- T E R M O M E T R O A -- T E R M O M E T R O A -

Magreb Islamiarreko Al Kaeda(MIAK) egin dute erantzule.Washingtongo agintariek mezubera zabaltzen dute eta azkenurteotan Bamakoko gobernuariematen zioten laguntza militarrahanditu egin die Barack Obamak.Joan den ur rian Malik 4 mil ioidolar balio duten material milita-rrak eskuratu ditu.

Saheleko gainerako herrialdeekdenetara aurreko urteko laguntzamilitarren %300 gehiago jasokodute AEBetatik, yankiek eskualdehorretan daukaten interesaren sei-nale. Eta aldiz, Servantek salatzenduenez eta beste ikerlari batzuek erediotenez, “ez dago frogatuta Saha-rako Al Kaeda hori benetan AlKaeda denik”.

Servantek artikuluan aipatzendu Jeremy Keenan antropologobritainiarra, Dark Sahara, America’sWar on Ter r or in Afri ca (Saharailuna, AEBen gerra antiterroristaAfrikan) l iburuaren egi lea eta1964tik Saharan etengabe laneanaritu dena. Tuaregak beste inorkbaino hobeto ezagutzen dituelakofama omen dauka.

“Munduan oso leku gutxitan era-biliko zen desinformazioa –idatzidu Keenanek– Maliko ipar aldeareneta Aljeriaren arteko mugan bezala.Egia esan, gerra antiterrorista deitudioten horretan Saharan bigarren

EUROPARRAK OHARTU DIRENERAKOAl Kaedaren borrokaren bigarrenfronte nagusia atarian daukate.Baina oraingoan ez da Aljeria aipa-tzen, ez eta Mauritania ere, Malidabil denen ahotan. Sahelen bahi-tzen dituzten atzerritarrak, izanturistak edo Gobernuz KanpokoErakundeetako kideak, Maliko iparaldean edukitzen dituzte gorderik,bertako tuaregen buruzagiek egitendituztelarik bitartekaritza lanak.Aldiz, orain dela ez urte asko Men-debaldarrek Mali aipatzen zutenegonkortasun eredutzat.

Le Nord Mali victime d’une prophétieautoréalisatrice artikuluan, Le MondeDiplomatiqueren gunean, Jean-Chirs-tophe Servant kazetaria aztarrikaaritu da han gertatzen ari denarengakoen bila. Ezusteko handiak suer-tatu baitira 2009an Malin. Azaroanbasamortuan Boeing 727 zahar batazaldu zen kiskalita, dirudienezHego Amerikatik kokaina tonamordoxka eta armak ekartzeko era-bili ondoren. Handik laster bahituzituzten Mauritanian BarcelonaAcció Solidàriako hiru kideak,ondoren Malira eramateko. Aurre-tik, maiatzean, bi diplomatiko kana-dar askatu zituzten eta Edwyn Dyerbritainiarra hil.

Gertakizunon eta gehiagoreninguruko informazioak oso naha-siak diren arren, hedabide nagusiek

fronte bat antolatzeari dagokionez,garrantziarik handiena eduki duBushen administrazioarentzako”.

Sahelen Washingtongo gober-nuak 2003an sartu zuen muturraindar berriz. Urte horretan gertatuziren sei turista talderen bahiketakAljerian eta hasi zen entzuten“Saharako Bin Laden” berriarenizena: Amari Saifi, El-Para (arma-dan paratxutista izateagatik hartu-tako ezizena).

El-Pararen biografia da Sahelenbizi den joko lanbrotsuaren eredu.Aljeriako armadan talde berezietakoofizial izana, 1992an GIA talde isla-mista armatura pasatu zen. 1994tik1997an, hala dio Keenanek, ameri-karrekin entrenatu zen Fort Brag-gen. Aljeriara kapitain graduarekinitzuli eta orain bera omen da Magre-beko Al Kaedaren buruzagi. “Nire-tzako –dio Keenanek– El-Para betiegon da lotuta Aljeriako zerbitzusekretuekin”.

Saharako altxorrakGerrilla islamista Aljeriako zerbitzusekretuek manipulatzen dutela iturriaskok aspalditik defenditzen dute.Oraindik Jean-Christophe Servan-ten artikuluari Le Monde Diplomati-queren blogean erantzuten dion ira-kurleetako batek ildo hori lantzenduen dossier bat aipatzen du, Inter-netez irakur daitekeena: Algeria

Saheleko Al Kaeda,geopolitikak sortu

Frankenstein berria

Net HurbilPELLO ZUBIRIA

Nor dabil Mauritania, Mali, Txad eta inguruetanatzerritarrak bahitzen? Magrebeko Al Kaeda famatua

benetan al da Al Kaeda? Saharako basamortu lasaia nolazbihurtu da terrorismoaren kontrako borroka delakoan gune

nagusi potentzia handientzako?

Manfred Schwedaren argazkian mutikotuaregak ageri dira gameluen gainean.2006an Esakane-Tinbuktun ospatutakomusika festibalean dago aterea,tuaregtarrek kanpotarrei gamelu lasterketaeskaini zienean opari. 2010ekoahamargarren edizioa duen Festival auDesert delakoa urtarrilaren 7, 8 eta 9an zenizatekoa. Afrikako musikariekin munduzabalekoak biltzen dira egun horietanMaliko hiri mitikoan. Ikusteke dagoaurrerantzean turismoan zein eragin izangoduen Magreb Islamiarreko Al Kaedareninguruan sortu den gatazkak. Azkenurteotan turista chicen helmuga preziatubihurtuta bazegoen Saharako basamortua,gutxi iraun du Saheleko lurrotanatzerritarren, abeltzain nomaden eta lekukolapurren arteko elkarbizitzak.

48 2010EKO URTARRILAREN 17A

- T E R M O M E T R O A -- T E R M O M E T R O A -trafikoaren kontrakoa elkarri loturikburutzen dituzte. Hori ere ez daberria, ikusi baizik ez dago Kolon-bian gertatzen dena. Afrikari dago-kionez, abenduaren 18an Malikohiru herritar MIAKekoak izateazakusatuta Ghanara eraman zituztenlehenbizi eta handik AEBetaraestraditatu. Malitar horiek tranpanagente amerikarrek erorarazi zituz-ten, Kolonbiatik Europarako kokai-na garraio bat Saharan barrenaantolatzea proposatuz. Egunenbatean AEBetan epaiketa egitenbada, ekarriko du haria istoriohonek.

Eta hemendik aurrera zer gertatu-ko da batzuen eta besteen arteansortarazi duten Frankenstein hone-kin? Hona Jeremy Keenan antropo-logoaren iritzia: “Aipatu bidetik segi-ko dugu 2010ean. Aljeriak jarraitukodu esaten Saheleko berezitasunenemaitza dela eta berak horren sorre-ran ez duela zerikusirik izan. Bitar-tean, Europako herrialdeek, halanola Frantziak eta Espainiak –haulehendik baitago Aljerian presentRepsol eta Cepsarein, baina oraindikjokoaren arauak ikasteke dauzka–aitzakia hau usatuko dute Saheleneskua sakonago sartzeko, alde milita-rretik alegia, eta batik bat Niger Ipa-rraldeko meategien inguruetan.Bereziki, Nicolas Sarkozyrekin kolo-nizatze berri bat ikusiko dugu, etaAreva korporazioari Nigerren gertadakiokeena: Tuareg jendea berriromatxinatu liteke. Ez berehala: tri-buak zatituta eta nekaturik daude.Dena dela, ikertzaile batentzako, uneinteresgarria: Saharan ez da sekulahainbeste jende ibili”. n

gehiago dabilela txarkeriatan, nagu-siak bi direlarik. Batetik Yahia Djua-di buru duena, bere burua MIAKen“9. Eskualdea” izendatzen duena.Bigarrena BMokhtar Belmokthar-ren taldea omen da, hau nabarme-nago diru lapurretara bideratua.Biek ere moldatu beharra daukateantzinatik Saheleko basamortuanbatetik bestera dabiltzan tuareg tri-buekin. Horrela baizik ezin da uler-tu bahituekin taldeen artean egitenden “salerosketa”.

Nahikoa sikulusaltsa ez balitz,horri erantsi behar zaizkio urteotanAfrikan lur hartu duten narkotrafi-katzaile hegoamerikarrak, Saharanlogistika antolatu dutenak.

Alde horretatik, amerikarrekestrategia antiterrorista eta narko-

Watch gunean irakur daiteke “Al-Qaida au Maghreb", ou la très étrangehistoire du GSPC algérien.

MIAK ilun horrekin nahasitaaktore gehiago badira Sahelekoantzokian: lekuko frankotiradoreislamista batzuk, bertako betikobideko lapurrak, tabakoan eta bes-tetan ari diren kontrabandistak, etabeste. Saltsa-maltsa ondo etorri zaieMendebaldeko potentzia handiei–amerikar, ingeles eta frantseseibatik bat– kontraterrorismoarenaitzakiatan eskua sartzeko. Sahara-ko areak altxor handiak ezkutatzenbaititu: uranioa Nigerren, petrolioa,gasa eta urrea Malin...

Frantziako zerbitzu sekretuetakoofizial-ohi batek Servanti esplikatudio Sahelen gaur banda bat baino

492010EKO URTARRILAREN 17A