- 1. GIDA TURISTIKOA ZALDIBAR ESAGUTZEN
2. AURKIBIDA -Aurkezpena-Nola iritsi-Historia-Jaiak eta
ohiturak-Ibilaldiak -Gastronomia eta eskulangitza -Jatetxeak
-Paisaien aniztasuna -Kirol eta astialdirako jarduerak -Telefono
gidak -Leku interesgarriak -Naturguneko egonaldirako gomendioak
-Olgetaguneak -Zaldibarreko planoa-Errepideen mapa 3.
AURKEZPENA
- Kaixo gida turistiko honetan Zaldibarreko informazioa,
ohiturak, jaiak, errepideak, ibilbideak, jatetxeak, olgeta guneak,
eta... ezango dizuegu. Hemen Zaldibarko informazio guztia jakingo
duzu.
4. NOLA IRITSI Zaldibarrera iristeko, autopistatik pasatu behar
da: Bilbotik Durangoraautopista hartuta gero bide normala hartu
Berrizetik Zaldbarrera joanbehar da. Donostitikbazatoz Ermuara
autopistaz etorri eta bide normala hartuZaldibarrera. Gazteiztik
bazatoz Eibarrera gero bide normala hartuta Zaldibarrera. 5.
HISTORIA
- Zaldibarko Elizatea Bizkaiaren eta Gipuzkoaren arteko mugan
dago, Durangotik 7 kilometrora eta Eibartik 9ra.Iparraldean
Mallabia eta Ermua, Hegoaldean Elorrio, Sortaldean Eibar eta
Elgeta, eta Sartaldean Berriz. Ondo komunikatuta dago: N-634
errepidea bertatik igarotzen denez, Eibar, Ermua eta Durangora
joateko autobus ugari dago. Gainera, Bilbo Donostiarekin lotzen
duen trena ere bertatik pasatzen da. Udalerriak honako auzune hauek
biltzen ditu herribarruaren inguruan: Sallabente (60 biztanle) eta
Olarreaga (8 biztanle) herribarrutik 8 kmra; Goierri (62 biztanle),
Aranguren (21 biztanle) eta Gazaga (44 biztanle). Sartaldetik
Zalduerreka igarotzen da, Ibaizabalen adarra dena eta sortaldetik
Ego, Debaren adarra. Sartaldeko ibarrean, Zalduerrekara euren urak
isurtzen dituzten errekatxoak hauek dira: Solozabal, Agirresakona,
Aranguren, Gatika, Urizar eta Garrais; eta sortaldeko ibarrean, Ego
errekan, Bekoerreketa, Aixolaerreka eta Iburerreka. Zaldibar
zirkoaren forma hartzen duten mendiz inguratuta dago, pasabide
estua uzten dute herriaren sartaldeko sarreran eta bertatik
pasatzen dira 634 errepidea, Bilbo-Behobia autopista eta trena.
Gipuzkoarako irteera Areitiko mendatetik egiten da, baina trenak
eta autopistak lurpetik zeharkatzen dute mendate hori. Inguru
aldapatsua izan arren, mendi tontorrik altuena Santamaezar
(Ganguren, 675m) deritzona da eta hegosartaldean dago.
Ekonomia-arloa. Metalaren arloko industria da nagusi gaur egun eta
lantegi askok atzerrian saltzen du bere produktua. Honako hauek
dira aipagarrienak: burdinolak, metalezko irarpenak,
makina-erremintak, ehiza-eskopetak, giltzak, umeentzako kotxeak,
autoentzako industria laguntzailea eta aroztegiak. Merkataritzan
eguneroko bizitzako premiei aurre egiteko zerbitzuak eskaintzen
dituzte bertako dendariek: janaria, opariak, loreak, altzariak,
aseguruak, loteria eta abar. Banketxea, postetxea, botika ere
badaude. Arbolazaintzak ere garrantzi handia dauka. Bada mende bat
baino gehiago arlo hori jorratzen hasi zela eta ospe handia hartu
du. Hainbat baserritarrek landareak eta zuhaitzak hazten dihardute.
Basoen %90 egurra egiteko aproposa da, berezko aberastasunaren
seinale. Baratzezaintzan diharduen beste zenbait baserri ere ezin
aipatu barik utzi. Ortuan hartzen dituzten produktuak herrian ez
ezik, Eibar, Durango eta Bilboko merkatuetan ere saltzen dituzte.
Larreak, berriz, ez dira hain ugariak, abere gutxi daudelako.
6. Urtea Bizt. 1900.. 6701940.. 13901980.. 32201746.. 2611910..
7511950.. 16451986.. 33081810.. 5341920.. 8221960.. 19851996..
30501860.. 6551930.. 12601970.. 27082000.. 2917 Bizilagun gehienak
Ibaizabal ibarraren beherengo aldeetan, industria inguruan, bizi
da, eta gainontzekoak, berriz, baserri inguruan sakabanatuta.
Zaldibarren bertan, hau da, herribarruan, biztanleen %90 bizi da.
7. JAIAK ETA OHITURAK
Ekainak 29 San Petri eguna Eizagan Uztailan 8 Udako San Andres
jaiak Zaldibaren Uztalak 18 San Marina eguna Goierrin Uztailak 25
Santixa eguna Gazagan Abuztuak 10 Laurentzi eguna Uzarren Abuztuak
10 Laurentzi eguna Sallabenten Azaroak 30 Herriko zaindariaren jaia
San Andres eguna Abenduak 26 San EzbeteZaldibarren 8.
9. Ibilaldiak
- Presara: Udaletxean hasten gara, Euskal Herria etorbidetik
joaten gara eskuinerantz. Ibiltzen bidegurutze batera helduko zara,
han aurrera joan. Autopista behetik pasatu behar zara baserri bat
ikusiko duzu eskuinean (Kurutziaga) baina aurrera jarraitu gero
beste baserri bat ikusiko duzu (Arizmendi), baina aurrera segitu.
Bidegurutze batean eskuinerantz 2.bidea hartu eta aurrera jarraituz
helduko zara.
10. Gastronomia eta eskulangiza
- Ogia: Leanizen (Elorrion) egiten da ogia eta San Blasa, Euskal
pastela ................
11. Haragia: Gallastegin saltzen da haragia
- Zaldibarren bakailoa da janari tipikoa. Bakailoaz aparte sopa,
makarroiak eta... jaten da.
12. JATETXEAK
- Gure Leku taberna bat da. Han edariak edan ditzakezu.
Urtebetetzeak ere han ospatu ditzakezu: Olea kalean dago.
13.
Karobi..........................................................Zalduasolo
plaza 14.
Isukari.....................................................................Olea
15. Paularen
txokoa............................................Euskal Herri
kalea 16.
Kiskitza.....................................................Euskal
Herrria Kalea 17.
Ametz......................................................................Olea
18. PAISAIEN ANIZTASUNA
- Hau Zaldibar da. Atzean mendi asko daude, aurrerago herria eta
aurrerago fabrikak. Dana elurretan dago eta arbola asko daude.Honek
poza sentiarazten nau.
19. Kirol eta astialdirako jarduerak
- Futbolean jolastu Solosabal zelaian.
20. Bizikletan ibili Zaldibar osotik. 21. Frontenisera jolastu
fronton batean elizondo kalean. 22. Pilotan jolastu Olazar
pilotalekuan. 23. TELEFONO GIDAK SOS Deiak...112 Zaldibarko
Anbulatorioa946 827 001 Gurutze Gorria...946 810 949
Suhiltzaileak.....946 812 395 Galdakaoko ospitala.944 007 000
Autobusak (Bilbo)..902 222 265 Euskotren.902 543 210 Udal
liburutegia..946 225 415 Polikiroldegia..946 827 374 Zaldibarko
Herri-Ikastetxea...946 827 374 24. LEKU INTERESGARRIAK
- Santa Marina: Asteburuan joateko oso ondo dago. Hara heltzeko
Goierri auzotik joan behar zara herritik gora fabriketatik. Ondoan
zoziedade bat dago han jan egin ahal duzu.
25. Karobi taberna eta parkea: Udaletxetik hasita dana aurrera
zoaz, gero parke bat ikusiko duzu. Hori karobi parkea da eta ondoan
taberna. Tabernan jan egin ahal duzu eta parkean jolastu. Leku hau
umeak eramateko oso ondo dago. Hara ume asko joaten da. 26.
NATURA
- Zaldibarren dauden animaliak
txantxangorria behiaktxori txikiak untxiak txakurrak astoak
katuaksugeak (biborak) intsektuak saguak arratoiak oiloak zaldiak
27. NATURA
- Zadibarren dauden zuhaitzak
28. Pinuak Arkazia 29. Pagoak Artea 30. Haritzak Astigar arrunta
31. Sagarrondoak Ereinotza 32. Laranjondoak Ezkia 33. Pikondoak
Gorostia 34. Intxaurrondoak Hagina 35. HaltzaLizarra 36. Urkia
Umarra 37. GaztainondoaUrrondoa 38. Alboa arruntaAtlaseko zedroa
39. Gabon izeiaIntsignis pinua 40. Douglash izeia 41. OLGETA
GUNEA
- El parke de las ovejas ..........................Aginibar
42. El parke de la forja
...............................Zalduazolo Plaza 43. El parque de la
ruleta ...........................Elzondo 44. El parque del
karobi..............................Zalduazolo Plaza 45. Eskolako
parkea...................................Elizondo 46. Agarre
parkea.......................................Agarre 47. PLANOA
48. Eliza:Zaldua kalea 49. Futbol zelaia:Elizondo 50.
Alipros:Gortazar zeharka 51. Tren geltokia:Bilbo etorbidea 52.
53.