PATOLOGIA OFTÀLMICA EN EL PACIENT DIABÈTIC
Jaume Català MoraHospital Universitari Bellvitge
Curs de Postgrau en PeuDiabètic
2011
Anatomia de l’ull
• Còrnia
• Iris, Pupil�la
• Cristal�lí
• Vitri, hialoides
• Retina, Màcula
• Nervi òptic
• Coroïdes
• Esclera
Retina
Capacitat Visual
• Discapacitatvisual• AV 0.05-0.3
• Ceguesa• AV < 0.05
• Camp visual < 10º
Malalties oculars a l’ull diabètic• Retinopatia
diabètica: Lesióvasos retinians
• Cataracta: Opacificació del cristal�lí
• Glaucoma: Augment de la pressió intraocular, neuropatia òptica i pèrdua visual
Retinopatia diabètica (RD)• Causa principal de ceguesa entre 20
i 65 anys• DM tipus 1
• Retinopatia Diabètica: 40 %• Discapacitat visual/ceguesa: 9 %
• DM tipus 2• Retinopatia diabètica: 20 %• Discapacitat visual/ceguesa: 5 %
• Incidència de pèrdua visual en disminució (4/1000)• Detecció precoç, tractament sistèmic,
tractaments oftalmològicsFaria-Abreu JR. Epidemiología. In: Cunha-Vaz J. Retinopatía Diabética. Madrid. Sociedad Española de Oftalmología. 2006; 173-202
Factors risc RD
• Temps d’evolució diabetes• < 5 anys (5% DM tipus 2)• >10 anys incidència acumulada 50 %• > 30 anys incidència acumulada 90 %
• Control metabòlic: reducció risc pèrdua visual
• Altres factors:• Gestació• HTA• Dislipèmia, Hipercolesterolèmia• Nefropatia• Anèmia
Fisiopatologia
• Microangiopatia• Pèrdua pericits, lesió
endotelial. Microaneurismes
• VEGF. Comunicacions arteriovenoses, neovascularització
• PKC. Trencament barrera hematorretiniana: Extravasació. Hemorràgies i edema
• Inflamació• Leucòcits, Interfase
vitreo-retiniana
• Neurodegeneració• Estrès oxidatiu
Classificació RDNo retinopatia aparent Sense alteracions
RD no proliferativa lleu Només microaneurismes
RD no P moderadaMés que microaneurismes però
sense signes de RD severa
RD no P severa
Més de 20 hemorràgiesintrarretinianes a cada un dels
4 quadrants i/o
Ingurgitació venosa a 2 quadrants i/o
Anomalies de la microvasculatura
intrarretiniana en 1 quadrant i
No signes de RDP.
RD proliferativaNeovasos
Hemorràgia vítria o prerretinianaProposed International Clinical Diabetic Retinopathy and Diabetic Macular Edema Disease Severity Scales. Ophthalmology 2003;110: 1677–1682
EDEMA MACULAR DIABÈTIC
Edema macular absentNo engruiximent ni exudats
durs retinians en el pol posterior
Edem
a m
acula
r pre
se
nt
LleuEngruiximent retinià o exudats durs lluny del centre de la màcula
ModeratEngruiximent retinià o exudats durs prop del centre de la màcula
SeverEngruiximent retinià o
exudats durs afectant el centre de la màcula
Proposed International Clinical Diabetic Retinopathy and Diabetic Macular Edema Disease Severity Scales. Ophthalmology 2003;110: 1677–1682
Clínica RD
• Asimptomàtic• Pèrdua visual
progressiva:• Edema macular
• Pèrdua visual brusca: • Hemorràgia vítrea• Despreniment de
retina• Proliferació
fibrovascular• Rubeosis iris
Screening RD
• AV, tonometria
• Estudi de fons d’ull:• Retinografies
• Valoració fons d’ull amb midriasi
DM tipus 1 DM tipus 2
Inicial< 5 a
diagnòsticMoment
diagnòstic
SeguimentExploració cada 1-2
anys
EmbaràsExploració primer
trimestre i postpart
Angiografia fluoresceïnica(AGF)
Tomografia de Coherència Òptica (OCT)
Tractament Edema macular• Control glucèmia,
HTA i dislipèmia
• Fotocoagulaciólàser focal: prevenció pèrdua visual
• Anti-VEGF: Avastin, Macugen, Lucentis
• Ruboxistaurina(inhibidor PK C)
Diabetic Retinopathy Clinical Research Network. A randomized trial comparing intravitreal triamcinolone acetonide and focal/grid photocoagulation for diabetic macular edema. Ophthalmology. 2008;115:1447-9
Danis RP, Sheetz MJ. Ruboxistaurin: PKC beta inhibition for complications of diabetes. Expert opinion Pharmacother. 2009; 10: 2913-25
Tractament RD
• Panfotocoagulació:• RD Proliferativa
• Tractament preventiu
• Anestèsia tòpica
• Lent de contacte corneal
• 3-4 sessions
Tractament RD
• Vitrectomiaposterior:• Hemovitri persistent
• DR traccional
• Anestèsia locorregional/general
• Extraccióproliferacióvitreorretiniana
• Endofotocoagulaciólàser
Conclusions
• DM provoca alteracions visuals inicialment asimptomàtiques: retinopatia diabètica, cataracta, glaucoma
• RD principal causa de ceguera entre 20 i 65 anys
• Control metabòlic, HTA i dislipèmia: Fenofibrats
• Importància screening i tractament preventiu
Bibliografia recomanada
• Abu El-Asrar AM, Al-Mezaine HS, Shamsul Ola M. Changing paradigms in the treatment of diabeticretinopathy. Current Opinion in Ophthalmology2009, 20:532–538
• Kanski JJ. Oftalmología Clínica. Madrid. España: Elsevier 2006. 5ª Ed
• Cunha-Vaz J. Retinopatía Diabética. Madrid. Sociedad Española de Oftalmología. 2006; 173-202
• Proposed International Clinical Diabetic Retinopathy and Diabetic Macular Edema Disease Severity Scales. Ophthalmology 2003;110: 1677–1682
Gràcies
www.jaumecatala.com
Top Related