LAUDIO INSTITUTUA BHINEKAZAL LANDA LANA

Oihane BarrosoEneritz Ingunza 2 CGEOGRAFIAko

IKASLEAK

Atxulaur begie

Aurkibidea:

1.Kokapena 2.Inguru naturalaren analisia 3.Nekazal guneetako galdetegia

Giza osagaien analisia Populatze sistema berriak Arazoak, konponbideak eta

etorkizuneko ikuspegia 4.Informazio iturriak

1.KOKAPENA

Euskal Herria Bizkaia Orozko

Gure paisaia Bizkaian kokaturik dago, hain zuzen ere, Orozkoko udalerrian.

Mendiko paisaia da, beraz, esan dezakegu Orozko haran bat dela,

mendiz inguraturik eta bertan ibai bat zeharkatzen dela kontuan hartuz.

2.INGURU NATURALAREN ANALISIA

Erliebea Landaredia Urak Klima

ERLIEBEA

Orozkoko erliebea malkartsua da eta, bertoko jarduera ekonomikoa lehen sektorean biltzen

da. Batez ere abeltzaintza intentsiboa, ukuiluratua eta haragi ekoizlea aurki

dezakegu. Orozkoren garaierarik handiena Gorbeia da,

1475 m-koa da Kantauri Itsasoari begira eta bere koordenatuak 43°06′30″I 2°54′44″M dira.

Hatxulaorko atxa

LANDAREDIA

Gorbeiako landaredia baso hostotsuetan oinarritzen da, bereziki konifera landaketetan.

Hala ere, 600 metroko garaieraren gainetik hedatzen diren pagadi garrantzitsuak aurkitu

ditzakegu. Garaiera honen azpitik lurzoru buztitsu eta hezeetan haritz kanduduna aurkitzen da.

Bestalde, lurzoru lehorretan ametza nagusitzen da. Batez ere artzain korketan aurkitzen ditugun

haginak eta gorostia, sakabanatuta agertzen diren espezie babestuak dira.

Pagadi eta Gorostia

URAK

Orozkoko udalerria bi ibai garrantzitsuak zeharkatzen dute Altube eta Arnauri.

Altube erreka Gorbeian jaio eta bere urak Nerbioi ibaira isurtzen ditu.

Arnauri erreka ere Gorbeian jaio eta behin Altube errekarekin elkartuta Altube ibaia

sortzen duen erreka da.Orozkoko lursailak ureztatzeko udaleko ura

erabiltzen da.

Altube

Altube ibaiaren argazkia

Zubiaurretik hartuta

KLIMA

Orozkoko klima epela eta euritsua da, Kantauri isurialdeko beste lekuetan bezala.

Orozko azken elurtean

3.OROZKON EGINDAKO GALDETEGIEN EMAITZEN

LANDA LANA

GIZA OSAGAIEN ANALISIA

Lursailak a.Iñaki

Manzarbeitia (landa-espazioa)

b.“Aurrekoa” etxea (landa-espazioa)

Populatzea eta landa-habitata

a.LANDA-ESPAZIOAK

Iñaki Manzarbeitiaren baserrian laborantza mota berezia da, negutegiak ustiatzen baititu.

Bertan landatzen dituen zuhaitzak eta landareak ureztatzeko udaleko ura erabiltzen

du.Lurra landatzeko moduaren arabera,

landaketa intentsiboa nagusi da, negutegiak ez dituelako lekuz aldatzen, eta bere

landatzeko modua laborantza jarraitua da.

LURSAILAK

5762,65 ha

Google

Laborantza teknika modernoak erabiltzen ditu, makineria aproposa

daukalako, bai landatzeko baita ureztatzeko ere.

Ateratzen dituen etekinak txikiak izaten dira eta ekoizpenaren jomugari

dagokionez saltzeko,bere enpresan erabiltzeko eta autokontsumorako

erabiltzen ditu ateratako landareak eta zuhaitzak.

Abeltzaintza arloari dagokionez Iñakik ez dauka inolako abererik.

Hortaz aparte, basoei begiratuta hainbat baso dauzka non pinuak, pagoak eta

eukaliptuak landatuta dituen. Hauek gero, salmentarako erabiltzen ditu eta baso

ustiaketa enpresarako erabiliak.

MANZARBEITIA BASOLANAK

Iñakiren negutegia haizearen ondoren

Iñaki Manzarbeitiaren etxea

Etxe honen egitura hormigoizkoa da, hala eta guztiz ere ikus dezakegu aintzinean zeuden

etxe bezalakoa dela kanpoaldetik.Egurrez, adreiluz eta harriz beteta dago

hormigoizko egitura hori eta etxearen argazkian oso ondo ikus dezakegu.

Barrualdetik ordea, haiek esan zigutena kontuan hartuta, oso modernizatuta dago.

b.AURREKOA ETXEA

Ortua

“Aurrekoa” etxean duten ortuari dagokionez eskuz eta aitzurregaz lantzen dute. Erabiltzen

duten ongarria animalien satsa da.Landatzeko modua txandakatze sistema erabiliz egiten dute, baina batzuetan bi urtez

usten dute aldatu barik. Ortuko hasiak batzuk erosi egiten dituzte eta

beste batzuk etxean bertan hazten dituzte.

Ateratzen dituzten produktuak haien kontsumorako dira, hain zuzen ere, lekak,

tipulak, piperrak, tomateak, porruak, artoa, eta indabak gehien bat.

Abereei dagokienez oilo batzuk eta behi bat soilik dauzkate. Hauei jaten emateko pentsuak eta galtzua erabiltzen dute.

Basoak ere badauzkate eta saltzeko erabiltzen dituzte.

Nekazari hauek daukaten ardura ondorengoek lurrak landu nahi ez izatean datza.

POPULATZEA LANDA-HABITATA, HIRITARTZE BERRIA

Alde batetik nekazal habitata tradizionala daukagu. Hemen aintzinako baserriak

aurkitu ahal ditugu.Hauen ezaugarri nagusiak hauek dira:

Etxeak egurrez, harriz eta adreiluz egituratzen zituzten. Gehienetan hiru

solairu zeuden.Lehenengo solairuan kortak zeuden,bertan

animaliak zaintzeko.

Bigarren solairuan ordea,familia bizi zen eta hirugarren solairua gehienetan

nekazaritzatik ateratako produktuak gordetzeko erabiltzen ziren.

Beste aldetik nekazal guneen hiritartzea: bertan erdi eta goi mailako-en etxebizitzak

zeuden. Hauek gehienetan jardinak izaten dituzte eta besteekin konparatuz askoz ere

berragoak dira.Hormigoizko egitura izaten dute eta etxe

guztia familiakoak bizitzeko erabiltzen dute.

Etxebizitza berriak

Irteera ekonomikoari begira nekazal turismoak ditugu: hemen Garaiko nekazal turismo

etxea sartu ahal dugu.Hauen ezaugarriak aintzineko baserrien

modukoak dira.Hala eta guztiz ere esan behar da hauek

konpontzeko diru - laguntzak ematen dizkietela.

Garaiko nekazal turismo etxea

ARAZOAK, KONPONBIDEAK ETA ETORKIZUNEKO PERSPEKTIBA

Nekazari hauek ikusten duten arazorik larriena hurrengoa da:

Gaur egungo jendeak ez duela nekazaritza lanetan lan egin nahi eta hauek

desagertzen joango direla.Beraiek uste dute honek ez daukala inolako

konponbiderik eta etorkizunean desagertuko dela uste dute.

4.INFORMAZIO ITURRIAK

Oihane Barroso eta Eneritz Ingunzak jasotako datuak

Cristina Barado eta Janire Gordok egindako argazkiak

Wikipedia Sigpac Google Earth Orozkoko udala Nekatur.net