URIBE KOSTAKO UDA

ARGAZKI-LEHIAKETABozkatzeko garaia!

info +: 10. orrialdea

Erandioko 30 langabeturi behin-behineko lana emateko, 600.000 euro inbertitu ditu Udalak ▸5

Leioako Mastitxu Udal Euskaltegiak eskaintza zabala eta prezio bereziak prestatu ditu ikasturte berrirako. ▸6

Sopelako Duatloi Txikia egingo dute zapatuan. Irailaren 3ra arte zabaldu dute izen-ematea. Parte-hartzea doan da. ▸7

UK Gaztea programa egitarau berriagaz dator ikasturte honetan: praktikak enpresetan, ikastaroak, zerbitzuak... ▸9

Areetako Berantzagi dantza-taldeak urriaren 24ra arte luzatuko du iazko 50. urteurrena. 22

Bizkaian erbesteratutako andreen lekukotzak batu ditu idatziz Lucy Sepulvedak, Marivi Marañon eta Carmina Villalbagaz batera. 16

28. zenbakia2015eko irailaren 3tik irailaren 9ra arte

Getxophoto: abiatu dira bidaiak...

Oraindino ere jaietanDenera, 11 kontzertu eta hainbat jarduera egongo dira. Oskorrik

domekan emango duen saiorako sarrerak agortu egin dira. 11

Aste akabu honetan ere, jaietan murgiltzeko aukera egongo da Uribe Kostan. Izan ere, hilaren 4an, barikuan, txupinak jaurtiko dituzte Leioako Ondiz auzoan eta Urdulizen. Biek ala biek irailaren 13ra arte iraungo dute; hortaz, jaiegunak ez dira amaitu. Goza egizue azken txanpa! 6-8

HERRIAK LEIoA ETA URDULIZ

Folka dator Getxora!KULTURA GETXo

2015eko irailak 3 | irailak 92

Getxo

Gobela ikastolak 50 urte bete ditu aurten, eta urtemuga hori ospatze-

ko, hainbat ospakizun egiten dabiltza urte osoan zehar. Hori horrela, hurren-go hitzordua irailaren 19an egingo du-ten bazkaria izango da. Arduradunek azaldu dutenez, ikastolaren parte izan diren guztiak gonbidatuta daude baz-kari horretara, «ikasle, irakasle, langi-le...». Hori horrela, ziur asko egunero-

ko eta aspaldiko lagunakaz elkartzeko aukera paregabea izango da aipatu-tako hitzordua. Bazkaria hilaren 19an izango da, zapatua, Algortako Fadu-rako erretegian, 14:30ean. Bertaratu nahi dutenek 16 euro ordaindu behar-ko dituzte; halaber, norbanakoaren datuakaz ordainagiria bidali beharko dute antolatzaileen emailera.

harremanetarako: gobela50urte@gmail.com

Gobela ikastolako kide ohiak hilaren 19an batuko dira

Abuztuak ihes egin digu, baina oraindik ere badago zer egiterik

uda amaitu baino lehen. Aukera guzti horien artean, Getxoko Begoñako gale-rien bihotz-barruak ezagutzeko bisita gidatuak ditugu gurean, iraila amaitu bitartean monumentu hori bisitatzeko aukera egongo da-eta. Ibilbide horien bitartez, eraikin adierazgarri horrek gordetzen dituen sekretu ezezagunak ezagutzeko aukera dago, lekuaren historiari, bere pintura eta esangura-ri, eta bere sinbolismoari erreparatu-ta; izan ere, Euskal Herriko XIX. men-deko historia azaltzen laguntzen duen gunea da. Modu berean, Getxoko Uda-lak eta EHUk galeriak berreskuratze-ko gauzatzen dabiltzan proiektua eta horren inguruko lanak ezagutu ahal izango dira. Euskaraz izango diren hu-rrengo bisitak honako egunetan izan-go dira: hilak 5, 13:00etan; hilak 10, 12:00etan; hilak 13, 13:00etan; hilak 18, 13:00etan; hilak 24, 12:00etan; eta hilak 27, 13:00etan.

Lekua gordetzeko: 944 910 800

Begoñako galeriak bisitatzeko aukera badago oraindino

Joan den hilaren 1ean zabaldu zuten Emakume Etorkinentzako Topaketa eta Prestakuntza Pro-gramaren edizio berrirako izena

emateko epea. Emakume etorkinei be-girako egitasmoak, horiei laguntza eta elkartasun-gunea eskaintzeko asmoz sortu zen. Era berean, gaur egun dau-den eskubideen eta baliabideen berri ematea, eta osasun fisikoa eta emozio-nala hobetzeko eta norberaren zainke-tarako heziketa eskaintzea dira antola-tzen diren doako tailerren helburuak.

Programa Cony Carranza Castro soziologoak dinamizatuko du, eta gai desberdinei buruzko hainbat adituk ere hartuko dute parte. Tailerretan jorratuko diren gaien artean hona-ko hauen gainera egingo dute berba: migrazio-prozesua, amatasuna bizi-

tzeko era berriak, laneko eskubideak, sexualitatea emakume gisa, indarke-ria matxistaren aurkako borroka, eta baliabide publikoak eta pribatuak. Programari amaiera emateko, EAEko emakume etorkinen beste talde ba-tzuekaz topaketa egingo dute. Saioak

bi zapaturik behin izango dira, urritik abendura artean, 17:00etatik 20:00eta-ra, Algortako Martikoena kaleko 16. zenbakiko Emakumeentzako Jabekun-tza Eskolan.

izena emateko: getxo.eus/eu/inmigracion

harremanetarako: mujeresmigradas@getxo.eus

Emakume etorkinen programa prest dagoEgitasmoaren edizio berrirako izena emateko epea zabaldu dute daborduko. Saioek urritik abendura iraungo dute.

Saioak Martikoena kaleko 16 zenbakian dagoen Emakumeentzako Jabekuntza Eskolan izango dira.

Azken boladan Getxon jazotako era-so sexistek sumina piztu dute au-

zotarren artean. Abuztuan bakarrik, gutxienez lau emakumek eraso sexis-tak pairatu izana salatu dute, tokiko eragile feministek jakinarazi dutenez. Horren aurrean, berriro ere, hilaren 2an, beltzez jantzitako hainbat ema-kumek San Nikolas plaza hartu zuten «Women in Black» ekintzaren baitan.

Udan jazotako eraso sexistak salatu dituzte Algortan

A urtengo jaietan ia egu-nero izan ditugu era-so sexisten salaketak. Errealitateak beste be-

hin erakutsi digu emakumeok jaietan nahi dugun lekutik eta nahi dugunean libre mugitzeko aukerarik ez daukagula. Gorai-patzekoa da hala ere, erasotzai-leei aurre egin dieten emakume kopurua, biktima babesgabeen paperetik ateraz eta erasotzai-leei beti nahi dutena ez dutela lortuko erakutsiz. Nabarmena izan da ere herritarren inplika-zioa erasoak ekidin edo salatze-ko garaian.

Badirudi, geroz eta herritar gehiago kontzientziatuta gau-dela matxismoaren biolentzia gure bizitza eta kaleetatik at egon behar duenaz. Hala ere, tamalez, matxismoaren erroak kanporatzeari uko egiten dio-gu. Zerk eramaten du erasotzai-le batek bere burua emakume bat erasotzeko eskubidearekin ikustera? Zerk eramaten gaitu eraso batzuk justifikatzera edo garrantzia kentzera? Egunero-koan pairatu edota praktikatzen dugun matxismoak. Gasteizen emandako erasoa justifikatzen dugunean «tipoak moz kortuta zeuden», «lekuz kan poko ko-mentarioak ziren, ez erasoak», edo besapean ileak daramatzan emakume bati depilatzea exiji-tzen dutenean, pertsona bat bes-te baten gainetik egotera erama-ten dugu, sexu-genero sistema hierarkikoa eraiki/mantentzen dugu. Hau guztia patriarkatua-ren makinaria hiltzailearen par-te da, ez dira gertaera isolatu eta zentzugabekoak.

Jule Goikoetxeari irakurrita-ko hitz batzuk datozkit burura, «diskurtsoak soilik ez du bizitza bizigarriagoa egiten», praktika beharrezkoa da honetarako.

Ondokoen bizitzen jabe izan-go ez diren pertsonak hezi behar ditugu, baina baita ere, egunero inposatzen zaigun biziera zurru-netik urrunduko den jendea.

Egunerokoek ere axola dute

BATIRTZE LERTXUnDI PEREA Bilgune Feministako kidea

Egin, egiten gara

32015eko irailak 3 | irailak 9

Getxo

Zazpi urteko ibilaldiaren os-tean, Algortako Eztabaida Gune Antiautoritarioko kideek proiektuari amaiera ematea

erabaki dute, «aspaldian motibazio eta energia higadura handia eragi-ten ziguten zenbait dinamika arrasta-ka generamatzan-eta», azaldu dute-nez. Eskualdean kontzientzia kritikoa garatzeko helburuagaz abiatu zuten proiektua, herri-mugimendu ezberdi-netan parte hartu ostean. Hortaz, edu-ki sozial eta politikoa zuen materiala saltzeaz gainera (liburuak, fanzineak, diskoak...), Eztabaida Guneak berbal-di ugari eta bestelako ekimenak an-tolatu ditu bere egoitzan, «ikuspuntu

antikapitalista batetik». Eztabaidako kideen arabera, jendez inguratuta ego-tea «beharrezkoa» da proiektu kolekti-bo bat garatzerakoan, eta horixe izan da euren «gabezia nagusia». Izan ere, kanpoko jendearen inplikazio eskasak lokalaren kudeaketa osoa kideen esku

egotea eragin du, eta euren helburue-tatik aldentzera behartu ditu horrek. Hala ere, ez dute amore emango, eta balizko errelebo bat bilatzen ahalegin-duko dira. Horretarako, bilera irekia iragarri dute hilaren 10erako, eguena, 19:00etan, egoitzan bertan.

Gune antiautoritarioak erreleboa bilatzeko bilera irekia egingo du irailaren 10ean, 19:00etan.

Eztabaida Guneak 2008an zabaldu zituen ateak, kontzientzia kritikoa garatzeko helburuagaz.

Txorimalo gaztetxeak 10 urte egingo ditu zazpi hilabete barru. Algortan

hamarkada betetzen duen lehenengo gaztetxea da; hori dela eta, «zerbait handia» egin gura dute urtemuga os-patzeko. Horretarako, urteurrena pres-tatzen hasteko lehenengo bilera irekia egin zuten hilaren 2an. Hortik aurrera, astero batzea aurreikusten dute, «he-rri-ekimen indartsua sortzeko urteu-rrenaren inguruan».

«Badator hamargarrena» goibu-ruagaz, joan den urtean kontzertuak egiten hasi ziren 10. urteurreneko muntaketa eta egitarau osoa autoges-tionatzeko. Modu berean, udalerrian nongura itsatsita aurki daitezkeen pe-gatinak ere egin zituzten, hainbat ban-derolagaz eta facebookeko kontua-gaz batera. Hurrengo ekimena hilaren 26an izango da: Fiachras eta Bide La-purrak musika-taldeen kontzertuak, 20:00etan, 5 euroren truke.

Eztabaida amaitzear? Txorimaloren 10 urteak ospatzeko prestaketak hasi dira

Brasileko MST mugimenduak lurragatik borrokatzen du, landen banaketa justuago baten alde, hain zuzen. Eu-

rakaz batera egon da gazte algortarra.

Abuztua Brasilen eman duzu MST (Movimento dos Trabalhadores Ru-rais Sem Terra) mugimendua ezagu-tzen. Zertan datza mugimendua?Mugimendu horrek lurragatik borro-katzea du helburu. Brasilen lur-eremu gehienak latifundioetan banatuta dau-de, eremu handietan; hori dela-eta, latifundistek dute boterea, eta neka-

zari txikiek ez dute lekurik. Lurra era justuagoan banatzea da euren borro-karen helburua. Izan ere, euren ara-bera, latifundioen ereduak kapitalari eta sistema internazionalari egiten die mesede, eta ez bertako biztanleei. Hori horrela, nekazarien alde borrokatzen dute.

ENFF Florestan Fernandez Eskola Na-zionalean eman zenituen lehenengo egunak. Zer ikasi zenuen han?Lau egun egon ginen eskolan, Sao Paulotik 70 kilometrora. Ikusi genuen eskolan programazioa nahiko zehatza

eta oso betea zela. Egun bakoitzean ordutegi zehatzak genituen; forma-kuntza politikoa, teorikoa eta histo-rikoa landu genituen, besteak beste, portugesez, noski! Brasil ezagutzeko eta bertan kokatzeko aukera izan ge-nuen, baita MSTko historia eta lurra-gatiko borrokaren historia ezagutze-ko ere. Mugimendu horren ustez, eta ezkerreko mugimendu askoren ustez, Brasilen historiaren ardatza lurraga-tiko borroka izan da, kolonizazio ga-raitik. Beraz, horrela analizatzen dute. Era berean, MSTaren historia, gaur egungo egoera, koiuntura politikoa

eta MSTaren erronka landu genituen. Oso aberasgarria izan zen.

Latinoamerikan eta munduan erre-ferente garrantzitsua izatea lortu du eskolak...Bai, zentzu askotan. Herri-mugi-menduan antolatuta dagoen gizar-te-mugimendu baten eskola da, ez da estatu edo alderdi politiko batena. Herri-mugimendutik sortutako eskola da. Horren helburua MSTaren barruan formakuntza ematea da, unibertsitate-mailakoa zein formakuntza politikoa. Eztabaidagune ere bada; Brasileko herri-mugimenduko beste eragile ba-tzuek ere hartzen dute parte bertan.

Zelakoak izan dira MST mugimen-duagaz emandako egunak?Eskolaren ostean, Riberao Pretora joan ginen. Bertan astebete eman ge-nuen kanpaleku eta establezimentu batzuetan, bertako errealitateak eza-gutzeko. Ondoren, Mato Grosso do Sulera joan ginen, Itamaratiko esta-blezimentuan lau egun egiteko eta bertako bizitza ezagutzeko. Horren os-tean, Mato Grosso do Sulen barnean, aukera izan genuen 1.800 hektareako hazienda inproduktibo baten okupa-zioan parte hartzeko. Bost egun eman genituen hor, bertako lanetan lagun-tzen; oso intentsua izan zen. Lan egi-teko eta borrokarako molde eraginko-rrak erakutsi zizkiguten, eta hori oso garrantzitsua da arrakasta izateko.

Zer garrantzi du brigada internazio-nalistak urtez urte antolatzeak?Askapenako brigadek hainbat urte da-ramate funtzionatzen, beharrezkoak direlako. Gaur egun, mundu mailan dauden borroka-esperientziak eta as-kapen-prozesu ezberdinetan borro-kan dauden herriak ez lirateke bizirik egongo, elkartasuna egongo ez balitz. Ekarpenak beharrezkoak dira proze-sua eraginkorragoa izateko: harrema-nak landu, esperientziak jaso, eman, ikasi eta erakutsi.

2015eko irailak 3 | irailak 94

Getxo

«Elkartasunik gabe ez dago arrakastarik»Jon ormaza Atxa brigadista algortarrak Brasilen eman du abuztua Askapenaren bidez, MST mugimendua gertutik ezagutu eta bertako kideakaz esperientziak konpartitzeko.

Gazte algortarrak abuztu osoa eman du Brasilen MST mugimenduaren nondik norakoak zuzenean ezagutzeko.

52015eko irailak 3 | irailak 9

Erandio

Udalak 30 auzokide kontratatu berri dituErandioko Udalak behin-behineko

30 lanpostu sortu zituen pasa den uztailean, «enpleguaren kalitatea ho-betu eta Erandion txirotasun arriskua gutxitzeko asmoz», udal arduradu-nek zabaldu dutenez. Udal Gobernuak azaldutakoaren arabera, «Eran dioko Udalak apustua egin du udalerrian bertan lanpostuak sortzeko», herrian erroldatutako 30 auzotarri sei hilabe-teko kontratua eginez. Horretarako arrazoiak honakoak izan dira: «he-rritarren bizi-kalitatea hobetzeko as-moa» eta «azken urteotan egoera so-zial eta ekonomiko zaila bizi izan dugula» kontuan hartzea. Lanpostuak pasa den ekainean iragarri zituzten: 4 garbitzaile, 4 lorezain, 4 eraikuntza-peoi, 3 igeltsero, 5 tailer-begirale edo orientatzaile, iturgin 2, elektrikari ins-talatzaile 2, margolari edota paperez-

tatzaile 2, arotz 2, eta aisialdi-begirale 2. Azken horiek herriko lonjetan dabil-tza beharrean, eta bitartekaritza-zerbi-tzuaz arduratzen dira. Behargin denen jarduna zazpi ordukoa da egunean, astelehenetik barikura. Datorren urta-rrilera artekoak dira kontratuak.

Kontratazio prozesuaErandioko Udalak 600.000 euro bi-de ratu ditu kontratazio-prozesua egi-teko. Hautagaiak, ordea, Erandioko Lanbide bulegoak aukeratu zituen, «parekatze automatikoaren bidez», azaldu dutenez. Lanposturen bat es-ku ratzeko ezinbestekoa zen langa-be tua izatea, Lanbiden izena eman izana, eta aurreko bi urtean horren moduko prozesuetan parte hartu ez izana. Bestalde, langabezian emanda-ko denbora ere kontuan hartu zuten. Pasa den uztailean hasi eta urtarrilean amaituko dira kontratuak.

Ihave a dream, herrian lanegin. Bakioko portuan irakurri neban pintada, barre egin be. Egia da askorentzat lana izatea nahikoa izango litzatekela baina ona iruditu ja-tan. Egoerak behintzat ez eban gazteen umorea ozpindu. Uda honetan lan eskain-tza polita izan dot, birziklatzeko aukera ederra, dana alde… hori bai etxetik 120

kilometrora. A8an gora eta A8an behera… eta bihurgune bakoitzean: I have a dream buruan… eta irribarrea ahoan. Egoerak ez nau ozpindu… bueno, hori agian beste-ren batek epaitu beharko du… Atzo portura hurbildu nintzen eta ez egoan ametsen inguruko erreferentziarik… ez dakit egoerak gainditu ete dituen herriko gazteak ala lana topatzeagaz konformatzen diren ditxosozko A8 horren beste puntan bada be.

Potxingoak kaleetan AnA TERESA EScUDERo BIZKARGUEnAGA Kazetaria

I have a dream…Nagusientzako aisialdi ekimenak hastear daude berrizUrtero legez, Erandioko Udalak irail

honetan abiatuko du pertsona nagusientzako aisialdi-zerbitzua. Eki-men horren helburua gizon eta ema-kume edadetuek euren burua aktibo mantentzea da, gustukoen dituzten ekintzak eginez. Zerbitzu horrek hain-bat jarduera eskainiko ditu, esaterako barreterapia, txangoak, mantenimen-du-gimnasia eta abar. Interesatuek

hiru informazio-bilera izango dituzte aukeran: astelehenean, irailak 7, goi-zeko 11:00etan. Ordu horretan, batzar bana egingo dute Altzagako eta Astra-buduko ludoteketan, eta Astrabuduko nagusien etxean. Izena emateko epea, berriz, irailaren 18ra arte egongo da zabalik, Erandioko Behargintzaren eta Astrabuduko udal bulegoetan, goize-ko 10:00etatik 13:00etara.

2015eko irailak 3 | irailak 96

Leioa

Mastitxu Udal Euskaltegiak 33 urte bete ditu aurten, eta hori ospa-

tzeko, inoiz baino eskaintza zabala-goagaz dator: modulu berriak, prezio murritzagoak, eta beste hainbat berri-kuntza.

Azaldu dutenez, aste barruan 25 ordu, 10 ordu, 8 ordu, 7 ordu eta erdi, 5 ordu, eta 3 ordu eta erdiko eskain-tza izango dute, goizez, eguerdiz zein arrastiz, «ordutegi malgutasun osoa eskainiz leioaztar guztiei heltzeko as-moz». Era berean, Pinueta, San Barto-lome eta Lamiako auzoetako ikasleek «gela bereziak» izango dituzte eskura, euskaltegiraino joan behar ez izateko.

Ordu kopuru malguaz gainera, udal euskaltegiaren tasak ere murriz-tu dituzte, aurreko urteakaz alderatu-ta. Hala, 2014/2015 ikasturteko 330 or-duko moduluak 396 euro balio zituen; aurten, berriz, modulu berbera 336 eurokoa izango da. Modulu guztietan ezarriko dute prezioaren beherakada hori, orduen araberako proportzioan. DBE diru-sarrerak bermatzeko erren-ta hartzen dutenek, ostera, matriku-laren % 10 ordaindu beharko dute, besterik ez. Hiru epetan ordaindu ahal

izango dira matrikula guztiak. Aurten, gainera, euskara ikasteko diru-lagun-tzak leioaztar guztiei eskainiko dizkie Leioako Udalak. Halaber, laguntza ekonomiko horren % 15 aldez aurretik eskatu ahal izango da, matrikularen ordainketa errazteko helburuagaz.

Mastitxuren eskaintza berezia

Moduluen prezioak murriztu ditu aurten euskaltegiak.

Irailagaz, Ondizen txanda heldu da!Udan jarraitzen badugu ere, iraila-

ren etorreragaz batera udagoien giroa heldu da Uribe Kostara. Hala ere, euriak ez du jai giroa zapuztuko, hilaren 4an Ondizko festak hasiko dira eta! Arrastiko 06:00etan hasiko dira ospakizunak, txupinaren jaurtiketa-gaz; ondoren, umeentzako puzgarriak eta tailerrak egongo dira. Jarraian, 20:00etan, sardinak dastatzeko auke-ra izango dute bertaratutakoek, inda-rrak batzeko eta, gero, Skimales eta Gora Herria taldeakaz dantzatu ahal izateko. Hurrengo egunean, zapatuan, lapiko eta koktel lehiaketek usaingo-zatuko dute auzoa. Eguerdian, kuadri-llen bazkaria egongo da, eta iluntzean Runaway Bon Jovi bandaren omenez-ko taldeagaz astinduko dituzte ge-rriak, Galker disko-erromeriagaz egu-na amaitu baino lehenago. Domekan, aukera egongo da 55. Bizkaiko Aurres-ku Txapelketa eta Ondizko VIII. Ema-kumezkoen Aurresku Txapelketagaz gozatzeko. Hurrengo egunetan, hain-bat jarduera ere egongo dira auzoan, hilaren 13ra arte, berbarako, nagu-sientzako luntxa, idi-probak, bakailao txapelketa, kalejirak, txistulariak...

Ekitaldi batzukIrailak 4, barikua18:00 Txupinaren jaurtiketa, eta umeentzako ekintzak.21:30 Kontzertua, Skimales taldeagaz.23:30 Erromeria, Gora Herria taldeagaz.

Irailak 5, zapatua11:00 Lapiko eta koktel lehiaketak.15:00 Kuadrillen bazkaria.19:00 Umeentzako puzgarriak eta jolasak.22:30 Kontzertua, Runaway taldeagaz.23:30 Disko-erromeria, Galker taldeagaz.

Irailak 6, domeka19:00 55. Bizkaiko Aurresku Txapelketa, eta Ondizko VIII. Emakumezkoen Aurresku Txapelketa.

irailak 8, martitzena13:00 Nagusientzako luntxa.

Irailak 9, eguaztena19:00 Idi-probak.

Irailak 13, domeka08:00 Bakailaoa bizkaitar erara txapelketa.13:00 Leioako musika-banda.13:30 Bakailao kazolen aurkezpena.18:00 Sari-banaketa. Ostean, erromeria, Basajaun taldeagaz.

Modulu berriak25 ordu, asteanMaila guztiak (astelehenetik barikura 08:00-14:00).

10 ordu, asteanB1, B2 eta C1 (astelehenetik barikura 08:00-10:00).

8 ordu, asteanA1, A2, B1, B2 eta C1 (astelehen, eguazten eta barikuetan 09:45-12:15 / astelehenetik eguenera 10:00-12:00 edo 18:00-20:00).

7 ordu eta erdi, asteanAstean 8 orduko moduluan bezala.

5 ordu, asteanB2, C1 eta C2 (astelehen eta eguenetan 09:45-12:15 edo 18:00-20:30 / astelehenetik eguenera 10:00-12:00 edo 18:00-20:00).

3 ordu eta erdi, asteanA1 eta A2 (astelehenetik eguenera 14:30-16:15).

info+: www.euskaltegileioa.com

Udalak Elkarbizitzarako Kontaki-zun Laburren lehiaketa antolatu

du, 12 eta 17 urte arteko neska-mutilei begirakoa. Parte-hartzaileek 3-4 lagu-nez osatutako taldeak egin beharko dituzte, eta talde bakoitzak ikus-en-tzunezko lan bi aurkeztu ahal izango ditu azaroaren 23ra arte. Lehiaketagaz batera, tailer bi egingo dituzte.

info+: info@geuz.es / 675 715 661

Berdintasuna eta errespetua sustatzeko lehiaketa, martxan

Irailaren 4ra arte egin dezakete leioaz-tarrek Kultur Leioako tailerretarako

aurre-inskripzioa. Leku kopurua gain-dituz gero, zozketa publikoa egingo dute irailaren 7an. Hilaren 14tik 18ra bitartean, ostera, matrikula ordaindu, eta ordainagiriak aurkeztu beharko dira. Norbanako bakoitzak ikastaro bi egin ahal izango ditu gehienez.

info+: www.leioa.net

Hilaren 4ra arte eman daiteke izena Kultur Leioako ikastaroetan

72015eko irailak 3 | irailak 9

Sopela

Giza gorputzaren eza-guera, eta ondorioz me-dikuntzaren garapena, oso murriztua izan zen

gorpuen disekzioa lantzen hasi zen arte. Erdi Aroan, medikun-tza arloan ezaguera korpusa Ga-lenoren garaitik zetorren, Gre-zia klasikoko mediku ospetsuak ezarritako egia zientifikoak ukie-zinak zirelarik. Garai hartan giza gorpuen disekzioa debekatuta zegoen motibo superstiziosoak me dio, baina gauzak aldatzen hasi ziren XVI. mendean Sixto IV.a aitasantuak ediktu berri bat atera zuenean: handik aurre-ra disekzioak baimentzen ziren, betiere lekuko botere eklesiasti-koak onartuta. Honen eraginez disekzioak hedatzen hasi ziren, lehenengo Italian, Boloniako unibertsitatean, eta gero Europa osoan. Unibertsitateetan antzo-ki anatomikoak sortu ziren, zei-netan ikasleek medikuntza ikas-ten zuten gorputza zuzenean behatuz.

1514. urtearen azken egunean Bruselan Andrias Van Wesel jaio zen, historian Vesalio izen latini-zatuarekin ezaguna dena. Parisen eta Paduan medikuntza ikasi eta gero Espainian bizi zen Felipe II.a erregearen mediku pertsonala ze-larik, eta kanpaina militarretan lagundu zuelarik bere ezaguera kirurgia arloan sakondu zuen. De humani corporis fabrica bere libu-ruan Galenoren baieztapen gehie-nak bertan behera utzi zituen eta anatomiako lehenengo lan zien-tifiko seriotzat jotzen da. Bertan gorputzaren atalen deskribapen zehatza egiten da eta gorputzaren natura mekanikoa azpimarratzen da. Lan hau 1543. urtean argitara-tu zen, Copernicoren lana bezala, eta sinbolikoki metodo zientifi-koaren abiapuntutzat har liteke.Ezarritako egiaren ez onarpena eta behaketa zuzenaren beharra ezaguera bereganatzeko dira ana-tomiaren aitak oinordetzan utzi digun altxorra.

Ikusi eta ikasi: hau da zientzia!

EDUARDo SAn AnDRES ARAnA Matematika irakaslea

Zientzia-pilulak

Adinaren arabera, egundo ez da goizegi kirola egiten has-teko, eta zapatu honetan izango gara horren lekuko:

Sopelako IV. Duatloi Txikia egingo da goizean, 10:30etik aurrera. Hirubi So-pelako triatloi-taldeak antolatu du, eta, mota horretako lasterketetan ohi denez, oinez eta bizikletaz lasterka egingo dute kirolari gazteek: urtebe-teko umeetatik hasi eta 14 urteko gaz-teetara arte, zazpi mailatan lehiatuko dira. Kategoria bakoitzak urte biko adin-tartea hartuko du, eta ordu laur-deneko tarteagaz abiatuko dira irtee-ratik, nondik eta udaletxeko plazatik.

Hala, nagusiak abiatuko dira lehe-nengo, hau da, 13 eta 14 urtekoak; eta

azkenekoak, ostera, urtebete eta urte biko umeak.

Kategoria gehienetan, bizikletaren tartea gurpiltxo barik egin behar da, beheko maila bietan izan ezik. Horre-la, 3 eta 4 urteko umeek, gura badute, gurpiltxoak eraman ditzakete bizikle-tan. Lasterkari txikienek, berriz, molto moduko bizikletakaz lehiatuko dira. Guztira, 350 partaiderentzako lekua dago.

Izena eman gura baduzu, adi ibili! Izan ere, irailaren 3ra arte ipini dute horretarako epea; izen-emotea doakoa da. Horretarako, mezua bidali behar da hirubi.triatloi@hotmail.com helbi-dera, ondokoak zehaztuz: izena, dei-turak, jaiotze-urtea, gurasoen edo tu-toreen izena, deiturak eta NA (aita edo amaren baimena izango da). Bestela, Kurtzio kultur etxean eta Abadesolo-ko igerilekuetan izena emateko orriak bete daitezke.

info+: triatlonsopelana.org

Duatloi Txikia, zapatuan!Txikienek ere lasterka egingo dute, oinez eta bizikletaz, zapatu goizean, Sopelako IV. Duatloi Txikian.

Udaletxeko plazatik abiatuko da duatloia. © HIRUBI

Udalez gaindiko hainbat erakunde-tan Sopelak izango dituen ordez-

kariak izendatu zituzten azken Osoko Bilkuran, uztailaren 30ekoan. Ondo-rioz, legegintzaldi honetan, Uribe Kos-tako Zerbitzu Mankomunitatean Sope-lako ordezkari jardungo dute: Gontzal Hermosilla (EAJ), Guillermo Vio (EHBil-du) eta María Teresa Fernandez (PSE). Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoan, oste-ra, ordezkari bakarra izenda zitekeen, eta berau izango da: Gontzal Hermosi-lla (EAJ).

Azkenik, Sopelako Udal Euskalte-gia deritzon Sopelako Udal Euskalte-gia Erakunde Autonomoan Udalaren ordezkari izango dira aurrerantzean: Gontzal Hermosilla, Leire Basauri eta Naiara Ibarzabal (EAJ); Guillermo Vio, Iratxe Moreno eta Miguel Tapia (EHBil-du); Maria Teresa Fernandez (PSE); Jon Andoni Gerediaga (DB-TU); eta Juan Ignacio del Vigo (Orain).

Info+: www.sopela.eus

Ikasturte berriari ekin dio Euskaraz Olgetan programak, familiartean

euskararen erabilera bultzatzeko as-moa daukan egitasmoak. Eskualdeko hainbat herritan egiten da, eta dabor-duko badakigu zeintzuk diren Sopela-ko hurrengo hitzorduak, irailerako eta urrirako. Gurean, jarduerak Larrabas-terrako Urgitxieta plazan egiten da-biltza, domeka denetan, 12:00etatik 14:00etara.

Bestalde, abiatzear da Berbalagun taldea: lagun gutxiko taldeetan, elka- rregaz euskaraz trebatzeko. Izen-ema-tea, hilaren 30era arte.

izen-ematea: ukberbalagun@gmail.com

688 899 868

Udalaren ordezkariak izendatuta, hainbat erakundetarako

Euskaraz Olgetan eta Berbalagunak, ostera ere bueltan!

Los Fastuosos de la Ribera taldea. LFR

2015eko irailak 3 | irailak 98

Urduliz

Irailean, urduliztarren txanda da! Hilaren 4an andramarien ospaki-zunak abiatuko dituzte, eta hila-ren 13ra arte iraungo dute. Txupi-

na jaurtiko dute barikuan, udaletxeko balkoitik, eta ordutik aurrera, udale-rria jai giroan murgilduko da. Den-bora tarte horretan, hamaika aukera izango dituzte auzotarrek zein parran-dazaleek egunak modu ezin hobean igarotzeko; ez da ezer faltako: kirol probak eta lehiaketak, bazkariak, kon-tzertuak, txapelketa gastronomikoak, umeentzako jolasak eta dantza-ikuski-zunak, besteak beste.

Urtero legez, lehenengo aste aka-buan txosnen gunea elizaren ondoko landan egongo da, kontzertuak hartu-ko dituen oholtzagaz batera. Bigarren asteburuan, hilaren 11tik 13ra, ostera, txosnak eta oholtza Elortza auzora eroango dituzte.

info+: www.urduliz.eu

Urduliz

Bederatzi egun, jai giroan

Udaren amaiera ate joka dugu, eta horregaz batera ikasturte berriaren hasiera. Hori horre-

la, martxan dira 2015-2016 ikasturtera-ko tailer ezberdinetan parte hartzeko izena emateko epeak, Urdulizko Kul-tur Etxeak antolatzen dituen tailerre-tan, berbarako. Ikastaroak udalerrian eta kanpoan erroldatutako lagunei be-girakoak izango dira; hala ere, ohi le-gez, bertokoek lehentasuna eta prezio bereziak izango dituzte. Interesa du-tetuek honako tailerrak izango dituz-te aukeran: zur-lanketa, trikitia, pun-tu eta kakorratza, yoga, ehoziri-lanak,

joskintza, ekialdeko dantza, dantza aerobikoa, musika eta mugimendua, helduentzako pianoa, umeentzako pi anoa, helduentzako margotzea eta umeentzako margotzea; kultur etxera jo beharko dute horietakoren batean izena emateko. Matrikula, ostera, uda-letxean ordaindu beharra dago, eta gero ordainagiria eta izena eman iza-naren orria kultur etxean aurkeztu. Kurtso bakoitzak prezio bat du, eta or-dainketa egiteko, dena batera edo za-tika pagatu ahal izango da.

info+: www.urduliz.eu

harremanetarako: 946 763 631

Tailerretan izena emateko epea irekita

Ekitaldi batzukIrailak 4, barikua19:00 Txupinaren jaurtiketa, udaletxetik.19:00 Urdulizko II. Sangria Lehiaketa.20:30 Kale-antzerkia, Lehendakari Agirre plazan.21:00 Kickboxing eta boxeo-erakusketa, Iparralde kiroldegian.23:00 Kontzertuak, Salamandras, Talky Band eta DJ Juan taldeakaz.

Irailak 5, zapatua13:00 Bits-jaia.18:00 Umeentzako jolasak eta mozorro-lehiaketa.23:00 Kontzertuak, Los Fastuosos de la Ribera eta Trikizio taldeakaz.

Irailak 6, domeka17:00 Goitibeheren jaitsiera.

Irailak 8, martitzena12:00 Herri-kirolak.16:00 XXIX. Andra Mari Txirrindularitza Sari Nagusia.

Urduliztarrek irailaren 15era arte dute aukera, trakzio mekanikoko

ibilgailuen gaineko zerga borondatez ordaintzeko. Interesen bat dutela uste dutenek errolda azter dezakete udale-txeko bulegoetan bertan, eta, hala ba-dagokio, bidezkotzat jotzen dituzten erreklamazioak edo alegazioak aur-keztu ahal izango dituzte.

Borondatezko epea gaindituta, hi-laren 16an nahitaezko epea hasiko da, ordaindu beharrekoari gainkargua eta interesak gehituz.

info +: www.urduliz.eu

www.euskadi.net/mipago

Hilaren 15era arte ordain daiteke trakzio mekanikoko ibilgailuen zerga

IkastaroakZur-lanketa Martitzen eta eguenetan.

Trikitia Eguenetan.

Yoga Astelehenetik eguaztenera.

Ehoziri lanak Eguaztenetan.

Joskintza Astelehenetan.

Ekialdeko dantza Eguenetan.

Dantza aerobikoa Eguenetan.

Musika eta mugimendua Eguaztenetan.

Helduentzako eta umeentzako pianoa Eguaztenetan.

Helduentzako margotzea Martitzenetan eta barikuetan.

Umeentzako margotzea Astelehenetan eta barikuetan.

92015eko irailak 3 | irailak 9

Lan-munduan sartzeko aukerakUribe Kosta

UK Gaztea programa egitarau berriagaz dator udako opo-rren ostean. Hala, hainbat zerbitzu eta ikastaro izan-

go dituzte aukeran eskualdeko ume eta gazteek, 5 eta 30 urte artekoek, eu-ren jakin-minak asetzeko. Lehenen-goak aisialdi inklusiboa jorratuko du. Horretan, zerbitzuak aukera emango die urritasunak dituzten gazteei Uri-be Kostako udalek antolatutako jar-

dueretan parte hartzeko. Jarduerak dirauen bitartean emango dute zerbi-tzu hori. Era beran, sexologiako orien-tazio-zerbitzua ipiniko dute Kurtzio kultur etxean eta Leioako Aterpe gaz-tegunean. Bertan, gazteei eta euren in-guruan bizi diren senitarteko, irakas-le, begirale eta hezitzaileei hezkuntza eta aholkularitza hurbil eta eraginga-rri bat eskainiko die, besteak beste. Horrez gainera, erantzunak bilatzeko esparrua izango da gazteen zalantzei, zailtasunei, kontraesanei, informa-zio-ezari eta sexu-tabuei.

Zerbitzu horiez biez gainera, Uribe Kostako neska-mutilek hainbat ikasta-ro izango dituzte aukeratzeko. Barri-ka, Berango, Gorliz, Lemoiz, Plentzia, Sopela eta Urdulizeko 16 eta 30 urte ar-

teko gazteek ingeles ikastaroak egite-ko aukera izango dute, B2 eta C1 mai-latan; bietan maila-azterketak egingo dituzte.

Horiez gainera, UK Gaztea pro-gramak beste lau zerbitzu eta auke-ra eskainiko dizkie neska-mutilei lan-munduan murgiltzen laguntzeko: ka litate-sistemak, praktikak enprese-tan, jendaurrean hitz egiteko gakoak, eta lan-esparruan nork bere burua sal-tzen ikasteko sormen-teknikak. Azken bi horiek bideratuta egongo dira 18 eta 30 urte arteko Barrika, Berango, Ge-txo, Gorliz, Leioa, Lemoiz, Plentzia, Sopela eta Urdulizeko gazte guztiei.

info+: www.urkobe.net

harremanetarako: gaztebulegoa@getxo.netocioinclusivo@uribecosta.org

Zerbitzuak eskualdeko gazteei zuzenduta egongo dira.

EskaintzaAisialdi inklusiboaAdina: 5-30 urte Euskaraz eta gaztelaniaz.

Sexologiako orientazio- zerbitzuakUKSEX eguenero 18:30-20:00. LEIHoSEX eguenero 16:30-20:00.

Ingeles ikastaroa B2Adina: 16-30 urte Urritik abendura bitartean; izen-ematea: irailaren 7tik 18ra.

Ingeles ikastaroa c1Adina: 16-30 urte Urritik abendura bitartean; izen-ematea: irailaren 7tik 18ra.

Kalitate-sistemakAdina: 30 urtera arteko erdi- eta goi-mailako gradu-tituludunak eta unibertsitateko ikasleak Urritik abendura bitartean; izen-ematea: irailaren 7tik 18ra.

Praktikak enpresetanAdina: Erdi- eta goi-mailako gradu-tituludunak, unibertsitateko ikasleak aurretik lanik eta/edo lan-praktikarik egin ez dutenak Izen-ematea: irailaren 18ra arte.

Jendaurrean hitz egiteko gakoakAdina: 18-30 urte Azaroak 2, 4, 9 eta 11; 18:00-20:30. Izen-ematea: irailaren 1etik aurrera, plazak bukatu arte.

Lan-esparruan nork bere burua saltzen ikasteko sormen-teknikakAdina: 18-30 urte Azaroak 16, 18, 23 eta 25; 18:30-20:30. Izen-ematea: irailaren 1etik aurrera, lekuak bete arte.

Udako oporren atsedenaldiaren ostean, hilaren 10ean bueltan dator Euskeraz Olgetan egitas-

moa Uribe Kostako Mankomunitateko udalerrietara. Ekimena berrikuntzaz betea dator, mota guztietako tailer, jo-las eta ekitaldiakaz, bertoko Euskara Zerbitzuko arduradunen arabera. Gu-rasoei bereziki egongo dira zuzenduta hainbat ekintza, euren parte-hartzea handitzeko asmoz, azaldu dutenez.

Bestalde, Sopelan eta Lemoizen lekuz aldatuko da egitasmoa; Armin-tzan eta Larrabasterran egingo dira irail eta urriko ekintzak. Hala, hilaren 10etik 14ra, Ingurumen Eguna eta Na-tur Tailerra egingo dituzte Plentziako Astillero plazan (17:30-19:30), Urduliz-

ko Antsonekoa plazan (17:30-19:30), Gorlizko Ibarreta plazan (12:00-14:00), Larrabasterrako Urgitxieta plazan (12:00-14:00) eta Armintzan (17:00-19:00), hurrenez hurren.

Euria egiten duen egunetan, oste-ra, ekimenak honako tokietan buru-tuko dira: Armintzako pilotalekuan, Plentziako udaletxeko arkupeetan, Urdulizko probalekuan eta Gorlizko pilotalekuan izango dira jolasak. La-rrabasterran, ostera, euriagaz ere Ur-gitxietan jarraituko dute egiten. Irai-laren 17tik 21era bitartean, berriz, jolas koloretsu eta erraldoiak egingo dituz-te; eta hilaren 24tik 28ra, euskal dan-tzak eta musika-jolasak familian.

info+: www.euskerazolgetan.wordpress.com

Hilaren 10ean bueltatuko da Euskaraz Olgetan egitasmoa

Ingeles ikastaroak, praktikak enpresetan eta beste hainbat aukera eskainiko dizkie gazteei UK Gaztea programak.

Oporraldiaren ostean, «eskola-ra» bueltatzeko ordua helduko da laster. Horregaz batera, nes-

ka-mutilek eskolaz kanpoko ikastaroe-tan ere parte hartzeko aukera izango dute. Gorlizko Kultur Etxeak kultur eta kirol eskaintza askotarikoa prestatu du datorren ikasturterako. Kultur eskain-tzaren barruan, honakoak egongo dira aukeran: alboka, joskintza, grafopsi-kologia, eskulanak, panderoa, patch-worka, pintura, antzerkia, trikitia, txa-laparta, artea, zeramika eta pintura. Kirol eskaintzan, berriz, honakoak au-

keratu ahal izango dira: aikidoa (14 ur-tetik gora), aretoko dantzak, nagusien-tzako gimnasia berezia, hipopresiboa, padela, patinajea, spinninga, total gyma, tai-xi chi-kung-a, yoga, zumba, gym-jazza (8-12 urte), padel txikia (5-8 urte eta 5-12 urte), psikomotrizitatea (3-4 urte) eta zirkua (4-10 urte).

Kultura edo kirol ikastaro horieta-koren batean parte hartu gura dute-nek hilaren 15era arte izango dute ize-na emateko aukera. Ostera, klaseak urriaren 5eko astean hasiko dira.

info+: www.gorliz.eu

Kultur Etxeak tailer ugari antolatu ditu

Gorliz

1.000euroko balioaduen egonaldia zein argazkik irabaziko ete du?

URIBE KOSTAKO UDA ARGAZKI-LEHIAKETAMartxan da herri-bozketa: irailaren 29ra arte gustukoen dituzun 3 argazki aukera ditzakezu.

Botoa emateko ordua da! Aukeratu zure argazkirik gogokoenak www.hiruka.eusen!

Uribekostarrak non, Uribe Kosta han!Herri-bozketa martxan da: irailaren 29ra arte gustuendituzun 3 argazki aukera ditzakezu.

Irudi hauek Uribe Kostako argazki-lehiaketanparte hartu duten argazki guztietatik

aukeratutako batzuk baino ez dira.

DEN-DENAK IKUSTEKO ETA ZURE BOZKA EMATEKO:

www.hiruka.eusSARIASari bakarra izango da: 1.000 euroko balioa duen bi nagusi eta haur batentzat mantenu erdiko astebeteko oporraldia Ohtels kateko hotel batean, behe-denboraldian, 2016ko ekainaren 30era arte, hautatutako data aukeran balego.Ez da inolaz ere onartuko irabazitako sarien ordez, beste sari batzuk edo dirua hartzea.

SARI-BANAKETAHerri-bozketaz aukeratuko da sariduna: boto gehien jasoko dituen argazkiaren egilea.

Bozketa www.hiruka.eus webgunearen bitartez egingo da, irailaren 1etik 29ra bitartean.

Erabakia ezin izango da eztabaidatu edo gaitzetsi.

Irabazlea nor den urriaren 1ean jakinaraziko dugu, HIruka paperezko astekarian eta www.hiruka.eus agerkari digitalean. Epostaz edo telefonoz harremanetan jarriko gara saridunagaz.

HIruka koop. ELk.-k bere egiten du, edozein arrazoi dela medio, zozketa behin betiko aldatzeko, bertan behera uzteko edo eteteko eskubidea, eta ez du inolako erantzukizunik izango horregatik.

Kultura

Irailaren 3tik 6ra Folk Getxo BBK jaialdiak bere 31. ekitaldia ospa-tuko du. Aurtengo egitarauan, Es-trella Morente, Goran Bregovic,

Gwendal eta Oskorriren saioak nabar-mentzekoak dira. Hala ere, daborduko amaitu egin dira, erretiratu aurretik, Oskorrik emango dituen azken kon-tzertuetatik lehena ikusteko sarrerak; azaroaren 22an agur esango digu beti-ko, Bilboko Arriaga antzokian.

Folk Getxo BBK jaialdiak hau guz-tia hartuko du: 11 kontzertu, kale ban-den desfilea, eta lankidetza zein kul-turen aniztasuna bultzatzen dituzten jarduerak. Ohi den legez, Areetako Xake plazan izango dira emanaldi na-gusiak (ordaindu beharrekoak), ilun-tzeko 21:00etan (domekan, 20:00etan); ostera, arrastiko saioak plazaren atze- aldeko aparkalekuan, 19:00etan (do-mekan, 18:00etan). Munduko Te-rra zak ekimenaren kontzertuak ere (23:00etan) bertan izango dira, baita

umeentzako saioa ere. Gainera, bes-telako jarduera ugari egingo dituz-te Folk Getxon, berbarako: Munduko Eskulanen Azoka; kale-banden desfi-leak; zenbait gobernuz kanpoko era-kunderen eta elkarteren postuak bil-duko dituen Gune Solidarioa; hainbat herrialdetako platerak eskaniko di-tuen Munduko Terrazak, eta abar.

Banan-bananArrastiko saioetan (19:00etan), ikus-leek askotariko programaz gozatu ahal izango dute: Vrienden asturiar bandaren fusio-folkean hasita, eta

Mikel Markez kantautoreak eta Aire Ahizpak a cappella ahots-hirukotea-ren arteko elkarlanean amaitu, eta tartean, Salaoren flamenkoa, eta An-dres Penabad akordeoi-jotzailearen galiziar folk berria. Bestalde, saio na-gusiak amaitu ondoren, Munduko Te-rrazak-eko kontzertuak hasiko dira. Bertan izango dira Moxie, folk irlandar

berriaren erakusle berritzaile eta fres-kagarria; eta Raul Rodriguez, flamen-koa eta doinu kubatarrak uztartu ditu, berak asmatutako tresnaz baliatuta.

Oholtza nagusiko saioetako lehen-dabiziko kontzertuan, flamenko mu-sikaren ahots garrantzitsuenetariko batek jardungo du: Estrella Morentek, hain zuzen ere. Areetara, Autorretra-to ikuskizuna dakar, erritmo anitzak eskaintzen ditu ikuspegi berritzaile, sofistikatu eta egungoaz baliatuta. Bi-garren egunean, Goran Bregovic musi-kari bosniarra egongo da. Balkanetako jai-erritmoen maisuak ezkontza- eta hileta-banda bategaz joko du, doinu ugari nahasten dituen fusio ikuskizu-nean. Jaialdiaren erdialdean musika zeltaren arloko talde esanguratsue-neta riko batek jardungo du, Gwendal ban da bretoiak. Oraingoan, gonbida-tutako beste artistakaz jardungo du, eta Areetako saioa grabatuko dute tal-dearen disko berrirako. Saio nagusien eskaintza biribiltzeko, Oskorrik itxiko du Folka. Euskal musikaren talde os-petsuenetakoak Hauxe da despedidia bira abiatuko du Areetan, zaleei agur esateko, zenbait hamarkadaz ibilbide arrakastatsua osatu ostean; ikuskizun horretarako sarrerak daborduko agor-tu egin dira.

Getxo Folk BBK jaialdiak Estrella Morente, Goran Bregovic, Gwendal eta Oskorri ekarriko ditu Areetako Xake plazara.

Folkaren txanda, Getxon

Banden desfileak, eskulanen azoka eta munduko jakiak ere

egongo dira

EgitarauaIrailak 3, eguena19:00 Vrienden (Asturias), Xake plaza atzeko aparkalekuan (Itzubaltzeta/Romo). Sarrera: doan.21:00 Estrella Morente, Xake plazan (Areeta). Sarrera: 20 euro.

Irailak 4, barikua19:00 Andres Penabad (Galizia), Xake plaza atzeko aparkalekuan. Doan.21:00 Goran Bregovic & Wedding and Funeral Band, Xake plazan. Sarrera: 25 euro.23:00 Moxie (Irlanda), Xake plaza atzeko parkingean. Doan.

Irailak 5, zapatua12:30 Abeltxuriak taldearen Euskal soinu tresnak umeentzako saio didaktikoa, aparkalekuan. Sarrera: doan.19:00 Salao (Katalunia), Xake plaza atzeko aparkalekuan. Doan.21:00 Gwendal (Bretaina), Xake plazan. Sarrera: 15 euro.23:00 Raul Rodriguez (Andaluzia), Xake plaza atzeko aparkalekuan. Sarrera: doan.

Irailak 6, domeka18:00 Mikel Markez eta Aire Ahizpak (Euskal Herria), Xake plaza atzeko aparkalekuan. Sarrera: doan.20:00 Oskorri, Xake plazan (Areeta). Sarrerak agortu egin dira.

Gainera, banden desfileak, Munduko Eskulanen Azoka, Gune Solidarioa, Munduko Terraza egongo dira.

Goran Bregovic Balkanetako jai-erritmoen maisuak ezkontza- eta hileta-banda bategaz joko du. © GETXOKO KULTUR ETXEA

PLEn

TZIA

2015

eko

irai

lare

n 3t

ik ir

aila

ren

9ra

arte

GETX

o

Uzta

ilare

n 23

an a

biat

u zu

en Ja

zz O

ste-

guna

k ek

imen

a Xu

rrut

piz

zeria

k, 3

0. u

r-te

urre

nare

n os

paki

zuna

k ar

e ge

hiag

o bi

ribilt

zeko

asm

oz. U

da a

mai

tzea

r da

-go

ela,

irai

lare

n 3a

n iz

ango

da

zikl

o ho

-rr

etak

o az

kene

ko s

aioa

. Ohi

den

lege

z,

egur

aldi

ona

bad

a, X

urru

ten

kanp

oal-

dean

egi

ngo

dute

kon

tzer

tua,

21:0

0eta

-tik

aur

rera

; sar

rera

, doa

n. Ja

zz O

steg

u-ne

i ak

abua

em

atek

o, V

icto

r de

Die

go

saxo

foni

sta

bilb

otar

rak

joko

du

bere

ta

ldea

gaz.

Urt

eak

dira

De

Dieg

o Ba

rtze

-lo

nan

bizi

del

a; o

rain

urt

e bi

pla

zara

tu

zuen

ber

e az

ken

disk

oa, T

ribut

e (Q

ua-

dran

t Rec

ords

, 201

3).

Jane

Aus

ten

idaz

lear

en (

Stev

en-

ton,

Ing

alat

erra

, 17

75 -

Win

ches

-te

r, In

gala

terr

a, 18

17) E

mm

a (1

816)

el

eber

riare

n ga

inek

o ira

kurk

eta-

klub

a zu

zend

uko

du u

rria

ren

8tik

az

aroa

ren

26ra

, eg

uene

ro,

Fer-

nand

o Ga

rcia

-Pañ

edak

. Alg

orta

ko

Villa

mon

te k

alek

o ku

ltur

etxe

an

batu

ko d

ira i

raku

rket

a-kl

ubek

o- ak

. Hai

n zu

zen

ere,

irai

lare

n 7t

ik

30er

a eg

ongo

da

iraku

rket

a-kl

ub

horr

etan

ize

na e

mat

eko

auke

ra.

Jane

Aus

ten

gazt

e-ga

zter

ik h

asi

zen

idaz

ten,

ber

e at

segi

nera

ko e

ta

fam

iliar

en jo

lase

rako

.

Vict

or d

e Di

egok

bu

kaer

a em

ango

die

Ja

zz O

steg

unei

Ja

ne A

uste

n id

azle

ari

gora

zarr

e eg

inez

ERAn

DIo

Iraila

ren

4an,

bar

ikua

, Ex

trem

odu-

rore

n om

enez

ko P

edra

tal

deak

kon

-tz

ertu

a em

ango

du

Astr

abud

uko

Josu

M

urue

ta p

laza

n. H

itzor

dua

22:0

0eta

n ip

ini

dute

; sa

rrer

a,

doan

. Pe

dra

2009

an s

ortu

zen

Pla

senc

iako

(Cac

e-re

s) m

usik

ari

espe

rient

ziad

unen

es-

kutik

, Ext

rem

odur

ori g

oraz

arre

dui

na

egite

ko a

smoz

. Err

espe

tua

eta

mire

s-m

ena

sent

itzen

ditu

zte

Robe

Ini

esta

eta

bete

tald

ekid

eeki

ko; e

ta u

rte

asko

da

roat

e ha

ien

mus

ika

entz

uten

; Ex

-tr

emod

uro

ere

Plas

enci

an so

rtu

zen.

2009

ko u

rria

ren

10ea

n, le

hen

kon-

tzer

tua

eska

ini z

uen

Pedr

ak, e

ta, o

r-du

tik, k

ontz

ertu

ask

o et

a as

ko e

man

di

tuzt

e, E

xtre

mad

urat

ik h

asi e

ta G

ali-

zia,

Eus

kal H

erria

, Ara

goi,

Kant

abria

, M

adril

eta

bes

te h

orre

nbes

te le

ku b

i-si

tatu

ditu

zte.

Urt

e ho

rieta

n gu

ztie

-

tan,

arr

akas

ta e

ta k

ritik

a on

uga

ri lo

r-tu

ditu

zte.

Ora

in a

rte,

250

kon

tzer

tu

bain

o ge

hiag

o em

an d

ituzt

e, e

ta, h

o-rie

tan,

Ped

rak

«roc

k m

usik

arik

urr

a-tz

aile

ena»

jo d

u, ta

ldea

ren

ezau

garr

i di

ren

inda

r et

a pr

ofes

iona

ltasu

na-

gaz.

Giro

eta

mus

ika

ona

dira

Ped

ra-

ren

ikur

rak.

Eta

adi

eraz

i dut

enez

, tal

-de

ak d

enbo

rald

i ber

ri ba

ti ek

in d

io,

inoi

z ba

ino

send

oag0

.

Extre

mod

uror

en d

oinu

ak

eska

inik

o di

tu P

edra

k

2015

/09/

03 -

2015

/10/

04

Getx

opho

to ja

iald

iaUd

aler

rian

zeha

r | G

etxo

Info

rmaz

io g

ehia

go e

ta o

rdut

egia

: w

ww

.get

xoph

oto.

com

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06

Mun

duko

esk

ulan

akXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Hai

nbat

her

riald

etak

o es

kula

nak,

sal

gai.

Ord

uteg

ia: 1

2:00

-14:

00 e

ta 1

8:00

-22:

00

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06

Elka

rtas

un g

unea

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan,

bid

ezko

m

erka

tarit

zare

n po

stua

k. U

dala

ren

Imm

igra

zio

eta

Koop

eraz

io s

aila

kaz

elka

rlane

an.

Ord

uteg

ia: 1

2:00

-14:

00 e

ta 1

8:00

-22:

00

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06 -

18:0

0eta

tik a

urre

ra

Mun

duko

Terr

aza

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n, n

azio

arte

ko

gast

rono

mia

. Get

xoko

Eto

rkin

en P

lata

form

ak

anto

latu

ta.

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06 -

19:3

0

Band

en d

esfil

eaEs

kole

tako

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

2015

/09/

03 -

19:0

0

Vrie

nden

tald

e as

turia

rrar

en

kont

zert

uaXa

ke p

laza

atz

eko

park

inga

(Rom

o) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sa

rrer

a, d

oan;

toki

a be

te a

rte.

2015

/09/

03 -

21:0

0

Estr

ella

Mor

ente

ren

kont

zert

uaXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era:

20

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

04 -

2015

/09/

13

Andr

a M

ari j

aiak

Elex

alde

eta

Elo

rtza

| Ur

duliz

Egita

rau

osoa

: hi

ruka

.eus

/age

nda

2015

/09/

04 -

2015

/09/

09

ondi

zko

jaia

ko

ndiz

auz

oa |

Leio

aEg

itara

u os

oa:

hiru

ka.e

us/a

gend

a

2015

/09/

04 -

19:0

0

Andr

es P

enab

ad g

aliz

iarr

aren

ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era,

doa

n; to

kia

bete

art

e.

2015

/09/

04 -

21:0

0

Gora

n Br

egov

ic, k

ontz

ertu

anXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era:

25

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

04 -

23:0

0

Mox

ie ta

lde

irlan

darr

aren

ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra

doak

oa d

a.

2015

/09/

05 -

2015

/09/

06 -

10:0

0-14

:00

Pira

guen

doa

ko m

aile

gua

Altz

agak

o on

tzira

leku

a | E

rand

io20

toki

. Doa

n, E

rand

ion

erro

ldat

uent

zat e

ta

adin

txik

ikoe

ntza

t. In

form

azio

geh

iago

: 665

70

2 28

2

2015

/09/

05 -

12:3

0

Abel

txur

iak

tald

eare

n um

eent

zako

sai

o di

dakt

ikoa

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra,

doan

; lek

ua b

ete

arte

.

2015

/09/

05 -

19:0

0

Sala

o ta

lde

kata

lana

ren

kont

zert

uaXa

ke p

laza

atz

eko

park

inga

(Rom

o) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sar

rera

, do

an; l

ekua

bet

e ar

te.

2015

/09/

05 -

19:0

0

Des-

Habi

tat k

ale-

antz

ezla

naUd

alet

xe a

urre

ko p

laza

| So

pela

Vaiv

en ta

ldea

k an

tzez

tuta

. Sar

rera

doa

koa

izan

go d

a.

2015

/09/

05 -

21:0

0

Gwen

dal t

alde

aren

kon

tzer

tua

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sar

rera

: 15

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

05 -

23:0

0

Raul

Rod

rigue

z an

dalu

ziar

rare

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra

doak

oa iz

ango

da.

2015

/09/

06 -

17:0

0

Eusk

aria

ns e

ta U

rugu

aire

n ar

teko

err

ugbi

-par

tida

Fadu

rako

err

ugbi

-zel

aia

| Get

xoLa

guna

rtek

o no

rgeh

iago

ka ik

uste

ko

sarr

eren

sal

neur

ria 5

eur

okoa

da,

18

urte

tik

gora

koen

tzat

. Adi

ngab

eent

zat s

arre

ra d

oako

a iz

ango

da.

2015

/09/

06 -

18:0

0

Mik

el M

arke

zen

eta

Aire

ah

izpe

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra,

doan

; lek

ua b

ete

arte

.

2015

/09/

06 -

21:0

0

osko

rrire

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Osk

orrik

em

ango

ditu

en a

zken

kon

tzer

tuet

atik

lehe

ngoa

da

. Sar

rera

k ag

ortu

egi

n di

ra.

Pedr

ak s

ei u

rte

daro

atza

Ext

rem

odur

oren

abe

stia

k jo

tzen

. © P

EDRA

© V

ICTO

R D

E D

IEG

O

Antz

eztu

tako

bis

itak,

Get

xon

Gida

ri ba

tega

z jo

atea

z ga

iner

a, «

gara

iko

pert

sona

iaka

z»

harr

eman

etan

ipi

ntze

ko a

uker

a ed

ukik

o du

te b

isita

riek;

ha

la, b

isita

tuko

ditu

zten

txok

oak

eta

haie

n hi

stor

ia m

odu

dibe

rtiga

rria

n et

a di

dakt

ikoa

n ul

ertu

eta

goz

atu

ahal

izan

-go

ditu

zte.

Bis

itek

60 m

inut

uko

iraup

ena

dauk

ate.

2015

/09/

03 -

2015

/10/

04

Getx

opho

to ja

iald

iaUd

aler

rian

zeha

r | G

etxo

Info

rmaz

io g

ehia

go e

ta o

rdut

egia

: w

ww

.get

xoph

oto.

com

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06

Mun

duko

esk

ulan

akXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Hai

nbat

her

riald

etak

o es

kula

nak,

sal

gai.

Ord

uteg

ia: 1

2:00

-14:

00 e

ta 1

8:00

-22:

00

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06

Elka

rtas

un g

unea

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan,

bid

ezko

m

erka

tarit

zare

n po

stua

k. U

dala

ren

Imm

igra

zio

eta

Koop

eraz

io s

aila

kaz

elka

rlane

an.

Ord

uteg

ia: 1

2:00

-14:

00 e

ta 1

8:00

-22:

00

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06 -

18:0

0eta

tik a

urre

ra

Mun

duko

Terr

aza

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n, n

azio

arte

ko

gast

rono

mia

. Get

xoko

Eto

rkin

en P

lata

form

ak

anto

latu

ta.

2015

/09/

03 -

2015

/09/

06 -

19:3

0

Band

en d

esfil

eaEs

kole

tako

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

2015

/09/

03 -

19:0

0

Vrie

nden

tald

e as

turia

rrar

en

kont

zert

uaXa

ke p

laza

atz

eko

park

inga

(Rom

o) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sa

rrer

a, d

oan;

toki

a be

te a

rte.

2015

/09/

03 -

21:0

0

Estr

ella

Mor

ente

ren

kont

zert

uaXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era:

20

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

04 -

2015

/09/

13

Andr

a M

ari j

aiak

Elex

alde

eta

Elo

rtza

| Ur

duliz

Egita

rau

osoa

: hi

ruka

.eus

/age

nda

2015

/09/

04 -

2015

/09/

09

ondi

zko

jaia

ko

ndiz

auz

oa |

Leio

aEg

itara

u os

oa:

hiru

ka.e

us/a

gend

a

2015

/09/

04 -

19:0

0

Andr

es P

enab

ad g

aliz

iarr

aren

ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era,

doa

n; to

kia

bete

art

e.

2015

/09/

04 -

21:0

0

Gora

n Br

egov

ic, k

ontz

ertu

anXa

ke p

laza

(Are

eta)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n.

Sarr

era:

25

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

04 -

23:0

0

Mox

ie ta

lde

irlan

darr

aren

ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra

doak

oa d

a.

2015

/09/

05 -

2015

/09/

06 -

10:0

0-14

:00

Pira

guen

doa

ko m

aile

gua

Altz

agak

o on

tzira

leku

a | E

rand

io20

toki

. Doa

n, E

rand

ion

erro

ldat

uent

zat e

ta

adin

txik

ikoe

ntza

t. In

form

azio

geh

iago

: 665

70

2 28

2

2015

/09/

05 -

12:3

0

Abel

txur

iak

tald

eare

n um

eent

zako

sai

o di

dakt

ikoa

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra,

doan

; lek

ua b

ete

arte

.

2015

/09/

05 -

19:0

0

Sala

o ta

lde

kata

lana

ren

kont

zert

uaXa

ke p

laza

atz

eko

park

inga

(Rom

o) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sar

rera

, do

an; l

ekua

bet

e ar

te.

2015

/09/

05 -

19:0

0

Des-

Habi

tat k

ale-

antz

ezla

naUd

alet

xe a

urre

ko p

laza

| So

pela

Vaiv

en ta

ldea

k an

tzez

tuta

. Sar

rera

doa

koa

izan

go d

a.

2015

/09/

05 -

21:0

0

Gwen

dal t

alde

aren

kon

tzer

tua

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Sar

rera

: 15

euro

. Dab

ordu

ko s

alga

i.

2015

/09/

05 -

23:0

0

Raul

Rod

rigue

z an

dalu

ziar

rare

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra

doak

oa iz

ango

da.

2015

/09/

06 -

17:0

0

Eusk

aria

ns e

ta U

rugu

aire

n ar

teko

err

ugbi

-par

tida

Fadu

rako

err

ugbi

-zel

aia

| Get

xoLa

guna

rtek

o no

rgeh

iago

ka ik

uste

ko

sarr

eren

sal

neur

ria 5

eur

okoa

da,

18

urte

tik

gora

koen

tzat

. Adi

ngab

eent

zat s

arre

ra d

oako

a iz

ango

da.

2015

/09/

06 -

18:0

0

Mik

el M

arke

zen

eta

Aire

ah

izpe

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za a

tzek

o pa

rkin

ga (R

omo)

| Ge

txo

Folk

Get

xo B

BK ja

iald

iare

n ba

rrua

n. S

arre

ra,

doan

; lek

ua b

ete

arte

.

2015

/09/

06 -

21:0

0

osko

rrire

n ko

ntze

rtua

Xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oFo

lk G

etxo

BBK

jaia

ldia

ren

barr

uan.

Osk

orrik

em

ango

ditu

en a

zken

kon

tzer

tuet

atik

lehe

ngoa

da

. Sar

rera

k ag

ortu

egi

n di

ra.

noiz

: Ira

ilare

n 5e

an B

izka

ia Z

ubia

, eta

6an

Alg

orta

ko P

ortu

Zah

arra

o

rdua

: 11:

30ea

n no

n: H

amar

min

utu

lehe

nago

, bis

itatu

ko d

en le

kuan

Iz

en-e

mat

ea: E

z da

beh

arre

zkoa

. Hal

a er

e, 1

2 ur

tetik

gor

akoe

k 3

euro

or

dain

du b

ehar

ko d

ituzt

e.

BARR

IKA

URIB

E Ko

STA

GoRL

IZ

Iraila

ren

7an

eta

9an

Uda

Fun

egi

tas-

moa

ren

azke

n au

rrek

o sa

ioak

edu

kiko

di

tuzt

e tx

ikie

nek

Txin

txila

ndia

pla

zan;

da

ntza

k, t

aile

rrak

eta

jol

asak

ez

dira

fa

ltako

, 17

:30e

tik 1

9:00

etar

a bi

tart

ean.

Eu

ria b

ada,

libu

rute

gian

egi

ngo

dute

.

Urib

e Ko

stak

o M

anko

mun

itate

ko E

us-

kara

Zer

bitz

uak

iraila

ren

7an

zaba

ldu-

ko d

u Be

rbal

agun

eta

Gur

asol

agun

egi

-ta

smoe

tan

izen

a em

atek

o ep

ea; h

ilare

n 30

era

arte

ego

ngo

da a

uker

a.

info

+: u

kber

bala

gun@

gmai

l.com

/ 68

8 89

9 86

8

Gorli

zko

Turis

mo

Bule

goak

bis

ita g

ida-

tuak

egi

n oh

i ditu

mar

titze

neta

n (17

:00)

et

a eg

uene

tan

(11:0

0), u

dale

rria

n ze

har.

Bisi

tald

iek

ordu

bete

ko ir

aupe

na iz

aten

du

te, e

ta p

rezi

oa 1,

60 e

urok

oa d

a.

info

+: tu

rism

o@go

rliz

.net

/ 94

6 77

4 34

8

Dant

zak

eta

jola

sak,

he

rrik

o tx

ikie

ntza

tGu

raso

lagu

n et

a be

rbal

agun

en b

ilaIts

as e

lizat

ea e

zagu

tu

gura

duz

u?

Port

u Za

harr

eko

pert

sona

iek

azal

duko

dut

e Al

gort

ako

txok

o ho

rret

ako

hist

oria

.

2015eko irailak 3 | irailak 914

Eguen honetan, irailak 3, Ge-txophoto Nazioarteko Argaz-ki Jaialdiaren bederatzigarren edizioa hasiko da, Begihan-

di kolektiboak antolatuta; «Bidaiak» izango du aurtengo gaia, eta urriaren 4ra arte luzatuko da. Jarduera nagu-siak lehenengo aste akabuan izango

dira, hilaren 6ra bitartean, hain zuzen ere. Irekiera-jaia barikuan egingo dute Areetako Andres Isasi musika-esko-lan; eta bertan Christian Caujolle ko-misarioa eta jaialdian parte hartzen duten argazkilariak egongo dira. Ga-rik eta Jon Aguirrezabalagak (We Are Standard) musika jarriko diote inau-

gurazioari. Era berean, aurten ere Itxialdia izeneko hausnarketarako jar-dunaldia egingo dute, eta Algortako hainbat gunetan proiekzioak eskaini-ko dituzte gauez.

Hogei egileOraingo honetan, nazioarteko 20 egi-lek baino gehiagok bidaien inguruan euren ikuspuntua eskainiko dute, eta, beste urte batez, esparru publikoa era-biliko dute argazkiak erakusteko. Ge-txophotoren komisario Christian Cau-jolleren arabera, hiru dira Getxophoto

Nazioarteko Argazki Jaialdiaren ezau-garri nagusiak: jarduera artistiko bat egiteko esparru publikoaren erabilera, publikoagaz sortzen den elkarreragi-na, eta erakusten diren joera anitzak.

Argazkiek hainbat leku beregana-tuko dituzte: Ereaga hondartzatik Al-gortako Portu Zaharreraino doan ibil-bidea, auzoaren goiko partea, zenbait erakusketa areto eta eraikin publi-kotan egongo dira ikusgai. Bestalde, egitarau «sendoa eta aberatsa» osatu dute Jokin Aspuru Getxophotoren zu-zendariak aurreratu duenez.

Daborduko ikusgai daude aurtengo erakusketa osatzen duten argazki erraldoiak.

Eguenean hasita, hilabetez luzatuko da Getxophoto jaialdia

Getxophoto nazioarteko jaialdiaren bederatzigarren edizioan, 20 argazkilarik parte hartuko dute. Gainera, egitarau oparoa prestatu dute, parte-hartzea sustatzeko.

Ekitaldi batzukIrailak 3, eguena21:00 Proiekzio bereziak, Algortako Kasino plazan eta Basagoitin. Sarrera doan.

Irailak 4, barikua20:00 Irekiera Jaia, Areetako Andres Isasi musika eskolan. Aurretik izena eman behar da.21:00 Proiekzio bereziak, Algortako Ereaga hondartzan eta Portu Zaharrean. Doan.

Irailak 5, zapatua21:00 Proiekzio bereziak, Basagoitin eta San Nikolas plazan, Algortan. Sarrera, doan.21:00 Argazkiaren Gaua, Algortako San Nikolas plazan. Doan.

Irailak 6, domeka11:30 Bisita berezia. Erakusketak ikusteko txangoa komisarioagaz eta jaialdira etorritako argazkilariakaz, Villamonteko kultur etxetik abiatuta. Doan.

info+: www.getxophoto.com

BOSek kontzertua eskainiko du Areetan

Eguaztenean, irailak 9, berriro ere Getxon emango du kontzertua Bilboko Orkestra Sinfonikoak

(BOS). Oraingo honetan, Areetako Xake plazako karpan izango da saioa, 19:30etik aurrera; Glinka-ren, Liszt-en, Tchaikovsky-ren eta Dvorák-en pie-zez osatutako egitarauaz gozatu ahal izango dute musikazaleek bertan. Car-los Garces izango da zuzendari, eta Itxaso Sainz de la Maza piano-bakar-lariak parte hartuko du. Sarrerak da-borduko salgai daude 5 euroan, Algor-tako kultur etxean.

Bilboko Orkestra Sinfonikoa 1920ko hamarkadan sortu zen. Urte hartan, Mr. Armand Marsick musikari belgi-

karra Bizkaiko hiriburura heldu zen kontserbatorioa zuzentzeko. Horren-bestez, Gortazar, Alaña, Arisqueta eta euren taldeak garatutako ideia sendo-tu egin zen, Marsickek zeukan presta-kuntza teknikoagaz. Horiek horrela, 1922an, Bilboko Orkestra Sinfonikoak bere lehenengo kontzertua eman zuen, Arriaga Antzokian.

Azken urteetako mugarri handie-tako bat Euskalduna Jauregiaren erai-kuntza izan da; izan ere, Orkestraren egoitza bihurtu da, eta hobekuntza ikusgarria ekarri du, bai kontzertueta-ra doazen entzuleei begira, bai musi-karien lan-baldintzei dagokienez.

info+: www.bilbaorkestra.com

Vaiven Teatroren kale-antzerkia, Sopelan

Zapatu honetan, irailak 5, DES-Ha-bitat kale-antzezlana eskainiko du Sopelan Vaiven konpainiak.

Hitzordua arrastian, 07:00etan, ipini dute udaletxe aurreko plazan, sarre-ra doan. Granadako antzerki taldeak martxoaren 10ean aurkeztu zuen bere laugarren obra Alhambra antzokian, «denok behar dugu lekuren bat bizi-garri egin» premisa oinarritzat hartu-ta. DES-Habitat lanean zirkua, dantza garaikidea eta antzerkia bera uztar-tzen dituzte granadarrek.

«Inoiz ezertxo ere gertatzen ez den lekua» da DES-Habitat. «Hala ere, per-tsonaiek bertan egon gura dute; ondo sentiarazten eta hartzen gaituen lekua

da. Batean kale, bestean bale. Baina, beti ematen digu zerbait», diote kon-painiatik. Bere identitatea berresku-ratu gura duen mundu batean topo egiten duten lau ezezagunen istorioa kontatzen du antzezlanak. Denen on-gizatea lortzeko, elkarlanean jardun beharko dute pertsonaiek; antzezla-nean hainbat elementu aurkituko di-tuzte, laurek partekatuko duten etxea-ren osagarriak izango direnak. Horrez gainera, gertaera dibertigarri eta arris-kutsuei aurre egin behar izango diete denek batera.

Vaiven Teatro 2008an sortu zen. Bi-dean 300 emanaldi baino gehiago es-kaini ditu konpainiak.

152015eko irailak 3 | irailak 9

Bazkide LaguntzaileaBazkide Erabiltzailea

Urtean _________€HIRUKAko kideizan gura duzu?Bi aukera dituzu:

BAzKIDE ERABILTzALE izanda:• Pertsona Juridikoak: 1.000 € + Urteko kuota: 30 €• Norbanakoak: 100 € + Urteko kuota: 30 €BAzKIDE LAGUNTzAILE izanda:• Pertsona Juridikoak: 200 € + Urteko kuota : 33 €• Norbanakoak: 50 € + Urteko kuota : 33 €

HIRUKA LAGUNA• Urtero ekarpena eginez (gutxienez 35 €) proiektuaren bultzatzaile izango zara, hainbat onurez baliatuz.

Bete ondorengo datuak eta bidali postaz hona: Martikoena 16, 2. solairua. 48992 GETXO

Proiektuan barrutik parte hartzekokooperatibako Bazkide eginez:

Egitasmoa bultzatzeko ekarpena eginez:

Telefonoa

Kontu korronte zenbakia

Aben

duar

en 1

3ko

Datu

Per

tson

alen

Bab

es L

egea

ren

15/1

999

Lege

Org

anik

oare

n ar

aber

a,

erab

iltza

ileek

HIR

UKAr

i em

anda

ko d

atua

k fit

xate

gi a

utom

atik

o ba

tean

sar

tuko

dira

, era

bil-

tzai

lear

ekin

har

rem

anet

an ja

rtzek

o et

a H

IRUK

Aren

info

rmaz

ioa

eta

publ

izita

tea

hela

razt

e-ko

. Bes

tela

ko e

rabi

lpen

ik e

rabi

ltzai

lear

en a

urre

tiko

baim

en z

ehat

za b

ehar

du.

Era

biltz

aile

ak

nahi

due

nean

dat

uok

zuze

ntze

ko e

do k

entz

eko

bere

esk

ubid

eak

bete

ditz

ake

helb

ide

ho-

neta

ra id

atzi

z: h

iruka

@hi

ruka

.eus

Garatzbide elkarteko sortzaileetako bat da Ainhoa Pazos.

KEPA UGARTE MARTIAREnA

Zaintza-lanak berak menpeko pertsonen zaintzaileei eragiten dien estresa zelan saihestu ira-kastea da Ainhoa Pazos Perea

33 urteko psikologo barakaldarrak irai-leko astelehen denetan Sertutxenan emango duen ikastaroaren helburua.

Zer helburu dauka Gorlizen emango duzun ikastaroak?Horrelako ikastaroak, adinagatik edo gaixotasun bat daukatelako, egunero-ko bizitzan laguntza behar izaten du-

ten pertsonen zaintzaileei zuzenduta daude. Zaintza-lana gogorra izaten da. Gehienetan, senideak edo gertukoak izaten dira zaindu beharreko horiek; eta orokorrean oso estresatuta egoten dira zaintzaileak, gainkarga emozio-nal handia sufritzen dutelako. Erlaxa-tzen erakustea da eskaintzen ditugun ikastaroen helburua; besteak beste, erlaxatzeko zer jarduera dauden ira-kasten diegu; baita eguna antolatzen ere: lehendabizi garrantzitsuena egi-nez, eta horren garrantzitsua ez dena gerorako utziz.

Zerk eragiten die estresa menpeko pertsonen zaintzaileei?Zaintzak berak eragiten du estresa; 24 barik, egunak 26 ordu izaten ditu zai-tzaileentzat. Esnatzen direnetik, euren

bizitza alde batera utzi behar izaten dute, zaintzen duten pertsona horri arreta emateko; euren bizitza gaixoa-ren inguruan antolatu behar izaten dute: «pixoihala aldatu behar diot, bihar medikura eraman, ohera sar-tzeko ordua da...». Zaintzaile batek ez dauka berarentzako denborarik. Esa-terako, erosketak egiteko denborarik ere ez du izaten zaintzaileak. Estresa areagotzen du horrek.

Gaixotasun larriak sor ditzake zain-tzaileek pilatutako estresak?Bai, noski. Horrexegatik egiten ditu-gu ikastaroak. Estresak gaixotasun fi-sikoak, emozionalak eta psikikoak sor ditzake, eta horietako batzuk larriak izan daitezke. Adibidez, egunero-egu-nero estresa sufrituz gero, kontraktu-

rak, loezina, idorreria, diabetesa, hi-pertentsioa, arazo kardiobaskularrak sor daitezke. Psikologikoki, ostera, an-tsietatea eta depresioa ager daitezke; botikak ere hartu behar izaten dituzte.

Zure aldetik, zer gako zehatz emango diezu ikastaroan parte hartzen duten lagun horiei?Ikastaroetan, alde batetik, estres hori zelan sortzen den aztertzen dugu.

Funtsezkoa da hori guztia nondik da-torren ulertzea. Bestela, egoera be-rean jarraituko dute zaintzaileek, eta ez dute aukerarik izango horri buelta emateko. Beharrezkoa da identifika-tzea zer egiten duten gaizki bizitzan eta zaintza-lanean. Egoerari bakarrik egingo diogu aurre; zer dagoen gaizki jakinez gero, hori zelan alda daitekeen hausnartzea da hurrengo pausoa.

Arnasa ondo hartzen ere erakusten duzu ikastaroetan...Horrela da. Izan ere, estresa daukagu-nean, ez dugu arnasa ondo egiten, eta horrek estresa aregotzen du. Bestalde, garrantzitsua da gure gorputza ondo ezagutzea; alarma baten parekoa da. Gorputzaren bitartez nabaritzen dugu gauzak ondo doazen ala ez.

Gero eta zaintzaile gehiagok hartzen dute parte horrelako ikastaroetan?Egia esanda, bai. Gero eta zaintzaile gehiagok hartzen dute parte horrela-ko ikastaroetan. Menpekotasun egoe-ran dauden pertsonek laguntza gehia-go zeuzkaten lehen; orain zailagoa da laguntzak lortzea. Ondorioz, zaintza-lanak etxean egitea erabakitzen dute familia askok, horrek dakarren estres-kargarekin. Estresaren prebentziorako ez ezik, pertsona gehiago egoera be-rean daudela jakiteko ere baliagarriak zaizkie ikastaroak zaintzaileei.

Ainhoa Pazos Perea psikologoak ikastaroa emango du Gorlizen.

«Pertsonak zaintzeak estresa eragiten du»

«Erosketak egiteko denborarik ere ez dauka

zaintzaileak»

Berbetan

Zer aurkituko du irakurleak Mas alla de una sola voz liburuan?Oso ondo bereiz daitezkeen hiru atal dauzka Mas alla de una sola voz liburuak. Landutako gaiak eta era-bilitako literatura-generoak ezberdinak dira. Marivi Marañon Martinezek landutako kapituluak emaku-me etorkinen kontakizunak batzen ditu. Berak ere Burgostik Sestaorako bidaia egin zuen, eta andre etorkinen historia, gorabeherak, hainbat arrazoik eragindako gatibualdia eta abar kontatzen ditu. Le-kukotasun denak egiazkoak dira. Babel Munduko Emakumeak gobernuz kanpoko erakundearen babe-sa jaso ostean, Marivik berak jaso ditu emakumeen kontakizunok. Horrez gainera, horiek denek bizi izandako erbestealdiaren atsekabea, diskriminazioa, euren jaioterritik urrun dauden herrialdeetan ama izatea eta abar deskribatzen ditu lehen atal horrek. Emakume horien konfidentzietan, ondokoa nabari daiteke: arazoa bata edo bestea izanda, edozein bide-tatik aurrera egiteko gai dira bere helburuak lortzeko.

Liburuaren bigarren atala zuk idatzi duzu, ezta?Bai, horrela da. Bertan, 19 emakume txiletarri egin-dako elkarrizketak batu ditut. Txile hegoaldeko San Rosendo herrixkan jaio nintzen ni, baina 42 urte da-ramatzat Euskal Herrian; 25 urtegaz etorri nintzen. Liburura itzuliz, elkarrizketaren bitartez, euren mun-duan sartzea lortzen dut; ez bakarrik zer amesten duten atzemanez, baizik eta amets horiek errealitate bihurtzeko gai ere badirela erakusten dut, horreta-

rako dantza, sukaldaritza, literatura, pintura, politi-ka... erabiltzen dituzte. Bat eginez, beldurrari aurre egiteko, kalera irteteko eta eguneroko bizitzari hel-tzeko indarra aurkitu duten emakumeak dira horiek denak. Esan daiteke andre horiek hartutako konpro-misoetan eta erantzukizunetan oinarritutako his-toriak aurki daitezkeela elkarrizketa horien atzean.

Emakumeok egindako lanaren oinarria da «zeozer egin, hamaika aldiz, denentzat eta denen alde». Eu-ren jarduera guztiak munduaren mugaldean gauza-tu dituzte. Baina, aldi berean, beste kontinente ba-tzuetako emakumeentzako adibide bikainak dira.

Eta hirugarren atalean, zer irakurriko dugu?Buscando senderos pasartearen bitartez, gure bar-nera bidaiatzeko gonbitea egiten digu Leondik etorri eta Ortuellan lekututako Carmina Villalba Ayuelak. Emakumeok horrenbeste bider amestutako, desi-ratutako eta aldarrikatutako mundu librearen bila

joatera animatzen gaitu berak. Hausnarketa anitzen bitartez, pentsamenduak eta emozioak helarazten dizkigu Carminak; balio psikologiko handiko dekla-mazio subjektiboak dira horiek denak. Berbon bitar-tez, pertsonen barrunbeetara heltzea lortzen du. Bere ustez, emakume bakoitzaren barruan hasi behar du inguratzen gaituen mundua eraldatzeko bideak.

Zelan sortu zen liburua idazteko ideia?Esan daiteke nik neuk animatu egin nuela parte-har-tzaileetako bat idazten dituen kontakizunak ezagu-tzera ematen. Ideia horri buelta batzuk eman ostean, zerbait zabalagoa proposatu zigun berak; Marivi, Carmina eta hiruroi proiektuan parte hartzeko gon-bitea egin zigun. Ez genion ezezkorik eman... Horrela sortu zen horren liburu eder hori.

Zeintzuk dira Mas alla de una sola voz argitalpena-ren helburuak?Erbestearen arazoa eta emakumezkoen bizitza la-borala zein konpromisoa ezagutzera ematea izan da gure helburu nagusietako bat. Funtsezko ideia bat transmititu gura dugu Mas alla de una sola voz li-buruaren bitartez, eta horren inguruan hausnarketa egin emakumeon ikuspuntutik.

Esan daiteke liburua emakume askok osatzen du-ten ahots bakarra dela?Zera esatea da: «Emakumeok bat eginda, konpromi-soan eta borrokan».

Mahaigainean jarri gura dugu munduko bizilagunen erdiaren errealitatea,

dagokionak ikus dezan

Lucy Sepulveda Velasquez txiletarrak 42 urte daroatza Euskal Herrian. Horietatik ia 30, Gorlizen. Pinocheten estatu-kolpetik ihesi heldu zen gurera. Mas alla de una sola voz liburua plazaratu du Marivi Marañon Martinez eta Carmina Villalba Ayuelagaz batera. Jaioterria utzita Bizkaian zelan lekukotu ziren hainbat emakumeren testigantzak jasotzen ditu lanak.

«Emakumeon borroka ez da amaitzen jaioterria uzten dugunean»

KEPA UGARTE MARTIAREnA

LUCY SEPULVEDA VELASqUEZ 172015eko irailak 3 | irailak 9

Parte hartu duen emakumeetako batek ondoko galdera egiten du: «Daukazuna uztea merezi du abentura bati ekiteko?»Horixe da emigrazioaren, deserriaren edo zure bu-ruari ezarritako erbestearen ezbaia! Norbanakoen sexuari erreparatu barik, bizitza, berez, abentura hutsa da. Arazoa da emakumeoi, askotan, partida-ren alderik gogorrena eta ilunena bizitzea tokatzen zaigula; beste gizarte bategaz eta horren arauakaz topo egitea, alegia. Hala ere, emakumeak bere he-rrialdean bizi dituen arazoak (matxismoa, hezkun-tza-gabezia...) nahikoak eta soberakoak izaten dira batzuetan, benetako ihesaldia den bidaiari ekiteko.

Zer arrazoik behartu dituzte emakume horiek zeu-katen dena uzten?Arrazoi asko eta asko daude; emakume bakoitzak bere arrazoiak edukiko ditu horrela jokatzeko. Hala ere, bat bera ere tintontzian ez uzteko eta garrantzi-tsuenak ez ahazteko, liburua irakurtzea gomendatu-ko nioke jendeari.

Emakume horiek erakutsi duten ausardia aldarri-katzeko modu bat da liburua?Biziki eskertzen dizut galdera hau egitea; horixe bera goraipatu gura dugu gure liburuan.

Baita euren inkonformismoa goraipatzeko ere?Bai, baina albistegiei arreta jartzen badiezu gizaki-multzoak dira euren herrialdeetan bizitzen dabiltzan

basakeriaz ihes egiteko mugitzen direnak. Gizonek zein emakumeek alde egiten dute langabeziaren, kri-sialdiaren, gerren, obskurantismoa dakarten esta-tu-kolpeen, hilketen, bortxaketen... eraginez. Baina, beti ere emakumezkoak sufritzen du gehien; bidega-bekeria eta tirania bere hezur-haragian pairatzeko arriskuan dago.

Zertan datoz bat liburuari ahotsa jartzen dioten emakumezkoak?Elkarrizketaren hasieran esan dudan moduan, oso ondo bereizitako hiru atal dauzka liburuak. Lehe-nengo kapituluaz berba egiten badugu, emaku-mezkoek erbestean eta harrera-herrialdeetan ere diskriminazio bera sufritzen dute. Bigarren atalari dagokionez, emakume denak txiletarrak dira; denek ematen dute euren eguneroko bizitzaren testigantza, euren herrialdetik bertatik abituta. Bakoitzak bere berezitasunakaz, euren bizitzeko eta kultura egiteko moduak adierazten dituzte, herrialdea aurrera egin

eta garatzeko katearen beste begi bat direla aldarri-katuz. Azkenik, hirugarren atalean, bere ikuspun-tutik iritziak plazaratzen dituen emakume bat aur-kituko dugu, bere helburua hausnarketa piztea da. Berak gai bat hartu, eztabaidan jarri eta disekziona-tzen du, eta horren gainean pentsamendu pedagogi-ko oso bat eraikitzen du.

Zer aldarrikatu gura duzue Mas alla de una sola voz libururen bitartez?Batez ere munduan bizi diren lagunen erdiaren errealitate ikusgarria eta ikusezina mahaigainean ja-rri gura ditugu, dagokionak erreparatu diezaien.

Lucy, zuk bizitakoari dagokionez, zerk behartu zin-tuen zure jaioterria uztera?Euskaldun bategaz ezkonduta nengoen ni; 1936ko gerran, Bilbo erori ostean, bere aitak alde egin behar izan zuen Txilera, Winnipeg ontzian. Pablo Neruda idazleak berak Frantziatik kudeatutako itsasontzi horretan bi mila errepublikazale inguruk ihes egin zuten Francoren tropengatik, eta Txileko hainbat to-kitan lekutu ziren. Handik urte batzuetara, estatu kolpea eman zuen Pinochetek, eta, senarrari meha-txu egin ostean, familiako denok alde egin behar izan genuen erbestera.

Luzea izan zen Gorlizera heldu arteko bidaia?Luze antzean. Barakaldora bizitzera joan ginen lehendabizi, gero Portugaletera, eta ondoren San Inaziora. Baina, daborduko ia 30 urte dira Gorlizen bizi naizela; nire ustez, Euskal Herriko poesiaren itsasargia da Gorliz.

Harrera ona eman zizuten gorliztarrek?Kar-kar. Bertan nintzenik ere ez ziren konturatu. Orain ezagunagoa naiz poesia egiten dudalako. Eus-kal eta txiletar poeten arteko bitartekari ere banaiz; bost liburu plazaratu ditugu beste horrenbeste ur-tetan. Gainera, errezitaldiak eta poesia-emanaldiak egiten gabiltza beti; eta herriko jaietarako poema-bildumak aurkezten ditugu.

Gorlizen ere emakumeen eskubideen alde borro-kan jarraitzen duzu?Poesiagaz adierazten ditut nire aldarrikapenak.

Eta ozeanoaren bestalde honetan, zer gabezia to-patu dituzu?Egia esan, ez dut gabezia handirik sumatu; nire he-rrialdean, ostera, gabeziek kolpatzen dituzte kolkoa, sabela, osasuna, berba... Hemen ez dago alderik nire jaioterriak egunero bizi dituzten egoerakaz.

Hemen, libreago sentitzen zara?Erabat. Baina, arimari dagokion kontua da askatasu-na. Esan diezazuket, harrokerian jausi barik, latitu-de bietan sentitzen naizela libre.

Zer mezu helaraziko zenieke emakumeei?Etorkinei zera esango nieke: borroka ez da amaitzen jatorrizko herrialdeak uzten ditugunean; berriz hasi baino ez da egiten beste latitude batzuetan, hartzen gaituzten herrialdeetan. Gainontzeko emakumeei, ostera, bereizten gaituen bizitasuna eta bultzada ez galtzeko eskatu gura diet. Patua ez zaigu bidera ir-tengo; guk geuk bila joan behar dugu, amore eman barik lan eta lan eginez.

Patua ez zaigu bidera irtengo emakumeoi; guk geuk bila joan behar dugu, amore eman barik

lan eta lan eginez

Kirolak

Nazioarteko errugbia, Faduran

Uruguaiko errugbi selekzioko gizonezkoek Munduko Kopa prestatzen dihardute eguno-tan Algortan. Izan ere, Kopa

irailaren 18an hasiko da Londresen. Talde hegoamerikarra Getxon egongo da kontzentratuta irailaren 13ra arte, eta egun horretan, Ingalaterrara bi-daiatuko du mundialaren lehenengo fasea jokatzeko. Fase horre tan, Inga-

laterrako, Australiako, Ga leseko eta Fijiko selekzioen aurka jokatuko du. Prestaketaren zati legez, Japonian bira egin du Uruguaik, Euskal Herrira eto-rri aurretik. Hemen, Euskariansen aur-ka jokatuko du domekan, irailaren 6an, arrastiko 05:00etatik aurrera, Fa-durako bonboi-kutxa-n. Euskal Herri-ko taldean Iparraldeko eta Hegoalde-ko 28 jokalari daude deituta, tartean

Getxoko Iker Lavin eta Unai Arangu-ren. Euskal selekzioak pasa den aste-lehenean izan zuen entrenamendua batera egiteko aukera, Urruñan (La-purdi).

Euskarians-Uruguai lagunarteko partida ikusteko sarrerak bost euroan daude, 18 urtetik gorakoentzat. Adin-gabeentzat, berriz, sarrera doakoa da.

Uruguaiko 20 urtez azpiko taldeak ere egonaldia egin zuen Faduran, pasa den maiatzean. Orduan, teknika-ri uruguaitarrek Getxo aukeratu zuten selekzio osoak bere maila neur zezan. Uruguai munduko 20 selekzio one-

nen artean dago sailkatuta. Teknikari uruguaitarren ustez, Getxon batzen ei dira selekzioen arteko lehiaketa nagu-sia prestatzeko baldintzarik onenak. Horrela, Uruguaik Irlandako taldeari jarraitu dio; hark ere, 2003an Getxo hautatu baitzuen urte hartako Errug-biko Munduko Kopa prestatzeko. Al-varo Gonzalez Getxoko Kirol zinego-tzia pozik agertu da: «Maila horretako selekzioa gurean egoteak gure taldeei ikasteko aukera paregabea eskaintzen die, eta gure udalerrian errugbirako dagoen zaletasun handiaren aitorpe-na ere bada, gainera».

E randioko bandera jokatu zen pa-sa den zapatuan Ibaizabalen. KAE-2ko probaren lehenengo

txandan zegoena arreta handiena, San Pedrok eta Castrok jokoan baitzuten KAE-1era igotzeko play-offaren lehe-nengo erronka. San Pedrok bandera

irabazi zuen, baina hurrengo egunean play-offa galdu zuen, Hondarribian. Beteranoen Ligan, plentziarrak nagu-situ ziren, lidergoa erabat sendotuz. San Juanentzat izan da, berriz, Eusko-tren Liga; han egiten du arraun Ondiz Lekubarri getxoztarrak.

Uruguaiko errugbi selekzioak Fadurako zelaian jokatuko du domeka honetan. Lagunarteko partida horretan, Euskarians euskal selekzioa izango du aurrean.

San Pedro eta Batera, nagusi Erandioko uretan

Virginia Diaz, arraun olinpikoko mundu lehiaketan

Arkoteko Beteranoak Batera talde plentziarra, garaipena ospatzen Erandion. © JORGE MADARIAGA

Zapatutik irailaren 11ra, goi-maila-ko ikastaro trinkoak izango dira

Abrako itsas errege-klubean. Besteak beste, honako hizlariak izango dira: Gisela Pulido katalana, Munduko ki-tesurfeko txapeldunik gazteena; Iker Martinez nabigatzaile gipuzkoarra, Munduko eta Europako txapelduna, eta urrezko domina olinpiko baten ira-bazlea; eta Maria Alabau RSX mailako windsurf txapeldun olinpikoa. Bestal-de, Abrako klubeko Artako ontziak At-lantiko Uharteen Estropada irabazi du O Groven, Galizian.

Virginia Diaz Areetako Raspas arraun-elkarteko kirolariak ekin

dio arraun olinpikoko bere lehenen-go Munduko Txapelketa Absolutua-ri. Proba pasa den domekan hasi zen, eta hurrengoan amaituko da, iraila-ren 6an. Aiguebelette lakuak hartu du mundiala, Frantziako ekialdean. Diaz banakako skiffean (1X) lehiatuko da. Arraun olinpikoko Espainiako Txa-pelketa ekainean amaitu zenetik, Diaz Estatuko selekzioagaz egon da kon-tzentratuta, Sevillan eta Banyolesen (Herrialde Katalanak).

Goi-mailako itsas ikastaroak, Abrako klubean

Artako ontzia. © ABRAKO ITSAS ERREGE KLUBA Onenakaz neurtuko da Diaz. © RASPAS

Uruguaiko selekzioa, Los Teros ezizenez ezaguna, pasa den domekan heldu zen Loiuko aireportura, Japoniatik. NABURU 38

192015eko irailak 3 | irailak 9

Europako Lur Gaineko Sokatira Txapelketa jokatuko da egue-netik domekara, Belfasten (Ipar Irlanda). Bertan, kluben-

tzako atalean, Goiherri elkarte eran-dioztarra izango da lehian, Laukizko Gaztedi eta Gipuzkoako Mutriku tal-deakaz batera. Denera, euskal dele-gazioak 93 pertsona eroan zituen pasa den martitzenean Irlandako Sei Kon-derriko hiriburura, Belfastera. Horie-tatik, 29 kirolarik Goiherrigaz bidaiatu zuten. Halere, Gaztedi da euskal talde-rik jendetsuena 49 pertsonagaz. Azke-nik, Mutrikugaz 12 joan ziren, eta hiru epaile euskal herritar ere han dira, Nazioarteko Sokatira Federazioaren-tzat (TWIF) lan egiteko: Jose Antonio

Uriarte, Juan Miguel Ranero eta Jose Mari Markaida. Goiherrik 560 kilo-koan jardungo du eguen arrastian, eta 640koan, bariku arrastian; biak, gizo-nezkoakaz. Zapatuan eta domekan, ordea, Basque Country taldean lehia-tuko dira.

Aurreko Europako Lur Gaineko So-katira Txapelketa 2013an jokatu zen, Holandako Assen herrian. Harrezke-ro, aldaketa garrantzitsua izan da so-katiraren munduan: 2014ko uztailaren hasieran Euskadiko Herri Kirol Fede-razioak TWIFeko eskubide osoko kide izatea lortu zuenez, Euskal Herriko so-katira-taldeak aurten Basque Country ordezkatuz lehiatuko dira lehenengo aldiz Europako txapelketa batean.

Goiherri, txapel europarren bila

Goiherri 560, 600 eta 680 kiloko EAEko txapelketetan nagusitu da aurten. © GOIHERRI

Pasa den abuztuan, hainbat ger-taerak animaliak da ra biltzaten herri-kirolei eragin diete. Hila-

ren 6an jakin zen euskal erakundeak, idi-probetako lurralde federazioakaz batera, arautegi berri bat lantzen da-biltzala idi-probetan dopin-azterketak hobetzeko. Arantxa Tapia Eusko Jaur-laritzako Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasunerako sailburuak eman zion horren berri, idatziz, Eusko Le-gebiltzarrari, PPk egindako galderari erantzunez. Izan ere, Erandiogoikoko iazko jaietan drogatutako idi biren he-riotza Kultura Batzordean aztertu zen, pasa den otsailean, eta bertan EAEko

Herri-kirolen arduradunek eskatu zu-ten arautegia berritzea eta bitarteko gehiago ematea. Ildo berean, aurten-go abuztuaren 14an, PACMA alderdiak salatu zuen aste akabu horretan iaz-koak bezalako idi-probak izango zire-la Erandion, nahiz eta Erandiogoikoko jaien egitarauan aurten horrelakorik ez egon.

Bestalde, Esnatu Leioak salatu du animaliei «tratu txarrak» eman zaiz-kiela Santimamiko idi-probetan eta San Bartolomeko asto-dematan. El ka-rretaratze bana egin zuten. Internet bi-dezko sinadura-bilketa hasi dute.

info+: http://ttiki.com/341122

Idi- eta asto-probak, zurrunbiloaren erdian

San Bartolomeko asto-probetan, aldeko eta kontrako batzuek liskarra izan zuten. © JOSU ASTRAIN

Beltzezko gizonak Gorlizen izan ziren pasa den eguazte-nean, abuztuak 26. «Entrenamendu gogorra» izan zuten hondartzan Tobias Borg, Alex Mumbru, Raul Lopez, Georgios Bogris, Alex Suarez, Alex Ruoff, Shawn James, Borja Mendia eta Clevin Hannah Bilbao Basketeko jokalariek.

© BILBAO BASKET

Castroviejo, Poitou-Charentes birako podiumean

Gorlizko III. Herri Kroserako izen- ematea zabalik

Jonathan Castroviejo Movistar talde-ko txirrindula ri itzubaltzetarra hi-

rugarren sa il katu zen pasa den bari-kuan Poitou-Charenteseko Tourrean, Frantziako mendebal dean. Lau eta-pako probaren garailea Tony Martin alemaniarra izan zen. Atzean, Adriano Malori italiarra bigarren geratu zen, Mar tinengandik 37 segundora, eta Castroviejo taldekidea baino segundo bat gutxiagora. Hirugarren etapan, er-lojupekoan, itzubaltzetarrari ihes egin zion lehenengo postuak. Halere, Cas-troviejok garaipena ospatu ahal izan zuen, Movistarrek taldekako sailka-pen orokorra irabazi baitzuen.

Gorlizko Udalak antolatuta, hila-ren 13an, domeka, Gorlizko III.

Herri Krosa Eliz plazatik irtengo da. Ibilbideak bost kilometro izango ditu herrian eta hondartzan zehar, berriro ere elizaren aurrean amaitzeko. Auke-ra dago buelta bakarra zein buelta bi emateko. Interesatuek 10 euro ordain-du beharko dituzte izen-ematea egi-teko, beti ere Internetez eta aurreko eguna baino lehen egitekotan. Hilaren 13an ere egin ahal izango da, irteeran, 09:30etik 10:30era, baina bost euro garestiago izango da. Diru dena WOP Fundazioari emango diote.

izen-ematea: kirolprobak.com

2015eko irailak 3 | irailak 920 Denborapasa

Pasa den barikuan, abuztuak 27, Erandioko Kirol Elkarteak azken aurreko puntada eman zion klubaren mendeurrenari.

Altzagako jaietako giroa lagun, Obie-tako kaleak hartu zuen liburu berezi baten aurkezpena. Talde txuri-urdi-naren erakusketa-gelaren aurrean, eta kirol-elkartearen bandera handiaren azpian, dozenaka lagunek jarraitu zi-tuzten, interes handiz, Aupa el Eran-dio, que es de Erandio. Historia de un centenario. 1915-2015 lanaren gaineko gogoetak. Bertan izan ziren, besteak beste, Joserra Maestro eta Luis Zu-biaur «Erandioko historiaren zatitxo» horren egileak, Marina Garcia klube-ko presidentea, Joseba Goikouria al-katea, Txema Montoya aurkezlea, eta azken hamarkadetako makina bat ki-rolari, zuzendaritza kide eta zinegotzi. Liburua 30 euroan eskura daiteke ho-nako lekuetan: Zubitagarri eta Elor-duy liburu-dendatan, Nerea Urdiain kioskoan, Koldo dendan eta Nieto ta-bako-dendan. Domekan, berriz, urteu-

rrenari amaiera eman zioten, Ategorri Sariaren 45. edizioaren bidez. Erandio-ko kluba erraz nagusitu zitzaion 3-1 Astrabuduko taldeari.

Futbol-eskolaMemoria gordeta, txuri-urdinek etor-kizunaren alde egin dute apustu. Hori dela-eta, aste honetan futbol-eskola-ko ume eta gaztetxoen gurasoakaz ba-tzeari ekin diote arduradunek. Eguaz-tenean izan zen txanda 2006 eta 2010 bitartean jaiotakoen ama eta aitentzat. Eguenean, ordea, Bekoa ikastetxera joan beharko dute 2005, 2004, 2003 eta 2002koen gurasoek, 19:30etik aurrera, ordu erdiro eta hurrenez hurren.

LagunartekoakBitartean, Erandioko lehenengo tal-deak pasa den abuztuaren 17an ekin zion denboraldia prestatzeari, nahiz eta Bizkaiko Ohorezko Mailako lehe-nengo partida irailaren 20an izango duen, Elorrioren aurka. Urriaren 11n izango da derbia Apurtuartegaz.

Txuri-urdinak, memoria eta irrika

Iazko abenduan ekin zion klubak mendeurrena ospatzeari. © ERANDIO K. E.

Leioaztarrak Athleticen aurka estreinatuko dira

Berango futbol taldea neska jokalari bila dabil

Leioako Emakumeek ligaren Biga-rren Mailan jokatuko dute estrei-

nako aldiz domeka honetan, goize-ko 11:00etan. Lehenengo partidarako, zorteak derbi bizkaitarra oparitu die Egoitz Linazaren jokalariei. Athletic B taldearen aurka jardun beharko dute, Lezaman. Uribe Kostakoek badakite zer den partida hori jokatu eta galtzea, eta fresko dute gogoan, gainera. Izan ere, talde biek pasa den abuztuaren 26an jokatu zuten lagunarteko nor-gehiagoka, Sarrienan. Zuri-gorriak na-gusitu ziren 1-2. Leioaren gola Landak sartu zuen.

Berango futbol-taldeak kanpaina berria ipini du martxan emaku-

meen taldea sendotzeko. Izan ere, klu-bak gizonezko hamar hamaikako ditu, 168 fitxagaz, eta neska-talde bakarra, 14 jokalariz osatua. Emakumeek Biz-kaiko lurraldeko 1. mailako 1. taldean jokatzen dute, eta gertuko arerioak di-tuzte, berbarako: Leioako Emakumeak B, Erandioko Betiko Neskak B, Bizke-rre B eta Ugeraga. Lehenengo partida urriaren 11n jokatuko dute, Santutxun. Interesa dutenak telefonoz lotu daitez-ke jokalariakaz.

info+: 665 747 979 (oihane)

Lagun Artea futbol-eskolan ikasturtea, hasita

Uribe Kostako 2.Bko derbia Gobelan biziko da

Pasa den astelehenean, abuztuak 31, entrenamenduak abiatu zituz-

ten Leioako Lagun Artean futbol-esko-lan. Egun horretan, 2004ko kimuen A taldeak estreinatu zituen instalazioak. Egun bi beranduago, berriz, 2002an jaiotakoen A eta B taldeei egokitu zi-tzaien txanda, eta falta diren beste 30 taldeek irailaren 14an eta 15ean ekingo diote ikasturteari. Pasa den uztailaren amaieratik, bestalde, eskolak zuzen-dari berria dauka: Fernando Quintani-lla Txirri. Loren Palomares eta Isusko Loroñoren laguntza izango du.

info+: sdleioa.com/es/lagun-artea

Zapatuan, irailak 5, Leioak Arenas bisitatuko du Gobelako futbol-ze-

laian, 18:00etan. Ligaren jardunaldi-biren ostean, gorri-beltzak taularen goiko aldean daude, bosgarren pos-tuan, eta 4. puntugaz. Leioa, ordea, oraingoz taularen erdialdean dago, hamaikagarrenean, puntu bat gutxia-gogaz. Igor Gordobilen mutilek izerdiz blai jardun beharko dute, Gobelatik hiru puntuak ateratzea espero badute, gutxienez. Madrilgo Atleticok utzita-ko Nacho Buil erdilaria zelaira dezake estreinakoz Jon Perez Bolo Arenaseko entrenatzaileak.

Ura(Abenduak 21-Urtarrilak 19)

Aurretik, kopetilun zenbiltzan sargoria zela-eta. Orain, freskoa eta zirimiria ere, gustukorik ez. Ar-gitu egizu zeure burua!

Hostoa (Apirilak 20-Maiatzak 19)

Zortea ekar diezaiokezu lagun bati. Zehazki, zure laguntzaren zain dago 1.000 euroko balioa duen saria lortzeko. Pista gehiagorik behar?

Iratzea (Abuztuak 18-Irailak 16)

Argi dago ez zarela lehen bezain gazte; baina, umore ona, bizitzeko grina eta lagun-kuadrilla ba-dituzu, nori axola dio horrek?

Otsoa (Urtarrilak 20-otsailak 18)

Lantzean behin, medikuarengandik pasatzea ez dago soberan. Hortaz, ez izan umea, eta ez atze-ratu kontua.

Eguzkia (Maiatzak 20-Ekainak 18)

Eskailerak gora zoazela, behin baino gehiagotan solairuz erratu zara zeure buruari bueltaka eta bueltaka zaudela. Pentsatu duzu txirrina jotzea?

Meta (Irailak 17-Urriak 16)

Herri-langileak alferrak direla eta horiek kalera-tu beharko liratekeela dioenari gogoraraz egiozu suhiltzaileak ere funtzionarioak direla.

Adarra (otsailak 19-Martxoak 20)

Irrika zabiltza, SGAEko kobratzailea baino gehia-go, hurrengo makrokontzertua non eta noiz izan-go den jakiteko. Desintoxika zaitez!

Garia (Ekainak 19-Uztailak 18)

Uda osoa elkarregaz eman ostean, maitasun han-dia hartu diozu, baina zuk zeuk bazenekien harre-mana ez zela luzea izango. Esan agur bizikletari!

Hazia (Urriak 17-Azaroak 15)

Zentimo bat eskuratzeko makurtzen ez denak ez dezala pentsa billeteak oinetara tropelean etorri-ko zaizkionik; ezta pentsatu ere!

Aitzurra (Martxoak 21-Apirilak 19)

Bidaiatik etortzean, konturatu zara gertukoentza-ko oparirik ez duzula hartu? Lasai egon; maite ba-zaituzte, ez dira arduratuko.

Lastoa (Uztailak 19-Abuztuak 17)

Katuen arteko elkarreragina nepertarra denez, bat baino gehiago aterpetuz gero, esku franko beharko duzu etxea bakean izateko.

Negua (Azaroak 16-Abenduak 20)

Oraindino garaian gaudenez, tomate goxoak topa daitezke inguruko ekoizleen ortuetan. Baliatu au-kera, eta gogoan izan kalitatea ordaintzen dela.

Horoskopoa

Denborapasa

Zorionak, Ziortza! Primerako eguna pasa ezazu 29ak ospatzen! Etxetik urrun zaitugu baina badakigu Ekuadorren ere ederki pasako duzula, musu pilo!

ZIORTZAURDULIZFamilia eta lagunen partez

publi@hiruka.eus94 491 13 37

Urtebetetzea, ezkontza zein jaiotza...Bidali zeurea!

Zorion agurrak

SudokuakGogoan har egizu 1etik 9ra arteko zenbaki denek agertu behar dutela zutabe, ilara eta azpilauki bakoitzean.

Solu

zioa

kZorionak, potxoli! Egun ederra igaro ezazu hogeita guztiak ospatzen! Urteak pasa ahala, gero eta politago zaude! Muxu handi-handi bat!

Zorionak, txabalote!!! Aprobetxa ezazu urte hau a tope, hurrengoan jada ez baitzara hain gazte izango. Ondo baino hobeto pasa eguna. Musu pilo!

ITXASOITZUBALTZETALagunen partez

JESUSGETXO Familia etalagunen partez

Sakonean

Jose Antonio Sellan Txato Berantzagiko kide his-toriko eta gaur egungo zuzendari denak esaldi batean laburbildu du dantza-taldearen historiak

eragiten dion sentsazioa: «Harro nago, Areetan ez du arrakasta lortu Falangek, eta bai, Berantzagik».

Izan ere, taldearen sorreran bezain emankorra di-rudien garaian sartu da azken 18 hilabeteotan Beran-tzagi. Gaur egun, 80 bat lagun dabiltza, eta lau talde finko dituzte: txikien mistoa, nesken taldea, muti-lena eta emakumeena. Horiez gainera, laguntzaile asko eta giro ederra dago elkartean. Dantzaz aparte, bestelako atalak ere osasuntsu dabiltza: mendi-tal-dea, bertoko musika-tresnen batzordea, azken 31 ur-teotan Areetako Olentzero dinamizatu duen atal so-ziala, tabernariakaz batera lau Gazte Azoka antolatu dituena, eta abar. Tailerrak, triki-poteoak eta mendi-txangoak ederto baliatu dituzte, taldeko jendea mu-gitu eta elkarregaz ondo pasatzeko, Berantzagin giro ona egon dadin. «Eta lortu da, orain kristoren giro ona dugu. Odol berria sartu da, eta gauzak onera-ko aldatu dira zeharo», azaldu du Sellanek: «Taldea nik beti izan gura dudan legez dago, baina aspaldi ez nuen horrela ikusten. Bagoaz denok batera, txi-kiak, gazteak, helduak eta jubilatuak. Gozatu behar da denboraldi hau, beste batzuetan hil-hila topatzen baituzu egoera. Izan ere, Areeta gune oso gogorra da lantzeko. Beti egon da mugimendua, baina 51 ur-tean normala denez, gorabeheratsua izan da, nahiz eta talde dinamizatzaile bat izanda beti atera garen aurrera». Era berean, azken boladan hainbat eki-men egin dituzte 50. urtemuga ospatzeko: «ikuski-zunak, gazta-tailerrak, txosnak... apur bat denetarik egin dugu. Orain zozketa bat egiten gabiltza, dirua ateratzeko, premia gorrian baikaude, eta lokaletik botatzeko arriskua hor dagoelako, ordaintzeko ez baitzaigu heltzen». Baina ez gaitezen aurreratu, eta hasieratik konta dezagun historia...

Berantzagiren sorreraSanti Marinek Areetako Ondarrak elkartera jo zuen 1964ko uztailean. Itzubaltzeta/Romoko Zasi-Eskola dantza-taldeko prestatzaile zen Marin, eta bere he-rrian lokal arazoak zituela esanda, Ondarrak zera-bilen Gizarte Etxean entseguak egitea eskatu zien. Orduan ezagutu zuen Txato Sellan. Trukean, jotak

erakusten hasi zitzaien Marin. Irailean, ordea, Mari-nek Zasi-Eskolagaz harremanak apurtu zituen. Hu-rrengo pausoa izan zen, urrian, Areetan talde bat sortzea: Berantzagi. Orduan hartu zuten izena; Fer-nando Hiribarnegaraik Nafarroako euskararen gai-neko liburu batean topatu zuen, eta egundoko ba-rreak egin zituzten «mukieria» esan gura zuelakoan. Gerora jakin zuten legamiaren sinonimoa zela. Ar-marria ere orduan asmatu zuten, eta ez da aldatu, baina ‘Hondarreta’ barik, orain ‘Areeta’ dute jarrita.

Hurrengo bizpahiru urteetan dantzak ikasten eman zuten denbora, kanpora dantzatzera atera aurretik. 1967an, taldea osaturik zegoen, eta Larra-betzura irten ziren autobusez: bertan dantzatuz eta herrixka-giroagaz oso ondo pasatu zuten. 1969an, Areetan dantzatu zuten lehenengo aldiz, Eskoletako Plazan, eta hurrengo urtean, aurkezpen ofiziala izan zen Irlandesas ikastetxe zaharrean. Orduan, hainbat guraso animatu ziren, eta hortik Urdulizko Buztan Erregosiaren txapelketara irten ziren, eta bakailao

txapelketetara, jaietara... Dantzari Egunak ere bata bestearen ostean bisitatu zituzten, baina Berantzagi ez da askotan irten: Herbeheretan birritan egon dira. 1970ko hamarkadan, «100 lagun baino gehiagoko taldea genuen Areetan; kristoren indarra geneu-kan. Garai hartan modan zegoenez vasquito izatea, arkakusoak eta guzti zetozen gugaz. Eta laguntasun handiak sortu ziren han», azaldu du Sellanek. Era berean, taldea pizgarri izan zen euskal munduan, eta Hiribarnegarai eta beste dantzariak euskara-kla-seakaz hasi ziren, eta horrek bultzatu zuen Areetan beste pauso batzuk emateko, eta, geroago, Gobela ikastola sortzeko. Baina urte haietako giroa ere bes-telakoa zen, kaikua janztea bera errepresiorako arra-zoi izan zitekeen. Behin, dio Sellanek, Marin eta bera behin-behinean atxilotu zituzten, erakustaldi ba-tean arropa berdea, gorria eta zuria batera janztea-

Areetako Berantzagi dantza-taldea 1964ko urrian sortu zen, Santi Marinen ekimenez. Orduan, garrantzi handia zuen Falangek herrian. Orain, taldea 50. urteurreneko ekitaldiak ospatzen dabilela, Areetan euskal kulturaren eta euskararen legamia-lanak egin izanaz harro daude.

1970ko hamarkadan, 100 lagunetik gorako taldea genuen Areetan, kristoren

indarra geneukan

Mende erdizAreetan, euskal giroaren akuilu

IÑIGo FERnAnDEZ DE MARTIKoREnA

gatik. Urteakaz giro hura aldatu egin zen, onerako zein txarrerako. Izan ere, Ondarrak elkartearen sua amatatzen joan zen, eta 1980 aldera desagertu egin zen. Orduan, Berantzagi geratu zen bakarrik Gizarte Etxean, eta apaizekiko tentsioa isiotu zen. Marinek eta berak «eraikina zutunik mantendu» zutela dio Sellanek, «sutea emateko zein uriolak sortzeko aha-leginak izan baitziren». Bere ustean, apaizek «nahi-ta eragindakoak, handik botatzeko». Horren kontu-ra, sesioak izan zituzten orduko apaizagaz. Baina Barquin alkate zela, berak konpondu zuen afera, Areetako azokako bigarren solairuan utzita zegoen Spar supermerkatua eskatu zioten, eta horretarako baimena eman eta garbiketaz arduratu zen Udala. Eugenio Gandiaga Kultur Etxeko zuzendari izendatu zutenean, ordea, banatu egin zuten lokala, eskaera gehiago baitziren, eta erdiagaz lotu zen Berantzagi.

ARGAZKIAK: BIZKAIKO DANTZARIEN BILTZARRA GETXOKO LIBURUTEGIAK / BERANTZAGI / IñAKI ZELAIA

232015eko irailak 3 | irailak 9

Lokala eduki arren, ostera, harreman pertsonalak okertu egin ziren, eta Txato Sellanek taldea utzi zuen 1990ean. Jende gehiago joan zen; taldea indarra gal-tzen joan zen, eta, azkenean, Santi Marinek alde egin zuen. Orduan, Eugenio Gandiagak materiala gorde eta inbentarioa egin zuen. 1990eko irailean, hainbat kide ohi batuta, Berantzagi berpiztu zuten, Sellanen agindupean. «Izena aldatzea pentsatu genuen, bai-na zorionez ez genuen egin» dio Berantzagiko zu-zendariak. Kostata, baina aurrera egin eta dantzan jarraitu zuten. Santi Marin, berriz, 20 bat urte beran-duago zendu zen. Garai berean, orain bost bat urte, Getxoko Udalak komunikatu zien Areetako libu-rutegiko eraikinetik «alde egin behar genuela», El-kartegia egiteko. Orduan, Gobela kiroldegira «bida-li gura izan gintuzten, baina hango lokalak ikustera joan nintzen, eta munduan ez dago bertan entsegua

egin dezakeenik, lekurik ez baitago. 60 pertsona sar-tu nahi gintuzten 20 metro koadroko bulegoan. Zo-rakeria hutsa! Ez genuenez onartu, botata utzi gin-tuzten», kexu da Berantzagiko ordezkaria. «Geure kasara moldatu behar izan genuen, eta Artekale-ko lokala aurkitu genuen. Garai hartan dirua bage-nuen, 27.000 euro, eta orain miserian gaude». Uda-lak, 1.200 euro ematen dizkie urtean, lokal horretako gastuetan laguntzeko, «baina gastua 12.000koa da». Beste aldetik, orain dela urte batzuk, kultur elkarte denei bezala, Udalak %20ko murrizketa ezarri zien. Denera, 4.000 euro jasotzen dituzte. Aurten, diru-la-guntza atzeratzen ari da, eta azken hilabeteotan alo-kairua bazkideen poltsikotik ordaintzen dabiltzala dio. Baina Udalak proposatzen dien alternatiba ere ez du gustuko: «eskaini diguten konponbide bakarra Romora joatea da. Ez du zentzurik Areetako talde bat

hara joateak. Getxo udalerri eta herri bakar bihurtu gura dute, baina gu ez gaude ados, eta errespetatu egin behar da. Daborduko esan didate: ‘ez bazare-te jaitsiko, bizimodua atera beharko duzue, baina behin betiko’. Hortaz, Romoko Kultur Etxea martxan ipintzen dutenean, 1.200 euro horiek ere kendu-ko dizkigute». Bitartean, makina bat ekimen egiten dihardute zuloa handi ez dadin.

EtorkizunaLokalaren afera eta estualdi ekonomikoa alde batera utzita, «etorkizun ona» ikusten dio Sellanek Beran-tzagiri. «Lehenengo eguneko gogo bera» izan arren, 66 urte ditu, eta 51, taldeari emanda, uste du bade-la erreleboaren ordua. «Jendeak arduraz erantzuten badu eta taldea aurrera botatzen badute, zama ken-duko dut».

50. urteurreneko egitarauaBerantzagi iaztik dabil mende erdia ospatzen, taldean ondo pasatzen eta euskal folklorea zabaltzen. Halere, urriaren 24ra arte luzatuko dute ekimena. Irailaren 26an, Areetako jaietako alardea egingo dute Leioako Gure Ohiturak, Itzubaltzeta/Romoko zasi-Eskola eta Berantzagi taldeek. Urriaren 4an, ostera, Getxo udalerriko talde denakaz alarde bateratua egingo dute Xake plazan. Hil erdialderako, argazki-liburua atera gura dute. Eta horrez gainera, Berantzagin dantzatu duten ehunka lagunek parte hartzeko festibala egingo dute urriaren 24an, taldearen jaiolekuan, antzinako Areetako Gizarte Etxean, gaur egungo Andres Isasi musika-eskolan; «Urtemugaren ospakizuna horrela amaitu gura genuke».

AitzindariakBerantzagi dantza-taldea 1964an sortu zenean, ia zerotik hasi ziren Areetan, Santi Marinek Itzubaltzeta/Romoko zasi-Eskola taldetik ekarritako ezagutzagaz. Hala ere, gaur egun, argi dago aurretik euskal dantzak tradizio zirela XX. mende hasierako Hondarretan, gaurko Areetan. Txato Sellanek dioenez, talde hartan Areetako hainbat sendi zeuden: urrestitarrak, basagoitiarrak, peñatarrak... eta zugazarte izena zerabiltela uste du. 1928an jardun zuten Areetako Gizarte Etxearen inaugurazioan, eta 1930eko argazki bat dago. Gerraren ostean, Leioako Ibaiondo auzoan Dantzari Egun bat egin zela dauka gogoan, 1952-1954 aldera, ustez zugazartek antolatuta. Seguru asko, orduan katea eten egin zen 1964ra arte. Sellan ahalegindu da antzinako dantzarien senideakaz argazki eta dokumentazioa lortzen, arrakasta txikiz, «herriaren historia baita».

Sortzez Guatemala Hirikoa da Christian Lauro Rodriguez, eta orain dela sei urte Algortara bi-

zitzera etorri zen. «Inoiz ez nuen pen-tsatu nire herritik kanpo bizitzea», ai-tortzen du; hala ere, bere sorterrian Algortako emakume bat ezagutu, be-ragaz harremanetan hasi, eta «patua-ren kontuengatik», gurera etorri zen bizitzera.

Zer bisitatuGuatemala Hiriak ez du bisitari asko-rik hartzen, «indarkeria handiko mun-duko lehenengo 5 hiriburuen artean dago», argitzen duenez. Hala ere, hi-riak hainbat bitxikeria ezkutatzen ditu bere barnean, esaterako erdigune his-torikoa, garai kolonialeko eraikinez beteta; edo herrialdeko hiru dimen-tsioko mapa; 100 metroko diametroa du, eta Guatemalako ibai eta sumen-di guztiak erakusten ditu; «orain dela

100 urte eraiki zuten, eta Google Earth egin zutenek mapa horren ingeniari-tzan oinarritu ziren».

Guatemala osoan milaka gauza bi-sita daitezke, «nahiz eta oso ezagunak ez izan». Interesen arabera, turismo et-

nikoa egin daiteke: herrialdean 20 ko-munitate indigena baino gehiago dau-de. Era berean, turismo arkeologikoa da bigarren aukera, 3.000 urtetik go-rako hiriak aurki daitezkeelako; ber-barako, La Danta piramidea, «mun-duko handiena da; Egiptokoak horren barruan kabitzen dira, eta 3.000 urte ditu». Hango natura ere bisitatzeko

modukoa dela dio. Guatemalan 320 sumendi baino gehiago daude, horie-tatik 11, aktibo; «batzuek egunero egi-ten dute erupzio». Horren adibidea da Santiaguito: orduro lehertzen da.

Jan eta edanGuatemalan artoa da oinarrizko jakia. Ogia jan beharrean, bertokoek opil txi-kiak egiten dituzte artoagaz, taloaren oso antzekoak. Era berean, ohikoak dira tamala-k edota paches-ak, hara-giz edo frutaz beteta. Berezitasun be-zala, bertan dena zerbitzatzen da pla-ter bakar batean, «plater konbinatuen antzera». Halaber, frutetan aniztasun handia dute; urte osoan aurki daitez-ke askotariko frutak; «platanoetan, 6 mota ditugu». Edarien kasuan, ronaz eta tekilaz gainera, alkoholbako zuku asko dituzte, fruta zein haziakaz egin-dakoak, «eguneroko edariak dira, ja-tean zuku batek egon behar du».

Christian Lauro Rodriguez guatemalarra

Guatemalan, munduko piramiderik

handiena aurki daiteke: La Danta

Mundukatuak

«3.000 urtetik gorako hiriak ditugu Guatemalan»

LurraldeaGuatemalako Errepublika

Azalera108.889 km2

InguruneaGuatemalako departamendua

Biztanleria2.149.107

HizkuntzakGaztelania da hizkuntza ofiziala; hala ere, erdialdeko hainbat talde etnikok bigarren hizkuntzatzat jotzen dute. Halaber, maiatik datozen 20 hizkuntza baino gehiago daude, herri inguruetan erabiltzen direnak. Horrez gainera, hego-ekialdean xinca hizkuntza erabiltzen da. Atlantikoko kostaldean, Izabalen, berriz, garifuna hizkuntza afro-amerikarra ere entzun daiteke. Hizkuntz horiek guztiek aitorpen ofiziala jaso zuten Bake Akordioen ostean.

Diruaquetzala

nongoaGuatemala Hiria (Guatemala)

Adina39 urte

Zertan dabilSentsibilizazio-proiektuen teknikari, eta mendiko gidari.

IkasketakInformatika eta mendiko gidari teknikoa.

noiztik Euskal Herrian2009an etorri zen gurera. Guatemalan ezagututako neska-lagunarengatik erabaki zuen Algortara etortzea.

nonGoA DA

GUATEMALA

noR DA

Erakunde laguntzaileak:

Berangoko Udala

ErandiokoUdala

Plentziako Udala

Lemoizko Udala

Gorlizko Udala

Urdulizko Udala

Barrikako Udala

Sopelako Udala

Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak(Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak) diruz lagundua

www.hiruka.eus

HIRUKA Koop. elk.Helbidea: Martikoena 16, 2. 48991 GETXO e-Posta: hiruka@hiruka.eus P.-Ku.: 171Telefonoa: 944 911 337Publizitatea: Erika Martinez /Ninbe Landa

Erredakzio-burua: Irantzu Sagarminaga

Erredakzioa: Iker Rincon, Kepa Ugarte, Iñigo Fernandez de Martikorena, Zuberoa Iturburu

Argazkiak: Hodei Torres

Testuen orrazketa: Iratze Ormatza

Diseinua: Jorje Perez eta Eñaut Etxebarri

Kudeaketa: Ziortza Merino

Filmazioa eta Inprimategia: BEPSA

L.G.: BI-2022-2014 ISSN: 2386-98-95

Ale-kopurua: 8.000 ale CC-BY-SA