*1

www.kotobai.com

ZODIAKOA

YIN ➞ 陰 ➞ Itzala

YANG ➞ 陽 ➞ Eguzkia

Oinarria oreka da: ongia/gaizkia, zuria/beltza, itzala/eguzkia, iparra/hegoa, e.a.

Antzinako Txinan, Zodiakoaren 12 ikurrak gizartearen bizitza gobernatzen zuen sistema landu baten zati ziren eta beraz, garrantzi handikoak kanjiaren sortzaileentzat. Zodiakoaren ikurrek; norabideak, orduak, egunak, hileak eta urteak adierazten dute. Zodiakoaren animaliak ez dira benetakoak, kanji berezien bidez irudikatzen dira eta eguneroko YANG eta YIN egoeratan oinarrituta daude. Aurkako elementuen arteko oreka bilatzen dute beti: goiza eta arratsaldea, lana eta atsedena, jende arrunta eta elitea, iparra eta hegoa, etab. Egoera horien ikerketari erreparatzen badiogu ikusten da, pentsamolde honek guztia elikatzeaz gain, positiboaren eta negatiboaren arteko oreka bilatzen duela. Oreka da oinarria.

2a 子 ne, nezumi: arratoia. 23:00-etatik 1:00-etara; umetxoa 子 3547 basurde 亥 2L giza portatu izanaren emaitza da; biziaren hasiera; 24 orduko zikloaren hasiera; arratoiak bakarrik mugitzen dira eta baliteke behiaren soka karraskatzea.

2b 丑 ushi: behia.1:00-etatik 3:00-etara; 12-garren hila, urte osoa biltzen duen hila. Nekazariaren eskuak 2247 behiaren soka “I” egiaztatzen du. Behia, tigre batek beldurtuta, askatu ez dadin. Ikus 羞 letra hemen: 着 979.

2c 寅 tora: tigrea. 3:00-etatik 5:00-etara; lehen hilabetea; harrapakin bila kusan dabilen lehen animalia; goiz jaikitzen den jendeak ハ 1262 purrustaka adierazten du bere umore txarra, baina (ikus 但 2172) etxean 宀 7a eguna harreman atseginekin 1676 hasi beharko lukete.

2d 卯 usagi: untxia. 5:00-etatik 7:00-etara; egunsentian nekazariak prestatu 卯 26d eta, untxiak bailira, lasterka doaz azokara euren barazkiekin. [Zamatu, garraiatu 担 1372. Azkar, bizkor 速 1564. Konpondu, antolatu 整 1573. Kantitate, neurri, pisu 量 3872. ]

2e 辰 tatsu: herensugea. 7:00-etatik 9:00-etara; azokako jendetza agertzen da eta berriz desagertzen da, 辰 33b agertu eta ezkutatzen den herensugearen antzera, horrela urtaroko aldaketak sorrarazten dituela (➞ azokako urtaroko produktuak).

2f 巳 mi: sugea. 9:00-etatik 11:00-etara. Etxerako bidean nekazariek entzuten dituzte ehungintzan - 己 3556 aldatua 巳 - ari diren emakumeak. Sugea aurrera doa

YIN

YANG

N

E

S

W

➞ 己 ➞ 巳 ( 職 3259); azokako irabaziak etxean gordetzen dira, sugeak 也 19h babesturiko ontzian.

2g 午 uma: zaldia. 11:00-etatik 13:00-etara; jendea bazkaltzeko elkartzen da eguerdian 午 2355 zaldien antzera atsedena eskatzen dutelarik.

2h 未 hitsuji: ardia. 13:00-etatik 15:00-etara; gobernuko funtzionarioek lana egiteari uzten 23f diote eta jatetxean 館 2877 eserita jaten dute -artalde handi bat izango bailira, euren eguna ez da oraindik 未 1464 bukatu.

2a - 2h

YIN

YANG

N

E

S

W

子 丑

寅

辰

巳午未

卯

申

戌

酉

亥

坤 巽

艮乾

*2

www.kotobai.com

2i 申 saru: tximinoa. 15:00-etatik 17:00-etara; bazkaldu eta ardoa edan ondoren, funtzionarioek txisteak esan 申 1655 eta tximino-keriak egiten dituzte.

2j 酉 tori: txoria. 17:00-etatik 19:00-etara; eguzki distiratsua "kolore gorri" ezkutatzera doala, funtzionarioak ere "kolore gorri aurpegi” distiratsuekin 酉 32d etxera bueltatzen dira, txoriak euren habietara doazen bezala. [ 帰 1244, 僚 2141]

2k 戌 inu: txakurra. 19:00-etatik 21:00-etara; etxeko guztiek barrura sartu ondoren, txakur zaindaria askatzen da etxebizitzako hesien barruan, horrela etxea gotorleku 戌 14f bat bihur dadin.

2L 亥 I (inoshishi): basurdea. 21:00-etatik 23:00-etara; umeak 亥 4f egiteko denbora da, gizonak basurdeak lez portatzen dira.

3a 丶 3 erradikala. Puntu batek hainbat esanahi izan ditzake: 弋 14 a , 朮 14v, 永 342, 心 358, 図 366, 夜 467, 之 670, 舟 848, 向 849, 血 874, 瓶 956, 氺 1142, 氷 1142、州 1254, 寸 1448, 犬 1463, 太 1463, 1676, 勺 2552, 卵 2644, 平 3155, 玉 3172, 丹 3647, 母 3647, 凡 3656.

3b 冫 edo . 疒 5b, 12j, 斗 1255, 羽 3553, 弱 3553. Honen al.: 氷 1142. Hemen 次 362 honen 二 3072 alografoa.

3c Adarrak, pertsona bat bere burua azaltzen 9f; ardoarena 酋 32e. Loturarik gabe 9a –rekin. [ 角 2545 ]. 羊 955 YŌ, hitsuji: ardi / 遂 951 SUI, to-geru: lortu / 隊 3651 TAI: talde/ 弟 944 DAI, TEI, DE, otōto: anaia txikiaHazi zentzua; 曽 9g / 幸 1455 KŌ, saiwa-i: zorion, zorte on / 南 1553 NA, NAN, minami: hego / 従 2070 JŪ, JU, SHŌ, shitaga-u: obeditu, esana bete / 益 974 EKI, YAKU: etekin

3d Grafema zahar batzuen laburdura; , ➞ 9h, ➞ 9i, 與 ➞ 9j. 單 ➞ 単 955 TAN: sinple, erraz. 獸 ➞ 獣 963 JŪ, kemono: pizti. ➞ 巣 964 SŌ, su: habi. ➞ , 悩 1175 NŌ, naya-mu: arduratu, sufritu / 脳 3975 NŌ: garun, burmuin. 嬰 3969 ➞ , 桜 1869 Ō, sakura: gereziondoaren lora.

3e Grafema laguntzailea AREAGOTU egiten du, ez dauka loturarik honekin 氺 1142.渋 340 JŪ, shibu-i: zuku idorgarria / 摂 1340 SETSU: -ren ordez lan egin / 楽 364 RAKU, GAKU, tano-shii: konfort, gozamen, musika / 塁 3672 RUI: base / 率 455 RITSU, SOTSU, hiki-iru: ehuneko, liderra izan / 兆 1257 CHŌ: zantzu, seinale, bilioi.

3f 灬 Sua, ikatza sutan. al.: 火 1162. mika 潟 350 baten hegoak, jak 12f baten hankak, zaldia 馬 3450, arrain baten buztana 魚 2540.

3g al.: 火 1162, sukalde ontzi 亦 4b baten azpiko sua, su tokia (tximinia). 赤 1441 SEKI, SHAKU, aka-i: gorri.

3h 㣺 Bihotza, sentimenduak. al.: 心 358.添 340 TEN, so-u: lagundu / 恭 1940 KYO, uyauya-shii: adeitsu /慕 1940 BO, shita-u: irrikatu, nahi / 忝 2240 TEN, katajikena-i: esker oneko.

2i - 3h

*3

www.kotobai.com

3i 162 erradikala; bidaiatu, etxea utzi, inguruan ibili, aurrera egin, joan (honen kontrakzioa 辵 , aldizka joan 彳 2053 eta aldizka geratu 1273). [ 旅 465 RYO, tabi: bidaiatu / 航 857 KŌ: bidaia]

3j 溥 Mehe, fin (ur 氵 1142 tantaz zipriztindu olioa ekoizteko landareak, kontu berezia 専 1548 behar dute, arroz landareak berriz ur gehiago behar du eta errazagoa 単 955 da bere zaintza). 薄 1948 HAKU, usu-i: fin, mehe, diluitu / 簿 2348 BO: erregistro liburua.

4a 亠 Sukaldeko lapikoaren estalkia, tindatzeko ontzia 玄 471, al.: ( ) lapikoa 口 3777. 亨 447 KYŌ: hartzearen gozamena. 亡 475 BŌ, MŌ, na-ki: hilda, hildako, defuntu / 夜 467 YA, yo, yoru: gau.Hobeagoren edo ondutakoaren konnotazioa dauka (lapikotik ateratakoak zapore hobea du eta tindatutako ehuna hobea da lanerako arropa egiteko) 亦 4b 亢 4c 京 441 市 444 卒 455 畝 462 文 466 壇 1472.

4b 亦 Sukaldeko lapikoa 亠 4a sutan 3g (sarritan egunero erabilia) [ 鍋 2849, 又 3567].湾 352 WAN: badia, golko / 恋 458 REN, koi: amodio / 変 467 HEN, ka-eru: aldatu / 蛮 471 BAN: barbaro / 跡 3741 SEKI, ato: oinatz, arrasto, aztarna.

4c 亢 Existitzeko borroka (jendea beti hobetzen 亠 4a armak 几 36i). 航 857 KŌ: bidaia / 抗 1357 KŌ: eutsi, aurka egin / 坑 1457 KŌ: meategi, koba, leize / 杭 1857 KŌ, GŌ, kui: hesola, zutoin, zutabe.

4d Haurra erditzearen unean (haurra 子 3547 buruz behera ➞ ) 4e, al.: ➞ 亥 4f.育 446 IKU, soda-teru: hazi, hezi / 充 457 JŪ, a-teru: esleitu /棄 464 KI, su-teru: alde batera utzi, bota.

4e Fluxu, korronte (haur jaio berria 4d mundu honetara etortzen 1254) 需 3153. 流 357 RYŪ, naga-reru: jariatu, korronte / 硫 3357 RYŪ: sulfuro.

4f 亥 Basurdea. ikusi 2L zodiakoa; 21:00-etatik 23:00-etara; haurrak egiten diren unea. Kanji atalaren konnotazioa; hasiera txikia (haur jaio berria 4d) pertsona ( 人 1262 handia izan arte hasten dena). 刻 443 KOKU, kiza-mu: ebaki, zizelkatu / 劾 445 GAI: ikerketa kriminala / 核 1862 KAKU: erdi-gune, nuklear / 該 3062 GAI: aurrez aipatutako gauza /咳 3762 GAI, seki: eztul.

4g 咅 Finkatutako 立 473 klana, familia, taldea 口 3777. [ 宀 7a 30b 派 365 団 1448 班 317 隊 3651]. 剖 443 BŌ: zatitu / 部 444 BU: zati, atal, argitalpen /賠 3977 BAI: konpentsazio, kalte-ordain /培 1477 BAI, tsuchika-u: landu, sustatu, bereganatu / 倍 2177 BAI: bikoitz, -x bider / 陪 3677 BAI: bertaratu, nagusi bat lagundu.

4h Negozio-gizona, merkatari (azokan zutik 立 473 bere salgai fardelarekin 冂 36d) 啇 4i. 旁 445 BŌ, tsukuri: aldi berean, kanji baten eskuineko atala /商 449 SHŌ, akina-u: negozioak egin / 傍 2145 BŌ, katawa-ra: albo, bestalde.

4i 啇 (Negozio-gizon 4h zaharra 古 1577). Konnotazioa: maltzurra. 滴 349 TEKI, shizuku: tanta / 敵 466 TEKI, kataki: etsai / 摘 1349 TEKI, tsu-mu: hartu, jaso / 嫡 1749 CHAKU: oinordeko, legezko seme/emazte.

3i - 4i

*4

www.kotobai.com

4j Basoa, zutik 立 473 dauden zuhaitzak 木 1864 alde guztietan agertzen dira. [ 林、 森 1864]. 新 454 SHIN, atara-shii: berri / 親 457 SHIN, shita-shimu: lagun min egin, oya: gurasoak.

4k 竟 (Azkenean, “herrialdearen bukaera”) arrotzak (pertsonak 儿 12i eremu desberdin batean, beste hizkuntza bat hitz egiten dute, ahots soinuak 音 478 entzuten zaie baina ez zaie ulertzen). 境 1457 KYŌ, KEI, sakai: muga / 鏡 2857 KYŌ, kagami: ispilu.

4L 戠 Ehundu (ehungailuaren soinua 音 478 eta bere mugimenduak, lantza eskuan 戈 14b bezala, hari bakoitza dagokion tokian jartzen duelarik) [ 幾 2759 己 3556]. 織 2759 SHOKU, SHIKI, o-ru: ehundu / 識 3059 SHIKI: ezagutu, bereizi / 職 3259 SHOKU: enplegu, lan.

4m Konplikatua (pertsona bat eserita arropa 465 oso nasai batekin dago, laguntzaile batek putzuak 井 1955 bezala hutsak diren zati batzuk 六 461 askatzen dizkio. Pertsona horrek nabarmentzen den mendi eta inguratzen duen paisai koloretsu baten antza du). 嬢 1765 JŌ: emakume gaztea, alaba / 譲 3065 JŌ, yuzu-ru: eman, etsi /醸 3265 JŌ, kamo-su: ekoiztu, eragin, garagardoa egin.

4n Etxetik atera eta norabait 方 445 doan pertsona 1262. [ 癶 35m, 昜 38f, 去 1471]. al.: ➞ 於 440 O, (ni) o-ite, (ni) o-keru (non, noiz, -i buruz).遊 447 YŪ, YU, aso-bu: jolastu / 施 456 SHI, SE, hodoko-su: limosna eman, karitatezko lana /族 463 ZOKU: klan, tribu / 旅 465 RYO, tabi: bidaia /放 466 HŌ, hana-su: askatu, libre utzi / 旋 470 SEN: ingurutik ibili.

5a 广 53 erradikala. Zerbitzariaren gela, inklinatua, langela, eraikinaren alboko eraikin osagarria , kale aldeko gela ,biltegi gisa erabiltzen dena. 540tik 577ra, ez dauka zerikusirik honekin 鹿 556.

5b 疒 104 erradikala. Gaixoentzako gela, gaixotasun, alboko eraikina 广 5a “osatzeko talisman” 冫 3b bat duena jarrita horman. 541-etik 577ra.

7a 宀 40 erradikala. Etxe, familia ( ). 740tik 778ra. 咅 4g, 冋 36g. 家 751 KA, KE, ie, ya: etxe.

7b 宔 Etxe 宀 7a bateko nagusia 主 472, aginte osoa duena. 憲 758 KEN: lege, konstituzio / 害 777 GAI: kalte.

9a Moztutako belarra 艹 19b, uzta, barazkiak, janari begetarianoa. 屰 9b, 并 9c.穫 2267 KAKU: uzta / 前 943 ZEN, mae: lehen, aurretik / 善 977 ZEN, yo-i: ona, hobekuntza.

9b 屰 Etengabe hazten ari den belarra 屮 19b mozten 9b, bukaera gabeko hazi eta moztu zikloa. 逆 960 GYAKU, saka-sa: alderantziz / 塑 972 SO: buztinezko irudi, eredu, molde.

9c 并 Elkartu, bildu, batu (uzta jasotzen ari diren 2 eskuak 廾 19a). 併 2155 HEI, awa-seru: konbinatu, bildu / 餅 2855 HEI, mochi: arrozez egindako pasta edo taloa /屏 3755 HEI, BYŌ: hesi, holtz tolesgarri, itxitura.

9d Langa (bide-hesia ). (ez nahastu 10c –rekin). 送 963 SŌ, oku-ru: bidali / 咲 3763 sa-ku: loratu / 関 3863 KAN, seki: hesi, kontrol-gunea / 朕 3963 CHIN: gu, ni; erabilera inperialekoa.

4j - 9d

*5

www.kotobai.com

9e Zerbait iluna eta gogorra 玄 471, ezkutuko indar batekin. 滋 371 JI: elikagai, luxuzko / 慈 958 JI, itsuku-shimu: maitasun, erruki izan / 磁 3371 JI: iman, portzelana.

9f Anaia nagusia 兄 3757 bere burua azaltzen, adarrak 3c erakusten.[gobernuko funtzionarioa; 官 777] 悦 1157 ETSU: poz, plazer / 税 2257 ZEI: zerga / 鋭 2857 EI, surudo-i: zorrotz / 説 3057 SETSU, ZEI, to-ku: azaldu, limurtu, konbentzitu / 閲 3857 ETSU: ikuskatu / 脱 3957 DATSU: ez egin, nu-gu: kendu, biluztu.

9g 曽 Iragana (landaredia 3c duen soro 田 3878 ostean ezkutatzen ari den eguzkia 日3676). 憎 1178 ZŌ, niku-mu: gorroto, ezin ikusi / 増 1478 ZŌ, ma-su: gehitu / 僧 2178 SŌ: monje budista / 層 3778 SŌ: geruza, estaldura / 贈 3978 ZŌ, SŌ, oku-ru: oparitu.

9h Eskola, ikasi ➞ : ikasleak arropa jantzirik 冖 36d daude eta esku artean 2247 daukate eskuz idatzitako 2247 testuliburu bat. 学 947 GAKU, mana-bu: ikasi, estudiatu / 栄 964 EI, saka-eru: oparotasun, ohore / 覚 957 KAKU, obo-eru: gogoratu, sa-meru: esnatu.➞ . Argi txiki distiratsuak 火 1162 elkarturik 冂 36d, sinplifikazioak adierazten du “eskola” egoera berri batean. 労 945 RŌ: lana / 蛍 971 KEI, hotaru: ipurtargi 営 977 EI, itona-mu: negozioa eraman.

9i Eskola 9h bateko alboko eraikina 广 5a, non haur bihurriak zigortzen 3d diren. 厳 966 GEN, GON, kibi-shii: zorrotz, gogor.

9j Talde oparoa (honen 與 laburpena, esku guztiak 2247 indarra ematen ➞ 与 1247 taldeak maila gorago 32a bat lor dezan). 挙 947 KYO, a-geru: portaera, jokabide, jaso /誉 977 YO, homa-re: ohore, ospe, fama.

10a al.: 火 adierazteko: 火 1162 KA, hi: sua / 光 1057 KŌ, hika-ru: distira / 当 1075 TŌ, a-teru: ezarri, egokitu, esleitu.al. 小 adierazteko: 小 1141 SHŌ, chii-sai, ko: txiki /敝 10b / 肖 1046 SHŌ: antzeko / 鎖 2861 SA, kusari: kateikusi 尚 1049 SHŌ: are gehiago, errespetu, begirune.

10b Zati txikiak, tirak (ehuna 冂 36d zati txikietan 小 1141 apurtzen eskuaz 攵 25d).幣 1044 HEI: diru, paperezko kutun xintoista / 弊 1055 HEI: apaltasunezko aurrizkia, gu.

10c Ezker eta eskuin. ➞ bildutako pergaminoa: 2 esku pergamino bat eusten ezker eta eskuinean irakurtzen den bitartean. 券 1045 KEN: txartel, ticket, ziurtagiri /巻 1056 KAN, maki: biribilki, argitalpen, liburu. 手手 ➞ 乎 bi esku. 呼 3747 KO, yo-bu: deitu. Ezker eta eskuin . 半 1055 HAN, naka-ba: erdi / 金 2872 KIN, KON, kane: urre, metal.

10d 菐 Aharia (alde batean eta bestean 974 adarrak eta hanka luzeak 人 12i dituen ardia 955). 業 1064 GYŌ, GŌ, waza: negozio, industria, lan / 撲 1363 BOKU: jo, kolpekatu / 僕 2163 BOKU: ni, neu.

9e - 10d

*6

www.kotobai.com

12a Koilara, agurea lurrean eserita , koilara, kikara txikia , kopuru txikia (agure zaharrak esku dardartiak dauzka eta ez ditu hortzik. Ez du zotzez jaten, koilara erabiltzen du likidoak bakarrik jateko) Ez dauka zer ikusirik oreinaren hankekin 鹿 556. Koilara itzuliko aldera : 北 1256 HOKU, kita: ipar.koilara: 皆 1278 KAI, mina: guztiak, pertsona denak / 昆 3856 KON: anaia nagusia.Koilaren kontrakzioa : 食 2865 SHOKU, JIKI, ta-beru: jan / 長 3465 CHŌ, naga-i: luze / 展 3765 TEN: erakutsi. 比 1256 HI, kura-beru: konparaketa / 匂 2552 nio-u: usain. Agure zaharra: 陛 3672 HEI: tronuko eskailerak. Agure zaharren kontrakzioa : 喪 1465 SŌ, mo: negar egin, dolu / 化 2156 KA, KE, ba-keru: transformatu / 牝 2456 HIN, mesu: eme.

12b Ehiztari zaharrak ヒ 12a geziekin 矢 2363, badu eskarmentua, baina ez dauka gazteen indarra 35d 疋 35e.疑 1270 GI, utaga-u: zalantza, susmo, errezelo /凝 370 GYŌ, ko-ru, ko-rasu: gogortu, zurrundu, arreta jarri / 擬 1370 GI: helburu izan, konparatu, imitatu.

12c 此 Sedentario, geldo, denbora luzez berdineko tokian egon (agure zaharra 12a geldik 止 1273, bere tokitik mugitu gabe). 紫 1241 SHI, murasaki: more/ bioleta kolorea / 雌 1275 SHI, mesu: eme.

12d 卜 BOKU, urana-u: Iragarri, igarri. Aztiak pitzaduradun 丶 hezurrak ｜ erabiltzen ditu erantzunak erraz aurkitzeko. (eskapulomantzia = erantzunak aurkitzeko aztien teknika bat) [ 易 3851 EKI: aztien iragarriak]. 卓 1255 TAKU: bikain, mahai / 貞 1261 TEI: garbi, bertutezko / 上 1272 JŌ, SHŌ, ue, kami: goia / 占 1277 SEN, shi-meru: okupatu, urana-u: igarri / 掛 1354 ka-keru: eseki, zintzilikatu / 赴 1470 FU, omomu-ku: -rantz joan / 朴 1854 BOKU: sinple, soil / 外 2554 GAI, GE, hoka, soto: kanpo, hazu-su: kendu / 下 3154 KA, shita: behean, kuda-ru: jaitsi.

12e 虍 Tigre, 141 erradikala. ➞ 虍 ➞ 虎 1257 KO, tora: tigre.劇 1243 GEKI: drama, bizi, gogor / 虜 1245 RYO, toriko: gerrako presoa /膚 1246 FU: larruazal / 慮 1258 RYO, omonbaka-ru: pentsatu, kontuan hartu / 虞 1261 GU, osore: antsietate, beldur / 虚 1274 KYO, KO: huts, alperrik / 虐 1275 GYAKU, shiita-geru: gogor hartu/tratatu.

12f Jak, basoko idi iletsua, belar asko dagoen zelaietan ibiltzen dena, basoetan gutxi sartzen dena zuhaitz-adarrek ilea errotik ateratzen diotelako. 薦 1950 SEN, susu-meru: gomendatu.

12g Etxe bateko txoko bat, nazio, hilobi. 35a, 隅 3653, 隈 3665. 亡 475 BŌ, MŌ, na-ki: heriotza, defuntu / 県 1241 KEN: probintzia / 断 1254 DAN, kotowa-ru: ebaki, errefusatu, uko egin / 直 1575 CHOKU, JIKI, nao-su: zuzen, konpondu / 継 2775 KEI, tsu-gu: ondorengo izan, oinordeko.

12h 乚 5 erradikala. Biribilki (pergamino) txikia zintzilik .礼 656 REI, RAI: adeitsu, manera onak / 札 1856 SATSU, fuda: etiketa, billete /乱 2256 RAN, mida-su: iskanbila, anabasa / 孔 3556 KŌ: zulo txikia /乳 2056 NYŪ, chichi, chi: bular, titi.

12a - 12h

*7

www.kotobai.com

12i 儿 10 erradikala (aldatua 人 1262), hanka luzeak, pertsona heldua: jende arruntez osatutako taldea. 竟 4k, 9f, 夋 27c , 兀 32b. 匹 3475 HITSU, hiki: animaliak kontatzeko erabilia / 兄 3757 KEI, KYŌ, ani: anaia nagusia / 充 457 JŪ, a-teru: esleitu / 鬼 857 KI, oni: deabru, mamu / 党 1057 TŌ: alderdi, fakzio / 児 1257 JI, NI: haur /兆 1257 CHŌ: bilioi / 売 1457 BAI, u-ru: saldu / 克 1557 KOKU: menderatu / 先 2457 SEN, saki: aurreko / 免 2557 MEN, manuka-reru: ihes egin, salbuetsi, libratu / 元 3057 GEN, moto: jatorri, sorrera, kausa / 見 3957 KEN, mi-ru: ikusi, begiratu.al. 人 : 菐 10d.

12j 90 erradikala. Albo ( 木 1864 kanji zaharra , alde simetrikoak dituelako erabilia, zatitu ondoren ➞ eta ➞ 片 1254). 寝 767 SHIN, ne-ru: lo egin / 将 1248 SHŌ: komandante, -t(z)eko zorian, -t(z)ear egon 状 1263 JŌ: egoera, kondizio, itxura, karta / 壮 1272 SŌ: adoretsu, ausart.

12k 凵 17 erradikala, ontzi, poto, kutxa. 20f. al. : 粛 1654. 亠 4a 箱 2379, 鉢 2855, 口 3777. 凶 1275 KYŌ: zorigaitz, ezbehar / 缶 2376 KAN: poto, ontzi.

14a 弋 56 erradikala. Arpoi, lantza (tresna zorrotzaz eginiko 丶 3a zuloa). [ 矛 3553 MU, hoko: alabarda, lantza mota bat] 式 1456 SHIKI: zeremonia, tankera, formula / 代 2156 DAI, TAI, ka-waru: belaunaldi, prezio / 弐 3056 NI: bi / 武 3056 BU, MU: militar. al.: : 氏 2656 SHI, uji: klan, leinu.

14b 戈 Arpoia 弋 14a eskuan 2247, eraso, arma, ehungailuaren anezka, golde. 戠 4L. 戦 959 SEN, tataka-u: borroka / 戯 1259 GI, tawamu-reru: jolastu, txantxetan ibili / 戒 1459 KAI, imashi-meru: ohartarazi, lezio / 伐 2159 BATSU: eraso, lurrera bota / 我 2259 GA, ware norbera, ni / 幾 2759 KI, iku-: zenbat? / 賊 3959 ZOKU: lapur, bidelapur.

14c 或 aru, aruiwa; Arrotzak (zehaztu gabeko taldea 口 3777 gune 一 batean bizi dena eta arpoiak dituena 戈 14b) 竟 4k.感 1458 KAN: sentimendu, sentsazio / 域 1459 IKI: mugak dituen gunea.

14d Sarraski, triskantza, txiki (Kontrakzioa: bi arpoi 戔 eskuan 戈 14b. Adierazten du armada triskantza eragiten etsaiengan. Antzerako kontrakzioa 14r). 浅 359 SEN, asa-i: sakonera gutxiko, azaleko / 銭 2859 SEN, zeni: diru /残 3159 ZAN, noko-ri: hondar / 践 3759 SEN: oinperatu, burutu, egin /賤 3959 SEN, iya-shimu: mespretxatu.

14e 戊 Gotorleku (euste-horma 厂 33a eta soldaduak lantzak eskuan 戈 14b). 戌 14f , 阝 36a [ 城 1459 JŌ, shiro: gaztelu]成 1459 SEI, JŌ, na-ru: bihurtu, -z osatu. al.: 戉 ： 越 1470 ETSU, ko-su: pasa, gurutzatu, gainditu /蔵 1959 ZŌ, kura: biltegi, eduki / 茂 1959 MO, shige-ru: sendo hasi, landaredi itxia.

14f 戌 Ikusi 2k zodiakoa (inu), gotorleku sendoa (euste-horma handia 33a eta soldaduak lantzak eskuetan 戈 14b). 戊 14e , 阝 36a. 城 1459 JŌ, shiro: gaztelu / 減 359 GEN, he-ru: gutxitu, lermatu / 滅 359 METSU, horo-biru: hondamena, suntsitu / 歳 1259 SAI, toshi: urte, adin / 感 1458 KAN: sentimendu, sentsazio / 威 1459 I: autoritate.

14g Lurrak 土 1472 landu ezpata edo golde 戈 14b batekin. 栽 1459 SAI: landatu / 戴 1459 TAI, itada-ku: jaso, hartu, -ren azpian egon /繊 2759 SEN: mehe, fin / 載 1459 SAI, no-ru: grabatuta/imprimatuta egon, igo /裁 1459 SAI, ta-tsu: tela moztu, saba-ku: epaitu.

12i - 14g

*8

www.kotobai.com

14h 125 erradikala. Pertsona (nekazal gizarte batean pertsonek lurrak 土 1472 lantzen dituzte tresnak ノ erabiliz ). [ 人 1262, 身 847]孝 1447 KŌ: seme-alaben errukia/maitasuna / 老 1456 RŌ, o-i, fu-keru: zahartu / 者 1478 SHA, mono: pertsona.

14i 圭 kei: lurra 土 1472: Nekazarien jabetza bitxi baliotsua, gobernuak emandako lurra, landu eta zergak ordaintzeko uzta sasoian. Ertzak kanela zuhaitzekin - 桂 katsura - markatzen dira, bere sustrai eta adar txikiak uztaren oztopo ez direlako. 蛙 1672 kaeru: igelak - ere hemen egoten dira) 黽 36q. 涯 372 GAI: ertz, muga / 掛 1354 ka-keru: eseki / 封 1448 FŪ, fū-jiru: zigilatu, itxi /街 2053 GAI, KAI, machi: kale, herri / 佳 2172 KA: on, atsegin.

14j 坴 Metaketa, lur pilatua (lur 土 1472 geruzak podium 32a batean bezala). 陸 3672 RIKU: lur / 睦 3972 BOKU: adiskidetsu, lagunkoi, atsegin.

埶 Buztingintza, eltzegintza, zeramika (buztinaz 土 1472 egindako ontzi borobilak 丸 1657 eta podium 32a baten gainean pilatuta 坴 14j jarriak). 尭 14L. 熱 1440 NETSU, atsu-i: bero, beroa / 勢 1445 SEI, ikio-i: energia, kemen, indar.

14k 夌 Metaketa (jendeak lurra 土 1472 jartzen du podium 32a baten gainean eskuetan tresnak 夂 25e dituztelarik). 菱 1967 RYŌ, hishi: diamante / 陵 3667 RYŌ, misasagi: mausoleo inperiala / 綾 2767 RYŌ, aya: diseinuzko ehuna

14L 尭 Honen 堯 kontrakzioa da. Labea, buztinaz 土 1472 egindako ontziak podium 兀 32b baten gainean dituelarik. 埶 14j.焼 1157 SHŌ, ya-ku: egosi, erre / 暁 3857 GYŌ, akatsuki: goizalde, egunsenti.

14m 袁 Nobleziak arropa (kimono) luzeak janzten ditu. Nobleziaren arroparen 465 beheko ahoa 口 3777 lurrean 土 1472 arrastaka). 園 1465 EN, sono: lorategi / 遠 1465 EN, tō-i: urrun / 猿 2965 EN, saru: tximino.

14n Apaiz (aldareko 示 3041 gizon profesionala 士 1472) [ 坊 1445, 僧 2178].隷 1442 REI: zerbitzari, maila sozial baxuko pertsona /款 1462 KAN: zintzotasun, borondate on.

14p Danbor (danbor-jole profesionala 士 1472 eta bere tresna baba-lapikoaren 豆 3073 antza duena. 尌 30e-ren laburpena 豆 ). 鼓 1467 KO, tsuzumi: eskuko danborra / 喜 1477 KI, yoroko-bi: poz, gozamen /樹 1848 JU: zuhaitz / 膨 3960 BŌ, fuku-ramu: harrotu, handitu, puztu.

14q 賁 Mardul, konkortua, betea (hiru 3 bider hamar 十 1455 txanpon 貝 3961 asko = poltsa betea, norberaren apaingarri). 憤 1161 FUN, ikidō-ru: minduta sentitu, sumindu / 墳 1461 FUN: tumulu hilobia / 噴 3761 FUN, fu-ku: korrok egin, kanpora bota.

14r Are eta handiago, are eta altuago ( ➞ , 大 1463. antzerako kontrakzioa 14d). 実 763 JITSU: egia, mino-ru: fruitua eman, mi: fruitua / 泰 1442 TAI: handi, baketsu, Thailandia / 奉 1455 HŌ, BU: eskaini, gurtu /奏 1463 SŌ, kana-deru: musika jo / 春 1478 SHUN, haru: udaberri.

14s Tartekatu, estutu (aldatua 夾 ： gizon handia 大 bere bizkartzainek 从 1262 erdian hartuta kale estu batean. antzerako kontrakzioa 来 1464). 挟 1363 KYŌ, hasa-mu: tartekatu / 峡 1263 KYŌ: haizpitarte, arroila /狭 2963 KYŌ, sema-i: estu, mehar.

14h - 14s

*9

www.kotobai.com

14t 尞 Ilunabar, txikituz doana (su 火 1162 bola handiaren 大 1463 kontrakzioa , baina laster eguzkia 日 3878 txikituz doa 小 1141). 療 541 RYŌ: sendatu, osatu / 寮 741 RYŌ: logela, egoitza / 僚 2141 RYŌ: kide.

14u 127 erradikala, lurraren 土 1472 eta zuhaitzaren 木 1864 kontrakzioa. Soroetako lurretan 土 lanean aritu egurrezko 木 tresneriarekin.耕 1455 KŌ, tagaya-su: lurra landu, goldatu / 耗 1456 MŌ, KŌ: murriztu, higatu / 籍 2378 SEKI: bazkideen zerrenda/erregistro.

14v Zuhaitz 木 1864 baten fruitu estimulatzailea 丶 3a. 述 1464 JUTSU, no-beru: esan, kontatu / 術 2053 JUTSU: teknika, trebetasun.

14w Probintzia bateko gobernadorea (nagusia 主 472 eta bere ezpata 刀 3545). 潔 341 KETSU, isagiyo-i: garbi, zintzo, zuzen / 契 1463 KEI, chigi-ru: promes egin.

15a 朿 Arantza (basoko 木 1864 sasi ezkutuan 冂 36d gordeta daude).棘 KYOKU, toge, ibara: arantza / 刺 1543 SHI, sa-su: iltzatu, sartu /策 2364 SAKU: plan, jardunbide, egitasmo.

15b 甫 HO: oinarrizko komunitatea (herrixka, non legea 1448 erabili 用 3653 egiten da; taldeko jarduerak arautegi barruan eramaten dira). [ 村 1848, 郷 2744, 里 3672] 浦 353 HO, ura: senaia, hondartza / 補 1353 HO, ogina-u: hornitu, hutsunea bete /捕 653 HO, to-ru: harrapatu, tsuka-maeru: harrapatu, atxilotu / 舗 2853 HO: denda, saltoki.

15c Bihotz ona (bihotza 心 358, gauza asko 十 1455 dituena 罒 36s ). 徳 2058 TOKU: bertute, dohain / 聴 3258 CHŌ, ki-ku: entzun.

15d Barnean izan (arropa 衣 465, poltsiko 罒 36s askorekin 十 1455). 懐 1165 KAI, natsu-kashii: nostalgia, herrimin / 壊 1465 KAI, kowa-reru: apurtu, desegin.

15e 斬 ZAN, ki-ru: moztu (gerrako gurdien 車 1555 gurpiletan etsaiak ebakitzeko jartzen den aizkora 斤 2654). 漸 354 ZEN: pixkanaka aurreratzen / 暫 1578 ZAN, shibara-ku: denbora batez.

16a 巾 Gizakiak egindako gauza, oihal 冂 36d eta makila 丨 edo marko batekin. 帝 444 TEI: enperadore / 席 544 SEKI: esertoki / 帥 844 SUI: armada bat zuzendu / 師 844 SHI: irakasle / 常 1044 JŌ, tsune: betiko, etengabe / 布 1444 FU, nuno: oihal / 幣 1044 HEI: diru, kutun xintoista / 帆 1656 HAN, ho: itsasontziaren bela / 幅 1676 FUKU, haba: zabalera / 帳 1665 CHŌ: erregistro / 帽 1679 BŌ: kapela / 帯 1944 TAI, obi: gerriko / 綿 2744 MEN, wata: kotoi / 飾 2844 SHOKU: apaindu /雨 3153 U, ame: euri / 刷 3743 SATSU, su-ru: inprimatu.

16b Zerbait garrantzitsua, baliozko gauza barruan 中 1655 gordeta, estalpean 一 .貴 1661 KI, tatto-i: zintzo, preziatu / 遺 1661 I, YUI: oinordetzan utzi /遣 1677 KEN, tsuka-wasu: bidali, norbait igorri, eman.

16c 夬 Liderra, herriko nagusia. "herriko gezi jaurtitzailerik azkarrena” (gizona 人 1262 geziari eusten arkuan eskuko 2247 bi atzamarrekin ユ ). 奐 25c. 侯 2163 KŌ: jauntxo feudala, markes / 候 2163 KŌ, sōro-(f )u: berehalakoa izango den seinale / 決 363 KETSU, ki-meru: erabaki / 快 1163 KAI, kokoroyo-i: atsegin, gozamen.

14t - 16c

*10

www.kotobai.com

16d 卆 Soldaduak (aldatua 卒 455) (90 九 1657 十 1455 soldaduko taldea, 9 izanik YANG oinarrizko zenbakirik altuena eta soldaduak taldekatzeko erabilia). 粋 1055 SUI: elite, primerako / 枠 1855 waku: marko /酔 3255 SUI, yo-u: mozkortu / 砕 3355 SAI, kuda-ku: apurtu, txikitu.

16e 韋 178 erradikala. Bidelapur, matxino (gizon gazteak, zergarik ordaindu nahi ez dituztenak jende arrunta 側 2143 bezala, alde egiten dute eta taldeka 3177 mugitzen dira, nekazari haran inguruetan abereak 牛 , ヰ 2455 lapurtzen dituzte eta abar). 韓 1555 KAN: Korea / 違 1655 I, chiga-u: desberdin / 衛 2053 EI: babestu, defendatu, biraka ibili / 偉 2155 I, era-i: bikain, aparteko緯 2755 I: latitude paraleloa.

16f Txori babestua (kurrilo, oilo) (estalpeko 冂 36d txoria 隹 24a). 23e. [ 鶏 2050 KEI, niwatori: oilo, oilasko] 鶴 1650 KAKU, tsuru: kurrilo, zikoina / 確 3375 KAKU, tashi-kameru: ziurtatu.

16g 聿 129 erradikala. Idazteko pintzela, idazkera (eskua 2247 pintzela eusten). al. 書 1678.津 355 SHIN, tsu: itsas-portu / 律 2055 RITSU, RICHI: lege, arau / 筆 2355 HITSU, fude: idazteko pintzel / 建 3567 KEN, KON, ta-teru: eraiki.

16h 隶 171 erradikala. Eskua 2247 adar “I” batekin ura 氺 1142 zipriztintzen goizero espiritu txarrak uxatzeko eta eguna ondo hasteko. 潤 372 JUN, uru-mu: hezetasun / 求 1442 KYŪ, moto-meru: eskatu / 康 542 KŌ: gozatu, bakea/osasuna / 隷 1442 REI: zerbitzari, maila sozial txikikoa / 逮 1642 TAI: jarraitu.

19a 廾 55 erradikala. Bi esku ➞ ➞ 廾 2247, pertsona baten edo gehiagoren jarduera. 开 , 32c. 弊 1055 HEI: higatua, “gu” aurrizki apala / 奔 1455 HON: kontrola galdu /戒 1459 KAI, imashi-meru: ohartarazi / 葬 1955 SŌ, hōmu-ru: lurperatu /共 1961 KYŌ, tomo: elkarrekin / 算 2355 SAN: kalkulatu / 弁 2755 BEN: diskurtso, hizkera.

19b 艹 140 erradikala. Belarra, landaredi txikia, loreak, fruituak, haziak, janari begetarianoa, entsalada, hosto, uzta, su-egurra (lur azala eta sustraitutako landaredia ➞ 艸 ➞ 艹 ) al. 屮 : 屰 9b, : 屯 1456. hemen 廾 bibotea 鼻 855 BI, hana: sudur.芋 1947 imo: patata / 芽 1947 GA, me: kimu / 草 1955 SŌ, kusa: belar.Aldatua 9a; 19c-19g; 1940-1978. 満 353 MAN, mi-chiru: betea.

19c 荅 Unitate orekatua (zuhaitz/zuhaixka/ landara bat adibidetzat hartuz, bakoitza landaredi 艹 19b anitzez osatua dago, adar/hosto/lora elkarrekin 合 2877 oreka borobila gordez). 搭 1377 TŌ: zama jarri / 塔 1477 TŌ: pagoda, dorre.

19d 莫 Itzalia, joana, ezkutua (zeru ertzeko landaredi 艹 19b ostean eguzki 日 3878 handia 大 1463 ezkutatzen ari da). 漠 363 BAKU: desertu, zehaztu gabe / 模 1863 MO, BO: eredu, imitatu /慕 1940 BO, shita-u: nahi, irrikatu / 幕 1944 MAKU, BAKU: gortina, karpa/募 1945 BO, tsuno-ru: eskatu, errekrutatu / 墓 1972 BO, haka: hilobi /暮 1978 BO, ku-reru: ilundu / 膜 3963 MAKU: mintz.

19e Begetariano ona (gizarteko goi mailetan eragina duen gizona 夫 1463 eta plater 36L begetarianoak 艹 19b jaten dituena, buru jantzia du eta ez dauka lanera joan beharrik). 漢 363 KAN: Txina, Han dinastia / 難 1975 NAN, kata-i, muzuka-shii: zail /嘆 3763 TAN, nage-ku: miretsi, deitoratu.

16d - 19e

*11

www.kotobai.com

19f Begetariano ona (begetariano 艹 19b platerak 36L jaten dituen nagusia 主 472). 勤 1945 KIN, GON, tsuto-meru: lana egin, zerbitzatu /謹 3072 KIN, tsutsushi-mu: adeitsu izan, zuhur.

19g 蒦 Babestu, uxatu (uzta 艹 19b jaten ari diren txoriak 隹 24a uxatzen dituen nekazariaren eskua 又 2247 uzta babesteko). 穫 2267 KAKU: uzta / 獲 2967 KAKU, e-ru: lortu / 護 3067 GO: babestu, defendatu.

19h 也 Ikus 1956. (Hurrengo esaldiarekin duen lotura apurtzen du) Sugea

YIN

YANG

N

E

S

W

➞ 也normalean sugeek alde egiten dute jendea bizi den tokietatik. Noizean behin, sugea etxe batetik hurbil edo sabaiko habe artean bizi da. Sukaldeak eta ukuiluak erakarritako arratoi eta intsektuak jaten ditu. Ez dute etxe-abereen bezalako izaera eta ez daukate komunikaziorik etxeko besteekin 他 2156. Zoru azpiko lur soltean hibernatzen du, diru ontzitik gertu. Dirua zaintzen duen espiritua lez ikusia dago. Ikus zodiakoa 2f. [ 蛇 1656 JA, DA, hebi: suge] 池 356 CHI, ike: putzu, laku, urmael / 施 456 SHI, SE, hodoko-su: limosna eman, eskuzabal izan /地 1456 CHI, JI: lur, zoru / 他 2156 TA: beste /馳 3457 CHI, ha-seru: azkar lasterka egin, lauhazkatu.

19i 其 sono, sore: Hori (gure lurretan dagoen eraikin ➞ 其 hori) uzta biltegiak soro eta erreka artean eraikiak, aldapa barrenean dauden etxeetatik aldendua. Suaren arriskutik kanpo daude eta edozein etxe eta pertsonaren bistan daudenez, mendi ostetik etor daitezkeen lapurretatik salbu. 旗 461 KI, hata: bandera / 棋 1861 KI: xake japoniarra / 欺 1962 GI, azamu-ku: iruzur egin, desengainatu / 基 1972 KI, moto-zuku: base, -an oinarritu / 甚 1975 JIN, hanaha-da: ikaragarri, izugarri / 碁 1977 GO: “go” xake jokoa.

19j 弗 Geziak xahutzen arkuaren 弓 3552 kordela “I” etengabe dardarka duelarik. [ 引 3554 IN, hi-ku: tira egin, erakarri] .弗 FUTSU, doru: Dolarra $ / 沸 344 FUTSU, wa-ku: irakin 費 1961 HI, tsui-yasu: gastatu, xahutu.

19k 冓 Egitura, estruktura (habe-geruzak behin eta berriz 再 3147 errepikatzen direnak putzu 井 1955 bat eraikitzerakoan). 溝 347 KŌ, mizo: ubide, kanal, zanga / 構 1847 KŌ, kama-e: eraikuntza, barne hartze / 講 3047 KŌ: hitzaldia eman / 購 3947 KŌ: erosi.

19L 丗 Fardela/ paketea egin, arropa tolesturak uhal batekin lotuak ➞ ➞ 丗 .棄 464 KI, su-teru: jaurti, bota / 帯 1944 TAI, obi: gerriko.

19m Sua egiteko egur-fardela ➞ .束 1564 SOKU, taba: sorta, haxe, eskukada / 乗 2264 JŌ, no-ru: ibilgailura igo /無 2340 MU, BU, na-i: ez izan, -rik gabe / 舞 2355 BU, ma-u: dantza.

20a 彡 59 erradikala. Gizakiaren ilea, bizarra. 28b. al. ➞ 長 3465 CHŌ, naga-i (luze). 彦 460 GEN, hiko: gizon ederra / 彰 460 SHŌ: argi, agerikoa / 彩 2060 SAI, irodo-ru: kolore, margotu / 形 3260 KEI, GYŌ, katachi: forma, itxura / 修 2160 SHŪ, SHU, osa-meru: estudiatu, zintzoa izan / 髪 3467 HATSU, kami: ile / 膨 3960 BŌ, fuku-ramu: harrotu, puztu, handitu /杉 1860 sugi: zedro / 影 3860 EI, kage: itzal / 参 2760 SAN, mai-ru: hiru, bisitatu / 彫 3660 CHŌ, ho-ru: zizelkatu.

19f -20a

*12

www.kotobai.com

20b 㕣 Txalupetako jendea (familia 口 3777 bateko hainbat 八 2062 kide arrantzan eta itsasontzia eramaten). 沿 377 EN, so-u: alboan / 船 877 SEN, fune: itsasontzi / 鉛 2877 EN, namari: berun

20c 忩 Etxean giltzapetuta egon ondoren orain kanpoko publikoarekin 公 2071 eta munduarekin kontaktatzen duen edozein pertsonen sentimenduak 心 358 eta egoera mentala. 窓 758 SŌ, mado: leiho / 総 2758 SŌ: guztia, totala / 聡 3258 SŌ, sato-i: buru azkarra.

20d 采 SAI: Hartu, jaso (eskua 2247 janari begetarianoa edo lorak hartzen zuhaitz 木 1864 edo landareetatik).採 1364 SAI, to-ru: hartu, jaso, adoptatu / 菜 1964 SAI, na: barazki, berdura / 彩 2060 SAI, irodo-ru: kolore, margotu.

20e 奚 edo . Gizonezko presoa gatibu-lanetara zigortua (gobernuaren eskupean 爫 2247 sokarekin 2741 lotua dagoen gorputz sendoko gizona 夫 1463). 渓 edo 溪 363 KEI: haizpitarte, zintzur / 鶏 2050 KEI, niwatori: oilo, oilasko.

20f Dardaratu, ikara egin (eskalearen eskua 2247 hazi lehorrak 干 3155 dituen potea 凵 12k astintzen arreta lortzeko) 38e. [ 揮 1355 振 1365 震 3165]揺 1376 YŌ, yu-reru: dar-dar egin / 謡 3076 YŌ, uta-u: abestu.

20g 爰 Harreman ona/estua (eskua 爫 2247 oparia 一 lagunen 友 1467 artean trukatzen dituzten noizbehinkako une goxo horiek). 援 1367 EN: laguntza / 緩 2767 KAN, yuru-mu: aske, erlaxatua /暖 3867 DAN, atata-kai: epel, bero.

20h Eskuzabal, ulerkor, arretatsu (bi esku ヨ 2247 maitekor 心 358).穏 2258 ON, oda-yaka: bare, lasai, baketsu / 隠 3658 IN, ON, kaku-su: gorde.

20i 貇 Etxeko abere handia (eskua 2247 animalia 豕 31h indartsua 艮 38h duelarik). 懇 2058 KON, nengo-ro: adeitsu, lagun-min, maitekor / 墾 2072 KON: nekazal lurra eraiki.

21a 攸 edo . Pertsona 亻 1262 batek zerbait "I" egiteko beste norbaiten eskua 攵 25d bilatzen du. 悠 2158 YŪ: denbora luzez, dibertimendu, denbora libre /修 2160 SHŪ, SHU, osa-meru: estudiatu, zintzoa izan, denbora luzez lana egin zerbait lortzeko.

22a 禾 115 erradikala. Arroz landareak (landare 木 1864 hobeak 3163). [ 白 878, 米1064] 菌 1964 KIN: mikrobio, bakterio / 利 2243 RI, ki-ku: etekin, eraginkorra izan / 稼 2251 KA, kase-gu: lana egin, dirua irabazi / 税 2257 ZEI: zerga / 秋 2262 SHŪ, aki: udazken / 移 2260 I, utsu-ru: mugitu, lekualdatu.

22b 壬 (9-garren, YANG oinarrizko zenbaki altuena) Profesional 士 1472 ona 3163 (= positiboa, gizarteko YANG osagaia). 妊 1772 NIN: haurdun / 任 2172 NIN, maka-seru: betebehar, zeregin /廷 3567 TEI: gobernu-bulegoa.

22c Aldatua 臿 ➞ . Sartu mila 千 2255 arroz ale almeriz ➞ 臼 2675 batean mortairuaz zuritzeko. 挿 1355, SŌ, sa-su: sartu.

20b - 22c

*13

www.kotobai.com

22d Gorputzeko tenia-zizareak. Goi mailako 3163 intsektuak 虫 1671 (zorri eta arkakusoekin alderatuz) hein batean ezkutuan 冂 36d = noizbehinka kaka artean ikusten dira. 属 ZOKU: partaide izan / 嘱 3753 SHOKU: eskaera, -ren eskuetan jarri.

23a 乍 nagara: Ezustekoa. Pertsona 1262 bat zuzen “I” doanean, alboratu “=” egiten da ezustekoren bat gertatzen denean. 搾 1354 SAKU, shibo-ru: zanpatu, estutu, presio egin /作 2154 SAKU, SA, tsuku-ru: egin / 詐 3054 SA: itxura egin, gezurra esan /酢 3254 SAKU, su: ozpin / 昨 3854 SAKU: iragana.

23b Enperadorearen sukaldea, bere sukaldaria (pertsona 1262 lapiko eta zartagin 品 3777 artean). 臨 3477 RIN, nozo-mu: nonbaiten egon.al.: . 覧 3457 RAN: ikusi, ikuskatu / 監 3474 KAN: behatu, ikuskatu.

23c 气 84 erradikala. Lurruntze, baporizazio (lapikotik ateratzen diren lurrunak ). 汽 356 KI: lurrun / 気 2356 KI, KE: izaera, espiritu / 乙 3556 OTSU, oto-: serieko 2.garrena.

23d Saltzailea (egunero 日 3878 atez ateko birak egiten dituen pertsona 1262 bere traste guztiak eskuan 夂 25e dituelarik. Konnotazioa: behin eta berriz, errepikatuz). 複 667 FUKU: bikoitz, anizkoitz, multiplo / 復 2067 FUKU: -ra bueltatu, itzuli /腹 3967 FUKU, hara: sabel, sabelalde.

23e Lertxun, kurrilo, orekaren ikurra. ( lepo luzedun txoria 隹 24a). 荅 19c, 25g [ 鶴 1650 KAKU, tsuru: kurrilo, zikoina]. 権 1875 KEN, GON: agintaritza, eskubide / 勧 2345 KAN, susu-meru: gomendatu, animatu / 観 2357 KAN: ikusi, begiratu / 歓 2362 KAN: gozatu, gozamen, plazer.

23f Gobernuko funtzionarioek goizez 朝 1546 bakarrik egiten dute lan. Eguerdian 午 2355 geratu 止 1273, laneko zama handia kentzen 卸 2344 dute , pipan erretzen 啣 3744 dute, jatetxera joaten 御 2044 dira eta azkenik etxera bueltatzen dira. 啣 3744 KAN, kuwa-eru: ezpainetan edo ahoan eutsi / 御 2044 GO, GYO, on: ohorezko, gyo-suru: kontrolatu.

24a 隹 172 erradikala. Txori txikia etengabe hazi txikien eta zizareen bila dabil. Ez du janaririk gordetzen. Konnotazioa: bizitza zaila, bizirik irauteko borroka. 難 1975 NAN, kata-i, muzuka-shii: zail / 稚 2275 CHI: ume, haur / 焦 2440 SHO, ko-geru: erre, kiskali.Kasu batzuetan pertsona eta txorien arteko konparaketa egiten da.準 355, JUN: erdi-, -n araberakoa izan, arrunt / 准 375 JUN: ia, hurbil egon / 雀 1175 JAKU, suzume: txolarre / 離 475 RI, hana-reru: banandu, aldendu /雌 1275 SHI, mesu: eme / 携 1345 KEI, tazusa-eru: eskuan eraman /推 1375 SUI, o-su: ondorioztatu, gomendatu/ 擁 YŌ: besarkatu, babestu /奪 1448 DATSU, uba-u: indarrez kendu/ harrapatu / 雄 1475 YŪ, osu: ausart, ar /奮 1476 FUN, furu-u: asaldatu / 雑 1675 ZATSU, ZŌ: askotariko /催 2175 SAI, moyō-su: antolatu / 集 2464 SHŪ, atsu-meru: bildu /隻 2467 SEKI: bakar, -x itsasontzi / 進 2475 SHIN, susu-mu: aurrera egin/維 2775 I: lotu, eutsi, soka / 雇 3075 KO, yato-u: lana eman, kontratatu / 雅 3275 GA: dotore / 唯 3775 YUI, I: bakarrik, soilik.

22d -24a

*14

www.kotobai.com

25a 勹 edo . 20 erradikala. Pertsona baten aho irekia

YIN

YANG

N

E

S

W

, fardel, arrain. al. , .呉 1261, 丂 31a. 濁 352 DAKU, nigo-ru: lohitu, lausotu / 胸 3952, KYŌ, mune: bular, papar /均 1452 KIN: maila, berdintasun / 菊 1952 KIKU: krisantemo /陶 3652 TŌ: zeramikagile.

25b Gizon edo animalia sendoa, aho zaratatsua duena (aho irekia 勹 25a eta aho bikoitza 36L). 象 2551 ZŌ: elefante / 免 2557 MEN: libre, salbuetsi, ekidin.

25c 奐 Lider handien 大 1463 talde txikia 四 3675 jendearekin elkartzen da eta eztabaidatzen dute ahoa irekiz 勹 25a).換 1363 KAN, ka-eru: ordezkatu, aldatu / 喚 3763 KAN: deitu, dei egin.

25d 攵 66 erradikala. Pertsonaren 2262 eskua 乂 2247 zerbait egiten, langilea, zerbitzaria, ekintza, parte-hartzailea. Ez dauka zerikusirik honekin 放 466.

25e 夂 edo . 34 erradikala. Eskua 又 2247 zerbait ノ eusten.

25f 夆 Aurkakoa aurkitu, zailtasunak izan aurrera egiteko (eskuan makila 夂 25e duen norbaitek beste baten ekintzak 丰 2247 oztopatzen ditu). 峰 1255 HŌ, mine: mendate / 逢 2555 HŌ, a-u: elkartu, topo egin.

25g Orekatua, harmoniazko ordena (gizarte ordenatua, arratsaldetan 夕 2560 bere jende guztia etzan 36b egiten denean lo egiteko). 宛 756 EN, a-teru: karta bat igorri / 苑 1956 EN, sono: lorategi /腕 3956 WAN, ude: beso, trebetasun.

25h 舛 136 erradikala. Eskorta (arratsaldean 夕 2560 abereak ヰ 2455 ekartzen) 降 3655 KŌ, o-riru: jaitsi / 隣 3655 RIN tonari: inguru, alboan /傑 2164 KETSU: nabarmendu / 舞 2355 BU, ma-u: dantzatu /瞬 3955 SHUN, matata-ku: keinu egin, begiak kliskatu

26a 氐 Gizarteko klanik baxuena (lurraren mailan 一 3072 dagoen klana 氏 2656). 底 556 TEI, soko: behealde, barren, hondo / 抵 1356 TEI: eutsi /低 2156 TEI, hiku-i: baxu, jaitsi / 邸 2644 TEI: bizileku, jauretxe.

26b 瓜 KA, uri: meloi (parra azpian ). 弧 3562 KO: arku / 孤 3562 KO: bakarrik, bakarti.

26c Ibaiadar, beste handiago batean bukatzen den erreka. Aldatua 1254.派 365 HA: talde, sekta, fakzio / 脈 3965 MYAKU: odol zainak, pultsu.

26d 卯 2d Zodiakoa ikusi (untxia). Gerri, gorputzeko zati babestua (bizkarrezurraren ezker eta eskuin aldea). 柳 1844 RYŪ, yanagi: sahats / 卵 2644 RAN, tamago: arrautza. Alografoaren konnotazioa: (babestu). 貿 2661 BŌ: salerosi / 留 2676 RYŪ, to-meru: geratu,ostatu hartu

27a 巛 Sigi-saga doan erreka. 拶 1360 SATSU: berehalakoa / 災 2762 SAI, wazawa-i: hondamen, tragedia / 巡 2762 JUN, megu-ru: -tik bidaiatu.

25a - 27a

*15

www.kotobai.com

27b 厶 Zeta-kapulua, auto-, norbanako (zetar

YIN

YANG

N

E

S

W

➞ 厶 okertua bere kapulua egin eta norbanako bezala biziko dena). 私 2271 SHI, wata(ku)shi: ni, neu / 広 571 KŌ, hiro-i: zabal / 払 1371 FUTSU, hara-u: erratzez garbitu, ordaindu /去 1471 KO, KYO, sa-ru: utzi, iragana / 公 2071 KŌ, ōyake: publiko / 仏 2171 BUTSU, FUTSU, hotoke: Buda / 弁 2755 BEN: hitzaldi /参 2760 SAN, mai-ru: bisitatu / 台 2777 TAI, DAI: pilatuak, -x makina.al. . 似 1262 JI, ni-ru: antza izan.

27c夋 Norbanako ム 27b zintzo eta zorrotza, altu 儿 12i mantentzen dena eta bere

printzipioei tinko eusten 夂 25e diona). [ 允 2757 IN: zintzotasun, baimen] 俊 2167 SHUN: sekulako, gainditu / 酸 3267 SAN, su-i: azido, garratz /唆 3767 SA, sosonoka-su: tentatu, bultzatu.

28a Teilatu txikia, etxe, denda, unitate: 28c-28e, 2841-2878. 谷 2077. Jauregiko gela txikia: 28b hostotza (zuhaitzen teilatua) 金 2872 KIN, KON, kane: urre, diru / 全 2872 ZEN, matta-ku: dena, guztia / 幹 1555 KAN, miki: zuhaitz-enborra / 茶 1964 SA, CHA: te. Zulo txikia: 漆 342 SHITSU, urushi: laka. Unitate txikia: 侖 28d.

28b Jauregiko gela pribatua 28a erregeari ilea 彡 20a mozteko edo mediku-diagnostikoa egiteko erabilia. Ile/ bizar apaintzaile eta mediku lanak pertsona berberak egiten zituen. 診 3060 SHIN, mi-ru: diagnostikatu, ikuskatu / 珍 3160 CHIN, mezura-shii: arraro, bitxi.

28c Aztertu (pertsona 人 1262 ezezagun batek familia batekin batera 合 2877 hartzen du ostatua eta galdetzen diote, nor den, bidaiari buruz, eta abar). 検 1863 KEN: aztertu / 倹 2163 KEN: gartxu, ekonomiko / 剣 2843 KEN, tsurugi: ezpada / 験 3463 KEN, GEN: aztertu / 険 3663 KEN, kewa-shii: aldapatsu, egoera arriskutsua.

28d侖 Aldatua 龠 . Biribila, Panen txirula (unitate 28a txiki 一 3072 bat, bildutako

txirulaz 冊 3647 osatua eta harmoniazko soinua sortzen). 輪 1553 RIN, wa: gurpil / 倫 2153 RIN: printzipio moralak /論 3053 RON: argudio, diskurtso.

28e edo 兪 . Garraiolari, finkatu gabeko herritar 丙 3153 bat edo begetariano ona 19e, 19f ez den norbait. Garraiolariak (iragaitzazko pertsonak) etxe txiki 28a batean bakarrik 一 3072 bizi dira, haragia 月 1653 jateko labana 刀 ➞ 刂 3545 erabiltzen dute). 癒 558 YU: sendatu, osatu / 愉 1143 YU: gozamen / 輸 1543 YU: garraio, bidali / 諭 3043 YU, sato-su: jakinarazi.

30a Zerua 一 ( 天 3163 –ren alografoa) eta lurra 3072. 王 3172 Ō, NŌ: errege / 互 3172 GO, taga-i: elkarrekiko / 正 3173 SEI, tada-shii: zuzen, egoki.

30b Familia 口 3777 bat 一 3072 edo erlazionatuta dauden jende edo animalia multzo 口 3777 bat 一 3072. 咅 4g, 畐 30c. Ez dauka zer ikusirik hauekin 鬲 30d, 戸 3060, 豆 3073.獣 963 JŪ, kemono: pizti / 事 1547 JI, ZU, koto: gauza, gai / 吏 1566 RI: funtzionario / 后 2677 KŌ: enperatriz, erregina, GO: gero, atzean / 合 2877 GŌ, a-u: elkarrekin / 司 3549 SHI: kudeatu, gobernatu / 同 3649 DŌ, ona-ji: berdin.

27b - 30b

*16

www.kotobai.com

30c畐 Bere burua aski duen familia 30b soroak 田 3076 dituelako.

福 676 FUKU: zorte on, aberastasun / 富 776 FU, FŪ, tomi: aberats /幅 1676 FUKU, haba: zabalera / 副 3043 FUKU: -orde, alboko, bigarren.

30d 鬲 193 erradikala. Pertz, lapiko handi (lapikoa hiru hanketan jarria txerrientzako janaria prestatzeko). 融 3071 YŪ: zirkulatu, urtu / 隔 3653 KAKU, heda-teru: baztertu, aldendu.

30e Taldean egon (laburpena 尌 ). (Zaindari-taldea aterantza korrika danbor ➞ 豆 14p soinu laburra 寸 1448 entzun ondoren).樹 1848 JU: zuhaitz / 闘 3848 TŌ, tataka-u: borrokatu.

30f 扁 Dendako kartela, gainazal laua duena dendako produktuak ezagutarazteko erabilia, atean 戸 3060 dagoen liburu 冊 3647 bat bezalakoa. 偏 2153 HEN, katayo-ru: alderatu, alderdikoi / 編 2753 HEN, a-mu: trikotatu, editatu / 遍 3053 HEN: zabal, orokorrean.

31a 丂 Ekintzaren ohiko fluxua oztopatua. Oihukatu (arnasa une batez 一 oztopatua aho irekiak 勹 25a oihu egin aurretik). 朽 1852 KYŪ, ku-chiru: usteldu, gainbehera / 巧 3152 KŌ, taku-mi: trebetasun / 号 3752 GŌ: identifikadore, zenbaki.

31b 亟 Altuena, muturreko (atxilotua txoko batean 一 3072 sartuta, garrasi 丂 31a egiten du eta izugarri borrokatzen da aho 口 3777 eta eskuekin 又 2247 bere burua defendatzeko). 極 1872 GOKU, KYOKU, kiwa-meru: muturreraino eraman.

31c 于 Baita ere 亍 , norabide desberdinetara daramaten kaleak sekula ez dira zuzenak, naturako lerro bihurriak kulturaren adibidetzat hartzen baitituzte. Bestalde, bihurguneak ezezagunak nahasteko lagungarri dira. 汚 352 O, yogo-su: zikindu / 宇 747 U: teilatu-hegal, etxe, zeru / 芋 1947 imo: patata / 行 2053 KŌ, GYŌ, i-ku: egin, ekintza, joan.

31d 夸 Gizon handia 大 1463 kalean 31c harro paseatzen pauso handiak emanez eta hankak zabalduz. 袴 652 hakama: gona zatitua / 誇 3052 KO, hoko-ri: harrotasun.

31e 歹 78 erradikala. Hilobia (hildakoa arropa zuriz jantzia lur 一 3072 azpian, iluntzeko 夕 2560 ilargi betea heriotzaren ikurra da, irudi borobil eta zuri ezin hobea gau ilunean gorantz doana, bizitzako “egunaren” ondoren. Hildakoa arropa zuriz jantzia zeruan dituen arbasoen bila doa). 列 3143 RETSU: ilara, lerro / 殉 3152 JUN: heriotzaraino jarraitu, sakrifikatu / 残 3159 ZAN, noko-ru: soberan gelditu, hondar / 殊 3164 SHU, koto-ni: bereziki / 殖 3175 SHOKU, fu-eru: handitu, biderkatu / 死 3256 SHI, shi-nu: hil.

31f 而 Adineko jakintsuak beti du argudio bat gehiago. Bizarra, bizar itxura duen zerbait ➞ 而 .端 453 TAN, ha, hashi: bukaera, ertz, alde / 儒 2153 JU: konfuzianismoa /耐 3148 TAI, ta-eru: eutsi, iraun / 需 3153 JU: premia, behar izan.

31g Ikaslea aspertu egin da kanjiak ikasten eta irakasleak belarrian 耳 3255 jotzen du erregela 工 3172 batekin.厳 966 GEN, GON, kibi-shii: gogor, zorrotz / 敢 3166 KAN: ausart

30c - 31g

*17

www.kotobai.com

31h 豕 Ugaztun, txerri ➞ ➞ 豕 al.: 勿 , animaliaren hezurrak. 昜 38f.豪 451 GŌ: handitasun, boteretsu, Australia / 家 751 KA, KE, ie : etxe /遂 951 SUI, to-geru: lortu / 劇 1243 GEKI: drama / 塚 1451 TSUKA: muino, tumulu / 逐 3151 CHIKU: jarraitu / 隊 3651 TAI: talde / 豚 3951 TON, buta: txerri / 象 2551 ZŌ, SHŌ: elefante, irudi / 縁 2751 EN, fuchi: harreman, zori, ertz / 衆 865 SHŪ, SHU: jendetza, publiko /物 2451 BUTSU, MOTSU, mono: gauza / 易 3851 EKI, I, yasa-shii: erraz, samur.

31i Aldamio (langileek 工 3172 teilatura igotzeko dituzten ontzi multzo zahar 凡 3656 karraskatsuak).築 2364 CHIKU, kizu-ku: eraiki / 恐 3158 KYŌ, oso-reru: beldur izan.

32a Podium (txikia), oholtza, estaldura lodia (zorua 一 3072 hanka ハ gainean). 寒 740 KAN, samu-i: hotz / 塞 772 SOKU, SAI, fusa-gu: oztopatu, blokeatu /呉 1261 GO: Txinako probintzia zaharra, eman / 真 1561 SHIN, ma: egia, zehazki / 興 2661 KYŌ, KŌ, oko-ru: jakin-mina, aurrera egin / 具 3961 GU: tresna.

32b 兀 Podium (handia) zorua 一 3072 hanka handien 儿 12i gainean. 尭 14L. alografoak “barrena" konnotazioa dauka. Ez dauka zer ikusirik 元 3057.微 2066 BI: txiki, ñimiño

32c 开 edo . Bi esku 廾 19a zerbait 一 eusten. 刑 3243 KEI: zigorra / 形 3260 KEI, GYŌ, katachi: forma, itxura / 研 3355 KEN, to-gu: zorroztu, leundu / 発 3557 HATSU, HOTSU: hasiera / 開 3855 KAI, hira-ku: zabaldu.

32d 酉 Ikusi 2j zodiakoa. Ardoa edo hartzitutako edozein likido botila baten gordeta. 17:00-etatik 19:00-etara. Mendebaldea (eguzkiaren ordua eta norabidea, aurpegi gorria mozkortuta bezala, funtzionarioak 僚 2141 etxera joaten diren ordua, mozkor ukituaz lagun arteko afariaren 館 2877 ondoren). 酋 32e. Aldatua 西 3275 SEI, SAI, nishi: Espainia, mendebaldea酒 375 SHU, sake: ardo, likore.

32e 酋 Edari fuertea (“adarrak” 3c erakusten dituen ardoa 酉 32d, "enologoa" sarritan buruzagi bihurtuko da bere jakinduria eta eragin sozialari esker. 尊 948 SON, tatto-bu: begirune / 猶 2975 YŪ: atzerapen, are gehiago.

32f 牙 Animaliaren hortza edo itxura duen zerbait (elefantearen hortza ➞ 牙 ). 芽 1947 GA, me : kimu / 邪 3244 JA, -ze: bidegabekeria, gaiztotasun /雅 3275 GA: dotorezia.

32g 旡 71 erradikala. Dagoeneko joana da (gizon handia 尢 1463 hil ノ egin da eta bere zeruko 一 3163 arbasoekin elkartzera joana da).既 3857 KI, sude-ni: dagoeneko.

33a 厂 27 erradikala. Altxatutako lurra , euste-horma, gotorleku, gune menditsua, amildegi, tontor, masailalbo-hezurra. 彦 460 GEN, hiko: gizon / 涯 372 GAI: ertz, muga / al.: 石 3377 SEKI, SHAKU, ishi: harri / al.: 后 2677 KŌ: erregina, GO: gero, atzean / 盾 2679 JUN, tate: ezkutu

31h - 33a

*18

www.kotobai.com

33b 辰 Ikus 2e zodiakoa. Batzuetan ikusgai eta besteetan ikusezin. Denboraldi bat estalpean. (Aldatua : gorputza 尸 37d arropaz 衣 465 estalia egunez eta ikusgai berriz gauez). 振 1365 SHIN, fu-ru: astindu, dardaratu / 娠 1765 SHIN: haurdunaldi / 農 1965 NŌ: nekazaritza / 震 3165 SHIN, furu-u: dardara /辱 3348 JOKU, hazukashi-meru: iraindu, lotsa sentiarazi / 唇 3377 SHIN, kuchibiru: ezpain.

34a 匚 22 erradikala. Alboan, saihetsean, herriko gunea.匹 3475 HITSU, hiki: animalia txikiak zenbatzeko erabilia / 区 3475 KU: barruti, auzo, eremu, zati, sekzio / 匠 3475 SHŌ: artisau / 医 3575 I: mediku, osatzea / 匿 3475 TOKU: gorde.

34b 臤 Gogor, ekintza tinkoa (Ministroaren 臣 3475 esku 又 2247 gogorra legea betearazteko). 緊 3441 KIN: gogor, tenkatu / 賢 3461 KEN, kashiko-i: jakintsu, buru azkar /堅 3472 KEN, kata-i: gogor, tinko, sendo.

35a edo . Etxeko txoko bat edo herriko gune bat. 幻 2753 GEN, maboroshi: mamu, amets, ilusio / 司 3549 SHI: gobernatu, kudeatu / 局 3749 KYOKU: bulego, gune mugatua.

35b マ Goiko grafema bezala lora esan nahi du. (Zuhaitz zitrikoen 橘 1849 lora, osasunerako fruitu garrantzitsu bihurtuko dena. Zentzu berean edozein lora). 甬 35c, 35d. 勇 3545 YŪ, isa-mashii: ausart. Beheko grafema bezala: zigiluaren 卩 36c forma kaligrafikoa.

35c 甬 Lorategi aktiboa (lorezainak loreak erabiltzen 用 3653 ditu diru sarrerak lortzeko, lorategiko gune desberdinak kolore “aktiboak” dituzte urtean zehar). 痛 553 TSŪ, ita-mu: min izan, hondatu / 踊 3753 YŌ, odo-ru: dantzatu / 通 3553 TSŪ, TSU, tō-ru, kayo-u: pasatu, lanetik joan/etorri.

35d Gazte eta esperientziarik gabe. “Loratzen” マ 35b ari den ehiztaria 疋 35e (fruiturik gabe oraindik).疑 1270 GI, utaga-i: zalantza, susmoa, mesfidantza.

35e 疋 Ehiztaria; animaliak 虍 12e ➞ gelditzen 1273 ditu.疋 SHO, SO : animaliak kontatzeko erabilia / 旋 470 SEN: biraka ibili /婿 1746 SEI, muko: suhi / 礎 3370 SO, ishizue: oinarrizko harria / 疎 3564 SO, uto-mu: saihestu, hoztasunez tratatu.

35f 圣 Lerro zuzena (soroko lurretan 土 1472 egiten diren jarduerak 又 2247, goldatu, landatu, eta abar lerro zuzenetan). 怪 1172 KAI, ayashi-mu: bitxi, zalantzak izan / 軽 1572 KEI, karu-i: arin / 茎 1972 KEI, kuki: zurtoin, txorten / 径 2072 KEI: diametro / 経 2772 KEI, KYŌ, he-ru: luzera, sutra, igaro.

35g Berde (klorofila eskuaz 2247 hartua uretako 氺 1142 algetatik).緑 2772 RYOKU, ROKU, midori: berde / 録 2842 ROKU: erregistro, idatzi.

35h 帚 SHŪ, SŌ, hōki; erratza. Etxekoandrea arropa 冂 36d eramaten erratza edo mustuka 巾 16a eskuan 2247 duelarik. 帰 1244 KI, kae-ru: etxera bueltatu / 掃 1344 SŌ, ha-ku: erraztatu, ekortu / 婦 1744 FU: emazte, andrea.

33b - 35h

*19

www.kotobai.com

35i Baliozko gauzak kanpotarrengandik babestu (fardel bat 冂 36d bi eskuekin ヨ 又 2247 eusten). 浸 367 SHIN, hita-su: busti, blai egin, beratzen jarri / 寝 767 SHIN, ne-ru: lo egin / 侵 2167 SHIN, oka-su: inbaditu, bortxatu, baimenik gabe sartu.

35j Ekintza berdinen sekuentzia, bakoitza tarte baten ondoren errepikatua. (Txoriak 隹 24a hazia hartzen du, ondoren hegoak 羽 ➞ ヨヨ 3553 erabiliz beste norabait joaten da). 翌 3573 YOKU: hurrengo / 濯 375 TAKU: garbitu / 躍 3775 YAKU, odo-ru: salto egin / 曜 3875 YŌ: astea.

35k 尹 Probintzia bateko gobernadorea, zetroa ノ eskuan ヨ 2247 duelarik. Ez du zer ikusirik 争 2547.伊 2160 I: horko hori, Italia / 君 3577 KUN, kimi: hi.

35L 廴 54 erradikala. Funtzionarioek gobernuko eraikinetan eta inguruetan dotore mugitzen dira. 廷 3567 TEI: gobernu bulegoa / 延 3567 EN, no-biru: luzatu, atzeratu /建 3567 KEN, KON, ta-teru: eraiki.

35m 癶 105 erradikala. Harrotutako babak 豆 3073 lapikotik ateratzen ➞ 癶 .発 3557 HATSU, HOTSU: -tik hasi, abiatu / 登 3573 TO, TŌ, nobo-ru: igo.

35n 巽 tasumi: hego-ekialdea. (ikus 辰 2e 巳 2f zodiakoa) (nekazariak azokan elkarrekin 共 1961 eta banaka 巳 3556 euren gauzak saltzen).撰 1361 SEN: aukeratu, hautatu / 選 3561 SEN, era-bu: aukeratu.

36a 阝 Aldapa . Ezkerreko aldean (阝 170 erradikala) aldapa natural, tontor: 3641-3678. Eskuin aldean ( 阝 163 erradikala) gizakiak egindako aldapa, gotorleku, babes lubetak dituen herria: 444-3544: ikusi 44-an bukatzen diren zenbakiak.防 3645 BŌ, fuse-gu: defendatu, saihestu / 随 3646 ZUI: askatasunez jarraitu / 陣 3655 JIN: kokaleku militarra / 降 3655 KŌ, o-riru: jaitsi / 部 444 BU: zati, atal / 郊 444 KŌ: auzo / 郭 444 KAKU: esparru, barruti, argi-gorri auzoa.

36b 26 erradikala. Etzanda dagoen pertsona ➞ . 範 2356 HAN: eredu, adibide / 犯 2956 HAN, oka-su: krimena burutu /厄 3356 YAKU: zorigaitz, desgrazia.

36c 卩 26 erradikala. Zigilu, lan ofizial, funtzionario, aztarna, marka (aldatua 36b. gorputzaren aztarna lastaira batean, ez dauka zer ikusirik 卯 26d –rekin).却 1444 KYAKU: baztertu, alderatu / 卸 2344 oro-su: handizka saltzea /印 2644 IN, shirushi: zigilu, marka, India / 命 2844 MEI, inochi: agindu, bizitza / 即 3844 SOKU: behin betiko, berehala. al. “ マ ” eskuz idatzita: 令 ➞ 2844 REI: legea, agindu.

36d 冂 13 erradikala 冂 edo 14 erradikala 冖 . Estalki ( 西 3275). 冋 36g. 巾 16a.Alografoak; : 36h; : 壽 1448; Oharra: 冋 36g kasuan 冂 "etxe". 西 3275 SEI, SAI, nishi: ekialde / 布 1444 FU, nuno : oihal, trapu / 衣 465 koromo: arropa / 服 3967 FUKU: arropa, barnean izan / 畳 3673 JŌ, tatami: tatami / 繭 1953 KEN, mayu: zetar, kapulu / 丹 3647 TAN: gorri, zinabrio / 用 3653 YŌ, mochi-iru: negozio, gai, erabilera, erabili.

36e Sakon (estalki 冖 36d sakon baten pean dauden hainbat 八 2062 zutoin 木 1864).深 364 SHIN, fuka-i: sakon / 探 1364 TAN, saga-su: bilatu.

35i - 36e

*20

www.kotobai.com

36f 冏 Fardela 冂 36d, hainbat 八 2062 fruitu-saski 口 3777 dituena.商 449 SHŌ, akina-u: merkataritza, negozioak egin / 橘 1849 KITSU, tachibana: basoko laranja (Citrus tachibana)

36g 冋 Etxea

YIN

YANG

N

E

S

W

bere familiarekin 口 3777. 高 449 KŌ, taka-i: altu, garesti / 向 849 KŌ, mu-kō: -ra begiratu /尚 1049 SHŌ: are gehiago, begirune / 同 3649 DŌ, ona-ji: berdin /周 3649 SHŪ, mawa-ri: zirkunferentzia, inguru.

36h Bildu, batu (eskuak 又 2247 ehun/ oihal 36d batean gauzak batzen ditu). 報 1467 HŌ, muku-iru: txosten, ordainsari / 服 3967 FUKU: arropa, barnean izan.

36i 几 Ontzia buruz behera ➞ 几 . Balde (ontzia lehortzen, geratzen den urak ez dezan egurra usteldu). Mahai bezala erabili daiteke. 猟 2956 RYŌ: ehiztari / 肌 3957 hada: azal / 机 1857 KI, tsukue: idazmahai / 処 2567 SHO: kudeatu, gaitzetsi, zigortu / 飢 2857 KI, u-eru: gosez hil / 冗 3657 JŌ: ez funtsezko, txiste / 凡 3656 BON, HAN: arrunt, kaskarra /風 3656 FU, FŪ, kaze: haize.

36j 殳 79 rradikala. Armatuta egon, borrokatu, jo, kolpekatu (egurrezko ontzi 几 36a bat bezalako arma bat eusten duen eskua 又 2247).没 368 BOTSU: hondoratu, desagertu / 疫 568 EKI, YAKU: izurrite / 般 868 HAN: eraman, orokorrean / 投 1368 TŌ, na-geru: bota / 殻 1468 KAKU, kara: oskol / 穀 1468 KOKU: ale, zereal /撃 1547 GEKI, u-tsu: eraso, tiro egin / 役 2068 YAKU, EKI: zerbitzu, betebehar / 段 2668 DAN: maila, gradu / 殺 2968 SATSU, SAI, koro-su: erail, akabatu /設 3068 SETSU, mō-keru: finkatu, eratu / 殿 3768 TEN, DEN, tono: jaun.

36k 咼 Desitxuratutako ahoa, aho arriskutsua (ahoskera oztopatzen duen ahosabai zatitua edo hortz edo masailezur desitxuratutako ahoa 3646. Elbarritua edo mesfidantza sortzen duen norbait ez duelako garbi hitz egiten). 渦 349 KA, uzu: zurrunbilo / 禍 649 KA: zorigaitz, hondamendi / 鍋 2849 KA, nabe: lapiko / 過 3649 KA, su-giru: igaro, gainditu, gehiegi.

36L (kontrakzioa 口口 ) aho bikoitza 口 3777. 25b. 声 1470 SEI, SHŌ, koe: ahots.

36m 巴 Eskua

YIN

YANG

N

E

S

W

, zabal mantentzen dena ezkutu bat bezala, eskuaren tamaina eta itxura duen zerbait. 把 1356 HA: eskuaz hartu / 色 2556 SHOKU, SHIKI, iro: kolore /肥 3956 HI, ko-eru: loditu

36n 毌 (aldatua ) Soka 一 batekin lotutako maskorrak. Diru 貝 3961 gisa erabilia. Ez nahastu 母 3647 –rekin. 貫 3661 KAN, tsuranu-ku: zulatu.

36p 甩 Herensugearen gorputza eta buztana.竜 456 RYŪ, tatsu: herensuge / 電 3156 DEN: elektrizitate.

36q Igela ➞ 黽 . Ikusi 蛙 1672. 縄 2756 JŌ, nawa: soka.

36r 禺 Tonto, ergel, eskorpioi ( ➞ 禺 hare artean edo harri baten azpian gordeta; normalean ustekabe ergela da eskorpioi baten ziztada jasotzea).偶 2153 GŪ: kasualitate, txiripa, bikoiti / 遇 3653 GŪ: hartu, tratatua izan / 隅 GŪ, sumi: txoko / 愚 3658 GU, oro-ka: ergel, inozo.

36f - 36r

*21

www.kotobai.com

36s 罒 122 erradikala. Sarea ➞ 罒 , harrapatu edo sarean eduki, besteak kontrolatu, eduki, jabetza, sakela, oholtzako gortina. Ez dauka loturarik honekin 四 3675. 濁 352 DAKU, nigo-ru: lohitu, lausotu / 憲 758 KEN: lege, konstituzio /夢 1960 MU, yume: amets / 爵 2048 SHAKU: nobletasun maila, noblezia /罰 3643 batsu: zigor / 罪 3654 ZAI, tsumi: krimen, erru, bekatu / 罷 3656 HI: gelditu, erretiratu / 買 3661 BAI, ka-u: erosi /置 3675 CHI, o-ku: jarri, ipini / 羅 3675 RA: sare / 署 3678 SHO: polizia-etxe.

36t Arraste-sarea, arrastatu (sarea 罒 36s eta bi “I I” soka tira egiteko).網 2753 MŌ, ami: sare / 円 3645 EN, maru-i: borobil / 岡 3653 KŌ, oka: muino

36u Erregearen aholkulariak (arropa luzeak 465 daramaten gizon taldea 30b dauka 罒 36s). 環 3165 KAN: eraztun, inguratu / 還 3665 KAN: itzuli.

37a 31 erradikala. Ingurua, itxiera, eremu mugatua, hesia.図 366 ZU, TO, haka-ru: plana egin, asmatu / 圏 1056 KEN: eremu, sorta /囚 1262 SHŪ: preso, gatibu / 団 1448 DAN, TON: talde / 因 1463 IN: zergati, arrazoi / 園 1465 EN, sono: lorategi / 固 1577 KO, kata-i: gogor / 困 1864 KON, koma-ru: eragozpen, arazoak izan / 囲 1955 I, kako-mu: inguratu / 菌 1964 KIN: germen, onddo, bakterio / 国 3172 KOKU, kuni: herrialde / 回 3777 KAI, E, mawa-ru: itzuli, buelta, bira.

37b 呂 Lotutako unitateak 口 3777.宮 777 KYŪ, GŪ, KU, miya: tenplu, jauregi / 営 977 EI, itona-mu: negozioa eraman.

37c Buru eta tripa handia dituen gobernuko funtzionarioa bere bulegoan eserita . Funtzionario ona ノ 3163 .

官 777 KAN: gobernu, funtzionario / 遣 1677 KEN, tsuka-wasu: bidali, eman / 帥 844 SUI: armada bat agindu, zuzendu / 師 844 SHI: irakasle / 追 877 TSUI, o-u: jarraitu

37d 尸 44 erradikala. Norbanako, pertsona ( ➞ 尸 hanka bat galdu egiten du beste kanji atalei lekua uzteko) (kanji gisa 尸 hildako pertsona esan nahia du bakarrik = bakardade handienean dena). 3742-3778.尾 3756 BI, o: buztana / 声 1460 SEI, SHŌ koe: ahots / 戸 3060 KO, to: ate.

37e 辟 Preso/ gatibu zigortua (pertsonaren 尸 37d ahoak 口 3777 bere zorigaitza madarikatzen du epailearen erabakia “mingotsa” 辛 455 izan delako). 癖 555 HEKI, kuse: ohitura bitxia, mania / 避 3755 HI, sa-keru: ekidin, saihestu / 壁 3772 HEKI, kabe: horma.

37f 喿 Enperadorearen lorategiko zuhaitzetan dauden 木 1864 txori abeslariak 品 3777 adarretara lotuta daude alde egin ez dezaten.燥 1164 SŌ: lehor / 操 1364 SŌ, ayatsu-ru: manipulatu, tratatu / 藻 1964 SŌ, mo: alga, ureko landarea / 繰 2764 ku-ru: haria bildu.

37g 叚 Errealitatea baino hobe (kontrakzioa 皮皮 1667 = inauterietan gainean janzten den azal apaingarria). 霞 3167 KA, kasumi: laino, lanbro / 暇 3867 KA, hima: aisia, denbora librea.

38a 旦 Egunsenti, goizalde (zeruertzean 一 3072 gora doan eguzkia 日 3878).担 1372 TAN, katsu-gu, nina-u: gainean eraman / 壇 1472 TAN, DAN: plataforma, aldare / 得 2048 TOKU, e-ru: etekin, abantaila / 但 2172 tada-shi: hala ere, baina / 量 3872 RYO, haka-ru: kopurua, neurtu / 胆 3972 TAN, kimo: bilis maskuria, adorea / 昼 3772 CHŪ, hiru: eguerdi.

36s -38a

*22

www.kotobai.com

38b Arratsaldea, iragana (zeruertzean 一 3072 gordetzen doan eguzkia 日 3878). 昔 1978 SEKI, SHAKU, mukashi: antzina, iragana.

38c 亘 (Jarraituko eskaera) jarraitukoa, etengabea, zirkulu osoa (egunsentitik 旦 38a ilundu 38b arte).宣 772 SEN: berri eman, azaldu / 恒 1172 KŌ: etengabe / 垣 1472 kaki: hesi.

38d Nabarmen lerrokatuta (eguzkia 日 3878 lerrokatutako 974 gauzak argitzen). 湿 374 SHITSU, shime-ru: hezetu, hezetasun / 顕 3861 KEN: argi, nabarmen.

38e Eskalea (eguzkitan 日 3878 dagoen gizon zahar ヒ 12a “fardel” 勹 25a hori). Forma zaharra: 曷渇 352 KATSU, kawa-ku: egarri, lehor / 褐 652 KATSU: arropa higatua /掲 1352 KEI, kaka-geru: jaso, argitaratu / 謁 3052 ETSU: agintari batekin audientzia / 喝 3752 KATSU: ozenki deitu, marrantak hartu, errieta egin.

38f 昜 Eguzkipean 日 3878 dabiltzan animaliak 31h, hesitik kanpo dauden zelai belartsuetan. Konnotazioa; “kanpo egon”, (ukuilu, korta, gorputz, ontzi) barrutik atera. Ez nahastu 易 3851-rekin. 湯 351 TŌ, yu: ur beroa / 揚 1351 YŌ, age-ru: altxatu, frijitu / 場 1451 JŌ, ba: leku / 傷 2151 SHŌ, kizu, ita-mu: zauri, hondatu /陽 3651 YŌ: eguzki, Yang printzipio positiboa / 腸 3951 CHŌ: hestea.

38g 曼 Gradurik altuenean egin (eguzkia 日 3878 sare 罒 36s batekin harrapatzen ari den eskua 又 2247).漫 367 MAN: egundoko, ausazko, nahigabetasun / 慢 1167 MAN: alfertasun, harroputz izan.

38h 艮 138 erradikala. Sendo, tinko, egonkor (jan 食 2865 izanaren ondorioa, lehenengo hiru marrak ezabatu egin dira esanahiaren jatorria adierazteko. al. ). ➞ 昆 3856 ➞ 艮 . Ikus 2 zodiakoa, behia da azkena (gose, sabela utzik) eta tigrea (gogor dago jan ondoren) da azken animalia ilargiaren egutegian. 恨 1165 KON, ura-mu: ezin ikusi, gorroto / 根 1865 KON, ne: erro, sustrai /銀 2865 GIN: zilar / 限 3665 GEN, kagi-ru: mugatu /退 3865 TAI, shirizo-ku: atzera egin / 眼 3965 GAN, GEN, manako: begi.

39a Pertsona 月 1653 famatua, antzinako pergaminoetan 10c agertzen dena.藤 1942 TŌ, fuji: glizinia landarea / 勝 3945 SHŌ, ka-tsu: irabazi /騰 3950 TŌ: altxatu prezioa / 謄 3977 TŌ: kopiatu, transkribatu.

38b - 39a