A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro ... · En todo caso, compriria non es quecer...
Transcript of A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro ... · En todo caso, compriria non es quecer...
A memoria do amado.
Poesía última de Lois M. Pereiro
Teresa Seara
Formas de citación recomendadas
1 | Por referencia a esta publicación electrónica*Seara, TereSa (2011 [1996]). “a memoria do amado. Poesía última de
Lois M. Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24. reediciónen poesiagalega.org. Arquivo de poéticas contemporáneas na cultura.<http://www.poesiagalega.org/arquivo/ficha/f/668>.
2 | Por referencia á publicación orixinal
Seara, TereSa (1996). “a memoria do amado. Poesía última de Lois M.Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24.
© O copyright dos documentos publicados en poesiagalega.org pertence aos seus autores e/ou
editores orixinais.
* Edición dispoñíbel desde o 18 de abril de 2011 a partir dalgunha das tres vías seguintes: 1) ar-
quivo facilitado polo autor/a ou editor/a, 2) documento existente en repositorios institucionais
de acceso público, 3) copia dixitalizada polo equipo de poesiagalega.org coas autorizacións
pertinentes cando así o demanda a lexislación sobre dereitos de autor. En relación coa primeira
alternativa, podería haber diferenzas, xurdidas xa durante o proceso de edición orixinal, entre
este texto en pdf e o realmente publicado no seu día. O GAAP e o equipo do proxecto agradecen
a colaboración de autores e editores.
David Otero escribesobre Ferro Couselo
A ética de AlanBadiou, ao galegoNoitarenga ven de publicar A ética.Erisaio sobre a conciencia do Mal, de .Alan Badiou. O libro, o máis importantena obra d~'Badiou tras escribir Teoriado suxeito, percorre os diferentessignificados da ética na Filosofía paracentrarse na sua función na actualidade.Se en Teoria do suxeito, Badiou xaadiantaba a1gúns principios éticos do .suxeito. neste enSaio, escrito en 1993, aética é analizada e criticada polo uSoque fan dela os int~lectuais do nosotempo. Alan Badiou esbroza deparadoxas o concepto até chegar a unhateona do Mal.•.
Recuperar unhapeza do primeiroÁlvaro CunqueiroEn 1932, Alvaro Cunqueiro publica narevista Yu~ue, Rua 26.Diálogolimiar, un texto que tén pasadoinadvertido e que agora recuperaEdicións Laiovento, na sua série de .Teatro. A peza, moi breve e que .representa o diálogo entre dO!Js homes,nu'nca foi catalogada como teatral, enparte polo seu carácter deprólogo,cuestión que reabilita TeresaLópez. No texto, recóllese a influénciado Valle-Inclán deses anos.•
Galaxia edita a primeira biografia sobreXesús Ferro Couselo. homenaxeado esteano no Dia das Letras Galegas pola sualabor como investigador e anlIOp61ogo,nomeadamente'oo fronte do Museu deOurense. O encargado de reconstruir a .sua vida é David Otero, especializado naliteratura infantil e xuvenil, que, con Avida de Xesús Ferro Couselo, achegaaos estudiantes de S~undária, abiografía e obra do profesor ourensán.•
Unha achegamentoá acuiculturana GalizaO resultado das 21 Xomadas de MedioMarinoe Acuicultura, que se celebrou
en Sada hai tres anos. recóllese nolibro Acuicultura mariñá en Galicia,que publica Ediciós do Castro. O librocontén unha introducción áacuicultUra, que se xustifíca polaimportáncia do sector no país, comexilón como producto máissignificativo, ao 'ser Galiza o primeiroproductor do mundo. Tamén serecollen estudios sobre o rodaballo,salmón e os moluscos.•
. ANOSA '!'ERRA 23Nº 711 -1DE FEBREIRO DE: 1996 .
é debatirse nuiiha loita desgarradoraentre o impulso vital que nos guíacara adiante e un carpo que non responde ás ardes e se estanca no presente. O desexo de seguir bebendo avida a sorbos langas, de zugarlle ataa médula fiáis escura, fracasa na co10~ci6n que, membro ~ membro,vai facendo a morte no. carpo do eupoético. A perda dasfacultades físicas esquécese. na gañancia desa brillante lucidez que s6 vai .ligada áasunci6n serena do propio fmal.
Xa non sinJo aquela dJJr inmóbilque antes habJtaba as miñas noites,' .despertando aunha das horas Iiulis escuras
senda consciente de que odio seguinJenon me traería nada moi'distiniodJJ fracasq que me ía demrendo coturne dJJ inferno no que vivía.
Nada hai de ·hipocresía, mentira
Todos sabemos que, un dÚI ou outro, nos involucrarán nunha batallana que entregar o coipo e atempa.Somos conscientes de que nela loitaremos, espidos de ardides ou estratexias, fronte a un poder que nossobrepasa e que se erixe en gañadorantes de comezar a lide. Malia estaevidencia, empeñámonos en negarese instante e fuximos, desde o enmascaramento eufemístico, dun termo en si doloroso e arrepiante: amorte. Pero, en Poesía' última deamor e enfermidadlf'), Lois Pereiroobriganos a romper cos tabúe's eábrenos os ollas cara unha certezade cumprimento inmeediato:.
Saber qlit está /Ul ámone(o corpo éunha Poisart de batalla:unha carnicería no cerebro
A memoriado amadoPoesia últimade Lois M. Pereiro
AS CANTIGAS DE·ESCARNIOGiuJia limciani, .Giuseppe Tavani
A CANTIGA DE AMOR
Vice~ Beltrán'
GUieirO·.CULTURAL ..
ria humana, a tensi6n ambiental, osuspense, que caracterizan ásgrandes e mesmo ás pequenas novelas, quedan desmentidos po~ esaimaxe de sosego de quen acaba deser pai.
M.V.
En todo caso, compriria non esquecer que hai autores de rostroapenas coñecido e mesmo enor- .mes leitores que apenas se fixan'en quen escrebeu o que están aler e iso non l\es resta sensibili-.dade e capacidade para discriminar. Len atraidos polo tema,engadados polo estilo' dun parrafo selecionado ao chou ouaconsel\adospola mel\or publicidade de todos os tempos: aboca a boca:-
Para rematar; velaí unha recomendaci6n: O slJlário do medo, es
. pléndida novela, de aceI1:ádo,títuloe cuio autor non logro recordar..
Leituras
Apraddezque algunsexpresanante acámaracontrastaco dramasobr~o queásvecestratá a obra
NA 'MESMA COLECCIÓN
XERAIS
~~~~
o historiador e profesor da Universidade de Coimbra, Anronio Resende, dedicouunha longa carreira de investigador ós estudios sobre os aspedós sociais, históricoseculturais dos trobadores e x~rares galego-portugueses. Neste libro, e por vezprimeira, os nosos autores m~ievais cobran corpo e relevo e deixan de ser sinxelase~quetas identificativas para adquirir unha figura persoal e histórica tanxible.
A pracidezque alguns ex-presan ante a cámara do fot6grafoda editorial "':""se cadra a felicidade interior de verse, por fin;editados-- contrasta ca drama· sobre oque ás veces trata a obra. A angú-
. UNIVERSITARIAHISTORIA CRíTICA DA L1TERAT:URA MEDIEVAL,
~~~~~~'. ~~.~~~d4~
Mario Benedetti pode representar o modelo de escritor pouco da!fo a exibirse.e
rian fotogr.afiar ~i: como un topmodei das letras, en fasquia narcisista e fitandoá cámara conollas que parecen dicer: "Leme" ou "miraque interesante son". Amaioria delesiuborizariase,diria que o importante era aliteratura, . aObra, conmaiúsculas; enon os seus.big<;ides. Outrostempos.
António Resende de Óliveira
TROBADORES EXOGRARES
Alguns dos editqres galegos pro- .núncianse ultimamente e con claridade polo predolllínio do autorsobre a obra. Asi o demostrari coscarteis que editan para pendurarno trinque das librarias. E resultacerto· no caso de ·algúns. Poi'exemplo, Suso de Toro, de quenos x6venes piden "o último libro"directamente. sen coñecer o tÍtulo: Pero máis incribel resulta queiso suceda coh Manuel LorenzoGonzáfez ou, en castelán, conLourdes Ortiz, que uimén ·son ca--beceiras de cartel. .
Poucos autores clásicos se deixa-
Pódese comprender que os editores de Asf se hizo la transición resalten, en caracteres moito máisgrosos 'que o pr6prio título, o nome da televisiva autora: VictoriaPr~go. Non cabe estar tan segurode que resulta máis atractivo, se otítulo Miedo a los cincuenta ou onome de Erika Jong. O·tamaño daletra indica que a editorial apostoupala celebridade da autora, gañadaen obras anteriores. Cando se tratade elaborar a capa' da última novela de Márquez ou Cela non podehaber dúbidas. Mércase "o últimode 'Garcia Marquez" ou o "novolibro de Camilo José Cela'.'. Opr6prio nome é lInha garlntia,maior que a crítica de navidadesou que a entrevista entre vista (vália o chocalleiro xogo de palabras)na segunda cadea, en_ canto papánoh volta a poñer as causas no seusítio ou seña 'no partido de fútbol.
Vende máiso autorque aob{a(ou iso é o queos editores crerl)
¡.
24 ANOSA TERRANº 711 -1 DE FEBREIRO DE 1996
. e/ou concertistas disciplinados?Seguramente'non hai lindeiro entre tales consideracións, e a Penguin acadou nesa fórmula interniMia a xenialidade da sinxeleza.
X.M.E.
CELSO X. LÓPEZ-PAZOS- I
Con todo' a película suporta todosos embates que se lIe poidan facere esta história dunha emigranteespañola, ama de casa eficaz detintes conservadores (VictoriaAbril/Loli) 'casada cun francésadúltero e en perpétuo celo (AlainChabatfLaurent, por certo únicopersonaxe' da fita- que evolucionainternamente no relato) que comparte os seús amores e desexoscunha inuller lesbiana, é do meIlorciño que se pode ollar hoxenas carteleiras- galegas. +
pelos e prescindíbel (sobre todoBosé) e nun traballo i.nterpretativoda Balasko inseguro e feble (aménda eleición desa personaxe de mUlIer de innecesário esterotipohombruno) alguns dos seus momentos m~is evidentes.
Cómpre que haxa máis grupqs cOma este; isto é, que reúnan a seucarón afeizoados procedentes dosconservatórios e eso que se dí público en xeral. Abofé que as parroquias mU,sicais deixarían de ocuparen compartimentos estancos.•
Concert Program, a súa nova entrega, é un duplo CD que reproduce temas xa coñecidos de ou-'tros discos do próprio grupo, tales coma o versioneado "Músicapara un arrnonio_ atopado", ceecáis a súa composición máis co
ñecida. Pero desta vez a, Orquestra...do Café Pengüino -tradución fiá
bel do seu verCladeiro nome'- elabora un discurso instrumental máismelódico, acougado-por quéÍÍon?- distendido, e se queren seguir na procura dunha máis atinada semántica musical, ante todo,coricertístico. Iso non Iles impedecomezar o disco 2 da gravación aritmo de Dixieland-jazz e amosar a
, súa faciana de vacilona bing-band.Outro detalle simpático son os títulos dos temas: "Música de máquina de discos' sureña", "TensiónSuperficial -onde as' 'árbores tocan ~ ceo-", "'Campos de feixóns oo. _
Tantoempachovíaeclecticismomusical, dacunequilíbriomáis qued.!xeríbe}
Xaneiro de 1994, cun Simon Jeffes -pingüino 'maior- dirixindoa formaciórt ,e dirixíndose ao público nun meritório idioma galego. A Penguin·tocacomo se estivese na sá de: estar da casa de -cadaquén, e asúa músicasoa Iivián, resulta doáda deescoitar, xaque de tantoempacho víaeclecticismomusical, dacun equilíbriomáis que dixeríbel, cunhafusión, que os¿ o'n v erlenmesmo nU,ngrupo desconce'nante, 'xaque '0- ovínte--espectador pode concluír pergun~
tándose verbo do seu discurso artístico; ata qué puino son lúdicos
as salas onde seproxecta. "Gazon maudit",opera prima dasua realizadoraJosiané Balasko,é unha comédia, .achegada ao vodevil, onde porriba de todo sobresae o enornie
:talento dunhaVictoria Abrilno momentomáis álxido dasua carreira eque merenda coseu traballo aosdemais compañeiros de reparto. Balasko parte dun enredoámoroso formu¡¡ido estruturalmente éomo un"menagé _ a Victoria Abril.
- trois", pero ondese trastoca e distorsiona o paradigma .clásico: non é un home quencomparte bu busca os amores deduas mulleres,ouUnha muller obxecto do desexo_ de dous homes,senón que, pola -contra, é unhamuller que[l debe repartir (complementar?) os seus afectos eamores entre un home (o seu marido) e ijnha muller (a sua amiga).SÓ por estavariación prel!Jeditadada' norma e da convención cinematográfica -que provocará aolongo do filme moitas circunstáncias e situacións escasamente olladas nas pantallas- a fila de Balas~
ko mereceria contemplarse con-atención e entrega PO{ parte do espectador, entrega é atencióh que,ao meo xuizo; .non deberia cederdiante dos en-os que indubidabelmente a película amosa e que terian ñunha certadesv'ertebracióndo guión, ilUn final collido polos
----,------I~IIC~inem~a111---1---"------'---Un amor
FusiónequilibradaPenguin CafeOrehestra:Coneert program
_comononhaioutro 'igualFelpudo maldito
Proj)osta por Francia para o Oscará mellor película estranxeira desteano, nominada para cinco prémiosCesar da cinematografia francesade 1996 e tamén nominada para oGlobo de Quro como a mellor película e§tranxeira desta temporada, Fflpudo maldito (CazanMaudit) é unha obra orixinal, desenfadada, fresca e simpática quedirixida, interpretada, escrita eadaptada por Josiane BaIasko, estáa óferecer uns - -magníficos ,re-sultados detaq!1illa e a Por riba deamosar, mái~ . todouilha vez, quea consigna da sobresae O"boca a ore- enorme1Ia" é a manei-ra mais revo- taleptolucionaria de dunhacombatir, can- Victoriado a película omerece, o si- Abril riolencío intere- momento~~~o ~~f¡~~~ máis álxido
dasua
Qué cousa vén sendo a PenguinCafe Orchestra? Un gnipo de cámara, máis ou' menos clásico; unfato de músicos que debeCert poloson-que din latinoamericano; unhaformación que urihas veces soajazz, 'Outras rack. Todo iso, e sobretodo un sori per:;oal coma colectivo: nada menos que- dei músicos,hábiles no -manexo do seu instrumental, que abrangue corda, violín, viola, violonchelO--:, vento-oboe, como inglés, trombón-,dentro ,destas familias algunha curiosiQadé coma o ukefele.oo
Sería tópico abondar na consideraeción da Penguin coma grupo único, atípico, etc., xa que de cousasnovidosas andamos servidos últimamente, pero no caso do grupo.británico hai algo inusual nadormacións da nova era: o seu sonnatural; sen,sofisticacións. Todo oque soa está á vista, mesmo o teléfono que nas súas actuacións endirecto aporta a nota curiosa, ao
.menos iso foi o que puidemos verna actuación do grupo en Vigo, en
E este é o caso carreiradesta fita pro-ducida en re-xime' de 'co--~'prod-ucci6n e con apoios da UniónEuropea que sen apenas éoberturapublicit.aria ptévia -está enchendo
No devalo do seu ciclo o éuofrece a aqueles que o amaronun alento solidario para legar-
· lIes, perante a dor da _súa morte,a paz do consólo. Despóxase dassúas pertenias e gárdaas nesamemorla-baul que as' custodiaráata un novo regreso, pois é norecordq dos seres que amou, onde deixII a_$úa pegada máis fonda e cálida. E, finalmente, enfróntase á morte vestido só cosseus ideais, lonxe dos soporesnarcóticos, reivindiCando, comoúltimo desex'o, mirar fronte afronte ó te~po que se esvae
Que avida non' me sorprendo xamaisdesprevenido calado eneutraleque un segundo antes de rendermevaia tamén comigo aimaxe da que filñ cando era
outro
A. PANARO
TERESA SEARA
(1) Ed. Positivas. Santiago. 1995
Os parámetros que miden o esforzo de so1;lrevivir pertencen óámbito criptico da medicina,pois, 'sóa través da súa terminoloxía podemos saber o prezo ensubstancias vitais que conleva
·cada desexo, os hemiúies a pagarpor cada'paso e como as bagoasprovocan un s,osego n' arcótico.O eu evalúa o tempo' que lIe cus-,,la caqa acto que r.ealiza pero- -sa-· be que os esforzos que dedica ,atramar sabot-axes amorosos nonson un derroche pois só a travésdeles é posible _" esquecer que avida/ esbara a contraodio pologume da morte o seu coitelo/ doque día tras día todos nos esforzamos por salvar", E a !'horte,-inimigo alei-voso que ata-ca a traición,vai chegando, Non haicruel e cala-da, para cou- . lugar para_otar as ás do eu engano:
~~~~~~~r~~~ amor ebaixo aapa- morte vivenriencia letal nosdun virus"Virá calada, poemas.oculta e connoc'turnida-de,! chegandodesde abaixo a través do colchón/ entre as derivacións intuídas e temidas! dunha vírica rebelión interna" , pero o eu descifra a súa verdadefra esencia. Sabe que non é senón a vida que serecicla, 'madrasta asásina que dirixe o coitelo contra as súas propias creaturas para, nillríndosedelas, acadar novos ~zos, '
Na viaxe nocturna que emprendemos.polo interior dun carpo diferenteun acto de amor éun fluido urxentede slior bágoas eespermacontra omedo
Unha estación na inferno, outra no ceo'temporalmente amable edRSpeXilda,eófinal sempre atristre pulcritudedoutro ensaio xeral do saña eterno.
Lois Pereiro.
ou ocultación nos versos·de LoisPereiro que, xa desde o título do'poemario, nos anticipa o queofrece. Non hai.lu'gar·para o engano: amor e morte viven nospoemas. Amor habitado na comuñón coa muller, percibido nosseres que o amaron' e devo1to ávida a través \la mesma morte. Emorte entendida como transfe~
reilcía da propiaenerxía, xa esgótada, a novos seres nun ciclovital: creador e destructor, irro!Ilpibk desde a orixe dos tempos.Non hai fin nin comezo, só estados transitorios que se repitencontinuamente, transmigraciórisque poden chegar a ser buscadaspolo propio eu poético como medio de perPetuarse na memoriados seres queridos:
Preferiría que herda,¡e o' que aínda tiñaantes de apostar vida, morte ealmanunÍla única partida que perdín;ecando oexecutor veña cobrar adébeda,dareille aalma eamo;te, deiuíndalle aela avidaque non utilicei,e que aínda segue intlicia.Así estaríacon ela dalglÍn xeito:'no seu carpo por ribo destáterra,eomeu debaixo de/a.
Non se buscan culpables para estasituación irresoluble, senón que,firrriemente aferrado 'ás cohviCcións máis, profundas da solfdariedade e ~ altruismo ,-"Desprezandoo meu carpo en canta atrás,!ábrome e derramo a miña vida/nese amor feroz, Calado, sen destino" -J -o eu .poético regala todo oque ¡josúe e xa non precisa. 'Ofrecerlle a "ela" unha vida non gastada implica, dalgún xeito, pervivirno seu corpo sen dor, nin enfermidade, sobre o tempo e o esquecemento. Pois tamén ela o guiou,nos ITIomentos máis duros, cara asaida do inferno
A oscilación entre un inferno-enfermidade que o leva pola dor e oceo da ternura qu:e lIe permite urdir estratexias contra a morte, de',¡-iva nun xogo constante por roubarlle a Caronte unhas horas, 'enganalo para que á baréa parta senpasa.xeiro á espera dunha novaviaxe. Pero o engano non é -posible e sábese que todo son ensaiosdo mutis irremediable
.1
r