaricuaro Señor de Hetoquaro
y (Uresqua) Relación de Michoacán.
Chapa Caacaqui Hapariya Mahiquise P unquaihancha Quezeguarnpare Sicuindicurna Siuincpara Tareca T arcpechachanhoti
Thiacari Tzuonqua Varaparne Vigen Zinzuni Zirutarne Zururnban
Señor de Santangel Señor de Condernbaro
Señor de Tajirnaroa Señor de Vaniqueo Señor de Siuina Señor de :Xenoanto Fundador de Curinguaro
Achurin Señor de Señor de Señor de Señor de Señor de Señor de Señor de
Hiraro Pacapetaro la isla de Pacandam U careo Yzipamuco Parco Tariarán
Relación de Michoacán Relación de Michoacán Relación de Michoacán Codex Plancarte Relación de Michoacán Relación de Michoacán Codex Plancarte Relación de Michoacán Relación de Michoacán Codex Plancarte Relación de Michoacán Relación de Michoacán Relación de Michoacán Codex P!ancartc Relación de Michoacán
Relación Relación Relación Relación
de Michoacán de Michoacán de Michoacán dl" Michoacán
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
1 -
SERORES DE OZTOTICPAC (TEXCOCO)
Anales Cuauhtitlan
Cuetzpallinteuctli 10 tochtli-1398
426
Hist. Tolt. Chich.
Ceolintzin Ayoquantzin
Cuitlahuac (Axayacatl le da el poderío de su padre en 8 tochtli)
Anales Tlatelolco
Ceollintecuhtli t 2 tochtli
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
T
Torquemada 1 xtlilxochitl Dr. Hernándu
Xolotl Xolotl (gobernó 117 años) t tecpatl-1075
Nopaltzin Nopaltzin (gobernó 32 años) t 5 acatl-1105
Tlotzin Pochotl Tlotzin Pochotl (gobernó 36 años) (gobernó 36 años)
t 1 tochtli-1141
Quiñatzin Tlaltecatzin Quinatzin Tlaltecatzin (gobernó 70 ·años)
Tlaltecatzin
t 8 calli-1253
Techotlalatzin Techotlalatzin Techotlala (gobernó 104 años) (gobernó 60 años)
Ixtlilxochitl Ixtlilxochi t1 Ixtlilxochitl (gobernó 65 años)
a
Nezahualcoyotl . Nezahualcoyotzin N ezahualcoyotzin 11 .calli-1369
t 6 tecpatl-1462
Nezahualpilli Ne�ahualpilli N e�ahoalpilcintli
Cacama Cacama Ca cama añi
Coanacotzin Cohuanacochtzin Coanacotzin Tecocoltzin Don Pedro
añ•
Ixtlilxochi tl Don Hernando Pimentel
Don Fernando
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
rernándet
n
ó
tl 6
oyotzin
:in
nando
Sahagún
Techotlala
Ixtlilxochitl (gobernó 65 años)
Nezahualcoyoü (gobernó 71 años)
Nezahualpilli
Cacamatzin (gobernó 4 años)
Coanacochtzin (gobernó 5 años)
D. Hernando Pimentel (gobernó casi 20 años)
SE!VORES DE TENAYUCA Y TEXCOCO
Chimalpain
Ixtlilxochitl t 4 conejo-1428 (gobernó 124 años)
N ezahualcoyotl 4 caña-1431
t 6 pedernal-1472
Nezahualpilli t 10 caña-1515
Ca cama 11 pedernal-1516,
t 2 pedernal-1520
Coanacochtzin t 6 pedernal-1524
Don Hernando Cortés Ixtlilxochitl
Anales Cuauhtitlán
lxtlilxochitl 1 acatl-1363
t 5 acatl-1419
Nezah ualcoyotl 4 acatl-1431
t 6 tecpatl-1472
NeWiualpilli t 10 acatl-1515
Cacamatzin
Tlal1I
.Íle
.'¡¿� Nezahual�
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
oc
o
1l11s
Anales Tlatelolco C. Mexicayod Durán Beristáin
:ochitl
Ixtlibmchitl Ixtlilxochitl Ixtlilxochitl 1 acatl-1363 t 13 acatl 5 Tczozomoc
1ualcoyotl
Nczahualcoyotzin Nezahualcoyotl Nczahualcoyotl Nczahualc(lyotl 4 acatl-1431 4 acatl 6 tecpatl-1472
1ualpilli
Nczavalpincentli N czahualpiltzintli Nezahualpiltzintli
.O
acatl-1515 natzin
Cacamawn C'acama
Coanacochtzin Anacuci (Coapacoc)
Coanacoch Coanacotzin
Ixtlilxochitl Pimcntcl, don Hcmando
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Códice Aubin Aca111apichtli
(De 1376 a 1395) Gobernó 20 añcs
Huitzilihuitl (De 1396 a 1416) Gobernó 22 años
Chimalpopoca (De 1417 a 1424) Gobernó 12 años
lzcoatl (De 1425 a 1437) Gobernó 13 años
Moctezuma 1 (De 1438 a 1471) Gobernó 29 años
Axayacatl (De 1471 a 1479) Gobernó 14 años
Tizoc 1480 Gobernó 4 año•
Ahuizotl (De 1484 a 1501) Gobernó 17 años
Moctezuma II <t en 1519)
Cuitlahuac
Cuauhtc111oc (De 1521 a 1525)
Anale1 tl• e uauhtillan
A�apichtli (1 tochtli-1350 a
3 tccpatl-14-04) Gobern6 54 años
Huitzilihuitl (3 tecpatl· 1404 a
3 calli-1417) Gobernó 10 años
Chimalpopocatzin (8 calli-1409 a 1
tccpatl-1428) Gobernó 13 años
lzcoatl (1 tecpatl-1428 a 13 tecpatl-144-0)
Gobernó 12 años
Moctezuma l (13 tccpatl:1440 a
3 calli-1469) Gobernó 29 años
Axayacatl (2 tecpatl-1468 a 2 calli-1478)
Gobernó 9 años
Tizoc (2 calli-1478 a 7 tochtli-1483)
Gobernó 5 años
Ahuizotl (7 tochtli-1486 a
11 acatl-1503) Gobernó 14 años
Moctezuma Il (11 acatl-1503) Gobernó 18 años
Cuitlahuac (Se le menciona como Señor de lztapalapa)
Chimalpain
Acamapichtli (5 caña-1367 a 12
caña-1387) Gobernó 21 años
Huitzilihuitl (3 caña-1391 a l
caña-1415). Gobernó 25 años
Chimalpopoca (1 caña-1415 a 12 conejo-1426)
lzcoatl
13 acatl-1427 a 13 tecpatl-144-0)
Gobernó 14 años
Moctezuma l (13 tecpatl-1440 a
2 tecpatl-1468) Gobernó 29 años
Axayacatl (3 calli-1469 a 2
calli-1481) Gobernó 13 años
Tizoc (2 calli-1481 a 7 tochtli-1486)
Gobernó 6 años
Ahuizotl (7 tochtli-1486 a 10 tochtli-1502)
Gobernó 17 años
Moctezuma ll (1 O tochtli-1502 a
2 tecpatl-1520)
Cuitlahuac (2 tecpatl-1520)
Gobernó 80 horas
Cuauhtemoc (3 ealli01521 a 1
tecpatl-1524) Gobernó 4 años
Anales de Tlatelolco
Acamapich
(1 tecpat\) Gobernó 21 años ( 4 años entre. él y su sucesor)
Uitziliuitl (De 8 tecpat\ a 3 acatl)
Gobernó 22 años
Chimalpopoca (3 calli a 1 acatl ) Gobernó 11 años
lzcoatl (1 ó 13 tccpatl a 12 acatl)
Gobernó 13 años
Mocteiuma l ( 13 tecpatl a 2
tecpatl) Gobernó de 27 a
a 29 años
Axayacatl (2 tecpatl a 2 calli)
Gobernó 13 año•
Tizoc 2 calli Gobernó 5 años
Ahuizotl ( 1 acatl ó 7 toch
tli a 10 tochtli) Gobernó 17 años
Moctezuma 11
( 10 tochtli a 2 tecpatl)
Cuauhtcmoc (10 acatl)
Cótlic# Ramlrei
Acamapichtli Gobernó 40 años
lluitzilihuitl
Chimalpopoca Gobernó 13 años
lzcoatl (De 1424 a 1437) Gobernó 12 6 13
años
Moctczuma ·l (De 1436 a 1464) Gobernó 28 año•
Axayacatl
Tizoc Gobernó 4 años
Ahuizotl Gobernó 15 a'.ios
Moctezuma Il
Cuitlahuac
Cuauhtemoc
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
trono
años
años
Saha1tln Crónic• M•xica')loll
Acamapichtli Acamapichtli (Electo en 1384) Gobcrri6 21 año•
Huitzilihuitl Huitzilihuitl
Gobern6 21 años (De 3 acatl-1391
a 1 acatl-1415) ·Gobern6 25 años
Chimalpopoca Gobern6 10 años
Chimalpopoca (! acatl-1415 a
12 tochtli-1426) Gobernó 12 años
Torquemada
Acamapichtli
Huitzilihuitl
Gobernó 13 años
Chimalpopoca
Izcoatl Izcoatl Iscoatl años
Moctezuma I años Gobern6 30 años
Axayacatl . Gobernó 14 años
Tizoc Gobernó 4 años
•Ahuizotl Gobern6 18 años
Moctezuma II Gobernó 19 años
Cuitlahuac
Cuauhtemoc
Diego Tevetzquititzin Gobernó 13 años
(De 13 acatl-1427 a 1440)
Gobernó 14 años
Moctezuma I Mcctrzuma 1 (13 pedernal-1440
a 2 pedernal 1468)
Gobern6 29 años
Axayacatl (3 calli-1469 a 2 calli-1481)
Gobern6 13 años
Tizoc
(Coronado en 2 calli 1481)
Ahuizotl (7 tochtli a 10 tochtli-1502)
Moctezuma II (Coronado en 10
tochtli-150:! � 2 tecpatl-1520)
Cuitlahuac (Coronado en 2 tecpatl-1520) Gobernó 80 dlas
Cuauhtemoc (Coronado en 3 calli 1521) Gobernó 5 años
Axayacatl
Tizoc
Ahuizotl
Moctezuma II
Cuitlahuac Gobernador, go
bernó 40 dlas. (Murió 1520)
Cuauhtemoc
Ixtlilxochitl
Acamapichtli (f 13 acatl-1271 u 81)
Gobern6 50 años
Huitzilihuitl
Chimalpopoca
Izco:itl (t 1 �calli-1441) Gobernó 14 años
y medio
Moctezuma (t 1470)
Axayacatl (t 2 calli-1481) Gobernó 12 6 14
añoa
Tizoc (t 6 calli-1485) Gobernó 4 años
y medio ó 5.
Ahuizotl Gobernó 9 años
Moctezuma II
(t 3 calli-1521 i Gobern6 16 año•
y medio.
Cuitlahuac Gobernó 40 días
Cuauhtemoc Don Fernitndo
Do�tor H •rnándu
Acamapichtli
Huitzilihuitl
Chimalpopoca Gobernó 1 O ailos
Izcoatl Gobern6 14 años
Moctezuma. 1 Gobernó 30 años
Axayacatl
Tizoc Gobernó 4 años
Ahuizotl
Moctezuma JI
Cuitlahuac Gobernó 80 días
Cuauhtemoc Gobernó 4 años
Acaapich
Chimlpopa
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SERORES DE TENOCHTITLA.N or
:iapichtli
dlihuitl
Duró•
Acamapich (t 1404) Gobeni6 40 años
Huitzilihuitl (Coronado en
1404) 1alpopoca
Chimalpopoca
,bernó
Hisl. M•x. Pi•t.
Acamapichtli (Coronado año 53
de la fundación de México; año 73) • Tres años
sin Señor después de él.
Huitzilihuitl
!t año 94 de la f u n d ación de México).
Gobernó 25 año•
Chimalpupucaci
1tl
Izcoatl Izcuaci
•bernó
años (De 1424 a 1#0 ó 45) tezuma
1bernó
años
>acatl
e
>bernó
izo
:tezuma
.lahuac
obern6
Gobernó 19 años
Moctczuma 1
Axayacatl
Tizoc
(t 1486)
Ahuizotl
Moctezuma 11 (Coronado en 1503)
Cuitlahuac
Moctezuma 1 (Coronado a ñ o
117 de la fundación de México;
el año 147).
Axayacacin (t año 159 de la fundación de Mbico)
Tizoc (t año 164 de la fundación de México)
Ahuizotl (t año 180 de la fundación de Mbico)
Moctezuma 11
Cuitlahuac
Gobernó 80 dlas
obern6 Cuauhtemoc Cuauhtemoc
Gobernó 3 6 4 años.
R•lat:iótr. d• la G•n•alofia
Ori1n ti• lo1 M•zicanos
Acamapichtli
Huitzilihuitl Gobernó 33 años
Chimalpupucaci Gobernó 21 años
Iz:cuaci
Gobernó 13 años
Moctczuma I
Gobernó 29 años
(Le sucedió la madre de Axayacatl)
Axayacatl Gobernó 12 años
Tizoc Gobernó 4 años
Ahuizotl
T•zozomoc
Acamapii:htli
Huitzilihuitl
Chimalpopoca
bcoatl
Moctezuma 1
Axayacad
Tboc
Ahuizotl
Moctezuma U Moctezuma 11
Gobernó 17 añOI
Cuidahuac
Cuauhtemoc
C. d• Pablo Nazareo
Acamapichtli Gobernó 19 años
y medio ó 21.
Huitzilihuitl Gobcrn6 21 ó 22
años.
Chimalpopoca Gobernó 10 u 11
años.
lzcoatl Gobernó 11 ó 13
años.
Moctezuma 1
Gobernó 28 ó 29 años.
Axayacatl Gobetn6 15 año•
Tizoc
Gobernó 4 ó 5 años.
Ahuizotl Gobémó 16 añot
Mocte:ruma 11
Cuauhtemoc
Anales Tepaneetu
Acamapichtli
( t ll tccpatl)
Huitzilihuitl
Chimalpopoca (t 12 tochtli-1426)
Gobernó 12 años
bcoatl
Se entron!i6 en
13 acatl-1427.
Moctezuma 1 (t tecpatl-1468)
Al<ayacatl
(Entroni7.ado en
3 calli-1469)
Tizoc
(t 2 calli-1481)
A:
Aes. (
Hl
CI
17;
M
A:
Ti
Al
Moctezuma 11 M
(De 10 tochtli-1502 a 2 tecpatl-
1520)
C1
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
L•'Y•nila J1 los
Do• ·epanuas
An. Mex. Conl. Mendida Cámara Soles B.tanc:ourl Motolinia
htli
Acamapichtli Acamapichtli Acamapichtli Acamapichtli Acamapich Acamapich
Acama¡ :ecpatl)
Gobernó 21 años En 1375 fué re- Se entronizó en
(Elec
conocido Señor. 3 de mayo 1361
itl Huitzilihuitl Huitzilihuitl Huitzilihuitl Huitzilihuitl Huitzilihuitl Huitzilihuitl úobern6 22 años De 1396 a 1417 (En 1403 6 1404
fue entronizadQ; t en 1414).
poca
Chimalpopoca Chimalpopoca Chimalpopoca Chimalpopoca Chimalpopoca Chimalpopoca :ochtli-
Gobernó 9 años Gobern6 10 años úobern6 10 años (De 1414 a t427) Gobern6 13 años 6
Izcoatl Itcoa Izcoa Izcoatl Izcoatl bcoatl ron!zó
<t 1 ealli-1441) Entronizado ·en úobern6 13 años (t 1440) ,tJ-1427. 1427 Gobernó 13 años Gobernó 13 años
ta Moctozuma I Moctezuma I Moctezuma I Moctczuma I Moctezuma I Moctezuma 1 Mo
iatl-1468) (2 tochtli-1442 " (Entronizado en (Le sucede la úobern6 29 años (t en 1468) 2 tecpatl-1468) 1440) madre de Axa- Gobernó 29 años
Gobernó 29 años yacatl)
Axayacatl Axayacatl Axayaca Axayacatl Axayacatl
Axaya. iizado
en úobern6 12 años Gobernó 12 años Gobern6 12 años
i-1469) Tizoc Ti2oc Ti2oc Ti2oc Tizoc
lti-1481)
(3 tochtli-1482 a (Entronizado en 7 toehtli-1486) 1482)
Abuizotl Ahuizotl Ahui2od Ahui2otl
Ahui2c
(7 toehtli-1486 a (Entronizado en 10 tochtli-1502) 1486)
Gobern6 15 años úobern6 16 años
'ª
Moctezuma 11 Moctezuma II Moctezuma II Moctezwna II Moct
)
tochtli- (Entronizado 11 (Entronizado en (Entronizado en tecpatl- aeatl 1503) 1�2) 1503)
Cuitlahuac Cuitlahuac Gobern6 60 dw
Cuauhtemoc Cuauhtemoc
Cuauh
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Acamapich
Chimalpopoca
I
Moctezuma
Doranl•J de Carranza
Acamapich (Electo en 1318)
hcoatl
Moctczuma I
Axayacatl
Ahuizotl
Moctezuma 11
Guauhtcmoc
Beaumont
Acamapich (t en 1382) Gobern6 21 años
Huitzilihuitl
Chimalpopoca
bcoatl
Moctczuma I
Axayacatl
Tizoc Gobern6 4 años
Ahuizotl Goberno 18 aiiOI
Moctezuma 11
Guitlahuac
Gobernó 40 añoe
Guauhtcmoc
Romdn Colección CuevaJ Ternaux Compan•
Acamapichcin
Huitzilihuitl (De 1396 a 1417)
Ohimalpopoca
Izcoua
Moctezuma I Moctezuma 1 Huehue Moctczunla (Le sucedi6 una hija cuyo nom-bre no se co-nocc)
Axayacatl (S u e e di6 a au
Axayacatl Axayacatl
madre)
Tuoc: Tizoc Tuoc
Ahuizotl Ahuizotl
Moctezuma ll Moctezuma· JI
Guitlahuac
Gobern4 60 días
Cuauhtemoc Guatimozin
Tapico
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
1 ¡ 1�
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Rel. de Tepeaca
Cuauhtliztac (fundador de Tepeaca, vino de Chicomoztoc)
Chichtli
Cuauhtci;i
Coyoltototzin (gobernaba junto con Chalchiuhcolatzin y Nccuametzin, en 1520) Nccuamctl se 11 a mó Juan Tlaylotlaquc.
Anales Tlatelolco
Chichtli
Nota: Torquemada sólo menciona a Iztacmitl.
.Anal11 Cua11htillan
Chiauhcohuatl 1 calli-1441
13 tochtli-1466 (le venció Axayacatl)
Tezozomoc
Chiauhcoatl
SENORES DE TEPEACA (PUEBLA)
Durán 1 Tezozomoc Hist. Tolt. Chich. Ixtli/xochitl
Iztacmitl o Metliztac
Tlemiyauatl Tziquimotli
Chichtli y Coyolcue, Coyolcuec en tiempos de Mocte-zuma 1
SE!VORES DE TEPEYACAC (D. F.)
1 xtlilxochitl Hist. Tolt. Chich.
Mctliztac (le dio el señorío Xolotl)
Xiuhcohuatl ( 13 tochtli lo venció Axayacatl)
Chichtzin
Betancourt
lztacamitl (le dio el señorío de Tepeiacac hoy Guadalupe )
� _ Nota: lztac Mitl y Metliztae son _el mismo
personaje
que el Metliztac anterior de lxtlixoehltl. �Están equivocados Ixtlixoehitl y Betancourt al creerlo ,.. senor de Tcpeyacac, D. F.; se trata de un senor de Tepeaca,
Puebla.
R. G. G.
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
.if ruJes d• Tlaltloleo
Quacuapituhuac t1 toch li
t 8 calli (1obern6 60 años)
Tlacateutzin 7 tecpatl
t 13 a atl (gobern6 20 años}
Quauhtlatouatzin 10 tecpatl
Moquihuix
t 7 calli
ltzquauhtzin
$al a1.in
Quaquapitzoac (go ernó 62 años)
Tlacateotl (gobern6 38 años)
Q auhtlatoa
(gobernó 38 años)
Moquihuix (gobernó 9 años)
Itzcuauhtzin
Cl imolpain
Quaquahpi tzahuac 3 tochtli-1378
11 tecpatl-1412
Ilacatcotzin 11 teepatl-1412
t 13 acatl-1427
Quauhtlatohuatzin 1 tecpatl 1428 7
tecpatl-1460
Moquihuix tccpatl-1460 calli-1473
{gobernó 14 años)
lt•quauhtzin (gobernador general o tlacoch alcatl )
C. M"'iet oll
Cuacuapi tzahuac t 4 tochtli-1418
l c teot in 4 coneio-1418 f
12 DeJo-1426 (sabernó 10 a o.)
Cuauhtlatoatzin 1 tecpatl-1428
t 7 tecpatl-1460 (gobernó 31 años)
Moquihuix tecpatl
(gobernó 14 añosf
ltzcuauhtzin (gobernó 46 años)
Nota: Los Anales de Tlatelolco y Sahagún dan siete y 1ei• pobernadorei respecti a ente, cuyos • b es no coinciden,
432
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE'RORES DE TLATELOLCO
Cddi<1 Garda Granado• Betancourl Torqutmada Anal.u Tepan.eas
Quaquapitzahua Quaquauhpitzahuac Quaquauhpitzahuac Cuacuauhpitzah.;..,
Tlacatcotl Tlacateotzin Tlacateotl Tlacateotzin
1
'flaeatcotl
Quauhtlatoaain Quaubtlatohua Quauhtlatohuatzin Cuauhtlatohuaain Cuauhtlat
Moquihuix Moquihuix Moquihuix
Moquihu
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
S DE TLATELOLCO
Anol .. s T •Pa••cas Aaal11 d• Caauhlitlaa
Cuacuauhpitzah.;...,
Tlacateotzin Tlacateotzin
Cuauhtlatohuatzin Cuauhdatoa
Moquihuix
lsdlilJrochitl
Quacuapitzahua
Tlacateotzin
Quauhdatohuatzin
Moquihuix
Dr. H1ratlatl1•
Quaquapizaho&c (gobernó 62 años)
Tlacateoad (gobernó 38 IÚÍ01)
Quauhtlatoan:n
Mocuhoctzdi (gobernó 9 años)
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SENORES DE TLAXCALA Cabecera de Tepeticpac
Torquemada
Culhuacatecuhtliquanez (Tepanecatlquanez, Cuicuitzcatl o Tco
chichimecatl)
Tcxcallihuehue
Pantzintccuhtli
Cocotzin
Teiztlacohuatzin
Umacatzin
Tlehuexolotzin o Tlacazcallitecuhtli, d o nGonzalo (en au época llegó Cortés)
Don Gonzalo
Don Francisco de Mendoza
Don Francisco
Muñoz Camargo
Culhua Quanez
Atexcalihuehue
Pantzintecuhtli Acolpitecuhtli
Cocoltzin (Mixcohuatecuhtli, Tecpanecatl Cocotzin)
Teixtlacohuatzin
Tlamacatzon o Umacatzin
Tlehuexolotzin Tlacaxcaltecuhtli (dice que sucedió a Teixtlacohuatzin en la p. 82 y en la 93 que sucedió a Umacatzin)
Cabecera de Ocotelolco
Teyohualminqui (Chichimecatecuhtli, Cuicuitzcatl, Teochichimecatl)
Papalotl (Tlailotlac Tctzpat9n Tlacatccuhtli)
Colhuateyohualminqui (Cuicuizcatl, Chichimccatecuhtli Teochichimecatl)
Acatentehua
Tlacomichuat1<in
Xipincotlitzincuitlizcatl
Atlapal tzin Cuitlizcatl
Maxixcatzin, D. Lorenzo
Maxixcatzin, D. Juan
Maxiicatzin Tcotipcl Tianqucttatoa (hijo de Muixcatzin)
Muñoz Camargo
Teyohualminqui (Culhua Tecpanecatl Quanezteyoalminqui, Cuicuitzcatl Teochichimecatl)
Papalotl ( Tlailotlactetzpantzin)
Colh uateyoh ualminqui
Acatentehua
Cuitlizcatltecuhtotolin
Tlacomihua
Xipencoltzin Cuitlizcatl
Tlatlalpatzin Cuitlizcatl
Tlapapalotzin
Maxixcatzin Tianquiztlatoatzin, D. Lorenzo (Dice que sucedió a Xipilcoltzin)
Corté•, "Cartu"; Bernal Dlaz, Oviedo, FauninOI Mazihcauio, Tezozomoc, Beaumonl 1, Aguilar, llot. rini, Merced de Corté• a los Caciques de Axapusco, Motolinia, "Hist."; Ixtlilxochitl, :lodta, Motolinia "Memoriale1", lllcacu, ArgelllOla, Dr. Heraándea J Chimalpaia, 1ólo mencionan a MaziJ<<Glrin.
435
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Cabecera de Teotlalpan Tizatlan
Torquemada
XRyamachantzompane
<;!oi;ocyaotequihua
Aztah ua tlacazcalli tec uh tli
Xayacamachantlacazcoltecuhtli
Xicotencatl D. Vicente (D. Lorenzo de Vargas)
Muñoz Camargo
Zazocatlahue Tlacaztalli
Huitlalotccuhtli (Tepolohuatecuhtli ó Xayaca-machan)
Zozoxyaotequihua Aquiahuacatl
Aztamatlacaxtli Tecuhtli
Xayacamachan II
Xicotencatl D. Lorenzo y Vicente
Ayacatzin Xicotencatl
Las si�uientcs fuc-ntcs sólo :mencionan a Xicotcncatl: u Anales de Cuauhtitlánn, Chimalpain, "Historia de los Mexicanos por sw
P:inturas0,
Cortés "Cartas", lxtli1xochitl, Cc1vantcs de Salazar, Gómara 11, Berna( Díaz, Boturini, Agui1ar,
t�austinos
Ma:lihcatzin, Te· zozomoc. Dorantes d" Carranza, Ovicdo, Icazbalccta '�Documentos" 1 "Epistolario de Nueva España". "Cartas de Indias'', Zorita, Durán, Motolinía ''Historia'' y ''Memoriales''.
Torquemada
Mizquitl
Timaltccuhtli
Tozcoyohuatecuhtli
Cohuatzintecuhtli
Quetzalxiuhtzin
<;:acancatzin
lyactzinteohuatecuhtli
Citlalpopocatzin, don Bartolomé
Cabecera de Quiahuiztlan
Muñoz Camargo
Mizquitl
Timaltecuhtli
Tozcoyohuatecuhtli
Cohuatzintecuhtli
Quetzalhuitzin
Zacaucatzin
lyactzin
Citlalpopocatzin
Quctzalcohuatecuhtli
Tlatlachtzintemilotecuhtli, don Antonio
Tomás de Santa Cruz
J ulián Motolinía
Don Antonio Luna Omacatzin
Boturini, Faustinos Mazihcatzin, lxtlilxochitl y Argensola) sólo citan a Citlalpopocatzin. Chimalpain da la fecha 1 caña 1519 para el gobierno de Citlalpopocatún.
436
l DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas
Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE!VORES DE TOCHIMILCO SEGUN LA HISTORIA DE LOS MEXICANOS POR SUS PINTURAS
Itzcocutl (vino de Tula, estuvo en Atlixco en donde Jo recibieron por señor, después pobló Xuctcctitl y Vepeucan l
Tonaltcmitl Cintlauilci Civacoaci 1 e Ixteveyuci Cacamaci y Civacoaci 11 ruapili (en su tiempo llegaron los cristianos) Mixcoaci
SEIVORES DE TOLTILAN, SEGUN LOS ANALES DE CUAUHTITLA.N
Cuauhtzinteuctli Xopantzin Ti-panonoc Epcoatl
(Después de il!l no hubo rey durante 20 años. En 1430 reinaba este señor, cuando Nezahualcoyotl conquistó Toltitlán)
Ocellotlapan Acolmiztli
(sólo reinó 40 días) Citlalcoatl
(En 1 acatl, 1519, era señor cuando llegaron los españoles) Yohualtoantiuh Mat.allihuitzin, don Hernando Acolmizton 1lacateuctzin, Pedro Angeles, Ger6nimo Macacihuatl, Gabriel
I
11
III
IV V
VI
VII
VIII IX
X
XI XII
XIII
Umeacatl Xatontan
SEí'IORES TOTONACAS, SEGUN TORQUEMADA.
Teniztli en Mizquihuacan lchcatzinteuhctli en Maeuilacatlan (Ahuacatlán) Itecupinqui en Tianquisolco (Quiahuistlan)
Pan in Nahuacatl Ithuaitcintecuhtli Tlaixeh uateniztli
Catoxcan Nahuacatl e Ixcahuitl
(de la división entre estos hermanos el senorio pasó a) :
Xihuilpopoca, chichimeca, gobernó en Zacatlan, antes Tenamitic
Motecuhi,¡uma Quauhtlacbana (el cacique Gordo) Don Luis en 1600
IX El 1eñorlo de lxcahuitl pasó a Ocotlan y a Xoxopanco cuyo último (?) sciior fue: x
Ouatcma�ad
x1
Doa
Miguel.
437
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Gdmara 11 Torqutmada
Chalchiutlanetzin
Ixtlllcuechahuac
Huetzin
Totepeuh
Topil
Topll ( de..,ués
de él estuvieron m á 1
de 100 años sin seiior
Huemac (
s
alió de Tu
l
a) Huemac
(salió de Tula) (Desde aqul, vide C
u
lhuacan)
SERORES DE TULA
Áules C1i11111&1illda
Mixcoa!llllUtzi n 1 tecpatl-752 inauguró el seiiorlo
Huetzin 1 calli-817
Topiltzin 5 calli-873
Quauhtli
Huemac 9 tochtli-994
SERORES DE XALTOCAN
IJtlliúochill
Cha
l
chiutlanetzin o Quec:luiocatlalü. noltzin '11iquechaocatlahinoltzin {lxtlilcuechahuac Tlachinoltzin)
Huetzin
Totepeuh
Nacaxxuc (gobernó 52 año.) t 778
TiacOJnihua o Mitl (gobernó 59 año.) t 826 u 880 Xiuhquentzin
o Xiuhtlaltzia (gobernó
4 años) t 2 acatl-830
bta
c
caltzin o Tecpancaltzia
Topiltz
i
n o Meconetzin
Torquemada
Chiconquauh (le da el señorío Xolotl)
Carla de D. Pablo Nazareo 1,,1/i1:1<achitl
Chiconcuauh
Áaales tl.1 Tt.11lolco
Omicxipan (gobernador a la muerte de Chiconquauhtli)
Xaltocamecatl Huixton (le hizo la g
u
erra a los mexica cuando estaban en Chapu
l
tepec)
Umcxipan
Tzompan (último señor)
438
Teuctlaco�auhqui
Hopantecuhtli el Viejo
Chalchiuhtlatona
c
Xiuitlemoc
Hopantecuhtli
Coatzinteuctli
Cuicuiucatzin
Coatzinteuctli
Payntzin 2o. rey de Xaltocan
Tzompan (1276 cesó)
Upantzin Hupanteuctli
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
SE!WRES DE XILOTEPEC
Los Anales de Tlatelolco y la Crónica Mexicayotl, sólo mencionan a un Mixcouatl o
Mixcoatzin; Muñoz Camargo a Tzomacatl, chichimeca, poblador de Xilotcpec; y la Relación de Zimapán, a un Ymetzxayac.
439
DR© 2017. Universidad Nacional Autónoma de México, Instituto de Investigaciones Históricas Disponible en: http://www.historicas.unam.mx/publicaciones/publicadigital/libros/diccionario_biografico/tomo03_indioscristianos.html
Top Related