Post on 23-Jun-2020
OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA
IRUDI-LABORATEGIKO TEKNIKARIA
2
Aurkibidea 1. Tituluaren identifikazioa........................................................................................ 4 1.1. Izena.................................................................................................................... 4 1.2. Maila. .................................................................................................................. 4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena. .............................................................................. 4 2. Erreferentea (lanbide-perfila). ............................................................................... 4 2.1. Gaitasun orokorra. .............................................................................................. 4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak. .......................................................................... 4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia. ........................................................... 4 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak. .................................................... 5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena. ......................................................................... 6 3. Irakaskuntzak. ........................................................................................................ 7 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. ............................................................... 7 3.2. Lanbide-moduluak. ............................................................................................. 7 1. Lanbide moduluak: Euskarri fotosentikorren errebelatua ....................... 7 2. Lanbide moduluak: Positibatzea, handitzea eta akaberak ....................... 11 3. Lanbide moduluak: Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bidez 16 4. Lanbide moduluak: Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa
txikietan ....................................................................................................... 22 5. Lanbide moduluak: Argazki-irudien prozesuak ...................................... 26 6. Lanbide moduluak: Lan-prestakuntza eta orientabidea .......................... 29 7. Lanbide moduluak: Kalitatea eta etengabeko hobekuntza ...................... 32 8. Lanbide moduluak: Lantokiko prestakuntza ........................................... 34 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa. .................................... 36 3.3.1. Iraupenak. .......................................................................................... 36 3.3.2. Sekuentziazioa. ................................................................................. 37 4. Irakasleak. .............................................................................................................. 37 4.1. “Irudi-laborategia” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa
duten irakasleen espezialitateak. ........................................................................ 37 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko. ........................................ 38 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak. ..................................................... 38 5.1. Espazioak. ........................................................................................................... 38 6. Konbalidazioak eta korrespondentziak. ................................................................. 39 6.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak. ...... 39
3
6.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak. ........... 39
4
1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Irudi-laborategia”. 1.2. Maila: Erdi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 1.400 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra Teknikari honentzako produkzio-sistemaren lanbide-prestakuntzako baldintza orokorrak honako hauek dira: • Material fotosentikor azaldutakoen prozesaketa eta trataerarako operazioak egitea,
ezarritako prozesu, prozedura eta denbora-epeei eta bezeroaren zehaztapenei jarraiki, galdatutako kalitatea lortuz eta segurtasun-baldintzen arabera jokatuz.
2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Argazkigintzako ekipoen, makinen eta errebelatu, positibatu, handitu eta tratatzeko prozesuen jarraibideak
eta gidaliburuak behar bezala interpretatzea; material eta produktuen zehaztapen teknikoak eta, oro har, prozesu hauek prestatu, doitu eta garatzeko beharrezko diren datu guztiak interpretatzea.
• Edozein formatuko eta kolore nahiz zuri-beltzeko material fotosentikorra errebelatu, positibatu, handitu eta tratatzeko prozesuetako operazioak abileziaz burutzea, ekipo eta prozedura egokiak erabiliz eta exekuzio horren emaitza ebaluatuz, honela ezarritako kalitatea lortu ahal izateko.
• Makina, tresna eta materialen behar bezalako prestaketa, funtzionamendu eta doitzearen erantzukizuna hartzea.
• Instalazio, ekipo eta makinen ahalik eta aprobetxamendurik onena lortzeko egiten diren proba, hobekuntza eta entseguetan parte hartzea.
• Prozedura analogiko nahiz digital bidezko kolore eta zuri-beltzeko errebelatu, positibatu eta handitze prozesuko faseen ikuspegi orokorra eta koordinatua izatea.
• Prozesuaren kalitate-kontrolerako operazioak egitea, horretarako ezarritako prozedurak aplikatuz. • Neurketa eta kontrolerako tresnen bidez lortutako informazioa interpretatzea eta parametro teknikoetan
esku hartzea, honela prozesaketa onartutako tolerantzien barnean burutu dadin. • Une oro segurtasun pertsonal eta ingurumenarekikoak betez jokatzea. • Material fotosentikorraren prozesaketa eta trataerako eremuko lanpostu desberdinetara egokitzea, bai eta
bere lanbidearekin erlazionaturiko teknologietan gertatutako aldaketen eraginez sortutako lan-egoera berrietara egokitzea ere.
• Bere lan-talde funtzionaleko kideekin etengabeko harremana izatea, taldeari emandako helburuak lortzen lagunduz, besteen lana errespetatuz, talde-lanen antolamendu eta garapenean era aktiboan parte hartuz eta gerta litezkeen zailtasunak konpontzen lagunduz, bere kualifikazio-maila bereko nahiz maila baxuagoko kideen ideiekiko jarrera tolerantea azalduz.
• Arazoak konpontzea eta erabaki indibidualak hartzea ezarritako arauei jarraiki, eta erabaki horiek kontsultatzea, hauen ondorio ekonomiko, estetiko edo segurtasunekoak bere erantzukizun-maila gainditzen dutenean.
• Eduki politekniko eta/edo polifuntzionaleko ekintza-multzoa era autonomoan exekutatzea, bere lanbideari dagozkion tekniken esparruan eta ezarritako metodoei jarraiki.
2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia Teknikari honi, goragoko maila duten teknikariek esleitutako funtzioen eta helburuen esparruan eta dagozkion lanerako arloetan, oro har, ondoko autonomia-gaitasunak eskatuko zaizkio:
5
• Bere lanarekin erlazionaturiko dokumentazio eta informazio teknikoa interpretatzea eta bere lana antolatzea.
• Material fotosentikorra errebelatzeko makinen eta ekipoen probak prestatzea eta doitzea, bai eta lehen mailako mantentzea egitea ere.
• Kolore nahiz zuri-beltzeko handitzeak eta kontaktuak egitea, egokien diren formatuak eta materialak erabiliz.
• Trataera kimiko eta digitalak aplikatzea. • Prozesuaren aldagaiak kontrolatu eta zuzentzea, honela ezarritako kalitatea lortu ahal izateko positibatzean
eta errebelatzean.
2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Euskarri fotosentikorrak errebelatzea • Material fotosentikorra jasotzea, dokumentazio teknikoa eta bezeroaren oharpenak interpretatzea, eta
galdatutako kalitatea lortu ahal izateko egokien den errebelatu prozesua hautatzea, ezarritako prozedurei jarraiki.
• Errebelatu prozesuan esku hartzen duten materialak eta soluzio kimikoak prestatzea, horretarako ezarritako teknikak eta segurtasun-neurriak kontuan hartuz.
• Koloreko edo Z-Bko euskarri fotosentikorrak errebelatzeko makina automatiko edo erdi-automatikoak prestatu eta programatzea, dokumentazio teknikoa eta prozesaketa bakoitzari dagozkion prozedurak aintzat hartuz.
• Errebelatuaren kalitatea ziurtatzea, ezarritako prozedurak erabiliz eta gerta litezkeen anormaltasunak konponduz.
• Euskarri fotografikoen errebelatu prozesua burutu eta kontrolatzea, dokumentazio tekniko, ekipo eta material egokiak segurtasun-baldintzei jarraiki erabiliz.
• Errebelaturako makinen lehen mailako mantentzea burutzea. • Material eta tresnen biltegiratzea kontrolatzea, hauen artapen eta kokapen egokia mantenduz. 2. Zuri-beltzeko eta koloreko positibatze eta handitze prozesuak egin eta kontrolatzea • Positibatu eta/edo handitu beharreko material fotosentikorra jaso eta sailkatzea, bezeroaren informazioa
eta zehaztapenak interpretatzea eta lana planifikatzea, denbora eta baliabideak optimizatuz. • Positibatzea eta/edo handitzea egin ahal izateko beharrezko diren materialak, ekipoak eta tresnak
prestatzea, ezarritako jarraibideei jarraiki. • Esposizio eta iragazpeneko parametroak ezartzea, probak eginaz eta ezarritako prozedurei jarraiki. • Handitze prozesua egin eta kontrolatzea, ezarritako prozedura, zehaztapen eta segurtasun-baldintzen
arabera. • Kopien trataera eta akabera egitea, enkarguaren zehaztapenei eta ezarritako baldintzei jarraiki. 3. Argazki-irudiak prozedura digitalen bidez tratatzea
• Tratatu beharreko argazki originalak jasotzea, dokumentazio teknikoa eta bezeroaren zehaztapenak
interpretatzea, eta irudien trataerarako lana denbora eta era egokian planifikatzea. • Irudiak lortu eta tratatzeko ekipoak prestatzea, honela galdatutako kalitatea bermatu ahal izateko,
ezarritako prozedurei jarraiki. • Argazki originalak tratatzea, probak lortzea eta irudiak zuzentzea, bezeroaren eskakizunen eta ezarritako
kalitate-arauen arabera. • Tratatutako irudien filmaketak eta iraulketak egitea eta kopiak lortzea inpresio termiko edo
sublimazioaren bidez, ezarritako kalitatea lortuz. 4. Enpresa txiki edo lantegi baten administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea burutzea
6
• Enpresa txiki bat edo lantegi bat ezartzeko aukera ebaluatzea, bere jarduera, negozio-bolumena eta helburuen arabera.
• Kontratazio erarik egokienak zehaztea, enpresa txiki baten tamainaren, jardueraren eta helburuen arabera. • Enpresa txiki bat osatzeko beharrezko den dokumentazioa eta enpresaren jarduera ekonomikoak
sorrarazitako dokumentazioa osatzea, kudeatzea eta antolatzea. • Produktuen edo zerbitzuen salmenta bitarteko edo erlazio egokien bidez sustatzea, galdatutako
merkataritza jardueraren arabera. • Hornitzaile eta bezeroekin negoziatzea, merkataritza operazioetan baldintzarik onuragarrienak bilatuz. • Erlazio onak sortu, garatu eta mantentzea bezero erreal edo potentzialekin. • Enpresa baten legezko obligazioetatik eratorritako ekintzak identifikatzea, denboran eta forman. 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena Lanbide-irudi honek bere jarduera irudi-laborategiko sektorearen barruan, Komunikazio, Irudi eta Soinuaren arloan, burutzapen-prozesuaren barruan garatu ahal izango du. Bere jarduera ondoko azpisektoreetan garatu ahal izango du nagusiki: • Material fotografikoaren prozesaketa. • Material zinematografikoaren prozesaketa. • Argazki-kopien handitzea eta positibatzea. • Irudien trataera digitala. • Argazki-irudien produkzioa. • Ikus-entzunezko produkziorako laguntza-zerbitzuak. • Argitalpenen edizioa. • Multimediako produkzioak. • Material fotografikoaren prozesaketa-zerbitzuak ospitale, klinika eta ikerketa-zentroetan. • Ikus-dokumentuen artxibaketa, artapena eta merkaturatzea. Orokorrean, irudien prozesaketaz arduratzen diren enpresa ertain eta txikietan garatzen du bere lana. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Enpresaren antolamendu-egitura eta produkzio-prozesuaren arabera, teknikari honek Irudi-laborategiko prozesuak burutu eta kontrolatzearekin erlazionaturiko funtzioak hartuko ditu bere gain. Teknikari honen lanean esku hartzen duten teknikek eta ezagutza teknologikoek argazki- eta zinema-irudien prozesaketa eta trataerako eremua jorratzen dute. Teknika eta ezagutza horiek zuzenean ondokoekin lotuta daude: • Produkzio-prozesua: material fotosentikorren prozesaketa eta trataerarako irudi-laborategietan erabiltzen
diren makinak eta ekipoak eta hauekin erlazionaturiko teknikak eta prozedurak. • Irudiko materialen ezaugarri eta propietateen ezagutza (pelikulak, paper fotosentikorrak, errebelatzeko
produktu kimikoak, eta abar). • Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Lanbide-orientazioko helburua izanik, ondoren, tituluaren perfilean definitutako lanbide-gaitasuna eskuratu ondoren bete daitezkeen lanbideak eta lanpostuak aipatzen dira:
7
• Kolore eta zuri-beltzeko euskarri fotosentikorren prozesaketako teknikaria. • Kolore eta zuri-beltzeko positibatze eta handitzerako teknikaria. • Irudien trataerako teknikaria. • Irudi-laborategiko teknikaria. • Etalonajeko teknikaria. 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. I. Irudi-laborategiko operazioak egin eta kontrolatzeko beharrezko den informazio teknikoa eta, oro
har, lengoaia sinbolikoa interpretatu eta ulertzea. II. Argazki-produktuak tratatu eta prozesatzeko erabiltzen diren terminologia, tresnak, erremintak,
ekipoak eta metodoak ulertu eta aplikatzea. III. Exekuzio-prozesuak interpretatzea eta argazki-irudien errebelatua, handitzea eta trataera burutzea. IV. Argazki- eta zinema-produkzioaren fase desberdinen arteko erlazioa eta hauen sekuentziazio logikoa
ulertzea, fase hauen eta material, ekipo eta giza baliabideen artean dagoen erlazioa ikusiz, bai eta aintzat hartu beharreko kalitate-, ekonomi- eta segurtasun-irizpideak ulertzea ere.
V. Lan-baldintzek osasun pertsonalean, taldearen osasunean eta ingurumenean izan ditzaketen eraginen inguruan sentsibilizatzea, honela lan-baldintzak hobetu ahal izateko, neurri zuzentzaile eta babes-neurri egokiak erabiliz.
VI. Industria-jarduera erregulatzen eta baldintzatzen duen lege-, ekonomi- eta antolamendu-esparrua ulertzea, lan-harremanetatik eratorritako eskubide eta eginkizunak identifikatuz, eta ezarritako prozedurei jarraitzeko eta lanean gerta litezkeen anormaltasunen aurrean eraginkortasunez jokatzeko gaitasuna lortuz.
VII. Lanbide honetan aritzearekin erlazionaturiko informazio- eta prestakuntza-iturri desberdinak erabili eta bilatzea, iturri hauek, batetik, aukera eman diezaioten irudi eta soinuko sektorea ezagutu eta bertan lan-munduratzeko, eta bestetik, lagun diezaioten bere lanbide-gaitasunak sektoreko aldaketa teknologiko eta antolamendu-mailakoetara egokitzeko.
3.2. Lanbide-moduluak 1. lanbide-modulua. EUSKARRI FOTOSENTIKORREN ERREBELATUA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Euskarri fotosentikorren errebelatuan erabiltzen diren produkzio-ordenak eta informazio teknikoa
interpretatzea, eta prozesaketaren baldintzak eta zehaztapenak zehaztea. 2. Material fotosentikorren errebelatuko prozesuak eta prozesu horietan inplikatutako ekipoak aztertzea. 3. Errebelatuan erabiltzen diren lehengaien eta produktuen prestaketa-prozesua aztertu eta egitea, eta
euren ezaugarri eta erabilerak deskribatzea. 4. Material fotosentikorraren prozesaketako baliabide nagusien prestaketa eta doikuntzarako operazioak
egitea. 5. Euskarri fotosentikorren errebelatuko prozesua egin eta kontrolatzea, honela galdatutako kalitate-
maila lortu ahal izateko. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Euskarri fotosentikorren errebelatuan erabiltzen diren produkzio-ordenak eta
informazio teknikoa interpretatzean, eta prozesaketaren baldintzak eta zehaztapenak zehaztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Errebelatuko prozesuetan gehien erabiltzen den dokumentazio tekniko mota deskribatzea bertan
jasotako informaziorik garrantzitsuena identifikatuz.
8
• Erabili beharreko material sentikorra eta errebelatuko prozesua behar bezala identifikatu ahal izateko beharrezko diren datu teknikoak zerrendatzea
• Prozesaketako parametroen (denbora, kontzentrazioa, tenperatura) eta euren balioek errebelatuaren emaitzan dituzten eraginen arteko erlazioak aztertzea
• Aldez aurretik definitutako emaitzak lortu ahal izateko beharrezko diren errebelatuko parametroak zehaztea taulak erabiliz.
• Dokumentazio eta informazio teknikoa, euskarri fotosentikorrak eta bezeroaren jarraibideak abiapuntutzat harturik, kasu praktikoetan ondokoak identifikatu/deskribatzea − Errebelatu beharreko euskarri fotosentikorraren zehaztapenak (formatua, pelikula-mota, ISO
sentsibilitatea eta sentsibilitate espektrala). − Prozesaketa-mota egokia, faseak eta denborak. − Errebelatuaren parametro teknikoak (denbora, tenperatura, bainuen kontzentrazioa, agitazioa). − Pelikula manipulatzean arretaz zaindu beharrekoak. − Errebelatutako pelikula biltegiratu eta artxibatzeko baldintzak. − Produkzio-orriak edo prozesaketa-fitxak lortutako emaitzekin betetzea.
2. Material fotosentikorren errebelatuko prozesuak eta prozesu horietan inplikatutako
ekipoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Material fotosentikorren (zuri-beltzekoak eta kolorekoak) prozesaketako faseak deskribatu eta
sekuentziatzea, eta sarrera eta irteerako produktuekin eta fase bakoitzean egindako operazioekin erlazionatzea.
• Zuri-beltzeko eta koloreko prozesaketa-motak bereizi/deskribatzea, erabilitako ekipo eta produktu kimikoekin eta hauen kontsumoarekin erlazionatuz.
• Makina, ekipo, erreminta eta instalazioen ezaugarriak eta funtzionamendua bereizi/deskribatzea. • Errebelatuko prozesu berrien dokumentazioa aztertzea, hauen ezaugarriak ohiko prozesuetakoekin
konparatuz. • Prozesatutako zuri-beltzeko edo koloreko pelikula bat abiapuntutzat harturik, prozesuan erabilitako
prozesaketa-sistemaren ezaugarriak bereiztea: − Erabilitako pelikula-mota. − Produktu kimikoak. − Akatsak prozesaketan. − Prozesuaren faseak.
3. Errebelatuan erabiltzen diren lehengaien eta produktuen prestaketa-prozesua aztertu
eta egitean, eta euren ezaugarri eta erabilerak deskribatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Pelikula-mota desberdinen prozesaketan erabiltzen diren bainu kimikoen ezaugarriak eta hauek
prestatu ahal izateko baldintza egokiak deskribatzea (tenperatura, agitazioa, sekuentzia). • Prozesaketan erabiltzen diren produktu kimikoen konposizioa eta ezaugarriak deskribatzea. • Material fotosentikorren sentsibilitate estandarra eta sentsibilitate operatiboa bereiztea. • Errebelatuko produktu kimikoak prestatzeari buruzko kasu praktikoak abiapuntutzat harturik:
− Prozesatu beharreko euskarri fotosentikorraren eta kasu praktikoaren ezaugarrien arabera erabili beharreko produktu kimikoak identifikatzea (errebelagailu kromogeneoak eta zuri-beltzekoak, prozesua geldiarazteko produktuak, finkatzaileak, egokitzaileak, egonkortzaileak, zuritzaileak, alderanzgailuak, neutralizagailuak, bainu birsortzaile, gogortzaile eta zurratzaileak, intentsifikadoreak, erreduktoreak).
− Prozesaketako bainu bakoitzaren diluzio eta kontzentrazio kimikoak kalkulatu eta egitea ezarritako prozeduraren arabera, pisu, bolumen eta tenperaturarako tresnak behar bezala maneiatuz.
− Fase edo bainu bakoitzaren prozesaketako denborak, tenperaturak eta agitazioa kalkulatu/identifikatzea.
− Hartutako erabakiak eta garatutako jarduerak justifikatuko dituen txostena osatzea. • Material fotosentikorraren prozesaketan konbentzionalki erabiltzen diren produktu kimikoek eragiten
duten ingurumenaren poluzioaren eraginak azaltzea eta hautabidezko produktu ez-poluitzaileak deskribatzea.
9
• Euskarri fotosentikor eta formatu desberdinak bereiztea, biltegiratu eta artatzeko beharrezko dituzten baldintzekin erlazionatuz.
• Material fotosentikorrak eta errebelatuko produktu kimikoak biltegiratu ahal izateko sailkapen-metodoa aplikatzea.
4. Material fotosentikorraren prozesaketako baliabide nagusien prestaketa eta
doikuntzarako operazioak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Euskarri fotosentikorren prozesaketa kimikoko makina automatiko eta erdi-automatikoak osatzen
dituzten elementuak deskribatzea. • Laborategiko prozesuetan erabiltzen diren errebelatuko tren desberdinak eta elementu osagarriak
bereiztea. • Pelikula makinan kokatu ahal izateko mekanismoak deskribatzea. • Kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik, prozesaketako ekipoak kalibratzeko eta probarik ohikoenak
lortzea. • Prozesaketa-motak makina prozesadore, tanke, sistema termostatiko eta nitrogeno bidezko agitazio-
sistemekin erlazionatzea. • Materialak ekipoetan behar bezala prestatzea, honela galdutako emaitza lortu ahal izateko, ondokoak
aintzat hartuz: − Erabili beharreko pelikula-motak. − Probetako materiala. − Errebelatuko likidoak eta ondoko parametroen doikuntza egokia: tenperatura, prozesadorearen
abiadura, berrezarpena, frekuentzia. • Erregulatu egin beharko diren makina automatiko eta/edo erdi-automatiko eta/edo errendimendu
txikiko prozesaketa-estazioekin egindako errebelatuko prozesuari buruzko kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik: − Material fotosentikorra prozesatu ahal izateko programa desberdinen artean, kasu praktikoari
dagokion programa aproposa identifikatzea. − Material fotosentikorrak kokatu, elkartu eta batzea. − Sarrerako material, abiadura, denbora, presio eta tenperaturaren nibelazioa egitea. − Material fotosentikorraren prozesaketan esku hartzen duten bainu kimikoen ondoko parametroak
neurtzea: denbora, birziklapena, tenperatura, birsortzea eta pH-a. • Makinaren mantentzeko fitxa abiapuntutzat harturik:
− Mantendu beharreko elementuak identifikatzea. − Lehen mailako mantentzeko operazioak metodoz egitea, fabrikatzailearen jarraibideak aintzat
hartuz eta segurtasun-arauei jarraiki. • Material fotosentikorraren prozesaketako makina baten lehen mailako mantentzea egin ahal izateko
plan bat definitzea. • Makina garbitzeko produktuak dagokion ingurumeneko araudiarekin erlazionatzea, eta araudi
horretara egokitzen diren eta tradizionalki erabiltzen direnak ordezka ditzaketen produktuak zehaztea. 5. Euskarri fotosentikorren errebelatuko prozesua egin eta kontrolatzean, honela
galdatutako kalitate-maila lortu ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Zuri-beltzeko eta koloreko eta formatu desberdineko material esposatuaren prozesaketari buruzko eta
behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik: − Bainuen egoera egokia dela ziurtatzea. − Errebelatuko probak egitea. − Probak ebaluatzea, parametroak birdoituz. − Euskarriaren prozesaketa egitea.
• Material fotosentikorren errebelatuaren kalitate-kontroleko faseak eta kontzeptu nagusiak deskribatzea.
• Prozesuan zehar laginak lortu ahal izateko metodoa eta maiztasuna deskribatzea. • Espazio kromatikoak deskribatzea: RGB, CIE, CMY. • Kalitate-kontrola egin ahal izateko erabiltzen diren neurketako tresnen ezaugarriak eta
funtzionamendua deskribatzea (kolorimetroa, dentsitometroa, distirametroa, espektrofotometroa).
10
• Kalitate-kontrol eta neurketako tresnen kalibrazio-prozesua deskribatzea. • Parametro desberdinen neurketa egitea (dentsitatea, kontrastea, kolorearen oreka, pikortatzea, beloa). • Kolorea neurtu ahal izateko ondokoek duten eragina deskribatzea: argiztapen-baldintzek (kolorearen
tenperatura, argiztapen-angelua), ondoko gainazalen koloreek (opakotasuna, distira, lautasun-maila, absortzioa) eta lehortzeak.
• Material fotosentikorraren prozesaketako kontrolari buruzko kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik: − Kontrol-tira batean esku hartzen duten elementu desberdinak galdatutako kalitate-parametroen
desbideratzearekin erlazionatzea. − Kontrolatu beharreko parametroak identifikatzea. − Kontrol-tiran neurketak egitea. − Neurketen ondorio diren grafikoak kasu praktikoan ezarritako parametroekin erlazionatzea. − pH-ko doikuntzak egitea, kolore-dominantzien arabera. − Erabili beharreko kontrol-gailuak identifikatzea. Hala dagokionean, material fotosentikor errebelatuen intentsifikazio- eta erredukzio-prozesuak egitea.
• Material fotosentikor errebelatuen bidez behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik, ondokoak identifikatzea: − Produktuaren formatua. − Gelatinaren egoera (marrak, urradurak). − Gehienezko dentsitatea, gutxienezko dentsitatea, beloa. − Kontraste-indizea. − Pikortatzea. − Kolorearen oreka. − Neurketarako eredua. − Prozesaketako akatsak (kontaminazioa, bainuen ahitzea, ura sartzea, materiala lehortzea,
tenperatura, agitazioa) eta materiala kargatu, lehortu, moztu eta ontziratzeko faseetan gertatutako manipulazioko akatsak.
c) Edukiak
I. multzoa: ERREBELATUKO PROZESUAN ERABILTZEN DIREN MATERIALAK
ETA BALIABIDEAK Prozedurazkoak: • Errebelatuko prozesuetan erabiltzen den dokumentazio teknikoa aztertzea. • Prozesaketako parametroen balioak zehaztea. • Kasu praktiko desberdinak interpretatu eta aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Material fotosentikorra. • Prozesaketako parametroak eta hauek azken emaitzan duten eragina. Jarrerazkoak: • Araudia eta erregelamendua betetzea, produktuak eta materialak manipulatu eta biltegiratzean. • Zehaztasuna erabilitako ekipamenduaren funtzionamendurako arauak eta zehaztapenak betetzean. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan. • Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzeko malgutasuna. • Sistema eta ordena burutu beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzerakoan. • Arauekiko errespetua eta arauak betetzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. II. multzoa: ERREBELATUKO TEKNIKAK ETA PROZESUAK Prozedurazkoak: • Aldez aurretik prozesatutako pelikula bat abiapuntutzat harturik, prozesaketa-sistemaren ezaugarriak
bereizteko. • Errebelatuko prozesuetan erabiltzen diren produktu kimikoak identifikatzeko.
11
• Errebelatuko prozesuetan eragina duten parametroak kalkulatu eta neurtzeko. • Euskarri desberdinen ezaugarriak deskribatzeko. • Prozesaketan erabilitako ekipoa kalibratzeko. • Materiala prozesaketako ekipoetan kokatzeko. • Prozesaketarako ekipamendua erabiltzeko. • Prozesaketan erabilitako ekipamenduaren garbiketa eta mantentzea egiteko. • Akaberak egin zaizkion produktuaren kalitatea karakterizatu eta identifikatzeko. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Material fotosentikorraren prozesaketa-motak. • Material fotosentikorraren prozesaketaren faseak. • Erabilitako ekipamenduaren ezaugarriak eta funtzionamendua. • Ekipamenduaren zatiak eta mekanismoak. • Errebelatuko prozesuan erabilitako produktuak. • Operazioko baldintzen eragina. • Material fotosentikorraren errebelatuko kalitate-kontroleko faseak eta kontzeptu nagusiak.
Jarrerazkoak: • Araudia eta erregelamendua betetzea, produktuak eta materialak manipulatu eta biltegiratzean. • Zehaztasuna erabilitako ekipamenduaren funtzionamendurako arauak eta zehaztapenak betetzean. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan. • Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzeko malgutasuna. • Sistema eta ordena burutu beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzerakoan. • Arauekiko errespetua eta arauak betetzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. 2. lanbide-modulua. POSITIBATZEA, HANDITZEA ETA AKABERAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Material fotosentikorrak positibatu eta handitzean erabiltzen diren lan-ordenak eta informazio
teknikoa interpretatzea, eta produkzio-orriak edo prozesaketa-fitxak betetzea. 2. Material fotosentikorrak positibatu eta handitu ahal izateko prozesuak eta prozesu horietan
inplikatutako ekipoak aztertzea. 3. Argazki-irudiak handitu/positibatu ahal izateko prozesuan erabiltzen diren materialak prestatzea. 4. Argazki-positiboak handitu eta errebelatu ahal izateko ekipo eta tresnen prestaketa-prozesua aztertu
eta egitea. 5. Aurretik zehaztutako kalitate-maila betetzen duten probak lortzea, ekipo egokien bitartez. 6. Zuri-beltzeko eta koloreko negatibo eta positiboen handitzeak egitea, euren ezaugarrien arabera era
egokian prozesatuz. 7. Kopien akaberak eta handitzeak euren xedearen arabera egitea, prozesaketan gertatutako akatsak
zuzenduz. 8. Kalitatea ziurtatzea handitze eta positibatzeko prozesu desberdinetan. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Material fotosentikorrak positibatu eta handitzean erabiltzen diren lan-ordenak eta
informazio teknikoa interpretatzean, eta produkzio-orriak edo prozesaketa-fitxak betetzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Zuri-beltzeko nahiz koloreko argazkiak positibatu eta handitzean erabiltzen diren dokumentuak
identifikatu eta bereizteko.
12
• Materiala eta egin beharreko handitze eta/edo positibatzearen ezaugarriak behar bezala identifikatzea ahalbidetzen duten zehaztapen teknikoak zerrendatzeko.
• Dokumentazio teknikoa, negatiboak eta ustezko bezeroen jarraibideak abiapuntutzat harturik, ondokoak identifikatu/deskribatzeko: − Handitu/positibatu beharreko euskarri fotosentikor esposatu mota (pelikula negatibo edo positiboa,
formatua, ISO sentsibilitatea eta sentsibilitate espektrala, marka). − Etiketatzearen sinbologia. − Egin beharreko handitze-mota. − Egin beharreko prozesaketa-mota, faseak eta denboralizazioa. − Erabili beharreko material-mota. − Handitu beharreko materialaren akatsak. − Produkzio-orriak eta gertaerak behar bezala bete eta jasotzea.
2. Material fotosentikorrak positibatu eta handitu ahal izateko prozesuak eta prozesu
horietan inplikatutako ekipoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Material fotosentikorrak (zuri-beltzeko nahiz kolorekoak) positibatu eta handitzeko prozesuen faseak
deskribatu eta sekuentziatzea, eta sarrerako eta irteerako produktuekin eta fase bakoitzean egindako operazioekin erlazionatzea.
• Positibatzean erabiltzen diren ekipo-motak eta produktu kimiko desberdinak deskribatzea. • Makina, ekipo, erreminta eta instalazioen ezaugarriak eta funtzionamendua deskribatzea, bai eta guzti
hauek laborategian bete behar dituzten baldintzak eta kokapena deskribatzea ere. • Irudi-laborategietako industrian positiboak errebelatu ahal izateko sortzen ari diren prozesu berrietako
dokumentazioa aztertzea, hauen ezaugarriak ohiko prozesuetakoekin alderatuz. • Positibo jakin bat (zuri-beltzekoa, kolorekoa) abiapuntutzat harturik, berau lortu ahal izateko egindako
prozesaketa-sistemaren ezaugarriak bereiztea: − Erabilitako pelikula- eta/edo paper-mota. − Produktu kimikoak. − Sentsibilitatea, kontrastea. − Akatsak prozesaketan eta esposizioan. − Prozesuaren faseak.
3. Argazki-irudiak handitu/positibatu ahal izateko prozesuan erabiltzen diren materialak
prestatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Prozesaketako produktu kimiko nagusiak deskribatzea, zuri-beltzeko edo koloreko euskarri-motarekin
erlazionatuz. • Positiboen prozesaketan erabiltzen diren bainu desberdinen konposizioa, ezaugarriak eta portaera
deskribatzea. • Material fotosentikorraren prozesaketan konbentzionalki erabili diren produktu kimikoek eragiten
duten ingurumenaren poluzioaren eraginak azaltzea eta hautabidezko produktu ez-poluitzaileak deskribatzea.
• Irudiak positibatu/handitu ahal izateko euskarri fotosentikorren ezaugarriak (gradazioa, konposizioa, kolorea, formatuak, kontrastea) eta motak azaltzea, handitze eta positibatzeko baldintza bereziekin erlazionatuz.
• Positibatzean erabiltzen diren euskarri fotosentikor desberdinak bereiztea, biltegiratu eta artatu ahal izateko bete behar dituzten baldintza bereziekin erlazionatuz.
• Errebelatuko produktu kimikoen prestaketa-prozesu batean oinarritutako kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik: − Prozesatu beharreko euskarri fotosentikorraren emultsioaren eta kasu praktikoaren ezaugarrien
arabera hautatu beharreko produktu kimikoak identifikatzea (errebeladore kromogeneoak eta zuri-beltzekoak, prozesua geldiarazteko produktuak, finkatzaileak, egokitzaileak, egonkortzaileak, zuritzaileak, alderanzgailuak, neutralizatzaileak, bainu birsortzaile, gogortzaile eta zurratzaileak, intentsifikatzaileak, erreduktoreak).
− Prozesaketako bainu bakoitzari dagozkion diluzio eta kontzentrazio kimikoak kalkulatu eta egitea, ezarritako prozeduraren arabera eta pisu, bolumen eta tenperaturarako tresnak manipulatuz.
13
− Bainu bakoitzaren prozesaketa-denborak, tenperaturak eta agitazioa kalkulatu/identifikatzea. − Dentsitate, kontraste-indize, pH, jarduera eta iraungipeneko parametroak kalkulatzea.
4. Argazki-positiboak handitu eta errebelatu ahal izateko ekipo eta tresnen prestaketa-
prozesua aztertu eta egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Fokatzea ziurtatu ahal izateko tresnak behar bezala identifikatu eta erabiltzea (lupak, hari-zenbatzaileak, handitzearen handiesleak).
• Objektiboak eta ekipoak garbitu ahal izateko tresnak behar bezala identifikatu eta erabiltzea. • Zuri-beltzeko nahiz koloreko positibatze eta handitzerako iragazki-motak eta iragazpen-sistemak
identifikatzea, eta iragazpen-teknikarik arruntenak azaltzeko. • Positibatzea eta handitzea neurtu eta kontrolatu ahal izateko tresnen funtzionamendua azaltzea
(handitzearen esposimetroak, kolore-aztertzaileak). • Handigailu-motak bereiztea, euren argiztapen-sistemaren eta Callier efektuarengan duten eraginaren
arabera. • Handigailu-motak identifikatzea eta euren osagarrien ezaugarriak azaltzea (barne argiztapeneko
sistemak, kontrol-buru jarraituak eta pultsanteak, buru dikroikoak, pelikulak kargatzeko sistemak,...). • Handitzean erabiltzen diren objektibo-motak bereiztea eta euren ezaugarriak deskribatzea. • Handitzean esposizio-denbora kontrolatu ahal izateko dauden sistema-motak eta euren ezaugarriak
azaltzea. • Proba-tiren egile eta kontaktuetako prentsa, katxeatuko tresna eta marjina-egile motak deskribatzea. • Argiztapen-iturri motak (esposiziokoak, segurtasunekoak) eta euren ezaugarriak azaltzea (kolorearen
tenperatura, espektro ikusgaia). • Gillotinako tresna-mota desberdinak bereiztea. • Handitu ahal izateko handigailu eta ekipoen kalibrazio-metodoak aplikatzea, bai eta segurtasuneko
argien ez-aktibotasuna aplikatzea ere. • Handitze/positibatzeko laborategiko tresna eta ekipo desberdinak azaltzea, planoan duten
kokapenarekin erlazionatuz. • Errebelatuaren prozesadore-motak (eskuzkoak, automatikoak, erdi-automatikoak) eta euren
ezaugarriak azaltzea, zuri-beltzeko eta koloreko positiboak errebelatu ahal izateko erabiltzen diren prozesaketako produktu kimikoekin erlazionatuz.
5. Aurretik zehaztutako kalitate-maila betetzen duten probak lortzean, ekipo egokien
bitartez, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zuri-beltzeko eta/edo koloreko probak lortzeari buruzko behar adina ezaugarri bereizgarri dituzten
kasu praktikoak abiapuntutzat harturik: − Fotograma originalaren kontrastea kopiaketako material fotosentikorraren kontraste-mailara
egokitzea. − Handitu beharreko fotogramaren irudia estetikoki ebaluatzea. − Iragazpen-teknika egokia aplikatzea. − Probak lortu ahal izateko teknika egokia exekutatzea. − Proba-tira errebelatzea. − Hala dagokionean, iragazpen eta esposizio egokia ebaluatzea.
• Probetan kolore-dominantziak aztertzeko, euren zuzenketarekin erlazionatuz. 6. Zuri-beltzeko eta koloreko negatibo eta positiboen handitzeak egitean, euren
ezaugarrien arabera era egokian prozesatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Zuri-beltzeko eta koloreko handitzeei buruzko behar adina ezaugarri berezigarri dituzten kasu
praktikoak abiapuntutzat harturik: − Handitze-maila kalkulatzea, dagokion erregulazioa eginaz. − Kasu praktikoaren ezaugarrien arabera erabili beharreko material sentikorra hautatzea
(originalaren kontrastea, kolore edo zuri-beltzekoa). − Positibatu beharreko irudiaren koadratzea eta fokatzea egitea, konposizioa estetikoki ebaluatuz eta
irudia jasotzerakoan gertatutako akats posibleak zuzenduz (marren konbergentzia).
14
− Dagokion esposizioa eta iragazkia erregulatzea, hala dagokionean, efektu bereziak aplikatuz (biñetatua, maskaratua, solarizatua).
− Esposatutako euskarria prozesatzea, bere ezaugarrien arabera. • Handitzearen faktoreak aztertzea, kopiatu beharreko negatiboaren handitzearekin erlazionatuz. 7. Kopien akaberak eta handitzeak euren xedearen arabera egitean, prozesaketan
gertatutako akatsak zuzenduz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ukituak eman ahal izateko tresnak eta materialak identifikatzea (pintzelak, arkatzak, aerografoak,
pigmentuak eta koloratzaileak) eta erabili beharreko euskarri fotosentikorrekin erlazionatzea. • Argazki eta diapositiben akaberak eta muntaia egin ahal izateko tresnak identifikatzea (markoak,
zamariak, passe-partouts, lautzeko eta kopiak muntatzeko prentsa termikoak, eta abar). • Behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik:
− Kopien eta/edo handitzeen akatsak detektatzea. − Kasu bakoitzari dagozkion ukitu-mota eta tresnak hautatzea. − Positibo eta negatiboari ukituak egitea, kasu praktikoaren ezaugarrien arabera. − Ukituak ebaluatzea, zuzenketak eginaz.
• Akaberetako prozedurak handitze-motarekin eta erabili beharreko euskarri eta materialaren kolore- eta ehundura-ezaugarriekin erlazionatzea.
• Behar adina ezaugarri bereizgarri dituzten kasu praktikoak abiapuntutzat harturik: − Lehorreko muntaia termikorako ekipoak hautatzea, bai eta erabili beharreko substantzia itsaskor
eta kolak hautatzea ere. − Argazkiak, handitzeak, eta abar, galdatutako teknikaren arabera muntatzea (collage, sandwich, eta
abar). − Muntaia ebaluatzea.
• Behar adina ezaugarri bereizgarri dituzten kasu praktikoak abiapuntutzat harturik: − Kasu praktikoari dagokion biratu, koloretu, “solarizatu” eta posterizatu kimikoa egitea. − Emaitza ebaluatzea, beharrezko diren zuzenketak eginaz. − Kopiei dagokien trataera ematea, honela behar bezala mantendu eta babestu daitezen (selenio eta
urrezko babesleak, hiposulfito-ezabatzaileak, berniz babesleak). 8. Kalitatea ziurtatzean handitze eta positibatzeko prozesu desberdinetan, ikasleak
ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Parametroak neurtu ahal izateko prozesua azaltzea: agitazioa, tenperatura, pH, bainuen jarduera,
dentsitatea. • Espazio kromatikoak deskribatzea: RGB, CIE, CMY. • Kalitate-kontrolerako erabiltzen diren neurketako tresnen ezaugarriak eta funtzionamendua
deskribatzea (kolorimetroa, dentsitometroa, distirametroa, espektrofotometroa). • Kalitate-kontroleko eta neurketako tresnen kalibrazio-prozesua deskribatzea. • Kurba bereizgarriak eta korrespondentzia-koadranteak interpretatzea. • Kolorea neurtu ahal izateko argiztapen-baldintzek (kolorearen tenperatura, argiztapen-angelua),
ondoko gainazalen koloreek, euskarriaren gainazalaren ezaugarriek (opakotasuna, distira, lautasun-maila, absortzioa) eta lehortzeak duten eragina deskribatzea.
• Behar adina ezaugarri bereizgarri dituzten kasu praktikoak abiapuntutzat harturik: − Zuri-beltzeko eta koloreko kopiak, handitzeak eta bikoiztuak aztertzea, akats kimikoak,
handitzekoak eta positibatzekoak detektatu ahal izateko, akats horiek originalekin erlazionatuz. − Positiboaren kalitatea baldintzatzen duten parametroak neurtzea (dentsitatea, kontrastea,
pikortatzea, beloa eta kolorearen oreka). − Ondoko akatsak zuzentzea: kontrastea, handitze-maila, tonu-gamak, dentsitateak, gardentasuna eta
kolorea. − Perspektiba, paralelotasun eta marjinetako akatsak zuzentzea.
c) Edukiak
15
I. multzoa: POSITIBATZEA, HANDITZEA ETA AKABERAK EGITEKO PROZESUETAN ERABILTZEN DIREN MATERIALAK ETA BALIABIDEAK
Prozedurazkoak: • Prozesaketan erabilitako dokumentuak eta materialak identifikatzea. • Positibatzea, handitzea eta akaberak egiteko prozesuetan erabiltzen diren euskarri eta material
fotosentikor desberdinak identifikatzea. • Erabilitako produktu kimiko desberdinak identifikatzea. • Positibo bat abiapuntutzat harturik (zuri-beltzekoa edo kolorekoa), prozesaketa-sistema baten
ezaugarriak bereizteko. • Positibatzea eta handitzea neurtu eta kontrolatu ahal izateko tresnak erabiltzea. • Erabiltzen diren ekipo desberdinak maneiatzea: handigailuak, objektiboak, iragazkiak, denbora
kontrolatzeko ekipoak, argiztapen-iturriak, eta abar. • Positibatze eta handitzean erabilitako materialak eta produktu kimiko desberdinak maneiatzea. • Argazki-laborategiko tresna desberdinak erabiltzea. • Positiboak errebelatzeko erabiltzen diren teknika berriak aztertzea eta alderatzea. • Parametro fisiko-kimiko desberdinak kalkulatzea: diluzioak, kontzentrazioak, prozesaketako
denborak, eta abar. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Material fotosentikorren positibatzea, handitzea eta akaberak egiteko prozesuetako faseak. • Prozesaketako makina, material eta produktu kimiko desberdinak eta guzti hauek azken emaitzarako
duten eragina. • Laborategiko baliabide, ekipo eta instalazioen ezaugarriak, banaketa eta funtzionamendua. • Positibatze eta handitzeko prozesuen neurketa eta kontrolerako tresnen funtzionamendua. • Positibatzea, handitzea eta azken akaberak egiteko prozesuetan erabiltzen diren teknikak eta eraginik
handiena duten parametroak. Jarrerazkoak: • Araudia eta erregelamendua betetzea, produktuak eta materialak manipulatu eta biltegiratzean. • Zehaztasuna erabilitako ekipamenduaren funtzionamendurako arauak eta zehaztapenak betetzean. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan. • Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzeko malgutasuna. • Sistema eta ordena burutu beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzerakoan. • Arauekiko errespetua eta arauak betetzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. II. multzoa: POSITIBATZE- ETA HANDITZE-TEKNIKAK ETA -PROZESUAK Prozedurazkoak: • Kalitate-proba desberdinak egitea: kontrastea, kolore-dominantziak, eta abar. • Negatiboen handitzeak egitea, hainbat parametro aintzat hartuz: material fotosentikor mota, handitze-
maila, koadratzea, fokatzea, esposizioa eta iragazpena. • Positiboaren parametro fisiko-kimikoak neurtu eta aztertzea. • Kopien akats desberdinak aztertu, karakterizatu eta antzematea. • Positibo, negatibo eta kopietako akatsei ukituak egin eta zuzentzea. • Euskarri desberdinak muntatzea. • Kopiak tratatzea. • Akaberak egin zaizkion produktuaren kalitatea karakterizatu eta identifikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Kolore-dominantziak eta hauen zuzenketa. • Handitze-faktoreak. • Argazki-euskarriari ukituak eta akaberak egiteko eta muntatzeko tresnak eta materialak.
16
• Espazio kromatikoak: RGB, CIE, CMY. • Ohiko kurbak eta korrespondentzia-koadranteak. • Argiztapen-baldintzak, kolorea eta gainazalaren ezaugarriak, lehortzea. • Kalitate-kontrolean eragina duten parametroak neurtzeko aparailuen ezaugarriak, funtzionamendua eta
kalibrazioa. Jarrerazkoak: • Araudia eta erregelamendua betetzea, produktuak eta materialak manipulatu eta biltegiratzean. • Zehaztasuna erabilitako ekipamenduaren funtzionamendurako arauak eta zehaztapenak betetzean. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan. • Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzeko malgutasuna. • Sistema eta ordena burutu beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzerakoan. • Arauekiko errespetua eta arauak betetzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. 3. lanbide-modulua: ARGAZKI-IRUDIEN TRATAERA PROZEDURA DIGITALEN
BIDEZ a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Irudien trataeran erabiltzen diren informazio teknikoa eta produkzioko ordenak interpretatzea, eta
produkzio-orriak edo trataera-fitxak betetzea. 2. Irudia tratatu ahal izateko prozesu desberdinak eta prozesu horietan inplikatutako ekipoak aztertzea. 3. Irudien trataerako fase bakoitzean, sarrera eta irteerako materialak eta produktuak
erlazionatu/identifikatzea. 4. Irudiak tratatu ahal izateko ekipoen prestaketarako operazioak egitea. 5. Trataerako programak aplikatu eta kontrolatzea (teknika digitalen arabera), irudiak erarik egokienean lortu
ahal izateko, euren izaeraren arabera. 6. Ondoko ekipoak maneiatu eta kontrolatzea: irteera/proba-lortzaileak, inprimagailuak, filmagailuak eta
“recorder”ak, operazioko parametroak mantenduz eta ezarritako kalitate-maila lortuz. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Irudien trataeran erabiltzen diren informazio teknikoa eta produkzioko ordenak
interpretatzean, eta produkzio-orriak edo trataera-fitxak betetzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Prozedura digitalen bitartez eginiko irudien trataeran erabiltzen den dokumentazio teknikoa
identifikatzea (jarraibideak, gidaliburuak, bezero(ar)en zehaztapenak). • Originalak eta gehien egiten diren trataeren parametro bereizgarriak identifikatzea ahalbidetzen duten
zehaztapen teknikoak aztertzea. • Euskarri desberdinetako originalak, dokumentazio teknikoa eta trataerari buruzko zehaztapenak
abiapuntutzat harturik: − Produkzio-orriak eta -fitxak behar bezala osatzeko, datuak eta oharrak sinbologia eta kode egokien
bidez islatuz. − Dimentsionatu eta erreprodukzio-motari buruzko zeinuak eta terminologia bereizteko. − Ondokoak identifikatu/deskribatzeko:
∗ Tratatu beharreko original-mota. ∗ Erabili beharreko material-motak. ∗ Exekuzio-denborak. ∗ Tratatu beharreko originalen akatsak.
17
2. Irudia tratatu ahal izateko prozesu desberdinak eta prozesu horietan inplikatutako ekipoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Irudiaren trataera digitaleko prozesuen fase desberdinak (eskaneatua, espazio-aldaketak, tonu-aldaketak,
irteerako eta prozesaketako parametroak ezartzea) sarrera eta irteerako produktuekin eta fase bakoitzean erabilitako ekipo eta operazioekin erlazionatzea eta prozesu horietako faseak sekuentziatzea.
• Irudiaren ohiko trataerako prozesuen fase desberdinak (handitzea/txikitzea, azken ukitua ematea, irteera, esposizio eta prozesaketako parametroak ezartzea) sarrera eta irteerako produktuekin eta fase bakoitzean erabilitako ekipo eta operazioekin erlazionatzea eta prozesu horietako faseak sekuentziatzea.
• Formatu grafiko desberdinak (informatikoak) deskribatzeko, irudi-mota desberdinetatik lor dezaketen informazioa dela eta dituzten aukerak aintzat hartuz: − Objektuen formatuak. − “Bitmap”eko formatuak. − “Bytmap”eko formatuak.
3. Irudien trataerako fase bakoitzean, sarrera eta irteerako materialak eta produktuak
erlazionatu/identifikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Irudien trataeran erabiltzen diren material fotosentikorrek (pelikulak eta paperak) izan behar dituzten
ezaugarriak aztertzea. • Irudien trataeran erabiltzen diren material fotosentikor motak eta irteerako formatu desberdinak
(tamainak) bereiztea. • Irudia tratatu eta eskaini ahal izateko erabil daitezkeen euskarri informatiko desberdinak aztertzea:
− Magnetikoak: ∗ diskoak. ∗ zintak.
− Optikoak: ∗ CD-ROM ∗ WORM, PHOTO CD ∗ disko optiko ezabagarriak.
• Irudien trataeran erabiltzen diren original-motak identifikatu eta ebaluatzea, detailea eta kontrastea kontuan hartuz, bai eta emultsioaren pikorra kontuan hartuz ere (original ez-digitalen kasuan).
• Irudiak material fotosentikorrean kokatu ahal izateko dauden parametro eta era desberdinak identifikatu eta ebaluatzea, gero inprimatu ahal izateko: − Marra. − Zuri-beltzeko bilbea. − Kolorearen hautaketak.
4. Irudiak tratatu ahal izateko ekipoen prestaketarako operazioak egitean, ikasleak ondoko
gaitasunak lortu beharko ditu: • Irudiak tratatu ahal izateko ekipoen ezaugarriak eta funtzionamendua bereizi eta deskribatzea, bai eta
euren kalibrazio-erak deskribatzea ere, egin beharreko lan-motarekin erlazionatuz. • Original bat abiapuntutzat harturik, erabiliko diren trataerarako ekipoak doitzea, erregulazio-parametroak
esleituz, ondokoen arabera: − Original-mota. − Trataera-mota. − Aplikatuko diren aldagaiak. − Lortu nahi den azken produktua.
• Argiztapen-/esposizio-iturriak eta erreprodukzioan duten eragina aztertzea: − Originalaren argiztapena:
∗ lanpara halogenoak. ∗ xenoneko lanparak.
− Esposizioa: ∗ izpi katodikoak. ∗ laserrak.
18
• Prozesadoreko likidoak prestatzeko, ondoko faktoreen eraginez beharrezko gertatuko diren doikuntzak kontuan hartuz: − Denbora. − Kontzentrazioa. − Agitazioa. − Ahitzea.
• Ekipo desberdinen kalibrazio-kurbak kalkulatu eta aztertzeko, neurri zuzentzaileak aplikatuz: − Kamerak, kontaktuetako prentsak eta eskanerrak. − Monitoreak. − Filmagailuak eta inprimagailuak. − Prozesadoreak.
5. Trataerako programak aplikatu eta kontrolatzean (teknika digitalen arabera), irudiak
erarik egokienean lortu ahal izateko, euren izaeraren arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Irudi bati aplikatu beharreko eta behar adina ezaugarri bereizgarri dituen trataera-mota bat abiapuntutzat
harturik: − Irudia behar bezala digitalizatu ahal izateko programa egokia hautatzea. − Parametroak esleitzea programaren menu desberdinetan. − Egin beharreko lanerako “software”-motarik egokiena hautatu eta aplikatzea (“pixel” editoreak,
objektu-editoreak, kolore-emaileak). • Originalen okerren eta/edo trataerako ekipoen ondorioz irudi digitalizatuetan sortutako akatsak pantailan
antzematea. • Irudiei neurri zuzentzaileak aplikatzea, lortu nahi den azken produktuaren eta ezarritako parametroen
arabera (espazioaren bereizmena, detailea, kontrastea, kolore-modeloak, kurba tonalak eta iragazkiak). • Irteerako formatu grafikoa (informatikoa) prozesuaren ondorengo faseekin erlazionatzea. 6. Ondoko ekipoak maneiatu eta kontrolatzean: irteera/proba-lortzaileak, inprimagailuak,
filmagailuak, eta “recorder”ak, operazioko parametroak mantenduz eta ezarritako kalitate-maila lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Filmagailu-motak egin beharreko lan-motarekin erlazionatzeko. • Ustezko bezero baten zehaztapenen, irteera-gailuaren eta produktu-motaren arabera, irteerako
parametrorik egokienak proposatu eta aplikatzeko: − Marradura eta puntuaren forma. − Angeluak eta bilbe-sistemak. − Irudiaren formatua eta orientazioa. − Argazki-euskarria edo fitxategia. − Irteera kalibratua eta erregistro-markak.
• Material fotosentikorra filmagailu edo “recorder”ean eta prozesadorean prestatu ahal izateko sistema desberdinak aztertzeko.
• Inprimagailuko probak abiapuntutzat harturik, irteerako ekipoen mugek eta parametroen ezarpen akastunak eragindako akatsak bereizteko.
c) Edukiak I. multzoa: LANA JASO ETA PLANIFIKATZEA Prozedurazkoak: • Tratatu beharreko originalak jaso eta identifikatzea, original-mota, formatu eta egoera fisikoaren
arabera. • Irudiak artxibatu ahal izateko euskarri fisiko informatiko desberdinak aztertzea. • Irudiak artxibatu ahal izateko formatu informatikoak aztertzea (bitmapak, bytmapak, bektorialak-
objektuak). • Akats-motak identifikatzea originaletan.
19
• Original-mota desberdinak ebaluatzea, ondokoak kontuan hartuz: definizioa, bereizmena eta kutantzia, tonu-gamen bitartea, dentsitatea eta kontrastea, pikorra eta handitze-faktorea.
• Irudiak tratatzeko burutu beharreko prozesua identifikatu eta planifikatzea. • Exekuzio-denborak zehaztea. • Trataerako prozesuak garatu ahal izateko beharrezko den dokumentazio teknikoa aztertu eta
identifikatzea. • Produkzio-orriak eta -fitxa teknikoak osatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Irudiak prozedura digitalen bitartez tratatzeko prozesuak: − Laborategi digitala:
∗ Osatzea. ∗ Ezaugarriak.
− Trataerako prozesuetako faseak. − Fase bakoitzean esku hartzen duten ekipoak eta materialak. − Etapa bakoitzeko operazioak.
• Originalak − Original-motak. − Ezaugarriak:
∗ Definizioa. ∗ Bereizmena. ∗ Akutantzia.
− Kalitate-beharkizunak eta -zehaztapenak. Akatsak. − Formatuak.
• Grafikoak. • Artxibategi informatikoak. • Irudi digitala.
− Ezaugarri orokorrak. − Motak. − Ezaugarriak. − Kalitate-zehaztapenak.
• Dokumentazio teknikoa: − Zehaztapen teknikoak. − Produkzio-orriak, -txostenak eta -fitxa teknikoak. − Sinbologia, zeinuak, kodeak eta terminologia.
Jarrerazkoak: • Ordena eta sistema dokumentazioa eta originalak erabili eta artxibatzerakoan. • Argitasuna, zehaztasuna, ordena eta laburtasuna identifikatu, aztertu, ondorioztatu eta deskribatzeko
prozesuetan. • Puntualtasuna lan-txandak betetzerakoan. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. • Proposatutako jardueretan parte hartzearen aldeko jarrera. • Lan-metodo berriak onartzearen aldeko jarrera. • Ezarritako araudiarekiko errespetua. II. multzoa: ORIGINALAK PRESTATU ETA IRAULTZEA, TRANSFERENTZIA
ANALOGIKO-DIGITALA Prozedurazkoak: • Irudiak lortu eta/edo tratatu ahal izateko beharrezko diren ekipoak eta elementuak prestatu eta doitzea. • Ekipoen ezaugarriak eta funtzionamendua aztertzea. • Argiztapen-iturri desberdinek eta esposizio-motek erreprodukzioan duten eragina aztertzea.
20
• Irudiak digitalizatu, tratatu, irauli, filmatu eta inprimatzeko ekipoen osagaiak muntatu, desmuntatu, aldatu, instalatu eta desinstalatzea.
• Originalak tratatzeko ekipoak doitzea. • Originalak tratatzeko ekipoak maneiatzeko jarraibideak ezartzea. • Ekipoen kalibrazio-kurbak aztertu eta kalkulatzea. • Sarrerako parametroak ezartzea originalak tratatzeko ekipoetan. • Erregulazio-parametroak ezartzea. • Ondoko ekipoetan neurri zuzentzaileak aplikatzea: Kamerak, Irudi-monitoreak, Filmagailu eta
inprimagailuak eta Prozesadoreak. • Ondokoak kalkulatzea: Prozesaketa-denborak, produktu kimikoen kontzentrazioak/diluzioak. • Transferentzia analogiko-digitalak egitea (eskaneatua). • Irudiak digitalizatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sarrerako ekipoak:
− Irudiak jaso eta digitalizatzeko ekipoak. − Handitze-faktorea. − Esposizio-denborak. − Kontaktuetako prentsak eta erregistroetakoak. − Eskanerrak. Funtzionamendua. − Artxibategi informatikoen formatu grafikoak:
∗ Mota. ∗ Bereizmena. ∗ Kolorea. ∗ Konpresioa. ∗ Bateragarritasuna.
− Kalibrazioa. Prozedurak. • Trataerako ekipoak:
− Lan-estazioak. • Motak. Plataformak. • Ezaugarriak. Memoria eta prozesaketako beharkizunak. • Erabiltzailearen “interface”ak. Ezaugarriak. • Monitorizatzea. Kalibrazioa. Prozedurak.
− Irudiak jaso eta manipulatzeko programa informatikoak: • Motak. • Ezaugarriak. • Bateragarritasuna. • Menuak eta ikonoak. Erremintak. • Komandoak. • Konfigurazioa. Prozedurak.
Jarrerazkoak: • Puntualtasuna lan-txandak betetzerakoan. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. • Proposatutako jardueretan parte hartzearen aldeko jarrera. • Lan-metodo berriak onartzearen aldeko jarrera. • Metodoa, zehaztasuna, ordena eta garbitasuna ekipoen kalibrazio eta prestaketako prozesuetan. • Ordena, garbitasuna eta metodoa materiala eta ekipoak erabiltzerakoan. • Zehaztasuna kontroleko metodologia egokia betetzerakoan. • Bakoitzari esleitutako erantzukizunak onartzea. • Ezarritako araudiarekiko errespetua.
III. multzoa: TRATAERA INFOGRAFIKOA, MANIPULAZIO-PROZESUA Prozedurazkoak: • Ohiko prozesuak (analogikoak) eta prozesu digitalak aztertzea argazki-originalen trataeran. • Irudien trataera digitalerako ekipoen ezaugarri eta zehaztapen teknikoak aztertzea.
21
• Irudien trataera digitalerako ekipoen ezaugarri eta zehaztapenen eta lan-moten arteko erlazioak ezartzea.
• Aldaketa geometriko-espazialak egitea. • Aldaketa kromatikoak eta ohiko diren kurbak egitea. • Irteerako parametroak ezartzea. • Irudiak zuzentzeko teknikak aplikatzea. • Irudien probak lortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Aldaketak irudietan:
− Ohikoak. − Infografikoak:
• Hautaketak. • Aldaketa geometrikoak. • Aldaketa kromatikoak. • Akatsak zuzentzea. • Parametroak aldatzea. • Bilbeak eta ehundurak. Teknikak eta metodoak. Angeluak.
− Artxiboak: • Motak. Ezaugarriak. • Artxiboen euskarri fisikoak. Ezaugarriak. • Prozedurak.
• Kolorearen erreprodukzioa. − Sistema kromatikoak. Parametroak. − Nahasketak. Aldaketak. − Monotonoak. Duotonoak. Kuatrikromiak. Hautaketa akromatikoak. − Bilbe digitala. Teknikak. − Prozedurak. − Kalitate kromatikoaren kontrola. Faktoreak. Kontraste eta kolore-dentsitatearen aldaketak. Kontrol
dentsitometrikoa.
Jarrerazkoak: • Ordena, garbitasuna eta metodoa materiala eta ekipoak erabiltzerakoan. • Zehaztasuna kontrolerako metodologia egokia betetzerakoan. • Bakoitzari esleitutako erantzukizunak onartzea. • Ezarritako araudiarekiko errespetua. • Puntualtasuna lan-txandak betetzerakoan. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. • Proposatutako jardueretan parte hartzearen aldeko jarrera. • Lan-metodo berriak onartzearen aldeko jarrera. • Metodoa, zehaztasuna, ordena eta garbitasuna ekipoak kalibratu eta prestatzeko prozesuetan. IV. multzoa: IRUDIAK INPRIMATZEA ETA/EDO “TRANSFER”A EGITEA,
BIHURKETA DIGITAL-ANALOGIKOA Prozedurazkoak: • Irteerako parametroak ezartzea, lanaren eta irteera-gailuaren arabera. • Irudiak filmatzeko parametroak ezartzea. • Material sentikorra filmagailuan kokatzea. • Material sentikorra prozesadorean kokatzea. • Filmazioko teknikak aplikatzea. • Parametroen doikuntza-akatsak zuzentzea. • Inprimagailu-moten eta lan-moten arteko erlazioak ezartzea. • Irteerako parametroak definitzea, lana eta irteera-gailua kontuan hartuz. • Inprimatzeko materialak prestatzea. • Parametroen doikuntza-akatsak zehaztea. • Inpresio bidezko kopiak lortzeko teknikak aplikatzea.
22
Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Irudia filmatzea.
− Filmaketa-prozesua. − Filmagailuak:
• Ezaugarriak eta funtzionamendua. • Filmaketarako materialak. • Kalibrazioa.
• Argazkigintzako kimika. − Prozesaketa. Kontrola. Prozedurak. − Prozesadoreak. Motak. Ezaugarriak. Funtzionamendua. Prozedurak. Kalibrazioa.
• Irudia inprimatzea. − Inprimatze-prozesua. − Inprimagailuak:
• Ezaugarriak eta funtzionamendua. • Inprimatzeko materialak. • Kalibrazioa.
• Kalitate-kontrola. − Bitarteko probak. − Kontrol dentsitometrikoa. − Kalitatea baldintzatzen duten faktoreak.
Jarrerazkoak: • Bakoitzari esleitutako erantzukizunak onartzea. • Ezarritako araudiarekiko errespetua. • Puntualtasuna lan-txandak betetzerakoan. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. • Proposatutako jardueretan parte hartzearen aldeko jarrera. • Lan-metodo berriak onartzearen aldeko jarrera. • Ordena, garbitasuna eta metodoa materiala eta ekipoak erabiltzerakoan. • Zehaztasuna kontrolerako metodologia egokia betetzerakoan. • Metodoa, zehaztasuna, ordena eta garbitasuna ekipoak kalibratu eta prestatzeko prozesuetan. 4. lanbide-modulua. ADMINISTRAZIOA, KUDEAKETA ETA MERKATURATZEA
ENPRESA TXIKIETAN a) Amaierako gaitasunak 1. Indarrean dauden enpresa-forma juridikoak aztertzea, jarduera ekonomikoaren, helburuen eta eskura
dauden baliabideen arabera forma egokienak adierazita. 2. Sektorean egiten diren lan-kontratu ohikoenak enplegatzailearen ikuspegitik alderatzea. 3. Sektoreko enpresa txiki baten jarduera ekonomikoa eratu, antolatu eta garatzeko beharrezkoak diren
dokumentuak aztertzea. 4. Enpresa txiki batek izenburuan adierazitako jarduerak legalki garatzeko bete behar dituen
merkataritza-, zerga- eta lan-betebeharrak identifikatu eta betetzea. 5. Sektoreko enpresa txiki baten produktuen eta/edo zerbitzuen eskaintzak ebaluatzea lehiakideen eta
izan daitekeen eskaeraren arabera. 6. Sektoreko enpresa txiki batean ohikoak diren merkatu-teknikak aztertzea. 7. Enpresa txiki bat sortzeko proiektua lantzea, enpresa martxan jartzeko itxura eginez eta haren
bideragarritasuna aztertuz. b) Ebaluazio-irizpideak
23
1. Indarrean dauden enpresa-forma juridikoak aztertzean, jarduera ekonomikoaren, helburuen eta eskura dauden baliabideen arabera forma egokienak adierazita, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresa-forma juridiko desberdinak definitzea, horien ezaugarriak deskribatuta. • Sozietate baten helburu posible guztiak forma juridikoaren arabera bereiztea. • Enpresa-mota bakoitzean, jabeei legez dagokien erantzukizun-maila ezartzea. • Enpresa bat eratzeko exijitutako gutxieneko lege-eskakizunak identifikatzea, haren forma juridikoaren
arabera. • Sozietate-mota desberdinetarako legez ezarritako gobernu-organoen funtzioak zehaztea. • Enpresa-forma juridiko desberdinetarako ezarritako tratamendu fiskala bereiztea. • Enpresa-mota juridiko bakoitzerako ezarritako oinarrizko lege-ezaugarriak alderatzea. • Enpresa bat eratzeko forma juridiko egokia proposatzea, bazkide-kopurua, helburuak, eskura dagoen
kapitala, hartu beharreko arriskuak eta gizarte- eta ekonomia-ingurunea kontuan hartuta. 2. Sektorean egiten diren lan-kontratu ohikoenak enplegatzailearen ikuspegitik alderatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektorean egin ohi diren lan-kontratuen modalitateak deskribatzea, horien iraupena, lanaldi-mota eta
bestelako ezaugarri esanguratsuak zehaztuta. • Kontratazio-modalitate bakoitzak dituen dirulaguntzak, hobariak eta salbuespenak, baleude,
zerrendatzea. • Kontratu-mota bakoitzean enpresa eta langilearentzako derrigorrezko lege-eskakizunak deskribatzea. • Lan-kontratuen eredu desberdinen oinarrizko ezaugarriak eskematizatzea, iraupenari, lanaldi-motari,
derrigorrezko eskakizunei, dirulaguntzei, hobariei, salbuespenei eta bestelako faktore garrantzitsuei dagokienez elkarren artean alderatuta.
• Sektoreko enpresa batentzako lan-kontratu egokienak zehaztea, haren egoera eta oinarrizko ezaugarriak suposatuta.
• Jardueraren enpresa adierazgarri baten ohiko lan-kontratuen ereduak betetzea. 3. Sektoreko enpresa txiki baten jarduera ekonomikoa eratu, antolatu eta garatzeko beharrezko dokumentuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresa bat ezartzeko legeriak exijitzen dituen tramiteak zerrendatzea, dokumentu bakoitza
tramitatzen duen organismoaren izena eta eskatutako epeak eta forma zehaztuta. • Sektoreko enpresa txiki baten ohiko jarduera ekonomikoan erabiltzen diren oinarrizko dokumentuen
xedea eta formatu ezaugarriak azaltzea. • Dokumentu bakoitzak enpresan izaten dituen tramiteak eta zirkuituak azaltzea. • Suposatutako kasu batean, inprimaki ofizialetan, jarduerari ekiteko exijitutako legezko tramiteak
betetzea. • Sektoreko ereduzko enpresa batek bere jarduera ekonomikoan erabiliko lituzkeen oinarrizko
dokumentuak betetzea. • Enpresaren jarduera ekonomikoa garatzean, dokumentuen zirkuituan sortutako aldaketen eta/edo
horiek osorik ez betetzearen ondorioz gerta daitezkeen eraginkortasun-ezak balioestea. 4. Enpresa txiki batek tituluari dagozkion jarduerak legez garatzeko merkataritza-, zerga- eta lan-betebeharrak identifikatu eta betetzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkataritza-, zerga- eta lan-eremuetan indarrean dagoen araudiaren arabera, enpresak derrigorrez
bete behar dituen liburuak eta dokumentuak zerrendatzea. • Sektoreko enpresa baten jarduera ekonomikoa garatzean parte hartzen duten zergak adieraztea. • Tituluari dagozkion jarduerak garatzen dituen banako edo taldeko enpresa baten zerga-egutegia
deskribatzea.
24
• Jardueraren enpresa adierazgarri baten suposizio ohikoenetarako, langileen nominak betetzea eta Gizarte Segurantzari dagokion likidazioa egitea.
• Jardueraren suposizio adierazgarrietan laneko alta- eta baja-dokumentuak betetzea. • Enpresa txiki baten BEZaren likidazioa egiteko beharrezko dokumentuak betetzea, sektoreko lan
komunak egiten dituela suposatuta. • Suposiziopean, enpresa txiki batek egin beharreko tramite-sekuentzia, ekitaldi ekonomiko batean,
zerga-, lan- eta merkataritza-eremuetako betebehar formaletatik eratorritakoa zehaztea. 5. Sektoreko enpresa txiki baten produktu- eta/edo zerbitzu-eskaintza ebaluatzean, enpresa lehiakideen eta eskari potentzialaren arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkatua ikertzeko prozedura bat ezartzea, abantailetan eta eragozpenetan lehiakideak deskribatzeko,
merkatuaren kokapena azaltzeko eta haren aukerak interpretatzeko balioko duena. • Sektoreko enpresa baten kostu- eta salmenta-prezioak kalkulatzeko metodo desberdinak azaltzea. • Produktuen eta/edo zerbitzuen eskaintza desberdinak (prezioa, emate-epea, deskontuak, ordainketa-
baldintzak eta abar) alderatzea, horien parametro garrantzitsuenak interpretatuta. • Sektoreko ohiko enpresen suposizioetan, bezeroekin eta hornitzaileekin negoziatzeko oinarrizko
teknikei buruzko printzipioak azaltzea. • Suposiziopean, sektoreko enpresa txiki baterako produktu- eta edo zerbitzu-eskaintza egokia zehaztea. • Produktu- eta zerbitzu-eskaintza horren etapa desberdinetan ebaluatu eta hobetzeari dagokionez,
enpresa txiki bat osatzen duten pertsonen partaidetzari buruzko komenigarritasuna justifikatzea. • Merkatuaren aldaketak, aldaketa teknologikoak eta lehian izaten direnak aurreikusteko mekanismo
posibleak proposatzea, enpresa egoera desberdinetara egokitzearren. 6. Sektoreko enpresa txiki baten ohiko marketin-teknikak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Denda-marketinaren (merchandising) oinarrizko printzipioak azaltzea, tituluari dagokion jardueraren
arabera. • Produktu eta/edo zerbitzu desberdinetarako salmentak sustatzeko teknikak deskribatzea, horietako
bakoitza erabiltzeko beharrezko baliabide ekonomikoak balioetsita. • Jarduera ekonomikoaren enpresa txiki adierazgarri baten sustapen-plana egitea, produktu- eta
zerbitzu-eskaintza, kokapena eta eskura dauden baliabideak suposatuta. • Bezeroarentzako arretarako saldu aurreko eta saldu ondoko programa baten oinarrizko ezaugarriak
azaltzea, tituluari dagokion jardueraren produktu eta/edo zerbitzu adierazgarriak erabilita. 7. Enpresa txiki bat sortzeko proiektua lantzean, haren abiaraztea simulatuta eta bideragarritasuna aztertuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkataritza-ikerketa txiki baten bitartez, merkatu-aukerak antzematea. • Kokapenik egokiena zehaztea, antzemandako aukerak, hornitzaileen kokapen, lokalen aukerak eta
kostuak eta abar kontuan izanda. • Sustatzaileek ezartzen dituzten enpresaren helburu orokorrak zerrendatzea. • Enpresaren ezaugarrietara gehien egokitutako forma juridikoa aukeratzea, abiarazteko tramiteak
simulatuta. • Eskura dauden baliabideen eta enpresaren ezaugarrien arabera, antolamendu-egitura definitzea. • Produktu- eta/edo zerbitzu-eskaintza bat lantzea, merkatuari buruzko ikerketaren emaitzak kontuan
izanda. • Diseinatutako produktuetarako eta/edo zerbitzuetarako merkaturatze-plan bat ezartzea. • Enpresaren kapital-beharrak identifikatzea, haren finantzaketa-iturriak adierazita. • Proiektuaren errentagarritasuna aztertzea, haren abantailak eta eragozpenak eskematizatuta. • Proiektu hori burutzeko aukera aztertzea. c) Edukiak
25
I. multzoa: ENPRESA TXIKI BAT ERATZEKO TRAMITEAK Prozedurazkoak: • Enpresa-forma juridiko bakoitzari lotutako oinarrizko ezaugarriak alderatzea. • Enpresa-forma juridiko desberdinetarako ezarritako zerga-tratamendua alderatzea. • Enpresa-forma juridiko bat proposatzea, horren oinarrizko eta/edo funtsezko ezaugarriak suposatuta. • Negozio bat abiarazteko tramiteak zehaztea. • Jarduera hasteko beharrezko inprimaki ofizialak betetzea. • Enpresa txiki baten helburu orokorrak zehaztea, forma juridikoa eta horren oinarrizko ezaugarriak
suposatuta. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Enpresa-forma juridikoak: banakoa eta taldekoa. Sailkapena. Ezaugarriak: legezko erantzukizuna,
gobernu-organoak, legezko eskakizunak. • Enpresaren fiskalitatea eta forma juridikoa. • Enpresa bat eratzea: tramiteak, organismoak eta dokumentuak: merkataritzakoak, zergari buruzkoak
eta lanekoak. Jarrerazkoak: • Lanean ordena eta zorroztasuna izatea. • Prozesuak garatzean ekimena izatea:
− Nork bere kasa informazioa bilatu eta tratatzea. − Motibazio ekimentsua prozesuak garatzean. − Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea.
• Giza harremanetan elkarrizketarako konpromisoa hartzea. − Erantzunak emanda. − Egoerak justifikatuta. − Iritziak eta iradokizunak entzunda.
II. multzoa: ENPRESA TXIKI BATEN LAN-, ZERGA- ETA ADMINISTRAZIO-
KUDEAKETA Prozedurazkoak: • Merkataritza-, zerga- eta lan-legeriaren arabera, enpresa batean exijitzen diren liburuak eta
dokumentuak sailkatzea. • Hornidura-, produkzio- eta salmenta-lanetan beharrezko dokumentuak betetzea. • Enpresa txiki baten kudeaketan erabiltzen diren dokumentu desberdinek egiten dituzten zirkuituak eta
tramiteak identifikatzea. • Lan-kontratu desberdinen ezaugarri garrantzitsuenak elkarrekin alderatzea. • Lan-kontratu desberdinetarako dirulaguntzak, hobariak eta salbuespenak sailkatzea. • Suposatutako enpresa baterako lan-kontratu egokienak zehaztea eta formalizatzea. • Laneko alta- eta baja-dokumentuak betetzea. • Suposiziorik ohikoenetan, enpresa txiki bateko pertsonalaren nominak betetzea eta dagozkion gizarte-
segurantzako likidazioak egitea, sektorearen hitzarmen kolektiboaren arabera. • Sektoreko enpresa txiki baten zerga-egutegia lantzea, dagokion jarduera zergapetzen duten zergekin. • Ekitaldi ekonomiko batean, suposatutako enpresa bati dagozkion BEZari buruzko betebeharrak
betetzea. • Sektoreko enpresa batean, enpresa-, lanbide- eta arte-jardueretatik etekinak lortzen dituzten subjektu
pasiboen PFEZari buruzko betebeharrak betetzea.
Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Liburu eta dokumentu ofizialak: zerga-, merkataritza- eta lan-legeria. • Lan-kontratua. Kontratu finkoa eta aldi baterakoa. Lanaldi osoa eta partziala. Sailkapena. Ezaugarriak.
Eskakizunak. Kontrataziorako laguntzak. • Administrazio-zirkuituak. Dokumentazioa. Sailkapena. Inprimakiak. Ezaugarriak. • Biltegia: izakinen inbentarioa eta balioespena.
26
• Tributuak. Zerga zuzenak eta zeharkakoak. Zerga-egutegia. BEZ. Erregimen sinplifikatua. PFEZ. BO: (a) indizeak, zeinuak eta moduluak. (b) Koefizienteak.
• Nomina. LEI. Laneko alta eta baja. Gizarte-segurantzako likidazioa: TC1 eta TC2. Jarrerazkoak: • Dokumentuak betetzean ordena eta zorroztasuna izatea. • Jardueran erabiltzen diren dokumentuek egin beharreko zirkuitua betetzeko konpromisoa hartzea,
talde-lana erraztearren. • Informazioa bilatu eta tratatzean ekimena izatea. • Talde-lanarekiko konpromisoa hartzea. • Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea. III. multzoa: ENPRESA TXIKI BATEN KOKAPENA ETA MERKATURATZEA Prozedurazkoak: • Suposatutako enpresa txiki bati buruzko merkatu-ikerketa sinplea egitea. • Suposatutako enpresa txiki bati buruzko proiekturako kokapen interesgarriena proposatzea. • Jardueraren ondasun eta/edo zerbitzu adierazgarri desberdinetarako kostu- eta salmenta-prezioak
kalkulatzea. • Jardueraren ondasun- eta/edo zerbitzu-eskaintza adierazgarri desberdinak elkarrekin alderatzea. • Bezeroekin eta hornitzaileekin harremanetan jartzean negoziazio-teknikak aplikatzea. • Suposatutako enpresa baten ondasun- eta/edo zerbitzu-eskaintza lantzea. • Eskura dauden baliabideen arabera, sustapen-teknika egokienak zehaztea. • Suposatutako enpresa txiki baten sustapen-plana egitea. • Bezeroarentzako arretarako saldu aurreko eta saldu ondoko programa lantzea. • Enpresa baten errentagarritasuna eta bideragarritasuna aztertzeko metodo errazak aplikatzea. • Enpresa txiki baten errentagarritasun-muga kalkulatzea eta bideragarritasunari buruzko oinarrizko
azterketak egitea. • Suposiziopean garatutako enpresa txiki bat abiarazteko bideragarritasuna aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Merkatuari buruzko ikerketa. Ingurunea. Lehiakideak. Eskari potentziala. Eskaintza. • Kokapena. Kontuan hartu beharreko aldagaiak. Laguntza ofizialak. • Kostu-prezioa: kontzeptua. Kalkulua. Salmenta-prezioa: kontzeptua. Kalkulua. • Negoziazio-teknikak. Bezeroak. Hornitzaileak. • Denda-marketina: enpresa txikietarako sustapen-teknikak. • Bezeroarentzako arreta. Saldu aurrekoa eta saldu ondokoa. Alderdi adierazgarriak. • Oinarrizko finantzaketa-iturriak eta -formak. Bideragarritasuna eta errentagarritasuna. Fabrikazio-
kostua. Jarrerazkoak: • Lanean ordena eta zorroztasuna izatea. • Prozesu berriak garatzean eta egokitzean ekimena izatea:
− Nork bere kasa informazioa bilatu eta tratatzea. − Motibazio ekimentsua prozesuak garatzean. − Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea.
• Taldean lankidetzan aritzea, bezeroarentzako arreta hobea lortzearren. • Giza harremanetan elkarrizketarako konpromisoa hartzea.
− Erantzunak emanda. − Egoerak justifikatuta. − Iritziak eta iradokizunak entzunda.
5. lanbide-modulua: ARGAZKI-IRUDIEN PROZESUAK a) Amaierako gaitasunak
27
Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Argazkien produkzio-prozesuak aztertzea, prozesu horietan inplikatutako faseak, baliabideak eta
enpresak identifikatuz. 2. Argazki-irudiak jaso ahal izateko erabili ohi diren teknikak eta prozedurak aztertu eta aplikatzea. 3. Irudiaren oreka lortzen laguntzen duten konposizio-elementuak aztertzea 4. Irudian erabiltzen diren materialak prestatu, biltegiratu eta artatu ahal izateko prozesuak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Argazkien produkzio-prozesuak aztertzean, prozesu horietan inplikatutako faseak,
baliabideak eta enpresak identifikatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Argazkigintzaren lanbide-ustiapeneko eremuak zerrendatzea, bertan inplikatutako argazki-produktuak
eta -prozesuak identifikatuz. • Argazkien produkzio-prozesuko faseak deskribatzea. • Argazkien produkzioan inplikatutako enpresa eta profesional desberdinak zerrendatzea, euren jarduera
eta prozesuan betetzen duten funtzioa azalduz. • Argazki-mota desberdinak identifikatzea, euskarriaren ezaugarrien eta akabera-motaren arabera. • Argazkien produkzioko fase bakoitzean erabiltzen diren baliabide teknikoak identifikatu eta
deskribatzea (irudiak jaso eta argiztatzeko elementuak). • Argazki-produktu jakin bat abiapuntutzat harturik, produktu hau egin ahal izateko produkzio-fase
desberdinak erlazionatu eta sekuentziatzea. • Argazki-produktu jakin bat abiapuntutzat harturik, ondokoak bereiztea:
− Erabilitako euskarri- eta formatu-mota. − Irudiak jasotzean gertatutako akats posibleak. − Prozesaketa-mota. − Trataera digitala edo analogikoa. − Akabera ( ukitua, koloretua, solarizatua, eta abar). − Trataeran edo prozesaketan gertatutako akats posibleak.
• Argazkigintzaren bilakaera teknologikoa deskribatzeko eta bere aplikazio desberdinekin erlazionatzea. 2. Argazki-irudiak jaso ahal izateko erabili ohi diren teknikak eta prozedurak aztertu eta
aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Iragazki-motak sailkatzea, euren funtzioak azaltzeko eta erabili ahal izateko prozedurak deskribatzea. • Argazkiak argiztatu ahal izateko erabili ohi diren oinarrizko ekipoak deskribatzea (argi zuzena eta
distira). • Behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik:
− Eszenaren neurketa egitea, argiztapen-eskala jakin baten bitartez. − Argiztapena erabili beharreko pelikulari egokitzea. − Koadratzea, eszena konposatuz. − Eszena argazki gisa jasotzea. − Emaitzak aztertzea, hartutako erabakiak eta burututako ekintzak justifikatuko dituen txostena
eginaz. 3. Irudiaren oreka lortzen laguntzen duten konposizio-elementuak aztertzean, ikasleak
ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Gehien erabiltzen diren argazki-konposizio motak deskribatzea. • Konposizioaren elementu formalak identifikatzea: marra, forma, erritmoa, ehundura, bolumena eta
kolorea, eta balio adierazkorra. • Perspektiba sortu ahal izateko teknikak azaltzea. • Argazkiak egin beharko direneko kasu praktikoetan, konposizio desberdineko argazkiak egitea.
28
• Argazki batean kontuan izan beharreko koadratzearen elementu desberdinak aztertzea (simetria, barietatea, ikuspegia).
• Argi leun eta gogor motak eta euren ezaugarriak deskribatzea. • Behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik, argiaren norabidea
eta honek eszenaren kontrastean, bolumenean eta ehunduran duen eragina antzematea. • Behar adina ezaugarri berezigarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik, erabilitako
argiztapen-estiloa antzematea, ondoko elementuak bete beharko direlarik: − Argi-puntu bakar batekoa. − Anizkuna. − Tonu altu eta tonu baxukoa. − Kontrasteduna.
• Koloreen eta euren artean erlazionatzen dituzten harmonia- eta kontraste-legeen parametroak deskribatzeko, eta nola erabili behar diren azaltzeko, honela irudietan oreka eta adierazkortasuna lortu ahal izateko.
4. Irudian erabiltzen diren materialak prestatu, biltegiratu eta artatu ahal izateko
prozesuak aztertzean, ikasleak gai izan beharko du: • Material fotosentikorrak artatu ahal izateko baldintzak azaltzeko, biltegiaren tenperatura eta haizearen
hezetasun erlatibo egokiak kontuan hartuz. • Materiala gorde ahal izateko biltegi baten krokis batean, material fotosentikorraren eta prozesaketako
produktu kimikoen kokapena deskribatzeko, kokapen horren arrazoiak azalduz. • Prozesatutako argazki-produktuen artapenari buruzko kasu praktikoak abiapuntutzat harturik
(pelikulak, diapositibak, argazkiak), ondoko teknikak aplikatzeko: • Prozesaketako produktu kimikoen arrastoak kentzeko (hiposulfitoa, eta abar), zuri-beltzeko materiala
biratzeko eta koloreko eta zuri-beltzeko negatiboak banatzeko, ondokoak kontuan hartuz: − Osagai kimiko atmosferikoak. − Euskarri fotosentikorretan eta hauen artapenean erabiltzen diren papera, kartoia eta plastikoa
osatzen dituzten produktu kimikoak . − Argi fluoreszentearen edo eguneko argiaren erradiazioak. − Hezetasuna eta tenperatura. − Argazki-produktu prozesatuen banaketa. − Hurbileko eremu magnetikoak.
• Behar adina ezaugarri bereizgarri dituen kasu praktiko bat abiapuntutzat harturik, material berria, digitala eta material prozesatua sailkatu ahal izateko sistema bat ezartzeko, materialaren babes fisikoa, espazioaren aprobetxamendua, hurbilerraztasuna eta ikuskatzea aintzat hartuz.
c) Edukiak I. multzoa: ARGAZKI-IRUDIAN KONTUAN HARTU BEHARREKO
ELEMENTUAK Prozedurazkoak: • Irudiaren konposizioko elementuak identifikatzea. • Koloreak argazki-irudian duen eragina interpretatu eta aztertzea. • Argazkiak egitea, konposizio desberdinak kontuan hartuz. • Kasu praktiko desberdinak interpretatu eta aztertzea. • Koadratzea, perspektiba, argiztapena eta kolorea aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Irudiaren konposizio-elementuak. Jarrerazkoak: • Argazki-materialak artatu eta gordetzeko baldintzak eta arauak zehatz-mehatz errespetatzea. • Erabilitako ekipamenduaren funtzionamendu-arauak betetzea. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan.
29
• Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzea. • Sistema eta ordena egin beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzean. • Ezarritako jarduketa-arauak eta -prozedurak errespetatzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. II. multzoa: IRUDIAK JASOTZEKO ERABILI OHI DIREN TEKNIKAK,
MATERIALAK ETA BALIABIDEAK Prozedurazkoak: • Argazki-mota desberdinak eta hauek lortu ahal izateko erabilitako baliabide teknikoak identifikatzea. • Errebelatuko prozesuan erabilitako produktu kimikoak identifikatzea • Irudia jasotzeko beharrezko diren doikuntzak egitea. • Argazki-irudiak jasotzeko beharrezko den ekipamendua erabiltzea. • Prozesatutako argazki-materiala artatu eta egokitzeko teknika desberdinak exekutatzea. • Argazki-material berria eta material prozesatua sailkatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Argazkigintzarekin erlazionaturiko eremu-mota desberdinak. • Argazkigintzarekin erlazionaturiko enpresak eta profesionalak. • Argazki-produkzioaren faseak. • Erabilitako baliabide teknikoak. • Argazkigintzaren bilakaera teknologikoa. • Argazkigintzako prozesuan erabilitako ekipoak: Kamerak, iragazkiak, argiztapen-iturriak, osagarriak,
eta abar. • Operazio-baldintzen eragina. • Argazki-irudiak hartzeko prozesuaren faseak eta oinarrizko kontzeptuak • Argazki-materialen artapen eta kokapenerako baldintzak. • Argazki-material berria eta material prozesatua sailkatu eta biltegiratzeko sistemak.
Jarrerazkoak: • Argazki-materialak artatu eta gordetzeko baldintzak eta arauak zehatz-mehatz errespetatzea. • Erabilitako ekipamenduaren funtzionamendu-arauak betetzea. • Zehaztasuna eta ordena kontzeptuak erabiltzerakoan. • Kontzeptu teknologiko berrietara egokitzea. • Sistema eta ordena egin beharreko jarduketetan. • Puntualtasuna ordutegia betetzean. • Ezarritako jarduketa-arauak eta -prozedurak errespetatzea. • Lan-taldeetan integratzearen aldeko jarrera. 6. lanbide-modulua. LAN-PRESTAKUNTZA ETA -ORIENTABIDEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak
antzematea eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak
aztertzea. 4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzea, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide
egokiena identifikatuz. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzea eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta
betebeharrak bereiztea.
30
b) Ebaluazio-irizpideak 1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak antzematean eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion lan-eremuan ohikoenak diren arrisku-egoerak eta/edo -faktoreak identifikatzea. • Lanbidetik ondorioztatzen diren gaixotasunak, osasunerako kalteak eta lan-istripuak deskribatzea,
titulazioan adierazten diren jardueretan aritzean. • Sektorean aplikatu ohi diren babes- eta/edo prebentzio-teknikak deskribatzea. • Prebentzio- eta/edo babes-ekintzarako teknika orokorrak dagokion lan-eremuan ohikoak diren arrisku-
egoera eta/edo -faktoreekin erlazionatzea. • Enpresaren barruan nahiz enpresatik kanpo segurtasun-arloan eskumena duten organoak
identifikatzea. • Sektoreko ohiko kontingentzietara egokitutako suposizioetan aplikatu behar diren prebentzio- eta/edo
babes-neurriak zehaztea. • Arriskuen prebentzioan laguntzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurunea babesteari buruzkoak errespetatzea, titulazioan
adierazitako jardueretan aritzean. • Prebentzioa osasunerako kalteak saihesteko baliabide gisa baloratzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lesioak bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera sailkatzea. • Ekintza- edo protokolo-prozesua azaltzea, lan egitean gertatu ohi diren lesio eta/edo istripuen aurrean. • Lesionatu batzuk edo asko izanez gero, esku hartzeko garaian lehentasuna identifikatzea, lesioek berez
bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera. • Aurreko kasuan izandako lesioen arabera aplikatu beharreko neurrien sekuentzia identifikatzea. • Oinarrizko osasun-teknikak burutzea (arnasketa artifiziala, inmobilizazioa, bihotz-masajea,
lekualdaketa eta abar), ezarritako protokoloak aplikatuz. • Istripurik gertatuz gero berehala eta eraginkortasunez jokatzea. • Lan koordinatua kontingentziak konpontzeko metodo eraginkorrena dela kontuan hartzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion produkzio-sektoreko lan-kontratazio modalitate desberdinak deskribatzea, horien
ezaugarriak iraupenaren, ordainsariaren eta/edo bestelako aldagai garrantzitsuen arabera azalduz. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak deskribatzea, norberaren konturako langile
gisa. • Autonomo bati dagozkion enpresa- edo lanbide-jarduerak martxan jartzeko garaian parte hartzen
duten erakundeak adieraztea, kasu bakoitzean egin beharreko tramiteak azalduz. • Lan-munduratzeko bide posible gisa norberaren konturako lana eta besteren konturakoa kontrastatzea,
kasu bakoitzari dagozkion inplikazioak aztertuz eta norberaren interesen arabera horietako bat aukeratuz.
• Inprimaki ofizialetan, moduluen edo koefizienteen araberako estimazio objektiboaren erregimeneko zerga-betebeharrei eta Gizarte Segurantzari buruzko dokumentazioa betetzea, hain zuzen ere norberaren konturako langile gisa finkatzearen ondorioz.
• Inprimaki ofizialetan norberaren konturako langile gisa aritzeko beharrezko dokumentuak betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo abantailak ezagutzea, langile autonomo
gisa lanean aritzeko. 4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzean, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide egokiena identifikatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
31
• Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea. • Norberaren interesak eta motibazioak definitzea, hala badagokio, sexuaren araberako baldintzak eta
beste izaera batekoak saihestuz. • Dagokion eremuko lan-eskariaren baldintzak interpretatzea, lortutako balio profesionalarekin
erlazionatuz. • Lan-munduratzeko aukerak izan ditzakeen zonako prestakuntza-eskaintzari eta enpresa-ehunari
buruzko informazio-iturriak erabiltzea, enplegu-eskaintzarekiko dituen iguripenei lotuta enpresaren datuak eta informazioa lortuz.
• Prestakuntza-premia osagarriak ondorioztatzea, dituen enplegu-aukerak zabaltzeko eta/edo behin enplegua lortu ondoren aberastasun profesionala lortzeko.
• Prestakuntza-ibilbideak ezartzea antzemandako beharren arabera. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea, elkarrizketak egitea, testak betetzea eta abar bezalako
simulazioen bidez. • Enplegu batean aurkezteko eta/edo eskaria egiteko dokumentuak lantzea. • Behar profesional gisa, prestakuntza zabaldu eta jarraitzeko ekimena izatea. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzean eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak azaltzea (Konstituzioa, Langileen Estatutua, Europako
Batasunaren Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar), dagozkion eskubideak eta betebeharrak bereiziz.
• Negoziazio kolektiborako bideak deskribatzea, negoziatu ohi diren aldagai garrantzitsuenak adieraziz: soldatak, segurtasuna eta higienea, produktibitatea eta abar.
• Besteren konturako langileentzako Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak eta betebeharrak identifikatzea.
• Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak suposizio desberdinetan oinarrituz kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak suposizio desberdinetan oinarrituz formalizatzea, horietan agertzen diren
kontzeptuak interpretatuz (soldata gordina, PFEZ atxikipena, Gizarte Segurantzaren kuotak eta abar). • Suposizio desberdinetan oinarrituz hartzekoen likidazioak kalkulatzea, agertzen diren kontzeptuak
interpretatuz. • Inprimaki ofizialetan PFEZren aitorpen sinpleak betetzea, lortutako errendimendu desberdinak
identifikatuz eta zerga-zorra kalkulatuz. • Gerta daitekeen lan-baldintzak negoziatzeko egoera batean behar bezala argumentatzea, besteen
iritziak errespetatuz. c) Edukiak I. multzoa: SEGURTASUNA ETA OSASUNA Prozedurazkoak: • Segurtasun- eta higiene-arloan eskumena duten organismoak identifikatzea. • Arriskuen prebentzioa: prozedurak. • Lesioen arriskuaren arabera esku hartzea: lehentasunen identifikazioa eta aplikatu beharreko neurrien
sekuentziazioa. • Zaurituen ebakuazioa eta laguntza: antolaketa. • Oinarrizko osasun-teknikez baliatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-gaixotasunak, osasunari egindako kalteak eta lan-istripuak: arriskuaren araberako sailkapena. • Babes-teknikak eta/edo prebentzio-teknikak lanean. • Lesioak: bizitzarentzat duten arriskuaren arabera sailkatuta. • Lehen laguntzak. • Ingurumena eta industria- edo zerbitzu-prozesuak.
32
Jarrerazkoak: • Istripuen aurrean erantzun azkarra eta eraginkorra ematea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurumenaren babesari buruzkoak errespetatzea eta betetzea. • Lanbidearen jardunean ingurumena babestearen aldeko konpromisoa hartzea. • Prebentzioa osasunean kalterik ez izateko modurik eraginkorrena dela baloratzea. • Arriskuen prebentzioan eta kontingentzien aurrean parte hartzea, lan-taldean integratuz. II. multzoa: LAN-ESPARRUA Prozedurazkoak: • Banako enpresa bat sortzeko dokumentazioa betetzea. • Norberaren konturako lanean zerga-betebeharrei buruzko dokumentazioa nahiz Gizarte Segurantzaren
dokumentazioa betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo bestelako abantaila batzuk ezagutzea,
norberaren konturako lanean jarduteko. • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea eta
norberaren interesak eta motibazioak definitzea. • Dagokion lanbide-eremuan dagoen lan-eskariaren baldintzak interpretatzea eta prestakuntza-premiak
ondorioztatzea. • Enpresa-ehunari eta prestakuntza-aukerei buruzko informazio-iturriak erabiltzea. • Bere hasierako prestakuntza osatuko duten prestakuntza-ibilbideak ezartzea. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea eta dokumentuak lantzea. • Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak kalkulatzea. • Hartzekoen likidazioak interpretatzea eta kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak interpretatzea eta formalizatzea. • Errendimenduak identifikatzea eta zerga-zorra kalkulatzea PFEZen. • Norberaren konturako lana eta besteren konturako lana konparatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-kontratazioaren modalitateak: ezaugarriak. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak norberaren konturako lanean. • Autonomo batek enpresa- edo lanbide-jarduera bat martxan jartzeko zer erakundetara jo behar duen
eta egin beharreko tramitazioaren eskema zein den. • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak: Konstituzioa, Langileen Estatutuak, Europako Batasunaren
Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar. • Negoziazio kolektiboa: Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak eta hauekiko betebeharrak,
besteren konturako lanean. • Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-promoziorako ibilbidea, birziklatzeko
ohiko ikastaroak, ikastaro horiek ematen dituzten erakundeak, titulazioari lotutako unibertsitate-ikasketak eta unibertsitateaz kanpokoak.
Jarrerazkoak: • Norberaren interesak definitzeko garaian adin, sexu eta bestelako baldintzei buruz gogoeta egitea. • Dagokion lanbidean aurrerapen teknologikoek eskatutako prestakuntza lortzeko prest egotea. • Gizarte- eta ekonomia-ingurunetik informazioa lortzeko ekimena izatea. • Lanean hastearen ondorioz beste pertsona batzuekiko edo organismoekiko sortzen diren betebeharrak
betetzea. • Lan-harremana zuzentzen duten arauak errespetatzea. 7. lanbide-modulua. KALITATEA ETA ETENGABEKO HOBEKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
33
1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzea, tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki.
2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzea, lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz.
3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzea.
c) Ebaluazio-irizpideak 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzean (tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera
esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdi eta elementuak
identifikatzea.
2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzean (lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak
ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauen (Europakoak bereziki) edukia interpretatzea. • Prozesuetan kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak bere lanbide-eremuko jarduerarik
esanguratsuenekin lotzea. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio erreal edo simulatuetan:
− Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. − Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Lanbide-harremanen hobekuntzan eta jardueren garapenean inplikatzeko azturak hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako soluzio edo
planak ezartzearen emaitzak ebaluatzea. c) Edukiak • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera
esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdiak eta elementuak
identifikatzea. • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak
ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauak (Europakoak bereziki) interpretatzea. • Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta Irudi-laborategiko sektoreko prozesu eta jarduerarik
esanguratsuenekiko loturak identifikatzea. • Tituluari dagokion lanbide-gaitasunaren prozesu edo jarduera esanguratsu baten edo batzuen
datuetatik eta gainerako aldagai deskribatzaileetatik abiatuta eta guztia sektoreko balizko enpresa batean kokatuta: − Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea.
34
− Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Harremanetan eta jardueren garapenean hobekuntza pertsonaleko jarrerak eta azturak hartu eta
ezartzea. − Bere mailan, etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremuari lotutako soluzio edo planak
ezartzearen emaitzak ebaluatzea. 8. lanbide-modulua. LANTOKIKO PRESTAKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Laborategiko prozesuetan esku hartzen duten materialak jaso eta prestatzea, horretarako ezarritako
prozedurei jarraiki eta hauek denbora zein forma aldetik eskura daudela ziurtatuz. 2. Laborategiko prozesuetan esku hartzen duten ekipo eta makinak prestatzea, horretarako ezarritako
denbora-epeei eta prozedurei jarraiki. 3. Irudien trataera digitaleko operazioak egitea, kalitate-maila ziurtatuz eta horretarako ezarritako
prozedurei jarraiki. 4. Argazki-euskarrien errebelatua egin eta kontrolatzea, dokumentazio teknikoa kontuan hartuz eta ekipo
eta material egokiak segurtasun-baldintzei jarraiki erabiliz. 5. Handitzea egin eta kontrolatzea, horretarako ezarritako prozedura, zehaztapen eta segurtasun-
baldintzen arabera. 6. Segurtasun, higiene eta ingurumenari buruzko arau eta prozedurak aplikatzea. 7. Lantokian erantzukizunez jokatzea eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzea.
b) Ebaluazio-irizpideak 1. Laborategiko prozesuetan esku hartzen duten materialak jaso eta prestatzean,
horretarako ezarritako prozedurei jarraiki eta hauek denbora zein forma aldetik eskura daudela ziurtatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Errebelatu, positibatu eta handitzeko enkargu bat egin ahal izateko beharrezko diren elementu guztiak
jaso direla ziurtatzea (negatiboak, positiboak, disko optiko eta magnetikoak, sarearen bidezko informazioa, kalitate-gidaliburuak).
• Prozesuko informazioa interpretatzea, elementu desberdinetan kokaturiko prozesaketa-oharrak ere barne hartuz.
• Formatu eta irudien arteko bateragarritasuna ziurtatzea. • Laborategian esku hartzen duten materialen ezaugarriak identifikatu eta ebaluatzea (negatiboak,
positiboak, ...). • Irudien trataeran eta prozesaketan materialak prestatu ahal izateko beharrezko diren operazioak egitea:
− Lanerako lehengaiak eskura izatea (material fotosentikorrak, errebelaturako likidoak). − Prozesaketako produktu kimikoen jarduera kontrolatzea. − Pelikulak egokiak direla ziurtatzea, ezarritako kalitate-maila lortuz.
• Erabili beharreko materialen ezaugarrien kontrola egiteko (biltegiratzean eta euskarrien egonkortasun dimentsionalean, distira), ezarritako kalitate-zehaztapenen arabera.
2. Laborategiko prozesuetan esku hartzen duten ekipo eta makinak prestatzerakoan, horretarako ezarritako denbora-epeei eta prozedurei jarraiki, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Irteera-gailu egokia hautatzea, ezarritako lehentasunen eta kalitate-zehaztapenen arabera. • Trataera-modeloa (ohikoa edo elektronikoa) eta probak lortu ahal izateko sistemak (digitalak,
fotokimikoak eta inpresiokoak) hautatzea, lortu beharreko produktu-motaren arabera. • Sarrera eta irteerako ekipoak kalibratu ahal izateko beharrezko diren operazioak egitea (eskanerrak,
Kamerak, filmagailuak eta prozesadoreak). • Laborategi digitaleko ekipoak prestatu ahal izateko beharrezko diren operazioak egiteka:
35
− Originalak eskanerraren danborrean muntatzea. − Egin beharreko lan-motarako egokien den programa hautatzea eta sare-inguruneetan konektatzea. − “Rip” eta filmagailua konfiguratzea, lan-motaren eta erabili beharreko material-motaren arabera. − Pelikula filmagailuaren danborrean edo “recorder”ean kargatzea, ezarritako kalitate-maila lortuz.
• Laborategi fotokimikoko ekipoak prestatu ahal izateko beharrezko diren operazioak egitea − Errebelaturako makina osatzen duten elementuak doitu, muntatu eta egokitzea − Ekipoak behar bezala elikatzea, soluzio kimiko eta material fotosentikorraren bitartez.
• Lehen mailako mantentzerako operazioak egitea, ezarritako prozeduren arabera
3. Irudien trataera digitaleko operazioak egitean, kalitate-maila ziurtatuz eta horretarako ezarritako prozedurei jarraiki, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • • Eskanerraren danborrean muntatutako original bat abiapuntutzat harturik, irudi digitala lortzea gero
pantailan tratatu ahal izateko, ondoko parametroak kontuan hartuz: − Original-mota: opakoa edo gardena − Irteerako “lineatura”. − Handitze-faktorea
• Lan-ordena abiapuntutzat harturik, pantailan tratatutako irudiak lortzea, baliabide informatiko egokiak erabiliz: − Irudi eta koloreko modeloak. − Kurba tonalak eta iragazkiak. − "Cropping", siluetatuak eta maskarak.
• Tratatutako irudien filmaketa edo inpresioa egitea, programaren menuan jasotako parametro egokien arabera: − "Lineatura". − Bilbe eta angulazioko metodoak. − Koloreak “lehertzea” eta gainezartzea.
• Proba fotokimiko bat lortzea, galdatutako kalitatearen arabera filmatutako negatiboak abiapuntutzat harturik.
4. Argazki-euskarrien errebelatua egin eta kontrolatzean, dokumentazio teknikoa kontuan hartuz eta ekipo eta material egokiak segurtasun-baldintzei jarraiki erabiliz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Material sentikorrari dagokion errebelatu prozesu egokia zehaztea, bere ezaugarriak eta bezeroak eginiko
zehaztapenak kontuan hartuz, eta beharrezko den dokumentazioa hautatu eta kontsultatzea. • Erabilitako parametro teknikoak ezarritako mugen baitan daudela ziurtatzea. • Material sentikorra errebelatu eta manipulatu ahal izateko operazioak ezarritako segurtasun- eta higiene-
baldintzei jarraiki burutzen direla ziurtatzea. • Prozesaketaren faseak (errebelatua, gelditzea, finkatzea, egokitzea, eta abar) ezarritako ordenari eta
parametroei jarraiki (denbora, sekuentzia, tenperatura) burutzen direla ziurtatzea. 5. Handitzea egin eta kontrolatzean, horretarako ezarritako prozedura, zehaztapen eta segurtasun-baldintzen arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:
• Handitze-maila kalkulatzea, fitxa teknikoa edo bezeroaren zehaztapenak abiapuntutzat harturik. • Positibatu beharreko irudia material sentikorrean koadratzea, tresna egokiak erabiliz eta eskaturiko
zuzenketak eta koskatze-mota eginaz. • Handitzeko ekipoa erregulatzea, aldez aurretiko probetan lorturiko denbora, diafragmaren zabalera eta
iragazpenari buruzko parametroei jarraiki. • Handitzea edo negatibo edo positiboaren (zuri-beltzekoa edo kolorekoa) kontaktua zehaztutako euskarri
sentikorrean egitea, egin beharreko lanari dagokion teknika (positibo-positibo, negatibo-positibo,...) eta ezarritako esposizio- eta iragazpen-erregulazioak aplikatuz, eta erregulazio horiek behar bezala erregistratzea.
• Hala dagokionean, handitzearen zati batzuen “maskaratuak” egitea, honela negatibo edo positiboaren akatsak zuzendu ahal izateko.
• Biñetatua, solarizatua eta posterizatua egitea, bezeroaren zehaztapenen arabera.
36
6. Segurtasun, higiene eta ingurumenari buruzko arau eta prozedurak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresako instalazioei eta produkzio-ekipoei loturiko arriskuak identifikatzea. • Produkzioan inplikatutako segurtasun-arauak eta ingurumenarekikoak aplikatzea. • Operazio bakoitzerako beharrezko diren babes-jantziak, -osagarriak eta -ekipoak identifikatu eta
erabiltzea. • Ingurumen- eta segurtasun-araudiaren arabera ordezkagarri izan daitezkeen eta produkzioan erabiltzen
diren produktuak identifikatzea. 7. Lantokian erantzukizunez jokatzean eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Txanda egitea, aurretik lan egin duen kideagandik ahalik eta informaziorik gehiena lortuz eta hurrengoari
bere lanaren inguruko informazio esanguratsu guztia helaraziz. • Garatzen duen lanaren erantzukizuna bere gain hartzea, une bakoitzean pertsona egokiarekin
komunikatuz. • Bere jarduerak lantokian eta produkzio-sisteman duen eragina aztertzea. • Lanak lehentasun-ordenari jarraiki betetzea, enpresaren arau eta prozeduren arabera eta ezarritako
denbora-epeak errespetatuz. • Bere lan-eremua ordena- eta garbitasun-maila egokiaz mantentzea. c) Edukiak Ikastetxeak “lan-egoeretan” kokatutako jarduera gisa finkatuko ditu edukiak, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak argitaratutako Lantokiko prestakuntza lanbide-modulua diseinatzeko curriculum-esparruaren arabera. 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa 3.3.1. Iraupenak
Lanbide-moduluak Oinarrizko Iraupena
Iraupen finkoa
1. Euskarri fotosentikorren errebelatua 194 ordu 225 ordu 2. Positibatzea, handitzea eta akaberak 190 ordu 225 ordu 3. Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bitartez 190 ordu 230 ordu 4. Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa
txikietan 90 ordu 90 ordu
5. Argazki-irudien prozesuak 90 ordu 130 ordu 6. Lan-prestakuntza eta -orientabidea 60 ordu 60 ordu 7. Kalitatea eta etengabeko hobekuntza 40 ordu 40 ordu 8. Lantokiko prestakuntza 336 ordu 400 ordu GUZTIRA 1.190 ordu 1.400 ordu
1. Ikastetxe bakoitzak curriculum-proiektua bere gizarte- eta ekonomia-ingurunera eta
ikasleen ezaugarrietara egokitzeko, ikastetxeek beren esku izango dute guztizko ordutegiaren %15 ─kasu honetan 210 ordu─ eta ordu-kopuru hau lanbide-modulu desberdinetan banatu ahal izango dute, baldin eta irakaskuntza desberdinak eskaintza oso baten parte badira.
37
Horrenbestez, modulu bakoitzerako ezarritako oinarrizko iraupena errespetatu egin beharko da eta aurrerago azalduko diren irizpideen arabera gehitu ahal izango da.
2. Irakaskuntzak eskaintza partzial bateko parte badira, iraupen finkoa ezarri da modulu
bakoitzerako eta ezin izango da aldatu. 3. Moduluen behin betiko iraupenek, hau da, ikastetxeak berak esleitu behar duen
denbora banatu ondoren, heziketa-zikloak irauten dituen 1.400 orduak osatu beharko dituzte guztira.
4. Ikastetxeetako curriculum-proiektu desberdinetan oreka egokia gordetzeko asmoz,
eskaintza osoko modalitatea jarraitzen duten irakaskuntzek ondoko zehaztapena errespetatu beharko dute: lanbide-moduluek ezin izango dute oinarrizko iraupena 64 ordu baino gehiagotan gehitu, Euskarri fotosentikorren errebelatua, Positibatzea, handitzea eta akaberak eta Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bitartez moduluak izan ezik, hauek, bidezko hartzen bada, 96 ordutan gehitu ahal izango dira-eta.
5. Ikastetxean bertan garatu beharreko Lantokiko prestakuntza lanbide-moduluko fase
desberdinen iraupenek ez dute ikastetxeak modulu honetarako ezartzen duen behin betiko iraupenaren %10 gainditu behar.
3.3.2. Sekuentziazioa Heziketa-zikloaren sekuentziazioan: 1. Eskaintza osoan: • Lantokiko prestakuntza moduluaren iraupenaren %80 gaitasun-atalei loturiko modulu
guztien irakaskuntzak amaitu ondoren eman beharko da. • Ikastetxe bakoitzak heziketa-ziklo honi hasiera emateko aukeratzen dituen moduluak
kontuan izan gabe, modulu horien artean honako honek egon beharko du: Argazki-irudien prozesuak.
2. Eskaintza partzialean: • Lantokiko prestakuntza modulua heziketa-zikloa osatzen duten gainerako moduluak
egiaztatu direnean (ondorio horretarako finkatutako bide desberdinen bidez) soilik eman beharko da.
4. Irakasleak 4.1. “Irudi-laborategia” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak a) Lanbide Heziketako irakasle teknikoen kidegoan “Irudi eta soinuko teknikak eta prozedurak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete:
38
• Euskarri fotosentikorren errebelatua. • Positibatzea, handitzea eta akaberak. • Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bitartez. b) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Komunikazio-prozesuak eta komunikabideak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Argazki-irudien prozesuak c) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea. • Kalitatea eta etengabeko hobekuntza. d) Heziketa-ziklo bereko beste lanbide-moduluren bat irakasten duten a) eta b) ataletan adierazitako espezialitatea duten irakasleek ondoko modulua ere irakats dezakete: • Lantokiko prestakuntza. 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko 4.2.1. “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Enpresa-zientzietan diplomatua. • Lan-harremanetan diplomatua. • Gizarte-lanean diplomatua. • Gizarte-hezkuntzan diplomatua. • Kudeaketa eta administrazio publikoan diplomatua. 5. Irakaskuntza hauek emateko gutxieneko baldintzak 5.1. Espazioak Apirilaren 30eko 777/1998 Errege Dekretuko 19. artikuluaren arabera, "Irudi-laborategia" erdi-mailako Lanbide Heziketako heziketa-zikloak ondoren adierazitako gutxieneko espazioak eskatzen ditu dekretu honek definitzen dituen irakaskuntzak emateko. Prestakuntza-azalera Azalera
20 ikasle (m2) Erabilera-maila
(%) Laborategi fotokimikoa ......................................................... 60 40 Gela teknikoa ......................................................................... 60 25 Argazkigintzako lantegia ....................................................... 90 20 Gela balioanitza ..................................................................... 40 15 “Erabilera-mailak” ikasle-talde batek oinarrizko irakaskuntzak irakasteko espazioa zenbat orduz okupatzea aurreikusten den adierazten du; alabaina irakaskuntza hauen
39
guztizko iraupenarekiko ehunekoetan adierazten da. Horrenbestez, ikastetxeek curriculumaren guztizkoa ezartzeko definitzen dutenerako orientagarria da. “Erabilera-mailak” onartutako marjinan, heziketa-ziklo bereko edo beste ziklo batzuetako edo beste hezkuntza-etapa batzuetako beste ikasle-talde batzuek okupatu ahal izango dituzte ezarritako prestakuntza-espazioak. Dena dela, prestakuntza-espazioei lotutako ikaskuntza-jarduerak (erabilera-mailak adierazitako okupazioarekin) antzeko beste prestakuntza-jarduera batzuetarako erabilitako azaleretan ere burutu ahal izango dira. Identifikatutako prestakuntza-espazio desberdinak ez dira zertan itxitura bidez bereizi behar. 6. Konbalidazioak eta korrespondentzia 6.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak • Euskarri fotosentikorren errebelatua. • Positibatzea, handitzea eta akaberak. • Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bitartez. • Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan. 6.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak • Euskarri fotosentikorren errebelatua. • Positibatzea, handitzea eta akaberak. • Argazki-irudien trataera prozedura digitalen bitartez. • Lantokiko prestakuntza. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea.