2010EKO ABENDUAREN 26A 19�

Z I R T A K- I R I T Z I A R E N L E I H O A -

Angel�ErroIDAZLEA

adut lagun bat artikulu hau ezduena irakurriko. Ez dago kartze-lan inkomunikaturik, ez da hil, ezda ezta erdalduna ere. Ez zaioidazten dudana interesatzen, bes-

terik ez. Inoiz ez dit argi eta garbi esan (ezdakit “hain zuzen, laguna delako” esanbeharko nukeen ala “harrigarriro, lagunaden arren”), baina gauza haueknabaritu egiten dira. Uste dut usteduela ez ohi dudala deus esaten,funtsezko ezer ez. Forma hutsazarduratzen naizela. Hala ere, ez daegia formaz baino arduratzen ezdena formaz baino arduratzendenik, hain zuzen ere funtsik gabe-ko forma makerra baita, itxuraga-bea, antiestetikoa, edo hala izanenbailitzateke gertagarria balitz.Mezudun idatz dezagun, ederrabaita, ez beste ezerengatik, zerbaitesatea, hitzez.

Badut lagun bat literaturanmezua lehenesten duena. Nire lagu-naren irakurketa, beti iruditu zait,gehienbat etikoa da. Teoria irakur-tzea atsegin du. Nik ere preziatzendut hainbat teoriaren edertasuna(etorkizun diren gauzen plaze-rean edo datu zehatzaren zalantzajartzean oinarrituta), baina, orohar, eta aurrekoarekin kontraesa-nean balego bezala, modua da, nolaerran (esan dezadan jatorki), lehenagobegiztatzen dudana eta batik bat kez-kabide izan ohi dudana. Hein handibatean ados nago Beñat Sarasolak2.256. ARGIAko Ttakun (H)Errenkanesaten eta aipatzen zuenarekin:“Poetak edertasuna eta egiarenartean aukeratu behar badu, lehenen-goaren alde egingo baitu itsumus-tuan. Horixe bera leporatu zion behinKoldo Izagirrek (poema batean): ‘Ezhaiz gauza gezurra bezain eder esatekoegia’”.

Badut lagun bat liburuak maileguz har-tzen baitizkit (nik hari ere bai), eta horrega-tik edo nire idaztokiaren desordenaren

erdian non utzi dudan ez dakidalako, buruzaipatu beharko dut, manipulatuz bada ere,artikulu honen arrazonamendu hala nola-koa aurrera aterako badut, Fredric Jameso-nek Marxism and Form saiakeran dioena:“Nork bere esaldien forma aintzat hartzekobetebeharra dauka”. Nire ideien jarioa aska-tuko banu (jainkoak libra zaitzatela), orrial-

de hau kaos bat –are handiagoa–izango litzateke. Idazlearen ogibi-dean sinesten dut: ez da denetazdakien izaki bat (horretarako, adi-tuak daude), ez da izaki hipersenti-kor eta irribarretsu bat, fotogenia-ren dohain beti eskergarriaz etanonahikotasunarenaz apaindua, ezda, halabeharrez beti ere, tormenta-tu bat, ez du jaka, fular edo betau-rrekorik janzten; soil-soilik, akasoez dituen ideiak, edo badituela ustedituen ideiak, ordenan, denik etaordena egokienean, paratzen dituenizakia da; ideia horiek eszenak bal-din badira, narratzailea da; hitzakbadira, poeta da; kontzeptuak badi-ra, filosofoa edo, kasurik hobere-nean, umorista da.

Badut lagun bat paragrafo guztiakmodu berdinean hastea aurpegiratu-ko eta itsustuko zidana (eta ni adosegongo nintzen berarekin).Kontatu nahiko banu, nagoen kafe-

tegian, hau idazten –gezurra diot, hauzirriborratzen– dudan bitartean, ondo-ko mahaian adineko andre batzueknola hitz egiten duten beraien ameiburuz (“¿Y tú madre todavía se vale?”),lehengaia hainbeste beharko nukemaneiatu, oraindik ez dakizkidan hel-buruak lortzearren (irakurlea hunki-tu, amak ere badiren alaba horienegoismoa salatzeko, gizarte osoarennoraeza salatzeko, irrigarri uzteko...),ezen ikusitako eszenaren mertzena-

rioa baino ezingo nintzen sentitu,droga purua karearekin nahasi

ondoren partitzailea bezala –nazkatukoninduen aitortu behar izateak baina baitaukatzeak ere. n

B

JOSU

SAN

TE

STE

BA

N

Lagun bat

i r u d i a :Antton�Olariaga

«Nire ideien jarioa askatuko banu,

orrialde hau kaos bat –are handiagoa–izango litzateke. Idazlearenogibidean sinesten dut: ez da denetaz dakien

izaki bat»