Post on 10-Jan-2016
description
Platon 1
Jonian
Miletotarrek
• Aurreritzirik gabe• Esperientziaz baliaturik
Zein osagarri unibertsoaren abian ?(ARJE)
Sirakusan
Pitagoras
• Hiriaren gobernu ardura• Matematikan hezituak
• Anaiarteko osatu: (ORFISMOA)
• Kosmosaren egitura matematikoa, musika gisa
• Arimaren askapena lortzeko, matematikan hezitu
• Hil osteko bizitza hobetu, bizitza garbia eta zurruna bidez
• Arima hilezinaSofistak
• Atenas-en atzerritarrak
• Gazteen heziketa lana, diru truke
ERLATIBISMOA
• Politikan nork bere interesak defendatzen irakasten zuten (gramatika, dialektika)
•- Ez dago egiarik edo ezin ezagutu
ondorioz
Sokrate aurreko aldia ....
Platon 2
SOKRATE
eredugarri
hirian
filosofian
• Legeei muzin egin baino, nahiago hil: legeek sortu gaituzte
• Heriotza zigorra, bidegabe ezarri zioten
• Solasaldia
• Subjetibitateari buruzko gogoeta: “ezagut ezazu zure burua”
• Sofisten erlatibismoaren aurka: definizio unibertsalak bilatu nahi ditu
• Metodoa: Ironiaz baliatu, jakinezaren aitorpena lortzeko Maieutika, barneko ezagutzak kanpora
• Intelektualismo moral: -arrazoiak jokabidea menderatu- ezjakituria, gaitzaren sorburua da
SOKRATE
Platon 3
HELBURUA: - Errege filosofoa, gobernaria- Gizakiaren garapen osoa lortzea: arete
NOLA: Heziketaren bidez
ERAGINA: Gizakiaren jokaera moldatu: zuzentasuna ezagutu ez ezik zuzen jokatu gobernari moduan.
EZAGUGAIA: benetakoa, Izate iraunkorra, IDEIAK, esentziak
EZAGUTZA
Jakituria(adimenakLortutakoa,goi maila)
EZJAKINA: Nork bere burua jakituntzat duena, dena dakiela uste duena ezjakina da
ezjakituria
• Kanpo itxurari erreparatu
• Zentzumenen bidez atzemandakoa• ez da ziurra, ez benetakoa
Pertzepzioa
(maila ertaina)
PLATON : (ESPISTEMOLOGIA)
Platon 4
Ezagutza maila batetik bestera igarotzeko,
BULTZAGARRIAK:
•HEZIKETA nondik nora
Haitzuloaen barrualdetik..
Ilunpetik..
ezjakituritik
Haitzuloz kanpoaldera..
Eguzki argitara..
Jakituri gorenera
nola
Zientzia bidez:zientziak
adimena ideiak ikertzera
bultzatzen baitu
•MAITASUNA Pertsonak falta duena irrikatu
Pertsona maitatua
Jakinduria, jakinmina
•GOGORATZEA: arimak bere baitan du esentziaren ezagutza, orain gogoratu besterik ez du egiten
Platon 5
NOLAKOA DA ERREALITATEA? NOLA EZAGUTZEN DUGU?
IDEIEN EREMUA
EREMUA FISIKOA
IDEIEN MUNDUA Kontzeptuak• Definizioa: komunean diren ezaugarriak• Eredu materiagabeak• Absolutuak, betikoak• OBJETIBOAK, EZ SUBJETIBOAK
MUNDU FISIKIOA
•materiaduna•jaio eta hil egiten dena•ustelkorra •behinekoa•ideien kopia
ARRAZOIA
ZENTZUMENA
•Argudiaketa: zientziaz baliatuta, hipotesiak erabiliz, IDEIAK atzeman
•Intuizioa, ongia zer den ezagutzeraheltzea.
•Ilusioa: zentzumenezko objektuenirudi baten bidez lortutako irudipena
•Suposizioa: zentzumenez materiaduna atzeman
Beh
etik
... G
oran
zko
bi
dea,
hez
iket
a
ONTOLOGIA ........................... EPISTEMOLOGIA
USTEA
EPISTEME
Platon 6
Sirakusan, Atenas-en, porrota bizi izan du politikan.... Beraz Nolako Izan beharko luke HIRI IDEALAK?
- bo te rea irr ik a tzen ez duenabo rrok a so r da itek ee lako
- D enen a rdu ra e ta za in tza ha rtzen duena- A bera tsa , ba ina ez ondasune tan .
Ez handinahia h ir ia ren beha rizane i e ran tzuna em an
A R IS TO K RA Z IA ,ez o ligark ia , ez tim ok raz ia , ez tiran ia,
ez dem ok raz ia
O nenek , ad ituek gobe rnua
H IR I ID E A L A R E Nb a ld in tz a k
•Beharizan ekonomikoakBeharizan ekonomikoak
•Ekoizlea: Ekoizlea: HERRI XEHEA
•Bertutea: APALTASUNA, NEURRITASUNA
Agintean, Agintean, Aditua:Aditua:
• ERREGE FILOSOFOA, ezin ukatutzat hartuko du
•Gizon zein emakume.
•Bertutea: zuhurtasuna
•Defentsa lanaDefentsa lana
•Dohai fisiko eta Dohai fisiko eta morala: morala: ZAINDARIA
•Bertutea: SENDOTASUNA
POLITIKA ...
Politika eta filosofiabatera jarri
Platon 7
ANTROPOLOGIA ...
Gizakiak (bi osagai)
arima
gorputza
-Jainkozkoa (hilezina)-Gurdi hegadunaren alegoriaren bidez adierazia
Arrazoi-arima:-buruan kokatua, gidaria-Goi-mailako gaitasuna, gogamena.-Bertutea: zuhurtasuna
Suminezko arima:-Bihotzean, zilarrezkoa, zaldi zuria-Oldarkortasuna-Bertutea: sendotasuna
Irritsezko arima:-Sabelean, zaldi beltza-Senak, plazerra.-Bertutea: neurritasuna
•Arimaren kartzela•Jakituria lortzeko oztopoa•Hilkorra