Os espazos industriaisOs espazos industriaisMATERIAS PRIMASFONTES DE ENERXIAINDUSTRIA

As materias primasAs materias primas

Materias primas mineraisMaterias primas minerais

Balanza comercial deficitaria, non foi así no s. XIX. Na actualidade importación por menor prezo destas materias primas no mercado exterior

Explotación recursos Explotación recursos mineraisminerais

As materias primas As materias primas mineraisminerais

Fundición de metais por comunidades

Política mineira española

O seu marco é a política da U.E, ten como obxectivos:◦ Incrementar a

competitividade da mineria española

◦ Mellorar o medio e o hábitat mineiro

◦ Fomentar a investigación e o desenvolvemento tecnolóxico

Reconversión do sector por existencia de moitos xacemento s pouco rendibles no mercado mundial.

Fontes de enerxíaFontes de enerxía

Fontes enerxéticas: Fontes enerxéticas: dependencia do mercado dependencia do mercado exteriorexterior Fontes de enerxia: recursos

que proporcionan enerxía útil para distintas aplicacións como a industria.

España caracterízase polo seu desequilibrio e dependencia enerxética. O consumo supera amplamente a produción, sobre todo dende a década dos 60 coa aceleración da industrialización

A produción e deficitaria, baseada sobre todo na enerxía nuclear e no carbón, dada a escaseza de petróleo e gas natural que debemos importar.

Grao de autoabastacemento moi baixo, o 22,3% no 2003

Consumo de fontes de enerxía por sectores económicos

O Auxe do transporte no úlitmo terzo do século XIX agrovou moito a nosa dependencia enerxética.

CLASIFICACIÓN DAS CLASIFICACIÓN DAS FONTES DE ENERXÍAFONTES DE ENERXÍAEnerxía: capacidade de producir traballo

O CARBÓNO CARBÓNRocha estratificada combustible de cor negra formada pola descomposición de restos vexetais ao longo de millóns de anos. Antracita e hulla (de era primaria, maior poder calorífico) e lignito, ( de era secundaria, menor poder calorífico)

Fonte de enerxía fundamental durante a 1ª revolución industrial e postguerra, pola política proteccionista fronte a competencia de carbóns exteriores máis baratos

Dende os sesenta foi substituido polo petróleo como fonte principal e iniciou un forte descenso no seu consumo e o peche de moitas minas.

A crise do petróleo de 1973 provocou un aumento conxuntural do consumo de carbón Descenso dende 1984 causado por:

◦ Os mellores xacementos esgotáronse e quedan os peores, os de baixa calidade.

◦ Xacementos con problemas de explotación que eleva os seus custos

◦ Acusado minifundismo empresarial, empresas pequenas e pouco capitalizadas (agás a estatal HUNOSA)

◦ Diminunción da demanda doméstica e industrial (crise da siderurxía)

◦ A entrada na U.E provocou al liberalización dos prezos, isto provocou a reconversión do sector nos anos 80 e 90

◦ A produción concéntrase en tres grandes concas (asturiana, leonesa e palentina é a maior), pero non permiten o autoabastecemento e polo tanto débese importar carbón.

◦ O seu destino fundamental é a produción de enerxía eléctrica nas centrais térmicas (complementa a hidroeléctrica). Iste uso provoca problemas de contaminación, carbóns de alto contido en xofre provocan a chuvía ácida..

O O CCARBÓN ARBÓN

IMPORTACIÓNS DE PETRÓLEO

O PETRÓLEOO PETRÓLEOÉ un aceite mineral , de cor moi escura, composto por unha mestura de hidrocarburos, fórmase pola descomposición de organismo mariños e animais ao longo de millóns de anos acumulados en capas sedimentarias

É a principal fonte enerxética, sobre todo a partir dos anos sesenta, a crise de 1975 non fixo diminuír o seu consumo, a do 79 obrigou a tomar medidas para a súa reducción.

Entre 1985 e 1995 tendencia a baixada do prezo pola liberalización do comercio adoptada pola OPEP No inicio do s. XXI comeza un período de fortes oscilacións de prezos , cunha acusada subida nos anos

2007 e 2008 e forte descenso pola crise económica de finais do ano 2008 Produción española moi escasa concentrada na costa mediterránea (Tarragona) e algún enclave do

interior (Burgos). A necesidade de importar a inmensa maioria crea un grave problema de dependencia enerxética e un enorme gasto que afecta a balanza comercial.

Os derivados do petróleo obtéñense nas refinerias sitúadas na costa, agás Puertollano (Cidade Real), creada para a explotación das lousas bituminosas próximas. España ten grande capacidade de refinado.

O aumento de demanda de derivados lixeiros provocou a reconversión do sector de refinado que rematou coa creación da estatal Repsol (1986) logo privatizada

GAS NATURALGAS NATURAL

ESCASEZA DA PRODUCIÓN INTERIOR

CONSUMO DE GAS POR SECTORES

GGAS NATURALAS NATURALÉ unha mestura de hidrocarburos gaseosos, na que predomina o metano, atópase en xacementos subterraneos, só ou asociado ao petróleo.

Para o seu transporte licúase ( aumentando a presión e baixando a temperatura a -160º). As súas vantaxes son o elevado poder calorífico, o seu baixo prezo e que é o menos contaminante dos

combustibles fósiles. É relativamente recente, pero medra moito nos últimos anos Produción no interior no Pais Vasco en nas marismas de Huelva, a súa produción multiplocouse por 50

nos últimos anos Importamos a maior parte, procede de Alxeria e Libia. Rede de distribución: tres plantas de regasificación, a rede básica de gaseoductos e a conexión co

gaseoducto de Europa do Este e do Magreb Derivados

◦ Propano, butano naftas

◦ Aplicacións: Uso industrial, transformación en electricidade e uso doméstico

ENERXÍA NUCLEARENERXÍA NUCLEAR1.- Obtense por fisión (separación de átomospesados

de plutonio), está en investigación a súa produción por fusión (unión de isótopos de hidroxeno, que produce helio e grandes cantidades de enerxía ( en 1998 estación experimental en Madrid

2.- Desenvólvese en España para superar a crise do petróleo dos anos setenta. Dende 1984 paralizouse a súa expansión pola “moratoria nuclear”.

3.- A produción de uranio obtense dos xacementos de Cidade Rodrigo (Salamanca) e Don Benito (Badaxoz). A enerxía nuclear abastece o 100% das necesidades nacionais.

4.- Aplicación fundamental: produción de enerxia eléctrica, nove reactores, que aportan a metade da enerxía eléctrica

5.- Problemas:

- dependencia externa no enriquecemento do uranio e a tecnoloxía

- riscos de seguridade

- tratamento dos residuos, mina de El Cabril (Córdoba)

-Alto custo do desmantelamento das centrais

ENERXÍA NUCLEARENERXÍA NUCLEAR

ENERXÍA HIDRÁULICAENERXÍA HIDRÁULICA Obtnese a partir dunha fonte de enerxía

renovable, a auga, embalsada en presas ou lagos, que se fai saltar e move turbinas que transforman a forza mecánica en electricidade.

A época de grande auxe foi entre 1940 e 1972, logo estancouse ante o desenvolvemento das termoeléctricas.

A produción localízase no norte peninsular (conca do Douro, Texo, rios do norte) e no litoral mediterráneo.

Abastece o 100% das necesidades nacionais.

Aplicación principal: produción de electricidade

Vantaxes: renovable, limpa, instantánea Problemas:

◦ Variacións dependendo do caudal

◦ Competencia con outros usos da auga

◦ Impacto ecolóxico na rede fluvial

Encoro dos Peares, Ourense

ENERXÍAS ENERXÍAS RENOVABLESRENOVABLESO seu consumo arrinca da críse do petróleo dos anos setenta, para diminuír a dependencia enerxética e tender cara o autoabastecemento

Enerxías renovablesEnerxías renovables

Parque eólico Parque eólico mariño

Enerxias renovablesEspaña presenta condicións favorables para o seu desenvolvemento, pola diversidade do seu medio natural e un nivel tecnolóxico suficiente.O aproveitamento enerxético aínda é escaso, por que a tecnoloxía aplicada non permite unha produción que poda competir abertamente cos combustibles fósiles.A súa aplicación fundamental é proporcionar enerxía térmica, eléctrica ou mecánicaDistintos tipos de renovables

1- minicentrais hidráulicas2- enerxía eólica: Galicia,

Aragón, Andalucia, Canarias, Castela

3- Enerxía da biomasaAndalucia e as dúas Castelas4- Enerxía solar: Andalucia, Baleares, Canarias5- Enerxía xeotérmica : Murcia, Ourense

Esquema de xeotérmica

PRODUCIÓN DE PRODUCIÓN DE ELECTRICIDADEELECTRICIDADEEn España algo máis da metade da enerxía prodúcese nas centrais térmicas básicas, que empregan carbón, petróleo ou gas natural, o resto procede das nucleares ou das hidroeléctrica e cada vez máis dos parques eólicos.

AA POLÍTICA POLÍTICA ENERXÉTICAENERXÉTICAA crise do petróleo dos setenta levou a creación da AIE (Axencia Internacional de Enerxía) que marcou as directrices básicas das políticas enerxéticas: aforro, substitución do petróleo por novas fontes e fomento da investigación

Atraso con respecto a outros países no franquismo non se considerou un problemas Na transición diversos PEN (Plan Enerxético Nacional), para reducir a dependencia do petróleo o primeiro

(1978-1987) promoveu a enerxía nuclear. Polas protestas anti-nucleares, o segundo (1983-1992) acordou a “moratoria nuclear”. Dende 1986 púxose en marcha o Plan de Enerxias Renovables.

A política enerxética actual está marcadas polas directrices da U.E, pola novo PEN (2001-2010) e polo Plan de Fomento de Enerxías renovables (1999-2006):◦ Plan Enerxético nacional

Aumento do consumo de gas Fomento das eólicas Manter a nuclear Reducir o uso de carbón Manter o uso do petróleo cun crecemento moderado

◦ Plan de Fomento das renovables Chegar ao 12% na contribución das enerxías renovables ou verdes

◦ Política enerxética da U.E data de 1983 ten como obxectivos: Incentivar o aforro enerxético e o uso das renovables para chegar no 2010 a un porcentaxe do 12% na súa contribución sobre o total da

enerxía Liberalizar o mercado da enerxía dentro das fronteiras da U.E Evitar o deterioro do medioambiente provocado pola produción enerxética

POTENCIAL ENERXÉTICO EN POTENCIAL ENERXÉTICO EN GALICIA: HIDROELÉCTRICAGALICIA: HIDROELÉCTRICA

Galicia pola configuración do seu relevo ten unha grande riqueza mineral e enerxética.

Principais fontes enerxética: auga dos rios, carbón e vento

Riqueza mineral en arxilas, granito e lousa O problema da nosa minería e que non derivou

en industrias de transformación de máis alto valor engadido. Exportamos materia prima cando deberíamos transformar aquí esta.

Historicamente tiveron importancia a minería do ferro (altos fornos de Sargadelos, na Coruña) que pecharon no 1875 pola competencia da siderurxía vasca e o Wolframio durante a Segunda Guerra Mundial.

Hoxendía o sector emprega ao 3% da poboación activa

Destacan os xacementos de:◦ Lignitos de Meirama nas Pontes de Garcia Rodríguez

◦ Algúns xacementos de minerais metálicos (estaño, cinc, cobre chumbo) en mans de empresas extranxeiras

◦ Granito da comarca do Porriño, orientado cara a exportación

◦ Lousa na comarca do Barco de Valdeorras

POTENCIAL ENERXÉTICO POTENCIAL ENERXÉTICO DE GALICIADE GALICIA

As fontes de enerxía en Galicia Parques eólicos en Galicia

Moi boas condicións naturais para a produción de enerxía hidroeléctrica por posuír ríos caudalosos e encaixados que favorece a construción de encoros.

Dende a creación de FENOSA nos anos 40 exportábamos enerxía. Producíamos máis do que consumía a nosa feble economía.

Galicia produce o 25% da enerxía hidráulica española, é un dos maiores exportadores de Europa.

A maior parte das centrais sitúanse na arteria Miño-Sil. O elevado número de encoros creou problemas medio-ambientais e paisaxísticos. Na actualidade éstanse instalando minicentrais.

A enerxía térmica desenvolvese en Galicia dende os ano setenta ligada a explotación dos lignitos. Hai tres centrais na provincia de Coruña: As Pontes de G. Rodríguez e Meirama, que aproveitan Lignito e a de Sabón, Arteixo, que emprega o petróleo como combustible. Representan 0 13% do total nacional.

Nos últimos anos destaca a proliferación de parque eólicos nas comarcas costeiras ou nas montañas interiores.

INDUSTRIA ESPAÑOLA INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-1975ENTRE 1855-1975

INDUSTRIA ESPAÑOLA INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-1975ENTRE 1855-1975

EVOLUCIÓN DO ÍNDICE DE PRODUCIÓN INDUSTRIAL

ETAPAS DA INDUSTRIALIZACIÓN

INICIOS (1855-1900). ATRASO CAUSADO POR:◦ ESCASEZA DE ALGUNHAS MATERIAS PRIMAS E FONTES DE ENERXIA

◦ ESCASO ESPÍRITO DE EMPRESA E ESCASEZA DE CAPITAL

◦ ATRASO ECONÓMICO E BAIXO NIVEL DE DEMANDA INTERNA

◦ SITUACIÓN EXTERIOR DESFAVORABLE: PERDIDAS COLONIAIS

◦ POLÍTICA INDUSTRIAL INADECUADA: EXTROVERTIDA E LOGO PROTECCIONISMO.

PRIMEIRO TERZO DO SÉCULO XX (1900-1930)◦ AUXE DA MINERIA DO CARBÓN

◦ CRISE DAS EXPORTACIÓN DE MINERAIS

◦ NOVOS SECTORES DA SEGUNDA REVOL. INDUSTRIAL

◦ AUMENTO DO INVESTIMENTO NACIONAL POLA REPRATIACIÓN DE CAPITAIS E CONXUNTURA FAVORABLE DA 1ª G. MUNDIAL

◦ PROTECCIONISMO

GUERRA CIVIL E POSTGUERRA (1936-1959)

DESARROLLISMO (1960-1975)

INDUSTRIA ESPAÑOLA INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-1975ENTRE 1855-1975

EVOLUCIÓN DO ÍNDICE DE PRODUCIÓN INDUSTRIAL

ETAPAS DA INDUSTRIALIZACIÓN

INICIOS (1855-1900). ATRASO CAUSADO POR

PRIMEIRO TERZO DO SÉCULO XX (1900-1930)

GUERRA CIVIL E POSTGUERRA (1936-1959)◦ Interrupción do crecemento industrial pola destrucción

provocada pola guerra e a política autárquica do primeiro franquismo.

◦ Restrinccións ás importancias de materias primas, fontes de enerxía e tecnoloxía que frea o desenvolvemento industrial.

DESARROLLISMO (1960-1975)◦ Enorme crecemento industrial causado por:

Liberalización das importancións

Expansión da economía capitalista mundial que coincide con circunstancias favorables para España: demanda en alza, baixos custos de produción, man de obra abundante e barata, escasa conflitividade social.

Chegada de capital extranxeiro

Baixo prezo da enerxía

Plans de fomento da industria por parte do Estado: Polos de Desenvolvemento.

INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-19751855-1975 PRODUCIÓN INDUSTRIAL: sectores

destacados Na segunda metade do s. XIX e primeiro

terzo do s. XX, durante a 1ª revolución industrial◦ Industria siderometalúrxica localizada en Malaga, e

rexión cantábrica (Asturias, Cantabria, Pais Vasco)

◦ Industria textil do algodón catalá

Na segunda revolución industrial, dende os anos 30 do s. XX◦ Nas industrias básicas: O instituto Nacional de

Industria INI creado no 1941 foméntase a siderurxia integral, refinerias, petroquímica e construción naval. Holding estatal de sectores estratéxicos pouco atractivos para a iniciativa privada

◦ Industria de bens de consumo: no desarrollismo medraron moito o sector do calzado, téxtil, automóbiles e electrodomésticos, ante o aumento da demanda interna, mellora no nivel de vida.

◦ Industria de bens de equipo, cremento menor, que fala da dependencia tecnolóxica de España. Comeza a medrar nos anos 60 coa chegada das multinacionais.

ESTRUTURA INDUSTRIAL Adaptación do sistema de

produción fordista◦ Pero persisten os sistemas tradicionais de

produción na pequena industria

Man de obra abundante, barata e pouco cualificada◦ Dende o primeiro terzo melloras nas

condicións de traballo e prestacións sociais, ralentizada polo franquismo

Contraste entre grandes empresas e pequenas empresas◦ Pequena empresa, con baixos niveis de

produtividade mantívose favorecida pola política proteccionista

◦ A grande empresa medran moito a partir da creación do INI nos sectores básicos

Atraso tecnolóxico◦ Favorecida pola política proteccionista débese

a escasa capacidade de innovación nacional

Dependencia financeira Dependencia enerxética

INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-19751855-1975

FACTORES DE LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL CLÁSICOS

◦ Proximidade ás materias primas e fontes de enerxía

◦ Cercanía os lugares de consumo

◦ Man de obra barata e abundante

◦ Existencia de bo sistema de transporte

◦ Disponibilidade de capital e capacidade de atraelo

◦ Existencia de sectores de apoio, e boas infraestruturas

◦ Política industrial de incentivos

TENDENCIA Á CONCENTRACIÓN INDUSTRIAL EN GRANDES AGLOMERACIÓN URBANO-INDUSTRIAIS.

ECONOMÍA DE AGLOMERACIÓN

ÁREAS INDUSTRIAIS Na época inicial s. XIX: a industria concéntrase

nas rexións periféricas (cantábrica e catalano-levantina) e Madrid por certos factores favorables:◦ Áreas de base extractiva: Asturias, Cantabria e Pais

Vasco

◦ Áreas de base portuaria: Bilbao, Valencia, Barcelona, Aviles.

◦ Áreas urbano-industriais: Madrid.

Durante o primeiro terzo do s. XX e na época franquista, consolídanse os desequilibrios territoriais no reparto da industria◦ A rexión cantábrica especializouse en grandes

empresas siderometalúrxicas do sector público

◦ Na área catalano-levantina maior diversificación e peso da pequena industria

◦ Madrid favorecida polo política centralista do franquismo, tendeu cara un tecido industrial diversificado

◦ Novas áreas pola política franquista de incentivos a novos polos de desenvolvemento industrial: Eixo do Ebro: Zaragoza Eixo galego: Vigo, Vilagarcia, A coruña, Ferrol Enclaves do interior: Valladolid, Ponferrada Andalucia occidental: Huelva, Cadiz, Sevilla

INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-1975: POLOS DE INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855-1975: POLOS DE DESENVOLVEMENTO ANOS 60DESENVOLVEMENTO ANOS 60

Política industrial

Caracterizada por unha forte intervención estatal◦ Establecemento dunha política proteccionista: protexe

unha industria pouco competitiva

◦ Creación de empresas públicas: nos sectores estratéxicos

◦ Adopción de medidas para correxir os desequilibrios territoriais do desenvolvemento industrial. Promoción industrial nos Plans de Desenvolvemento (1964-1975)

Polos de Promoción e Desenvolvemento: modelo francés, escoller áreas pouco desenvolvidas para crear condicións de crecemento industrial.

Polos de Desenvolvemento Industrial: (A Coruña, Vigo, Sevilla, Valladolid, Zaragoza, Granada, Córdoba, Oviedo, Logroño e Vilagarcia de Arousa), axuda estatal do 10%. Polos de Promoción (Burgos, Huelva), axuda estatal do 20%. Relativo éxito en Vigo, A Coruña, Sevilla, Valladolid) nas outras grandes dificultades..

◦ Outras actuacións

Zonas de preferente localización

Polígonos de preferente localización industrial

Grandes áreas de expansión industrial (Plan 1972-1975)

A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN INDUSTRIAL: 1975-1985INDUSTRIAL: 1975-1985

RECONVERSIÓN INDUSTRIAL Crise industrial dos anos 70

Causas externas da crise económica◦ Crise do petróleo: encarecemento da enerxía

◦ Esgotamento do ciclo tecnolóxico da Segunda rev. Industrial

◦ Novas tecnoloxías (microelectrónica, informática, telecomunicacións) que deixan desfasadas as vellas

◦ Novos sectores industriais (robótica, aeronáutica) que se impoñen aos vellos (electrometalúrxico, químico)

◦ Novos sistemas de produción flexible e descentralizada que deixa obsoleto o modelo fordista

◦ Novas características da demanda (esixencia de calidade e deseño) que obriga a renovación permanente e diversificación dos produtos

◦ Mundialización da economía e competencia dos NPI (novos países industrializados). Os sete dragóns asiáticos que se especializan nas industrias tradicionais de consumo.

A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN INDUSTRIAL: 1975-1985INDUSTRIAL: 1975-1985

A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN INDUSTRIAL: 1975-1985INDUSTRIAL: 1975-1985 Causas internas da crise Deficits estruturais:

◦ Excesiva especialización nos sectores maduros e de alto consumo enerxético, os máis afectados pola crise

◦ Insuficiente modernización tecnolóxica

◦ Elevada dependencia exterior (enerxética, tecnolóxica)

◦ Acusada débeda polo baixo autofinanciamento

Conxuntura histórica:◦ Morte de Franco e inicio da transición

entorpecen a toma de decisións urxentes no ámbito económico. Os pactos da Moncloa marcan o inicio do consenso no eido económico

Consecuencias da crise Moitos peches de empresas Descenso da produción e os

beneficios Aumento da débeda Aumento moi rápido do paro Descenso da achega da industria ao

PIB España posición periférica no mundo

A CRISE E A A CRISE E A REESTRUCTURACIÓN REESTRUCTURACIÓN

INDUSTRIAL: 1975-1985INDUSTRIAL: 1975-1985

Política fronte a crise: reindustrialización

Política fronte a crise: Reconversión

Modernización tecnolóxica e organizativa dos sectores afectados

Creación da ZUR (zonas de urxente industrialización) en 1983: sete zonas (Galicia, Asturias, o Nervión bilbaino, Barcelona, Madrid e Cadiz).

Vantaxes fiscais e financeiras para instalar sectores viables e subvención para empregar a traballadores procedentes dos fondos de promoción do emprego (parados da renonversión).

Resultados desiguais dependendo das distintas áreas e sectores

Directries da OCDE, 1975, sobre reestructuración industrial en España comezan tarde pola conxuntura política

Reconversión industrial:

◦ medidas de choque para asegurar viabilidade a medio prazo de sectores en crise

◦ Axuste da oferta a demanda, eliminando o exceso de capacidade, regulacións de emprego, saneamento financeiro das empresas, especialización nos produtos de maior demanda, aplicación de novos modelos de organización do traballo

◦ A reconversión afectou aos sectores maduros (metalmecánicas, construción naval, liña branca de electrodomésticos, equipo industrial e electrónico, téxtil,calzado e cinco mutinacionais

◦ A entrada na U.E provoca unha segunda reconversión na década dos noventa.

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

CAMBIOS CAUSADOS POLA TERCIERA REVOLUCIÓN INDUSTRIAL

Fundamentada na innovación (I+D+i) Sociedade da información (informática,

comunicacións, microelectrónica, genómica...)

Cambios na produción industrial◦ Telemática

◦ Automatización

◦ Instrumentos de precisión

Cambios na estrutura industrial Cambios no sistema de produción

Descentralización Empresas multiplanta Subcontratación Empresas en rede Flexibilización produtiva

◦ Cambios no tamaño das empresas

◦ Cambios no emprego industrial

◦ Terciarización da industria

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

CAMBIOS CAUSADOS POLA TERCIERA REVOLUCIÓN INDUSTRIAL

Cambios no tamaño das empresas◦ Proliferación das PEMES

Cambios no emprego industrial◦ Traballo máis cualificado, especializado, formación

continua

Terciarización da industria◦ Proliferación dos traballos de colo branco….

Cambios na localización industrial◦ As empresas buscan reducir custos instalándose nas

zonas que ofertan mellores vantaxas

◦ Concentración de industrias punteiras

Cambios na política industrial◦ Redución do papel do Estado

◦ Industrialización endóxena

◦ Preocupación polas cuestión medioambientais

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

A INDUSTRIA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADEESTRUTURA SECTORIAL

A INDUSTRIA ESPAÑOLA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADENA ACTUALIDADE

TRANSFORMADOS METÁLICOS CONSTRUCIÓN NAVAL

A INDUSTRIA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADEO SECTOR DO AUTOMOBIL

A INDUSTRIA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

Factores localización industrial nas empresas punteiras (alta tecnoloxía)◦ Concentranse nos parques tecnolóxicos ou

científicos caracterizados por: Reúnen centros de investigación e empresas dos

sectores máis innovadores No aspecto morfolóxico-urbanístico: pequenas

parcelas, dado o tamaño das empresas. Grandes dotacións de infraestruturas de telecomunicacións e servizos complementarios.

Ben enlazadas coas grandes infraestruturas de transporte (aeroportos, AVE, autoestradas)

Presenza de incubadoras de empresas

◦ Sitúanse nas grandes áreas metropolitanas e nas cidades de mediano tamaño.

◦ Actúan como locomotoras que arrastran outros sectores industriais e de servizos

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADE

Problemas estruturais da industria española actual- Dimensión inadecuada das empresas: reducido tamaño- Investigación é escasa: gasto en I+D por debaixo da media nacional- Dependencia tecnolóxica

A INDUSTRIA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA A INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADEACTUALIDADE

Factores da localización industrial

◦ Diminúe a importancia da proximidades aos recurso naturais

◦ A ampliación das áreas de venda aminorar a dependencia dos mercados locais

◦ Mellora dos transportes e das comunicacións resta importancia a distancia e revaloriza a accesibilidade

◦ A man de obra segue sendo un factor importante: agora importa máis a cualificación e flexibilidade

◦ O factor máis importante é o acceso a información e a innovación

ESTRUTURA E PROBLEMAS ESTRUTURAIS ESTRUTURA E PROBLEMAS ESTRUTURAIS DA INDUSTRIA NA ESPAÑADA INDUSTRIA NA ESPAÑA

Tendencias da localización

Cara a difusión:

- os problemas que presentan as grandes concentracións industrias (economías de aglomeración)

- Melloras tecnolóxicas que permiten separar produción e xestión

- Novas estratexías do capitalismo para obter máis beneficios: as áreas periféricas teñen man de obra máis barata

- Desenvolvemento da industrialización endóxena

Cara a concentración- Atractivo dos espazos centrais, sobre todo nas facetas de xestión e investigación dos distintos sectores industriais

- Economía de aglomeración

- Cercanía aos centros de decisión política e administrativa

- Conexión con outras áreas centrais do mundo

ESTRUTURA E PROBLEMAS ESTRUTURA E PROBLEMAS ESTRUTURAIS DA INDUSTRIA NA ESPAÑA ESTRUTURAIS DA INDUSTRIA NA ESPAÑA ACTUAL: I+D+ iACTUAL: I+D+ i

ESTRUTURA E PROBLEMAS DA ESTRUTURA E PROBLEMAS DA INDUSTRIA: DESEQUILIBRIOS REXIONAISINDUSTRIA: DESEQUILIBRIOS REXIONAIS

ÁREAS INDUSTRIAIS E OS ÁREAS INDUSTRIAIS E OS DESEQUILIBRIOS TERRITORIAIS DA DESEQUILIBRIOS TERRITORIAIS DA INDUSTRIA ESPAÑOLAINDUSTRIA ESPAÑOLA

Áreas industrais desenvolvidas◦ Espazos centrais das áreas metropolitanas:

Madrid e Barcelona (afundimento dos sectores maduros e revitalización dos sectores de maior valor engadido e de traballadores máis cualificados). Terceriación da súa industria nos parques industriais.

Eixes industriais en expansión◦ Coroas metropolitanas: áreas industriais en

declive ou proceso de reconversión ( Baixo Llobregat, Beira esquerda do Nervión, sur madrileño). Por difusión ou recolocación de industrias tradicionais, se sitúan en polígonos industriais o longo da vías de comunicación de saída das cidades

◦ Franxas periurbanas: empresas medianas e pequenas de escaso valor engadido e pouca cualificación e mercado laboral flexible. Sitúanse en poligono de naves acoroadas de reducidas dimensións con deficiencias de infraestruturas e equipamento

◦ Eixes de desenvolvemento industrial. Val do ebro, e eixe do mediterráneo, en castela-león, eixo Tordesillas-Valladolid-Palencia. En Galicia, eixe Vigo-Vilagarcia.

◦ Algunhas áreas rurais: pequenas empresas de industrialización endóxena

Áreas e eixes industriais en declive Áreas de industrialización inducida ou

escasa

ÁREAS INDUSTRIAIS E OS ÁREAS INDUSTRIAIS E OS DESEQUILIBRIOS TERRITORIAIS DA DESEQUILIBRIOS TERRITORIAIS DA INDUSTRIA ESPAÑOLAINDUSTRIA ESPAÑOLA

Áreas e eixes industriais en declive◦ Asturias e Cantabria, e algúns núcleos illados: Ferrol,

baía de Cadíz, Puertellano, Ponferrada

◦ Son zonas especializadas en sectores industriais maduros en crise, sen diversificación. Predominan as grandes empresas e escasean as PEMES

◦ Mercado laboral de cualificación media e baixa con implantación sindical

◦ Deterioro medioambiental e paisaxe industrial en abandono

◦ Impacto negativo da entrada na U.E

◦ Consecuencias: declive demográfico e económico, posición periférica respecto aos centros de decisión política

◦ Exemplo de revitalización: Pais Vasco.

Áreas de industrialización inducida ou escasa◦ Aragón, Castela e león e Andalucia: a partir dos polos

de desenvolvemento dos anos 60 creáronse núcleos illados pero incapaces de xerar unha grande rexión industrial (Zaragoza, Valladolid, Burgos, Sevilla-Cadiz-Huelva

◦ Áreas de industrialización escasa Castela-A Mancha, Estremadura, Baleares, Canarias, debido a súa localización pouco competitiva. Sectores tradicionais de escaso valor engadido

ESTRUTURA E PROBLEMAS DA ESTRUTURA E PROBLEMAS DA INDUSTRIA: LOCALIZACIÓN INDUSTRIALINDUSTRIA: LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL

PROBLEMAS AMBIENTAIS DA PROBLEMAS AMBIENTAIS DA INDUSTRIAINDUSTRIA Uso abusivo dos recursos

naturais que conduce a sobreexplotación de fontes de enerxía e materias primas

Contaminación do medio: emisión de gases (chuvía ácida, deterioro da capa de ozono, efecto invernadoiro), ruídos, contaminación dos solos e das augas.

Degradación dos valores paisaxísticos

POLÍTICA INDUSTRIAL POLÍTICA INDUSTRIAL ACTUALACTUAL

DIMINUCIÓN DA INTERVENCIÓN ESTATAL◦ Crecente apertura ao exterior

◦ Privatización de grandes empresas rendibles

POLÍTICA DE CORRECIÓN DOS PROBLEMAS ESTRUTURAIS◦ Aceleración da reconversión industrial

◦ Incremento da competitividade das empresas

◦ Aumento do gasto en I+D+i

◦ Diminución da dependencia tecnolóxica

POLÍTICA PARA CORREXIR OS DESEQUILIBRIOS REXIONAIS◦ Política de promoción industrial

◦ Política de industrialización endóxena

POLÍTICAS AMBIENTAIS◦ Desenvolvemento sostible para evitar o uso abusivo dos recursos

◦ Para evitar a contaminación Protección Prevención Promoción e investigación

◦ Rehabilitación paisaxística

POLÍTICA INDUSTRIAL POLÍTICA INDUSTRIAL ACTUALACTUAL

POLÍTICA INDUSTRIAL POLÍTICA INDUSTRIAL ACTUALACTUAL

AA INDUSTRIA EN GALICIA INDUSTRIA EN GALICIA O PROCESO DE INDUSTRIALIZACIÓN ESTRUTURA E ÁREAS INDUSTRIAIS

◦ Construción naval

◦ Industria automobilística

◦ Sector alimentario

◦ Rama da madeira

◦ Téxtil e confección

A INDUSTRIA NA GALICIA A INDUSTRIA NA GALICIA ACTUALACTUAL