Arte Garaikidea Lehen Hezkuntzan?!

Arte hezkuntzaren egoera gaur egungo eskoletan

Gradu Amaierako LanaDeiene Malaxetxebarria Agrasar

2013-2014 IKASTURTEA

• Justifikazioa

• ARTEA: • Arte ederrak vs. magisteritza• Arte ederrak + magisteritza

• ARTEAREN EGOERA:• Hezkuntza garaia + praktikaldia

• Helburuak• Egoera zein den ezagutzea• Egoeraren zergatiak bilatu• Egoera hobetzeko proposamena

egin

Metodologia• lanaren modalitatea ikerketa• Metodologia etnografikoa (emaitz

kualitatiboak: erantzun sakonak) Kanpo lana burutzeko:

• Dokumentu bibliografikoen analisia.• Irakasleei elkarrizketak

• Durangaldea• 3 zentru• 4 irakasle: arte hezkuntzakoak/eskarmentudunak• 17 galdera, irekiak

5 aztergai: lanaren abiapuntu

1. Irakasleen formazioa

2. Arte hezkuntzaren balioak

3. Ikasgaiak eskolan duen presentzia eta pisua

4. Artean inbertitzen da? kontraesana (denbora/dirua)

5. Arte garaikidea lantzen da eskolan? Edo beste mugimendu artistiko batzuk?

MUGIMENDU ARTISTIKOA

(Artea egiteko era)

HEZKUNTZA ARTE EREDUA HEZKUNTZA CURRICULUMA

ARTE KLASIKOA (XVI-XIX)

Artearen funtzioa: errealitatea islatzea

“Eredu akademikoa”Artea, erakutsi eta ikasi daitekeen zerbait.

-LANDU: marrazkia (praktika) eta artearen historia (teoria). -METODOLOGIA: transmisio didaktiko zuzena, maisuak zuzendu, ikasleak askatasunik ez, imitatuz ikasi, perfekzioa lortu.

ARTE MODERNOA (XIX )

A.f: barne mundua kanpora ataratzea (sentimenduak islatzea)

“Autoadierazpen sortzailea” (40. hamarkada)Artea ez da irakatsi daitekeen zerbait, edozein teknika eta arte mota egiteko askatasuna dago.

-LANDU: Jenialtasuna, naturaltasuna, bat-batekotasuna etab. adierazten da obretan.-METODOLOGIA: irakaslea ez da eredua, ikasleak erabateko askatasuna.

1970.-eko Hezkuntza curriculuma

Artea ez zen irakasten, beraz, ezin zen ebaluatu.

“Eredu plastiko bisuala” (60. hamarkada)Alfabetazio bisuala

-LANDU: puntuak, lerroak, konposaketa etab.-METODOLOGIA: seinuak ikasi eta artea interpretatu eta egin.

1990.-eko Hezkuntza curriculuma

POSTMODERNITATEA (1970. urtea)

A.f: inpaktua eragin, mezua helarazi

“Kultura bisuala” (70. hamarkada)Arteak funtzio soziala du.

-LANDU: artelanen interpretazioa, gai ezberdinak (injustiziak salatu: razismoa, feminismoa, naturaren zainketa etab.-METODOLOGIA: kaleko eta gelako kultura uztartu, azken produktua ez da baloratzen dena

2007.-eko Hezkuntza curriculuma

• Natura, injustiziak salatzea eta feminismoa

1. “Quase líquido”, Eduardo Srur

2. “Guerrilla girls”, Barbara Krugger

3. “Homeless vehicle”, Wodiczko

1.Formazioa

PLASTIKA ETA IKUS

KULTURAKO IRAKASLEAK

Ikasgaia irakasteko ZORIZ HAUTATUAK

(Bamford, 2006)Ez dute (*)

Formakuntza espezializatua

Formakuntza jarraia

Unibertsitateari kritika

Beraiek jasotako formakuntza

Kantitate eta kalitate ezkasa

Plastika vs. musika

Minor eskaintza: “Plastika eta ikus kulturako

espezialitatea”-ren falta

(*) kasu batzuetan, formakuntza jakin bat ematen da, baina beti hobby bezala.

“…bi ikasgaiak arte hezkuntzaren barruan badaude, eta musika

irakasteko espezialitate bat izan behar bada, zergatik ez da behar

plastika eta ikusizko kulturaren hezkuntza irakasteko?

2013-2014 ikasturtean EHUko magisteritzan eskeinitako minorrak:• Eskola berrikuntza• Curriculum-a eta baliabideak• Ikastetxeko hizkuntza aniztasuna• Musika Hezkuntza• Atzerriko Hizkuntza• Gorputz Hezkuntza• Kulturartekotasuna• Irakurzaletasuna eta liburutegiak• Heziketa berezia• Euskara, hizkuntza tresna

2. Balioak

• Zer irakatsi?

- Garaiaren arabera, eduki ezberdinak

-”Teknologia digitalaren garaia”

- Artea: alfabetazio eredu berria (Jason Ohler, 2003)

• Artearen balioak

- Justifikatu beharra

“Nadie duda de la importancia de las matemáticas, pero las opiniones se dividen cuando se refieren a la formación, visual, auditiva , cenestésica, dramática o narrativa” (Jiménez, Aguirre y Pimentel)

- Formakuntza integralerako beharrezkoak (adituak)- Lowendfeld, Creative and Mental Growth (1947)

- Sormen jarduerak erabilpen terapeutikoa. - Garnerd, Arnheim, Eisner

- Nortasunaren garapenean garrantzia- Adimenaren hobekuntza

- Giráldez- Hizkuntza gaitasuna- Errealitatearen ikuskera anitzak- Norbanako kultura zein besteenaren ezagutza eta errespetatzea - Arazoen aurrean irtenbideak bilatzeko perspektibaren handitzea, etab.

3. Artearen presentzia eta pisua

Ikasleen egunerokotasunean, artearen presentzia nabarmentzen da. Gainontzeko irakasgaiak beste edo gehiago. Curriculum-ak baieztatzen du.

IKASGELAN ARTE HEZKUNTZAK DUEN PISUA (GARRANTZIA) OSO BAXUA DA:

-Astean ordu bat

-Gainontzeko ikasgaiak dute garrantzia-Status baxuagoa-Hizkuntzen egungo garrantzia

-Konpetitibitatea (PISA: matematika, irakurketa eta idazketa)

-”Artistaren mitoa”

-Hezkuntza legeak (LOMCE)

4. Artean (denbora/dirua) inbertitzen da?

Bi tarte

Aisialdi denbora Museora bisitak adb.

Formakuntza denbora

Eskola-astean ordu bat

-irteerarik ez

Estraeskolarrak

Ez. orokorrean-Zertarako hobetu artean?

-Garrantzia beste arloei

Bai, batzuetan -Ikasleak gogoko badu, trebea bada

5. Arte garaikidea ikasgelan lantzen den

Elementu hauek baldintzatzen

dute:

IRAKASLEEN FORMAKUNTZA(Unibertsitatea/ jarraia)

Ezin daiteke landu EZAGUTZEN/MENPERATZEN ez dena.Ikusizko kulturako eredua ezin daiteke zeharo landu.

IKASGAIAREN PROGRAMAZIOA

Interesgarria da

Unitate didaktiko aberatsak

-Balio moralen lanketa -Baliabide anitzak-Teknika ezberdin asko Oztopo bat:

irakasleek prestatu

TESTU LIBURUAKSantillana,

Edelvives eta Anaya. (13)

-Ez dira guztiz 2007ko helburu curricularrei moldatzen -A.H-ren alde oso formala landu-sormen eta kritikotasun eza-jarraitu beharreko eredua-ikaslea mugaturik dago: produktu finala bilatu

Emaitzak eta ondorioakPISUA

GIZARTEAN EZ DA BALORATZEN ARTEAREN

JAKINTZA IZATEA.

-KONPETITIBITATEA (PISA)

-ARTEA NEURTZEKO ERRAMINTARIK? EZ

-RAZIONALITATEA≠INTELIGENTZIA

-EZJAKINTASUNA

FORMAZIOA

ZERTARAKO LANDU GIZARTEAK INTERESIK

EZ BADU?

-UNIBERTSITATEA

-F. JARRAIA

MATERIAL DIDAKTIKOAK

ERABILIENAK/ OHIKOENAK. EZ DUTE

ARTE GARAIKIDEA APLIKATZEN.

-UNITATE DIDAKTIKOAK-TESTU LIBURUAK

IKASGELA

-EZ DA ARTE GARAIKIDEA

ZEHARO LANTZEN

-EGOERA TXARRERANTZ

DOA

-INOR EZ DA LARRITZEN

ProposamenaIrakasleak FORMATU

A.H.ren BALIOAK EZAGUTU

OHARTU zein garrantzitsua den

hauen lanketa

EGUNGO ARTE EGITEKO ERA IKASI

-kontzeptuak

-teknikak

-materialak

UNIBERTSITATETIK KANPO

-Ikastaroak (Garatu programak)

-Museo ikastaroak

UNIBERTSITATEAN

-Kantitatea eta kalitatea

-Minorra: Arte hezkuntza (musika + plastika)

BALIOAK LANDUGelan ARTE GARAIKIDEA jorratu

Eskerrik asko