Aurrezki gotortuak

1
Lehentasunezko parte hartzeak 23 2012ko uztailaren 29a Egitura Finantza ekarpenek izan ditzaketen arriskuez ohartarazteko, Eroskik eta Fagorrek informazio liburuxkak egin zituzten. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS Eroskiren eta Fagorren ekarpenak erosi zituztenek ezin dute uste bezain erraz lortu beren dirua; esan dute bankuek ez zietela eman informazio guztia Iker Aranburu - Joanes Segurola Ez dira lehentasunezko parte har- tzeak, baina haien antza dute. Ez dituzte bankuek edo aurrezki ku- txek jaulki, kooperatibek baizik. Baina, haiek bezalaxe, zalaparta sortu dute azkenaldian, inberti- tzale asko orain ohartzen ari bai- tira ezin dutela beren dirua nahi dutenean erraz berreskuratu. Eroskiren eta Fagorren ekarpe- nak dira, 2002tik 2007ra jaulkita- koak, zenbait inbertsio finantza- tu ahal izateko. Baina bada beste diferentzia garrantzitsu bat ere: Mondragon taldeko kooperatibek ez zituzten zuzenean saldu, finan- tza erakundeen bidez baizik, eta haiek emandako informazioan —edo informazio faltan— dago arazoaren muina. Izan ere, ekarpenen xehetasu- nak jasotzen dituzten liburuxkak egin zituzten Eroskik eta Fago- rrek, eta bietan garbi asko gera- tzen da nolako produktuak diren. Eroskiren txostenak lehen pun- tuetan nabarmentzen ditu zen- bait arrisku: ekarpenak norbaiti saldu nahi izanez gero haren ba- lioa merkatuaren arabera igo eta jaisten dela, eta lehentasunezko zorra ez denez, enpresek porrot eginez gero beste zor batzuk paga- tuko direla lehenik. Ekarpena amaitzeko, bi bide aipatu ditu: bost urte pasatu ondoren Eroskik berak ekarpena osorik edo par- tzialki erostea, edo kooperatiba desagertzea. Baina ekarpenak dituzten be- zero askok diote bankuek ez ziete- la eman informazio hori. Sinatu- tako kontratuetan ere ez dira age- ri. Horregatik, kasu horietan «arduragabeak» bankuak izan di- rela salatu du Adicae Euskadik. Kopuru zehatzik ez duten arren, kaltetu asko daudela dio. Ekarpenez galdetuta, Eroskik lehentasunezko parte hartzeeki- ko beste alde bat nabarmendu nahi izan du: kooperatibak dirua irabazi ala galdu —galtzen ari da orain—, ekarpendunek interesak bermatuak dituztela eta urtarri- laren 31n interesak jasotzen ja- rraituko dutela. Azken bost urte- etan 173 milioi euro eman ditu in- teresetan. Hori bai, adierazi du ekarpen horien likidezia ez dago- ela finantza erakundeen esku, baizik eta merkatuaren esku. Gaur egun, 600 milioi euroko ba- lioa dute Eroskiren ekarpenek. Une hauetan kooperatibak ekarpenak berriro erosteko as- morik ez duenez, dirua berresku- ratzeko modu bakarra da biga- rren mailako merkatura jotzea, hau da, beste inbertsiogile bati saltzea. Baina halako produk- tuek ez dute harrera onik gaur egun; balioa galdu dute, eta sal- tzaileak ez luke lortuko hasieran jarritako kopuru bera. Ekarpen horiek bankuek berek erostea izan daiteke Eroskik aipa- tu duen beste aukera bat. Baina, horretarako, orain salerosten di- ren merkatutik (AIAF) beste ba- tera (SEND) aldatu beharko lira- teke. «Hori iruzurra da» Eroskiren eta Fagorren ekarpe- nak Euskadiko Kutxaren bidez erosi zituen Enrique Palmouk, eta haserre dago. «Sinatu aurre- tik niri ez zidaten inolako infor- mazio orririk eman. Nik dena gor- detzen dut». Bankuko komertzia- lak esandakoaz fio zela dio: «Hare- kin nuen konfiantzaz baliatu zen. Agian, fede onez egin zuen, baina haren buruek negozio zikina izan- go zuten». Uste du kooperatibak desegin arte ezingo duela berres- kuratu dirua, eta ez du horretara- ko aukerarik ikusten: «Eroski eta Fagor desagertzea ezinezkoa da; hori ilargia desagertzea bezala da. Hori iruzurra da». Ausbanc finantza zerbitzuen bezeroen elkarteak eta Adicaek diote gauza bera gertatu zaiela le- hentasunezko parte hartzeak di- tuztenei eta Eroskiren eta Fago- rren finantza ekarpenak dituzte- nei. Era berean, azaldu dute inber- titutako dirua berreskuratu nahi zutenean jakin zutela ekarpendu- nek hori ez zela izango posible. Horregatik, ekarpendunei es- katu diete finantza erakundearen aurrean erreklamazioa jartzeko. Erreklamazioa ildo honi jarraiki jartzeko gomendioa eman dute: «Produktu seguru bat zutelakoan eta kapitala edozein momentu- tan berreskura zezaketelakoan zeudela esanez jarri behar dute erreklamazioa». Horrek fruiturik ematen ez badu, auzitara jo dezakete. Egoe- ra konpontze aldera, Adicaek dio Eroski eta Fagor ez direla gertatu- takoaren arduradun, baina beren esku dagoela neurri batean irten- bide bat ematea eskaintza haiek egin zutelako. Kooperatiben ekarpenen gatibu kontrol mekanismoak jarri behar ditu indarrean. CNMV Espainia- ko burtsaren arautzaileak ere ikuskatzaile lan hori egin behar du; bi erakunde horiek ez dituzte ezarri isunak. Adicaek salatu du bai Espainia- ko Bankuak eta bai CNMVk «nahita» ez ikusiarena egin dutela eta «arrisku handiko finantza pro- duktuak» inbertitzaile txikiei ko- katzea onartu dutela. Ausbancen hitzetan, berriz, Espainiako Ban- kuak eta CNMVk baimena eman zien finantza erakundeei horiek saltzeko, betiere baldintza ba- tzuen pean, baina, ondoren, esan du baldintza horiek ez direla bete inbertitzaile partikularrei saltze- an. Hori hala, hauxe gaineratu du: «Espainiako Bankuko teknikoak oso onak dira, baina aurreko pre- sidentea ezin txarragoa zen». Europako agindua Europako Batasunaren partetik erreskatea jasoko du Espainiak bankuek dituzten arazoei aurre egiteko. Horretarako, memoran- duma sinatu du. Memorandum horrek dio «informazio argiagoa, zehatzagoa eta konparagarria- goa» eman beharko dietela finan- tza erakundeek bezero partikula- rrei. Era horretan, lehentasunez- ko parte hartzeekin gertatutakoa saihestu nahi du Europak. Espainiako Gobernuak iraga- rri du lege berri bat egingo dutela abuztuan arazoari irtenbide bat emate aldera. Lege hori, baina, ez da atzeraeraginezkoa izango, hau da, ez du balioko orain arteko ka- suak konpontzeko; hemendik au- rrerakoei eragingo die. Era bere- an, Espainiako Ekonomia Minis- terioak dio parte hartzeak 2009an hasi zirela saltzen, eta, hortaz, ez du onartzen 1999tik saldu direla. Adierazpen horiekin, Adicaek azaldu du duen arduratik «libra- tu» nahi duela ministerioak. Europak zehaztutakora muga- tzeko, parte hartzeetako dirua epe luzeko gordailuetara edo ak- zioetara aldatzeko aukera eman dute hainbat erakundek. Hori egin zuten BBVAk eta Santande- rrek iazko urte amaieran. Nola- nahi ere, Santander eta BBVA ez daude egoera konpontzeko go- goz, Adicaeren ustez. Baina denek ez dute gauza bera egin. Esaterako, La Caixak hona- ko eskaintza hau egin zien bere bezeroei: parte hartzeetan inber- titutako diruaren %30 akzioetara pasatzea, eta gainerako %70a ha- mar urteko menpeko obligazioen- gatik ordezkatzea. Banku bakoitzak bere kasa jo- katzen du; norberak bere konpon- bidea ematen die. Baina milaka eta milaka bezerok ezin dituzte aurrezkiak bankutik atera bere garaian sinatutako kontratu ba- tengatik. Dirua kontu korronte- an ikusten badute ere, zail dute ukitzeko. Kutxa gotor batean di- tuzte aurrezkiak.

Transcript of Aurrezki gotortuak

Page 1: Aurrezki gotortuak

Lehentasunezko parte hartzeak23 2012ko uztailaren 29a • Egitura

Finantza ekarpenek izan ditzaketen arriskuez ohartarazteko, Eroskik eta Fagorrek informazio liburuxkak egin zituzten. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS

Eroskiren eta Fagorren ekarpenak erosizituztenek ezin dute uste bezain errazlortu beren dirua; esan dute bankuekez zietela eman informazio guztia

Iker Aranburu - Joanes Segurola

Ez dira lehentasunezko parte har-tzeak, baina haien antza dute. Ezdituzte bankuek edo aurrezki ku-txek jaulki, kooperatibek baizik.Baina, haiek bezalaxe, zalapartasortu dute azkenaldian, inberti-tzale asko orain ohartzen ari bai-tira ezin dutela beren dirua nahidutenean erraz berreskuratu.Eroskiren eta Fagorren ekarpe-nak dira, 2002tik 2007ra jaulkita-koak, zenbait inbertsio finantza-tu ahal izateko. Baina bada bestediferentzia garrantzitsu bat ere:Mondragon taldeko kooperatibekez zituzten zuzenean saldu, finan-tza erakundeen bidez baizik, etahaiek emandako informazioan —edo informazio faltan— dagoarazoaren muina.

Izan ere, ekarpenen xehetasu-nak jasotzen dituzten liburuxkakegin zituzten Eroskik eta Fago-rrek, eta bietan garbi asko gera-tzen da nolako produktuak diren.Eroskiren txostenak lehen pun-tuetan nabarmentzen ditu zen-

bait arrisku: ekarpenak norbaitisaldu nahi izanez gero haren ba-lioa merkatuaren arabera igo etajaisten dela, eta lehentasunezkozorra ez denez, enpresek porroteginez gero beste zor batzuk paga-tuko direla lehenik. Ekarpenaamaitzeko, bi bide aipatu ditu:bost urte pasatu ondoren Eroskikberak ekarpena osorik edo par-tzialki erostea, edo kooperatibadesagertzea.

Baina ekarpenak dituzten be-zero askok diote bankuek ez ziete-la eman informazio hori. Sinatu-tako kontratuetan ere ez dira age-ri. Horregatik, kasu horietan«arduragabeak» bankuak izan di-rela salatu du Adicae Euskadik.Kopuru zehatzik ez duten arren,kaltetu asko daudela dio.

Ekarpenez galdetuta, Eroskiklehentasunezko parte hartzeeki-ko beste alde bat nabarmendunahi izan du: kooperatibak diruairabazi ala galdu —galtzen ari daorain—, ekarpendunek interesakbermatuak dituztela eta urtarri-laren 31n interesak jasotzen ja-

rraituko dutela. Azken bost urte-etan 173 milioi euro eman ditu in-teresetan. Hori bai, adierazi duekarpen horien likidezia ez dago-ela finantza erakundeen esku,baizik eta merkatuaren esku.Gaur egun, 600 milioi euroko ba-lioa dute Eroskiren ekarpenek.

Une hauetan kooperatibakekarpenak berriro erosteko as-morik ez duenez, dirua berresku-ratzeko modu bakarra da biga-rren mailako merkatura jotzea,hau da, beste inbertsiogile batisaltzea. Baina halako produk-tuek ez dute harrera onik gauregun; balioa galdu dute, eta sal-tzaileak ez luke lortuko hasieranjarritako kopuru bera.

Ekarpen horiek bankuek berekerostea izan daiteke Eroskik aipa-tu duen beste aukera bat. Baina,horretarako, orain salerosten di-ren merkatutik (AIAF) beste ba-tera (SEND) aldatu beharko lira-teke.

«Hori iruzurra da»Eroskiren eta Fagorren ekarpe-nak Euskadiko Kutxaren bidezerosi zituen Enrique Palmouk,eta haserre dago. «Sinatu aurre-tik niri ez zidaten inolako infor-mazio orririk eman. Nik dena gor-detzen dut». Bankuko komertzia-lak esandakoaz fio zela dio: «Hare-kin nuen konfiantzaz baliatu zen.

Agian, fede onez egin zuen, bainaharen buruek negozio zikina izan-go zuten». Uste du kooperatibakdesegin arte ezingo duela berres-kuratu dirua, eta ez du horretara-ko aukerarik ikusten: «Eroski etaFagor desagertzea ezinezkoa da;hori ilargia desagertzea bezala da.Hori iruzurra da».

Ausbanc finantza zerbitzuenbezeroen elkarteak eta Adicaekdiote gauza bera gertatu zaiela le-hentasunezko parte hartzeak di-tuztenei eta Eroskiren eta Fago-rren finantza ekarpenak dituzte-nei. Era berean, azaldu dute inber-titutako dirua berreskuratu nahizutenean jakin zutela ekarpendu-nek hori ez zela izango posible.

Horregatik, ekarpendunei es-katu diete finantza erakundearenaurrean erreklamazioa jartzeko.Erreklamazioa ildo honi jarraikijartzeko gomendioa eman dute:«Produktu seguru bat zutelakoaneta kapitala edozein momentu-tan berreskura zezaketelakoanzeudela esanez jarri behar duteerreklamazioa».

Horrek fruiturik ematen ezbadu, auzitara jo dezakete. Egoe-ra konpontze aldera, Adicaek dioEroski eta Fagor ez direla gertatu-takoaren arduradun, baina berenesku dagoela neurri batean irten-bide bat ematea eskaintza haiekegin zutelako.

Kooperatiben ekarpenen gatibu

kontrol mekanismoak jarri beharditu indarrean. CNMV Espainia-ko burtsaren arautzaileak ereikuskatzaile lan hori egin behardu; bi erakunde horiek ez dituzteezarri isunak.

Adicaek salatu du bai Espainia-ko Bankuak eta bai CNMVk«nahita» ez ikusiarena egin dutelaeta «arrisku handiko finantza pro-duktuak» inbertitzaile txikiei ko-katzea onartu dutela. Ausbancenhitzetan, berriz, Espainiako Ban-kuak eta CNMVk baimena emanzien finantza erakundeei horieksaltzeko, betiere baldintza ba-tzuen pean, baina, ondoren, esandu baldintza horiek ez direla beteinbertitzaile partikularrei saltze-an. Hori hala, hauxe gaineratu du:«Espainiako Bankuko teknikoakoso onak dira, baina aurreko pre-sidentea ezin txarragoa zen».

Europako aginduaEuropako Batasunaren partetikerreskatea jasoko du Espainiakbankuek dituzten arazoei aurreegiteko. Horretarako, memoran-duma sinatu du. Memorandumhorrek dio «informazio argiagoa,zehatzagoa eta konparagarria-goa» eman beharko dietela finan-tza erakundeek bezero partikula-rrei. Era horretan, lehentasunez-ko parte hartzeekin gertatutakoasaihestu nahi du Europak.

Espainiako Gobernuak iraga-rri du lege berri bat egingo dutelaabuztuan arazoari irtenbide batemate aldera. Lege hori, baina, ezda atzeraeraginezkoa izango, hauda, ez du balioko orain arteko ka-suak konpontzeko; hemendik au-rrerakoei eragingo die. Era bere-an, Espainiako Ekonomia Minis-terioak dio parte hartzeak 2009anhasi zirela saltzen, eta, hortaz, ezdu onartzen 1999tik saldu direla.Adierazpen horiekin, Adicaekazaldu du duen arduratik «libra-tu» nahi duela ministerioak.

Europak zehaztutakora muga-tzeko, parte hartzeetako diruaepe luzeko gordailuetara edo ak-zioetara aldatzeko aukera emandute hainbat erakundek. Horiegin zuten BBVAk eta Santande-rrek iazko urte amaieran. Nola-nahi ere, Santander eta BBVA ezdaude egoera konpontzeko go-goz, Adicaeren ustez.

Baina denek ez dute gauza beraegin. Esaterako, La Caixak hona-ko eskaintza hau egin zien berebezeroei: parte hartzeetan inber-titutako diruaren %30 akzioetarapasatzea, eta gainerako %70a ha-mar urteko menpeko obligazioen-gatik ordezkatzea.

Banku bakoitzak bere kasa jo-katzen du; norberak bere konpon-bidea ematen die. Baina milakaeta milaka bezerok ezin dituzteaurrezkiak bankutik atera beregaraian sinatutako kontratu ba-tengatik. Dirua kontu korronte-an ikusten badute ere, zail duteukitzeko. Kutxa gotor batean di-tuzte aurrezkiak.