ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS … · 2021. 7. 31. · sistemas eléctricos nos...

ANEXO XIIIMODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS

PROFESIONAIS

Código ConcelloCentro Anoacadémico

Centro educativo

Politécnico de Vigo 2020/202136011634 Vigo

1. Identificación da programación

Códigoda familia

profesionalFamilia profesional Código do

ciclo formativo Ciclo formativo Grao Réxime

Ciclo formativo

ELE Automatización e robótica industrial Ciclosformativos degrao superior

CSELE03Electricidade e electrónica Réxime deadultos

CódigoMP/UF Nome Curso Sesións

anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais

Módulo profesional e unidades formativas de menor duración (*)

MP0959 Sistemas eléctricos, pneumáticos e hidráulicos 62020/2021 192160

MP0959_13 Sistemas eléctricos 62020/2021 7260

MP0959_23 Sistemas pneumáticos e integración de sistemas 62020/2021 6655

MP0959_33 Sistemas hidráulicos 62020/2021 5445

(*) No caso de que o módulo profesional estea organizado en unidades formativas de menor duración

Profesorado asignado ao módulo FERNANDO FABIO FREIXEIRO CAMESELLE

Profesorado responsable

Outro profesorado

Estado: Pendente de supervisión inspector

- 1 -


PROFESIONAIS

2. Concreción do currículo en relación coa súa adecuación ás características do ámbito produtivo

Os compoñentes de esta programación didáctica están desenvoltos de acordo coa Orde do 12 de xullo de 2011 pola que se regula o

desenvolvemento, a avaliación e a acreditación académica do alumnado, das ensinanzas de formación profesional inicial en Galicia.

O desenvolvemento didáctico e a programación do módulo obtense a partir do DECRETO 102/2013, pubiicado no DOG do 13 de xuño de 2013,

polo que se establece o currículo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao título de técnico superior en automatización e robótica

industrial.

O ciclo formativo Automatización e Robótica Industrial está dividido en 13 módulos profesionais, como unidades coherentes de formación

necesarias

para obter o título de Técnico Superior en Automatización e Robótica Industrial. A duración establecida para este ciclo é de 2.000 horas incluída

a formación en centros de traballo. Estas 2.000 horas, no réxime para as persoas adultas, no noso centro divídense en 6 trimestres de formación

no centro educativo e un trimestre no centro de traballo, ou tamén, dáse a posibilidade de que o alumnado poda realizar o ciclo formativo en

tres anos de formación no centro formativo e un trimestre no centro de traballo.

Este Ciclo Formativo, que forma aos futuros Técnicos Superiores en Automatización e Robótica Industrial, debe dar resposta ás necesidades

educativas que a sociedade actual esixe aos futuros traballadores, para a súa posterior integración laboral nas diversas empresas do sector da

automatización industrial, onde se precisa persoal cualificado non só desde o punto de vista técnico, senón con capacidade de colaborar no

deseño

ás ordes dun enxeñeiro proxectista na oficina técnica, ou de control e xestión de obra civil, como mando intermedio dunha ou varias cuadrillas.

Este módulo profesional está organizado en tres unidades formativas. A primeira unidade formativa terá como obxectivo o desenvolvemento dos

sistemas eléctricos nos automatismos industriais nos aspectos de control de sistemas. A segunda unidade formativa desenrola os sistemas

pneumáticos

e a súa integración co resto de sistemas dentro da automatización industrial. A terceira e última unidade formativa versa sobre os sistemas

hidráulicos na automatización industrial.

Este módulo profesional contén a formación necesaria para desenvolver proxectos de sistemas dixitais con cables, de aplicación en sistemas de

control secuencial eléctricos, pneumáticos e hidráulicos.

O desenvolvemento deste tipo de proxectos abrangue aspectos como:

# Identificación dos elementos de conexión e os dispositivos eléctricos, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e

proporcionais.

# Desenvolvemento e interpretación de esquemas de conexión.

# Conexión e montaxe de dispositivos.

# Establecemento das secuencias de control.

# Integración de tecnoloxías utilizadas no desenvolvemento de sistemas de control secuencial.

# Montaxe e configuración de circuítos de automatismos.

# Verificación da posta en servicio.

As actividades profesionais asociadas a esta función aplícanse en:

# Selección de equipamentos eléctricos, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, para a automatización.

# Desenvolvemento de esquemas e secuencias de control en sistemas de automatismos con cables.

# Desenvolvemento de circuítos secuenciais eléctricos, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

- 2 -


PROFESIONAIS

# Verificación do funcionamento dos circuítos de automatismos e dos sistemas asociados.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os seguintes obxectivos xerais:

b) Identificar as características dos sistemas automáticos de regulación e control, partindo das especificacións e das prescricións legais, para

configurar instalacións e sistemas automáticos.

c) Determinar elementos de sistemas automáticos, partindo dos cálculos e utilizando información técnica comercial para seleccionar os máis

adecuados, segundo as especificacións e as prescricións regulamentarias.

f) Aplicar simboloxía normalizada e técnicas de trazado, utilizando ferramentas gráficas de deseño asistido por computador, para elaborar planos e

esquemas de instalacións e sistemas automáticos.

g) Valorar os custos dos dispositivos e materiais que forman unha instalación automática, utilizando información técnica comercial e tarifas de

fabricantes, para elaborar o orzamento.

m) Diagnosticar avarías e disfuncións, utilizando ferramentas de diagnóstico e comprobación adecuadas, para supervisar e/ou manter instalacións

e equipamentos asociados.

n) Aplicar técnicas de mantemento en instalacións e sistemas automáticos, utilizando instrumentos e ferramentas apropiadas, para supervisar e/ou

manter instalacións e equipamentos asociados.

q) Analizar e utilizar os recursos e as oportunidades de aprendizaxe que se relacionan coa evolución científica, tecnolóxica e organizativa do

sector, e as tecnoloxías da información e da comunicación, para manter o espírito de actualización e adaptarse a novas situacións laborais e

persoais.

A formación do módulo contribúe a alcanzar as seguintes competencias:

b) Configurar instalacións e sistemas automáticos, de acordo coas especificacións e as prescricións regulamentarias.

c) Seleccionar os equipamentos e os elementos de cableamento e interconexión necesarios na instalación automática, de acordo coas

especificacións e as prescricións regulamentarias.

f) Elaborar planos e esquemas de instalacións e sistemas automáticos, de acordo coas características dos equipamentos e coas características

funcionais da instalación, utilizando ferramentas informáticas de deseño asistido.

g) Elaborar orzamentos de instalacións automáticas, mellorando os aspectos económicos en función dos requisitos técnicos da montaxe e o

mantemento de equipamentos.

h) Definir o protocolo de montaxe, as probas e as pautas para a posta en marcha de instalacións automáticas, a partir das especificacións.

j) Facer a implantación da instalación de acordo coa documentación técnica, arranxando os problemas da súa competencia e informando doutras

continxencias, para asegurar a viabilidade da montaxe.

l) Supervisar e/ou manter instalacións e equipamentos, realizando as operacións de comprobación, localización de avarías, axuste e substitución

dos seus elementos, e restituíndo o seu funcionamento.

m) Supervisar e realizar a posta en servicio de sistemas de automatización industrial, verificando o cumprimento das condicións de funcionamento

establecidas.

n) Elaborar documentación técnica e administrativa de acordo coa lexislación e cos requisitos da clientela.

ñ) Adaptarse ás novas situacións laborais, mantendo actualizados os coñecementos científicos, técnicos e tecnolóxicos relativos ao seu ámbito

profesional, xestionando a súa formación e os recursos existentes na aprendizaxe ao longo da vida e utilizando as tecnoloxías da información e da

comunicación.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo han versar sobre:

# Identificación de equipamentos eléctricos, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, e o seu

funcionamento.

# Elaboración e interpretación de esquemas de conexión.

# Elaboración de secuencias de control.

# Aplicación de tecnoloxías dixitais con cables para dar solución a tarefas de automatización industrial.

- 3 -


PROFESIONAIS

# Montaxe de circuítos de automatismos eléctricos pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

# Localización e reparación de avarías.

# Verificación do funcionamento.

As persoas que obteñen este título exercen a súa actividade profesional en empresas públicas e privadas relacionadas cos sistemas automáticos

industriais, nas áreas de deseño, montaxe e mantemento de sistemas de automatización industrial.

O módulo profesional vaise impartir no IES Politécnico de Vigo, na Rúa Torrecedeira 88, na provincia de Pontevedra. Tratase dun area

metropolitana cunha poboación dunhas 500.000 persoas que ten no sector industrial un dos seus piares básicos: por unha banda o sector da

automoción fortemente liderado pola factoría de PSA en Vigo, pero tamén por unha industria auxiliar moi consolidada que traballa para moitas máis

empresas do sector; por outra banda o sector naval dedicado a construcción e reparación de buques e barcos.

Tamén temos na comarca unha forte implantación da industria pesqueira e dos seus derivados en canto a procesado e conxelación de peixe e

conservas.

Tamén temos un sector da construcción que nos últimos tempos non sae moi ben parado debido a forte crise económica que afecta a construcción

de obra nova, reducíndose neste ámbito os postos de traballo para os técnicos futuros.

A maiores de este sector industrial, temos un forte crecemento do sector de servicios, impulsado polo crecemento da cidade e da súa comarca,

onde cada vez tomas mais valor o turismo, o tratamento de augas residuais coa construcción de novas depuradoras para o saneamento das rías,

etc..

As ocupacións e os postos de traballo más salientables son os seguintes:

# Xefe/a de equipo de supervisión de montaxe de sistemas de automatización industrial.

# Xefe/a de equipo de supervisión de mantemento de sistemas de automatización industrial.

# Verificador/ora de aparellos, cadros e equipamentos eléctricos.

# Xefe/a de equipo en taller electromecánico.

# Técnico/a en organización de mantemento de sistemas de automatización industrial.

# Técnico/a de posta en marcha de sistemas de automatización industrial.

# Proxectista de sistemas de control de sistemas de automatización industrial.

# Proxectista de sistemas de medida e regulación de sistemas de automatización industrial.

# Proxectista de redes de comunicación de sistemas de automatización industrial.

# Programador/ora controlador/ora de robots industriais.

# Técnico/a en deseño de sistemas de control eléctrico.

# Deseñador/ora de circuítos e sistemas integrados en automatización industrial.

- 4 -


PROFESIONAIS

3. Relación de unidades didácticas que a integran, que contribuirán ao desenvolvemento do módulo profesional,xunto coa secuencia e o tempo asignado para o desenvolvemento de cada unha

U.D. Título Descrición Duración (sesións) Peso (%)

1 Recoñecer, debuxar e montar sistemas eléctricosSistemas eléctricos I 50 26

2 Verificar e reparar sistemas eléctricos. Normas de prevenciónSistemas eléctricos II 22 12

3 Recoñecer, debuxar e montar sistemas pneumáticosSistemas pneumáticosI

50 26

4 Verificar e reparar sistemas pneumáticos. Normas de prevenciónSistemas pneumáticosII

16 8

5 Recoñecer, debuxar e montar sistemas hidráulicosSistemas hidráulicos I 38 20

6 Verificar e reparar sistemas hidráulicos. Normas de prevenciónSistemas hidráulicos II 16 8

- 5 -


PROFESIONAIS

4. Por cada unidade didáctica

4.1.a) Identificación da unidade didáctica

N.º Título da UD Duración

1 Sistemas eléctricos I 50

4.1.b) Resultados de aprendizaxe do currículo que se tratan

Resultado de aprendizaxe do currículo Completo

RA1 - Recoñece dispositivos electromecánicos, identificando a súa funcionalidade e determinando as súas características técnicas. SI

RA2 - Debuxa esbozos e esquemas de sistemas de control eléctrico con cables, solucionando aplicacións de automatización e seleccionando os elementos que oscompoñen. SI

RA3 - Monta circuítos de automatismos eléctricos con cables, interpretando esquemas e facilitando o mantemento. SI

4.1.d) Criterios de avaliación que se aplicarán para a verificación da consecución dos obxectivos por parte doalumnado

Criterios de avaliación

CA1.1 Identificáronse aplicacións industriais con sistemas secuenciais eléctricos con cables.

CA1.2 Caracterizáronse as instalacións de distribución da alimentación de sistemas automáticos de control eléctrico.

CA1.3 Recoñeceuse os elementos de conexión necesarios en circuítos eléctricos con cables.

CA1.4 Relacionáronse os dispositivos eléctricos con cables.

CA1.5 Seleccionáronse os elementos en función da aplicación requirida.

CA1.6 Caracterizáronse os dispositivos segundo a súa funcionalidade.

CA1.7 Interpretouse a documentación técnica dos dispositivos electromecánicos.

CA2.1 Identificáronse as especificacións técnicas da automatización.

CA2.2 Seleccionáronse os compoñentes adecuados segundo as especificacións técnicas.

CA2.3 Debuxáronse os sistemas de distribución eléctrica empregados na alimentación dos circuítos de control.

CA2.4 Identificáronse os tipos de circuítos dos sistemas automáticos de control eléctrico con cables.

CA2.5 Desenvolveuse a secuencia de funcionamento do sistema secuencial eléctrico con cables.

CA2.6 Utilizáronse métodos sistemáticos para solucionar casos de aplicacións de circuítos de automatismos eléctricos con cables.

CA2.7 Debuxáronse esbozos e esquemas de circuítos de control secuencial eléctricos con cables.

CA3.1 Relacionáronse os dispositivos coa súa funcionalidade, partindo do esquema dun automatismo.

CA3.2 Seleccionáronse os dispositivos de captación e actuación electromecánicos, segundo as especificacións técnicas.

CA3.3 Dimensionáronse os dispositivos de protección eléctrica.

CA3.4 Montáronse circuítos secuenciais eléctricos con cables.

- 6 -


PROFESIONAIS


CA3.5 Desenvolvéronse circuítos de seguridade técnica.

CA3.6 Respectáronse as normas de seguridade.

4.1.e) Contidos

Contidos

Aplicacións automáticas con sistemas secuenciais eléctricos con cables.

Distribución eléctrica. Circuítos de potencia e de control.

Dispositivos dos sistemas automáticos de control eléctrico con cables: contactor, relés, tempotizadores, sensores electromecánicos, relés de protección, presóstatos, termóstatos, etc.

Sistemas de alimentación eléctrica dos circuítos de control secuencial con cables: en corrente alterna (trifásicos, bifásicos, monofásicos e con transformador de mando), en corrente continua,etc. Simboloxía normalizada eléctrica.

Representación de esquemas de circuítos de automatismos eléctricos: esquemas de potencia e de mando.

Representación de secuencias e diagramas funcionais: GRAFCET (SFC) diagramas de tempo, diagramas espazo-fase, etc.

Deseño de circuítos de automatismo de control secuencial por métodos sistemáticos.

Técnicas de montaxe e posta en envolvente de circuítos de automatismo eléctricos. Dispositivos de protección eléctrica: contra curtocircuítos e sobrecargas, contra sobretensións, contracontactos Captación de sinais en circuítos de control eléctrico con cables: sensores electromecánicos, sensores eléctricos activos (detectores de proximidade indutivos, capacitivos, fotoeléctricos, deultrasóns e magnéticos), etc. Aplicación dos dispositivos de actuación en circuítos de control eléctrico. Movemento xiratorio, lineal e angular mediante motores.

Aplicación de circuítos secuenciais con cables de control eléctrico para a posta en marcha e o control de máquinas eléctricas.

Aplicación de circuítos de seguridade técnica. Dispositivos e módulos de seguridade: premedores de emerxencia, interruptores de posición de seguridade, barreiras e bordos sensibles,pedais, contactores, relés de seguridade e mando a dúas mans, etc. Niveis de seguridade técnica.

Regulamentación e normativa.

- 7 -


PROFESIONAIS



2 Sistemas eléctricos II 22



RA4 - Verifica o funcionamento dos sistemas secuenciais eléctricos con cables, axustando os dispositivos e aplicando as normas de seguridade. SI

RA5 - Repara avarías nos sistemas secuenciais eléctricos con cables, diagnosticando disfuncións e desenvolvendo a documentación requirida. SI

RA6 - Cumpre as normas de prevención de riscos laborais e de protección ambiental, identificando os riscos asociados, as medidas e equipamentos para os previr. SI



CA4.1 Comprobouse a conexión entre dispositivos.

CA4.2 Verificouse o funcionamento dos dispositivos de protección.

CA4.3 Seguiuse un protocolo de actuación para a posta en servizo e comprobación.

CA4.4 Verificouse a secuencia de control.

CA4.5 Axustáronse os dispositivos eléctricos.

CA4.6 Comprobouse a resposta do sistema ante situacións anómalas.

CA4.7 Medíronse os parámetros característicos da instalación.


CA5.1 Recoñecéronse os puntos susceptibles de avaría.

CA5.2 Utilizouse instrumentación de medida e comprobación.

CA5.3 Diagnosticáronse as causas da avaría.

CA5.4 Localizouse a avaría.

CA5.5 Restableceuse o funcionamento do sistema.

CA5.6 Documentouse a avaría nun informe de incidencias do sistema.


CA6.1 Identificáronse os riscos e o nivel de perigo que supón a manipulación de materiais, ferramentas, utensilios, máquinas e medios de transporte.

CA6.2 Operouse con máquinas e ferramentas, respectando as normas de seguridade.

CA6.3 Identificáronse as causas máis frecuentes de accidentes na manipulación de materiais, ferramentas, máquinas de corte e conformación, etc.

- 8 -


PROFESIONAIS


CA6.4 Recoñecéronse os elementos de seguridade, os equipamentos de protección individual e colectiva (calzado, protección ocular, indumentaria, etc.) que cumpra empregar nasoperacións de montaxe e mantemento.

CA6.5 Identificouse o uso correcto dos elementos de seguridade e dos equipamentos de protección individual e colectiva.

CA6.6 Relacionouse a manipulación de materiais, ferramentas e máquinas coas medidas de seguridade e protección persoal requiridas.

CA6.7 Identificáronse as posibles fontes de contaminación ambiental.

CA6.8 Clasificáronse os residuos xerados para a súa retirada selectiva.

CA6.9 Valorouse a orde e a limpeza das instalacións e dos equipamentos como primeiro factor de prevención de riscos.

4.2.e) Contidos

Contidos

Técnicas de verificación. Conexións e funcionamento.

Técnicas de axuste. Axuste de sensores de posición e proximidade, e de relés de tempo e de protección.

Técnicas básicas de medida e comprobación eléctrica. Medida de tensión e de corrente, e comprobación de continuidade.

Plan de actuación para a posta en marcha. Normas de seguridade. Protocolo de posta en marcha.

Aplicación da regulamentación: REBT, etc.

Diagnóstico e localización de avarías. Protocolo de probas. Plan de actuación ante disfuncións do sistema.

Informe de incidencias. Historial de comprobacións. Rexistro de avarías. Relación de elementos substituídos.

Regulamentación: REBT, etc.

Normativa de prevención de riscos laborais relativa aos sistemas automáticos.

Prevención de riscos laborais nos procesos de montaxe e mantemento.

Equipamentos de protección individual: características e criterios de utilización. Protección colectiva. Medios e equipamentos de protección.

Normativa reguladora en xestión de residuos.

- 9 -


PROFESIONAIS



3 Sistemas pneumáticos I 50



RA1 - Recoñece dispositivos pneumáticos e electropneumáticos, identificando a súa funcionalidade e determinando as súas características técnicas. SI

RA2 - Debuxa esbozos e esquemas de sistemas de control pneumáticos e electropneumáticos, solucionando aplicacións de automatización e seleccionando oselementos que os compoñen. SI

RA3 - Monta circuítos de automatismos pneumáticos e electropneumáticos, interpretando esquemas e facilitando o mantemento. SI

RA4 - Integra circuítos secuenciais eléctricos con cables, pneumáticos, electropneumáticos e hidráulicos, seleccionando os elementos requiridos e dando solución aaplicacións de automatización heteroxéneas. SI



CA1.1 Identificáronse aplicacións industriais con sistemas secuenciais pneumáticos e electropneumáticos.

CA1.2 Caracterizáronse as instalacións de distribución da alimentación de sistemas automáticos de control pneumático e electropneumático.

CA1.3 Recoñeceuse os elementos de conexión necesarios en circuítos pneumáticos e electropneumáticos.

CA1.4 Relacionáronse os dispositivos pneumáticos e electropneumáticos.


CA1.6 Caracterizáronse os dispositivos segundo a funcionalidade.

CA1.7 Interpretouse a documentación técnica dos dispositivos pneumáticos e electropneumáticos.



CA2.3 Debuxáronse os sistemas de distribución pneumática empregados na alimentación dos circuítos de control.

CA2.4 Identificáronse os tipos de circuítos dos sistemas automáticos de control pneumático e electropneumático.

CA2.5 Desenvolveuse a secuencia de funcionamento do sistema secuencial pneumático e electropneumático.

CA2.6 Utilizáronse métodos sistemáticos para solucionar casos de aplicacións de circuítos pneumáticos e electropneumáticos.

CA2.7 Debuxáronse esbozos e esquemas de circuítos de control secuencial pneumáticos e electropneumáticos.


CA3.2 Seleccionáronse os dispositivos de captación e actuación pneumáticos segundo as especificacións técnicas.


CA3.4 Montáronse circuítos secuenciais pneumáticos e electropneumáticos.

- 10 -


PROFESIONAIS




CA4.1 Interpretáronse os esquemas que requiren a integración de circuítos eléctricos con cables, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

CA4.2 Identificáronse as aplicacións de automatización que requiran a integración de circuítos eléctricos con cables, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos eproporcionais.

CA4.3 Seleccionáronse os dispositivos pola súa funcionalidade para a integración dos diferentes tipos de circuítos.

CA4.4 Montáronse circuítos secuenciais, integrando circuítos eléctricos con cables, pneumáticos, electropneumáticos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

CA4.5 Respectáronse as normas de seguridade para a integración de diferentes tecnoloxías.

4.3.e) Contidos

Contidos

Aplicacións automáticas con sistemas secuenciais pneumáticos e electropneumáticos.

Distribución eléctrica.

Distribución pneumática. Elementos de condución e distribución de aire. Técnicas de conexión pneumática e electropneumática. Racores, derivadores, tubaxes pneumáticas, etc.

Dispositivos dos sistemas automáticos de control pneumáticos e electropneumáticos. Unidade de mantemento. Sensores, válvulas distribuidoras de accionamento manual, electroválvulas,válvulas reguladoras, válvulas antirretorno, células lóxicas e de memoria, Selección e dimensionamento dos dispositivos pneumáticos e electropneumáticos.

Sistemas de alimentación eléctrica para os circuítos de control secuencial electropneumáticos.

Simboloxía normalizada pneumática e electropneumática.

Representación de esquemas de circuítos de automatismos pneumáticos e electropneumáticos. Esquemas de potencia, de mando e de pilotaxe.

Representación de secuencias e diagramas funcionais. GRAFCET (SFC), diagramas de tempo, diagramas espazo-fase, etc.

Deseño de circuítos de automatismo de control secuencial por métodos sistemáticos. GRAFCET (SFC), relés por pasos, distribuidores ou memorias en cascadas, células de memoria porpasos, secuenciadores pneumáticos, etc. Técnicas de montaxe e posta en envolvente de circuítos de automatismo pneumáticos e electropneumáticos.

Captación de sinais en circuítos de control pneumáticos e electropneumáticos. Sensores electromecánicos, pneumáticos e electropneumáticos. Sensores eléctricos.

Aplicación dos dispositivos de actuación en circuítos de control pneumáticos e electropneumáticos. Movemento lineal, xiratorio e angular, mediante cilindros, motores e actuadores demovemento limitado, etc. Circuítos secuenciais de control pneumático. Circuítos pneumáticos: detección de sinais permanentes ou incompatibles, resolución mediante cascadas, células de memoria por pasos esecuenciadores pneumáticos, etc. Circuítos electropneumáticos para evitar si Aplicación de circuítos de seguridade técnica. Dispositivos e módulos de seguridade: premedores de emerxencia, interruptores de posición de seguridade, barreiras e bordos sensibles,pedais, contactores, relés de seguridade, etc. Niveis de seguridade técnica.


Válvulas para a conversión de sinais de circuíto de diferentes tecnoloxías.

Circuítos secuenciais de control electropneumático.

Circuítos secuenciais de control electrohidráulico.

Circuítos secuenciais hidráulicos de pilotaxe pneumática.

- 11 -


PROFESIONAIS

Contidos

Pilotaxe pneumática e electropneumática de dispositivos de baleiro.

- 12 -


PROFESIONAIS



4 Sistemas pneumáticos II 16



RA5 - Verifica o funcionamento dos sistemas secuenciais, pneumáticos e electropneumáticos, axustando os dispositivos e aplicando as normas de seguridade. SI

RA6 - Repara avarías nos sistemas secuenciais pneumáticos e electropneumáticos, diagnosticando disfuncións e desenvolvendo a documentación requirida. SI

RA7 - Cumpre as normas de prevención de riscos laborais e de protección ambiental, identificando os riscos asociados, as medidas e os equipamentos para osprevir. SI





CA5.3 Seguiuse un protocolo de actuación para a posta en servizo e a comprobación.


CA5.5 Axustáronse os dispositivos pneumáticos e electropneumáticos, e os sistemas de alimentación de fluídos.














- 13 -


PROFESIONAIS


CA7.4 Recoñecéronse os elementos de seguridade e os equipamentos de protección individual e colectiva (calzado, protección ocular, indumentaria, etc.) que cumpra empregar nasoperacións de montaxe e mantemento.






4.4.e) Contidos

Contidos

Técnicas de verificación: conexións e funcións.

Técnicas de axuste: axustes de sensores de posición e proximidade, e de relés de tempo; niveis de presión e outros parámetros do aire; axuste de presóstatos e válvulas reguladoras, etc.

Técnicas básicas de medida e comprobación eléctrica: medida de tensión e de corrente, e comprobación de continuidade.

Técnicas de medida e comprobación en sistemas pneumáticos e electropneumáticos. Comprobación de fugas. Medidas de presión e niveis de aire.

Plan de actuación para a posta en servizo. Normas de seguridade. Protocolo de posta en marcha particularizado para a secuencia de funcionamento.


Diagnóstico e localización de avarías. Protocolos de probas. Plan de actuacións ante disfuncións do sistema.







- 14 -


PROFESIONAIS



5 Sistemas hidráulicos I 38



RA1 - Recoñece dispositivos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, identificando a súa funcionalidade e determinando as súas características técnicas. SI

RA2 - Debuxa esbozos e esquemas de sistemas de control hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, solucionando aplicacións de automatización eseleccionando os elementos que os compoñen. SI

RA3 - Monta circuítos de automatismos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, interpretando esquemas e facilitando o mantemento. SI



CA1.1 Identificáronse aplicacións industriais con sistemas secuenciais hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

CA1.2 Caracterizáronse as instalacións de distribución da alimentación de sistemas automáticos de control hidráulico.

CA1.3 Recoñeceuse os elementos de conexión necesarios en circuítos hidráulicos. electrohidráulicos e proporcionais.

CA1.4 Relacionáronse os dispositivos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais coa súa funcionalidade.


CA1.6 Caracterizáronse os dispositivos segundo a súa funcionalidade.

CA1.7 Interpretouse a documentación técnica dos dispositivos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.



CA2.3 Debuxáronse os sistemas de distribución hidráulica empregados na alimentación dos circuítos de control.

CA2.4 Identificáronse os tipos de circuítos dos sistemas automáticos de control hidráulico, electrohidráulico e proporcional.

CA2.5 Desenvolveuse a secuencia de funcionamento do sistema secuencial hidráulico, electrohidráulico e proporcional.

CA2.6 Utilizáronse métodos sistemáticos para solucionar casos de aplicacións de circuítos de automatismos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

CA2.7 Debuxáronse esbozos e esquemas de circuítos de control secuencial hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.


CA3.2 Seleccionáronse os dispositivos de captación e actuación electromecánicos, hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, segundo as especificacións técnicas.


CA3.4 Montáronse circuítos hidráulicos de control manual, electrohidráulicos e proporcionais de control secuencial.

- 15 -


PROFESIONAIS




4.5.e) Contidos

Contidos

Aplicacións automáticas con sistemas secuenciais hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

Distribución hidráulica, electrohidráulica e proporcional. Técnicas de conexión eléctrica hidráulica, electrohidráulica e proporcional. Bornes, conectadores, tubiños flexibles e mangashidráulicas. Dispositivos dos sistemas automáticos de control eléctrico con cables: relés, temporizadores, sensores electromecánicos, etc.

Dispositivos dos sistemas automáticos de control hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais: grupo hidráulico, sensores, válvulas distribuidoras de accionamento manual, electroválvulas,válvulas reguladoras, cilindros e motores, acumuladores, tarxeta Selección e dimensionamento dos dispositivos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

Simboloxía normalizada hidráulica, electrohidráulica e proporcional.

Representación de esquemas de circuítos de automatismos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais. Esquemas de potencia. Esquemas de pilotaxe.

Representación de secuencias e diagramas funcionais. GRAFCET (SFC), diagramas de tempo, diagramas espazo-fase, etc.

Deseño de circuítos de automatismo de control secuencial por métodos sistemáticos. GRAFCET (SFC), etc.

Técnicas de montaxe e posta en envolvente de circuítos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais.

Captación de sinais en circuítos de control hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais: sensores electromecánicos e hidráulicos, sensores eléctricos activos (detectores de proximidade,capacitivos, fotoeléctricos, de ultrasóns, magnéticos, de presión Aplicación dos dispositivos de actuación en circuítos de control hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais. Movemento lineal, xiratorio e angular, mediante cilindros, motores e actuadoresde movemento limitado, etc. Circuítos hidráulicos de accionamento manual: electrohidráulicos e proporcionais. Válvulas hidráulicas de accionamento manual e mecánico. Circuítos secuenciais de controlelectrohidráulicos e proporcional. Circuítos para evitar sinais permanentes. Aplicación de circuítos de seguridade técnica. Dispositivos e módulos de seguridade: premedores de emerxencia, interruptores de posición de seguridade, barreiras e bordos sensibles,pedais, contactores, relés de seguridade e mando a dúas mans, etc. Niveis de seguridade técnica.


- 16 -


PROFESIONAIS



6 Sistemas hidráulicos II 16



RA4 - Verifica o funcionamento dos sistemas secuenciais hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, axustando os dispositivos e aplicando as normas deseguridade. SI

RA5 - Repara avarías nos sistemas secuenciais hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, diagnosticando disfuncións e desenvolvendo a documentaciónrequirida. SI

RA6 - Cumpre as normas de prevención de riscos laborais e de protección ambiental, identificando os riscos asociados, as medidas e os equipamentos para osprevir. SI





CA4.3 Seguiuse un protocolo de actuación para a posta en servizo e comprobación.


CA4.5 Axustáronse os dispositivos hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais, e os sistemas de alimentación de fluídos.














- 17 -


PROFESIONAIS


CA6.4 Recoñecéronse os elementos de seguridade e os equipamentos de protección individual e colectiva (calzado, protección ocular, indumentaria, etc.) que cumpra empregar nasoperacións de montaxe e mantemento.






4.6.e) Contidos

Contidos

Técnicas de verificación: conexións e funcionamento.

Técnicas de axuste: axustes de sensores de posición e proximidade, e de relés de tempo; niveis de aceite; axuste de presóstatos e válvulas reguladoras, etc.

Técnicas básicas de medida e comprobación eléctrica: medida de tensión e de corrente, e comprobación de continuidade.

Técnicas de medida e comprobación en sistemas hidráulicos, electrohidráulicos e proporcionais: comprobación de fugas; medidas de presión e de aceite.

Plan de actuación para a posta en servizo. Normas de seguridade. Protocolo de posta en marcha particularizado para a secuencia de funcionamento.


Diagnóstico e localización de avarías. Protocolos de probas. Plan de actuación ante disfuncións do sistema.







- 18 -


PROFESIONAIS

Realización de todas as prácticas e traballos propostos. A práctica estará realizada cando estea funcionando correctamente e a documentación

adxunta sexa aceptada como favorable.

Aprobar cada un dos exames realizados de cada unha das partes do módulo. Cada exame puntuárase de 0 a 10. O alumno deberá obter como

mínimo 5 puntos para poder aprobar o exame.

En cada avaliación darase unha cualificación de 1 a 10 puntos, que englobará as puntuacións obtidas nos correspondentes apartados de cada

unidade formativa.

Na avaliación final a cualificación será a media das cualificacions de todalas unidades formativas, ou das evaluacions se hai unha unica unidades

formativa, as distintas unidades formativas de habelas deberan ter unha puntuacion maior de 5 en cada unha para poder facer a media e dar por

aprobada a avaliacion final, en caso contrario a cualificacion será non aprobado.

ESCENARIOS POSIBLES DE PRESENCIALIDADE

En función da evolución da pandemia de COVID-19, hai que contemplar distintos escenarios de ensino presencial ou non presencial. No principio

do curso, optouse por unha semipresencialidade, na que dous grupos van alternando semanalmente a asistencia ao instituto. Isto fixo variar os

mínimos esixibles da programación xa que, inda que a semipresencialidade permite que na aula entre o alumnado respectando as distancias de

seguridade, non permite o acceso ás maquetas de prácticas. Tampouco non se poden formar grupos de traballo, nin se pode traballar con certo

material de prácticas, xa que os produtos de limpeza e desinfección o danarían.

A continuación exporase como variará a presente programación en función dos escenarios:

Escenario Presencial.

No caso de que as clases ¿ debido a unha evolución da pandemia ou dos criterios de seguridade e hixiene ¿ poidan ser todas presenciais, os

mínimos esixibles e os criterios de cualificación coincidirán cos que se viñan marcando en anteriores cursos. Habería entón que facer unha

adaptación da presente programación, reflectida nun documento que se faría chegar ao alumnado, na que pasarían a reformularse os mínimos, os

criterios de cualificación, e os instrumentos de avaliación. Todas estas variacións haberá que realizalas no momento no que se decida o cambio de

escenario, xa que dependerá do avanzado do curso, e os resultados de aprendizaxe xa acadados.

Escenario Semipresencial.

É o que se contempla dende o principio do curso, e o que marca a presente programación, cos seus mínimos esixibles e criterios de cualificación.

Inda así haberá que atender a posibles cambios (se houbese evolución nos criterios de seguridade e hixiene) por se, por exemplo, non fose

necesario desinfectar o material de traballo, xa que isto faría que se puidese traballar con maquetas especialmente sensibles. Tamén haberá que

atender por se cambian os criterios á hora de formar grupos de traballo. Se os cambios se producen durante o curso, habería que facer un

documento que reflicta posibles cambios na programación, se implican distintos mínimos esixibles ou criterios de cualificación.

5. Mínimos exixibles para alcanzar a avaliación positiva e os criterios de cualificación

- 19 -


PROFESIONAIS

Escenario de Ensino a Distancia.

No caso de confinamento total, optaríase por un ensino a distancia, no que se aproveitarían os medios de comunicación co alumnado, o uso da

Aula Virtual, e tódolos recursos posibles dispoñibles para que non se trunque o proceso de ensino ¿ aprendizaxe.

Neste caso habería que reformular a presente programación, xa que sería imposible realizar prácticas nos paneis, e implicaría modificar os

mínimos esixibles e os instrumentos de avaliación. Ao igual que nos casos anteriores, a modificación dependerá do momento do curso no que se

produza o cambio a ensino a distancia, e se vén directamente dende o escenario presencial ou do semipresencial. Os cambios na programación

plasmaranse nun documento feito no momento, en función das circunstancias, e que se fará chegar ao alumnado para o seu coñecemento.

En calquera dos casos de cambio de escenario, haberá que ter en conta a posibilidade de novos cambios (de máis a menos presencialidade ou

viceversa), polo que haberá que prestar atención a modificar os mínimos esixibles e os criterios de cualificación ao longo do curso, incluso varias

veces.

6. Procedemento para a recuperación das partes non superadas6.a) Procedemento para definir as actividades de recuperación

Ao remate do curso estableceranse probas teórico/prácticas de recuperación.

Entregar ou rematar os traballos pendentes de realizar.

Entre a terceira avaliación parcial e a avaliación final de módulos deixarase un período non superior a tres semanas que, entre outras actividades,

se destinará á realización de actividades de recuperación para o alumnado co módulo pendente e os exames de recuperación.

Para o alumnado que teña o módulo pendente logo de realizada a terceira avaliación parcial, o profesor realizará un informe de avaliación

individualizado que servirá para o deseño das correspondentes actividades de recuperación. Non obstante, se o módulo foi superado a

cualificación final coincidirá coa obtida na terceira avaliación parcial.

O informe individualizado incluirá as unidades formativas óu avaliacións pendentes de superar.

Este punto pode cambiar no caso de que cambien as condicións de presencialidade.

6.b) Procedemento para definir a proba de avaliación extraordinaria para o alumnado con perda de dereito aavaliación continua

Como norma xeral, o número de faltas que implica a perda do dereito á avaliación continua nun determinado módulo será do 10% respecto da súa

duración total, con independencia de que estas faltas sexan ou non xustificadas. En concreto, neste módulo que comprende 192 sesións lectivas, o

10% serían 20 sesións lectivas.

Para tales efectos e con carácter previo, o centro enviará un apercibimento ao alumno ou á alumna cando as faltas de asistencia do módulo

superen

o 6% respecto da súa duración total. Nel indicarase que perderá o dereito à avaliación continua no módulo de acumular un 10% de inasistencias

con respecto a súa duración total. Cando as faltas de asistencia alcancen a citada porcentaxe se comunicará a perda do dereito á avaliación

continua. Na secretaría do centro deberá quedar constancia do apercibimento e da comunicación da perda do dereito á avaliación continua.

O alumnado que teña perdido o dereito á avaliación continua terá dereito a unha proba final extraordinaria, no mes de xuño, dos contidos mínimos

da materia do módulo. Esta proba poderá estar dividida en tantas partes coma unidades formativas. Será de tipo teórico-práctico. A proba

- 20 -


PROFESIONAIS

basearase

nos criterios de avaliación correspondentes a cada unidade formativa.

Este punto pode cambiar no caso de que cambien as condicións de presencialidade.

7. Procedemento sobre o seguimento da programación e a avaliación da propiapráctica docente

En primeiro lugar, levarase a cabo un proceso de avaliación continuo no que debe terse en conta a actualización permanente que é necesario ter

da normativa e das innovacións tecnolóxicas que os contidos do módulo sofren ó longo do curso. Polo tanto, ao final de cada curso escolar as

modificacións na programación serán discutidas e consensuadas entre o profesorado do ciclo formativo e presentadas despois no Departamento.

En segundo lugar, realizarase un control do grao de cumprimento das actividades programadas por parte do profesor. Con respecto ao

cumprimento

da programación farase un control diario da materia impartida levando a cabo un diario de aula no cal se reflicten as actividades realizadas e

serve como instrumento de comparación coa programación teórica para ver as posibles causas e as correccións pertinentes por parte do profesor.

Como instrumento de avaliación da propia práctica docente, levarase control nun caderno de aula ou similar das tarefas realizadas en clase por

parte

dos alumnos e do profesor. Poderanse elaborar enquisas os alumnos para poder levar a cabo esta avaliación.

8. Medidas de atención á diversidade

8.a) Procedemento para a realización da avaliación inicial

A avaliación inicial do grupo levarase a cabo no primeiro mes e terá por obxecto detetar algún tipo de deficiencia nalgún alumno que lle impedira o

normal desenrolo da actividade propia do módulo. Tamén se poderá recadar información ou axuda do dto. de orientación do centro e outras que se

consideren necesarias.

Unha vez detectada a situación de partida dos alumnos, pódense ter tres situacións típicas:

Diversidade por diferentes ritmos de aprendizaxe ou por diferentes niveles de coñecemento

Diversidade por condutas difíciles e pouca adaptación á escolarización

Discapacidade física o psíquica.

Actuarase según proceda

8.b) Medidas de reforzo educativo para o alumnado que non responda globalmente aos obxectivos programados

Trátase de expor alternativas para aquel alumnado que non consigan os obxectivos das actividades ou, pola contra, que alcance sobradamente os

obxectivos previstos, ou aquel alumnado con discapacidades físicas ou psíquicas.

A adaptación curricular derivada da diversidade de aprendizaxe, pasa fundamentalmente polo profesor como medio de asesoramento cara aos

alumnos. Este tratará de homoxeneizar o grupo a través das súas observacións, unha acción repetida de conceptos, aclaración de dúbidas,

explicacións individualizadas, demostracións máis personalizadas, cambio do método seguido, por medio de recursos didácticos con maior

desglose de contidos e fundamentalmente que o alumno repita procesos mal executados será fundamental para que se consigan os

coñecementos, procedementos e aptitudes mínimos esixibles propostos nas unidades de traballo.

- 21 -


PROFESIONAIS

Outra alternativa a ofrecer pasa sobre o eixo central de contidos mínimos esixibles ás unidades de traballo, de maneira que os alumnos que

consigan sobradamente as capacidades desprácense a contidos complementarios da unidade proposta, e os alumnos que non asimilen os

contidos mínimos, desprácense a un resumo de conceptos básicos por cada un dos contidos mínimos esixibles. O grao de contidos virá marcado

polo cuestionario de consecución de obxectivos mínimos.

9. Aspectos transversais

9.a) Programación da educación en valores

Na LOE establécese no Título Preliminar Capítulo I, dentro dos principios e fins da educación, no seu artigo 1.c que un dos principios nos que se

inspira o sistema educativo español será: A transmisión e posta en práctica de valores que favorezan a liberdade persoal, a responsabilidade, a

cidadanía democrática, a solidariedade, a tolerancia, a igualdade, o respecto e a xustiza, así como que axuden a superar calquera tipo de

discriminación.

A súa vez, no artigo 2.e establécese como un dos fins sobre os que se orientará o sistema educativo español a consecución de: A formación para

a paz, o respecto aos dereitos humanos, a vida en común, a cohesión social, a cooperación e solidariedade entre os pobos así como a adquisición

de valores que propicien o respecto cara aos seres vivos e o medio ambiente, en particular ao valor dos espazos forestais e o desenvolvemento

sustentable.

Fomentar a aprendizaxe ao longo de toda a vida implica, ante todo, proporcionar aos xoves unha educación completa, que abarque os

coñecementos e as competencias básicas, ás que se refire o artigo 6.1 da Lei Orgánica 2/2006, de 3 de maio, de Educación, e que forman parte

do currículo, que resultan necesarias na sociedade actual, que les permita desenvolver os valores que sustentan a práctica da cidadanía

democrática, a vida en común e a cohesión social, que estimule neles e elas o desexo de seguir aprendendo e a capacidade de aprender por si

mesmos.

A sociedade require algo máis que persoas adestradas para a función específica do mundo do traballo. Necesita profesionais con motivacións e

capacidades para a actividade creadora e independente, tanto no desempeño laboral como investigativo, ante os desafíos do coñecemento e

información científico-técnica e da realización do seu ideal social e humano.

Son tres as condicións para a educación en valores en Formación Profesional:

Primeira: coñecer ao estudiante en canto a: determinantes internas da personalidade (intereses, valores, concepción do mundo, motivación, etc.);

actitudes e proxecto de vida (o que pensa, o que desexa, o que di e o que fai).

Segunda: coñecer o contorno ambiental para determinar o contexto de actuación (posibilidades de facer).

Terceira: definir un modelo ideal de educación.

A educación en valores na Formación Profesional está dirixida cara ao desenvolvemento da cultura profesional. Os novos fenómenos e procesos

que a sociedade contemporánea procrea, as interrogantes, expectativas e incertezas sobre o futuro da humanidade, fan da análise e a reflexión un

imperativo para definir desde unha perspectiva estratéxica e conxuntural o desenvolvemento social de cada nación.

A personalidade profesional maniféstase a través do conxunto de trazos presentes no individuo, na actividade profesional, nos marcos de

determinada comunidade e contexto; exemplos diso son:

Amor á actividade profesional.

Sentido de respecto socioprofesional.

- 22 -


PROFESIONAIS

Estilo de procura profesional creativo-innovador.

A formación e o desenvolvemento de valores profesionais debe partir do modelo do profesional, da cultura profesional. O modelo de formación do

profesional debe ser sistémico e pluridimensional, contendo en si o sistema de valores da profesión.

Modelo de formación del profesional

Dimensións - Valores que se forman

Cognitiva Saber

Técnica Eficacia

Ética Dignidade

Estética Sensibilidade

Neste modelo de valores profesionais considérase valor supremo a dignidade profesional, que se refire ao desenvolvemento do exercicio da

profesión.

Educar en valores é, en definitiva, educar na consciencia e para a conciencia persoal, moral e social.

9.b) Actividades complementarias e extraescolares

As actividades de aprendizaxe na aula complementaránse con visitas a industrias de sectores de actividade relacionadas co futuro profesional do

alumnado.

Asimesmo asistirán a charlas impartidas no centro educativo relacionadas coa súa inserción profesional ou con aspectos técnicos específicos do

seu curriculum.

Estas actividades concretaranse durante o curso en función da disponibilidade de empresas, conferenciantes etc e reflectiranse na memoria de fin

de curso.

10.Outros apartados

10.1) Bibliografía

# Circuitos básicos de electroneumática. Autor: Vicent Lladonosa Editorial: Marcombo.

# Circuitos básicos de contactores y temporizadores. Autor: Vicent Lladonosa Editorial: Marcombo.

# Circuitos básicos de neumática. Autores: Miquel Carulla, Vicent Lladonosa Editorial: Marcombo.

# Circuitos básicos de ciclos neumáticos y electroneumáticos. Autor: Vicent Lladonosa Editorial: Marcombo.

# Circuitos básicos de señalizaciones e inversores. Autor: Vicent Lladonosa Editorial: Marcombo.

# Automatismos eléctricos, neumáticos e hidráulicos. Autor: Florencio Jesús Cembranos Nistal. Editorial Paraninfo.

# NEUMÁTICA E HIDRÁULICA. Autor: Antonio Creus Solú Editorial: MARCOMBO, S.A.

# INTRODUCCIÓN A LA NEUMÁTICA. Autor: Guillén Salvador, Antonio Editorial: MARCOMBO, S.A.

# Manuales técnicos. Festo didactic

- 23 -

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS … · 2021. 7. 31. · sistemas eléctricos nos...

Documents

Transcript of ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS … · 2021. 7. 31. · sistemas eléctricos nos...