BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRAKURGAIA

ESKEMA

BALIABIDEAK

INTERNET

JARDUERA

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Irakurgaia

1965ean, Robert Hooke zientzialariak Mikrografia izeneko liburua plazaratu zuen. Bertan, bere eskuekin eraikitako mikroskopio baten bidez egindako behaketa ugari deskribatu zituen, zehatz-mehatz eta berak egindako irudiak erabiliz. Hona hemen deskribapen horien artean deigarriena:«Kortxo zati bat hartu nuen eta, labana bezain zorrotza zen xafla batez, atal bat ebaki nuen; gainazala leun-leun geratu zen. Ondoren, arretaz aztertu nuen mikroskopio baten bidez […]. Garbi ikusi ahal izan nuen atal hura zuloz josita zegoela eta poroduna zela, abaraska baten modura. Kortxoaren kasuan, ordea, poroak ez ziren erregularrak eta, zenbait alderditan, urrundu egiten ziren egiazko abaraska baten ezaugarrietatik. Hasteko, oso gai solido gutxi dute […]. Bigarrenik, poro edo zelula horiek ez dira oso sakonak, baina bai oso ugariak, eta diafragma meheen bitartez bata bestetik bereizitako kutxa txikien itxura dute».Hura izan zen izaki bizidunak eratzen dituzten funtsezko unitateei behatu zitzaien lehen aldia, baita deskribatu ziren lehen aldia ere. Egia esan, zientzialari hark ikusitakoak ez ziren zelulak. Aitzitik, kortxoa hildako landare-ehuna den aldetik, ehun mota horren zelula-paretek utzitako tarteak ziren.Urtebete geroago behatu zitzaien zelula biziei estreinako aldiz: Marcelo Malpighi biologoak odol-zelulei behatu zien.

IRTENAURREKOA

Zelulak mikroskopioan

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Edukien eskema

Giza gorputzaren antolakuntza

Antolakuntza-mailak

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulak

EzaugarriakEgituraMikroskopioa

Ehunak

EzaugarriakEhun epitelialaEhun konektiboaGihar-ehunaNerbio-ehuna

Organoak, sistemak, aparatuak

OrganoakSistemakAparatuak HASI

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

HASI

Unitatearen azalpenerako baliabideak

IRTENAURREKOA

Maila biotikoen gaineko jarduera

Antolakuntza- mailak

Giza gorputzaren antolakuntza-mailak

Giza zelulen ezaugarriak

Giza zelulen egitura

Ehunen ezaugarriak

Ehun epiteliala Ehun konektiboa

Gihar-ehuna Nerbio-ehuna Organoak Sistemak

Aparatuak

Mikroskopioa

Estekak Zelulari buruzko jarduera

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Giza gorputzaren antolakuntza-mailak

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Maila atomikoa

Maila molekularra

Maila subatomikoa

Ura

Proteina

Zelula-maila

Ehun-maila

Organo-maila

Aparatu-maila

Organismo-maila

Sistema-maila

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Neurona. Izar formakoa.Zentimetro batzuetako luzera

Espermatozoidea. FlagelodunaØ (buruan) 3 μm

Giza zelulen ezaugarriak

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Globulu gorria. AhurbikoaØ 8 μm

Gihar-zelula. FusiformeaØ 10 μm

Zelula epiteliala. ZapalaØ 0,2 - 15 μm

Leukozitoa. EsferikoaØ 12 - 15 μm

Zelula konektiboa. Biribila

Ø 0,5 - 20 μm

Obulua. BiribilaØ 100 - 200 μm

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Antolakuntza-mailak

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

IRUDIA HANDITZEKO

Mintz plasmatikoa

Mitokondrioa

Zitoplasma

Golgiren aparatua

Lisosomak

Bakuoloak

Erretikulu endoplasmatikoa

Nukleoa

Zentrosomak

Erribosomak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Mintz plasmatikoa

Mikroskopio elektronikoz ikusita

Proteina

Mintz plasmatikoaren egitura

Lipidoak ATZERA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Mitokondrioa

ATZERA

Mintz bikoitzaGandorra

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Zitoplasma

ATZERA

Ur-disoluzioa

Proteinak

Organuluak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Golgiren aparatua

ATZERA

Xixkuak

Zisternak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Nukleoa

ATZERA

Nukleoa, mikroskopio elektronikoz ikusita

Kromosomak, mikroskopio

elektronikoz ikusita

Mintz nuklearra

Poroak

Kromatina

Proteina

ADN

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Erretikulu endoplasmatikoa

ATZERA

Erretikulu endoplasmatiko leuna

Erretikulu endoplasmatiko pikorduna

Erribosomak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Bakuoloak

ATZERA

Mintzez osatutako xixkuak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Lisosomak

ATZERA

Mantenugaiak digeritzen dituzten substantziak

gordetzen dituzten xixkuak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Zentrosomak

ATZERA

Zuntzak

Mikrotubuluak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Giza zelulen egitura

IRTENAURREKOA

Erribosomak

ATZERA

Azpiunitatea

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Mikroskopioa

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Mikroskopio elektronikoaMikroskopio optikoa

FUNTZIONAMENDUA

PRESTAKINAK

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Mikroskopioa

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Mikroskopio optikoa Mikroskopio elektronikoa

ATZERA

Okularra

Leiarrak

Prestakina

Argi-iturria

Elektroi-iturria

Prestakina

Elektroimanak

Okularra

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Mikroskopio elektronikoaMikroskopio optikoa

Mikroskopioa

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

ATZERA

Paramezioa ParamezioaOdola Odola

Bakterioak BakterioakLegamiakLegamiak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Ehunen ezaugarriak

IRTENAURREKOA

Ehun epiteliala

Ehuna: zelulen multzoa • Mota berekoak• Egitura berdintsua• Funtzio bera betetzen dute

Zelula epitelialak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Estaldura-epitelioa

Epidermisa

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Ehun epiteliala

IRTENAURREKOA

Guruin-epitelioa

Muki-mintzak

Endotelioak

Guruin exokrinoak

Bilgor-guruina

Guruin mistoak

Guruin endokrinoak

Pankrea

Hipofisia

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Ehun konjuntiboa

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Ehun konektiboa

IRTENAURREKOA

Gantz-ehuna

Glándulas endocrinas

Kartilago-ehuna Hezur-ehuna

Adipozitoa

KondrozitoaOsteozitoa

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Gihar-ehun ildaskatua

Gihar-ehun leuna

Gihar-ehuna

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Bihotzeko gihar-ehuna

Eskeleto-giharra

Nukleo asko

Bizepsa

Nukleo bakarra

Odol-hodiak Bihotza

Nukleo bakarra

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Zelula glialak

Schwann-en zelula

Neuronak

Nerbio-ehuna

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Astrozitoa

Nerbio-ehuna

Neurona

Mielina

Zelula-gorputza

Axoia

Dendritak Mantenugaiak

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Organoak

IRTENAURREKOA

Gantz-ehuna

Bihotzeko ehunak

Ehun konjuntiboaGihar-ehuna

Estaldura-ehun epiteliala

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Sistema endokrinoaNerbio-sistema

Eskeleto-sistemaGihar-sistema

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Sistemak

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza

Arnas aparatua

Ugaltze-aparatuak

Iraitz-aparatua

Digestio-aparatua

Lokomozio-aparatua

Zirkulazio-aparatua

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Aparatuak

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

Esteka interesgarriak

HASI

IRTENAURREKOA

Giza anatomia

SARTU WEBORRI HONETARA

Dena zelulari buruz

SARTU WEBORRI HONETARA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

HASI

IRTENAURREKOA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA, DBH 3 Giza gorputzaren antolakuntza HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

HASI

IRTENAURREKOA