A CÉLULA, UNIDADE DE VIDA

I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía.

Modificacións: Adán Gonçalves

CITOLOXÍA Estrutura celular

MOMENTOS HISTÓRICOS DA BIOLOXIA CELULAR

1831

Brown descubre

el núcleo

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

A TEORÍA CELULAR

Microscopio utilizado por

Robert Hooke (1665) Descobre na cortiza pequenas

celdiñas ás que chamou

células

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

En1674

Leeuwenhoek

observou

hematías,

espermatozoides,

protozoos e

mesmo describiu

unha bacteria.

Agulla para

colocar o obxecto

a observar

Esquemas dos microorganismos

obsevados por Leeuwenhoek I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

A teoría celular está vencellada á invención das lentes e á

construción dos microscopios que permitiron ter unha

visión moi ampliada destas estructuras, podendo

observar características totalmente imperceptibles ó ollo

humano.

En 1838-39 Schleiden e Schwann enuncian a primeira

teoría celular segundo a cal, a célula é a unidade

estructural e funcional dos seres vivos, capaz de manter

unha existencia propia e independente

1858 Virchow completa o postulado

anterior afirmando que todas as células se

orixinan, por división, a partir dunha

preexistente.

A teoría celular resúmese nos seguintes puntos:

a) A célula é a unidade morfolóxica de todos os seres vivos.

b) A célula é a unidade fisiolóxica dos organismos.

c) As células xorden por división doutras preexistententes.

d) A célula é a unidade xenética dos seres vivos.

En definitiva, a célula é a unidade morfolóxica, fisiolóxica e

xenética dos seres vivos.

Durante case 50 anos a

aplicación da teoría celular a

todos os tecidos animais e

vexetais aínda mantivo un punto

de dúbida: o tecido nervioso, polo

seu aparente aspecto de rede

continua.

O español Ramón y Cajal

demostrou a individualidade da

célula nerviosa e polo tanto a

xeralización da Teoría celular a

todos os tecidos.

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

Xurden varias preguntas:

1. Os virus son células? Por que?

2. En que se parecen todas as células?

3. Por que non é ata o século XVI que comezamos a saber algo sobre as células? E cal

será a razón para que a teoría celular non xurda ata o século XIX?

4. Todas teñen o mesmo tamaño? E a mesma forma?

A Teoría Celular

TAMAÑO E FORMA DAS CÉLULAS

TAMAÑO:

O tamaño das células é variable. As procariotas atópanse entre a 1 e 10

µm e as eucariotas entre as 10 e as 100 µm, sendo as vexetais

normalmente máis grandes que as animais. Algunhas son visibles a

simple vista como algúns paramecios que chegan ás 500 µm ou a xema do

ovo dunha galiña (arredor duns 25 mm). Pero as máis sorprendentes son

as neuronas cuxo soma posúe só unhas decenas de micras, pero os seus

axóns poden chegar a medir varios metros de lonxitude nalgúns cetaceos.

Fonte: http://www.eui.upm.es/~wfa/nucleo01.pdf I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

● Micra ou micrómetro (µm): 10-6m ● Nanómetro (nm):10-9m ● Angstrom (Ä): 10-10m

FORMA:

As células tamén son moi variables en canto a súa forma: redondeadas,

prismáticas, alongadas, fusiformes…

Algunhos organismos unicelulares cambian de forma constantemente

como sucede coas amebas que emiten pseudópodos para desprazarse ou

os leucocitos que os empregan en fagocitar partículas.

Nos tecidos, se as súas paredes non son ríxidas depende das tensións

entre elas (nos epitelios animais as células superficiais son aplanadas

mentras que as profundas son prismáticas). Porén, se as paredes son

ríxidas a súa forma é máis estable.

Ademais de todo isto, en moitas ocasións a forma celular ten que ver coa

función. Por exemplo, as células musculares son fusiformes en relación aos

movementos de contración-relaxación; as neuronas presentan numerosas

prolongacións para captar e transmitir os estímulos, as do epitelio

intestinal presentar micropeluxes que aumenta a superficie de absorción…

LIMITACIÓNS AO TAMAÑO E MADUREZ CELULAR:

• Relación superficie-volume: cando unha célula aumenta o seu tamaño

aumenta proporcionalmente máis o seu volume fronte a súa superficie

(o volume aumenta ao cubo e a superficie o fai ao cadrado respecto ao

radio celular). Esto implica unha diminución da relación

superficie/volume e polo tanto diminúe proporcionalmente a

capacidade de absorción celular.

• ADN incapaz de gobernar un citoplasma moi grande: aumentar o

tamaño celular implica que a mesma cantidade de ADN debe ocuparse

de dirixir un maior nº de reaccións que suceden nese citoplasma. En

xeral, nunha célula eucariota canto menor sexa a relación

nucleoplasmática (RNP) máis madura será.

• Grao de madurez da cromatina: cando nunha célula o ADN tende a

maior condensación, haberá menos transcrición, o que pode indicar

unha maior cercanía ao estado de división.

𝑅𝑁𝑃 = 𝑉𝑛

(𝑉𝑐 − 𝑉𝑛)

Relación nucleoplasmática

Onde Vn é o volume do núcleo e Vc é o volume do citoplasma.

Que teñen en común todas as células?

Membrana plasmática: unha bicapa lipídica que actúa de barreira

illante e permite o paso selectivo de subtancias grazas a presencia de

distintas proteínas.

Citoplasma: o conxunto de citosol (líquido) e o morfoplasma

(orgánulos)

Material xenético: unha ou varias moléculas de ADN contidas dentro

dunha envoltura nuclear formando o núcleo (eucariotas) ou ben

sen envoltura nunha zona máis ou menos central da célula

chamada nucleoide (procariotas).

Células procariotas

Archaeas. Bacterias extremófilas

Lactobacillus bulgaricus Bacteria do yogurt

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

Células eucariotas

Organismo

unicelular ameba Organismo

unicelular ciliado

Organismo pluricelular

Tecido animal (cartilaxinoso) Organismo pluricelular

Tecidos vexetais

MÉTODOS DE ESTUDO DA CÉLULA

• “IN VIVO”: estudo da célula no seu medio natural por observación

directa ou mediante instrumentos ópticos. Pódese aumentar o

contraste por medios físicos (diafragma, contraste de fases...) ou

químicos (colorantes intravitais). Moi utilizado cando queremos

apreciar movemento.

• “IN VITRO”: estudo en vida, pero fora do seu medio. Empréganse

técnicas de cultivo de tecidos. A observación é similar a “in vivo”.

Moi usadas para recoñecer efectos sobre as células.

• “POST MORTEM”: estudo de mostras sen vida. Precísanse cando

queremos observar detalles da morfoloxía celular.

MÉTODOS DE ESTUDO DA CÉLULA

Para as mostras “post mortem” é preciso seguir unha serie de pasos :

FIXACIÓN (detén os procesos vitais): formol, etanol (m.o); tetraóxido de

osmio, glutaraldehído (m.e.)

CONXELACIÓN/INCLUSIÓN (consistencia e conservación): parafina

(m.o) ; epon (m.e.)

SECCIÓN (Obtención de cortes): microtomo (m.o.); ultramicrotomo (m.e.)

TINGUIDURA (Contraste): hematoxilina-eosina(m.o.); metais pesados

(m.e.)

MONTAXE dos medios aptos para a observación microscópica: porta e

cubreobxectos (m.o); reixas de 0,5 micras (m.e.)

O Microscopio Óptico

Sistema óptico

OCULAR: Lente situada cerca do ollo do observador. Amplía a imaxe

do obxectivo. OBXECTIVO: Lente situada cerca da preparación que

amplía a súa imaxe.

CONDENSADOR: Lente que concentra os raios luminosos sobre a

preparación. DIAFRAGMA: Regula a cantidade de luz que entra no

condensador.

FOCO: Dirixe os raios luminosos ó condensador.

Sistema mecánico

SOPORTE: Mantén a parte óptica. Ten dúas partes: o pe ou base e o

brazo.

PLATINA: Lugar onde se deposita a preparación.

CABEZAL: Contén os sistemas de lentes oculares. Pode ser

monocular, binocular...

REVÓLVER: Contén os sistemas de lentes obxectivos. Permite, ó

xirar, cambiar os obxectivos.

TORNILLOS DE ENFOQUE: Macrométrico que aproxima o enfoque e

micrométrico que consigue o enfoque correcto.

O M.E. utiliza campos magnéticos para enfocar un feixe de electróns, igual

que o M.O. emprega lentes para enfocar un feixe de luz.

Ademais dirixe os electróns cara unha pantalla florescente ou a unha

película fotográfica para crear unha imaxe visible en branco e negro, aínda

que algunhas estruturas poden ser coloreadas posteriormente.

Os M.E. Máis usados son:

M.E. de transmisión: o feixe de electróns atravesa a mostra. Debido o

pouco poder de penetración dos electróns non se poden observar con él

células completas de tamaño medio, senón cortes de células. Os

obxectos aparecen máis escuros se absorben os electróns; se pasan de

longo son detectados sobre a pantalla.

M.E. de varrido: os electróns “rebotan” na mostra antes de ser recollidos.

Con este M.E. poden verse células enteiras e as imaxes son

tridimensionais.

O Microscopio electrónico

O Microscopio

Electrónico de

Transmisión (MET)

O MET e o MEV teñen un límite de resolución de cerca de 1 nm.

Obsérvanse células mortas despois de ser fixadas e

tinguidas con ións de metais pesados.

O Microscopio

Electrónico de

Varrido (MEV)

O poder de resolución dun instrumento óptico é capacidade de distinguir

dous puntos que se atopan moi próximos entre sí. O ollo humano pode

diferencialos se están separados por máis de 0,1 mm (máis de 100 µm).

O límite de resolución é a distancia mínima para diferenciar esos dous

puntos como separados.

Polo tanto, a menor límite de resolución precisas un maior poder de

resolución do instrumento óptico.

Cun microscopio óptico o poder de resolución é de 0,2 µm suficiente

para ver células e moitos orgánulos, pero non estruturas subcelulares como

os ribosomas (100-200 Å).

Os microscopios electrónicos teñen un poder de resolución ata 4 Å o

que nos permite visualizar estruturas subcelulares, pero é insuficiente para

ver a disposición espacial de determinadas macromoléculas como a hélice α

das proteínas ou a dobre hélice do ADN para o que empregamos a

difracción de raios X.

O nº de aumentos ven dada pola relación:

𝑁º 𝑑𝑒 𝑎𝑢𝑚𝑒𝑛𝑡𝑜𝑠 = 𝑀𝑒𝑑𝑖𝑑𝑎 𝑎𝑝𝑎𝑟𝑒𝑛𝑡𝑒 (𝑀𝐴)

𝑀𝑒𝑑𝑖𝑑𝑎 𝑅𝑒𝑎𝑙 𝑑𝑜 𝑜𝑏𝑥𝑒𝑐𝑡𝑜 (𝑀𝑅)

A MA é a medida da imaxe.

Para calcular o nº de aumentos:

𝑁º 𝑑𝑒 𝑎𝑢𝑚𝑒𝑛𝑡𝑜𝑠 = 𝑁º 𝑎𝑢𝑚𝑒𝑛𝑡𝑜𝑠 𝑜𝑐𝑢𝑙𝑎𝑟 𝑥 𝑁º 𝑎𝑢𝑚𝑒𝑛𝑡𝑜𝑠 𝑜𝑏𝑥𝑒𝑐𝑡𝑖𝑣𝑜

Un elevado nº de aumentos non será suficiente se o poder de resolución é

baixo. Se este fose o caso ao incrementar os aumentos veríamos os

puntos máis grandes, pero non necesariamente como puntos separados.

O poder de resolución é directamente proporcional á apertura

numérica (AN) que se relaciona co nº de raios de luz que concorren

para formar a imaxe. Cantos máis raios conflúan máis nítida será a

imaxe e por ende o poder de resolución.

Nos M.O. só se chega a un poder de resolución aceptable ata uns 1200

aumentos.

Co M.E. podemos chegar ao millón de aumentos.

Estrutura Observación Tamaños apropiados Rama da Bioloxía

Órganos Simple vista > 0,1 mm Anatomía

Tecidos M.O. 100-10 µm Histoloxía

Células eucariotas M.O. 10-0,2 µm Citoloxía

Ultraestruturas M.E. 0,2 µm – 10 Å

Citoloxía

Estruturas moleculares

Difracción de raios X <10 Å Bioloxía Molecular

Imaxes microscopio óptico

©Proyecto Biosfera

Parénquima Larva

Imaxes microscopio electrónico de transmisión

Linfocito

©http://html.rincondelvago.com/microscopios_1.html Mitocondria

©Proyecto Biosfera

Imaxes microscopio electrónico de varrido

©http://www.criba.edu.ar/cribabb/servicios/secegrin/microscopia/apunte_col.htm

Bacilos Á de bolboreta

MICROSCOPIO ÓPTICO MICROSCOPIO ELECTRÓNICO

Aumentos de ata 2500 veces

(aceptable 1200)

Aumentos de ata un millón de veces

A preparación é atravesada

polos raios de luz

A preparación é atravesada

polos electróns

As lentes son de cristal As lentes son campos magnéticos

A imaxe é captada directamente

polo ollo

A imaxe é recollida

nunha pantalla

As mostras deben ter un grosor

medio de 5 a 15 µm

As mostras deben ter

un grosor medio de 0,5 µm ou menos

Poden observarse células vivas Non poden observarse células vivas

Permite unha visión de conxunto. Non

poden observarse moitos dos

orgánulos e estructuras subcelulares

Pode observarse a

estructura fina das células

Poden utilizarse colorantes ou

observarse a coloración real

A intensa manipulación a que se someten

as células fai máis frecuente a aparición de

estructuras artificiais (artefactos)

DIFERENZAS CÉLULAS PROCARIOTAS-EUCARIOTAS

PROCARIOTA EUCARIOTA

Bacterias e Cianobacterias

(Reino Moneras)

Protistas, Fungos, Vexetais e

Animais

Células pequenas (1-10 micras) Células máis grandes (10-100

micras)

Unicelular Unicelular e Pluricelular

Parede celular de peptidoglicano en

bacterias. De pseudopeptidoglicano

en arqueobacterias.

Parede vexetal celulósica e ausente

en animais. En fungos parede de

quitina.

Membrana plasmática sen

colesterol. En arqueobacterias

tamén sen ác. graxos.

Membrana plasmática de colesterol

e con ác. graxos

PROCARIOTA EUCARIOTA

Catro formas: esférica (cocos), de

bastón (bacilos), de coma (vibrios) e

de hélice (espirilos)

Formas variables

Sen orgánulos membranosos

(excepción os tilacoides das

Cianobacterías)

Con moitos tipos de orgánulos

membranosos

Ribosomas 70S Ribosomas 80S

Sen envoltura nuclear. O ADN

sitúase no nucleoide.

Con envoltura nuclear formando o

núcleo.

Una molécula de ADN circular

(“cromosoma bacteriano ou

xenóforo) non asociado a histonas

(Sí en arqueo) Con plásmidos.

Varias moléculas lineares de ADN

asociado a histonas

(Cromatina/cromosoma)

PROCARIOTA EUCARIOTA

ARNm sen intróns nas bacterias e con

intróns nas arqueobacterias.

ARNm con intróns

Un tipo de ARN polimerasa en bacterias

e varias en arqueobacterias

Fundamentalmente tres tipos de

ARN polimerasa

División celular directa sen mitose.

Normalmente división binaria. Sen

centriolos, fuso acromático e

microtúbulos

Mitose e Meiose. Con fuso

acromático e microtúbulos

Aerobios e Anaerobios Todos aerobios

Ata fai pouco (2006), pensábase que non

tiñan citoesqueleto. Hoxe sabemos que

si, pero é algo diferente ó de eucariotas.

Sen constancia de endo e exocitose.

Con citoesqueleto e con correntes

citoplasmáticas. Hai endo e

exocitose.

Moi primitivas

Moi pequenas

Moi sinxelas

Sen núcleo

Un só cromosoma (ADN circular)

Son procariotas, entre outras, as bacterias, as cianobacterias e as

arqueobacterias.

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

A CÉLULA PROCARIOTA

E. coli

ESTRUTURA XERAL DAS CÉLULAS PROCARIOTAS

Son procariotas

Tamaño entre 1-10 micras

Formas variadas: cocos, bacilos, espirilos e vibrios (individuais).

diplococos, estreptococos, estreptobacilos (agrupacións).

Posúen sempre parede celular (peptidoglicano), membrana plasmática,

ribosomas 70S e un ADN circular bicatenario (“cromosoma bacteriano”)

situado nunha rexión chamada nucleoide.

Poden ter cápsula bacteriana (polisacáridos por fóra da parede), fimbrias e

pilis, flaxelos e plásmidos.

Apenas posúen orgánulos, exceptuando os ribosomas. Non hai orgánulos

con membrana salvo raras excepcións como as Cianobacterias que teñen

tilacoides (fotosíntese) e as bacterias do nitróxeno que posúen

citomembranas (fixación do N2).

Están amplamente distribuidas xa que posúen unha fisioloxía e

metabolismo moi variados adaptándose a todos os medios.

cocos bacilos

espirilos espiroquetas

estreptobacilos

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

As formas que presentan as bacterias:

vibrios

ESTRUTURAS OBRIGADAS E FACULTATIVAS NAS BACTERIAS

OBRIGADAS

FACULTATIVAS

Parede celular

Membrana citoplasmática.

Ribosomas

ADN

Flaxelos

Fimbrias ou pilis

Cápsula

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

Parede celular

Flaxelo

ESTRUTURA BACTERIANA

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

Bacterias Pseudomonas

Mesosoma

(Síntese proteínas)

(Na actualidade son

considerados artefactos

das preparacións. Antes

relacionábanse coa

respiración e a

fotosintese.)

(Protección) (Información

xenética)

(Reserva auga

Defensa

Matriz adherente)

(Movemento)

CÉLULA PROCARIOTA (Bacteria)

CÁPSULA BACTERIANA:

Capa xelatinosa que aparece en case todas as bacterias patóxenas

Rica en glícidos (polímeros de D-glutámico, glucosa, ác. urónico...) e

con proteínas.

Ten funcións de defensa frente antibióticos, fagos e células

fagocitarias.

Protexe da desecación porque acumula auga.

Permite o intercambio de substancias o seu través e serve de almacén

nalgún caso.

PAREDE BACTERIANA

Envoltura ríxida e forte que da forma as células bacterianas.

Actúa como unha membrana semipermeable (regula o paso de ións).

Mantén a presión osmótica.

É resistente a antibióticos.

Hai dous tipos de parede atendendo a tinguidura Gram: Gram (+) e

Gram (-). A diferenza na tinguidura débese a diferente estrutura

da parede bacteriana nestes dous tipos de bacterias

Bacterias Gram (+)

Bacterias Gram (-)

Parede formada por unha capa de mureína (peptidoglicano) constituída

por unha cadea de dous glicidos (NAM e NAG) uníndose mediante

péptidos.

A mureína supón o 90% da parede.

A esta capa de mureína únense ácidos teicoicos, proteínas e

carbohidratos.

Por debaixo atópase a bicapa lipídica que constitúe a m.pl.

Parede bacteriana formada por dúas capas.

A mureína supón só o 10% do total.

Hai unha fina capa basal de peptidoglicano sobre a cal se dispón outra

capa de natureza lipídica que contén fofsfolípidos, polisacáridos e

proteínas.

Por debaixo atópase a m.pl.

©biologia.edu.ar ©ies rayuela

MUREÍNA

©IESDIONISIOAGUADO.ORG

TINGUIDURA DE GRAM

PASOS:

1) FIXACIÓN CON CALOR

2) TINGUIDURA CON CRISTAL DE VIOLETA E IODO

3) LAVADO CON ALCOHOL OU ACETONA

4) TINGUIDURA CON SAFRANINA

O cristal de violeta dalle as células cor violeta; a decoloración con alcohol

afecta as Gram (-), pero as (+) conservan o colorante, polo que ao tinguir

con safranina só as (-) adquiren a cor vermello-rosada característica. Esto

débese a que nas Gram (+) prodúcese a deshidratación da parede e péchanse

os poros impedindo a saída do complexo violeta-iodo; circunstancia que non

sucede nas (-) debido a súa fina parede.

©biologiamedica.blogspot.com

MEMBRANA PLASMÁTICA

É a envoltura que rodea o citoplasma bacteriano.

É unha bicapa lipídica moi similar a de eucariotas, variando unicamente

algunhas das moléculas que a compoñen (por exemplo non posúe

colesterol).

Posúe repregues internos chamados mesosomas; aínda que hoxe en día a

maioría dos autores dubidan da súa existencia na natureza e xustifican que

son artefactos das preparacións.

Tanto na membrana, como nos mesosomas localízanse sistemas

enzimáticos responsables do intercambio de substancias, respiración, a

replicación do ADN...

Nas bacterias Gram (-) esta membrana é a membrana interna, xa que na

parede hai cara fora unha membrana externa.

CITOPLASMA

Matriz xelatinosa ou protoplasma con auga, proteínas (incluíndo enzimas)

e ribosomas 70 S.

Tamén posúe inclusións citoplasmáticas (gránulos de reserva ou residuos

do metabolismo) sen membrana. Entre as substancias de reserva hai

polisacáridos (amidón, glicóxeno), lípidos (triglicéridos, céridos...)

Carece de orgánulos. Excepcionalmente podemos falar de:

Tilacoides en Cianobacterias (nos que fan a fotosíntese)

Clorosomas nalgunhas bacterias nos que fan a fotosíntese

anosixénica.

Carboxisomas nalgunhas bacterias , con enzimas que incorporan o

CO2.

Magnetosomas nalgunhas bacterias con cristais de magnetita para

orientarse.

NUCLEOIDE

Zona onde reside o material xenético (ADN circular bicatenario).

O “cromosoma bacteriano” non vai asociado a histonas (sen nucleosomas).

Na maioría das bacterias hai un ou varios plásmidos (pequenas moléculas

de ADN circular extracromosómico). Adoitan a portar información adicional

como a resistencia a antibióticos ou a tóxicos.

FLAXELOS

Son prolongacións que parten da superficie externa da m.pl. e saen

o través da parede bacteriana.

Son estruturas de locomoción.

Formadas por unha proteína (flaxelina) distinta dos de eucariotas.

O seu nº e disposición varía dunhas bacterias a outras (carácter

sistemático).

FIMBRIAS, PELOS OU PILI

Apéndices ocos e externos que non interveñen na locomoción.

Son de natureza proteica.

As fimbrias teñen función adhesiva; os pelos ou pili son de maior

lonxitude e pouco numerosos e están implicados nos procesos de

conxugación bacteriana.

A súa parede é diferente (ten pseudopeptidoglicanos ou polisacáridos)

Non hai ácidos graxos na membrana plasmática.

O seu ADN está asociado a histonas.

Son extremófilas

CARACTERÍSTICAS DIFERENCIADORAS DAS ARQUEOBACTERIAS

Termoácidofilas (Arqueobacterias)

A forma da célula é variada e relacionada coa función que realizan nos

diferentes tecidos, algunhas teñen formas típicas, como as neuronas

(células do tecido nervioso), son máis longas que anchas, e outras, como as

do parénquima (un tipo de célula das plantas) e eritrocitos (glóbulos

vermellos do sangue), son equidimensionais; outras, coma os leucocitos,

son de forma cambiante. Moitas células cando se atopan en medio líquido

tenden a tomar a forma esférica e, cando están agrupadas en grandes

masas forma poliédrica.

neuronas

células sanguíneas

A CÉLULA EUCARIOTA

ESTRUTURA XERAL DAS CÉLULAS EUCARIOTAS

É a célula para os 4 reinos restantes: protoctista, fungos, plantas e

animais.

Algunhas teñen parede celular (fungos e plantas).

As estruturas carentes de membrana son: os ribosomas, o centrosoma e o

citoesqueleto (formado por microtúbulos, filamentos intermedios e

microfilamentos).

O sistema endomembranoso (conxunto de estruturas membranosas e

intercomunicadas e as vesículas illadas que derivan delas) está formado por:

retículo endoplasmático (liso e rugoso), aparello de Golgi, vacúolos, vesículas

e lisosomas.

Os orgánulos transductores de enerxía son as mitocondrias e os

cloroplastos, que son orgánulos de dobre membrana. A súa función é

producir ATP a partir da oxidación de compostos orgánicos (mitocondrias) o

da enerxía luminosa (cloroplastos).

ESTRUTURA XERAL DAS CÉLULAS EUCARIOTAS

O núcleo está separado do resto pola envoltura nuclear, unha dobre

membrana que presenta poros que comunican o nucleoplasma (medio

interno do núcleo) co citoplasma. O material xenético atópase dentro del en

forma de cromatina (interfase) e nela pódese diferenciar unha, dúas ou tres

condensacións ricas en ARN, o nucléolo.

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

ESTRUTURA DA CÉLULA EUCARIOTA ANIMAL

ESTRUTURA CÉLULA

EUCARIOTA ANIMAL

MEMBRANA PLASMÁTICA

CITOPLASMA

Citosol ou Hialoplasma

Orgánulos celulares

- Sen membrana:

Ribosomas

Citoesqueleto

Centrosoma

- Con membrana sinxela

Retículo Endoplasmático

Aparato de Golgi

Lisosomas

Vesículas

- Con membrana dobre:

- Mitocondrias

NÚCLEO

INTERFÁSICO

-Envoltura nuclear

-Nucleoplasma

-Nucléolo

-Cromatina

NÚCLEO

REPRODUCCIÓN

- Cromosomas

CÉLULA ANIMAL

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

CÉLULA ANIMAL

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

ESTRUTURA CÉLULA

EUCARIOTA VEXETAL

MEMBRANA PLASMÁTICA

CITOPLASMA

Citosol ou Hialoplasma

Orgánulos celulares

- Sen membrana:

Ribosomas

Citoesqueleto

- Con membrana sinxela

Retículo Endoplasmático

Aparato de Golgi

Lisosomas

Vacúolos

- Con membrana dobre:

Mitocondrias

Cloroplastos

NÚCLEO

INTERFÁSICO

-Envoltura nuclear

-Nucleoplasma

-Nucléolo

-Cromatina

NÚCLEO

REPRODUCCIÓN

- Cromosomas

PAREDE CELULAR DE CELULOSA

CÉLULA VEXETAL

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

CÉLULA VEXETAL

I.E.S. Otero Pedrayo.

Ourense

ANIMAL VEXETAL FUNGOS

Carecen de parede, pero

presentan cilios, flaxelos e

incluso pseudópodos

Posúen parede de celulosa Posúen parede de

quitina sen

plasmodesmos

Algunhas segregan

mucopolisacáridos e proteínas

que forman a matriz

extracelular

Presentan pequenos vacúolos

chamadas vesículas

Numerosos e pequenos vacúolos

(xoven) que se fusionan nun

grande vacúolo coa idade.

O núcleo adoita estar en

posición central

O núcleo está desprazado polo

vacúolo

En moitos fungos

hai hifas cenocíticas

Centrosoma con centriolos

(diplosoma)

Centrosoma sen centriolos

Sen plastos Contén plastos que poden orixinar

cloroplastos

Teñen glicóxeno como reserva

enerxética

Teñen amidón como reserva

enerxética.

GRAZAS POR ATENDERME