Sistema endokrinoa

Nerbio-sistema

Koordinazio sistemak

SISTEMA ARTEKO ERKAKETA IKUSI

Animalietan LandareetanNeuronak

Guruin endokrinoak

Substantzia kimikoen ekoizpena

Koordinazio sistemak

Ezaugarriak Nerbio-sistema Sistema endokrinoa

Erabilitako bidea Nerbioak Odola

Zeren bidez helarazten du Nerbio-bulkada Hormonak

Erantzunaren lastertasuna Azkarra Laburra

Erantzunaren iraupena Laburra Iraunkorra

Erregula eta koordinatzen dituen funtzioak

Erantzun azkarrak eskatzen dituztenak, adibidez, lokomozioa.

Erantzun iraunkorrak eskatzen dituztenak, hau da, haztea, garapena eta metabolismoa.

Nerbio-sistema eta endokrinoaren arteko konparaketa

ITZULI

Nerbio kinada transmititzen da bulkada elektrikoen bidez

Hormonak konposatu kimikoak dira. (1) Guruinek sortzen dituzte, (2) odolean (edo izerdien edo airearen) zehar transmititzen dira eta (3) organo xedeetan dute eragina.

Erantzun azkarra Er. geldoagoaBorondatezkoa OharkabekoaUne batekoa Iraunkorragoa

LANDARE-HORMONAK edo FITOHORMONAK: N-S ez dagoenez, koordinaziorako sistema bakarra

Landare-hormonak

Landare-hormonen ekoizpena

Loraketa Hazkundearen estimulua

Fruituak umotzea Hostoak erortzea

Landareek hautematen dituzten estimuluak

Argizkoak Grabitaziozkoak Mekanikoak

Kimikoak Termikoak Hidrikoak

Loraketa

Egun luzeko landareak

Egun laburreko landareak

Udan

Udaberrian

Landare-hormonak hainbat lekutan fabrikatzen dira

HORMONAK

AUXINAK

Kimu apikaletan fabrikatzen dira

Zurtoina eta sustraien hazkuntza aktibatzen dute

Argiak errazten du auxinen produkzioa

ZITOKININAKBereziki sustraietan fabrikatzen dira

Mitosia (hazkuntza) aktibatzen dute, eta klorofilaren sintesia

Hostoen zahartze-prozesua geldiarazten dute

GIBERELINAKEdonon, baina bereziki hazietan

Hozitze prozesua errazten dute

ETILENOAFruituetan fabrikatzen da

Gasa da, eta askatzean beste fruituen umatze prozesua errazten du

“La manzana podrida pudre a su vecina”

“Una manzana podrida daña el barril completo”

“Una manzana podrida pudre a las demás”

“La manzana podrida pierde a su compañía”

Az. ABZISIKOAEhun guztietan sintetizatzen da

Estomak ireki eta ixteko prozesua kontrolatzen du

Oro har garapena inhibitzen du

Az. ABZISIKOA Udazkeneko hostoen erorketa errazten du

TROPISMOAItzulgarriak ez diren landareen mugimenduak.

Hazkuntza ezinbestekoa da

Estimuluaren norantzan (+) edo kontrako norantzan (-) egiten dira

Tropismoak

Fototropismoa Geotropismoa

Tigmotropismoa

Hidrotropismoa

SAKATU ANIMAZIOA IKUSTEKO

Erantzun iraunkorrak

FOTOTROPISMOA: Argia

+

_

GEOTROPISMOA: Grabitatea

+

_

HIGROTROPISMOA: Ura

+

TIGMOTROPISMOA: Kontaktua

Hosto kiribilak edo zurtoin birakariak... NUTAZIOAK ere dei daitezke

Mimosa pudica ... Zergatik?

NASTIAItzulgarriak, azkarrak, hazkuntzarik ez, norantzarik ez

Nastiak

Gau-loreak

Landare haragijaleak

Idi-bihotzak

Mimosa minberak

Iluntzean zabaltzean dira eta egunez itxi

Hostoak ixten dituzte intsektu

bat bertan gelditzean

Tenperaturaren arabera

zabaltzen edo ixten dira

Ukitzean hostoak biltzen

dituzte

Erantzun iragankorrak

FOTONASTIA: Argia

Gauez Egunez

Mugimenduak egiten dira zeluletara (edo zelulatik) ura sartzen edo kanporatzen delako

SEISMONASTIA: Kontaktua

ESTIMULUA

N-SISTEMA

L-SISTEMA edo erantzun motorea (mugimenduak)

S-ENDOKRINOA edo erantzun hormonala (h. jariapena)

ESTIMULUA

N-S ZENTRALA

Hipotalamoa

HIPOFISIA

Xede organoak

Guruinak

Hormonak

Feed-back edo atzeraelikadura

Gozoki bat jatea

Glukosa maila handiagotzea

Area Intsulina

Glukosa zeluletara sartzen da odoleko maila jaitsiz

HIPOFISIA

TIROIDEA eta PARATIROIDEAK

GILTZURRUN GAINEKO GURUINAK

AREA

OBULUTEGIAK

TESTIKULUAK

GAZTE-HORMONA eta EKDISONA

MUDA

FEROMONAK

1 978

HORMONA TIROIDEOA

HEGAZTIEN MIGRAZIOA

GURUIN PINEALA

LUMAJEA BERRITZEA

FEROMONAK

Zentzumen-organoen zaintza eta higienea

HASI ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET JARDUERA

IRTENAURREKOA

Elikagai egokiak jatea Substantzia toxikorik ez Egoki babestea Begiak garbi izatea

Nahikoa argirekin irakurtzea Zaratarik eta kerik ez Neurrizko bolumena Ikusmena ez behartzea

Eguzki-erradiaziorik ez Belarriak egunero garbitzea Osasun-azterketak egitea Hortzak eskuilatzea

DROGAK