176046261-gramatika-lantzeko-ariketak

213� EGIZU 1 DBH � FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © ZUBIA, S. L. / SANTILLANA EDUCACIÓN, S. L. �

1 ARIKETAK

ADITZA: INDIKATIBOA ORAINALDIAN1. FITXA

AR

IKE

TAK

Bete hutsuneak aditz egokiarekin. (nor-nork / nor-nori-nork)

• Nor gonbidatu zure urtebetzera aurten?

• Haiek niri oraingoan ez egia osoa kontatu.

• Futbolari horrek partida hasieran ostikoa eman entrenatzaileari.

• Zeinek jo nor, entrenatzaileak ala jokalariak?

• Orain nik ohartxo bat idatziko irakasleari den-dena azaltzeko.

• Aizu, barkatuko baina, hori da zure lekua?

• Amak hor eseri umea eta lasai-lasai joan da.

• Zeukan diru guztia lapurtu bart.

• Langile batzuek aizkorak zaku horretan sartu .

• Horiek zuri ez gertatutako guztia kontatu.

Jarri aditz egokia. (nor / nor-nork)

• Ni lehen Edurekin geratu zinera joateko.

• Baina gure amak ezin gu eraman.

• Filma amaitzean hurbilduko aitarekin.

• Ezin palomitak guk eraman, debekatuta dagoelako.

• Hala ere, bertan ere saltzen omen gozokiak.

• Haiek gu ez etxera eramango.

• Zuk eramango ?

• Aitak ez ezezagunak autoan ekartzen.

• Zu ez horretaz konturatu?

• Nik ez inoiz ezezagun bat gure autoan ikusi.

Inguratu aukera zuzena. (nor-nori / nor-nori-nork)

• Nori ahaztuko (zaio/dio) bihar baloia ekartzea?

• Hurrengoan nik zuri ez (zaizu/dizut) bideojoko hori utziko.

• Eguraldi txarrak plana zapuztu (digu/zaigu) guri.

• Haiei futboleko kromoak putzuan erori (zaizkie/dizkie).

• Gaur amari loreak eraman (zaizkit/dizkiot) nik.

• Pilota errekara jausi (zaie/die) umeei.

• Karta horiekin ez (zaigu/diguzu) irabaziko.

• Plastilinaz egindako irudiari zulo batzuk egin behar (dizkiogu/zaizkigu).

• Nahi izanez gero, hemen dudana trukatuko (zaizu/dizut).

3

2

1

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 213

214 � EGIZU 1 DBH � FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © ZUBIA, S. L. / SANTILLANA EDUCACIÓN, S. L. �

1 ARIKETAK


Markatu aukera zuzena. (nor / nor-nork / nor-nori-nork)

• Ikaskideari ez dizkio matematikak gustatzen.

Ikaskideari ez zaizkio matematikak gustatzen.

• Anderrek lagunak etxera eraman dizkio.

Anderrek lagunak etxera eraman ditu.

• Saskibaloikoek entrenatzailea agurtu diote.

Saskibaloikoek entrenatzailea agurtu dute.

• Horretaz oso azkar konturatu dute.

Horretaz oso azkar konturatu dira.

• Gurasoek ez digute oharra sinatu guri.

Gurasoek ez dituzte oharra sinatu guri.

• Eskupilotan aritu dute egun osoan.

Eskupilotan aritu dira egun osoan.

• Haiek kalean aurkitutako txakurra jipoitu egin diote.

Haiek kalean aurkitutako txakurra jipoitu egin dute.

• Horrelakorik ez zaie animaliei egin behar.

Horrelakorik ez zaizkie animaliei egin behar.

• Bestela udaltzainek zuri isuna jarriko dizute.

Bestela udaltzainek zuri isuna jarriko zaizue.

• Laster ordainduko zaizu jarritako isuna.

Laster ordainduko diezu jarritako isuna.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 214


1 ARIKETAK


Markatu aditz egokia.

• Haiek irakasleari bere liburua eskatu...

du. diote.

• Bertsolari horrek gaia ahaztu...

dituzue. du.

• Normalean, gai-jartzaileek gaiak asmatu egiten...

diezue. dituzte.

• Zuek aldizkariotako pertsonaiak ondo ezagutzen...

diote. dituzue.

• Zuek haiei institutuko oharra erakutsiko...

dituzte. diezue.

• Ahapaldi horiei guk hitz bat kenduko...

zaio. diegu.

• Berba horiek guk hor jarri ahal...

diegu. ditugu.

• Olerki horiei zerbait falta...

dizkie. zaie.

• Hori egiteko zuk tekla hori sakatu beharko...

duzu. diozu.

• Liburu horri lizuna atera...

zaie. zaio.

Bete hutsuneak.

• Txerrizalea txerrikumeei hurbildu harrapatzeko.

• Baso horretako katagorriei jende asko hurreratzen .

• Arratoiek zenbait gaixotasun transmititzen gizakiei.

• Narrasti harrapariek harrapakin handiagoei ere eraso egiten .

• Tukanek elkarri baiak pasatzen mokotik mokora.

• Burruntziaren bizitzak aste batzuk baino ez irauten.

• Puma emeak ernaldiaren ondoren arrari ez hurbiltzen uzten.

• Kameleoiak intsektuak harrapatu eta oso-osorik irensten .

• Arrabioak buztana galtzen badu, berehalaxe hazten beste bat.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 215


1 ARIKETAK


Egin esaldiak aditz hauekin.

• zaitut:

• dizkidate:

• zaizkigu:

• dituzte:

• die:

• zaigu:

• diete:

• ditu:

• naute:

• zaizkie:

Ezabatu oker dagoen aditza.

• Laborategietan txertoak egiteko bakterioak erabiltzen (dituzte/dizkiete).

• Sukarra dugun guztietan arnas-erritmoa bizkortzen (zaigu/dizkigu).

• Medikuntza ikasten dutenei sendagileak deitzen (zaie/zaizkie).

• Aneri txertoa eman (zaizkio/diote) arazorik ez izateko.

• Hori entzuteak min ematen (zait/dit).

• Sendagai hori gauero hartu behar izaten (naiz/dut).

• Erizainak egunero jarriko (dizu/zaizu) termometroa ospitalean.

• Erietxean ez (dute/diote) esaten gaixoari zer duen?

• Bulegari horrek gu oso txarto tratatu (digu/gaitu).

• Zeini galdetu ahal (digu/diogu) errezetei buruz?

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 216


1 ARIKETAK

ADITZA: INDIKATIBOA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN3. FITXA

AR

IKE

TAK

Ezabatu oker dagoen aditza. (orainaldia)

• Gero eta ordenagailu meheagoak egiten . (dituzte/dizkiote)

• Programak gordetzeko erabiltzen denari memoria deitzen . (dio/zaio)

• Ideia horiek edonori bururatzen . (zaizkio/dizkio)

• Informatika edonori ez gustatzen. (zaizkio/zaio)

• Aurten lan guztia informatizatu egin . (zaie/dute)

• Ikertzaileak datuak biltzen . (ditu/dit)

• Lagunari lanak Ikerrek egiten internetez. (dio/dizkio)

• Ikustean oso pozik hartu zuen gurasoek. (naute/didate)

• Mezua nik laster bidaliko . (didazu/dizut)

• Etxekonekoari ez inork hitz egiten beti ordenagailuaren aurrean dagoelako. (dio/dizkio)

Bete hutsuneak.

• Film horiek zineman ikusiko .

• Aktore batzuei ez makillajea jartzea gustatzen.

• Obra amaitutakoan eszenaurrera hurbilduko aktore guztiak agurtzera.

• Antzeztutako obrari, nire ustez, umore apur bat falta .

• Zuek antzokira nork eramango ?

• Antzezle guztiak zuzendariak eraman bere autoan.

• Antzezpena oso dotore atera aktore errumaniarrai.

• Ikasle horiek oso gustuko antzerkigintza.

• Gaur erosi dituzuen margoak guk horiei eman .

• Zuek gu ez engainatuko negar plantak eginez.

Osatu esaldiok aditza orain eta lehen aldian jarriz: (lehenaldia eta orainaldia)

• Aurreko urtean auzoan guretzako jokoak jarri .

• Jarlekuetako burdinari herdoila atera .

• Herdoildutako kale-argiak ere iaz kendu .

• Txakurrak arbolara hurbiltzen -ean,arbola jausi egingo dela ematen du.

• Ez lehengoan kontatu arbolarena.

• Halaxe da, aste honetan haritza ere bota egin .

• Hiltzear omen zegoen, baina sustraitik erauzi herenegun.

• Bankuan jesartzen zen agurea ere hil egin .

• Anbulantzian eraman omen , sirena joka.

• Atzo ilunabarrean jesartzen zen bankuari loreak jarri umeek.

3

2

1

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 217


1 ARIKETAK

ADITZA: INDIKATIBOA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN3. FITXA

Aukeratu aditz zuzena eta idatzi. (lehenaldia, nor / nor-nork, zer-nork / nor-nori-nork)

• Umetxoak hatz lodia begian jarri . (zidan/zait).

• Nik eskua begitartetik kendu . (nituen/nion)

• Hala ere, haserre bizian jaiki . (zuen/zen)

• Niregan konfiantza . (zion/zuen)

• Azkenean izena eman txapelketan. (zen/zuen)

• Appa nepaldarra hamazazpigarren aldiz igo mendirik garaienera. (zuen/zen)

• Guk Ikerneri eskatu izan behar izan goiko lokaleko giltzak. (zitzaizkion/genizkion)

• Orain dela sei urte ezagutu zuek elkar. (zenuten/zineten)

• Umeek elkar jotzen haserretzen zirenean. (ziren/zuten)

• Futbolean ostikoa eman Andoniri. (zuten/zioten)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 218


1 ARIKETAK

ADITZA: INDIKATIBOA LEHENALDIAN4. FITXA

AR

IKE

TAK

Ezabatu oker dagoen aukera: (nor / nor-nori /zer-nork / nor-nori-nork)

• Ayrton Senna omendu (zuten/zioten) Monakoko sari nagusian.

• Bi aldiz jokatu (zuen/zen) egun berean pilotari horrek.

• Jokatzen hasi aurretik elkarri bostekoa luzatu (zuten/zioten).

• Gasteiz parean bukatu (zuen/zen) etapa.

• Taldekide ohiari ea nola zegoen galdetu (zuten/zioten) kazetariek.

• Zuek guri ez (zeniguten/zenuten) ezer esan azken partidaz.

• Mediku horrek txirrindulariei dopatzen lagundu (zuten/zien).

• Maillota ez omen (zion/zitzaion) gustatzen bizikletazale horri.

• Atzoko ariketa egiteko indar handia behar (genituen/genuen).

• Belaontziak oso gustuko (zitzaizkion/zituen) txikitan.

Aukeratu zuzena eta idatzi.

• Atzo eguraldi txarra egin Euskal Herri osoan. (zen/zuen)

• Hodeiak eta ostarteak zeudenez, arropak ez zabaldu. (ginen/genituen)

• Haizea zela eta, errotak jausi egin . (zituzten/ziren)

• Mendialdean euri asko egiten zuenez, zinemara joatea erabaki zuek. (zineten/zenuten)

• Egun euritsu horretan guri apunteak kale gorrian erori . (zizkigun/zitzaizkigun)

• Aitak astelehenean ez (ni) kotxez eraman institutura. (ninduen/zidan)

• Nik motorra eraman behar izan pasa den astean, ordurako heltzeko. (nuen/nintzen)

• Zortzietako trena galdu esnagailua ez jartzeagatik. (zenuten/zineten)

• Atzo haiek mehatxatu lekua kendu nielako. (zidaten/ninduten)

• Umeak aitonari hurbiltzen beti ipuinen bat kontatzen zielako. (zitzaizkion/zizkioten)

Erantzun galderei aditzari erreparatuz.

• Nork eraman zintuen eskolara ? (aita)

• Zer esan zizun Anek? (gezur galanta)

• Nor ekarri zenuen autoz? (auzokoa)

• Nork aukeratu zuen lekua? (gu)

• Non erosi zenion joko hori semeari? (Donostia)

• Gozoki guztiak jan zizkizun txakurrak? (bai)

• Zuek zapuztu zenioten plana Anderri? (ez)

• Nori egokitu zitzaion arbelean idaztea? (ni)

• Ipuineko sorginei zer gertatu zitzaien? (ginarra galdu)

• Aipatu zenizkiguten puntu guztiak? (bai)

3

2

1

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 219


1 ARIKETAK



• Butano-banatzaileak bosgarren solairura igo behar izan bonbonak. (zituzten/zitzaion)

• Hainbesteko indarra eginda, urrun joan aizkora Mindegiari. (zitzaion/zioten)

• Harrijasotzaileek aurreko egunean hamar aldiz baino gehiago altxatu harri hori. (zuten /zien)

• Zuri sega zorroztea ahaztu egin ; horregatik ez zuen mozten. (zitzaizun/zituen)

• Unai Basurkori txalo zaparrada jo Getxora heltzean. (zioten/zuten)

• Ganaduzaleek dirutza eskaini osabari asto zahar haren truke. (zioten/zitzaizun)

• Idi-probetan apostua egitea oso gustatzen gure aitita zenari. (zitzaion/zioten)

• Euskal Herriko sokatira taldeak kanpotarrei alde ederra atera . (zien/zitzaion)

• Ikusleetako batzuk Iban Mayori bizikleta aurrean jarri . (zitzaizkion/zituzten)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 220


1 ARIKETAK


Jarri aditz laguntzaile hauek dagokien lekuan.

zenidan zuen zitzaien zizkion zuen genuen zituen zion zitzaien zitzaion

• Zuk niri lehenago esan behar hori. Orain berandu da.

• Egun hartatik aurrera ez lagunak gehiago jo.

• Behin oztopo hori gaindituta, guk lanarekin jarraitu .

• Makurtu zirenean koroa burutik erori miss guztiei.

• Umea dortokei begira geratu .

• Halako batean txanogorritxori otsoa agertu oso kezkaturik.

• Pare bat galdera egin txoferrari osabak.

• Gaineran eraman tximinoak txori txikia.

• Entrenatzaileak bere kapitainari deitu dena argitzeko.

• Bizkarrean eraman behar izan umea ibilaldi osoan.

Osatu taula falta diren datuekin.

Bete hutsuneak aditz egokiekin orain eta lehen aldian. (nor-nori, nor-nork, nor-nori-nork)

• Erabat engainatu . (guk/haiek)

• Bostekoa eman . (haiek/niri)

• Oso ondo ulertu azalpenak. (hark/niri)

• Abandonatu . (haiek/gu)

• Adarra jo . (haiek/hari)

• Zuengandik urrundu . (haiek)

• Poltsatik erori . (haiek/niri)

• Ospitalera eraman . (zuek/hura)

• Besoetan eraman . (zuk/ni)

• Salatu . (nik/zu)

3

2

1

AR

IKE

TAK

NOIZ NOR/NORI/NORK EKINTZA ADITZ LAGUNTZAILEA

atzo parte hartu zenuten

lehengoan gurasoek/gu jaira eraman

iaz gu Ibilaldira joan

maiz mendizale bat/haiei Institutura joaten

elkarte horietakoek eranskailuak banatu zizkiguten

beti laguntzen zeniguten

sarritan laguntza eske etortzen zait

egunero Angelen txakurra/guri miazkatzera hurbiltzen

noiz edo noiz zuek/katua kotxean eramaten

txikitan tarteka aitak/guri kromoak erosi zizkigun

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 221


1 ARIKETAK


Jar itzazu aditz laguntzaile hauek lehen aldian.

• dute:

• diote:

• dizkidazue:

• gaitu:

• zaio:

• diguzue:

• zaizkie:

• naute:

• zaituztegu:

• dizkiete:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 222


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA ORAINALDIAN6. FITXA

AR

IKE

TAK

Bete hutsuneak.(nor)

• Nire prakak gorriak izango , zezenak atzetik etorriko .

• Zu soinekoa erostera bakarrik joango , herriko denda batera joango .

• Betarreko horiek aldean jantzita joango (ni), ez (zu) nirekin joatenausartuko.

• Kotxea ondo egongo , ez zure laguna autobusez joango.

• Ez txakur horrengana hurbilduko, nire lagunarena ez izango.

• Gu garaiz helduko , ez haserretuko (zuek).

• Galdezka etorriko (zuek), euskaraz arituko , (zuek) zalantza barik.

• Ni arriskuaz ohartuko , segur aski ez hurreratuko.

• Haiek errumaniarrak , errumanieraz arituko .

Aukeratu ondorio egokia.

• Zuk tortilla egiten ikasiko bazenu,

• Guk xaboi gehiago erabiliko bagenu,

• Gurean afalduko bazenute,

• Txapelketa horretan gure lagunek parte hartuko balute,

• Ipuin politak kontatuko balitu,

• Lanak arin bukatuko balitu,

• Txakurrek muturrekoa eramango balute,

• Esaldi luzeagoak idatziko banitu,

• Irakasleak lanak gorriz zuzenduko balitu,

• Ordenagailuz egin ahal izango bagenu,

Inguratu aukera egokia. (nor-nori-nork)

• Guk liburuari forroa kenduko (bagenio/bagenu), zikindu egingo (genioke/genuke).

• Guk eranskailu hau zuei emango (bazenute/bagenizue), paper-zorroan erantsiko (zenuke/zenukete).

• Nik orriak sailkagailuan sartuko (banizkio/banitu) ikasle horri, errazago erakutsiko (lidake/lizkidake) lanak.

• Aitak ni zigortuko (balit/banindu), nik ez (nuke/nioke jasango).

• Nik zu kale gorrian ikusiko (bazintut/banizu), lagunduko (nizuke/nizun).

• Zuek lagunei Aralarretik gazta ekarriko (bazeniete/bazintuzte), eskerrik asko esango (lizuekete/lukete) zuei.

• Umeek aurpegia margotuko (balute/baliote), aitek ipurdikoa emanda etxera eramango (lukete/lituzkete).

3

2

1

a. ...telebista ikusi ahal izango luke.

b. ...ederki gozatuko zenukete.

c. ...arin batean amaituko genituzke lanak.

d. ...afaria prestatuko zenuke .

e. ...zerbait irabaziko lukete.

f. ...ez nuke leku nahikoa izango.

g. ...denok jaramon egingo genioke.

h. ...jai edukiko genuke.

i. ...garbiago edukiko genuke kotxea.

j. ...ezin izango lukete haginka egin.

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 223


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA ORAINALDIAN6. FITXA

• Hozkailutik zuek niri garagardo fresko bat aterako (bazenute/bazenidate), nik zuei eskertuko (nizueke/nuke).

• Gurasook antzerkitik autoz ekarriko (bagintu/bagintuzte), guk ez (genieke/genizkieke) ezetzik esango.

• Lagunek niri auto berria eskatuko (banindute/balidate), nik zalantzarik gabe utziko (nieke/nuke) haiei.

Aztertu aditzak adibidean bezala. (nor-nori-nork / nor-nork).

• Balizkit: Haiek - niri - zerbait (pluralez). Baldintza.

• Banizu:

• Banitu:

• Bazenituzte:

• Balio:

• Zenidakete:

• Nizkieke:

• Genituzke:

• Zintuzket:

• Zenizkidakete:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 224


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA IHPOTETIKOA ORAINALDIAN7. FITXA

Asmatu baldintza hauen ondorioak.

• Guk Ane ondo ezagutuko bagenu,

• Lagunak agurtuko ez bagenitu,

• Hura mehatxatuko balute,

• Lapurretan ikusiko balituzte,

• Epaitegira joango balira,

• Dirua eskainiko baliote,

• Gozokiak gustatuko balitzaizkio,

• Arrantzan joango balira,

• Eskupilotan berarekin arituko balitz,

• Animaliaren bat erosiko balu,

Ezabatu oker dagoena eta berridatzi.

• Nik ile-apaintzaileari motz-motz uzteko esango (banio/banioke), errotik moztuko (lidake/lizkidake) ilea.

• Margolariek niri etxea gorriz pintatuko (balute/balidate), oso haserretuko (nintzateke/nuke).

• Zuek haiei alemanieraz hitz egingo (bazenizkiete/bazeniete), ez (lizuekete/lizukete) piperrrik ere ulertuko.

• Euskaraz hitz egiten entzungo (bazenidate/bazenidaten), poztu egingo (nintzatekeen/nintzateke).

• Txakurrak garbitzaileari erasoko (balio/balu), arazoak eragingo (lioke/lizkioke) nagusiari.

• Jokolari horiek jokoz kanpo geratuko (balitz/balira), alde egingo (lirateke/lukete).

• Tabernariak tabernan itoginak (balitu/balituzte), iturginari deituko (liokete/lioke).

• Lagunek autoz ekarriko (banindute/balidate), ez (nintzateke/zinateke) bustiko.

• Kirolari aparta izango (balitz/balira), fitxatuta egongo (litzateke/lirateke) honezkero.

• Umeak igerilekura eramango (bagenitu/bagenizkie), poz-pozik etorriko (litzateke/lirateke).

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 225


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA IHPOTETIKOA ORAINALDIAN7. FITXA

Bete hutsuneak aditz egokiarekin.(nor / nor-nori)

• Goseak jaikiko , ondo gosaltzea gustatuko .

• Maren garaiz etorriko , pelikula osoa ikustea gustatuko .

• Lobari txakur hori hurbilduko , oihuka hasiko .

• Hura txakurrari oihuka hasiko , txakurra urduritu egingo .

• Amaren bat galdezka etorriko (guri), pozik irtengo erantzutera.

• Jokalariei ordua ahaztuko , haiek berandu helduko partidara.

• Autoko atea bidean zabalduko (zuei), istripuren bat gertatuko .

• Niri negar malkoak aterako , jendea hurbildu egingo .

• Zuei ere garauak aterako , medikuarenera joango .

• Zuri partida interesatuko , ixilik egongo .

Jarri dagozkien pertsonak.

• bagenizkie:

• nizkieke:

• nituzke:

• nenidakete:

• balitzaie:

• litzaizkioke:

• genuke:

• balitzaizkigu:

• litzaizkidake:

• lidakete:

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 226


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA LEHENALDIAN8. FITXA

AR

IKE

TAK

Osatu esaldiak ondoriozko aditza jarriz. (nor/nor-nork)

• Puxtarriak izan banitu, zuekin jolastuko .

• Baina eguraldi txarra egin izan balu, gu busti egingo .

• Zuek bokatak ekarri bazenitu, askari ederra egingo .

• Hala ere, eguzkia egin balu, guk ondo pasatuko .

• Zuk ni etxera gonbidatu baninduzu, gustura joango .

• Irakasleek ikasleak mespretxatu balituzte, ikasleek ere beste horrenbeste egingo .

• Zu atzo agertu bazina, guk poz handia hartuko .

• Lagunek non aparkatu aurkitu balute, automobila bertan utziko .

• Nik indarrik izan banu, zakua bizkar gainean jasoko .

• Haurrek margoak izan balituzte, koadro politak egingo .

Bete hutsuneak aditz egokiak sartuz. (nor/nor- nork/nor-nori-nork)

eraiki eman saldu izan esan erosi izan hitz egin eduki zigortu

• Guk umore ona , joango ginen.

• Zure neba-arrebei , etorriko ziren.

• Nik bista txarra , ez nituen ikusiko hitz horiek.

• Aitak ni , negar egingo nuen.

• Epaimahaikoek Aitorri saria , poz-pozik egongo zen.

• Umeari zakurra , txabolan biziko zen.

• Borda egurrezkoa , oraindik zutik egongo zen.

• Gizon horiek guri liburu bitxi horiek , dirua alferrik botako genuen.

• Abentura horretako protagonista , oso famatu izango nintzen.

• Suahilieraz , inork ez zien ulertuko.

• Izaskunek ortua , udan letxugak jango genituen.

Lotu goiko esaldiak albokoekin:

Txintik esan ez banio, • • gustura jango nituen.

Diru asko irabazi izan balute, • • guztion artean banatuko zuten.

Gorka etxerako lanak izan balitu, • • ez nuen lan hori lortuko.

Zugatik ezan ez balitz, • • bakarrik egingo zituen.

Ondarroara joan balitz, • • dotore geratuko zen bulegoa.

Aldizkari horiek erosi izan ez balitu, • • lagun ondarrutarrak izango zituen.

Beregan konfiantzarik izan balu, • • haserretu egingo zen.

Niri txokolate horiek ekarri izan balizkit, • • dena argiago egongo zen.

Koadro hori horma horretan zintzilikatu bazenu, • • gauzak hobeto aterako ziren.

Hizlariek horretaz hitz egin balute, • • ez zituen horrelako kontuak irakurriko.

3

2

1

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 227


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA LEHENALDIAN8. FITXA

Ezabatu aukera desegokia eta berridatzi.

• Jonek anaiari dena kontatu (balio/baliote), haserre bizian jarriko (zen/litzateke).

• Bilboraino motorrez joan (balira/balute), busti egingo (zen/lirateke).

• Aireportuko maletak galdu (balituzte/balitzaie), ez (litzateke/zen) arazorik egongo.

• Zauriren bat izango (bazenu/bazina), iodoa eman beharko (zenion/zenioke).

• Liburuari orri horiek kenduko (bagenizkio/balitzaio), ez (zen/litzateke) igarriko.

• Neska jatorra izango (balitz/balitzaio), lagun gehiago izango (zituen/lituzke).

• Irakasleak agindutakoa egin (bagenu/bagenitu), hobeto ulertuko (genuke/genuen).

• Hori lehenago zeure buruari galdetuko (bazenio/bazenu), agian gauzak hobeto joango (lirateke/ziren).

• Ortuan azenarioak jarri izan (balitu/balu), entsalada ederrak egingo (zituen/lituzke).

• Kafesnea gailetekin hartuko (banu/banitu), bete-bete eginda geratuko (nintzateke/nintzen).

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 228


1 ARIKETAK

ADITZA: BALDINTZA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN 9. FITXA

Bete hutsuneak.(nor / nor-nori)

• Niri futbola gustatu izan ba , partida guztietara joango .

• Zure lagunari baloia balkoitik erori ba negar batean egongo .

• Zuek zinema horretara sartu ba , pelikula ez gustatuko.

• Zapata berriak apurtu ba guri, ama haserretu egingo .

• Niri kiniela bat aterako ba , ez hemen egongo orain.

• Gurasoak hil ez ba , eurekin biziko .

• Guri erlojua apurtu ba , konpontzera zugana joango .

• Bera niri kexaka etorri ba , laguntzera joan .

• Haiek Enekori diru eske hurbildu ba , urduri jarriko gure Eneko

• Zuri ile asko jausi ba dagoeneko burusoil egongo .

Zuzendu aditzean oker dagoena.

• Haiei gurasoak haserretu balitzaie, berdin emango lieke.

• Niri hori ekartzea ahaztuko balitz, ez nizuke zuri ezer esango.

• Indarrik izango banitu, oraintxe bertan altxatuko nuke.

• Zuk niri galdera hori egingo banizu, ez zeniguke erantzungo.

• Eskaleari dirua emango banu, poztu egingo zen.

• Zuk kandelak piztu bazenu, hobeto ikusiko genuen.

• Zuei atea itxi balitzaizue, ezin izango zinatekete sar.

• Liburuaren azala bustiko balitzaigu, beste bat erosi beharko genuen.

• Guri zigarroa itzali balitzaigu, beste bat piztuko genuen.

• Txakurkumea gaixotuko balitzaio, albaitariarenera joango zen.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 229

9. FITXA

ADITZA: BALDINTZA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN ARIKETAK


1Osatu esaldia ondorioa jarriz.

• Eguraldi ona izan bagenu,

• Niregana etorri bazinete,

• Zuk laguna biziki maite izan bazenu,

• Aldizkari horiek erosi bazenitu,

• Musu bat eman bazenit,

• Liburua gustatu balitzaio,

• Triste egon balitz,

• Bilbora joan izan balira,

• Zuk ezagutu izan bazenu,

• Kepari niri opari bat ekarri bazenit,

Jarri ondoriozko forma hauek lehen aldian.

• litzateke:

• zuke:

• litzaizkidake:

• nioke:

• zenizkidake:

• lituzke:

• gintuzke:

• nindukete:

• lirateke:

• litzaioke:

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 230


1 ARIKETAK


AR

IKE

TAK

Bete hutsuneak.

• Gaur dirurik banu, zinera joango (ni).

• Orain tortilla jango banu, gauean ez afalduko.

• Atzo kafe hutsa hartu izan banu, ez gauean begirik bilduko.

• Haiek gogorik izan balute, ordainduko .

• Ehizan joan balira, gaur segur aski txoriak jango .

• Sagardo ona erosiko balute, gustura edango haiek.

• Irakasleek ezagutuko bagintuzte, zalantza barik agurtuko .

• Zuei indabak gustatu balitzaizkizue, gaurkoak jango .

• Gu Getariako kaira joan bagina, baporeak ikusiko (guk).

• Ez ezer esango, gertatutakoaren berri izan bazenute.

Jarri baldintzari aditz egokia.

• Berandu (izan) ez balitz, Kultur etxera joango ginateke.

• Nik min (hartu) banu, esango nizun.

• Ama arduratuta (egon) balitz, guri dena kontatuko liguke.

• Film hori Enekori (gustatu) ez balitzaio, kexaka etorriko zitzaigun.

• Futbolariak entrenatu gabe (egon) balira, oker jokatuko lukete.

• Bere kotxean (ekarri) bagintu, askoz lehenago helduko ginen

• Zubia (erori) balitz, ezin izango ginateke beste aldera igaro.

• Sorginetan (sinestu) balu, ez zuen horrelako jokatuko.

• Zorriak (izan) balituzte, etengabe hazka egin lukete.

• Nagusia jaten ematera (hurbildu) balitzaie, pozarren egongo ziren.

Jarri baldintza eta ondoriozko aditz formak orain eta lehen aldian. 3

2

1

BALDINTZA ONDORIOA ORAIN ONDORIOA LEHEN

nik haiei batzuk

zuk ni

zuk guri zerbait

hura niri

haiek zuri batzuk

guri haiek

haiek gu

zuk haiek

haiek ni

guk haiei batzuek

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 231


1 ARIKETAK


Aukeratu aditz egokiak.

• Nik betaurrekoak edukiko , hobeto ikusiko .

a) banitu/banizkio b) nuke/bazeniote

• Kutsagarriak , ez ere jango.

a) izan balira/balira b) genituen/balute

• Haiei lainoa azalduko , buelta eman beharko (haiek).

a) balitzaie/balitzaie b) lukete/bazenu

• Arazoren bat izan , (haiek) telefonoz deituko (haiek guri)

a) balute/banitu b) ziguten/balute

• Zuk arraina labean sartuko , gozoago geratuko zuri.

a) bazenu/balio b) litzaizuke/bazenio

• Txakurrek haurrari heldu , zauri larriak egingo .

a) baliote/litzaioke b) zizkioten/lukete

• Antzezlan hori hemen antzeztuko , makina bat jende joango .

a) balitz/genituen b) litzateke/zen

• Lepotik heldu , ikaratu egingo .

a) balio/ziguten b) zen/litzateke

• Zuek egoerari aurre egin , egoera hobean egongo .

a) bazeniote/nuke b) zineten/zitzaizun

• Txoriari hegoak ebaki , nirea izango .

a) banizkio/zineten b) zen/zizkioten

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 232


1 ARIKETAK

ADITZA: AHALERA ORAINALDIAN11. FITXA

Bete hutsuneak. (nor)

• Hau eguraldia! Gu gaur mendira joan .

• Hori guztia egin ondoren zuek lasai gera .

• Zuk itsasoan beldurrik gabe sar , sorosleak daude-eta.

• Edozein unetan mintza horiek gai horretaz.

• Bihar arte gu zain egon .

• Kontuz ibil zaitezte! Hori ikututa erre -eta.

• Zuek nagusiak zaretenez, bakarrik joan institutura.

• Edonor ezin bizi egoera horretan.

• Lorategi horretako loreak ezin zapaldu.

• Ur handitan sartzen bagara, ito egin .

Aukeratu aditz egokia. (zer/nork)

• Zuk horrela jokatuz gero, arazoak izan (ditzakezu/dezake).

• Nik ezin (ditzaket/dezakezu) gutun horiek guztiak irakur ordu batean.

• Gosea guk ogia janez ken (dezakegu/ditzakete).

• Haiek berriro hauta (dezakete/ditzakezu) alkate hori.

• Nork eska (dezake/dezake) behartsuentzako laguntza?

• Piratei buruzko liburu hori edonork irakur (dezake/dezakegu).

• Zuek ezin (ditzakezue/ditzakezue) traste horiek guztiak eraman.

• Gaztegunera hurbiltzen badir, bertan ikus (ditzakete/dezake) aldizkari horiek.

• Institutuko txirrina edonoiz jo (dezake/dezakete) atezainak.

• Nahi baduzu, jaialdi bat antola (dezakezu/ditzaket) gertatutakoa ospatzeko.

Ezabatu oker dagoena. (nor/zer- nork).

• Kirol-mota horretan zuk edonon jardun dezakezu/zaitezke.

• Atletismo proba horiek estadioan egin daitezke/ditzake.

• Oso jauzi luzeak egin daitezke/ditzake jauzilari horrek.

• Lasterketa horretan edonork har daiteke/dezake parte.

• Horretarako zuk teknika desberdinak erabil ditzakezu/zaitezke.

• Dantzariak gorputzak noranahi mugi dezake/daiteke.

• Zure jarrerak garrantzia handia izan dezake/daiteke.

• Azeriak leku desberdinetan aurki daitezke/ditzake.

• Segurtasun sistema desberdinak egon daitezke/daiteke.

• Aurkikuntza horiek aspaldikoak izan daitezke/ditzakete.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 233


1 ARIKETAK


Erantzun hurrengo galderei ahalera erabiliz.

• Zer egin dezakegu hizkuntza bat ikasteko? (telebista ikusi) (irratia entzun)

• Zer egin dezakezu ondo pasatzeko?(liburuak irakurri) (futbolean jokatu)

• Zer egin dezakezue sudokua amaitzeko? (laguntza eskatu) (soluziobideetan begira)

• Zer egin dezaket hotzik ez izateko? (arropa gehiago) (salda beroa hartu)

• Zer egin dezakete haiek saskibaloian ondo jokatzeko? (entrenatzailea ona kontratatu) (gogoz jokatu)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 234


1 ARIKETAK


Bete hutsuneak.

• Bilbon zuk txokolatezko sardinak eros .

• Guk San Ferminetara zapi gorria lepoan joan .

• Idiazabalgo gazta guk ezin edonon aurki.

• Nik Gernikako piperrekin plater gozoa presta .

• Parisen badakizu zer ikus zuek ?

• Ardo ona Errioxa edo Galiziakoa izan .

• Guk Tolosako indabak txorizo egosiarekin jan .

• Zuek produktu asko eros azoka horretan.

• Getaria edo Bakioko txakolina erraz aurki edozein azokatan.

• Ardien mami naturala ezin guk edozein urtarotan jan.

Markatu aditz zuzena.

• Indabak egosita presta zaitezke. ditzakezu.

• Ekarri duzun txakolin hori hotz atera dezakezu. zaitezke.

• Erositako mamia azukrearekin jan dezakegu. ditzakegu.

• Zuk babak edozein lapikotan presta dezakezu. ditzakezu.

• Nik ezin ditzaket ditzaket erosi dilista horiek denda horretan.

• Haiek edozein dendatan eros dezakete ditzakete Tolosako teilak.

• Zuk azkar ase dezakezu zaitezke garabantzu horiek janda.

• Pastela jandakoan zuek gustura gera zaitezkete. dezakezue.

• Emandako urdaiazpiko ogitartekoa arin batean jan dezakezue. ditzakezue.

• Alergikoa denez, ezin dezake ditzake haragirik jan.

Bete hutsuneak aditz zuzena aurkeratuz.

dezake dezakezu gaitezke ditzakezue daitezke dezake gaitezke ditzakete zaitezkete dezakete

• Antilope jauzilariak edan gabe bizi .

• Palma-urtxintxak lurra zula dituen hanka indartsuekin.

• Kobraren horzkada bakarrak elefantea bera hil .

• Kameleoiek, espezieen arabera, 7 cm-tik 60 cm-rainoko luzera eduki .

• Zuk nahi baduzu, etxera iguana bat eraman .

• Guk ezin animaliak kaiola barruan ikus.

• Zoologiko horretara ezin zuek jana sar, debekatuta dago eta.

• Lehoinabarra ikustera parke horretara joan zuek.

• Gu ezin baso horretan sar otsoak badaude.

• Denda horretara hurbil guakamaioa ikustera.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 235


1 ARIKETAK


Osatu taula falta diren elementuak jarriz. 4

NOR NORK EKINTZA ADITZ JOKATUA

haiek etorri

haiek zuk ekarri

ni hurbildu

hura guk erosi

gu urrundu

zuek nekatu

haiek zuek eraman

haiek nik salatu

haiek erori

zuek saiatu

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 236


1 ARIKETAK

ADITZA: AHALERA LEHENALDIAN13. FITXA

Berridatzi esaldiak ahalerako laguntzaileak erabiliz. (nor)

• Hirian bizi zenez, sarritan joan ahal zen antzokira.

• Lehen zu bizikletaz etorri ahal zinen lanera; orain, ostera, ezinezkoa da.

• Gu ezin ginen joan horra umeak ginelako.

• Haiek ezin ziren uretara sartu soroslerik ez zegoelako.

• Ni ezin nintzen harritu asko ikusitako nintzelako.

• Ezin ziren hurbildu egun horretan olatu itzelak zeudelako.

• Gu fidatu ahal ginen herrian oso ezaguna zelako.

• Ane geratu ahal zen gurekin trena oraindik etorri ez zelako.

• Txakurrak lehen edonondik ibili ahal ziren, ez gaur bezala.

• Isilik geratu ahal nintzen, baina iritzia eman nahiago izan nuen.

Bete hutsuneak ahalera erabiliz. (zer/nork)

• Lehen guk liburuetatik fotokopiak atera .

• Zuek orain dela lau hilabete ezin hanka lurrean jar.

• Eramandako zapatila haiekin zuk balleta dantza .

• Zuk metro hori ezin geltoki horretan har.

• Irabazitako diruarekin guk larruzko jaka hura eros .

• Orain dela urte asko emakumeek ezin botorik eman.

• Laguntzaileak eraman baina bakarrik joan nahi nuen.

• Zuek inprima agiri horiek guztiak.

• Txapelketa horretan parte har , baina epea pasatu zitzaigun.

• Bilera horretan zuek hitz egin ?

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 237


1 ARIKETAK


Aukeratu aditz egokia. (nor/zer-nork)

• Orain urte batzuek bide bazterretik oinez joan (gintezkeen/zezaketen).

• Lehen ia leku guztietan erre (zitekeen/zenitzakeen).

• Guk edonon utz (genezakeen/zenitzaketen) kotxea.

• Antzina umeek kalean jolas egin (zezaketen/genezakeen).

• Aspaldi sexu berekoak ezin (zitezkeen/gintezkeen) ezkon.

• Ni umetan ezin (nintekeen/zitezkeen) berandu oheratu.

• Behinola Galdakaora zu ezin (zintezkeen/nintekeen) metroz joan.

• Zuek gol asko sar (zenitzaketen/zintezkeen) partida horretan.

• Saia (zintezkeen/nezakeen), behintzat, hobeto egiten, ezta?

• Aizu, denontzako orriak ekar (zenitzakeen/zitekeen).

Erantzun galderei. (nor/zer-nork)

• Norekin hitz egin zenezakeen bilera hartan?

• Zer erantzun zenezaketen galdera haren aurrean?

• Arazo hura zuon abokatuak konpon zezakeen?

• Ez genekien. Nora joan gintezkeen afariaren ostean?

• Nortzuek eman zezaketen horri buruzko informazioa?

• Zer egin zenezakeen pasa den udan?

• Uholdeen ostean eraiki zezaketen baserria berriro?

• Zer eraman genezakeen lehen eskolara?

• Nondik joan zintezketen errekaren beste aldera?

• Zer ekar zenezaketen institutura egun horretan?

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 238


1 ARIKETAK


Osatu esaldiak ahalera lehenaldian erabiliz.

• Bilbora etorri (gu) .

• Etxea margotu (zuek) .

• Eleberria idatzi (hori) .

• Arraina erosi (gu) .

• Bakarrik geratu (zu) .

• Arazoa konpondu (hura) .

• Astoa erosi (haiek) .

• Pastela egin (zuk) .

• Ikastaroa egin (zuek) .

• Agiria eskatu (haiek) .

Bete hutsuneak.

• Poliziek karneta eska .

• Gu kobazuloetan sar .

• Eskuz egin (guk) koaderno horiek

• Txakurrek hozka egin ; horregatik zeuden lotuta.

• Zuk txoria eros , baina arraina nahiago izan zenuen.

• Ni oinez joan baina oso nekatuta nengoen.

• Haiek denak batera sar , baina nortasun agiria eskatzen zieten.

• Oposizioetan izena eman , zergatik ez zineten aurkeztu?

• Ez daukagu txiskerorik, baina pospoloak eduki .

• Botoen ehuneko garrantzitsua lor guk hauteskunde haietan.

Aukeratu zuzena.

• Zergatik ez didazue esan? Kotxea ekar (nezaken/nezakeen).

• Prakak urdinak eros (zenitzaketen/zenezaketen).

• Kanta politen bat asma (genezake/genitzake).

• Josuren bordara joan (gintezken/gintezkeen).

• Tontorrera heltzen saia (genezakeen/gintezkeen).

• Uretako motoa eros (genezake/gintezke).

• Zortzierako heltzen saia (zintezkeen/zenezakete).

• Enbor horiek aizkoraz oso erraz apur (zitezkeen/genezakeen).

• Hamabi urteko ume batek egin (zezakeen/zitekeen).

• Hori ikustean Ane triste jar (zitekeen/zezakeen).

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 239


1 ARIKETAK


Jarri aditz hauek era trinkoan.

• Joan ahal izan ginen:

• Eraman ahal genuen:

• Erosi ahal izan zituzten:

• Ekarri ahal nituen:

• Hurbildu ahal ziren:

• Ezin zituen hartu:

• Ezin ziren saiatu:

• Igo ahal zineten:

• Apurtu ahal izan zenituen:

• Txikitu ahal izan zenuten:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 240


1 ARIKETAK

ADITZA: AHALERA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN15. FITXA

Jarri aditzak orainaldian.

• Haiek txoko txikian kutxatxo itxia utz zezaketen.

• Gehien-gehienetan tolestuta gera zitezkeen.

• Txetxeak lolo egin zezakeen gu jolastu bitartean.

• Oilar haiek ezin zezaketen kukurruku egin.

• Kakalardoak bildu ostean, zuk ezin zenitzakeen akabatu.

• Argiaren argitan argi ikus nezakeen gertatutako guztia.

• Ezin zenezaketan isil-misilean gorde kontatutakoa.

• Labur-labur azaldu zenezaketen eguneko ikasgaia.

• Elkartzen ginenean noiz edo noiz horretaz hitz egin genezakeen.

• Egun osoan egon zintezketen zuek pozez kantari.

Bete hutsuneak.

• Lehen ura edonondik atera guk.

• Etxean gera baina atera egin ginen.

• Gero zuek gure jaitxora etor nahi izanez gero.

• Egun nor bizi egoera horretan?

• Guk ekar ardoa, baina ez genekien non erosi.

• Zuek ezin orain ariketa buka hiztegian begiratu gabe.

• Zuek nahi ez bazenuten ere,egin .

• Zuk ezin oraintxe bertan harri horiek jaso.

• Eneritz egun oso egon isildu gabe. Hain da berritsua !

• Igerian ez badakite, oso erraz ito .

Aukeratu aditz zuzena.

• Udalak esan arte ezin artea bota. (dezakete/daitezke)

• Zuen arbola bota zuen eta gero ezin itzalik aurkitu. (zezaketen/zitekeen)

• Guk arrantza egin , baina mendira joan ginen. (genezakeen/gintezkeen)

• Astoak ezin arrantza egin muturrekoa jarri ziotelako. (zezakeen/zitekeen)

• Karrakaz hots handia atera zuek manifestazio horretan. (zenezaketen/zenezaketeen)

• Ardiek ere ardiak izan omen . (ditzakete/daitezke)

• Ahariek ahari gorria adarrean joan . (dezakete/daitezke)

• Berandutu izan ez balitzaizue, ordurako hel . (zenezakete/zintezketen)

• Orain itxaron bitartea sudoku bat egin . (genezakeen/dezakegu)

• Heldu nion arren, ezin geldi egon. (zezakeen/zitekeen)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 241


1 ARIKETAK

ADITZA: AHALERA ORAINALDIAN ETA LEHENALDIAN15. FITXA

Jarri aditz hauek lehen aldian.

• Daitezke: • Dezakegu:

• Daiteke: • Ditzaket:

• Dezakezu: • Gaitezke:

• Ditzakete: • Zaitezkete:

• Ditzakegu: • Zaitezke:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 242


1 ARIKETAK

ADITZA: SUBJUNTIBOA ORAINALDIAN16. FITXA

Erabili subjuntibozko aditzak nominalizazioaren ordez.

• Ni joateko deitu didate.

• Zuek etortzeko ez dute deitu behar.

• Ez diogu ezer esango ez kezkatzeko.

• Zu ausartzeko ekarri behar izan dut.

• Haiek ni ez hurbiltzeko isildu egin dira.

• Haiek geratzea nahi izan dute.

• Laster zu itzultzea espero dut.

• Gu saiatzea komeni da.

• Ane ez agertzea nahiago duzue.

• Zoriontsuak izatea opa dizuet.

Erantzun galderari: Zer esan du?

• Etor zaitez F• Itxi atea F• Ekarri bokatak F• Eraman ezazu motxila F• Etor zaitez laguntzera F• Zoazte pikutara F• Ekarri itzazue liburuak F• Egin ezazu azkar F• Zatoz hona F• Zoaz etxera F

Bete hutsuneak.

• Uretan bota ezazu ondo (disolbatu) .

• Haizeatu behar ditugu birusak (kanporatu) .

• Ondo argi azaldu diot arazorik (eragin, ez) .

• Guk barrabas-belarra (jaso) nahi dute.

• Arbola mota asko (ikusi) espero dut.

• Zuek gauzak argi (izan) komeni da.

• Makina bat galanperna (bildu, zuek) espero dugu.

• Zuk kolore egokia (aukeratu) nahi dut

• Guk ur-arkakusorik (ez ikusi) espero dut.

• Etxera joateko makina (hondatu) nahi dute.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 243


1 ARIKETAK

ADITZA: SUBJUNTIBOA ORAINALDIAN16. FITXA

Berridatzi esaldiak subjuntiboa erabiliz.

• Zuek polikiago ibiltzea nahi genuke.

• Loreak biltzeko eskatu diet.

• Hiru liburu irakurtzeko agindu digute.

• Kanpoan geratzeko eskatu digute.

• Guraso guztiak joatea komeni da.

• Afaria prestatzeko esan ditu, baina...

• Garaiz oheratzeko esan diguzue.

• Hori guztia mugitzeko esan dizuet.

• Zortzietarako heltzeko utzi dizut kotxea.

• Indarra izateko, asko jan behar duzue.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 244


1 ARIKETAK

ADITZA: SUBJUNTIBOA LEHENALDIAN17. FITXA

Bete hutsuneak. (nor)

• Zuei garaiz (itzuli) utzi nizuen autoa.

• Zu ere taldean (sartu) agindu zizuten.

• Ondo (portatu) eskatu nien.

• Etxeko giltza utzi zidaten, nahi nuenean (sartu) .

• Lasaiago (ibili) , lehenago atera behar zenuen.

• (mugi, gu) esan digu Anek, trena galduko dugu eta.

• Bakarrik zegoela eta berarekin (joan) eskatu zidan.

• Zer egin behar zen garai horretan jendea pozik bizi ?

• Lasaigarria eman behar izan genion, lasai (egon) .

• (isildu, bera) esan nion, berritsu halakoa!

Aukeratu aditz zuzena. (nor/zer-nork)

• Beregana hurbil(du) agindu zigun. (genezan/gintezen)

• Guk horiek (hartu) nahi zuen amak. (genitzan/gintezen)

• Zuek etxera (itzuli) espero zuten. (zenitzaten/zintezten)

• Behar zuena (erosi) supermerkatura eraman nuen. (zezan/zedin)

• Idazkera (ulertu, zuk) ordenagailuz egin nizun. (zenezan/zintezen)

• Txakurrak (zuek, lotu) eskatu genizuen. (zenezaten/zintezen)

• Ariketak (hura, amaitu) lagundu egin nion. (zitzan/zedin)

• Hitzordua jarri genuen elkar (ikusi) . (genezan/gintezen)

• Ordu erdi eman genien izarrak (zenbatu) . (zitzaten/zitezen)

• Pizza ederrak prestatu zenituzten guk (jan) . (genitzan/gintezen)

Jarri aditz egokia subjuntibozko lehenaldian edo orainaldian.

• Gonbidatu asko (etorri) eginahalak egin ditu.

• Zu (erori) hankartekoa jarri zizun ikaskideak.

• Bilbon (gu ez ito) neurriak hartuko ditugu.

• Guk dena (prestatu) deitu ziguten.

• Epaileak txilibitua jo du partida (hasi) .

• Arazo guztiak (konpondu, zuek) medikuarenera jotzea espero dut.

• (Aspertu ez, hura) sudokuak ematen nizkion opari.

• Arropa asko eramaten diot (josi, hura) .

• Oroigarriren bat (ekarri, hura) dei bat egin nion.

• Beti zirikatzen ditut bitxikeriaren bat (kontatu) .

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 245


1 ARIKETAK

ADITZA: SUBJUNTIBOA LEHENALDIAN17. FITXA

Erantzun galderei.

• Zertarako eman zenion kromo hori? (albumean itsatsi)

• Zer esan zion medikuak ebakuntza egin eta gero? (atseden hartu)

• Zertarako ekarri dituzue hainbeste argazki? (zuek ikusi)

• Zer agindu ziguten etxetik irteterako? (garaiz erretira)

• Zer komeni da egitea kasu horretan? (medikuarekin kontsultatu)

• Zer nahi zuten antolatzaileek, bada? (jendea parte hartu)

• Zertarako irten ziren leihoetara? (denak ikusi haiek)

• Zer eskatu zitzaion publikoari? (txaloak jo)

• Zer nahiago zuen, gu gelditzea ala eurekin joatea? (gelditu)

• Zer esan genien umeei? (osasuntsu jan)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 246


1 ARIKETAK

ADITZA: AGINTERA18. FITXA

Ordezka ezazu infinitiboa aginte adizkiak jarriz. (nor/zer-nork)

• Ezer ez dakizu eta egon isilik, mesedez!

• Zuek ez erosi ikusitako guztia.

• Ekarri egunkariok ea zer dakarten!

• Gorde ondo diruzorroa, lapur asko dabil eta.

• Lasaitu, emakumea, ez da ezer jazoko.

• Eutsi, gazteok, ez galdu itxaropenik!

• Erakutsi poltsa, ea zer daukazun!

• Joan bazterrera, ez dago lekurik eta!

• Eraman ogitartekoak badaezpada.

• Sartu barrura, hemen gaude eta!

Hutsuneak bete itzazu.

• Botoa eman (zuk), garrantzitsua da eta!

• Eman (zuek) bakea, hitz egin nahi dugu eta!

• Joan (zu), ez zaizu damutuko!

• Eros (zuk), merke daude eta!

• Piztu (zuek) argiak, ez da ezer ikusten.

• Mugi (zu), berandu da.

• Jolas elkarrekin!

• Etor hona!

• Ekar lanok!

• Ken(du) (zuk) hanka hortik, mesedez!

Irakurri esaldiak eta eman agindua edo aholkua.

• Umeari belarra ez zapaltzeko. F• Inori kontuz ibiltzeko. F• Ezer ez ikutzeko. F• Medikuarenera joateko. F• Isiltzeko. F• Zuri zerbait emateko. F• Lasaitzeko. F• Norbaiti enkargu bat emateko. F• Norbait bakean uzteko. F• Apur batean itxaroteko. F

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 247


1 ARIKETAK


Aukera ezazu erantzun zuzena. (zer-nork/zer-nori-nork)

• Utziozu euritakoa Ikerneri, euria ari du eta.

• Utz ezazu euritakoa Ikerneri, euria ari du eta.

• Esaiozu egia horiei, gure lagunak dira eta.

• Esaiezu egia horiei, gure lagunak dira eta.

• Emaizkiezu goraintziak zure lagunari.

• Emaizkiozu goraintziak zure lagunari.

• Ekar itzazue zerbait Andorratik.

• Ekar ezazue zerbait Andorratik.

• Aizue, ireki ezazue atea, mesedez!

• Aizue, ireki itzazue atea, mesedez!

• Ekar iezadazu betaurrekoak.

• Ekar iezazkidazu betaurrekoak.

• Garbi(tu) itzazu zapatak, oso zikin daude eta.

• Garbi(tu) ezazu zapatak, oso zikin daude eta.

• Joan zaitezte pikutara denok.

• Joan zaitez pikutara denok.

• Ez zaitez zekena izan, mesedez!

• Ez zaitezte zekena izan, mesedez!

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 248


1 ARIKETAK


Eman eginduak era zuzenean.

• Zuri zerbait barkatzeko. F• Goraintziak norbaiti emateko. F• Norbait pikutara bidaltzeko. F• Norbaitek umeak eramateko. F• Batzuk kalera joateko. F• Umeaek jostailuak jasotzeko. F• Norbaitek zuri bostekoa luzatzeko. F• Norbaitek guri egia esateko. F• Norbaitek zuri zerbait uzteko. F• Norbaitek norbaiti zerbait ez egiteko. F

Aukeratu multzotik erantzun egokiak.

zaitez zaitezte ezazu ezazue itzazu itzazue iezazkidazu iezaiozu iezazkiezu iezaiezu

• Eman Aneri bere liburua, behar du eta.

• Egin etxerako lanak, mesedez!

• Ez ezer arrarotik pentsa.

• Hurbil(du) , bestela ezin izango duzue ikusi.

• Jar gauza guztiak ilaran.

• Saia (zu) egia asmatzen.

• Bidal bat baino gehiago.

• Margo(tu) atzazal guztik gorriz.

• Eman goraintziak senitarteko guztiei.

• Ekar umeei edozer, oso konformaerrazak dira eta.

Bete hutsuneak.3

2

1

AR

IKE

TAK

EKINTZA ADIZKI LAGUNTZAILEA NORK, NOR edo NORI ZER edo ZERTZUK

ekar zuk horiek

eman zuk niri ogia

eros zuek egunkari hori

etor zuek —

sala zu —

sal zuk niri kromo guztiak

bidal zuek hari posta elektronikoa

igorri zuk guri gutun hori

konpon zuk leiho hori

hurbil(du) zu —

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 249


1 ARIKETAK


Osatu esaldiok hutsuneak betez.

• Irune, etor hona. Zertan ari zara?

• Itxaron apur batean. Oraintxe noa.

• Erdu, etortzeko esan dizut. Jaso jostailuok.

• Har nire motxila, mesedez.

• Mugi . Euria ari du eta.

• Ama, eman Pellori pilota.

• Nik, bai zera! Eman guztiei berea.

• Lagundu jostailuak bueltatzen.

• Eman patinak Eiderri.

• Hara! Eutsi poltsa patinak barruan sartzeko.

• Busti ! Ni banoa!

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 250


1 ARIKETAK

ADITZA: NOMINALIZAZIOA20. FITXA

Bete hutsuneak.

• Dena ondo (antolatu) garrantzitsua da.

• Ez dakite ordenagailua (erabili) oraindik.

• Hala ere, laster ikasiko dute Word programan (idatzi) .

• Ez omen zitzaion batere gustatzen eserita (lan egin) .

• Horrela (egin) beste erremediorik ez du izango.

• Saiatuko dela (ikasi) esan zidan niri lehengoan.

• Euskaraz (egin) ere eharrezkoa izango da.

• Hori bai, euskaraz ederto batean (hitz egin) daki.

• Osterantzean erraz ikas dezake (idatzi) .

• Nik irakatsiko nioke ondo (mintzatu) .

Aukeratu erantzun zuzena.

• Sua itzaltzen ahaztu zitzaion. • Horra ez didate sartzen uzten.

• Sua itzaltzea ahaztu zitzaion. • Horra ez didate sartzea uzten.

• Berriro egiten saiatuko zarete? • Debekatuta dago autoak apartzen.

• Berriro egitea saiatuko zarete? • Debekatuta dago autoak aparkatzea.

• Horrelakoak egiten ohituta zegoen. • Derrigorrezkoa zen zapatila beltzak eramaten.

• Horrelakoak egitea ohituta zegoen. • Derrigorrezkoa zen zapatila beltzak eramatea.

• Kontu guztiak oso ondo ateratzen espero dut. • Sentitzen dut berandu heltzen,baina...

• Kontu guztiak oso ondo ateratzea espero dut. • Sentitzen dut berantu heltzea, baina...

• Badakizue ordenagailua ondo erabiltzea? • Igeri egiteko ikasi nahi zuen.

• Badakizue ordenagailua ondo erabiltzen? • Igeri egiten ikasi nahi zuen.

Lotu galderak osatzeko.

Badakizue... • • irakurtzen?

Hasi... • • kirola egitea?

Debekatuta dago... • • egiten?

Ikasi.... • • gainditzea?

Ona da.... • • pianoa jotzen?

Irakatsiozu... • • hitz egiten?

Ahaztu zaio.... • • jatea?

Nahitaezkoa da.... • • ekartzea?

Gustuko du.... • • erretzea?

Ohituta dago.... • • ondo esertzen?

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 251


1 ARIKETAK


Osatu koadroa aditz bakoitza zein nominalizazio mota eskatzen duen jarriz.4

NOMINALIZAZIOA ADITZA

hasi

gustatu

ikasi

irakatsi

ona da

NOMINALIZAZIOA ADITZA

ahaztu

komeni izan

jakin

salatu

derrigorrezkoa

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 252


1 ARIKETAK


Bete hutsuneak.

• Pasteur mota askotako esperimentuak (egiten) saiatu zen.

• Pasteurrek untxiei txakur amorratuen lerdena txertatu eta (gaixotu) hasten ziren.

• Egunkari batek milioika lira bildu zituen (lagundu) .

• Egiaren alderdi guztiak (hartu) prest egon behar da.

• Ez da posible beti sesioan (egon) .

• Mundu honetan ez daukagu nahi dugun guztia (egin) .

• Geldi (egon) esan nizuen lehengoan.

• Oso ohituta daude horrelako bidaiak (egin) .

• Ezinezkoa da jan gabe (bizi) .

• Saia zaitezte ondo (egin) .

Lotu nominalizazioa eta aditzak.

Anek zotzekin (jan) • • eskatu zigun.

Umea negar (egin) • • ausartzen da.

Horri (idatzi) • • aspertzen da.

Gu (joan) • • daki.

Ipuinak (kontatu) • • geratu ginen.

Edonora (igo) • • deitu du.

Kartetan (jokatu) • • gustatzen zaio.

Hiztegian (begiratu) • • hasi da.

Azkar (joan) • • ikasi du.

Denok (elkar) • • ahaztu zaio.

Aldatu esaldiak subjuntiboaren ordez nominalizazioa jarriz.

• Guraso guztiak joan daitezen komeni da. (joatea)

• Garaiz itzul nendin utzi zenidaten motorra. (itzultzeko)

• Lasai egon zaitezen eskatu dizut. (egoteko)

• Ondo bizi dadin osasuna behar du pertsonak. (bizitzeko)

• Lan egin dezan nahi duzu. (egitea)

• Hurbil gintezen eskatu ziguten haiek. (hurbiltzeko)

• Kanpoan gera gaitezela esan digute. (geratzeko)

• Ondo bizi gaitezen bizipoza behar izaten dugu. (bizitzeko)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 253


1 ARIKETAK


• Besoetakoa bataia zezaten eraman zuen. (bataiatzera)

• Derrigorrezkoa da agiri guztiak ekar ditzazuen.

Zuzendu oker dauden nominalizazioak.

• Ni ondo egitea saiatuko naiz. F• Egunero hori egiten aspertu egin da. F• Arroza prestatzeko eskatu genien. F• Hasi oraintxe bertan irakurtzea. F• Ahaztu zaio bizikletaz ibiltzea. F• Badakizue alemanieraz mintzatzen. F• Jostea irakatsi zidan amamak. F• Komeni da zuzen idazten. F• Fruta ekartzen ahaztu zaie. F• Goiz etorri asmoz joan dira. F

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 254


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. NOR ORAINALDIAN22. FITXA

Jarri aditzak orainaldian.

• Gaur gurasoak irakaslearekin hitz egitera (etorri) .

• Zuek antzerkia ikustera (joan) .

• Gu aulki horietan eserita (egon) , zoazte!

• Oraintxe bertan (joan) ni eskolara.

• Hankaz gora (ibili) Ikerne.

• Haiek zornotzarrak omen (izan) .

• Ijito horiek beruna eskatzera (etorri) .

• Orain norekin (ibili) zu?

• Ni leiho ondoan gaur hotzak (egon) .

• Mikel eta Ane eskutik helduta (joan) .

Aukeratu multzotik aditz egokiak eta idatzi.

gaude zaude dabiltza goaz dabil doa zatoz zabiltza goaz gaude

• Zu lelokeriak entzuten aspertuta .

• Zu bide horretatik gaizki .

• Zuen erlojua atzeratuta .

• Txakurra katuarengana zuzenean .

• Haiek bero gela honetan.

• Nortzuk Durangora orain?

• Mutiko bi horiek elkarrekin .

• Gu eskola honetan gaizki ikusita .

• Zuek osaba-izeba ikustera .

• Nondik (zu) hain dotore jantzita?

Aukeratu aditz egokia eta idatzi.

• Gu hemen erdi galduta . (gabilz/gabiltza)

• Zuek perretxikotan txakurrarekin . (zoaz/zoazte)

• Haiek pozik jaialdi horretara.(doaz/doazte)

• Oraintxe bertan ni eskolara . (noa/goaz)

• Zu etxe honetatik aspertuta . (zoazte/zoaz)

• Eguraldi itzela! Ni beroak . (naiz/nago)

• Hori ez da horrela, oker . (zaude/zara)

• Nondik horrelako ilajearekin? (zoazte/zatozte)

• Gu beroak , aire girotua jarri beharko dugu. (gara/gaude)

• Zuek mendian, arbola artean, pozik . (zabiltza/zabiltzate)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 255


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. NOR ORAINALDIAN22. FITXA

Erantzun galderei.

• Nora zoaz motxila lepoan?

• Nondik zatozte hain berandu?

• Noiz doaz horiek ingelesera?

• Ondo zabiltzate auto berriarekin?

• Zer, bada, hotzak zaude ala?

• Zuek ondo ikusita zaudete auzoan?

• Oraintxe goaz ala geroxeago?

• Nondik dabiltza orain zure lagun errumaniarrak?

• Bakarrik zatoz, ala?

• Nola zabiltza aspaldion?

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 256


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. NOR LEHENALDIAN23. FITXA

Bete hutsuneak.

• Atzo Edu Donostiara (joan) ikusi nuenean.

• Inguru horretan orduan lapurrak (ibili) .

• Zure lagun hura ez (egon) burutik sano.

• Momentu hartan ospitalerako bidean (joan) haiek.

• Norekin (joan) zuek atzo goizean.

• Goizean goiz autobus geltokian (egon) haiek.

• Zuon sakelako ez (ibili) batere ondo lehengoan.

• Bere semea une hartan ondoko kaletik (etorri) .

• Gu lasai-lasai (joan) zuongana.

• Ni ez (egon) batere ados esandakoarekin.

Bete itzazu testu honetako hutsuneak ibili, etorri eta joan aditzak erabiliz.

AUTOBUSA

Oso goiz joan ohi naiz lantokira. Atzo etxetik irtendakoan, ez inor kalean. Iluneta ez zen ezer ikusten. Entzun, berriz, nire pausuak baino ez ziren entzuten. Halako batean,

kalearen beste aldera pasatzera eta itzal bat ikus nezakeen. Gizonezko bat zen. Atzetik abiatuzitzaidan eta nik arindu egin nuen pausua. Hala ere, atzetik . Ni korrika eta bera ere korrika

. Beldurtu egin nintzen. Biok kale ilunetatik zehar . Horregatik ezbatere lasai.

Bat-batean konturatu egin nintzen. Hara! Autobusa eta biok harantz momentu hartan. Zorioneko eta ditxozko autobusa!

Jar itzazu aditz hauek lehen aldian.

• Dago:

• Goaz:

• Dabiltza:

• Nator:

• Gaude:

• Zatozte:

• Zaudete:

• Zatoz:

• Doaz:

• Daude:

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 257


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. NOR LEHENALDIAN23. FITXA

Aukeratu aditz egokia eta idatzi.

• Ez inor gure etxean momentu hartan (zegoen/zeuden).

• Hotzak kale gorrian (geunden/ginen).

• Nondik zu hain nekatuta? (zentorren/zentozen).

• Norekin zuek ikastaro hartan? (zenbiltzan/zenbiltzaten).

• Haiek korrika autobusa ez galtzeko (zihoazten/zihoazen).

• Gu ederto batean itzaletan (gindoazen/geunden).

• Parisetik poz-pozik haiek (zetozen/zeuden).

• Nondik Oizen istripua izan zuen hegazkina?zegoen/zetorren).

• Bero horregatik erosi genuen izozki bat (geunden/ginen).

• Perretxikotan ikusi zenituenean (zetozen/zihoazen).

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 258


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. ORAINALDIA 24. FITXA

Bete hutsuneak.

• Zer (eraman) zuk esku horretan?

• Gauzatxo bat (ekarri) nik zuretzat.

• Ez (eduki) lotsarik. Zer ari zarete?

• Ez (ukan) guztiak hemen, ez ditut ekarri eta.

• Zuek (jakin) non bizi den Ane?

• Kepak etxeko gorabehera guztiak ondo (jakin) .

• Koldok ez (ekarri) betaurrekoak gaur.

• Guk tiradera horretan agiri asko (eduki) .

• Itsasontzi horiek zama handia (eraman) .

• Haiek hizkuntza horiek guztiak (jakin) .

Aukeratu aditz egokia esaldia osatzeko.

dakartzagu daramatza dakizkigu dituzte daukate daramazue dakizue dugu dauzka dakargu

• Zuek azken berri ba ?

• Horrek betaurreko modernoak .

• Guk arazo handia esku artean.

• Zure gurasoek ez sakelakorik.

• Orain ehengoak erositako eranskailuak.

• Hainbat hizkuntza dagoeneko.

• Zuen irakasleak urte asko .

• Auzokoek zor handiak oraindik.

• Nora ordenagailu hori?

• Zama handia inolako laguntza barik.

Osatu taula.3

2

1

AR

IKE

TAK

NOR/ZER NORK ADITZA

Haiek hark eraman

Motorra guk eduki

Hura zuek ekarri

Zaku batzuk guk eraman

Betaurrekoak zuk ukan

Informatika nik jakin

Motxila nik ekarri

Errezetak zuk jakin

Lentillak hark eduki

Filmak haiek ekarri

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 259


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. ORAINALDIA 24. FITXA

Erantzun galderei.

• Zer daki karmelek? (gauza harrigarriak)

• Zer duzu hor poltsikoan? (sakelakoa)

• Zer dakarzue balixa handi horretan? (udako arropak)

• Zenbat hizkuntza dakizu? (batzuk)

• Zuek badaukazue horren berri? (bai)

• Zer daramazue gurdi horretan? (kalabazak)

• Zuek zer dakizue eskolakoez? (izenak)

• Non dituzu praka berriak? (poltsa honetan)

• Zer dakite mutiko horiek? (gaurko ikasgaiak)

• Guk arrainak otarrean sartu ditugu? (ez)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 260


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. ZER-NORK LEHENALDIAN 25. FITXA

Bete hutsuneak.

• Txikitan makina bat kanta (jakin) guk.

• Zuen lagunek gauza asko (ekarri) .

• Zuek nire izena gogoan (eduki) .

• Brusa berdea (eraman) jaialdira.

• Zuek ez (jakin) mendi horien izenak.

• Nik ikusi zintudanean zuk autoa (eraman) .

• (ekarri, guk) poltsa larruzkoa zen.

• Laupabost lagun (ukan) Iparraldean.

• Zuk emandako loreak nik eskuan (ekarri) .

• Mihia atera (eduki) Anttonek argazki hartan.

Osatu esaldiak aukera egokia eginez.

geneuzkan zenekarren zekizkiten zenekartzaten zeukatennituen genekien zuten genekartzan neraman

• Guk azterketako horretan dena .

• Lepoko zuria argazki horretan.

• Zer zuk poltsa horretan hain makurtuta etortzeko?

• Haiek trikimailu ugari , gari gaineko txoriak ziren eta.

• Afalordua zen eta tripa-zorriak guk.

• Ohar lliburu hartan nik mota guztietako ariketak .

• Ez noiz arte geratuko ginen han.

• Guk liburu guztiak kontsultatzeko.

• Buruhauste itzela gurasoek kontu harekin.

• Zuek buruhauskarriak arratsadea pasatzeko.

Jarri aditzok lehen aldian.

• Dakizkite:

• Daramate:

• Dauzkazue:

• Dakizkigu:

• Daramatzagu:

• Dakartzagu:

• Dakarzu:

• Dakigu:

• Dugu:

• Dituzue:

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 261


1 ARIKETAK

ADITZA: TRINKOAK. ZER-NORK LEHENALDIAN 25. FITXA

Osatu taula.4

ADITZA NORK ZER/ZERTZUKEraman Haiek Hura

Ekarri Hark Poltsa bat

Jakin Zuk Haiek

Eduki Zuek Dirua

Ekarri Guk Eraztunak

Eraman Guk Zama handia

Ukan Zuk Inbidia

Eduki Zuek Haiek

Jakin Nik Ariketak

Eraman Nik Tatuaiak

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 262


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA26. FITXA

Bete hutsuneak. (nor, nork, nori)

• Ur dakarrena, ur darama.

• Gaur egungo auto ez dute indarrik.

• Nagusi itsasoa nahiago dute.

• Hemen eguraldi epela da.

• Gernikako arbola bedeinkatua da.

• Nire etsairik handien ere ez diot horrelakorik opa.

• Ekarri duen liburu eranskailu bi jarri dio.

• Hiru sagar jan dituzte bion artean.

• Ama ez dio inoiz gezurrik esaten.

• Ume ez dakite nora joango diren.

Deklinatu hitzok singularrez.

• Etxea (non): • Zuhaitza (norantz):

• Mendia (nongoa): • Eliza (nongoa):

• Jauregia (nora): • Hegazkina (nondik):

• Komuna (nondik): • Herria (non):

• Ohea (noraino): • Makila (noraino):

Aukeratu deklinabide egokiak.

• Ane ez zitzaizkion gure irudiak gustatu. (Aneri/Anei)

• Iker ere oso ondo iruditu zitzaion esandakoa. (Ikerri/Ikerreri)

• Maren ez daki zein izen jarri dortokari. (Marenak/Marenek)

• Ziortza bazekien zer irtenbide eman arazoari. (Ziortza/Ziortzak)

• Gurean Eneko baino ez diogu kontatu. (Enekoi/Enekori)

• (Ama) ez zitzaien batere ondo iruditu erabakitakoa. (amei/amaei)

• Hemengo (tabernariak) isuna jarriko diete. (tabernariari/tabernariei)

• Bere (alabak) egia osoa kontatu diete. (alabari/alabei)

• (Neska) txakur bi hurbilduko zaizkio. (neskei/neskari)

• Sekretu guztiak bere (amama) kontatzen zizkion. (amamei/amamari)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 263


2 ARIKETAK



Guztira guztietara zuhaitzetik zuhaitzetatik gazteluetan gazteluan elizan elizetako komunetatik komunetik

• Etxe (guztiak, nora) bidali zituzten gutunak.

• Madari horiek (zuhaitzak, nondik) jausi dira.

• Herri (guztia, nora) zabaldu zen kiratsa.

• Umea (zuhaitza, nondik) eskegita ikusi dut.

• Gazteluak, non) ez da mamurik egoten.

• (Elizak, nongoa) zikoinak ondo bizi dira.

• (Gaztelua, non) jai bat ospatuko dute.

• (Eliza, non) behinola ezin ziren mahuka hutsik sartu.

• (Komunak, nondik) kiratsa zetorkigun.

• (Komuna, nondik) ura ateratzen ari zen.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 264


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak. (nor, nori, nork)

• Ez zenioten gezurrik esan (andereño) .

• Normalean (emakumeak) ez zaie futbola gustatzen.

• Gure (alaba) ez zitzaizkion makarroiak gustatzen txikitan.

• Zuon (amamak) zertan ez zekiten?

• Gure herriko (eliza) leiho asko ditu.

• (Seme-alabak) ekarri dituzu gaur?

• Ez omen litzaieke gustatuko (alkatea) egokitu zaion postua.

• (Gurasoak) normalean txarto iruditzen zaie ordutegi hori.

• (Komun publikoak) atzerrian ur beroa daukate.

• (Laguntzaileak) ez zaie gustatzen bere lana.

Aukeratu erantzun egokia.

• alpetar eskia entzute handikoa da. (Eskandinavian/Eskandinaviatan)

• Stockholm itsasarte kokatuta dag.o (baten/batean)

• Herri horiek merkataritza- daude. (Ibilbidetan/ibilbideetan)

• geyserrak lurreko tenperaturak eragin ditu. (Islandiako/Islandiko)

• Batzuek joan behar izan zuten. (Alemaniatik/Alemanitik)

• Leku ekar zezaketen egur mota hori. (askotik/askotatik)

• Arrain horiek direla uste du. (erreketakoa/errekakoak)

• Oporretan joateko asmoa zuten. (Kanariar Irlera/Kanariar Irletara)

• Izokinak joaten dira arrabak egitera. (errekeraino/erreketaraino)

• estropadak antolatzen dituzte urtero. (irlan/irlen)

Osatu esaldiok parentesien artekoak deklinatuz.

• Goia (nongo) puntan, gure etxe (nondik) ikusten den ikurriña dago.

• Eneko (noren) mantalean idatzita zegoen Itziar (noren) zela.

• Emakumeak (norekin) beti izaten zituen horrelako liskarrak.

• Arrantzaleak (norentzat) antolatu zuten jaia egun horretan.

• Mendia (nongo) otarrea aranak (zerez) beteta zegoen.

• Liburutegia (zerik) ba al dago institutu honetan?

• Herriak (norentzat) oso komenigarriak dira lege horiek.

• Irune (norekin) joan nintzen aurrekoan Irun (norantz) .

• Ezer badakizu Jon (nortaz) aspaldi honetan?

• Asko omen dakite mendiak (zertaz) eta haran (zertaz) .

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 265


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak deklinabide atzizki egokiaz eta lotu marraz.

Ama hartu zuten eta jarraitu egin zioten. • • -ak

Irtenbide izanez gero, esango nizun. • • -era

Baso abiatu ziren beldurrak aidean. • • -tzat

Lehenengo marrubi bete behar duzu ontzia. • • -rekin

Zerra ere moztu zenezake. • • -ak

Egindako guztia guraso egin zuten, ez pentsa! • • -etik

Alaba bi eguneko txango egokitu zitzaion zozketa batean. • • -rik

Normalean neskak ez dira joaten bakarrik komun . • • -ri

Pikondo ez zaizkio gustatzen lorategirako. • • -rantz

Irun Iruñara oinez joan omen ziren gau batean. • • -engatik

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 266


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: MUGAGABEAN28. FITXA

Bete hutsuneak deklinabide atzizki egokiaz. (nor, nork, nori)

• Zein (auto) etorri zara gaur?

• (Autobusa) joan ginen Ibilaldira.

• Antzinako (kotxeak) ez zeukaten airbagik.

• Zenbat (lagun) etorri zitzaizkizun urtebetetzeko jaira?

• Edozein (emakumea) ez du berdin pentsatzen.

• Zenbat (ontzi) sartu zenituzten marrubiak?

• Edozein (lagunak) ezin dezakezu hitz egin horretaz.

• (Itzala) esertzea gustatzen omen zaio.

• Non bota duzu artoa, (esnea) ?

• Hainbat (tabernak) ez dago elkarri entzuterik.

Bete taula.

Aukera itzazu erantzun zuzenak.

• Ez dakit zein (ataria) den auzokide hori. (atarikoa/ataritakoa)

• Bere burua (ura) botako zuela esan zigun. (urera/uretara)

• Hartzak (kobazuloak) bizi dira neguan. (kobazuloetan/kobazulotan)

• Zein (mendi) ari zarete hitz egiten? (menditaz/mendiz)

• Lau (txakurkumeak) agertu zitzaigun Mendi. (txakurkumerekin/txakurkumeekin)

• (Emakumea) garrantzitsua da bere garapen pertsonala.(emakumearentzat/emakumerentzat)

• Zein (irakaslea) dagokio horretaz arduratzea? (irakasleari/irakasleri)

• Edozein (arrazoia) ezin diozu lan egiteari utzi. (arrazoiarengatik/arrazoirengatik)

• Paraje hura (erreka) inguraturik zegoen. (errekez/errekaz)

• Atari honetan ez da (Ane) bizi. (Aneik/Anerik)

3

2

1

AR

IKE

TAK

HITZA DEKLINABIDEA SINGULARRA PLURALA

Txakurra

haranek

zuhaitzekin

basoetara

emakumerekin

umerentzat

lanbideez

amarengatik

bideetaraino

andrearen

MUGAGABEA

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 267


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: MUGAGABEAN28. FITXA

Bete taula.4

HITZA DEKLINABIDEA SINGULARRA PLURALA

Urdin(a) Norekin

Eliza nongoa

Izeba nork

Neba noren(a)

Madari(a) zerez

Arrazoi(a) zergatik

Tontor(ra) nondik

Pasealeku(a) noraino

Irla norantz

Koinata nori

MUGAGABEA

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 268


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: BIZIDUNAK29. FITXA

Bete hutsuneak.

• Badakit lagunak (norengan) konfiantza handia duzuela.

• Zu (norengana) jo nuen guztiz ikaratuta.

• Zaila da umeak (norenganaino) heltzea.

• Bere emaztea (norengan) jarri du ardura guztia.

• Gure aitona (norengandik) ikasi genuen hori.

• Etxeko animaliak (norenganatz) jotzean, denak korrika hasten ziren.

• Auzokoa (norengana) jo zenuten laguntza eske.

• Edozein animalia (norengan) mesfidantza izan beharko zenuke.

• Zooan ere otsoak (norengana) ez gara inoiz joaten.

• Artaldeko lehen arkumea (norenganaino) heldu zenean, ikaratu egin zen.

Zuzendu oker dauden deklinabide atzizkiak.

• Amarengan joan zen korrika batean.

• Gurasoagandik beti ikasten duzu zerbait.

• Konfiantza jarrita zuten lagunengan.

• Etsaiganako gorrotoa ikaragarria zen.

• Helduanganantz abiatu ginen kotxe bila.

• Ume txikiarenganaino ailegatu zen pilota.

• Batzuek nagusiengan uzten dute ardura.

• Zein medikuarengana joaten zara?

• Urpekaringanaino ailegatu ziren.

• Osabarenganaino joan behar duzue.


• Arazoak dituenean etortzen da. (guregana/gutara)

• joan da negarrez. (aita(ren)gara/aitara)

• Ez urrundu , mesedez. (nirengandik/niregandik)

• nator. (medikuarengandik/medikutik)

• Gero joango gara. (okulistarengana/okulistara)

• Zalantzarik baduzu, abokatu jo. (batera/batengana)

• joan zen arineketan. (berera/berarenganantz)

• Katutzar hura hurbiltzen hasi zen. (nirenganantz/nireganantz)

• jo zenuten arazoa izatean? (zenbatetara/zenbatengana)

• Neskek dute konfiantza. (nesketan/neskengan)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 269


2 ARIKETAK


Asmatu esaldiak hitz hauek erabiliz.

• Ikerrengan:

• Zuregandik:

• Amarengana:

• Norengandik:

• Ardienganaino:

• Astoarenganantz:

• Zenbatengan:

• Askorengana:

• Umearenganaino:

• Ikasleengan:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 270


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak.(nor, nori, nork)

• Aldizkari hau (nork) ez du ezertarako balio.

• Zer jarri diozue plater hau (nori) ?

• Ezer badakizue hau (zertaz) ?

• Hori (norekin) ez daukat joateko asmorik.

• Tontor hori (noraino) denok igo gara.

• Gaztelu hura (nora) ez ginen sartzen ausartu.

• Hauek (norengana) hurbildu ginen beldur ginelako.

• Horiek (norenganaino) joan ginen bizkor.

• Etxe hura (nondik) ateratzen ikusi nituen denak.

• Hori (zerekin) egin zenezaketen txirikorda bat.


• Gaur emango duten filma filma izango da. (telebistako/telebistaren)

• Telebistak daukan eragina, eragina da. (telebistako/telebistaren)

• faktura behar dut, kutxan dagoena. (kutxaren/kutxako)

• Ekarri liburuan dagoen argazkia, bai, . (liburuarena/liburukoa)

• argazkia ez dut hemen, baina atera genion. (etxearen/etxeko)

• Jauregi leihoak oso dotoreak dira. (horren/horretako)

• Itxi atea, mesedez. (komuneko/komunako)

• madariak banan-banan jaso behar izan nituen. (lurrako/lurreko)

• tresna guztiak lapurtu dizkigute gaur goizean. (lanako/laneko)

• isiltasuna beldurgarria zen oso. (elizan/elizaren)

Osatu taula.3

2

1

AR

IKE

TAK

ERAKUSLEAK DEKLINABIDEA

HAU NORK honek

HORI NORI

HURA NOREKIN

HAUEK NORENGANA

HORIEK NORA

HAIEK NORAINO

HORI NORENTZAT

HAU NON

HAUEK NONDIK

HORIEK NORAINO

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 271


2 ARIKETAK


Bete esaldietako hutsuneak zerrendako hitzez.

horretaz horrengan horretatik horrexegatik harexengandik hartarantz harez harengana horretaraino haienganako

• (Hura) ikasi nuen dakidan guzti-guztia.

• (Hori) esan dizut entzundakoa.

• Ez genekien ezer (hori) .

• Bide (hori) joan zineten baselizara heltzeko.

• Tontor (hura) abiatu zirenean, elurra ari zuen

• (Hura) gain beste batzuk ere hurbildu zitzaizkigun.

• Mediku (hura) ez gara joango berriro.

• (Haiek) konfiantza itzela zen.

• Hesi (hori) ailegatu ziren gelditu barik.

• (Hori) ez baduzu sinesten, ez duzu berarekin lanik egingo.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 272


2 ARIKETAK


Aukeratu zuzenak eta bete hutsuneak.

• ez dut gauza handirik espero (zuengatik/zuengandik).

• Gaixo ez da inor hurbiltzen (Horretara/horrenganaino).

• Mediku joateko esan didate (horrengana/horrera).

• gentozela istripu larria ikusi dut (zuenganantz/zurengana).

• Entrenatzailea hurbildu eta errieta egin zien (jokalariengana/jokalariarengana).

• Zikin hurreratzea ere! (horiengana/horietara).

• Txakur urrundu zaitez oraintxe bertan! (horrengana/horrengandik).

• Lapurrak isil-isilik hurbildu ziren (emakumearengana/emakumera).

• itolarrian joan zen (Haiengana/haiekengana).

• hurreratu zen arrainak ikustera (arrantzaleei/arrantzaleengana).

Zerrendatik zuzenak eta bete hutsuneak.

haiengan horri horiek horrek horrekin horiek honi horretako horretan horietatik

• hartuko luke nork eman baleuka.

• Guraso horiek ez dute proiektu federik

• Etxepean mota taberna jarri nahi dute.

• Neska ezin diogu jaramonik egin, burutik dago eta.

• irin bereko opilak dira.

• Morroi oso umore txarrean etorri zaizkit.

• Etorkizuna dagoela esango nuke.

• Begibistakoa da mutil gorroto diozula.

• Kale sarri ibiltzen ziren diru eske.

• Mutil edonora joan daiteke.

Egin itzazu esaldiak hitz hauekin.

• Eskoletan:

• Arbolan:

• Horietako:

• Sabaietatik:

• Emakumeengan:

• Neskei:

• Tontotzat:

• Dirurik:

• Egurrez:

• Horretaz:

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 273


2 ARIKETAK


Zuzendu deklinabidea atzizki okerrak.

• Itsasoko zabalera neurtzea ezinezkoa da.

• Zer ikaratzen zaitu gehien?

• Nork erosi du auto berririk?

• Erruki zaitez nirekin!

• Zortziehuna mila euro gastatu dituzte apostuen.

• Etorkizuna gazteetan dagoela uste dute.

• Ikasleagandik ikasleagana alde ederra dago.

• Umeak koloreen begira geratzen dira.

• Haizea etxe ondoko artea bota zuen lehengoan.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 274


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: IZENORDAINAK32. FITXA

Deklinatu izenordainak.

• (Ni) lepotik barre egitea gustuko dute horiek.

• Ez dakizue zer esaten duten (gu) .

• (Zuek) buruz nahi dutena esan dezakete.

• Berdin dio, ni (zu, norengatik) joan nintzen.

• Metro batzuk aldenduko zarete (gu) .

• (Ni) zetorrenean ni beste aldera begira nengoen.

• Eros zenezakeen (zu, norentzat) ere antzekoa.

• (Zuek) ondo deritzozue horrela jokatzeari.

• (Gu) , behintzat, ez zitzaigun batere egokia iruditu gertatutakoa.

• (Haiek) hitz egiten ari bazarete, ados nago.

Berridatzi zuzen deklinabide-kasuak.

• Zaldiarengandik erori zen Ane.

• Kafesne nahi nuke, ama, mesedez.

• Zein baserritakoa zara?

• Batzuek ez dira horretaz konturatu ere egiten.

• Pelikulako amaiera erabat tristea izan zen.

• Zer, medikutik zatoz, ala?

• Beldur naiz, ez zaitez nirengandik urrundu.

• Okulistarenera joatekoa zen. Joan zen azkenean?

• Astotik erori dira horko zaku horiek.

• Gurengana bazatoz, jai daukazu.

Erantzun galderei.

• Norengana joko zenukete arazorik izanez gero? (lagunak)

• Horrengana joan zarete diru bila? (ez, hura)

• Norengandik ikasi zenituen ipuin horiek? (aitona-amona)

• Noranganaino hurbildu behar izan zuten saria erakustera? (lehenengoak?)

• Gugan baduzu konfiantzarik? (bai)

• Bai, zuengan badut konfiantza.

• Norenganantz jo zenuen irabazi ondoren? (lagun hori)

• Norengana joango zinateke, etxetik joango bazina? (hiru lagun)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 275


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: IZENORDAINAK32. FITXA

• Zeinengan izan duzu mesfidantza hori? (hiru pertsona)

• Zeinengandik jaso zuten hori? (amona)

• Zein animaliarengan izango zenuke konfiantza? (txakur bat)

Osatu esaldiak deklinabide-kasu egokia erabiliz.

• Joxe hurbildu nintzenean dardarka zegoen.

• Beñat eta Erramun bakarrik bizi ziren.

• Eneko bost hortz falta zitzaizkion.

• Ume ez dakite zer egin egun horretan.

• Ane eta Maren abiatu ziren jaialdira.

• Etxeko ez dira batere ondo moldatzen.

• Gure izeko etxe joan ziren diru eske.

• Animalia hori duzuen konfiantza gehiegizkoa da.

• Ama jotzen du arazoren bat duen bakoitzean.

• Irene hitz egiten eman genuen egun osoa.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 276


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: ATZIZKIA33. FITXA

Zuzendu oker daudenak.(mugagabea)

• Hainbat lekuan agertzen dira horrelako landareak.

• Bihar basora joango gara, perretxikoetara.

• Beti sartzen dute gola azken minututan.

• Bik baietz esan dute: zortziek, ezetz.

• Etxeaz aldatu dira gaur.

• Zenbat etxeak egin dituzte?

• Zenbat etxek dauzkate pertsianak?

• Hiru lagunak egin zuten bazkaria.

• Leku askoan aurki daitezke horiek.

• Zein elizatan ezkondu nahi zuten?

Bete hutsuneak, parentesi arteko hitzak zuzen deklinatuz.

• Antzinatasun handiko (eliza) bat ikustera joan zineten.

• (Zuberoa) mendietara joan ginen aurreko urtean.

• Ez daukazue (komuna) hemen?

• Zuek badakizue non dagoen horren moduko (arbola) bat.

• Horiek ez dute egundo (egia) esaten

• Joan al gara (Getaria) afaltzera?

• (Kultura) handiko pertsona dela esaten zuten denek.

• Niri ez dit (axola) horrek.

• Bazen (erregina) bat herrialde hartan bizi zena.

• Denei gustatzen zaie (itzala) egotea.


• , hurbil zaitezte! (emakumeak/emakumeok)

• , makaltxo dabil. (egunotan/egunetan)

• Nora joan ziren zuek ezagutu zenituzten ? (mutilok/mutilak)

• Bai, bada, esan zuten hori. (denek/denok)

• , entzun esan behar dizuedana. (jaun-andreak/jaun-andreok)

• Gu, , ez gaude konforme. (ikasleek/ikasleok)

• Zuek, , kokolo hutsak zarete. (denok/denak)

• Gu ez ezik, joan ziren. (denok/denak)

• Zuek, , zoazte ohera, ordua da eta. (umeak/umeok)

• Hemen badakigu zer egin behar dugun. (emakumeok/emakumeak)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 277


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: ATZIZKIA33. FITXA

Deklinatu parentesi arteko hitzak.

• (Hemen) politikariak ederto batean bizi dira.

• (Lapurra) jo zuten burukoa zuelako.

• (Udala) erantzukizuna da hori.

• (karakolak) joaten dira neguro.

• (komuna) beti apurtzen dute iturria.

• (Sega) moztu behar izan zituzten sasi guztiak.

• Han ez zegoen (jendea) manifestazioa egiteko.

• (Antton) galdezka etorri zitzaizkidan lagunak.

• (Madril) asko etortzen dira bisitan.

• (Armairuak) tiraderak oso deserosoak dira.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 278


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: NOR-NORI-NORK34. FITXA

Hutsuneak bete NORI deklinabide kasua erabiliz.

• Hainbat (ikaslea) ez zaizkio ikasgai horiek batere gustatzen.

• (Hori) buruz ez genuen hitz erdirik ere egin.

• Hemengo lau (alkandora) falta zaizkie botoiak.

• (Emakumeak) oro har ez zaigu futbola gustatzen.

• Oraingoan ez dagokizue (zuek) lan egitea?

• Zein (irudia) emango zeniokete kolore gorriska?

• (Haiek) milioi bat euro egokitu zaie loterian.

• Lagun (asko) ez diot (diet) deitu aspaldi.

• Normalean zein (autoa) jartzen dizkiote horrelako gurpilak?

• Zuen (umeak) oso gizon arraroa hurbildu zitzaien jolastokian.

Jarri dagokien izenordea deklinaturik.

• entxufe horiek jartzeko esan ziguten.

• ez zizueten esan potentzia handia zutenik.

• kable guztiak uretara erori zitzaizkidan.

• dagokie egurrezko estaldura jartzea.

• ez zenidaten galtategiari buruz ezer aipatu.

• ez zitzaion horren berri eman.

• energia nuklearraren aldekoa zinela esan zizuten.

• bide-seinale guztiak kenarazi zizkiguten.

• ez genizuen eman materialik lana amaitzeko.

• makina bat gezur esan zizkieten engainatzeko.

Erantsi deklinabide atzizki egokia. (nor/nork/nor-nork).

• Artzain mendian ez du erlojuaren beharrik.

• Lore oso kolore biziak izaten dituzte udaberrian.

• Hamaika partehartzaile egon ziren lehiaketa horretan

• Zenbat auto daukate kanpoko matrikula?

• Hiru udaltzain agertu eta hiru betaurrekodunak ziren.

• Suge mizto luzea omen dute; nik ez dut inoiz ikusi.

• Guzti zeukaten kanpoko matrikula.

• Hogeitabost mutiko joan ziren kanpamendu horretara.

• Lau bizikletazale . zapaldu dituzte asteburu honetan.

• Lau musikari egon ziren eta bi besomotzak ziren.Hara!

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 279


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA: NOR-NORI-NORK34. FITXA

Bete hutsuneak.

• Arrain (hauek) azoka horietan eros daitezke.

• Praka (horiek) jantziko banitu, barregarri egongo nintzateke.

• (Haiek) egia osoa esan banie, ez zidaten ezer sinestuko.

• (Hauek) neuk erosiko dizkiet.

• Saritzar hori (horiek) egokituko balitzaie, poz-pozik egongo lirateke.

• Zuk mutikote (hau) opari hori eskainiko bazenio, gustura hartuko luke.

• (Hura) hurbildu zaienean sekulakoak entzun behar izan ditu.

• (Horri) gogoz eragingo bazenio, baietz bizkortu!

• (Hori) ez dizu kalterik egingo, lasai asko egon zaitezke.

• Kontu (hau) eragin itzela izan zuen euren bizimoduan.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 280


2 ARIKETAK

DEKLINABIDEA 35. FITXA

Bete hutsuneak.

• Arnasa ez dute ondo hartzen tontor (garaiak) .

• Azkenean kale (gorria) utzi zuten.

• (Lurra) utzi behar izan zituzten motxilak.

• Aurten Peñagarikanok lau (frontoia) jokatu du.

• Horrelako (lekuak) laguntza handia behar zuten.

• Gure amama makina bat (etxea) neskamea izan zen.

• (Txaleta) langile guztiak etorkinak zirela uste dut.

• Lau (museoa) ikusi dut erakusketa hori eta (laurak) osobitxia iruditu zait.

• Zenbat (liburutegia) bazkidea zara?

• Zein (gailurra) jo zuten handik?

Osatu taula singularrez, pluralez eta mugagabez.

Osatu zerrendako erakusleak erabiliz.

horretatik horietan honetatik honetako hartako horretako horretara hartara horietatik

• Osagaiak lapiko bota behar dituzu.

• Nork hartu ditu zartagin xerra?

• Mota barazkiak jende gutxiri gustatzen zaizkio.

• Jai joateko prest zeuden.

• Baliteke hitz hori aditz etortzea.

• Labe oso arkume ona prestatzen da

• Leiho sartuko ziren seguru asko.

• Herri arabiarrak sartu omen ziren garai hartan.

• Kale dendak ospe handikoak dira.

• Auzo (Haiek) ziren Agate Deuna abesten zutenak.

3

2

1

AR

IKE

TAK

KASUA SINGULARRA PLURALA

NORAINO

NORA

NORANTZ

NON

NORAINO

NORA

NORA

NONDIK

NON

NORANTZ

HITZA

Portu

Kai

Jauregi

Hondartza

Komun

Taberna

Lur

Gaztelu

Zulo

Zubi

MUGAGABEA

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 281


2 ARIKETAK



• Gezurti hutsa da; horrek ez du inoiz esaten. (egirik/egiterik)

• Nola esan behar duzu, aizkor bat ala aizkora bat? . (aizkor/aizkora)

• bat eskatuko diot zure ondoan dagoenari. (gaztaina/gaztain)

• Nik ez daukat ; zuk, ordea, bi dauzkazu. (ilobik/ilobarik)

• ederra jarri zuen horrek jaialdian parte ez hartzeko. (aitzakia/aitzaki)

• Donostiako hondartzara joan direnak horretakoak dira. (probintzi/probintzia)

• hartatik ateratzen zen kea beldurgarria zen. (tximini/tximinia)

• ez izan, berea da. (zalantzik/zalantzarik)

• hori gure herriko elizako/elizeko kanpandorrean bizi izan zen. (zikoin/zikoina)

• horretara sartuko zutela entzutean dardarka hasi zen. (kartzela/kartzel)

Osatu deklinabide atzizki egokiaz.

• Zein herri prestatzen dute horrela bakailaoa?

• Urretxu gozogile batek herritartu zuen plater hori.

• Antzina ardoa zahagi , (anforak) eta (barrikak) garraiatzen zen.

• Ez gorde itsaskiak ur , ez die mesederik egiten eta.

• Frantzia erregeak Baionari feria egiteko aukera eman zion orduan.

• Artzainek eurek erabakitzen dute ardiak noiz eta nola igo larre .

• Horko horrek lur azpi landarea dirudi.

• Kazola hori su ertain eduki behar da luzaroan.

• Zartagina su atera eta bost minutuz itxaron behar izaten da.

• Gero lurrezko kazola (batzuk) sartu ohi ditugu.

5

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 282


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak.

• Ez diozu (errua) inori leporatu behar.

• (Alaba) tratatu zuen bizi izan zen bitartean.

• (Bizarra) duen hura gure etxepekoa zen.

• Bere (ikasleak) egin zuen guztia.

• Oso arduraturik zegoen (umea) .

• (Aitor) zeharo maitemindurik dabil.

• Aspaldion ez digu ezer aipatu (Andoni) .

• Altzari horiek (eskua) eginda omen daude.

• Oso ondo ohartu ginen azkenean gure (akatsak) .

• (Bost) joan nintzen antzoki horretara.

Osatu taula.

Ordezkatu letra etzanez dagoen hitza erakusle batez.

• Lagun berriarekin etorri ziren ezer esan barik.

• Kontuaz ez dut inorekin hitz egiten.

• Gurasoentzat izango zela pentsatu genuen.

• Eraikin berriaren planuak oraindik ez ditut ikusi.

• Ene uste apalean etxeon itxura ez da batere txarra.

• Horko neskokin ez dut sarri hitz egiten institutuan.

3

2

1

AR

IKE

TAK

NOREKIN NORENTZAT ZERIK

Txakurra

Katua

Otso

Dortoka

Inurria

Belea

Behorrak

Mamarroak

Arrainak

Ardiak

NORENGATIK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 283


2 ARIKETAK


• Hango mendiez ez zuten askorik kontatu.

• Mutilentzat errazagoa da horrelakoak antolatzea.

• Irakasleen esku egoten zen hori guztia.

• Botikaren eragina begibistakoa izaten da.

Aukeratu erantzun egokia.

• Maren jolasten eman zuten arratsalde osoa.

• Aner ikaskideak nahiko bihurriak omen ziren.

• Edurne ez genekien zer demontre erosi.

• Zertarako galdetu zenuen Arantza ?

• Guzti-guztia Araitz egin behar izan zuen.

• Begiralea Josu joan zen kanpamendura.

• Erabat arduratuta zegoen Eider .

• Karmen izandako iskanbilak latzak izan ziren.

• Izeko Pantxike oroigarria zelakoan nengoen.

• Perurena semea ere Leitzan bizi omen zen.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 284


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak.

• Lurralde hori (lekua) dago! Ezinezkoa da bidaia egun batean egitea.

• Makina bat (umea) garrantzitsua da gurasoak egotea.

• Nahi izanez gero, edozein (ikaskide) joan zintezkeen.

• Zelai hartan oso gustura ibili ginen denon (hori) berriketan.

• Zein (etxe) aritu zinen aurreko batean?

• Aita lehen denetaz hitz egiten genuen.

• Zein (laguna) etxean egoten zarete ikasten?

• Beti egoten ginen (belarra) etzanda.

• Lau (eliza) entzun dut meza latineraz.

• Zein egon nahi zenuke datorren urtean?

Osatu taula.

Osatu elkarrizketak.

–Zer, bihar zer ordu joango gara?

–Nora baina?

–Mendi , nora bestela?

–Zein mendi joan nahi duzu, bada?

–Aralar , zer deritzozu?

–Mendi (hori) , zergatik?

–Zergatik ez ?

–Beste bat joan gaitezkeelako.

–Eta zein , orduan?

–Ganeko , adibidez.

–Horrelako mendi joateko, ez noa inora.

–Zer, bada? Zer gertatzen da Ganeko , bada?

–Niri mendi txiki oatea ez zaidala batere gustatzen.

–Beraz, zuk diozun mendi ere ez goaz, niri gustatzen ez zaidalako.

3

2

1

AR

IKE

TAK

SINGULARRA PLURALA MUGAGABEA

Belarretan

Lekutan

Mutilei

Tabernatara

Neskez

Zuengatik

Horrena

Haiengatik

Morroiekin

Emakumerengan

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 285


2 ARIKETAK



• Honi ez kasurik egin beti aritzen da eta. (gezurretan/gezurratan)

• Jatetxe hartan zenbat dastatu ahal izan genuen. (janaria/janari)

• hitz egin zuten jardunaldi haietan. (emakumeetaz/emakumeez)

• langileak ez daude ados ordutegiarekin. (tabernetako/abernatako)

• arduratuta zegoen bere ama. (Txominez/Txominetaz)

• Hamasei eskolara joateari utzi zion. (urtekin/urterekin)

• lan egin zuen beti. (emakumeren/emakumeen)

• Zein zen zuen lehengo irakaslea? (herrikoa/herritakoa)

• Zein ez da inportantea kotxea? (gizonarentzat/gizonentzat)

• aditua zen gure osaba Manu. (botiketan/botikatan)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 286


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak hitzei deklinabide atzizki egokia jarriz.

• Aizu, Ane, (etxea) giltza ahaztu zait, badaukazu beste bat?

• Argi dago, (polizia) joan behar duzu salatzera.

• (Botila) ura ez zait batere gustatzen.

• (Irakaslea) galdera bat egitera hurbildu ginen.

• (Gipuzkoa) (kostaldea) herrietan zehar ibili zineten bizikletaz.

• Egongelako (mahaia) hanka bat apurtu zitzaion Eduri.

• Zer ikasi zenuen txikitan (apaizak) ?

• Liburu horiek erosteko liburu (saltzailea) joan behar izan zenuten.

• (Kalea) Kaleko (espaloia) bazter baten xagu bat ikusi genuen.

• Txikitatik (gurasoak) jaso dut heziketa.

Zuzendu oker dauden esaldiak eta berridatzi zuzen.

• Ez genuen atzo goizeko egunkariarengandik informazioa jaso.

• Abokatuak epaileari hilketako azalpenak eman zizkion.

• Herri hartako jaietan primeran ibili ginen.

• Amonatik jaso dugu babarrunak prestatzeko era.

• Amildegiarengana hurbildu zirenean, beren autoa han azpian ikusi zuten.

• Azaroako azken astean ez genuen mendi ibilaldi hori egin.

• Etxera iritsi denean, bere alabaren jostailuak apurtuta ikusi ditu.

• Horma horretako erdian irudi handiegia jarri dute.

• Denda horiengan saltzen dituzten elikagaiak garestiegiak dira.

• Lurralde baztertu haren biztanleak oso aberatsak ziren.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 287


2 ARIKETAK


Erantzun galderei parentesi artekoa erabili.

• Nori kontatu zenion gertatutakoa? (haiek)

• Zein metrotan joan beharko zenuke hara? (Etxebarrirako metroa)

• Norengan izan zenuen konfiantza nahiko dena kontatzeko? (ama)

• Zein auzotarantz abiatu zineten sua ikusi ostean? (ondokoa)

• Norengandik jasotzen zenituzten hainbeste gutun? (Miren)

• Norekin joango lirateke haiek oporretan? (hainbat lagun)

• Nortzat hartu nauzue, bada? (ahizpa)

• Zer ez daukazu momentu honetan? (dirua)

• Norentzat ekarri dituzu ogitarteko horiek? (seme-alabak)

• Zeini eraman diozu motxila hori? (etorri dena)

Lotu erantzun zuzenekin eta idatzi.

ez daki zer egin. • • harengana

aurki joango zaio. • • honetaz

dagokio hitz egitea. • • hura

ez dut ezer esan. • • honi

maitemindu ginen. • • hark

arduratuta zeuden. • • hura

sinestu zuten. • • horri

hurbildu nintzen. • • honengan

ez zion ezer kontatu. • • harekin

ekarri zuten. • • hartaz

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 288


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak.

• Lurren (mugak) haserretu egin ziren auzoko haiek.

• (Mugarriak) mintzatzen ziren bakoitzean borroka segurua zen.

• Eskumako (baserrikoak) lur-sail handiak utzi zituzten.

• Hala ere, ez ziren (haiek) batere arduratzen.

• Horregatik (ezkerrak) kexatu egiten ziren.

• Osaba Manu (zena) ere antzekoa gertatu omen zitzaion.

• (Mendigurendarrak) dena eskatzen zioten eurena zelakoan.

• Gure osaba mutilzahar (guztiak) oinordean sesioak egoten ziren.

• Hara! Zuok ez duzue osaba (mutilzahar) , ala?

• Ez, gurean ama alaba bakarra eta (aita) txiki-txikia zela anaia hil egin zitzaion.

Erantzun galderei:

• Zergatik lapurtu du mutiko horrek supermerkatuan?

- Dirua .

- Gosea .

- Jolastu .

- Premia .

• Zergatik ez du jokatu partida hori?

- Lotsa .

- Beldurra .

- Lagunak .

• Norengatik egiten zuen hori?

- Gurasoak .

- Neska-laguna .

- Ikaskideak .

Aukeratu egokia eta idatzi.

• Irakasle maitemindu zer Josune. (berriarekin/berriaren)

• Kontu erabat arduratu zegoen Markel. (horrengan/horrekin)

• Gai aritu ziren hitzaldi osoan. (horiekin/horietaz)

• Zein baliatuko zara hori egiteko? (tresnaz/resnez)

• Proiektu sinesmen handia zuen. (horrengan/horretan)

• egon ginen horretaz hitz egiten. (metroz/metroan)

• Etxeko buruz berba egitea ez zuen gogoko. (arazoen/arazoei)

• Hori beste bat dela esango nuke. (gauz/gauza)

• Ez zidan ezer gehiago aipatu buruz. (horri/hori)

• Hanka gainean jarri zuenez, ezin izan zen altxatu. (haren/hura)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 289


2 ARIKETAK


Aukeratu zerrendatik zuzenak.

horri horrek hori hori horretatik horretan horretarantz horretaz horrengatik horrengan

• Gorabehera ez dagokie haiei konpontzea.

• Gau osoa eman genuen buruz eztabaidaka.

• Kontu luze mintzatu ginen aurrekoan.

• Zuk esandako guztiak ondorio latzak ditu gaur egun.

• Aditu egoeraren berri ematen saiatuko da.

• Ume itxaropena jarri genuen.

• Eraikin dirutza inbertitu omen zuten.

• Arazoi ez da gaur azaldu gurean.

• Bideska joan ziren, baina ez dituzte aurkitzen.

• Gaztelu zoazela ikusiko duzu, hurbil dago-eta.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 290


2 ARIKETAK


Bete hutsuneak. (nor, nori, nork)

• (Hura) eragin handia izan zuen bere erabakian.

• (Zein) zekizkien egun horretako emaitzak?

• Horrelakoak ezin zitzaizkion (zaintzailea) esan.

• (Emakumeak) beti eskaintzen dizkiete lan horiek.

• Zenbat (auto) jarri diete isuna?

• Zein (mendia) ez dauka oraindik aterperik?

• Lau (lagun) kontatu diet gertatutakoa eta (bi) ez zaie ondo iruditu.

• (Hau) ez zenion garrantzirik eman, baina horko (hori) bai.

• (Horiek) (horiek) (hau) erosi zizkien.

• Bost (txakurra) jarri diete muturrekoa, (bi) ez dute normalean haginka egiten bainabeste (hiru) hirurek bai, ordea.

Erantzun deklinabide atzizki egokia erabiliz.

• Nondik atera zenuten informazio bitxi hori? (egunkariak)

• Zertan jarri zenuen itxaropen guztia, bada? (egitasmo berria)

• Norengan sinesten zuten haiek sasoi hartan? (familia)

• Nortaz gogoratu ziren haiek saioa ikustean? (lagunak)

• Zeri zenioten beldur txikitan ? (bakarrik geratu)

• Zein lekutara jo zenuten horien bila? (hainbat)

• Norekin joan zineten txango horretara? (Bilbokoak)

• Zertaz arduratzen hori bere lantokian? (lorategiak)

• Nola hartu zuten hori egin zuela entzutean? (alproja)

• Norengandik ikasi zenuten antzinako kanta polit hori? (izeko bat)

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 291


2 ARIKETAK


Osatu taula.3

DEKLINABIDE-KASUA MUGAGABEA, SINGULARRA, PLURALA

Kobatan NON mugagabea

Mugekin

Etxeotara

Umek

Liburutegietan

Elizakoa

Erlearekin

Komunetatik

Lurrez

Orratzekin

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 292


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: HANDIGARRIAK ETA TXIKIGARRIAK41. FITXA

Lotu zenbaki bidez hitzak eta definizioak.

1. Hegaztitzarra Musker handia

2. Hodeitzarra Gurdi itzela

3. Muskertzarra Neurriko handiko arkakusoa

4. Lapikotzarra Hegazti handia

5. Mutur-handia Zezen handia

6. Sugetzarra Kapela handia

7. Zezentzarra Hodei handia

8. Kapelatzarra Tamaina handiko lapikoa

9. Arkakusotzarra Batere txikia ez den muturra

10. Gurditzarra Arkakuso handia

Bete hutsuneak.(handigarriak)

• Hori ! Horrelako txoririk ez dut egundo ikusi.

• horretan bizi ziren, lau komun, hiru egongela...

• Bai !, harri-jasotzailea dirudi.

• zen, kankailu itzela.

• Asegurua deitu nuen nituen eta.

• horrekin bizitzea ez da oso erosoa izango

• Printzea bihurtu zen.

• horiek bizkarreko arazoak ekarri dizkiote.

• horrekin ezin nuen hitz egin, dena zekien.

• Jan eta jan, hori lehertu egingo da.

Bete hutsuneak. (handigarriak eta txikigarriak)

• Handia dena da.

• Txikia den etxea da.

• Egoskorra, buru handia duena da.

• Bide meharra, bide-zidorra da.

• Gela txikia, gelatxoa da.

• Erle handia da.

• Beti inoren kontura dabilena, .

• Gure Mikel txikiari esaten diogu.

• Futbol partida hori ez liga normala, da.

• Maite maite duzunari esaten zaio.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 293


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: HANDIGARRIAK ETA TXIKIGARRIAK41. FITXA

Asmatu esaldi bat hitz bakoitzarekin.

• Maitetxo:

• Hortz-handia:

• Mahaitxoa:

• Sagutzarra:

• Astotzarra:

• Txoriñoa:

• Txikitxoa:

• Gaztelutzarra:

• Burutzarra:

• Dendatxoa:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 294


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK42. FITXA

Erantsi hitz hauei atzizki txikigarria eta handigarria.

• Etxea:

• Leihoa:

• Astoa:

• Andrea:

• Herria:

• Burua:

• Txoria:

• Gizona:

• Idia:

• Mendia:

Erabil itzazu zailtasun-maila adierazteko atzizkiak. Nolakoa da…?

• Sinestu ezin dena:

• Eraman daitekeena:

• Erraz irakur daitekeena:

• Erabil daitekeena:

• Zorte txarrari:

• Itotzen duenari:

• Erraz aditzen dena:

• Adierazi ezin dena:

• Amorratzen duena:

• Nekez nekatzen dena:

Jarri hitz egokia dagokion atzizkia edo aurrizkia erabiliz.

• Hau eskuz da! Kamioi bat eskatu beharko dugu.

• Gertatutakoa izan da, ez dut ulertzen nola izan den.

• Ez da herri handia, bat baino ez.

• Ur hori edan ahal dugu?… Ea den?

• Kutxa hau handia da baina, horretan ez dago lekurik.

• Oihalezko honetan gauza asko sar ditzakezu.

• Behorraren berdina da

• Bazara gero ! Nola bururatu zaizu horrelakorik egitea?

• Partida horretako emaitza da, oso ona.

• Ekin eta ekin zara zure lanean.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 295


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK42. FITXA

Asmatu esaldi bana hitzokin.

• Bideragarria:

• Jasanezina:

• Aldakaitza:

• Berrikusi:

• Maiteñoa:

• Ikustezina:

• Ikasterraza:

• Ezatsegina:

• Ikusgarria:

• Sinesgaitza:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 296


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: LANBIDEAK43. FITXA

Lotu marraz definizioak eta hitzak, ondoren idatzi.

Haragia saltzen duena: • • gaztagilea

Lan batzuetan laguntza ematen duena: • • arraunlaria

Gauzak saltzen dituena: • • laguntzailea

Gazta egiten duena: • • harri-jasotzailea

Harriak jasotzen dituena: • • sendagilea

Posta banatzen duena: • • saltzailea

Pastelak egiten dituena: • • harakina

Arraunean aritzen dena: • • gozogilea

Gaixoak sendatzen dituena: • • harreragilea

Hoteleko sarreran lan egiten duena: • • postaria

Aukeratu erantzun egokia:

• lana du unibertsitatean. (ikerzale/ikertzaile)

• Ogia egiten du. Beraz, da. (okina/gozogilea)

• Patxi burdina lantzen zuen. (burdin-saltzaileak/errementariak)

• Txekea ordaindu behar diote. (eramaileari/bozeramaleari)

• Orrazkera polita egin dio da-eta. (moztailea/ile-apaintzailea)

• Antzina zen, estraperloarekin aberastu zen. (zamaria/zamalaria)

• Askotan egoten da liburutegian, porrokatua da. (irakurtzaile/irakurle)

• Mutil hori telebistako da. (aurkezlaria/aurkezlea)

• Iturria berak konpondu zidan, da-eta. (iturgilea/iturgina)

• Beti bizikleta gainean, aterako zaigu Ander. (bizikletaria/txirrindularia)

Osatu taula atzizkidun hitzez.3

2

1

AR

IKE

TAK

EKINTZA -LE -TZAILE -GIN

Arrantza egin

Animaliak sendatu

Ikatza egin

Harriak jaso

Gaixoak sendatu

Pilotan aritu

Antzeztu

Irakatsi

Jana prestatu

Erditzen lagundu

-GILE -(L)ARI

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 297


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: LANBIDEAK43. FITXA

Ezabatu bietatik desegokia dena eta idatzi zuzena.

• Tenislaria/tenisaria

• Aurkezlaria/aurkezlea

• Sukaldaria/sukaldalaria

• Ogigilea/okina

• Emalea/emailea

• Zamaria/zamalaria

• Garbilea/garbitzailea

• Ikerlaria/ikertzailea

• Kantalaria/abeslaria

• Mandataria/mandatalaria

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 298


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: ERATORPENA44. FITXA

Berridatzi esaldiak azpimarratutako zatietan aurrizkiak edota artizkiak jarriz.

• Berriro piztu zen botikak hartu ondoren.

• Ohe hori ez da batere erosoa lo egiteko.

• Nahi baduzue, berriro egin dezakezue etxola hau.

• Ez zen egokia izan horrela jokatzea.

• Gai ez badira horretarako, ez dute lanpostua lortuko.

• Neska hori ez da gauza ezertxo ere ondo egiteko.

• Praka horiek ez dira negurako egokiak.

• Ez zen berriro agertu soldadu hura.

• Berriro eskuratu zuten etxea.

• Kontuz ibil zaitezte, behar ez den zerbait gerta ez dadin.

Moldatu esaldiok zerrendako atzizkiak erabiliz.

ari -gile -le tzaile -gin

• Gure osaba jaioa da aizkoraz enborrak mozten.

• Gaur egun ia ez dago mendian ikatza egiten duenik.

• Gure lagunak zura lantzen du eta zuenak harria.

• Erosten duena ez da ados egoten saltzen dutenekin.

• Han lan egiten dutenak ondo moldatzen dira zuzentzen denarekin.

• Andereño batzuek nork lagundu izaten dute.

• Bertsoak egiten dituztenak bat-batean aritzen dira.

• Arraunean ibiltzen direnak oso sendoak izaten dira.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 299


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK: ERATORPENA44. FITXA

• Zaintzen duenak oso eskarmentua handia du bere lanean.

• Nobelak egiten dituztenek ez dute eduki arrakasta handirik.

Jarri hitz egokia jatorria adierazten duten atzizkiak erabiliz:

• (Baserriko semeak) ederto batean bizi dira.

• (Baroja, familiakoak) idazle famatuak dira.

• (Gure aldekoak) ados egongo lirateke horrekin.

• Urtero ospatzen dute (Bilbokoek) hiriaren mendeurrena.

• (Lekeitioko) horrek ez omen daki euskaraz.

• (Madrilekoak) zirela esan ziguten.

• (Ganboa eta Oñaz familiakoak) eta elkarren aurka aritu ziren borrokan.

• (Barturen abizenekoak) (Bakiokoak) dira.

• (Hirikoek) beldur ohi diete animaliei.

• Ez da (kalekumea) (baserrikoa), baino.

Berridatzi parentesi arteko hitzak, -handi, -kote eta -tzar atzizki handigarriak erabiliz. (-handi, -kote, -tzar).

• (Mutil) mardula egin zitzaigun loba.

• (Suge) hura ikustea beldurgarria zen.

• Horrelako (kamioiak) ezin daitezke errepidetik ibili.

• (Etxe) horretan langile asko beharko dituzte atenditzeko.

• Geneuzkan (liburuak) oso pisutsuak ziren.

• (Buru) alaena! Zergatik ez zenidan hori atzo esan?

• (Gizakiak) haiek kobazuloetan bizi omen ziren.

• (Ahoa) ez ditut batere gustuko.

• Etxe(motz) horiek ez dira hain erraz salduko.

• (Gizon) hori ezin izango da atetik sartu.

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 300


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK45. FITXA

Jarri baliokideak –(t)ar atzizkia erabiliz:

• Mexikokoa

• Otaño familiakoa

• Gipuzkoakoak

• Eskandinaviakoa

• Zarautzekoa

• Mendizabal familikoa

• Serbiakoa

• Bizkaikoak

• Estatu batuetakoa

• Agurainekoa

Erantzun galderei. Nondarrak dira?

• Madril

• Sevilla

• Brasil

• Leon

• Amerika

• Paris

• Frantzia

• Euskal herria

• Asturias

• Ataun

Erantzun galderei. Norekin hitz egiten dugu...

• Ingelesez?

• Alemanieraz?

• Frantsesez?

• Txineraz?

• Euskaraz?

• Gazteleraz?

• Italieraz?

• Errumanieraz?

• Serbioz?

• Suedieraz?

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 301


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK45. FITXA

Idatzi bosna hitz atzizki hauekin.4

-TIAR/-TAR -AR -DAR

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 302


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK. LANBIDEAK46. FITXA

Erantzun galderei. Zer da...

• ...eraikuntzarako harria lantzen duen pertsona?

• ...abarkak egiten dituena?

• ...jana prestatzen duena?

• ...liburuak saltzen dituena?

• ...eraikinetan tutueriaren instalatzailea?

• ...abereen eta, oro har, animalien medikua?

• ...buztinezko ontzi edo objektuak egiten dituena?

• ...metalak, batez ere, burdina lantzen duena?

• ...xisteraz eta pilotaz jokatzen duena?

• ...liburuak inprimatzen dituena?

Bete testu honetako hutsuneak ibili, etorri eta joan aditzak erabiliz.

• Unai Pedrosa ospetsua da.

• Neska horrek korrika egiten du, ona da.

• Saskibaloi horrek bi metro pasatxo ditu.

• Meatzaldean asko egoten ziren.

• botilaz gain, beste ontzi batzuk ere egiten ditu.

• Buzoi horretatik baino ezin ditu gutunak atera.

• Horretan sinesten dutenak dira.

• Batuta gustuko du, izan nahi luke.

• Klasius klay txapelduna izan zen.

• Zaborrontziak husteko daude.

Lotu zenbaki bidez hitz baliokideak.

1. sendagilea ogidun

2. iturgina oihalgile

3. mezularia albaitaria

4. oihalgina iturriketaria

5. ikuskatzailea kirolaria

6. albistaria osagilea

7. haginlaria ikuskaria

8. okina mandataria

9. jokalaria berriemailea

10. albaitaria dentista

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 303


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK. LANBIDEAK46. FITXA

Idatzi bosna hitz atzizki hauekin.4

-(L)ARI -LE -TZAILE -GIN -GILE

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 304


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK 47. FITXA

Aukeratu hitz egokiak.

• Jolas horretarako bi taldetan banatuta joan ziren(jolastuzaleak/jostaileak/jokaslariak/jolasdunak).

• Pilota partida hasi baino lehen bere diruan jokoan jartzen du (apostuzaleak/apostudunak /apostatulariak/apostadoreak).

• Perurenaren ustez izatea ez da harriak jasotzea bakarrik (harrizalea/harri-jasolea/harri-jasotzailea/arri-jasoilea).

• Eskultura horren etorriko da sari bat jasotzera (egilea/egizalea/egina/egigilea).

• Etxe osoa urez beteta dago.Ez dakit nondik ateratzen den, beraz, deitu beharko diot(iturginari/iturgileari/arotzari/igeltseroari).

• Ikatza egiten duenari esaten diote (ikazkilea/ikazkina/ikatzailea/ikatzaria).

• Tailerrera eraman nuen autoa aztertzeko(mekanikoak/mekanikariak/errementariak/teknikariak).

• Sukaldaritza gustatzen zitzaionez lana aukeratu zuen(sukaldatzaile/sukaldari/sukalderi/kozinero).

• Telebistan lan egiten zuten moduan (aurkezlari/aurkezle/aurkeztaile/aurkeztatzaile).

• Argitaletxe horretan dago (liburuzale/liburu-saltzaile/liburuzain/liburuzaintzaile).

Eman hitz hauen definizioa.

• Eroslea:

• Ingeniaria:

• Joskilea:

• Harakina:

• Arrantzalea:

• Garbitzailea:

• Mundakarra:

• Zabalzatarra:

• Leondarra:

• Elorriagatarra:

Jarri dagokien atzizkia jatorria adierazteko.

• Arandakoak

• Agurainekoa

• Deustukoak

• Nafarroakoa

• Kanariakoak

• Egiptokoak

• Erromakoak

• Santosen familiakoak

• Jauregiren familiakoak

• Madrilekoak

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 305


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK 47. FITXA

Bete hutsuneak.

• Pilotan jokatzen duenari esaten zaio.

• Pilotak egiten dituenari, ordea, deitzen diogu.

• Lapurdiko ipuin batek hainbat ipuin kontatu zizkigun.

• Asturiasko meategietan dauden haserre daude gobernuburuarekin.

• Saltzen duenari esaten zaio.

• Erosten duenari, ostera, .

• Lasterketan parte hartu zuten afrikarrak ziren.

• Azokako oso haragi ona izan ohi dute.

• Gutunak ez dira heltzen beti, baina ez dute errurik.

• Jatetxe horretako Artxandako ostalaritza eskolakoa da.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 306


3 ARIKETAK

ATZIZKIA48. FITXA

Eman hitzon definizioak adibidean bezala.

• Nekez mugitzen dena mugigaitza da.

• Kostata apurtzen dena apurgaitza da.

• Sinesgaitza

• Ulergaitza

• Jasangaitza

• Fidagaitza

• Irakurgaitza

• Eramangaitza

• Sendagaitza

• Salgaitza

Bete hutsuneak aurreko ariketako hitzak erabiliz.

• Etxe hori da, berrogei urte ditu, termitak dauzka eta dirutza eskatzen dute.

• Bizpahiru aldiz atxilotu dute da morroi hori.

• Material hori zen, horregatik jarri zuten.

• Bere olerkiak dira,horregatik ez dut inork irakurtzen.

• Egoera egin zitzaionean alde egin zuen handik.

• Arabieraz idatzitakoa da. Alderantziz dago eta.

• Gaixotasun omen zuen.

• Laurehun kilo inguru zituen, mugigaitza zen.

• da, hamar urte eman zituen armairu batetik irten gabe.

• Pertsona hura zen, azkenean pikutara bidali behar izan nuen.

Asmatu esaldiak hitz hauek erabiliz.

• Ulertezina:

• Irakurterraza:

• Aldagaitza:

• Iraganezina:

• Nekaezina:

• Jasangarria:

• Mingarria:

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 307


3 ARIKETAK

ATZIZKIA48. FITXA

• Laudagarria:

• Ukaezina:

• Negoziaezina:

Erantzun galderei atzizkidun hitzak erabiliz.

• Nola esaten zaio egosten zaila denari?

• Nola esaten zaio ezin erruki daitekeenari?

• Nola esaten zaio irents daitekeenari?

• Nola esaten zaio miresten den jendeari?

• Nola esaten zaio ikaratzeko modukoa denari?

• Nola esaten zaio bildu ahal denari?

• Nola esaten zaio erraz erabiltzen denari?

• Nola esaten zaio erraz irakurtzen denari?

• Nola esaten zaio maitatzea erraza denari?

• Nola esaten zaio barkatu daitekeenari?

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 308


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK49. FITXA

Bete ezazu ondoko taula.

Eman hitz hauen baliokideak beste atzizkidun hitzak erabiliz.

• Txoriñoa

• Gizonskila

• Gizatzarra

• Liburukotea

• Mendiska

• Neskatxa

• Zaldiñoa

• Leihatila

• Orgatila

• Arkumea

Lotu hitzak eta atzizkiak eta idatzi.

senda(tu) • • -ÑO

neka(tu) • • -KOTE

abarka • • -GAITZ

liburu • • -TILA

apur(tu) • • -TZAR

aurkez(tu) • • -LE

leiho • • -EZIN

gizon • • -HANDI

aho • • -GILE

txori • • -GARRI

3

2

1

AR

IKE

TAK

-SKA ESANAHIA -TZAR

MAILU

HARRI

HERRI

MENDI

LIBURU

GELA

OILO

SARDE

BIDE

IDI

ESANAHIA

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 309


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK49. FITXA

Eman definizio hauei dagozkien atzizkidun hitzak.

• Arrantzaz bizi den pertsona:

• Deustuan jaiotakoa:

• Belarra segaz mozten duena:

• Josten duena:

• Etorkizuna igartzen duena:

• Produktuak saltzen dituena:

• Salatzen duena:

• Kazetaritza ikasi duena:

• Haragia saltzen duena:

• Sestaon jaiotakoa:

• Zamak daramatzana:

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 310


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK 50. FITXA

Berridatzi esaldiok atzizkidun hitzak erabiliz.

• Ehizean ibiltzen direnek baimena ateratzen dute.

• Zuk lehen ogia egiten zenuen eta orain pastelak.

• Galtzen zutenei ere saria ematen zitzaien lehen.

• Urrutia familiakoak haserre egoten ziren beti.

• Antzina ardiei ilea mozten zietenak herriz herri ibili ohi ziren.

• Asto handi hura ez zen ikuiluan sartu ere egiten.

• Gure aitonak ikatza egiten zuen mendian, Olentzerok bezala.

• Elorriaga familiakoak beti egoten dira prest laguntzeko.

• Ikuskatzen dutenak sarritan etortzen dira eskolara.

• Arazoa eragin duena bera izan da.

Bete esaldiak adibidean bezala.

• On egiten duenari ongarria esaten zaio.

• Erabili ahal denari esaten zaio.

• Nazka sortzen duenari esaten zaio.

• Kaltea sortzen duenari esaten zaio.

• Eraman daitekenari esaten zaio.

• Iraintzen duenari esaten zaio.

• Liluratzen duenari esaten zaio.

• Nekatzen duenari esaten zaio.

• Gogoan edukitzeko modukoa denari esaten zaio.

• Sendatzeko balio duenari esaten diogu.

• Lazten duenari, izugarriari esaten diogu.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 311


3 ARIKETAK

ATZIZKIAK 50. FITXA

Idatzi atzizki bakoitzeko bosna hitz.

Eman kontrako esanahia duten atzizkidun hitzak.

• Egingarria:

• Kontaezina:

• Kontsolaezina:

• Bateraezina:

• Zentzakaitz:

• Jangaitza:

• Herritarra:

• Kaletarra:

• Suspergarria:

• Desatsegina:

4

3

-GARRI -GAITZ -EZIN -ERRAZ

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 312


4 ARIKETAK

JOSKERA 51. FITXA

Erantzun galderei.

• Nor da horko hori? (anaia)

• Non daukazu liburua? (etxea)

• Nori galdu zitzaion eraztuna? (Edu)

Asmatu galdera hauen erantzunak.

• ? Bai, ikusi ditut zure oinetako berriak.

• ? Ez, ez nuen ezer afaldu.

• ? Ez, ez dakit nongoa den.

• ? Bai, badaukat

Egin aukera-galderak.

• ?

Txakurra nahiago dut.

• ?

Gurasoen etxean.

• ?

Bai, esan nien.

Berridatzi harridurazko esaldi hauek.

• Auskalo zenbat etorriko diren! (daki)

• Astoa halakoa! alaena!

• Ikaragarrizko ostikoa eman nion! Hura

• Begira nor etorri zaigun gaur klasera! Hara

• Zeinen gaizki jokatu dugun! Bai

• Horixe joango naizela! Jakina,

• Eskerrak konturatu naizen!

• Hau mutiko azkarra! mutikoa!

• Hau beldurra pasatu dudana! A zer nolako

• Itoko ahal da! balitz!

Berridatzi erlatibozko esaldi hauek aditz jokatua erabiliz.

• Horixe da iaz zuek irabazitako saria.

• Urte horretan jaiotakoek ez zuten arazorik izan.

• Nitaz zuek esandakoak harritu egin nau.

• Guk ikusitakoa ez zaigu batere gustatu.

5

4

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 313


4 ARIKETAK

JOSKERA 51. FITXA

• Non zegoen erretako etxea?

• Haiek ikusitako guztia erosi nahi izaten dute normalean.

• Batu itzazue lurrera jausitako papertxo guzti-guztiak.

• Hemen ikasitakoak ez dizue ezertarako ere balio izango.

• Erabilitako arropa saltzen zutelakoan nago.

• Bileran egondakoek badakite zer egin behar duten.

Lotu esaldi hauek erlatibozkoak sortuz.

• Mutil hori nekatuta dago. Mutil hori bihar ez da etorriko.

• Zerbait ikusi du. Hori kontatu digu.

• Zeozer egiteko agindu dizugu. Horixe egin behar duzu.

• Guztia jokatu dugu. Guztia galdu dugu.

• Bost hil dira. Nafarrak dira.

• Atzo galdu zenuten. Gaur aurkitu duzue.

• Zerbait entzun genuen. Ez da batere atsegina.

• Nik bat erosi dut. Ez du asko balio.

• Han makina bat gauza gertatu zitzaizkigun. Gauza haiek izugarriak izan ziren.

6

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 314


4 ARIKETAK

JOSKERA: ELKARTU KOORDINATUAK52. FITXA

Lotu ondoko perpausak baita ...ere, ezta...ere juntagailuak baliatuz.

• Donostiara joan nahi dugu bihar. Zuek Donostiara joan nahi duzue.

• Oraingoz ez diot lan horri ekingo. Beste lan horri ere ez diot ekingo oraingoz.

• Ez dugu Gipuzkoa aldera joango garenik esan. Pentsatu ere ez dugu egin!

• Seigarren ikasgaia ez dut batere landu. Zazpigarrena ere ez dut landu.

• Eskandinaviatik ibilia dela kontatu dizu horrek! Martetik ibilia dela ere esan diezazuke!

Lotu perpausak eta juntagailua erabiliz.

• Igerian aritzen naiz arratsaldero. Saskibaloian aritzen naiz astero.

• Gero disko bat erosi nahi nuke. Gero CD bat erosi nahi nuke.

• Korrika batean irten zen Ane etxetik atzo. Ane kalera irten orduko erori zen.

• Zuek eleberri hori eros dezakezue. Guk beste eleberri hori eros dezakegu.

• Laster elurra ekarriko duela esan dute telebistan. Laster hotza ekarriko duela esan dute telebistan.

Lotu perpausak dagozkien juntagailu disjuntiboak (edo, ala) erabiliz.

• Ez dakit eleberri bat poema liburu bat irakurri.

• Hiru mila lau mila esan zuelakoan nago.

• Horrekin ez da erraza gezurretan egiatan ari den asmatzea.

• Trenez hegazkinez:zer duzu nahiago?

• Auskalo zenbat elkartu ziren! Hogei mila hogeita bost mila inguru.

• Ongi gaizki, bukatzea da kontua!

• Ostiralean igandean etorriko zirela esan zuten?

• Zein aukeratuko zenuke? Distiratsu hau beste hau?

• Ez dugu ondo ikusi hiruak bostak sartu duen gola.

• liburutegira ludotekara, ez dago beste aukerarik.

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 315


4 ARIKETAK

JOSKERA: ELKARTU KOORDINATUAK52. FITXA

Zuzendu zuzenak ez diren perpausak.

• Pozik egongo zarete eta, baita ere, gure adiskideekin ere.

• Ez dit informaziorik eskaini, ezta laguntzarik txikerrena ere.

• Zure herriko plaza guztiz polita da eta ere bai gurekoa.

• Galder ez da isiltzen, ezta samako mina duenetan ere.

• Ez dakit ezer egingo duen, ezta ezer egiteko asmorik duen ere ez.

• Etxean ahaztu dituzu, edo?

• Ez dakit norantz joango zen, Australiarantz ala?

• Dagoeneko hiru orrialde edo, bete ditu.

• Zer? Txantxetan edo?

• Ziur zaude ala, hori ondo dagoela esateko?

Lotu ondoko perpausak juntagailu adbersatiboak erabiliz.

• Irenek lortu du, bai, Enekoren laguntza izan du.

• Hegazkinez garaiz hel zitekeen: autoz, , ez dut uste.

• Egunez gauez ere asmatuko luke horrek bidea!

• Etziko prestatuko dugu azkenean, izango dugu ospatu.

• Udaldi zoragarria iazkoa;aurten, zaila izango dut.

• Ez zekiten, zer gertatuko zitzaien.

• Lan bai, parranda ugari ere bai horrek!

• Horretan ez daki ezertan, partxisean !

• Zure lagun horrek tabakoa txiskeroa ere kendu dizu.

• Liburu asko erosten du, ez ditu irakurtzen inoiz.

5

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 316


4 ARIKETAK

JOSKERA: ELKARTU DISTRIBUTIBOAK 53. FITXA

Lotu perpausak juntagailu distributiboak (zein, nahiz, batetik, ez) erabiliz.

• Berdin zaio honetara edozertara egitea.

• gezurra, iruzurra. Hau etsipena!

• Aste honetan hurrengoan, berdin dio.

• ez zenuela gogorik, ez zenuela dirurik, ederto aspertu nintzen zurekin.

• Hori horrela da; hemen eta Australian ere.

• Hitz-jokoan karta-jokoan aritzen dira jo eta ke.

• Ez du inoren oparirik nahi, amaren, aitaren, ez osabarenik.

• kaskabarra hotza, beti mendirako prest gure Urdatx.

• hezigabea okerra izan, edozein zaldiren gainean ibiliko litzateke hori!

• ikaslerik irakaslerik; ez dago hau ulertuko lukeenik.

Zuzendu oker dauden perpausak.

• Agertu zein agertu ez, azken batean niri berdin dit.

• Julen ostiralero joaten da mendira;eguraldi ona baina txarra egin.

• Hori egin zein bestea egin, elkarren antzeko.

• Ez dakizu nor naizen, edo?

• Zazpi edo zortzi lagun etorri ziren.

• Nahiz hori beste edozein har zenezakeen, berdin zion.

• Gazte zein zahar,hemen guztiek egin behar dute lan.

• Gehien-gehienek ondo egiten dute, zuek ez baina.

• Hori ez da zurea, baino Ikernerena.

• Ez dago udaletxean, etxean baino.

Berridatzi esaldiok parentesi artekoa erabiliz.

• Ez dut zugatik egin, amagatik baino. (baizik)

• Zuk ondo jokatu duzu, baina berak ez. (ostera)

• Ez da Ander etorri, bere anaia baizik. (baino)

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 317


4 ARIKETAK

JOSKERA: ELKARTU DISTRIBUTIBOAK 53. FITXA

• Ezkerretatik zein eskuinetatik joan gintezkeen. (nahiz)

• Niri ez zait gustatu; Joneri, ordea, bai. (ostera)

• Zuek egin hori; guk, ordea, beste hau egingo dugu. (berriz)

• Errepidetik zein autobiatik joan gaitezke. (nahiz)

• Ez da hamarretan gertatu, hamaiketan baizik. (baino)

• Nahiz etxean, nahiz kalean, garrantzitsua da ondo egotea da. (zein)

• Gu zurekin joango gara eta Keparekin ere bai. (baita ere)

Aukeratu zuzenak eta idatzi.

• Institutuan ahaztu dituzu, ? (ala/edo)

• Nahi duzuena, niri berdin dit. (ordea/baina)

• ez nuen dirurik, ez nuen gogorik. (batetik... bestetik.../nahiz... nahiz...)

• Bihar ez gara zuekin joango, Anerekin . (baina/baino)

• Ez dut zugatik egin, beragatik . (baina/baino)

• Joaten utziko dizut, ez duzu merezi . (baino/baina)

• Guk ez genion ezer esan eta zuek . (ere/ere ez)

• Ines Andone ere etxean geratu zen. (baita/ez ezik)

• ardorik ogirik ez zuten hartu. (ez/ez/bai/bai)

• Donostian Bilbon topa zenezakeen hori. (nahiz/ ordea)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 318


4 ARIKETAK

JOSKERA 54. FITXA

Berridatzi perpausak zehar estiloan jarriz.

• «Bihar bero handia egingo du» –esan du Anek.

• «Ez dut nahi» –esan dit Ikerrek.

• «Gustatzen zaizu?» –galdetu dio Enekori.

• Zenbat urte dituzu orain? –galdetu didate.

• Nora da? Ez du esan.

• Ogia erosi du? Ez dit esan.

• Norekin joan da Ane? Bere amak ez daki.

• Noiz izango da bilera? Gaurko agendan irakurri dut.

• Nori suertatu zaio loteria? Ez dakigu.

• Ordua badakizu? –galdetu diot.

Markatu esaldi zuzena.

• Ez dakit nork egingo duela. • Ez da etorriko uste dute lagunek.

• Ez dakit nork egingo duen. • Ez dela etorriko uste dute lagunek.

• Ez dugu esan norekin etorriko dela. • Ez dakizu nola maite zaitudan!

• Ez du esan norekin etorriko den. • Ez dakizu nola maite zaitudala!

• Ondo dakite zenbat ordaindu dutela. • Entzun dugu zuek ez duzuela hemen bizi nahi.

• Ondo dakite zenbat ordaindu duten. • Entzun dugu zuek ez duzuenik hemen bizi nahi.

• Esango dizuet zoriontsu bizi naizen. • Aipatu dute aurten esnearen prezioa igoko dela.

• Esango dizuet zoriontsu bizi naizela. • Aipatu dute aurten esnearen prezioa igoko den.

• Etorriko den esan nizun. • Esan genien bihar etorriko zen.

• Etortzeko esan nizun. • Esan genien bihar etortzeko.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 319


4 ARIKETAK

JOSKERA 54. FITXA

Bete hutsuneak parentesi arteko aditzei menderagailu egokia jarriz.

• Gero operara joango (gara) erabaki dut.

• Antzerkia gogoko ez (zuten) ez nekien.

• Badakizu zein antzokitan ikusi (dut) aktore hori?

• Euskalduna Jauregiko zuzendaria (zen) uste nuen.

• Jakin, badakizu etorri (dira) .

• Baina badakizu biak elkarrekin egongo (dira) ?

• Horrelako museoak ez (zituen) gogoko esan zidan.

• Ez nekien dantzaria (zen) .

• Kontserbatorioko ikasleak (dira) galdetuko diet.

• Ez dut uste museoetatik oso urrun egongo (gara) .

Berridatzi esaldiak galderari erantzunez. Zer esan du?

• “Asper-asper eginda nago”

• “Etorri hona, mesedez”

• “Ez dakit”

• “Ez dugu joan nahi”

• “Itxaron pixka batean”

• “Non egon zarete?”

• “Ez naiz fidatzen Keparekin”

• “Zein bide hartuko duzue?”

• “Zoaz pikutara”

• “Non da kontzertua?”

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 320


4 ARIKETAK

JOSKERA: HELBURUZKOAK ETA KAUSALAK55. FITXA

Bete hutsuneak. (Helburuzkoak: -t(z)eko, -t(z)era, -t(z)ekotan, -t(z)eko asmoz)

• Buelta bat (eman) noa, gero arte.

• Zertarako, (nekatu) ?

• Ez, gauzatxo bat (ikusi) joan nahi nuke.

• Zer (egin, asmoa) daukazu?

• Pasealekuaren amaieran jarri duten lorategi modernoa (ikusi) nago.

• Zertarako zoaz korrika? Ilundu baino lehen (heldu) ?

• Bai, hori (bisitatu) joan eta gero beste bat (ikusi) asmoa daukat.

• Non daude, bada? Zer (egin) jarri dituzte?

• Lehiaketa bat (egin) . Lorategi originalenari saria emango diote.

• Bat ikusi dut Guggenheim ondoan.Hori (ikusi) ? Ezta pentsatu ere!

Aukeratu zuzena.

• Ama eta erosketak joan dira Arteara. (egitera/egiteko)

• Zinta bat erosi dut saio bat . (grabatzera/grabatzeko)

• Noiz daukazue zuok? (itzuli asmoa/itzultzeko asmoa)

• Ez genekien zer egin, eta zuekin etorri gara. (hitz egitera/hitz egiteko)

• Atera ezazue txakur hori bueltaska bat , mesedez. (ematera/emateko)

• Zer zeneukaten lehengoan, bada? (egiten asmoa/egiteko asmoa)

• Komikitxoren bat ekarri zuen . (irakurtzera/irakurtzeko)

• Guraizeak ez dira hori , ea ikasten duzuen. (egitera/egiteko)

• Nik ez dut gauza horiek balio. (ikastera/ikasteko)

• Opari bat joan zaio osaba Pellori. (eskatzera/eskatzeko)

Bete hutsuneak.(Kausalak)

• Oso merke (zegoen) erosi omen zuen liburu hori.

• Bada, niri ez zait batere gustatu, ez du marrazkirik .

• Hori diozu gogoz irakurri ez (duzu) .

• Gainera, ingelesez (dago) gero, zailagoa da.

• Berak oso ondo (daki) ingelesez, osterantzean…

• Hara! Zergatik diozu hori? Jeloskor (zaude) ?

• Ez, (badakit) oso ondo irakurtzen duela ingelesez.

• Aita britainarra da .

• Nik hori ez nekien, ez askotan berarekin egoten.

• Jakin beharko zenuke, zure ikasgelan .

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 321


4 ARIKETAK

JOSKERA: HELBURUZKOAK ETA KAUSALAK55. FITXA

Berridatzi esaldiak.

• Etxean geratu zen, buruko mina zuen eta. (bait-)

• Berarekin joan ez naizelako haserretu zait. (-ez gero)

• Apurtuta zegoenez gero, zaramontzira bota dut. (-elako)

• Krisia dela eta, oso zaila da gaur egun lana aurkitzea. (-agatik)

• Kontuz ez ibiltzeagatik apurtu zitzaizun hori. (-elako)

• Lege berriagatik istilu asko egon ziren. (dela eta)

• Normalean ez du hitz egiten oso lotsatia delako. (bait-)

• Txarto jokatzeagatik zigortu zituzten. (-elako)

• Ez nien esan ez nekielako. (bait-)

• Jakingo ez duzunez gero, esan egingo dizut. (-elako)

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 322


4 ARIKETAK

JOSKERA: BALDINTZAK ETA ERLATIBOZKOAK56. FITXA

Amaiera eman perpausei ondorioa jarriz.

• Jausten bazara, (min hartu) .

• Onean egiten ez baduzu, (txarrean) .

• Zurea balitz, (hartu) ?

• Ohea egiten ez baduzu, (lorik ez) .

• Gehiago nahi baduzue, (hartu, ahal izan) .

• Ikusten badugu, (gustatu) .

• Dirua izango banu, (autoa erosi) .

• Etortzen badira, (esan ez) .

• Kontuz ibiliko balira; (arazorik ez) .

• Ezertarako beharko bazenute, (erosi) .

Berridatzi esaldiak baldintzan aditz jokatua erabiliz.

• Kontuz ibili ezean, arazoak izango dituzu.

• Egia esan ezik, ez dizut utziko ateratzen.

• Premiazkoa izan ezean, ez nintzateke joango.

• Ahal izanez gero, joango ginateke.

• Neuk ikusi ezean,ez nu(ke)en sinestuko.

• Inora joan ezik, deituko zidaten.

• Zaratarik atera ezik, ez litzateke ezer ere gertatuko.

• Hemen egonez gero, pozik egongo ginateke.

• Ardo asko edanez gero, mozkor galanta harrapa zezakeen.

• Zuek berriro joanez gero, itsasontziz joango zinatekete.

Eman hitz hauen definizioak erlatiboa erabiliz.

• Errementaria

• Motorzalea

• Liburu-saltzailea

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 323


4 ARIKETAK

JOSKERA: BALDINTZAK ETA ERLATIBOZKOAK56. FITXA

• Ura

• Jostailua

• Orrazia

• Sagarra

• Arkatza

• Baloia

• Belarria

Lotu perpausak erlatibozkoak erabiliz.

• Gaur mutil hori zazpietan etorri da. Atzo ez zen etorri.

• Emakume horri orratza galdu zaio. Emakumea jostuna da.

• Ez daki ingelesez. Amerikarra da.

• Ez dauka dirurik. Eskean ari da.

• Mutil hori zalditik erori zen. Mutilak hanka hautsi zuen.

• Gaixorik dago. Ez da inoiz ospitalean egon.

• Neska hori aitarekin etorri da. Neska errusiarra da.

• Pelikula bat ikusiko dugu. Gustatuko zaizu pelikula.

• Gizon horrek txineraz daki. Neskak asko daki bizitzaz.

• Ixilik egon da. Horrekin joan da.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 324


4 ARIKETAK

JOSKERA: DENBORAZKOAK ETA KONTZESIBOAK57. FITXA

Bete hutsuneak ondoko denborazkoak erabiliz.

Baino lehen eta gero -n bakoitzean -(e)netik -eneraketa berehala aurretik -takoan -n guztietan -(e)larik

• Etorri deitu, badaezpada ere.

• Dutxatu gosaldu egingo dut.

• Lana amaitu etxera joan ginen.

• Bulegora heldu lan egiteari ekingo diot.

• Ate itxi konturatu nintzen giltzak barruan zeudela.

• Kalean (nengoen) euritan hasi zen.

• Istripua izan zuen arazoak besterik ez dauka.

• Etortzen naiz horrela aurkitzen zaitut.

• Agertu zen berandu zen, ezin genuen ezer esan.

• Idazlan bat idatzi eskematxoa egin behar dugu.

Berridatzi esaldiak.

• Ezer egin aurretik, Anerekin hitz egin behar zenuen.

• Etorritakoan inorekin hitz egin izan banu, ez zen ezer gertatuko.

• Konturatu orduko, mundu guztia kanpoan zegoen.

• Mutil hori ikusten dugun bakoitzean, arazoren bat izaten dugu.

• Eskolak amaitu ondoren igerilekuetara joango gara.

• Ezer idatzi baino lehen, ondo pentsatu behar duzu.

• Osaba-izeko bisitatu zituenetik poz-pozik dago.

• Etxera heldu bezain laster afaldu eta ohera joan nintzen.

• Ahal zuen guztietan, berarekin borroka egiten zuen.

• Ikusi bezain laster ezagutu egin nuen.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 325


4 ARIKETAK

JOSKERA: DENBORAZKOAK ETA KONTZESIBOAK57. FITXA

Berridatzi esaldiak. (Kontseziboak)

• Txarto egin arren, ordaindu egin didate. (nahiz eta)

• Partida irabazi ez badu ere, poz-pozik dago. (arren)

• Konpondu nuen, zaila baino zailagoa izan bada ere. (arren)

• Nahiz eta dirurik izan ez, egunero kanpoan bazkaltzen zuten. (ba... ere)

• Gezurra esanagatik ere, sinestu egingo nieke. (nahiz eta)

• Ez du euririk egiten, baina zuk euritakoa ekarri duzu. (arren)

• Bera etorriko balitz ere, zu ez zinateke hurbildu ere egingo. (nahiz eta)

• Munduko urre guztia ordaindu arren, ez nuke zurekin lan egingo. (-agatik ere)

• Nahiz eta ingelesa izan, euskaraz hitz egiten du. (-arren)

• Sinestu nahi ez baduzue ere, benetan ari naiz. (-agatik ere)

Aukeratu esaldi zuzena.

• Antonekin askotan jolastu arren, ez da oso laguna. • Oso luzea ez bada ere, guztiok sartuko gara.

• Antonekin jolastu arren askotan, ez da oso laguna. • Ez bada ere oso luzea, guztiok sartuko gara.

• Milioi bat ordaintzeagatik ere, ez luke nahikoa izango. • Izan arren berandu, gero joan egingo gara.

• Milioi bat ordainduagatik ere, ez luke nahikoa izango. • Berandu izan arren, gero joan egingo gara.

• Mila urte izanagatik ere, zuhaitz hori bota egingo dute. • Bada laguna ere, ez du inoiz agurtzen.

• Mila urte izateagatik ere, zuhaitz hori bota egingo dute. • Laguna bada ere, ez du inoiz agurtzen.

• Nahiz eta berandu etorri da, inork ez dio ezer esan. • Kirolaria izan arren, nahiko lodi dago.

• Nahiz eta berandu etorri den, inork ez dio ezer esan. • Kirolaria da arren, nahiko lodi dago.

• Bilbon bizi badira ere, ez dituzte Zazpi kaleak ezagutzen.

• Bilbon bizi badiren ere, ez dituzte Zazpi kaleak ezagutzen.

• Nahiz eta partida galdu ez, erabat triste zeuden.

• Nahiz eta partida ez galdu, erabat triste zeuden.

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 326


4 ARIKETAK

JOSKERA: MODUZKOAK 58. FITXA

Lotu esaldiak moduzko esaldiak sortuz.

• Era horretara egiteko esan zidan eta nik halaxe egin nuen.

• Dirurik gabe etorri eta dirurik gabe joan zen.

• Duela bi aste erabaki zuten; orain halaxe egingo dute.

• Entrenatzaileak esandako moduan antolatu behar dugu jokoa, irabazi nahi badugu.

• Artzainak elurra ekarriko zuela iragarri zuen eta halaxe jazo zen.

• Iaz hori esan ziguten, baina azkenean ez dute horrela egin.

• Esan esaten diote baina alferrik.Beti egiten du bere erara.

• 97an hala geunden; orain ere bai.

• Nik era horretan egiteko gomendatu nizuen eta ez duzue horrela egin.

• Berak horrela erabiltzen zuen eta guk berdin-berdin.

Aukeratu esaldi zuzenak.

• Jon zu bezala da. • Zuk esan duzun bezala da hori.

• Jon zu bezalakoa da. • Zuk esan duzun bezalakoa da hori.

• Ez dira uste nuen bezala. • Ane zure moduan da.

• Ez dira uste nuen bezalakoak. • Ane zure modukoa da.

• Ahal da neurrian, saiatu egin behar da. • Berandu zen legez, joan egin da.

• Ahal den neurrian, saiatu egin behar da. • Berandu zenez, joan egin da.

• Zuk esandako moduan egin dut, baina alferrik. • Zer moduz.Iker? Beti moduan.

• Zuk esan moduan egin dut, baina alferrik. • Zer modu, Iker? Betiko moduan.

• Zuk egin duzu antzera egin genuen. • Horko auto hori nirearen antzekoa da.

• Zuk egin duzun antzera egin genuen. • Horko auto hori nire antzekoa da.

• Haiek nahi bezalakoa egin ahal zuten, zutik ala eserita.

• Haiek nahi bezala egin ahal zuten, zutik ala eserita.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 327


4 ARIKETAK

JOSKERA: MODUZKOAK 58. FITXA

Konparaziozko esaldia osatu esaldi biak lotuz.

• Batzuek makina bat milioi dauzkate: nik ez daukat hainbeste.

• Alkandora hori garestia da baina beste hau are gehiago.

• Auto horrek 230 km.ko abiadura har dezake; hangoak 180koa.

• Gaur euri zaparrada itzela bota du; atzokoa ez zen horrenbestekoa izan.

• Gorbeia garaia da: Everest oso garaia da.

• Idazluma honek ondo idazten du eta beste horrek ere bai.

• Guk hainbat ordu eman ditugu ikasten; zuek ere bai?

• Eneritz bai dela trebea. Ziortza ez horrenbeste, ordea.

• Marrazki hau atsegin dut; beste hori ez hainbeste.

• Zortziehun ale dituzula etxean? Neuk ere horrenbeste baditudala uste dut.

Okerrak zuzendu.

• Nik zu adina dirua daukat momentu honetan.

• Egongelan sukaldean hainbeste aulki zeuden.

• Mendiko loreak larrekoak adina ederrak direla uste dut.

• Ez daukat ni zu bezain lagun hemen.

• Lorategi horretan gure balkoian adina lore daude.

• Bizardun horrek biboteduna bezain lodi da.

• Arrain grisak txoriak beste ederrak dira.

• Telebistak irratia bezain argindarra kontsumitzen du.

• Leiho horiek beste hauek besteko kristal dauzkate.

• Aulkia mahaia bezain egur dauka.

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 328


4 ARIKETAK

JOSKERA: KONPARAZIOZKOAK ETA ONDORIOZKOAK59. FITXA

Berridatzi esaldi hauek.

• Euskal liburugintza inoiz baino hobeto dago. (bezain)

• Txerriak zikinak izaten dira, baina oiloak ez dira garbiagoak. (bezain)

• Zuek lau txeke sinatu zenituzten eta nik ere bai. (beste)

• Hemen jende askok daki mutiko horrek beste horretaz. (bezain)

• Ni ez naiz Edurne bezain potoloa. (-agoa)

• Lau sagar eman zizkizuten baina zuk gehiago jango zenituzten. (baino gehiago)

• Apal horretan hiru aldizkari baino ez dago; beste honetan gehiago. (adina)

• Nire lagunek eta zuek launa opari erosi dituzue. (beste)

• Zu baino dibertigarriagorik ez da edonon aurkitzen. (bezain)

• Neskato horrek ez du oraindik nik beste ikasi. (baino)


• Ez zuen lortu berak espero zuen postu ona. (bezain/beste)

• Haiek ez zuten guk kemena halako kontu bati aurre egiteko. (beste/besteko)

• Niri ez zitzaidan zuri interesgarria iruditu saio hura. (beste/bezain)

• Kobazulo hartan gurean arratoi sartu ziren orduan. (beste/bezain)

• Zuek baino ziren. (gehiago/handiago)

• Ez du esaten duen irabazten. (adina/bezain)

• Zuek baino lagun egin zenituzten jaialdi hartan. (gehiagoak/handiagoak)

• Ea gaurko afarian aurrekoan ez duzun jaten. (bezain/adina)

• Gurean txarto jokatu zuen zuenean. (beste/bezain)

• Ez genuke erraz aurkituko zu atseginik. (bezain/beste)

Berridatzi esaldi hauek ondoriozko esaldiak sortuz:

• Garestiegia zen auto hura nik erosi ahal izateko. Hain ezin .

• Entzun ditudan lelokeriekin erabat harrituta nago. Hain

• Hondartzan halako bero handia egonik, ez zegoen bertan egoterik. Hain

• Oso polita zen, horregatik denak liluratuta zeuden. Hain

• Oso azkar hitz egiten du, esaten duen guztia ulertzeko. Hain

• Auto asko ditu egun horretan zein auto zeraman jakiteko moduan. Hainbeste

3

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 329


4 ARIKETAK

JOSKERA: KONPARAZIOZKOAK ETA ONDORIOZKOAK59. FITXA

• Asko gustatzen zaizkio horiek, horregatik erosi diote bilduma osoa. Hain gustuko

• Oso desatsegina da, denok jasan ahal izateko. Hain

• Handiegia zen atetik sartzeko. Hain ezen .

• Erabat indartsua zen,horregatik altxatu ahal izan zuen harri biribila. Hainbesteko

Aukeratu zuzen daudenak.

• Hain da potoloa, ezen ez baita atetik ere sartzen.

• Hain da potoloa, ez dela atetik ere sartzen.

• Hainbeste jende dago, ez dugula abasturik ematen.

• Hainbeste jende dago, ez baitugu abasturik ematen.

• Eskuaz hautsi zuen, hainbeste indarra zeukan.

• Eskuaz hautsi zuen, hainbesteko indarra zeukan.

• Hain da trebea, ezen esku bakar batez egiteko gauza baita.

• Hain da trebea, ezen esku bakar batez egiteko gauza da.

• Hainbeste aldiz esan zidaten, non ez zen ausartzen berriro.

• Hainbesteko aldiz esan zidaten, non ez zen ausartzen berriro.

• Hainbesteko zarata atera zuten, ezen denek zerbait esan zuten.

• Hainbeste zarata atera zuten, non denek zerbait esan baitzuten.

• Gogoan dut behin uretara jausi eta horrenbeste beldurtu zinen, non negarrez hasi baitzinen.

• Gogoan dut behin uretara jausi eta horrenbete beldurtu zinen, negarrez hasi zinela.

• Hainbat negar egin genuen, non begiak gorri-gorri baikenituen.

• Hainbat negar egin genuen, begiak gorri-gorri nituela.

• Hainbeste zen lodia, ezen ez zuen kalera atera nahi.

• Halako moldez esan du, non sinestu egin baitiot.

• Hain zen lodia, zen ez zuen kalera atera nahi.

• Halako moldez esan du, non sinestu egin diodala.

4

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 330


4 ARIKETAK

JOSKERA: DENETIK60. FITXA

Berridatzi esaldi hauek.

• Zure erantzunik jaso ezean ez dizut berriz idatziko.

• Autoa konponduko balidate, ez nintzateke autobusez joango.

• Neska izan arren. ez zen sokasaltoan ibiltzen.

• Nahiz eta komenigarriak izan ez, armak dira gehien saltzen diren jostailuak.

• Informatikaz ezer ez dakielako ez diote lanpostua eman.

• Etxetik ateratzean katuak ospa egin zuen.

• Medikuarenean ikusi nuenez gero, gaixorik zegoela pentsatu nuen.

• Iñakik zortzi garagardo edaten du egunero.Pilik, inoiz ez.

• Gertatutakoa ikusi arren, ez diote sinesten.

• Kalean aurkitu zuenetik dauka txakur txiki polit hori.

Bete hutsuneak.

• Etzi txingorra izango (dugu) esan du Pello Zabalak gaur.

• Entzun genuen zuek ez (duzue) auzo horretan bizi nahi .

• Ez dakigu nori suertatu (zaio) oraingoan loteria.

• Inork esan dizue zergatik ez (dira) etorri gaur horiek?

• Guk badakigu etorriko (zarete) berandu.

• Aipatu dute esnearen prezioak gora egingo (du) .

• Ez genekien joango (ginen) ala ez.

• Ez dute esan goiz agertuko (dira) .

• Ez dut uste inolako arazorik izango (duzue) .

• Berrian irakurri genuen norbaitekin helduko (zen) aireportura.

2

1

AR

IKE

TAK

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 331


4 ARIKETAK

JOSKERA: DENETIK60. FITXA


• Berandu , joan egingo gara. (izan arren/izatearren)

• Bermeotarra Bermeoko euskara hitz egiten du. (izanez gero/denez gero)

• Etorri atzerritarrak oso ondo hitz egiten du gazteleraz. (zaigula/zaigun)

• Ez joango uste dute lagunek. (da/dela)

• Ez zigun ezer esan ez . (baizekien/baitzekien)

• Gezurrak , denek sinesten diote. (esatearren/esan arren)

• Zuk esan zenigun egin genuen, boligrafoz. (modukoa/moduan)

• Hain da garaia, ezen ez edozein atetatik sartzen. (baita/dela)

• Apurgaitza eman behar izan zizkioten hainbeste kolpe. (zelako/zenelako)

• Ekarri andrakilak ilobari emango dizkiot. (duzun/dituzun)

Berridatzi esaldi kausal hauek bait- partikula erabiliz:

• Hori egin zuen berak, aditua bera zen eta.

• Atzo zabaldu nituen prakak lehortu dira, haize beroa dabil eta.

• Ez gintuzten afaltzera gonbidatu, ez genituelako agurtu.

• Menditik azkarrago jaitsi ginen, haizea gure alde zebilen eta.

• Kalean bi orduz gelditu behar izan zuten, etxeko giltzak barruan utzi zituzten eta.

• Ez joan, orain dator eta.

• Lagunak haserre zeuden gurekin, herenegun ez genielako deitu.

• Ez nuen mutil hori batere gustuko, harroegia zen eta.

• Neka-neka eginda nago, lo gutxi egin dut eta.

• Ordu erdi daramat zain, goizegi heldu naiz eta.

4

3

835026 _ 0212-0332.qxd 27/7/07 14:13 Página 332

176046261-gramatika-lantzeko-ariketak

Documents

Transcript of 176046261-gramatika-lantzeko-ariketak