Ahozko Literatura

8

Transcript of Ahozko Literatura

Page 1: Ahozko Literatura
Page 2: Ahozko Literatura

-Gizakiak memoria erabili izan du ideiak, sinesmenak,ohiturak eta gertaerak gorde eta trasmititzeko. Kontalaria antzinako gizarteetan memoria horren igorlea zen.

-Kultura guztiek dute ahozko literatura.

-Ahozko literaturak estilo propioa du: hizkera zehatz eta laburra, elipsia eta onomatopeia.

-Ezaugarri nabarienak:*Belaunaldiz-belaunaldi trasmititzen da.

*Gai eta teknika zaharrekin egina.

*Anonimoa.

*Herri memoriaren giltzarria da, gertaerak, ohiturak, sinesmenak gordetzeko balio duelako.

*Lanean edo toki publikoetan esan edo kanta daiteke.

Page 3: Ahozko Literatura

1POESIAN: -Baladak: Gertaeren kontaketan oinarritzen dira.

-Sehaska-kantak: Haurrei loaldia errazteko ipuinak dira.

2NARRATIBAN: -Kondairak: Egungo gizarteko folklore antzeko istorioen multzoa da. Ez dute errealitatearekiko oinarri sendorik.

Page 4: Ahozko Literatura

1NORTZUK? -Homero eta Hesiodo2NONGOAK? -Greziakoak3ZER EGIN ZUTEN? -Ahozko literatura eta esaera zaharrak jaso bertsotan4ZER ZEGOEN BERTSOETAN? -Bizitzarako arau,lege eta ohiturak5ZER SUPOSATZEN ZUEN BERTSOAK IKASTEA? -Musika alorrean murgiltzea

ERDI AROAN-Gustoko zituzten ipuin gehienak Greziako, Erromako eta Indiako tradiziotik etorriak. XIX. MENDEAN-Herriaren jakintzari aztertzeari ekin zioten jakintzuek.

Page 5: Ahozko Literatura
Page 6: Ahozko Literatura

-Oroimenean oinarritzen da.-Ahoz trasmititzen da.-Oso errotua egon da gizartean.-Euskara berandu heldu zen idazkietara, tarte luzean ez zen emankorra izan.-Mantentzeko modua ahozko komunikazioa.-Ahozko trasmizioa errazteko: errimak, erritmoak ,kantuak eta gorputz espresioak.-Gaur egun, Euskal Herria sartu da memoria beharrezkoa ez den munduan, ondorioz, ahulduz joan da ahozkotasuna. Ahozko literatura belaunaldiz belaunaldi igaro da. -Kultura idatziak memoriaren beharra gutxitu. -Jakintzaren zati bat paperean bildu nahi izan duten hainbat jakintsu egon dira -Lehen esaera zaharren biduma XVI. mendean.

XIX.MENDEA-Agosti Xahok herri kantaz osatutako kantutegia egin.-Atzerritik ipuin bildumagileak etorri:Vinson XX.MENDEA-Azkuek lan handia egin zuen mota guztietako adierazpenak biltzen.-Barandiaranek euskal mitologiari buruzko lana egin zuen

Page 7: Ahozko Literatura
Page 8: Ahozko Literatura

-Edukian, trinko eta aberatsak: bizitzak, heriotzak, lanak, eguraldiak, izaerak eta abar dituzte.- Urte askotako pentsaeraren berria jasotzen dute laburbildurik.- Formari dagokionez, bi ezaugarri nabarmen: 1- Laburrak izaten dira. 2- Memoriari laguntzeko errima, erritmoa, kontrastea, paralelismoa, korrelazioa eta beste baliabide literario batzuk erabiltzen dituzte. *Errimak bukaera berdinak lotura logiko baten ildoan jartzen ditu *Korrelazioa kausalitatearen aitorpen da. *Kontrastea: Ideiak nabarmenago ageri dira.

ESAERA ZAHAR BATZUK -Nolako zura, halako ezpala -Zenbat buru, hainbat aburu-Errementariaren etxean, zotza burduntzi.-Egik on, eztakiala non